tolk
BEROEPINGSBRIEF voor predikanten uit Nederland
GEESTELIJK
LEVEN..
WÊH
b%\
^BaLa
i:
m.MMS'K'SÏ
DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD
- ,->i
zondagsblad
ZATERDAG 1 JUNI 1963
Synode evangelische kerk van Kameroen geeft:
Hervormde zendingspredikanten, die in Kameroen arriveren,
krijgen daar van het moderamen der Synode van de Evangelische
Kerk een beroepingsbrief met instructies. Het is buitengewoon interes,
sant om in deze brief te lezen hoezeer de kerk van Kameroen
zich verantwoordelijk weet voor de hervormde zendingsarbeiders
in haar midden, maar tevens hoezeer de Synode daar hen bindt aan
haar gezag op een wijze, die een hervormde dominee in Nederland
zich niet gemakkelijk zou laten welgevallen!
arbeiders dankbaar in haar mid- Nederland ..met het oog op het de Evangelische Kerk U beroept, roepingsbrief van de kerk in Ka
den ontvangt, toch de leiding van welzijn van de Evangelische het is de Federale Republiek van meroen, hoezeer het ons mis-
het werk zeer beslist in eigen Kerk" deelgenoot maken van hun Kameroen, die U toestemmnig schien wat moeilijk valt te accep-
hand wenst te houden. Het moet gevoelens. ..Laat Uw getuigenis geeft op haar grondgebied te teren, dat zij deze buitenlandse
j positief zijn!" Maar zo gaat verblijven. U zult dus uw opwach- predikanten zo sterk bindt aan
van baar synode. Toch
0_mr_.ik. dat het goed is, dat zij
de Kerk eigenmachtig in Nederland aller- blijft, zodra ge zijt aangekomen, dat doet, niet alleen
i Kameroen.
Dat het samenwerken van een Neder
landse zendingsarbeider met een kerk in
Afrika op een andere wijze geschiedt
dan in Azië moge blijken uit dit arti
kel van ds. P. J. Mackaay, dat geba
seerd is op de beroepingsbrief, die voor
de Evangelische Kerk van Kameroen
door ds. Kotto is opgesteld, en die de
zendingspredikanten bij aankomst in
Afrika ter hand wordt gesteld. Ds.
Mackaay zegt zelf over de brief: „Ik
meen dat we deze beroepingsbrief met
zijn scherp omlijnde instructies moe
ten zien als een brief, die geschreven
is door een man die zich, zo nodig,
met zijn leven verantwoordelijk weet
voor het welzijn van zijn buitenlandse
medewerkers. Het moet goed zijn on
der zo'n leiding te mogen werken."
werkelijk een leider
van Christus, die ir
heeft ,.de meeste van U zal
dienaar zijn", maar het kan
eens moeilijk worden wanneer
zo'n voorzitter meer de allures ..Wij brengen U
iW heeft van een chef. zoals die in herinnering: alleen de kerk heeft macht
de Zending de Kameroenese maatschappij de bevoegdheid
te werken n°S maar al te veel gevonden beroep te doen,
Na vermeld te hebben dat de
Evangelische Kerk een beroep
deed op de Raad
om met haar samen te
in het werk van de Heei
meroen. gaat de brief verder:
..Op het moment dat U aa
komt in Kameroen om er U..
ambt te gaan bekleden, roept de moet begev
Evangelische Kerk U een broe
derlijk welkom toe
door deze
deze wijze allerlei vrijbuiterij
van meet af te verhinderen,
maar ook omdat zij op deze
wijze zeer duidelijk stelt, dat zij
U zult met de autoriteiten
het het land hoffelijke betrekkingen
onderhouden en U zult hun de
eerbied betonen, die hun toe-
ding in komt. Velen onder hen die de zich verantwoordelijk
rk heeft macht in handen hebben, zijn le- deze buitenlanders
n speciaal den van de kerken en zij zullen den. Laten wij nie.
s voor het dikwijls een kostbare steun kun- deze Kameroenese broeders zich
beslissen nen zijn voor uw werk. Maar wij ook voor 01
^B- het kerke- vragen U. in uw contacten met woordelijk wMPWRL.
i iedere keer dat ge U lijk werk in Kameroen. Wat ge deze autoriteiten met voorzichtig- de revolutie, die nog steeds woedt
gemeente of district ook nodig hebt, verdubbeling van heid te handelen wat betreft de in hun land. gevaren zouden be-
iedere actie i
idingspost, werkmiddelen,
H verstaan met de (inheemse) pre- U moet het ons vragen. Wij zul-
betuigt U dikant, die verantwoordelijk is len beslissen of deze vraag tot familiezaken
haar erken- voor die gemeente of dat district. Nederland moet worden gericht", zouden worden,
telïjkheid. U bent hier temidden Wat 8e ook onderneemt, doe het De synode eist van de zendings-
Afrikaanse of Europese broe-
-endige zaken van de kerk. Zo dreigen. Juist dan verwacht zij
in als ge zoudt wensen, dat uw van onze zendingspredikanten.
derden verteld dat zij zich strikt aan de instruc-
zult ge ties der synode zullen houden. Dit
gaat nog verder. Toen enige jaren
ders, die U in éénzelfde kring
ontvangen en U vragen, zich er
thuis te willen voelen, en tegelijk
U te schikken naar de regels van
het geheel, ter wille van het wei-
het huis".
wel
eens overkomen, dat U het ge- rr
voel hebt. het meest juiste inzicht zjjds omdat de 'zendeling „moet
te hebben. Tracht dan te overtui- beseffen" dat zijn mening niet al
gen. maar vermijdt het dat ge- tijd samenvalt met die van de
zichtspunt op te leggen. Dit zou leiding der kerk!
o_Imoeten toelaten, 'dat dingen. .HiJ
beiders zich aan deze richtlijn kunnen schaden aan de zaak of geleden een zendingsarbeider
houden, enerzijds „uit eerbied de reputatie der kerk naar buiten ds. Kotto. de man die bovenstaan-
het kerkelijk gezag", ander- bekend worden".
H door het onrustige
U «.v,„-„p het moment, dat gé fSSfrSA
In de laatste alinea van deze
- v..^ de kerk verantwoorde- „beroepingsbrief" handelt de sy-
de Nederlandse zendingspre- 'fj^ z'in- ia zdfs van neokolonia- node over de wijze waarop de
lisme of bevoogding. In de mate. Nederlandse zendeling zich moet
waarin ge Uw collega's zult we- gedragen ten aanzien van het
respecteren en lief te heb- Kameroenese Gouvernement. „Zo
al men U zelf ontvangen,
U luisteren en U liefheb- fggg'ggggg"ggggggggggggggggg*gMfftS.
gezegd wat die regels zijn
naar de Nederlandse zendings
dikant zich te schikken heeft.
Hij is afhankelijk van de alge
mene leiding der Evangelische
EEN NIEUW GELOOF...
EEN OUDE KETTERIJ
Kerk. die „U beroept. U plaatst, Ken, za*
U uw salaris overmaakt (dit sa- naar
laris moet de Raad voor de Zen
ding daartoe zenden aan de pen
ningmeester der K<
Kerk! P.J.M.). beslist
verlof, of U weer ter beschikking
de brief heeft opgesteld, per
„Dit zijn de richtlijnen, die wij pPn
.de auto zit
ten; zelf nam hij plaats naast de
chauffeur. Toen de zendingsar
beider ds. Kotto later vroeg waar
om hij niet naast hem was ko
men zitten, luidde het antwoord:
„Als de terroristen schieten doen
ze dat altijd van voren. Voor dit
goed stuk, deze be- geval wenste ik voor U te zitten!"
Gezag
stelt
de Raad voor de Zen
wrijvingen komen tussen
de Nederlandse en de Franse zen
delingen die werken in de Evan-
ding der Nederlandse Hervormde «elische Kerk De verschillen
Kerk". Dit laatste betekent dus. "u
dat de kerk ginds zich het recht
ressort is gesteld en dat hij in
dat ressort afhankelijk is van,
laat ik maar zeggen, het mode-
ramen der classicale vergade-
„Als eerste stap moet U con-
A1 deze punten zijn duidelijk de tact opnemen met de voorzitter
Botsing
(Van onze kerkredactie)
Op 21 april 1863 maakte de
Pers Bah'u'llah ln de tuinen van
Bagdad bekend: „Do belofte aller
tljden is thans vervuld." Hij ver
kondigde de vervulling te zijn
van .Ue openbaringen v.n h« ala« «P
verleden. Zijn volgelingen de ba-
ha'is zeggen sindsdien dat het
tijdperk van eenheid en samen
werking ls aangebroken tussen HPH
alle volken. Op dc wortel van het door de oorspronkelijke leider stoelende cultuur. Het gevolg is waardevol raadsman zijn,
mohammadanismc stoelde een aangewezen als zijn opvolger, dat het noch mohammadaans,
„i,(„ „,„,„1,1 i,„i maar z*jn broer Bahaoellah over- noch christelijk is. Het wil een
nieuwe sekte, die de wereld het vleugelde hem al spoedig. Hij synthese van godsdiensten zijn
antwoord zou gaan geven op alle werkte de leer van de Bab waarbij Zoroaster, Boeddhi
'oorbehoudt een predikant na" zijn kunnen zekere moeilijkheden
verlof niet terug te vragen. nnr","'n
Het moderamen der s_
alle deelt dan mee dat de zendingspre-
Deze dikant ter beschikking
Molla Husein. Deze werd bloedig
onderdrukt ook al omdat de op
stand gepaard ging met een aan-
Perzië. Dui- r
zenden babisten en ook de Bab idealen van het slot van de vori- van dit moderamen. Met hem
ge eeuw. Baha isme is dan ook z»jn medewerkers moet U de de-
zelf werden vermoord. nauwelijks meer dan een vonk, tails van Uw werk regelen. Hij
Twee broers, leerlingen van de ontstaan door de botsing van de zal U inlichten over de bijzonder-
kan doen komen. Stel niet het scbrijv
Nederlandse gezichtspunt tegen- Geref. predikant wa
over het Franse. Wij zijn
ka, een werelddeel, waar
de grootste moeilijkheden
De doop met de Heilige Geest, kan een hoog
door ds. D. G. Molenaar. Uit- reikt, Jac. 1 s.
gave J. H. Kok N.V., Kampen.
Grens is vloeiend
zelf i
slaagde er in zich- Christus. Mohammed
De baha'is hebben hun eeuw
feest niet onopgemerkt voorbij la
ten gaan. In sommige delen van
het land hebben alle eigenaars
van een telefoonnummer een bro-
Bab,
Deze brochure is een mengel
moes van negentiende eeuws op
timisme, en twintigste eeuws pu-
blicisme. Hij propageert een
treem syncretisme, een u—
van religies, maar heeft
onze moderne tijd niets te zeggen,
Gods. Hij verkondigde dat gezet. Zij zijn allemaal grote pro- eF genoeg op wijzen, dat
de Bab slechts een voorloper was, feten en God openbaarde Zich Z1m°et hoeden voor voor-
maar hij zelf de proteet, die mei door hen. Het is duidelijk dat oordelen, die zouden kunnen lel-
openbaring kwam. Niet de daarmee het evangelie in het hart d?n. tot. ontijdige initiatieven, die
,„,n wordt aangetast.
De brochure kan wel zeggen: de"streelt"
„Baha'u'llah verheerlijkt Jezus
Christus op talrijke plaatsen in
Zijn geschriften", maar die hoofd-
huVuXo"t Kreid door zijn zoon Abdtl"l-Bao*a letter „Z" v,„ „Zijn" is veel-
wezen (18441921), omdat zijn vader zeggend'. Deze man erkent Chris-
De zoon
Deze religie werd vooral
DE DOOP MET DE HEILIGE GEEST
Een serieus geschrift dat goed nieuws kan brengen
worden be- stige ervaringen zijn veel meêr
algemeen-menselijk dan men
vroeger dacht", zegt hij. Wat
Rümke zegt over religieuze over-
zijn leven w,s,,a ,a gave, levert bijvoorbeeld materi-
Alr'f de verdedigt in dit tek'tot'dê ond"s\hé!dehnevanadede.faveen de" "htinï'va'n'"^!?er^ftourt als
komen tot evangelische gehoor- Geest hij wedergeboorte en be- die gaven behore„ ook het spre- TSlS SÏÏ'
zaamheid is het stambewustzijn. kering. ken in tongen en de profetie. Ve- dez®.1~1(^e
Laat U niet gaan in een soort Pinksteren was een uniek heils- lc christenen, zegt ds. Molenaar, ul, ,!„S
van blank stambewustzijn, dat U f.e,t- °P e.e]1 JlIn 1Jet de schepping Vjnden het spreken in talen of ton-
zou doen spreken over ..zij uit der wereld en de vleeswording gen iets vreemds en bijna weer- j}*n»"f1
Parijs" en „wij uit HoUaud". des Woords Toch spreekt de zi„wekkends. Als men het ziet als Je auteur ijl dit verband, dat ook
Het beste middel om iedere on- Schrift ook buitendien over dopen lofprijzing met het ganse hart, als ^5,
aangename spanning te vergeten met de Heilige Geest, over ont- een jn aanbidding verslonden zijn, iYnn mtt Lfli
is te vereeten dat. wii Kameroe- vangen van de Heilige Geest, over 7a] men dit teken niet meer ver- li"®1 dat de doop met de Heilige
nezen. Zwitsers, Nederlanders of met Hem vervuld worden we le- achten. meent hij. Hij merkt op p®1 hjtgPar?nv vo^rtkom^fif^een
Fransen ziin en ons uitsluitend zen dat ,.de Heilige Geest viel op dat het sDreken in talen" om en bekering, voortkomt uit een
fransen zijn en ons uitsluitend 8 Jo te zeggS de meest Gei^éto™ veel dieper liggende weerstand en
Deze nieuwe uitstortingen i^ dfe zich laat "V^ldicï^
herhaling, maar denken. Gedachtig aan de spreuk ™or de radicale overgave Men
- Pinksteren, zegt van raiviin Soli Deo Gloria" De ,cbnsten zijn en toch te-
,J1C. - - -de Evan- ds. Molenaar. kerk van het Nieuwe Verbond rugschrikken voor de laatste con-
',vis gelische Kerk met éénzelfde Wat is het meerdere dat bij de mag, beheerst door de Geest, ont- va^, r „L
j.i opdracht': het getuigenis temidden doop met de Heilige Geest wordt zaglijke hoogten van aanbidding GoddienstpsychoLogie en paiapsy-
van het volk van Kameroen". ontvangen boven wedergeboorte en beklimmen. De schrijver staat uit- chologie zullen volgens de schrij-
bekering? Geen willekeurig toe- voerig stil bij de kentering die hij ver verder het inzicht in religi-
voegsel, maar een plus dat orga- in de nieuwe Geref. theologie na fuz? verschijnselen, de charisma-
LOnidCl nisch er mee samenhangt. Niet Bavinck en Kuyper konstateert bij 'a inbegrepen, verdiepen. Maar
maar iets van de werking van de de beoordeling van de Geestesga- dit doet niet tekort aan de waar-
Wat betreft het contact dat de Heilige Geest ondervinden, maar ven. de ervan. Die wordt bepaald door
hervormde zendingspredikanten Hem zelf ontvangen in zijn pink- Dhun inll0Ud, en oorsprong. Hier
moeten onderhouden met de kerk stervolheid. Daardoor wordt men BeYeStiging komt een bovenaardse werkelijk-
in Nederland, ook daarover heeft een volwassen en rijp christen. heid in zicht, die men zelf moet
Uit dergelijke zinsneden wordt de Kameroenese synode haar me- Moet perfectionisme worden afge- ziet een bevestiging ei
duidelijk, dat deze kerk, hoe- ning kenbaar gemaakt. Onze zen- wezen, imperfectionisme
zij de buitenlandse zendings- dingsmensen moeten ons hier "-* *-
U i
Uw verblijf, als U de inwo
ners van het land nog vrijwel
niet kent, zijn reacties noch zijn
die de Heer is van de ganse z'ïn zo
aarde, ons onderworpen te weten voortzetting
één gezag, dat t
Leiding
te Akka in Palestina
Toch kent d'it nieuwe geloof zijn waar hij in 1892 stierf. De zoon
martelaars. Nog maar enkele slaagde er in zich weer iets van
maanden geleden publiceerden het licht van zijn vader toe te ei-
wij vanuit Marokko het bericht genen. Zelfs
i nog wordt
brochure gezegd „De baha'is
beschouwen de oudste zoon van
de stichter van hun geloof,
'Abdu'l-Baha, als het volmaakte
tus als een groot profeet,
maakt zich tot .Zijns gelijke" en
juist daarom „ver-heer-lijkt" hij
Hem niet, omdat hij Hem niet als
Heer erkent.
zich door te la-
weseii. iiiiu(»-x«cuuiiiwii« i» ou«. Keldering voor zijn overtuiging in ten zegenen en leiden, aldus ds.
niet Schriftuurlijk. In de heiliging n3r nHT1.
Lange rij
Ene pOOrt-
aantal aanhangers
deze sekte ter dood was veroor
deeld. Van alle 'kanten is toen ge- ue owc-uier van ntui gciuui, - i «-m i
probeerd om een beroep te doen 'AbduT-Baha, als het volmaakte Tcr van dit ep„.vfpei;t Vrijheid. Genade. Lot. Chris-
op de regering van dat land op- voorbeeld dat lij in hun leven wordt blJ Frank(orl in Duitsiabd <»s d' geschriften van P.u-
dat deze daad van mohamma- nastreven. Abdu 1-Baha is als een njeuwe tempel gebouwd Hij ,us en Johannes, belde door R.
daans fanatisme geen doorgang het ware dé mens van het nieuwe zal een bezienswaardigheid 'wor- Guardini. Uitgave Paul Brand.
den.,zoals de tempel.bij Chicago „ilvmnm Antwen>„.
Twee boeken van Guardini
het Christusbeeld van Johan-
s ook dat in de sinoptische B
onderzoeken heeft heersen
zoals de Molenaar,
wijsbegeerte der wetsidee dat han
teert. In dat ontsluitingsproces
ligt ook de mogelijkheid van het
wonder. Met instemming geeft hij Bijzonder boeiend is ook de
weer hoe dit door wijlen d)J. tweede helft van het boek, waar-
H. Diemer werd ontwikkeld. Vol- in een lange rij historische illus-
gens deze worden bij de wonde- traties wordt geboden, om te la
ren geen nieuwe structuren ge- ten zien hoe allerlei figuren uit
schapen doch de oorspronkelijke de kerkgeschiedenis sinds de Re-
orde wordt hersteld. Geen ophef- formatie, de doop met de Heili-
aa u.-p. Geest hebben ondergaan. De
werd met bloed gevierd, zoals een, volkomen vrij
i bezienswaardigheid is. Enke-
Scheuring
godgetrouwe
denker en altijd vol bewondering CC11 uctucl
Gods schepping in het groot de indruk
blicistisch werk tot geweldige om
vang uitgegroeid. Van Guardini
heeft men terecht gezegd dat hij evangeliën
één van de weinige universele ge- de auteur tot i
leerden is, die zich in deze aan realiseren. Maar ook zonder dit
specialismen zo rijke tijd heeft laatste biedt het boek rijke stof. zich laten geschieden "van wonder- dénken i
„„Vgummin v- tekenen. De mogelijkheid van het We ontmoeten zendéiingVn.'"
daarmee van het won- gers, Rooms-Katholieken, Luther-
de^ ontvankelijk- sen, Methodisten, Hervormden,
physische wetten heeft o_ o
plaats doch een souverein be- schrijver geeft vele citaten
rsen van deze wetten. Het ge- aan te tonen dat deze doop een
toe niet Kunnen i00f ,js onmisbaar voor het doen ingrijpende ervaring is, met een
wondertekenen en het aan volheid en overvloed, die doen
de tijd der apostelen.
bezig gehouden met de totaliteit Ook voor Protestanten is het zon- bX.„.v.„wl
van het geestelijke leven. Hij is der meer leesbaar, omdat de wonder
- - ----- - sterk door Plato beïnvloed en trok auteur telkens aanknoopt bij Bij- derteken""liet
J ufe godsdienst ee")' zien van de rooms-katholieke theo- de lijn door via Augustinus naar belteksten die ons vanouds ver- heid van het natuurlijk geschape- Caïidin Monod
_bJezo,ek..„We k*ame_n_ onder loog Romano Guardini m een Ne- Bonaventura. trouwd zijn. Echt rooms-katholie- nevoor de leidingdoorhetge- mina, prof Undrtoom? en zeer
het prachtige derlandse vertaling van Hans Wa-
Eigenlijk is het baha'is
oorspronkelijk. Het is een scheu
ring van een andere, en al lang De nieuwe godsdienst is
vergeten sekte, het bahbisme. De- ^^joeSE ins'a'l'D'e «r,'te
ze sekte vormde zich rond Sajjid loofsuitspraak is dat het alle
Ali Mohammed die in 1844 in de sen en alle godsdiensten
bouwwerk met zijn beton, fili- gemans. Hij veronderstelt bij de boek gaat de schrijver
gingen toch lezer bekendheid met deze ze fenomenen zich voordoen i
met verdriet in het hart
een huis, want voor ons was die tem-
een pel een aanslag op de unieke
ge- plaats die God Zijn Zoon, Jezus
as- Christus gegeven heeft.
Baha'i wil wereldeenheid
Protestantse directe ervaring
Mohammadaanse wereld een nieu- maakt® harmonie wil verenigen, rechtigheid, maar wil deze een- dogmatische theologie en hoogle-
iMr Hi- Het streeft naar wereldregering heid baseren op een synthese van raar in de Katholieke levensbe-
we ïeer oegon ie preaiKen. nij en wjj dat oorlogvoeren wordt godsdiensten, in plaats van op schouwing en godsdienstwijsbe-
proclameerde zichzelf als een afgeschaft en dat alle internatio- God die de wereld oproept Hem geerte te Berlijn, Breslau en na
goddelijke manifestatie onder de nale verschillen door een hof van te dienen en die Zijn Zoon gaf de oorlog tevens in de godsdienst-
□i>m Bab poert), omdat hij jjt
zei dat hij de toegangspoort
tot 'n nieuwe openbaring. Er v
onmiddellijk belangstelling vc
deze nieuwe leer, die tevens e
fociale inslag had, zodat de ov
te dienen
zullen worden veref- als de enige poort tot God. Als wijsbegeerte in Tübingen
dus het al vrijwel christenen geloven wij in de ver- München. Hij heeft
vergeten ideaal dat het vulling van de idealen van he vloed uitgeoefend op de r.k. hannes. Paulus heeft met
Vredespaleis van Den Haag Baha'isme, maar niet langs de jeugd van Duitsland -
bouwde, een ideaal dat strandde weg van dit nieuwe geloof, dat te verkondiger
In het eerste bovengenoemde ke dogma's komen niet of
!- welijks ter sprake.
e Het is alleen zeer jammer dat orde der natuur. Onder de leiding
de correctie niet beter is uitge- van het geloof worden bepaalde We kunnen ons niet voorstellen
e voerd. Wij kwamen zinnen tegen vermogens en krachten ontsloten, dat wie meer wil weten over de
dat Guardini één der vrucht- zegt. Wie dit boek leest kan niet twee woorden nog niet begrijpelijk ten en wier*behèersmfTin 'het*ge-
loof de oorspronkelijke macht schreef het nVvS
en zond het naar de drukker twee
oliaai llcl vei- weken voor z'jn heengaan. Hij
Gods heilige leven. „Wie het deze grijsaard heeft het contact leden, hebben wij het voor het he- was erva" overtuigd dat iets werd
kruis aantast sluit.de wereld op in met de hedendaagse wereld zou den krachteloos in ons leven ge- verwaarloosd dat essentieel is voor
bewaard dat hij in de goe- maakt en worden er zo weinig te- de gemeente. Een manco dat als
het woord „modern" kenen gezien. Men bedenke ech- normaal wordt aanvaard, wordt
schrijvers is, gespecialiseerd in de komen van wat" Guardini over het dini op
lot schrijft. De Christen is terecht voor de moderne
gekomen binnen het gebied yan staanbaar zou zijn. integendeel, der verlegd hebben
i- Christusbeeld
de f
dan een oude kette- persoonlijkheidsideaal op typisch ervaring van Guardini, dat
onbegrijpelijkheid".
Het tweede werk geeft het de o
.Paulus en Jo- is gebleven. ter dat"het geloof waardoor shii- door'hVm^alT'abnrmTaT'eeriena-
In deze enkele regels kunnen merende krachten en vermogens wh L
worden ontsloten, een sterk geloof i.eeKrdLt "?cteen beroep op de
zijn." achrift. Lezing v"
auteur oproept. Kennismaking Ten slotte geeft ds. Molenaar schrift kan velen, in verschillend
"""-v *- een psychologische belichting, opzicht, nieuws, goed nieuws
„Allerlei merkwaardige godsdien- brengen.
1 de moeite
Het gaat Nasser niet voor de wind Syrië en Irak
gooien roet in het imperialistische eten
DE ZAKEN in het Midden
oosten pakken anders uit,
dan Nasser, dc president van
Egypte, heeft gedroomd. Hij
had grootscheepse plannen, op
korte en op wat langere ter
mijn. En hij heeft die naar alle
waarschijnlijkheid nog. Maar de
verwezenlijking ervan lijkt
steeds meer een onmogelijke
zaak te zullen worden. Het is
geen geheim, dat Nasser
droomt van een groot rijk. dat
zich uitstrekt over grote gebie
den in Azië en Afrika en waar
van Cairo het centrum zou moe
ten zijn. Van dit rijk zouden
niet alleen de zogenaamde Ara
bische landen (Egypte, Syrië,
Irak, Jordanië. Saoedl-Arabic,
Jemen etc.) deel moeten uit
maken. Op langere termijn zou
den ook Perzië. Turkije, Alge
rije. Tunesië, Marokko en ande
re mohammedaanse landen in
Azië en Afrika er toe moeten
behoren.
Niet vanzelf
Nu zal het iedereen duidelijk
zijn, dat het stichten van een
dergelijk rijk zo het al tot
de mogelijkheden behoort niet
langs dc weg van een geleide
lijke ontwikkeling kan geschie
den. Vanzelfsprekend is het niet
uitgesloten, dat zich in sommige
van de hierboven genoemde ge
bieden belangrijke wijzigingen
voltrekken, waardoor een toena
dering tot het Egypte van Nas
ser mogelijk zou worden. Daar
staat echter tegenover, dat de
leiders van landen als Jorda
nië. Saoedi-Arabië, Perzië, Tur
kije, Tunesië. Marokko en zelfs
die van Syrië. Irak en Algerije
er weinig voor voelen, aan de
leiband van Nasser te lopen.
Niet alleen vinden zij Egypte
niet het aangewezen land om
leiding te geven aan zo'n groot
gezelschap doch ook voelen zij
er niets voor hun nationale zelf
standigheid zo maar overboord
te gooien.
Twee wegen
zijn doel te bereiken, daarbij
geholpen door de krachtigste
radiozenders, die in het Midden
oosten te vinden zijn. Enerzijds
tracht hij andere landen tot een
zo nauw mogelijke samenwer
king te bewegen, doch ander
zijds doet hij tegelijkertijd po
gingen om in die landen figu
ren aan de macht te doen bren
gen, die er geen bezwaar tegen
hebben zich met huid en haar
aan de Egyptische president te
verkopen. Zo sloot hij met Sy
rië en Irak een akkoord over
een nieuw te vormen Verenigde
Arabische Republiek, maar liet
hij onmiddellijk daarna maatre
gelen nemen om de regeringen
van die landen ten val te la
ten brengen en te doen vervan
gen door lieden, die hun land
aan hem willen uitleveren.
Deze opzet is tot dusver mis
lukt en de kansen op verwezen
lijking van de nieuwe V.A.B.
zijn als gevolg daarvan opnieuw
afgenomen.
Minderheid
Zowel in Syrië als in Irak
heeft de «socialistische) Baath-
partij het heft in handen. De
regeringen van beide landen
hebben een opmerkelijke eens
gezindheid aan de dag gelegd
wat betreft de houding, die zij
tegenover de expansiedrift van
Nasser moeten aannemen. De
arrestaties, die in de afgelopen
weken onder Nasser-aanhangers
in Irak plaatsvonden, hebben
beide landen nog dichter bij el
kaar gebracht. In Syrië hebben
de volgelingen van Nasser het
al wat langer zwaar te verdu
ren gehad. Als Nasser er mee
instemt, de Verenigde Arabi
sche Republiek tegen de streef
datum van september te laten
ingaan en indien de Baathpar-
tijen in beide landen tot zo lang
aan de leiding kunnen blijven,
zou het Egypte van Nasser in
de nieuwe door hem verlangde
statenbond in de minderheid
Dat is iets, wat hij zich niet
kan veroorloven. Daar staat te
genover. dat hij zijn reputatie
kan schaden, als hij zelf de
nieuwe V.A.R. op de klippen
Iaat lopen.
De beoogde federatie zou in
september moeten beginnen met
een aanlooptermijn van twintig
maanden, waarbij het opperste
orgaan een presidentiële raad
van achttien man zou zijn on
der een president (vrijwel zeker
Nasser). Als de Baathregerin-
gen zouden aanblijven in Syrië
en Irak, zouden evenwel twaalf
leden van de raad Baathisten
zijn en alleen de overige zes
zouden Nassergezinde Egyptena-
ren zijn. Nasser heeft moeten
zwijgen, toen de revolutionaire
raad onlangs vele van zijn aan
hangers liet arresteren, zowel
burgers als officieren en open
lijk verklaarde, dat aanhangers
van de Egyptische president de
regering omver hadden willen
werpen en Irak in bloed had
den willen dompelen.
Tegelijkertijd herhaalde zo
wel Irak als Syrië echter, dat
zij vastbesloten waren om met
Egypte samen te blijven gaan.
Daarbij Is dan weer van groot
belang, dat zij die samenwer
king op hun eigen voorwaarden
willen.
Vrijblijvend
President Nasser samen met
keizer Haile Selassie tijdens de
Afrikaanse conferentie, die in
de Ethiopische hoofdstad Ad
dis Abeba werd gehouden.
dus meer oneens te zijn dan
ooit. De regeringsbladen in Cai
ro hebben duidelijk laten mer
ken. dat zij de in april geteken
de overeenkomst, waarbij in
principe werd besloten tot vor
ming van een nieuwe Verenig
de Arabische Republiek, waar
deloos achten, indien in Syrië
en Irak geen nationaal front
van partijen wordt gevormd en
alleen de Baathpartij aan de
macht blijft. De hoofdredacteur
van Al Ahram (spreekbuis van
Nasser) heeft de nog ongeboren
unie een koude douche bezorgd.
Hij schreef nl.: „De verkla
ring van Cairo van de drie lan
den is zelfs nog geen ontwerp-
pact voor een unie. Zij is geen
unie, doch slechts een ontwerp
plan van actie voor uitvoering
van de unie". Met andere woor
den: Nasser acht het akkoord
van april een vrijblijvende
zaak, zolang Syrië en Irak niet
precies doen wat hij wil.
De held
De regeringen van Irak en
Syrië hebben het intussen ook
niet gemakkelijk. Zij kunnen
zich zoals gezegd niet ver
oorloven, de samenwerking met
Nasser op te zeggen. Dat komt
omdat er velen in deze landen
zijn, die nog altijd met de
Egyptische president dwepen
als met de man, die de Ara
bieren naar een betere toe
komst kan leiden. Dat is in Sy
rië zo, waar men toch al een
V.A.R. „achter de rug" heeft
en waar men aan den lijve
heeft kunnen ervaren, wat het
betekent, door een ander volk
overheerst te worden het
geldt in gelijke mate voor velen
in Irak. die geen oog hebben
voor de imperialistische oog
merken van Nasser en hem
slechts willen zien als de held
van de Arabische massa.
Met deze mensen, waar Nas
ser steeds zijn propaganda op
heeft gericht, moeten de lei
ders van Syrië en Irak ernstig
rekening houden, wanneer zij
hun houding bepalen met be
trekking tot het streven naar
eenheid onder de Arabische lan-
Misrekening
Nasser heeft steeds terdege
beseft, dat zijn onderhande
lingspositie hierdoor in belang-
werd bepaald. Hij
rijke
lioeft er altijd gebruik
maakt, ook toen in april in Cai
ro over de vorming van een
nieuwe V.A.R. werd onderhan
deld. Heel goed was hij er zich
van bewust, dat de Syrische en
Iraakse onderhandelaars er een
voudig niet aan konden den
ken, naar huis te gaan zonder
bepaalde
overeenstemming was bereikt
En toen het akkoord v
kend, meende Nasser
slissende overwinning
ben behaald, omdat hij in de
veronderstelling verkeerde dat
hij de Baathpartijen in Syrië
en Irak wel een toontje lager
zou kunnen laten zingen.
Nasser heeft er op gerekend,
dat zijn aanhangers in genoem
de landen er in zouden slagen
via een machtsgreep het be
wind in handen te nemen, zo
dra zij eenmaal deel van de re
gering zouden uitmaken. In
plaats daarvan werden de nas-
scristen uit de regering gezet,
zowel in Damascus als in Bag
dad en werden maatregelen ge
nomen om een staatsgreep on
mogelijk te maken.
Waf nu
Het is nu de grote vraag,
wat Nasser gaat doen. Men
mag niet aannemen, dat hij de
moed al heeft opgegeven.
blijven streven, de
Syrië
regeringen van Irak
len val te doen brengen. Dan
zijn voor hem de grootste moei-
U-k^Hen nnoplos). zjj het dan
slechts tijdelijk. Slaagt hij daar
echter voor september niet in,
dan moet men de mogelijkheid
niet uitsluiten dat hij zal trach
ten, de zaken op een wat lan
gere baan te schuiven, in af
wachting van betere tijden. Ook
bestaat er dan een kans. dat
hij zal trachten, de Arabische
wereld in een nieuw avontuur te
storten. Hij heeft genoeg pijlen
op zijn boog.
Nasser kan een nieuwe hetze
tegen Israel beginnen. Voorts
kan hij een nieuwe zenuwenoor-
iog tegen koning Hoessein van
Jordanië openen. En last but
not least kan hij proberen, het
bewind van koning Saoed van
Saoedi-Arabië ten val brengen
en dit land binnen zijn in
vloedssfeer te brengen.
