Commentaar
Romme weet nu waar de
scheidslijnen lopen
Overkapping station
stort in - 52 doden
S.E.R. wil geen hogere
loonstijging dan 2,7 pet
Paus zou nog weken
kunnen blijven leven
Kota Baroe
leeggekocht
van
erge Henegouwen
Drama in Lissabon
Nederlander in
Le Havre
omgekomen
(RITA)
Informateur spoedig naar Koningin?
u
n
in
oogopslag
Mr. Van Thiel weer
Kamervoorzitter
Vanmorgen lichte
verbetering
Nieuwe Leidse Courant
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Kantoren Leiden
Steenstraat 37
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
\Toensdag 29 mei 1963. 44ste jaargang
„St«ntvajtigh it ghebleven
mijn hert in teghenspoet"
Zie pagina 7
Postbus 76 Telefoon 31441 - Giro 58936 Abonnementsprijzen
(Advertentie)
UW CONSTRUCTA-DEALER
AALMARKT 12-15
TELEFOON 21782
Gisteren zijn op het Oais do Sodre-
station van Lissabon minstens 52
personen om het leven gekomen en
38 gewond doordat de betonnen
overkapping van de perrons instort
te. Vermoedelijk zal het aantal
slachtoffers nog stijgen.
In het licht van schijnwerpers waren
300 man gisteravond nog bezig met red
dingswerkzaamheden. Het dak, dat een
oppervlakte had van ongeveer 20 bij 25
meter, begaf het kort nadat een volle
trein uit de badplaatsen Cascais en Es-
toril was binnengekomen.
De directe omgeving van het stations
gebouw werd onmiddellijk als noodzie
kenhuis ingericht en priesters begaven
zich met spoed naar de plaats des on-
heils voor het toedienen van de laatste
sacramenten der stervenden, terwijl art
sen ter plaatse bloedtransfusies aan de
ernstig gewonden gaven.
Hijskranen die gebruikt werden voor
de bouw van een brug over de nabijge
legen rivier de Taag, werden met spoed
naar het station overgebracht om het
puin te helpen ruimen.
Openbare bijeenkomsten die voor gis
teravond waren vastgesteld ter gelegen
heid van het 37-jarige bestaan van het
huidige regime in Portugal, werden af
gelast.
Er zijn geruchten over sabotage door
de communistische tegenstanders van de
regering van Salazar. De politiepatrouil
les zijn in de stad versterkt om moge
lijke ordeverstoringen tegen te gaan. Er
zijn echter geen ongeregeldheden ge
meld.
De 22-jarige scheepsbediende J. J. Mid
deldorp uit Roermond is gisteren bij een
auto-ongeluk in de buurt van Le Havre
om het leven gekomen. Zyn 30-jarige
collega A. Nakken uit Amsterdam, die
bij hem in de auto zat, werd zwaar ge
wond in een ziekenhuis in Le Havre op
genomen. Beide Nederlanders waren be
dienden aan boord van het zeeschip Wit-
marsum van de Stoomvaartmaatschappij
Oostzee, dat maandag in Le Havre arri
veerde.
Middeldorp en Nakken maakten de
zelfde avond een autotochtje in de om
geving van Le Havre.
T~)E A.V.R.O. dient zich de laatste dagen.
ook voor de microfoon, weer met
enige nadruk aan als algemeen.
Tot dusver maakte zij willens en wetens
deel uit van ons omroepbestel. Deel er
van uitmaken doet zij vandaag nog, maar
blijkbaar niet langer willens.
Het is een wat vreemde situatie. Tot dus
ver voerde men als A.V.R.O. de naam van
algemeen te zijn en tegelijk erkende men
„zuil" te zijn tussen de andere „zuilen".
Dit laatste overigens geheel terecht. Wie
van zichzelf meent, algemeen te zijn, hangt
als zodanig een levensbeschouwing aan,
die daaraan uitdrukking wil geven. Wel
iswaar is het een tegenspraak in zichzelf
algemeenheid is in feite een onmoge
lijke zaak maar dat laatste inzicht, dat
men bij de A.V.R.O. tot dusver wel bezat,
gaat thans kennelijk weer aan het ver
vagen.
Bij een organisatie als de A.V.R.O. ligt
altijd het risico om de hoek dat zij met
zichzelf moeilijkheden gaat krijgen. Die
dragen dan veelal het karakter van be
vliegingen om de pretenties te gaan voe
ren waartoe het vage en onmogelijke be
grip algemeenheid nu eenmaal verleidt.
Dit is dan nu bij de A.V.R.O. het geval.
Intern gekrakeel, dat ook naar buiten is
doorgedrongen, is daaraan mede debet. We
vragen ons met schrik af, of het naar de
wens van de A.V.R.O. is dat soortgelijk
gekrakeel zich straks tot heel ons radio-
bestel uitbreidt. Bij de andere omroepen
echter heeft men minder last met de han
tering van vage en onmogelijke begrippen.
De A.V.R.O. ziet voor haar omzwaai aan
leiding in de omstandigheid van de ko
mende zendtijdverruiming. Dit is dan het
moment waarop zij zich plotseling her
innert algemeen te zijn. Overigens is het
wel doorzichtig, zozeer dat liet, naar reeds
gebleken is, ook binnen deze organisatie
zelf geen onverdeelde sympathie vindt.
En de aanhangers van commerciële tele
visie zijn met deze nieuwe gegadigde
want ook als zodanig werpt zij zich met
een maar op allerminst ingenomen.
En wat de andere omroepen betreft
zij zijn van het nieuwe stuntje niet onder
steboven. De Telegraaf is voorlopig de
enige die juicht, hetgeen ook de A.VJt.O.
te denken mag gevei).
lister Luns werd gisteren
fr president Kennedy op het
\te Huis in Washington ont
vangen.
(Zie ook pagina 7).
Een beeld van de ramp in het station van Lissabon. De slachtoffers
worden door redders in veiligheid gebracht. De foto werd radio-tele
grafisch via Londen naar Nederland overgebracht.
Ongerust over bouwnijverheid
vooral daar de hoogte van het per
centage slechts een geringe mate van
differentiatie, wat de afzonderlijke
contracten betreft, toestaat.
Voorts meent de raad. dat er geen
aanleiding bestaat z'jn mening over de
voor 1963 aanvaardbaar geachte stij
ging der loonkosten te herzien.
Naar zijn overtuiging kan de voorlo
pige conclusie worden getrokken dat de
door hem aangegeven mate van over
schrijding van de loonkostenontwikke
ling inderdaad binnen de grens van de
aanvaardbare risico's is gebleven. Een
herziening van het percentage in bene
denwaartse richting behoeft dan ook niet
te worden overwogen. Evenmin is er ech
ter reden een verdere stijging van de
loonkosten boven het vermelde percen
tage toe te staan, aldus de Sociaal-econo
mische raad
De in het vorig advies gedane uit
spraak dat het noodzakelijk is rekening
te houden met de verzwakking van he",
expansietempo van de economie blijft
ongewijzigd van kracht. In een dergelijke
situatie dient men voorzichtig te zijn wat
betreft de aantasting van de concurren-
tie-positie ten opzichte van het buiten
land, terwijl ook rekening moet worden
gehouden met een terugslag op de inves
teringen. die in 1963. naar wordt ver
wacht. slechts in zeer geringe mate zul
len toenemen. Een ongunstige invloed
wordt uiteraard uitgeoefend door de
strenge winter, met nEtme wat de pro-
duktie-omvang betreft. Daar de con
sumptie eveneens ongunstig is beïnvloed
zal echter het effect op het externe
economische evenwicht gering zijn, zo
meent de raad
De raad geeft ten slotte uiting aan zijn
verontrusting over de ontwikkeling van
de bouwnijverheid; deze duidt niet alleen
op een onbevredigende woningbouw,
maar ook op een onvoldoende totale
bouwcapaciteit, hetgeen gepaard zou
De gehele middag ondervond hel
treinverkeer gisteren op de lijn Zeve-
naar-Elten en Zevenaar-Doetinchem
vertraging tengevolge van een defect
aan de NX-beveiliging. Een bulldozer
had namelijk btj Zevenaar een paal om
ver geduwd, waardoor twee 3.000-volt-
kabels werden beschadigd.
J~hE AFGELOPEN vierentwintig uur
handhaafde zich een hardnekkige be
wolking, die met een noordelijke wind
van de Noordzee werd aangevoerd. De
'emperaturen waren daardoor in het ge
hele land beneden normaal. Drogere
lucht me' weinig bewolking afkomstig
uit Polen en Skandinavië dringt thans
over Denemarken en Duitsland heel
langzaam in westelijke richting op.
Ook in ons land zal de bewolking af.
vemen en daarmede samenhangend, zul
len vooral in het binnenland de tempe
raturen wat hoger worden. In verband
met de onstabiliteit van de lucht kan de
hogere temperatuur aanleiding geven tot
de ontwikkeling ran enkele verspreid
voorkomende buien.
De Bilt verwacht tot donderdagavond:
Zonnige perioden en hogere middagtem-
peraturen en enkele verspreid voorko
mende buien. Zwakke tot matige en
langs de kust af en toe vrij krachtige
wind tussen noord en oost (Opgemaakt
om 11.15 uur).
Zon en maan
Donderdag 30 mei: zon op 4.29, onder
20.46, maan op 12.12, onder 1.56 uur:
7 juni: volle maan.
Hoogwater Scheveningen
30 mei: 8.38 v.m., 21.11 n.m.
Tendens stationair
HET IVEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
Het lid van de Raad van State M. A.
Reinalda zal dit college eind volgende
maand met pensioen verlaten. Htj zal dan
de daarvoor gestelde wettelijke termijn
hebben bereikt.
Gezien de grote belangstelling voor
de landelijke actie der Europese werk
groep om gelden bijeen te brengen voor
de herbouw van het tijdens de aardbe
ving van 1 september 1962 verwoeste
Iraanse dorp Dousadj, is besloten deze
actie in juni voort te zetten.
D. Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eclde
De Bilt
Twenlhe
Eindhoven
Zd.-Limb.
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopcnli.
Aberdeen
Londen
A'dam
Luxemb.
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
MUnchen
Zürich
Locarno
Wenen
Innsbruck
Belgrado
Athene
Rome
AJaccio
Madrid
Mallorca
Lissabon
lempcr.
Weers.
w
si
£5
.d
gesreldh
3|
Sï
Zï
msl
12
12
9
0
gh. bew.
nno
7
14
16
0
mist
n
7
10
0
gh. bew.
2
10
0
gh. bew.
4
11
0
gh. bew.
nno
2
17
10
0
gh. bew.
nno
4
17
10
0
motregen
n
3
16
11
0.2
onbew.
2
23
6
7
1. bew.
windstil
24
6
0
onbew.
windstil
24
onbew.
2
21
11
0
onbew.
Wliui---1ll
17
2
0
gh. bew.
6
13
8
8
mist
n
6
15
10
0
gh bew.
nno
3
16
11
0
zw. bew.
no
6
21
13
0
gh. bew.
n
6
19
11
0
mist
windstil
23
12
1
1. bew.
windstil
25
12
0.5
onbew.
n
6
25
18
0
onbew.
o
4
23
S3
0
zw. bew
no
4
25
16
0
zw bew.
windstil
23
10
15
zw bew
windstil
23
12
0
1. bew
windstil
23
10
0
h. bew
windstil
24
10
1
zw. bew.
windstil
26
14
7
zw bew.
windstil
25
12
0
zw. bew
0
4
28
15
20
0
zw bew.
O
1
29
0
w iiidsti!
28
15
7
1. bew
2
23
10
0
zw bew
windstt
23
13
2
1 bew
3
17
0
h. bew
nnw 3
26
13
0
De sociaal-economische raad vindt
het belangrijk in de nieuwe loonpo
litiek, dat men zich hij de herziening
van de Iooncontractcn op bevredigen
de wijze houdt aan de in zijn econo
misch rapport van 26 oktober gestel
de grens van 2,7 procent. De raad,
die tevens voor de tweede maal heeft
gerapporteerd, realiseert zich ten
volle, dat dit geen geringe opgave is,
De trotse Esso-tanker
Haag, die op proef-
was, is vandaag te-
naar Verolmeg
op Rozenburg. Het
mankement dat het
opliep, bleek la-
zo ernstig te zijn, dat
tanker een „dood"
was geworden en
meer op eigen kracht
varen.
Informateur prof. Rom-
heeft de reacties van
de fracties op zijn lijst met
geschilpunten binnen. Hij
weet nu precies waar po
litiek Nederland aan toe is.
I Van de in 1954 ge
naakte afspraken met be
dekking tot het georgani-
leerd overleg is praktisch
uets terecht gekomen. De
rijksoverheid bleek geen
norele gebondenheid te
villen aanvaarden aan
Vat was overeengekomen
lussen de regeringsdelega-
ie en de personeelsdele-
(atie. De voorzitter van de
^CBO heeft hierover zijn
liepe teleurstelling uitge-
proken.
In het program van
iet N.V.V. en de K.A.B.
itaan veel punten, die het
f.N.V. kan onderschrij-
fen. Toch heeft het C.N.V.
tiet met de twee vakcen
trales mee kunnen doen.
imdat er grote bezwaren
lestonden tegen de proce-
lure, die aan de samen-
(telling van het actiepro-
(ram vooraf ging.
i Tenminste 52 personen
rerloren gisteren het le
ren, toen in Lissabon de
ietonnen overkapping van
iet Cais de Sodre-station
nstortte.
I Volgens medische krul
len in het Vaticaan zou de
raus nog weken en zelfs
taanden weerstand kun-
ïen bieden aan de ernstige
liekte, waaraan hij lijdt.
t Blijkens een rapport
;an de S E R. dient loons-
rerhoging ook in de ko-
hende tijd tot 2.7 procent
leperkt te blijven. Minder
5 niet nodig, meer is on-
jewenst.
Het kwaad van te
Rvarte lonen is nog altijd
tiet uitgeroeid. De indruk
lestaat dat de textielin-
(ustrie vrij algemeen te
loge lonen uitkeert.
Minister Luns heeft zich
iessimistisch uitgelaten
»ver de kans dat Frank
rijk van gedachten zal
reranderen over de multi-
Bterale kernmacht. Mr.
-uns had een onderhoud
het de Amerikaanse pre-
pdent, Kennedy.
I In Kota Baroe, het voor-
halige Hollandia, zijn
loor de koopwoede der
favanen de prijzen sinds
iecember met 150 procent
les tegen. De voorraden
faken uitgeput.
0 De 61-jarige havenarbeider H. Kurk
uit Rotterdam is bij werkzaamheden aan
boord van het Nederlandse ms Andijk,
dat aan de Wilhelminakade ligt, van een
ruimtrap op het 8,5 meter lager liggende
tussendek gevallen en overleden.
0 Jhr. mr. P, J. Eekhout. ambtenaar
van de buitenlandse dienst der derde
klasse, is bevorderd tot ambtenaar van
de buitenlandse dienst der tweede klasse
en tevens benoemd tot ambassadeur bij
het Marokkaanse hof.
min is de situatie ernstig en waken
specialisten en assistenten voortdu
rend aan het bed van Joannes XXIII.
De kans op een definitieve wending
ten goede wordt uiterst klein ge
acht.
Toen de Paus werd medegedeeld, dat
overal ter wereld voor hem wordt gebe
den, antwoordde hij glimlachend: ..Als de
wereld voor de zieke Paus bidt, dan zal
dit smeken worden verhoord op de ma
nier. die God wil. Wanneer God het le
ven van de Paus voor het welzijn van Zijn
kerk, van het concilie en van de gehele
mensheid wil nemen, dan is het ook mijn
verlangen, dat Hij het aanneemt. Wan
neer het Gods wil is. mij nog langer in
kunnen gaan met een vertraging van
het expansietempo van de nationale
economie.
„Waarom hebt u de deur niet open
gedaan? Ik sta al vijf minuten te bellen".
lijnen tussen dezelfde partijen en de
Y.V.D. Politieke waarnemers hadden gis
teravond sterk de indruk, dat deze af
weging in het voordeel van de V.VJ).
zal uitvallen.
De antwoorden van de fracties op de
35 punten van de informateur zullen
uiteraard niet in concreto bekend wor
den. Wel kan men gevoeglijk aannemen,
dat op een punt als b.v. de invoering
van een staalbouwbedrijf de fracties van
K.V.P., V.V.D., A.R.P. en C.H.U. met een
duidelijk „neen" en de fractift »"an de
P.v.d.A. met een even duidelijk „ja"
hebben gereageerd. Dit zegt natuurlijk
nog niets, want het is zeer wel denkbaar
dat de P.v.d.A. dit punt in het verdere
verloop van de kabinetsformatie zal la
ten vallen.
Prof. Romme schijnt in zijn leidraad
voor het probleem van de commerciële
televisie een oplossing te hebben voor
gesteld, die gisteren door de V.V.D.-frac-
tie in principe zou zijn aanvaard, maar
waartegen de A.R.-fractie zich zou heb
ben verzet. De P.v.d.A.-fractie zou een
genuanceerd antwoord hebben gegeven.
De fracties van K.V.P. en C.H.U. zouden
verdeeld zijn, maar de christelijk-histo-
nschen schijnen het hele probleem van
de commericiële t.v. te beschouwen als
een „vrije kwestie", die niet in het re-
gerlngsprogram behoort te worden ge
regeld.
Eén probleem schijnt inmiddels al
te zijn opgelost: de definitieve opvol
ging van wijlen de Tweede-Kamer
voorzitter dr. Kortenhorst. Van KVP-
zijde werd vernomen, dat mr. F. J. F.
M. van Thiel (kath. v.) sedert ja
nuari tijdelijk voorzitter bereid is
gevonden om ook in de komende par
lementaire periode de Kamer te pre
sideren. Hij zal volgende woensdag,
de dag waarop de nieuwe Kamer voor
liet eerst bijeen komt. door de KVP-
fractie worden gekandideerd en het
staat wel vast, dat de overgrote Ka
mermeerderheid hem als nummer één
op de nominatie zal plaatsen.
De Israëlische premier David Ben
Goerion (rechts) heeft in Tel Aviv
de voormalige Westduitse minister
van defensie. Franz Josef Strauss
ontvangen, een bezoek dat in Is
raël stof heeft doen opwaaien.
(Zie pagina 7)
Informateur Romme heeft.vandaag
kennis genomen van de reacties van
KVP, PvdA, VVD, ARP en CHU op
zijn „leidraad". De vijf fracties heb
ben gisteren vrij langdurig verga
derd om een standpunt te bepalen
t.a.v. de 35 (min of meer) controver
siële punten, die prof. Romme in zijn
lijst had opgenomen. De vraag is nu
wat de informateur met de antwoor
den van de fracties gaat doen. Als hij
zich tot een inventarisatie van de
verschillende standpunten wil be
perken, kan hij zijn taak vrijwel als
geëindigd beschouwen. Het nu ver
zamelde materiaal geeft hem immers
een vrij duidelijke kijk op wat er in
de vijf groeperingen leeft.
De fracties hebben in de meeste ge
vallen met .ja" of „neen" kunnen ant
woorden op de door prof. Romme ge
stelde vraagpunten en gesuggereerde op
lossingen. .Om motiveringen had de in
formateur niet gevraagd. Er waren ech
ter ook punten waarop sommige fracties
genuanceerd hebben gereageerd. Zij
schijnen in deze gevallen niet zonder
meer positief of negatief te hebben ge
antwoord, doch om nadere inlichtingen
en verduidelijkingen te .hebben gevraagd
Ook zouden voorwaarden zijn gesteld en
(Van onze parlementsredactie)
zelfs alternatieve oplossingen aan de
hand zijn gedaan. Een en ander is voor
de informateur misschien aanleiding een
„tweede ronde" te gaan beginnen. Dat
zou echter kunnen betekenen, dat prof.
Romme over bepaalde punten gaat on
derhandelen en in sommige politieke
kringen vraagt men zich af of dit niet
typisch tot de taak van de komende ka
binetsformateur behoort
Toch de VVD
Het meest verbreid is de veronderstel
ling, dat de informateur zyn inventarisa
tie vandaag zal afsluiten en zo spoedig
mogelijk zijn conclusies op papier zal
zetten. Uit de reacties op zijn leidraad
kan hij opmaken hoeveel verbindings
schakels er tussen de vijf partyen be
slaan en waar de scheidslijnen lopen. Hij
kan aan de hand van de antwoorden
concluderen welke regeringscombinatie
de meeste kans heeft, gezien vanuit het
program.
In de praktijk zal het er wel op neer
komen. dat hij het aantal verschilpunten
tussen de drie christelijke partijen en de
F.v.d.A. afweegt tegen het aantal scheids-
Van welingelichte medische zijde
in Vaticaanstad wordt vernomen, dat
de Paus nog weken en zelfs maanden
weerstand kan bieden aan zijn maag
leven te laten tot heiliging van mijn eigen
ziel en van allen om my heen, dan is dat
ook goed".
De Paus lijdt aan gastrische heteropla-
sie. Heteroplasie betekent een abnormale
maar niet altijd kwaadaardige bind
weefselvorming of bindweefselvorming
op een abnormale plaats. Rekening hou
dend met de berichten over maagbloe
dingen zou de ziekte van de Paus kunnen
zijn kanker in de maagwand, een vorm
van leukemie een abnormale bindweefsel-
groei op de maagwand.
aandoening. Vergeleken bij gister
ochtend is er een lichte verbetering
in de toestand van de Paus. Niette-
