Pak Roeslan - geestig
vol subtiele zelfspot
Amerikaans project: moeder
stuurt kind naar de maan
HIJ HEEFT WAT TEGEN HET MEPPELERDIEP
Gebruik van diamant
Kennedy naar
de paus
Prinses Paola
verwacht baby
Djoeanda:
Nederlands
gaat er uit
TOCH IS
HET ZO!
Hoe gaat het verder met de ruimtevaart?
ZATERDAG 18 MEI 1963
President Kennedy heeft nu definitief
het plan de paus te bezoeken tijdens
zijn Europese reis eind juni. Aanvanke
lijk zou hij alleen een werkbezoek bren
gen aan Milaan en geen bezoek brengen
aan Rome.
Het is nog niet bekend, of de ontmoe
ting zal plaatsvinden in het Vaticaan of
In Castel Gandolfo. de zomerresidentie
van de paus. Verwacht wordt dat Ken
nedy op 20 juni zal vertrekken voor
zijn Europese reis.
Na zijn bezoek aan Italië zal hij naar
West-Duitsland en Ierland gaan.
Prinses Paola van België verwacht in
oktober haar derde kind. Prinses Paola
en prins Albert van Luik hebben reeds
een driejarig zoontje, prins Philips, en
een elf maanden oud dochtertje prinses
Astrid. De 26-jarige prinses werd drie
dagen geleden licht gewond bij een auto
ongeluk.
Dr. H. Roeslan Abdoelganin
1 net als man op de achtergrond
onze speciale verslaggever.
DJAKARTAmei Dr. H.
Roeslan Abdoelganin, één van
de acht vice-premiers van In\io-
nesiëminister van voorlichting,
vriend van president Soekarno,
man, die geen blad voor de mond.
neemt. Klein van stuk, borstelig,
gitzwart haar, hagelwitte tanden.
Geestig, vol subtiele zelfspot, een (Van onze speciale verslaggever
woordenstroom, die imponeert,
een kennis van lde Nederlandse,
taal, die door zn perfectie ver
baast. Hij heet eigenlijk Ruslan,
maar omdat men nog wel eens
Ruslandzei of schreef, heeft
hij er Roeslan van gemaakt.
Linkerhand
Hij komt binnen, geeft me de linker
hand z'n rechterhand werd zwaar
verminkt, toen hij in TNI-verband te
gen de Nederlanders vocht en be
stelt een glas water. ,,Ik ben moham
medaan", zegt Zijne Excellentie, die
door de kampongbevolking echter
nooit als zodanig wordt aangesproken.
Voor de eenvoudige :nan op het platte
land is hij „pak Roeslan", „vader Roe
slan", naar het Indonesische woord
„bapak".
„Jazeker er tintelen glimlichtjes in
z'n ogen „ik ben op Nederlandse
scholen geweest. Ik volgde onder
meer de hbs in Bandoeng. O, o, wat
heb ik me daar een keer kwaad ge
maakt. Omdat ik niet kon vertellen
dat men het Meppelerdiep passeert,
als men van ZwoUe naar Groningen
reist, kreeg ik een vier voor aardrijks
kunde. Later heb ik wraak geno
men. Toen ik in Nederland was en
langs het Meppelerdiep kwam, ben
ik uit de auto gestapt en heb het wa
ter een schop gegeven".
Ten aanzien van de hernieuwde betrek-
Advertentie
VAKANTIEREIZEN
per autocar of per trein door geheel Europa;
uitstekende maaltijdverzorging, geen lunch
pakketten; desgewenst hotelkamers met
eigen bad en toilet; matige prijzen. Vraagt
programmal963.Reisbureau Groeneveld,
Botersloot 52, Rotterdam tel. 112535
Link van Bruggen)
kingen met Nederland moet volgens
de minister van een gepast optimisme
worden gesproken. „Jullie willen alles
zo snel. Jullie gebruiken te veel het
horloge, vooral de secondewijzer. Al
les moet in groter verband worden ge
zien, op langere termijn. Een dag is
een dag, een maand een maand, maar
wat is eigenlijk een dag, wat zelfs een
maand? De kalender, de tijdkalender,
dat is 't, daar moeten jullie naar kij
ken".
Over de schadeclaims en het beheer
der vroegere Nederlandse ondernemin
gen verklaart dr. Roeslan Abdoelganin
het volgende: „Als Nederland op dit
moment over herstelbetalingen zou
gaan praten, zouden we kwaad wor
den, geloof ik. Waarom moet dit on
derwerp trouwens meteen worden aan
gesneden? Niemand schiet er iets mee
op. want we hebben toch geen geld.
De vroegere ondernemingen van jul
lie zijn helemaal in onze harten, mis
schien nog niet geheel in onze han
den. Het zou dwaasheid zijn ze weer
onder supervisie van Nederlanders te
stellen. We hebben er tenslotte eigen
mensen zitten. U zult wel begrijpen:
als we tussen moeilijkheden met jul
lie of moeilijkheden met landgenoten
moeten kiezen, geven we de voorkeur
aan het eerste
Het afgeven van visa aan Nederlan
ders, die Indonesië willen bezoeken,
zal in de toekomst gemakkelijk gaan.
Ook over de uitwisseling van studen
ten zijn plannen op stapel gezet. Ver
schillende, in het buitenland studeren
de Indonesiërs hebben al de wens te
kennen gegeven naar Nederland te
willen gaan om daar hun educatieve
vorming voort te zetten. ,,Ik zou dit
toejuichen", voegt de minister eraar
toe. „Ik wil wel zeggen dat ik het ple
zierig zou vinden. En we hoeven de
jongeren, die naar jullie toegaan, niet
van tevoren een cursus te geven. Dat
doen we wel met degenen, die in Mos
kou of Peking gaan studeren. Ze moe
ten uiteindelijk weten, waar ze aan toe
zijn. Maar hoe jonge Indonesiërs, die
tijdelijk naar uw land vertrekken, ge-
Premier Djoeanda: „De gene
ratie, die uw taal spreekt,
sterft uit
Van de hoeveelheden diamant die
jaarlijks worden voortgebracht wordt
ongeveer de helft als sierstenen ge
bruikt en de andere helft dient voor
technische doeleinden. Welke be
stemming men nu ook aan diaman
ten wil geven, zij komen in het me
rendeel der gevallen In de Verenigde
Staten terecht. Men raamt het bezit
van dat land op bijna 40.000 kg
zijnde ongeveer de
helft van het totale
wereldbezit.
Houden we nu
het feit in het oog,
dat de jaarlijkse
productie aan dia
manten voor de
helft voor sierste
nen Is bestemd,
dan zullen sommi-
migen daaruit misschien willen con
cluderen dat ook het dlamantbezlt
van de Verenigde Staten voor de
helft uit edelstenen bestaat. Maar
dat is natuurlijk niet het geval,
want de 40.000 kilo's die we zoeven
noemden hebben uitsluitend betrek
king op de sierstenen. Afgezien daar
van, zouden we de zgn. technische
diamant in dit totale bezit toch nooit
een percentage van 50 pet mogen
toekennen, om de eenvoudige reden
dat sierstenen bewaard worden cn de
technische diamant door het gebruik
verdwijnt.
Dat in een sterk geïndustrialiseerd
land als de V.S. grote hoeveelheden
diamant worden verbruikt, spreekt
eigenlijk vanzelf. Diamanten beitel
tjes worden bijv. gebruikt voor het
fijn af draaien van een zeer hard
staal cn aluminiumlegeringen. zoals
in de auto- cn vliegtuigindustrie ge
bruikt worden en men heeft bere
kend dat per auto voor minstens
2 50 aan diamant wordt versleten.
Bij vliegtuigen is dit uiteraard aan
zienlijk meer.
Ook voor het fabriceren van homo
gene slijpschijven, die gebruikt wor
den voor het slijpen van carblden
en voor precisiewerk, zoals het slij
pen van fijne lenzen, het verwerken
van kwarts, enz. zijn grote hoeveel
heden technische diamanten nodig,
evenals voor beitels en boren. Een
speciaal artikel is
de doorboorde
diamanten trek-
steen, meestal
gemaakt uit on
geveer 0,2 ka
raat. die ge
bruikt worden
voor het trekken
van Wolfram-
draad voor elec-
trische lampen, goud, zilver, koper
e.d. De gaatjes in deze treksteen-
tjes moeten van een volkomen ge
lijkmatige doorsnede zijn en mogen
niet in een bepaalde richting uitslij
ten. zodat alleen de harde diamant
hiervoor dienstig is.
Vrijwel onslijpbaar is het carbon,
een zeer dicht aggregaat van war-
te diamantjes die een grote taaiheid
bezitten, evenals ballast, dat een
ronde massa van kristallen is, uit
gaande van een gemeenschappelijk
centrum. Deze twee soorten die zo
hard en taai zijn, dat ze niet ge
slepen, noch gekloofd kunnen wor
den, komen meestal uit Brazilië en
zijn onmisbaar voor boorkronen die
bij blepboringen gebruikt worden en
bij het boren van schachten in hard
gesteente. De diamant wordt voor
dit doel in staal ingelegd, dat daar
na er omheen dicht gebeiteld wordt.
Ook voor het doorboren van mar
mer en agaat worden meestal boren
van carbon gebruikt.
indoctrineerd moeten worden, zou ik
niet kunnen zeggen".
Indoctrinatie dr. Roeslan Abdoelganin
is ook minister van indoctrinatie, zo
als hijzelf zegt. En hij kan er grapjes
over maken ook. „Laatst was ik in
een kampong in de buurt van Socraba-
ja", verklaart hij. „Vertel eens. pak
Roeslan, zei men daar, jij hebt het
altijd over Indoctrinatie. Dat willen we
ook hebben, 't Lijkt ons zelfs heerlijk
om er veel van te krijgen. En wat had
den ze nou gedacht? Dat indoctrinatie
een woord is dat cl, vis en rijst be
tekent. 't Lijkt er in het Indonesisch
ook wat op".
„In een andere kampong", zo ver
volgt de minister van voorlichting,
„arriveerde ik eens in een grote, gloed
nieuwe auto. Men keek even naar mij,
toen heel lang naar de wagen, waarop
het kamponghoofd zei: „Tsjonge, jon
ge, pak Roeslan, wat moet jij als
minister toch hard werken. Verve
lend, vooral als jc /o weinig bereikt."
Dr. Roeslan Abdoelganin brengt naar
voren dat het onderwijs in Indonesië
met sprongen vooruit is gegaan. Het
analfabetisme wordt met man en
macht bestreden. Er is veel ambitie
om te leren. Jongeren uit de geringste
milieus krijgen als student een kans.
Men voelt zich één, men denkt natio
naal, men is er trots op tot de nieuwe
staat Indonesië te behoren. Ook dat is
een aanmoediging zich geestelijk te
bekwamen.
Er bestaat nog steeds een verbod op
de invoer van kranten, tijdschriften
en boeken uit Nederland maar bla
den als Piccolo en De Lach ben ik
tijdens mijn nog korte verblijf hier al
herhaaldelijk gevraagd, alsof ik hele
jaargangen bij me zou hebben). De
kans bestaat echter dat de betreffende
beschikking spoedig 'al worden opge
heven. Volgens de minister heeft dit
onderwerp al een maand of drie zijn
volle aandacht om hem letterlijk te
citeren: „Het verbod is al verschei
dene malen uit m'n map geweest om
er overigens telkens weer in te ver
dwijnen".
Humor
pel laten bezorgen en ze allemaal door
gelezen. Er staat een heleboel onzin
in over Indonesië en president Soekar
no". Dan, plotseling, bijna schaterend
van de lach: „Op de jongere generatie
na. spreken veel mensen hier nog Ne
derlands. Ook de president doet het
thuis. Ja, ja, Nederlands spreken mag
in Indonesië. Nederlands denken ech
ter niet...."
Nog een paar grapjes, die van een be
schouwende vorm van humor getui
gen: „We hebben nu duikboten, eigen
bemanningen om die duikboten te be
sturen, maar geen geld om duikbo
ten te betalen". En: „In de geleide
democratie, die we hier voorstaan, is
het wel eens goed met de vuist op ta
fel te slaan. Er moet natuurlijk een
tafel zijn om op te kunnen slaan. Aan
de andere kant moet men uiteraard
ook een vuist kunnen maken."
Djoeanda
Op het terras van premier Djoeanda's
huis aan het Merdekaplein staan twee'
grote, opgezette tijgers. En in de gi
gantische ontvangstkamer bevindt
zich een dikke olifantstand van een
afmeting, die ik nog nooit eerder ge
zien heb. Een onhoorbaar lopende be
diende in smetteloos wit serveert een
glas gekoelde ranja. Het is een drank,
die men in Djakarta in alle voorname
huizen krijgt, en die in de toko's in
halve-liter-flessen aan de man worden
gebracht.
„M'n kinderen spreken geen Neder
lands meer", zegt dc rustig spreken
de minister-president van Indonesië,
over wie geruchten in omloop zijn dat
hij spoedig zal aftreden. „Zelf ken ik
't natuurlijk nog wel, maar wat ik
slechts zeggen wil, is dat de gene
ratie, die uw taal nog spreekt, uitster
vend is. De HoUanders, die hierheen
komen, moeten zich dit terdege reali
seren. Stap voor stap moeten we de
gebroken relaties zien te herstellen,
lanzaam, voorzichtig en met tact. 't
Belangrijkste is dat er geen fouten
worden gemaakt. Een prettige en soe
pele benadering van elkaar zal ze
ker in 't begin gewenst zijn".
Wederzijds
Premier Djoeanda ziet in betere ver
houdingen tussen Indonesië en Neder
land voordelen aan beide kanten. Er
moet gebruik worden gemaakt van de
beste mensen van beide staten. De
kennis, die wederzijds is vergaard,
dient uitgewisseld te worden. „We heb
ben onderdelen nodig voor onze fabrie
ken", verklaart hij. „die vroeger door
de Nederlanders zijn ingericht. Dit
betekent niet dat we al die tijd zon
der hebben gezeten. Er was levering
uit Nederland, via Duitsland. En
geland en andere landen weliswaar,
maar we konden toch regelmatig on
ze behoefte dekken. Het herstel van de
directe handelsbetrekkingen stuit in 't
begin misschien op enige weerstand.
Erg donker zie ik deze zaak echter
niet in".
Formaliteit
(Van een onzer redacteuren)
Met de geslaagde ruimte-
vlucht van Gordon Cooper, de
vierde Amerikaanse astronaut
die in een baan om de aarde
kwam, is weer een belangrijk
onderdeel van de voorbereidin
gen voor een bemande vlucht
naar de maan door de Verenigde
Staten afgesloten. En vol
gens het tijdschema dat de
Amerikanen voor een en ander
hebben opgesteld, precies op
tijd.
Cooper heeft eeu etmaal lang „rond
jes gedraaid", om vervolgens behou
den op zee te landen welke activi-
Prof. H. Wittenberg
gaf commentaar
Over de vraag wat de Amerikanen
verder van plan zijn, nu met de
geslaagde ruimtevlucht van Cooper
een belangrijke fase van het maan-
project is afgesloten, hebben wij een
gesprek gehad met prof. ir. H. Wit
tenberg, hoogleraar in de vliegtuig
bouw aan de Technische Hogeschool
te Delft. Hij gaf ons een boeiend
exposé, daarbij steunend op de laatste
Amerikaanse gegevens, die nog
geenszins algemeen bekend zijn.
Van dit punt uit kan zodanig met
het kleine ding gemanoeuvreerd wor
den (het is zelfs in staat stil te
goede lan-
UUl 1 IIOV I» It'US 111
teiten mogen we nu verder van Cape h-nir.n, d,t het on
radio en radar met elkaar in verbin
ding.
stellen zij zich eigenlijk voor dit
doen en maken ze al een grotere kans
om de „maanrace" van Rusland te
winnen?
AUemaal vragen die menigeen bij
het lezen van de verslagen over Coo- N npriode
per door het hoofd kunnen hebben ge- Eft vier
snoolH on Hip uro -7iillen Irarhtpn flle twee lot Vier
Potje" blijft staan.
«SU? SE
ran maanonderzoek
dagen kan duren
tenminste voorzover dat mogelijk is
te beantwoorden.
Hoopgevend voor Amerika is onge^
platform gebruikt en stijgt het kind
weer op, waarbij het „potje met de
twijfeld, dat bij de (tevoren bekend po?^elr-Ezie tekening 3) op de maan
gemaakte) ruim tevluch ten van achter- achterblijft.
eenvolgens Glenn. Shepard, Schirrah Ook het opstijgen is weer een kwes-
en Cooper er nooit iets mis is gegaan, tie van „timing op de seconde, want
En dat bij de vrijwel oneindig vele nu moet het z.g. rendez-vous tot stand
mogelijkheden tot storingen die er tij- gebracht worden: het kind moet ïm-
dens elke ruimtevlucht zijn! De rol van tmers op het juiste moment arriveren
de astronaut bleek ook dit keer onont- bij de aansnellende moeder, die in-
beerlijk: als gevolg van een optreden- tussen getrouw met de ene, overgeble-
de storing moest Cooper immers zelf ven astronaut aan boord, haar baan-
zijn capsule bij zijn terugkeer naar de tjes om de maan is blijven trekken.
aarde besturen.
Is het rendez-vous. het neus-aan-neus-
contact weer een feit (zie figuur 4),
dan stappen de twee maanreizigers
over; het kleine capsuletje wordt af
geworpen, de raket van de moeder
wordt op het juiste ogenblik en op de
juiste plaats opnieuw aangezet om nu
aan de aantrekkingskracht van de maan
te ontsnappen en in de enig goede
„val"richting van de aarde te komen.
met de cap
sule 99 meter hoog zal zijn (bijna
even hoog als de Utrechtse Dom) en
een totaal startgewicht zal hebben van
2700 ton!
Nog niet zo lang geleden is bekend
geworden hoe de Amerikanen het
retourreisje" naar de maan denken
Misverstanden
In dit verband heersen er nogal eens
misverstanden als het over de Ameri
kaanse achterstand ten opzichte van
Rusland gaat .Men denkt dan, dat de
Russen van principieel andere voortstu
wingsmogelijkheden gebruik maken bij
hun ruimtevaart, mogelijkheden die het
westen niet zou kennen. Dit is bepaald
niet waar: principieel zijn er in dit op
zicht voor zover wij weten géén ver
schillen tussen beide landen. Er is al
leen een verschil in het tijdstip waar
op beide landen zich op de ruimte
vaart als zodanig gingen concentreren.
Rusland is, zoals we allen weten, veel
éérder begonnen.
aarde de derde trap van de raket op
nieuw in bedrijf worden gesteld tenein- Deze situatie is inderdaad te verge-
de in de richting van de maan te ko- lijken met twee mensen die dezelfde
men, of liever: in de richting van de opdracht krijgen, bijv. een aantal wis-
plaats die de maan bij aankomst van kundige opgaven. Begint de één veel
het ruimtevaartuig zal hebben bereikt, later dan de ander. ja. dan is hij ook
De snelheid moet daarvoor zóver wor- veel later klaar. In zoverre g- t het
den opgevoerd, namelijk tot 11 km per beeld mank dat Amerika, als het een
seconde (bijna 40.000 km per uur!), dat maal „warmloopt" achterstanden bij-
aan de aantrekkingskracht van de zonder snel kan verkleinen. Men den
aarde kan worden ontsnapt. Is dat alle- ke maar aan het op gang komen van
maal goed verlopen dan „valt" het de Amerikaanse oorlogsproduktie gedu-
ruimtevaartuig vanzelf naar de maan rende de laatste wereldoorlog,
en wordt, onder dankzegging voor de ^ls iedereen voorts alles kan weten
bewezen diensten, deze laatste raket- over de Amerikaanse ruimtevaartont-
trap afgeworpen. wikkeling en Rusland hult <.ich d3ar-
Heeft het ruimtevaartuig nu verder entegen in diep stilzwijgen, dan blijft
geen energiebronnen meer? Gelukkig het natuurlijk te allen tijde moeilijk
wel, want anders zou het voor altijd in vergelijkingen te trekken.
-"fjgsfir»" of zo men wil: Wat de feiten betreft: de laatste
de ruimte, verdwijnen, of, zo men wil:
begraven worden.
„Alleen jullie geschiedenisboeken voor
de scholen deugen niet", brengt hij
naar voren. „Ik heb me een hele sta-
De uitwisseling van ambassadeurs be
schouwt de premier als een formali
teit. Hij gelooft zelfs dat dit binnen
niet al te lange ijd zal kunnen plaats
vinden. Ook venvacht hij spoedig be
zoek van Nederlandse ministers en
hoogleraren aan Indonesië en van hun
Indonesische tegenhangers aan Ne
derland.
Als het afhandelingsverbod van Neder
landse schepen nog even ter sprake
komt. verklaart ir. Djoeanda: „Ook dat
komt wel goed. Volgens de nieuwe
beleidslijnen, die thans worden ge
volgd, behoeft er niet langer discrimi
nerend te worden opgetreden."
Kleine garage
Want waar bestaat het eigenlijke
ruimtevaartuig, de capsule, nu nog uit?
In de eerste plaats natuurlijk uit de
cabine voor de drie leden der beman
ning. Vervolgens uit een cilindervor-
ruimtevaart der Russen, die verleden
jaar plaats had: twee bemande ruim
tecapsules in de „lucht" die dicht bij
elkaar in de buurt kwamen, is uiter
aard een mooie prestatie. Waar het
toen op aan kwam was of er materieel
contact tussen beide ruimtevaartuigen
tot stand zou kunnen worden gebracht;
of zij het bovenomschreven rendez-vous-
mig gedeelte waarin de tot nu toe nog probleem zouden hebben opgelost.
niet in bedrijf geweest zijnde raketmo- Is dat laatste gebeurd? Hierover is
toren zijn opgesteld en waarin brand- niets bekend gemaakt, maar het lijkt
stof- en zuurstofvoorraden zijn opge- niet waarschijnlijk.
Dat de Russen nog altijd verder zijn,
Daaronder en nu wordt het bijzon- speciaal op het gebied van zware ra
der interessant bevindt zich zoiets ketten, zal niemand kunnen ontkennen,
als een garagetje, waarin een baby- Echter: de sterke indruk bestaat dat
capsule staat. Het is daarmee, dat men de Amerikanen aardig inlopen. De laat-
straks de landing op de maan hoopt sten hebben bovendien nog voor
uit tc voeren. Waarom? Omdat dit klei
ne ding, veel minder verbruik heeft,
zodat niet nóg meer brandstof behoeft
te worden meegezeuld.
Is de laatste rakettrap nu afgewor
pen dan gaat dat garagetje open en
wordt de kleine capsule eruit gehaald
om vervolgens met zijn neusje aan de
grote neus van de mocdcr-capsule te
worden bevestigd. Het garagetje wordt
daarna ook afgeworpen. Want dat is
niet meer nodig, waarover straks.
Neus aan neus(je) zetten moeder en
kind de val naar de maan voort. Is
de maan zo goed als bereikt, en wel
tot op ongeveer 160 km afstand, dan
Treden de raketmotoren van de moeder
dn werking die het gevaarte afremmen
en in een baan om dit hemellichaam
brengen. Twee van de bemanningsleden
stappen over i n het kleine capsuletje,
maken het los van de moeder, zetten
het landingsmotortje aan waardoor dit
kleine maanlandingstoestel niet imeer
een cirkelvormige maar een ellipsvor
mige baan om de maan gaat beschrij
ven met een laagste punt dat ongeveer
16 km boven het maanoppervlak ligt. 1
thans die mening heeft bij vele objec
tieve deskundigen postgevat dat zij
met veel verfijnder apparatuur werken
dan de Russen.
Niet onbekookt
Dit alles heeft ertoe geleid dat er
nog spanning genoeg in de „maanra
ce" zit Hoopgevend is, dat in elk ge
val de Amerikanen zeer zeker niet on
bekookt te werk gaan; dat ze pas star
ten wanneer de grootst mogelijke waar
borgen zijn verkregen.
Er valt dus nog heel wat te doen al
vorens een maantocht kan worden on
dernomen. Wat Amerika betreft volgt
eerst het Gemini-project waarbij met
tweemans-capsules zal worden geoe
fend, die zelfs weken in de lucht moe
ten blijven en waarmee (in een baan
om de aarde) de rendez-voustechniek
zal worden ontwikkeld. Dit duurt tot
eind 1965.
Vervolgens komt dan het Apollo-pro-
ject aan bod: eerst een tocht om de
maan zónder landing, daarna een ren-
dez-vouslanding (met het kleine maan
landingstoestel) en ten slotte een di
recte maanlanding, dus zonder behulp
van een „kleintje".
„Over het geld dat met al die pro
jecten gemoeid is moet je maar liever
niet praten", zeggen sommige pessimis
ten wel eens. Hiertegenover kan wor
den gesteld, dat al dit geld zeker niet
naar de maan wordt geholpen, maar
besteed wordt op aarde. Met andere
woorden: vele duizenden werkers In In
dustrie, laboratoria, enz. verdienen er
hun boterham mee. En dan is er nog
niet eens gesproken over de vele vruch
ten die de ruimtevaart voor weten
schap en maatschappij zal kunnen af
werpen. Werkelijk, dc ruimtevaart is
bepaald niet alléén een kwestie van
avontuur en prestige.
Als men echter weet welke moeilijk
heden er nog moeten worden overwon
nen alvorens de VS met een redelijke
kans op succes een „maanschot" zul
len kunnen wagen, dan kan het
iemand wel eens bang om het hart
worden. Eén vergelijking zegt in dit
opzicht al meer dan genoeg: het ge
wicht van het grote maanvaartuig, in
casu de Apollocapsule, zal maar liefst js 00fc dat allemaal goed verlopen
42 ton moeten bedragen, terwijl het jan komt tenslotte het grootste huza-
Mercury-vaartuig, waar Glenn, She- renstuk van de hele tocht; het bin-
pard, Schirrah en Cooper In gezeten nenkomen in de aardse dampkring
hebben maar1,4 ton weegt. (de z.g. re-entry) onder de enig juis
te hoek en met de enig juiste snel-
Enorme raketten heid. Want brandstof om eerst nog
weer eens een rondje te gaan draaien
Hoeveel groter moeten dus ook de to de parkeerbaan om de aarde al-
raketten worden, die dit gevaarte om- vorens te landen is met rneer aan-
hoog zullen stuwen: ten eerste om in "eng; alles is reeds volled.g ver-
een baan om de aarde te komen; ten brnikt.
tweede om de „val''richting naar de
main te verkrijgen: ten derde om bij dit gesimplificeerde verhaal, da
de maan af te remmen: ten vierde bepaald geen Jules Vernefantasie wil
om daar te landen; ten vijfde om er zijn. moge toch wel zijn gebleken
weer op te stijgen en ten zesde om met hoeveel risico s de eerste maan
de „val richting naar de aarde te ver- vlucht gepaard zal gaan. Anderzijds
wezenlijken. Daarvoor is nodig een moet men natuurlijk ook niet vergeten
drietrapsraket die samen met de cap- dat de thans al zo „veilig" verlopen
- vluchten van Glenn, Shepard, Schir
rah en Cooper een jaar of vijf. zes
geklonken als bovenstaand
vernaai.
In elk geval de know-how. de
te laten verlopen, een tocht, die acht kennis om een en ander technisch te
dagen in beslag zal nemen: drie da- verwezenlijken IS er; het is alleen een
gen voor de heenreis, twee dagen voor kwestie van tijd om alles uitgevoerd
verblijf op de maan en tenslotte drie te hebben, precies zo als het de nodige
dagen voor de terugreis. tijd kost indien er bijv. een nieuw ty-
De eerste fase is als vanouds, dat pe verkeersvliegtuig ontworpen moet
men in een baan om de aarde komt. worden dat aan die en die voorwaar-
Aan boord zijn drie astronauten, die den moet voldoen, of een speciale brug,
tussen haakjes in hun grote capsule die een ravijn van zeg vijf km breed-
een zodanig „klimaat" zullen hebben te moet overspannen,
dat ze niet in een volledig ruimtepak
behoeven te worden gestoken en „in
hemdsmouwen" hun werk zullen kun
nen verrichten.
Voor het in die baan om de aarde
komen met de vereiste snelheid van 8
km per seconde (de Amerikanen noe
men dit gemakshalve en zeer teke
nend reeds de parkeerbaan) zijn nodig:
twee voUedige trappen van de raket,
die na gebruik achtereenvolgens wor
den afgeworpen, alsmede een gedeelte
lijk gebruik van de derde trap.
Zoals men weet behoudt het ruimte
vaartuig vervolgens zonder verbruik
van verdere energiebronnen deze snel
heid. vandaar het woord „parkeren".
Vervolgens moet op het juiste tijdstip
en op de juiste plaats tijdens de om
loop van het ruimtevaartuig om de
Vier tekeningen die een duidelijk
beeld geven hoe de Amerikanen
met twee man op de maan willen
landen. Figuur 1 laat zien hoe aan
de neus van de grote capsule het
„kleintje" is bevestigd dat na zich
losgemaakt te hebben de eigen
lijke landing gaat uitvoeren, het
geen men op de tweede tekening
ziet. Figuur 3 toont hoe de kleine
capsule, het „kind", weer opstijgt,
waarbij de landingspootjes (wel
ke op de maan achterblijven) als
startplateau worden gebruikt.
Figuur 4 tenslotte laat zien dat
„moeder" en „kind" weer contact
hebben gemaakt, het z.g. rendez-
vous.
Mevrouw Wvnne in
Londen terns:
Mevrouw Sheila Wynne, de vrouw van
de tot acht jaar gevangenisstraf veroor
deelde Greville Wynne, is uit Moskou in
Londen teruggekeerd. Zij verklaarde
dat zij zou terugkeren om haar man te
bezoeken.
De Cubaanse premier Fidel Castro
is naar Moskou teruggekeerd na een
reis van 12 dagen door de Sowjetunie,
onder meer door Siberië.
Voor mensen die kwaliteit verlangen!
\nDianTon,c
QUININE
UNDER APPOINTMENT BY TIMS ROTTERDAM
