WiVtMUWVil
Bondsdag in Arnhem trok
6000 geref. vrouwen
L l
blijf jong..(^E) blijf fit.fiets!
Wezenskenmerk democratie
is pluriformiteit
Menselij ke communicatie
afhankelijk van gehoor
ANDERZIJDS
\Schakel vrouw
bij pastoraal
werk ook in
Verbetering positie
Spaanse protestanten
Een woord voor vandaag
Prof. H. Kraemer viert
75ste verjaardag
Weesjongen werd
pastor van de
wereldkerk
T
J GELEZEN:
2
VRIJDAG 17 MEI 1963
DE OUDE
J.V.
Naar aanleiding van het 75-ja-
rig bestaan van de Bond van Ge
reformeerde jeugdverenigingen
schreef de heer F. Schurer in de
Friese Koerier
In haar oude vorm betekende
zij voor ons niet alleen een vrien
denkring en een vrijetijdsbesteding,
maar een leerschool en een vor
mingsinstituut waarvan men soms
tegen wil en dank iets meenam.
Zij had daarbij een eigen gezicht,
een mate van zelfstandigheid die de
buitenstaander niet zou vermoeden.
Zo staat ons nog levendig voor de
geest dat in de jaren van de Eer
ste Wereldoorlog, toen het leidende
antirevolutionaire dagblad De
Standaard onder dr. A. Kuyper een
sterk pro-duitse politiek voerde, het
Gereformeerd Jongelingsblad ons
week aan week verkwikte met een
io helder protesterend geluid, dat
het amper door de beugel der toen
door de overheid angstvallig be
waarde neutraliteit kon glippen. De
meest befaamde redenaars van die
dagen rekenden het zich een eer.
op hemelvaartsdag de grote rede
voor de Bondsdag te kunnen hou
den.
JONGBLINGSVERENIGING
was toen een „Mannerbund";
D'
Die hoorden op Dorcas, en
gen pas in later jaren een eigen
scheen misschien minder attractief
dan die der tegenwoordige orga
nisaties. Spelen en zaalsporten wa
ren er niet bij, evenmin als ama
teurtoneel. dat wij als wereldge
lijkvormigheid afwezen. Hoogstens
kwam er op de feestelijke jaar
vergadering een leerzame samen
spraak".
Het doel van de vereniging was
1 fifijj jp leiden tot nut-
staat en maat-
s deze doelstel
ling was het programma samenge
steld. De vergaderingen op zon
dagmiddag na kerktijd, duurden
twee uren, waarvan het eerste uur
gewijd was aan bijbelbespreking.
Verder vermeldde de rooster Ne
derlandse Geloofsbelijdenis Antire
volutionaire beginselen Caan de
hand van „Ons Program" van
Kuyper), maatschappelijke onder
werpen en letterkunde. Iets zake
lijker gezegd dus: we bestudeerden
theologie, politiek en economie.
De „bronnen", die daarbij nodig
waren, stonden in de bibliotheek,
en de „leidraad" leerde ons de weg
in die bronnen te vinden. Ieder
was bij toerbeurt inleider, en moest
zijn inleiding in de nabespreking
verdedigen.
HET IS MOEILIJK te schatten
welk een scholing dit beteken
de, zowel in de kennis der materie
als in de hantering van het ge
schreven woord voor jongens die
merendeels geen andere opleiding
dan lagere school hadden gekend.
We legden in jeugdige overmoed
het „wij Calvinisten" er misschien
wel eens wat dik op, we waren
weieens wat vlot klaar met de
veroordeling van valse en revolu
tionaire denkbeelden, maar we
dachten en praatten er dan toch
over.
Heel veel van wat we toen op
de 'J.V. zelf moesten opgraven le
ren ze tegenwoordig op school.
Daarom zal het wel waar zijn dat
de methode moest veranderen. Maar
die oude vorm was in die tijd even
zeer noodzakelijk.
Men vindt de denkstructuren uit
deze jeugdclubs nog heden ten da-
5e in de Gereformeerde Kerken, en
e Anti-revolutionaire Partij, en
niet te vergeten ook in de Partij
van de Arbeid. Hier is. om met de
Prediker te spreken, brood uitge
worpen op het water, dat gevonden
wordt na vele dagen.
Daarom is een gelukwens aan
de opvolgster, die andere metho
den volgt en ook meisjes in zijn
rijen telt. hier volkomen op zijn
plaats. Dat wij daarbij niet aller
eerst aan de toekomst denken,
maar overstelpt worden door her
inneringen aan het verleden, zij ons
vergeven.
Goede oude J.V., gezegend zij je
gedachtenis.
Meer dan zesduizend gerefor
meerde vrouwen keerden gister
middag in Arnhem de kerk de
rug toe om onder leiding van een
dirigent van het Leger de-s Heils
hun geloofsliederen te zingen.
Zij vulden een groot gedeelte van
de markt tussen de prachtige
Eusebiuskerk en het nieuwe Gel
derse provinciegebouw. Hun hel
dere stemmen overstemden het
muziekcorps van het Leger des
(Van onze kernredactie)
Heils, dat voor de begeleiding T1UU„C11
tijdens deze openluchtzang zorg j niet maar alleen als predikantshulpjes,
(Advertentie)
droeg
kwamen uit alle delen van het
land om hun jaarlijks samenzijn
als leden van de Bond van
Gereformeerde Vrouwenvereni
gingen te vieren.
Op déze wijze werd het probleem over-
Het belangrijkste onderdeel van de
middagbijeenkomst, ivas het beant
woorden van vragen door de inleiders, I
die daarvoor allen bijgestaan werden
door een dame. In de Westerkerk uia-
ren alleen al een zestigtal vragen bin-
nengekomen. Ds. J. H. Sillevis Smitt
wonnen dat een bondsdag in Arnhem op- van Bussum had daar 's morgens met
leverde. De Gelderse hoofdstad bezit na- nadruk gesteld dat het zo noodzakelijk
melijk geen enkele zaal of kerk die groot I
De r.k. bisschop van Huelva, dr. Pe
dro Cantero, heeft donderdag te Ma
drid verklaard, dat het noodzakelijk is
de kwestie van de godsdienstvrijheid in
Spanje te herzien. Dit zou echter met
voorzichtigheid moeten geschieden, aan
gezien Spanje sociaal en psychologisch
niet toe is aan godsdienstvrijheid op
een schaal zoals in andere landen.
De bisschop achtte een opnieuw be
zien van de positie van de protestan
ten noodzakelijk met het oog op de ont
wikkeling van Spanje in de richting
van de Europese integratie, terwijl ook
de toenemende stroom toeristen een
factor vormde. Weliswaar genoot de
rooms-katholieke kerk in Spanje een
voorkeursbehandeling, maar dit was
volgens de bisschop niet belemmerend
voor andere godsdiensten. De positie
van de r.k. kerk noemde hij een ge
volg van .de traditie en een waarborg
tegen binnenlandse strijd.
Naar verluidt zijn de Spaanse autori
teiten met instemming van het r.k.
episcopaat bezig aan een regeling tot
verbetering van de positie van de pro
testanten.
Continuïteit gewenst
in geestel. vorming
Drs. M. A. Steenhuis heeft een bro
chure geschreven over de continuïteit in
de geestelijke vorming. Zij is uitgegeven
in de reeks „Voor onderwijs en opvoe
ding" van het gereformeerd schoolver
band. Het referaat van drs. Steenhuis
zal door christelijke onderwijskrachten
worden besproken en bedoelt een bijdra
ge te zijn tot het besef, dat de opvoeding
van de kinderen zoveel mogelijk een een
heid dient te zijn en dat alles in het
werk moet worden gesteld om deze een
heid te bereiken.
Voortgaande bezinning op het vraag-
atuk van de continuïteit in de geestelijke
vorming acht drs. Steenhuis gewenst,
daar vrijwel alle kinderen voortgezet on
derwijs zullen krijgen. Bij deze bezinning
dient de totaliteit van de opvoeding cen
traal te worden gesteld en voor de con
tinuïteit is vereist, dat de onderwijs
inrichtingen hetzelfde doel einddoel na
streven, waarvoor het contact tussen ver
schillende opvoedende instanties is ge
wenst.
De onderwijsvakken binnen de ene
school moeten een organisch geheel vor
men. Continuïteit in de christelijke op
voeding eist volgens drs. Steenhuis de
opbouw en uitwerking van een didactiek,
die gebaseerd is op de christelijke le
vensbeschouwing. Een algemene pedago
gische consensus is hier onmogelijk,
verband waarmee de pedagogisch-did
tische vorming van onderwijskrachten de
volle aandacht moet hebben. Tussen de
school en het gezin dient een nauw con
tact te worden onderhouden, waarvoor in
de regel het initiatief van de school dient
uit te gaan.
Christen geheelonthouders:
Uit naastenliefde
onthouden wij ons
(Van een i
verslaggeefsters)
(Advertentie)
U rust echt uit op een DRAKACEL matras
Prins Bernhard tot N.S.S.F.:
(Van een onzer medewerkers)
Gistermiddag heeft prins Bern
hard in de aula van de Land
bouwhogeschool in Wageningen
het driedaags congres van de Ne
derlandse Staatkundige Studen
ten Federatie over de democratie
West-Europa met een korte
beschouwing over de democratie
geopend.
D6 NSSF is een organisatie van
christen-studenten die zich tot
doel stelt de bevordering van de
politieke bewustwording van de
Nederlandse studenten.
De verrassing van het congres was de
aanwezigheid van een dertigtal Indone
siërs die in Duitsland studeren en dfe
op uitnodiging van de NSSF naar Neder
land waren gekomen. Zfj schenen zich
volkomen op hun gemak te voelen. Dc
meesten spraken Nederlands omdat *U
in Nederland hebben gestudeerd tot '58
of '59, toen zJJ op last van de Indonesi
sche regering naar West-Duitaland moes
ten. Eén van hen zei dat hij ervan over
tuigd was dat er ln alle opzichten weer
normale betrekkingen tussen Indonesië
en Nederland zouden optreden.
De NSSF heeft ook al eerder weer con
tact met deze studenten gezocht en is
momenteel bezig een uitwisseling van
studenten tussen Nederland en Indonesië
voor te bereiden.
De voorzitter van de NSSF, mr. J. N.
Scholten, heeft onlangs daartoe een be
zoek van drie maanden aan Indonesië
gebracht. Ook een aantal Ghanezen, stu
derend aan de universiteit van Amster
dam en aan de tropische hogere land
bouwschool in Deventer, kon verwel
komd worden. Enkelen van hen waren
zelfs in hun nationale dracht, een zeer
kleurrijk geheel dat enigszins aan het
gewaad van een Romeinse senator doet
denken.
W ezenskenmerk
De Prins zei in zijn openingsspeech
dat tot de wezenskenmerken van de de
mocratie haar pluriformiteit behoort, die
optreedt omdat ieder individu het recht
heeft zich een eigen mening te vormen.
De eindeloze variatie van opvattingen
moet gekanaliseerd worden door mensen
die leiderschap kunnen leveren. Vrijheid
onmisbare hulpmiddelen om de vormuig
van goede leiders te bevorderen. Immers,
zij dienen voor alles zeer goed geïnfor
meerd te zijn.
Integriteit en karaktervastheid, zelfver
trouwen en goed intellect en zeker niet
in de laatste plaats het vermogen zich
juist uit te drukken en zijn ideeën te kun
nen uitdragen, zijn verder onmisbaar
voor een leidende politicus.
Gistermiddag is te Schiedam de Prof. I. Samkalden sprak daarna over
,-an district 7uld-de democratie in de Europese gemeen-
vergadering van het district Auid schlI>pen. over de moeilijkheid om in
Holland van de Nationale Christen een organisatie van souvereine staten
Geheelonthouders Vc,e„i5inS eehou. het
den. Na de afhandeling van enige j Europese gedachte; de rol die Schu-
huishoudelljke zaken sprak de heer mann daarin heeft gespeeld, het begin
van een parlementaire bevoegdheid bij
G. de Snoo over „En altijd weer de de aigetnene vergadering van de Euro-
de huidige situatie van het Europese
parlement.
Ht Europese parlement heeft slechts
controlerende bevoegdheid betreffende de
werkzaamheden van de Europese com
missie die op zijn beurt weer zeer af
hankelijk is van de raad van ministers
die aan het Europse parlement geen ver
antwoording schuldig is, behalve dan dat
zijn eenmaal per jaar een informatieve
bespreking houden tezamen met de Euro
pese commissie en het Europese parle
ment.
De verantwoording van de Europese
commissie aan het parlement is daarom
een twijfelachtige zaak geworden. Het
is dan ook niet gewenst op het ogenblik
directe verkiezingen te houden voor een
Europees parlement daar dit de politie
ke onverschilligheid van de kiezers
slechts aan kan wakkeren nu er toch
weinig grote belangen op het spel staan,
Democratie
Prof. dr. R. C. Kwant uit Utrecht heeft
de kansen besproken die de democratie
heeft in onze maatschappij. Een volk
krijgt door zijn bestuur gehalte. De
chaos wordt geordend. Dit gebeurt door
de leidende elite. Omdat in onze tijd
de ineengestrengeldheid van de samen
leving toeneemt en wij in steeds grotere
verbanden gaan leven, en dus de Invloed
van alle maatregelen en gebeurtenissen
in een groot gebied ondervinden, zal ieder
trachten invloed te krijgen op de regule
rende instantie van het gebied waarover
hij invloeden ondervindt. Men heeft be
langstelling gekregen voor, belang in het
bestuur.
Dit kan uitgroeien tot bemoeiing en
controle, en zie dat is democratie. De
frotere levensverbanden hebben de be-
angensfeer en daarmee de reikwijdte
van de democratie vergroot. Anderzijds
wordt de samenleving steeds ingewikkel
der en onoverzichtelijker. Men heeft spe
cialisten nodig voor allerlei problemen
en het gevaar ligt er dat men alles aan
hen overlaat. Wanneer er echter maar
steeds genoeg specialisten buiten de be
windvoering blijven staan, kan de con
trolerende werking van het gezag uit
geoefend blijven.
Een belangrijke taak hierbij Is wegge
legd voor de pers. Een behartigenswaar
dige uitspraak deed prof. Kwant.daar
bij over de Nederlandse persvrijheid. Hij
zei dat een bepaald deel van de pers, zo
niet het overgrote deel. In belangrijke
mate aanleunt tegen de regering en be
paalde politieke groeperingen en daar
om niet tot objectieve berichtgeving kan
komen.
Een tweede punt wat veel aan objec
tiviteit teloor doet gaan is volgens prof.
Kwant de commercie, de angst om abon
nees te verliezen.
van gelovige, waaruit alle andere amb-
ten opgroeien als dunne sprietjes.
Maar mejuffrouw C. C. lè Clercq uit
Rotterdam, die met hem de vragen be- l
antwoordde, ging toch wel een stapje
verder. Zij sprak de wens uit dat er In
een grote stad naast vijf of zes mannen
ook een vrouw zou zijn die ingeschakeld
zou kunnen worden bU de pastorale pro
blemen. Juist een vrouw zou vaak een i
goed woord kunnen spreken en hulp kun-1
nen bieden waar een man faalt. Haar J
wens was dat er ln het kerkelijk werk
vrouwen zouden worden ingeschakeld,
De mensen, die geen acht slaan op het naderende einde
wannéér dat ook komen zal maken zich niet zo druk (of
het moest zijn: met zichzelf, met hun eigen belangen, hun eigen
welvaart). Zij zeggen: het is alles vrede en rust. De apostel
Paulus citeert deze mensen in zijn eerste brief aan de Thessa-
lonicenzen. Het zijn mensen, die wat meewarig glimlachen om
anderen, als die hen waarschuwen, dat er eenmaal een grote
v&randering zal komen en dat zij die wetenschap in hun doen)
en laten van elke dag dienen te verdisconteren. Vrede en
rust: wat kan ons overkomen? Als we dood gaan, is immers
alles voorbij! Van hen zegt Paulus dit: hun zal overkomen
een plotseling verderf, en zij zullen geenszins ontkomen. Deze
mensen zullen de schrik van hun leven krijgen zij zullen
zich in de meest reële zin van het woord doodschrikken.
Terwijl het lijkt, of er niets aan de hand is, of aan de voor
spoed geen einde komt en het genieten van het leven voorlopig
nog geen maximum schijnt te hebben bereikt, breekt het uur
van God aan. De dag des Heren komt als een dief in de
nacht. U kunt natuurlijk de schouders ophalen en gewoon
verder gaan. U moet er alleen ernstig rekening mee houden,
dat dit leidt tot uw verderf. Wat dat is? Een veroordeling
tot de dood, waarvan geen terugkeer mogelijk zal zijn.
(Advertentie)
Volmaakte rust geeft de DRAKACEL matras
bijna geheel. De vrouwen n^^de^dikant"" "nvu,,ende
genoeg was om al de vrouwen te herber
gen. Noodgedwongen moest toen wel het
besluit genomen worden om in de ver
schillende zalen bijeen te komen. Dacht
men eerst nog te kunnen volstaan met
een paar zalen al spoedig bleek dat de
vrouwen het massaal gevierde zilveren
jubileum van het vorig jaar niet vergeten
waren. i
Het aantal aanmeldingen groeide in de I ?WïtïCl te kijken.
afgelopen weken met de dag, zodat vorige
week nog het besluit genomen moest I
worden om nog meer kerken en nog
meer sprekers in te schakelen. De
vrouwen kwamen in een zestal grote za
len en kerken bijeen en vrijwel overal
was iedere stoel bezet. De dag werd be
sloten met de normale zangdienst op de
Markt, zodat men elkaar toch even alle
maal had samen gezien.
I.EZEN
In de concertzaal van Musis Sacrum
opende de presidente van deze bond. m
vrouw W. M.Ridderbos-de Rooy, die me.
vrijwel algemene stemmen op de huis
houdelijke vergadering was herkozen, de i
bondsdag. „Dat moet u lezenwas het
thema van haar openingswoord en dat
„dat" sloeg op de bijbel.
is om een tijd van rust en bezinning
in ons leven te hebben en had dit ge-
illustreerd met een voorbeeld van men
sen uit India, die zo lang rustig naar
hun navel konden zitten kijken. Dat
had de eerste vraag uitgelokt: „Ik kan
niet begrijpen waar ds. Sillevis Smitt
de tijd vandaan haalt om naar zijn
Nederland was voor hem te klein
(Van onze kerkredactie)
Vandaag viert prof. dr. H.
Kraemer zijn vijfenzeventigste
verjaardag. Uit de laatste oor
logsjaren en de eerste jaren van
na de oorlog kennen- wij hem nog
als de man van gemeenteopbouw,
waaraan hij samen met ds. K. H.
E. Gravemeijer en prof. dr. W.
Banning zijn krachten wijdde.
Maar hij is meer dan een Neder-
ilandse figuur, die veel betekend
heeft voor ons kerkelijk leven. Hj
is de „pastor van de wereldkerk'
die altijd weer bezig geweest i
met de boodschap die de ker!
aan de wereld heeft te brengen
die zich altijd weer inzette voo
"een levende gemeente.
Juist daarom is hij eigenlijk theol(
gisch niet te classificeren. Jaren gel«
den schreef iemand van hem: „De ker
politiek ligt hem niet. Hij verdraai
slecht dat confessionele vooroordele
theologische twistpunten van de tweec
rang, de voortgang van het evangelie
vorig jaar 325 jaar geleden
dat de Statenvertaling aan de generale
synode van Dordrecht werd aangeboden
en dat het volgend jaar 150 jaar geleden
zal zijn dat het Nederlands Bijbelgenoot
schap werd opgericht. Juist daarom riep
zij de aanwezige gereformeerde vrouwen
op om zich in de komende tijd te bezin
nen op de verenigingsavonden en in het
persoonlijk leven op de vraag of zij met
een goed en vroom hart met Gods Woord
bezig zijn en het werkelijk vast houden.
Dan zullen er ook vruchten zijri, persoon
lijk en ook in de verhouding "tot de naaste.
NAASTE
Die verhouding tot de naaste was het
thema van de ochtendbijeenkomsten, dat
de zes gebouwen door zes sprekers
werd ingeleid. Wij hoorden in Musis
Sacrum ds. J.Thomas Sn Amersfoort
spreken, die begon bij de verre naaste,
die vorig jaar zozeer binnen het gezichts
veld van deze vrouwen is gekomen door
hun jubileumactie voor Pakistan. Hebben
we, zo vroeg hij. met die actie ook weer
ons hart voor die verre naaste toegeslo
ten. Als ons hart niet meegereisd is,
staan wij er nu buiten. Maar ook de naas
te dichter bij huis mag niet vergeten
worden. We (kunnen geen goed werk doen
voor de zending en de evangelisatie en
onze eigen woonplaats vergeten. Christen
zijn betekent dat we een verantwoorde
lijkheid op ons laden voor ieder met wie
wij in aanraking komen en die in nood
verkeert.
Maar er waren ook dieper gaande vra-
J;en en. hoe kan het anders in een derge-
Ijke vrouwenbijeenkomst, vele vragen
over de ambten in de kerk en de plaats
van de vrouw in de kerk. Ds. Sillevis
Smitt legde grote nadruk op het feit dat
de vrouw een geheel eigen taak heeft.
„U staat in het ambt", zei hij, in het ambt
if, Prof. De Wit bij ambtsaanvaarding:
Prof. dr. G. de Wit, per 1 fe
bruari benoemd tot gewoon hoog
leraar aan de Vrije Universiteit
in de keel-, neus- en oorheelkun
de, -heeft vanmiddag in het Woest-
duincentrum zijn ambt aanvaard
door het uitspreken van een rede
getiteld: „Horen en mens-zijn".
In ziin oratie zei de nieuwe hoogleraar
dat in het bijzonder het gehoor een grote
rol speelt by de ontplooiing van het
mens-zijn. Menselijke communicatie is
daarvan afhankelijk. Vooral Ln de kleu
terleeftijd is het gehoor het medium dat
de geestelijke ontwikkeling bevordert. Bij
volwassenen hangt het scheppen van een
gemeenschappelijke wereld (onze we
reld) geheel af van het hebben van een
gemeenschappelijk woordbegrip. En een
gemeenschapplijke taal, die in de kleu
terleeftijd via het gehoor wordt opge
bouwd.
Een van de eersten die dit scherp in
zag was de grote fysioloog Pawlow. Het
menselijk denken met zijn vermogen tot
abstrahering (,,het werken van signa
len") is volgens hem pas mogelijk ge
worden door het verwerven van taal. De
zorgen voor een goede functie van
het gehoororgaan. Hierdoor wordt een
ongestoorde taalverwerving mogelijk.
Prof. dr. G. de Wit werd op 8 februari
1912 te Lichtenburg in Zuid-Afrika ge
boren. Hij studeerde medicijnen aan de
Rijksuniversiteit te Leiden, waar hij in
1939 het artsexamen aflegde. In 1940
promoveerde hij tot doctor in de genees
kunde op het proefschrift „Gehoorbe-
schadiging door lawaai", een bepaling
van de scherpte van het gehoor bij het
personeel van verschillende diensten der
Koninklijke Marine.
Van 1930 tot 1950 was prof. De Wit
officier-arts bij de Kon. Marine. In 1941
werd "hij assistent aan de afdeling keel-,
neus- en oorheelkunde van het Wilhel-
mina-gasthuis te Amsterdam. In 1945
vertrok hij als artsspeeialist bij de Kon.
Marine naar Indonesië, waar hij vari 1946
tot 1950 hoofd van de afdeling keel-,
neus- en oorheelkunde van het marine
hospitaal te Soerabaja was.
Na zijn terugkeer naar Nederland in
1950 was hij tot 1958 als wetenschappe
lijk hoofdambtenaar (chef-de-clinique)
werkzaam aan de keel-, neus- en oor
heelkundige afdeling van het stads- en
academisch ziekenhuis te Utrecht. In
1958 vestigde prof. De Wit zich als keel-,
oorarts met de audioloog en de akoe- neus- en oorarts te Nijmegen.
(Advertentie)
alcohol".
Waarom onthouden wij ons? Niet om
dat we ergens in dc bijbel kunnen vin
den dat we niet mogen drinken. Chris
tus zelf gebruikte wijn. Wij doen vrij
willig afstand om anderen te helpen en
te waarschuwen tegen de grote gevaren
die het drankgebruik kan hebben, aldus
de heer De Snoo „Wij mogen wel ge
bruiken maar wij vinden dat we een
plicht tegenover de zwakke broeder heb
ben, en daarom willen wij niet".
De heer De Snoo beschreef uitvoerig
de gevallen van drankmisbruik en de
daaruit voortkomende ellende in de ge
hele geschiedenis der mensheid. Hij was
er zich van bewust dat men met- alleen
de schuld van alle ellende maar aan
de drank moet geven, maar ze komt er
toch wel altijd bij, aldus de heer De
SlHet grootste probleem voor het voort
bestaan. aldus de voorzitter de heer C.
J Ysselstijn, is wel dat we geen con
tact hebben met de jeugd. De jougd
ziet geen openbare dronkenschap, daar
om is het ook moeilijker haar vindt
gevaren te overtuigen. We zullen moeten
zoeken naar nieuwe wegen van toena
dering ook met de jongerem Zelf kun-
ren wc daaraan meedoen door hen tot
een voorbeeld te zijn, aldus de voorzit
ter.
pese gemeenschap voor kolen en staal en
Beroepin gswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Mastenbroek: K. Schipper,
te Ederveen; te Zevenhuizen (Gr.); J. G.
Huetink. te Midwolda; te Wormerveer:
A. P. Peschar, te Ballum-Hollum.
Aangenomen naar 's-Grevelduin-Capel-
le: R. T. Huizinga, te Ouderkerk a. d.
IJssel.
Bedankt voor Zullichem-Nieuwaal: P.
Bos. te Sprang.
GEREF. KERKEN
Tweetal te Groningen-Helpman 'vac.
W. M. de Bakker»: L. Dorst, te Harden-
berg en dr. M. Feitsma. te Emmen.
Beroepen te Emmeloord (N.O.P.) (vac.
C. Schouten): E. Jansen, te Goes.
Beroepbaar: H. G. A. Meinders, Kei
zersgracht 17, Amsterdam-C.: D. Sloot,
Maurits Sabbahof 17 hs, Amsterdam-W.
Classis Delftland prep. geëx. en naar
art 6 k.o. (singuliere gaven) beroepbaar
gesteld: H. J. Verhaagen, Jacques Gilles-
hof 26. te Delft.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepen te Hillegersberg-Terbregge:
Zelf kun-J. van Bruggen, te Ruinerwold-Koekange.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Den Helder: D. Coppoolse,
te Hengelo (Ov.).
Een goede fiets koopt u alleen bij de vakman! Dat spreekt vanzelf!
Van 30 maart tot en met 1 juni: Elke dag een fiets voor niets! Hoe? Vraag het uw fietsenhandelaar
Negen Neder-
rlandse geschle- i
denis. Uitgave W. de Haan, Standaard Boek
handel.
Dóór dit kostelijke werkje wordt het mogelijk
gemaakt op een gemakkelijke (en goedkope) wij
ze kennis te maken met het oeuvre van negen
grote Nederlandse historici, op wie onze kennis
van de geschiedenis grotendeels terug gaat.
Deze Phoenix-pocket is bijzonder aantrekkelijk
uitgevoerd, verluchtigd met foto's van titelpren
ten. staatslieden on roemrijke veldslagen en ge
beurtenissen uit onze historie.
Zeer aan te bevelen voor diegenen die belang
stelling hebben voor onze geschiedenis. Het is nu
eenmaal onmogelijk omvangrijke, in perkament
gebonden folianten van Bor, Pieter Cornelisz.
Hooft. Hugo de Groot en Geraert Brandt zelf
aan te schaffen. Vandaar deze waardevolle cn
leerzame bloemlezing.
Sierra Solana. door F. C. Terborgh. Uitgave
Heljnls N.V., Amsterdam.
In een verlaten Mexicaans gebied werkt een
Spaanse mijningenieur, die zich bij zijn eenzame
bestaan volkomen heeft neergelegd en veel van
de apathie van de bevolking heeft overgenomen.
Als hij een expeditie naar een goudmijn gemaakt
heeft, blijkt er «en tragedie gebeurd te zijn: een
ploeg mijnwerkers is ingesloten. Alle hoop is op
de ingenieur gevestigd, maar bij een reddingspo
ging sterft hij de verstikkingsdood. Een boek,
waarin het leven van een vertwijfeld en uitzicht
loos man scherp beschreven wordt.
Caesar was hier (drie weken Italië voor be
ginners), door Herbert Leupen. Uitgave Neljnls
N.V. Amsterdam,
t oni
i, genW
studenten, die het heel wat hoofdbrekens gekost
naBr Italië, gemaakt door v
iderlandse werk-
heeft een auto te bemachtigen om daarmee naar
iet zuiden te trekken. De belevenissen worden
luchtig, maar met talent geschetst. Een aardig,
vlot geschreven boekje over de vakantie, uitste
kend geschikt als vakantielectuur.
VOOR T
Het boek Jozua, deeltje uit de serie De Bijbel
toegelicht voor het Nederlandse volk, door prof.
drs. J. A. Schep. Uitgave J. H. Kok, Kampen.
Inleiding tot een korte, niets aan duidelijkheid
e wensen overlatende tekstverklaringen bij het
Dijbelboek Jozua. waarin zijn opgetekend de ver
overing en verdeling van het land Kanaan door
.sraël onder leiding van Jozua, de opvolger van
Vlozes.
Zo schrijft u, dus zo bent u, door Bert Bu-
ringa. Uitgave Van Goor en Zoon, Den Haag.
In dit handzame en vlot geschreven boekje
'ertelt Bert Buringa de belangstellende leek iets
iver de grafologie, de handschriftkunde. Als uit-
iangspunt natp hij de door de psycholoog prof.
j. Heymans gemaakte indeling der mensen in
■en achttal groepen. Een indeling, die is geba
seerd op activiteit, emotionaliteit en primaire of
•.ecundalre functie van de mens. Door een aan-
al verschillende handschriften te analyseren,
vaarvan voorbeelden ln het boek zijn opgenomen,
tornt ook de grafoloog Buringa tot een dergellj-
ce indeling maar ondertussen wijst hij er bij
lorhaling op. dat er maar weinig mensen zijn,
lie echt helemaal in een bepaald vakje kunne»
vorden ondergebracht. De meeste mensen zijn
.grensgevallen" en juist ook daarom vereist een
serieuze analysering van iemands handschrift
reel kennis en geduld. Bijzonder interessant is
sen aantal opvallende eigenaardigheden in het
nenselijke handschrift, die stuk voor stuk be-
oaalde karaktertrekken van de sohrljfsters of
schrijvers verraden, al gaat het hierbij dan ook
meestal om bepaalde facetten van dat karakter.
Niet voor niets wijst Buringa daarom in een slot
woord op de noodzakelijke bescheidenheid op het
moeilijke terrein der grafologie.
Mascotte van Troje, door Roger Lancclyn
Green. Vertaling Hetty Wooldrlk-Boom. Uitga
ve Van Goor Zouen, Den Haag.
In „Mascotte van Troje" wordt de val van
Troje beschreven vanuit de belevenissen van
Nlcostratus, de zoon van de schone Helena, die
samen met hem gevangen wordt gehouden door
de Trojanen en die de Inzet van de strijd is.
Hoewel de rol die Nicostratus in dit alles speelt,
volkomen denkbeeldig is. heeft de schrijver zijn
boek zorgvuldig gebaseerd op mythen, legenden
en archeologische vondsten van het Oude Grie
kenland.
De geschiedenis op zich is boeiend genoeg,
vooral voor de jeugd. Maar doordat de auteur
zich zo nauwkeurig heeft willen houden aan de
geschiedkundige gegevens, werken de talloze his
torische namen, feiten cn feitjes die zo veel
vuldig in het verhaal genoemd worden, enigs
zins remmend op het lezen.
Over dieren gesproken door Davld Fleay.
Uitgave P. van Belkum Az„ Amsterdam.
Gelukkig zijn alle in het wild 1 vende dieren
nog niet door de menselijke „beschaving" ten
onder gegaan. Met name in Australië kan de
dierenliefhebber nog volop genieten van unieke
soorten, bij de bestudering waarvan veel we
tenswaardigs bekend wordt. Davld Fleay is een
Australische veldbioloog. die gedurende vele ja
ren als vakman de Australische dierenwereld in
eigen omgeving waarnam. Dc resultaten daar
van heeft hij in het genoemde boekwerk be
sproken. In een prettige stijl vertelt hij over
dieren, waarvan men dacht, dat zij reeds lang
waren uitgestorven. Bij het besproken dier wor
den in het boekje enkele foto's gepubliceerd, zo
dat men niet alleen in woord, doch ook ln beeld
kan genieten van wat de Australische fauna nog
te bieden heeft. „Over dieren gesproken" is een
boekwerkje, dat menige dierenliefhebber zal in
teresseren.
de wereld verlammen of in ieder ga
vertragen."
Dat klonk ook door in die rede die
in 1940 hield voor de „Commissie 1
kerkelijk overleg", een rede die lek
tot de oprichting van de werkgr«
„Gemeenteopbouw". Een reorganisa
van de kerk heeft geen zin, zei hij to
het gaat om de levenskernen van
kerk. De gemeenten moeten waarach
levende, belijdende, dat wil zeggen
geloof, hoop en liefde levende, geme
schappen worden. L_
Maar juist daarom kon hij ook I
zijn cn scherp. Als het ging om I
waarheid van het evangelie, de t»
komst van de kerk, om de eenheid v
haar getuigenis, dan kon hij vecht
als een leeuw. Toen bijvoorbeeld tijd«h0
de grote zendlngsconferentlc ln JeruL£
lem bleek dat men de nlet-chrlsteUfc
godsdiensten tamelijk hoog aansloft
waagde hij het om de vraag te stele01
naar de „waarde van al die waarde®0'
HIJ zette zich toen reeds schrap te|Vol
een onverantwoord syncretisme. ©ij
gevolg was dat velen hem veel te
vonden, veel te radicaal, veel te zwi,ve
op de hand. Maar hij had ln plaats Vpe,
over de waarde van een godsdienst, U"
ren spreken over de Waarheid.
Kraemer kwam in het weeshuis v(ot
het eerst in aanraking met het evpj»
gclie. Hij. kwam terecht, op 13-jaifijl
leeftijd, in een streng-christelijk w«hoi
huis in Amsterdam. Maar daar lee^ie
hij voor zichzelf de bijbel lezen en
de kerk gaan, al moest hij er om vot
ten met de andere jongens, want r
meesten van hen rebelleerden tegenl
strenge discipline en zo ook tegen tf
evangelie. Reeds op zestienjarige leen
werd zijn verlangen gewekt voor de
ding, toen hij in de Nieuwe Kerk op).
Dam een zendeling hoorde spreken c
de nood op Nieuw-Guinea.
Dat was beslissend voor zijn ley"
Maar hij werd meer dan een zen
ling. Zijn opleiding kreeg hij bij
Nederlands Zendelingsgenootschap I I
Rotterdam. Daarna volgde de stu
van oosterse talen te Leiden. Hij J
kans te promoveren. Toen hij einde!
naar het zendingsveld kon gaan j
dat niet om te gaan werken in de I
nenlanden van Nieuw-Guinea, die 4
nog witte vlekken op de wereldkd
waren, maar hij ging als taalgelefl
voor het Ned. Bijbelgenootschap.
In 1937 keerde hij naar Nederlandjpp
rug, om een benoeming te ontvang1,
als hoogleraar aan de Leidse univf"^
teit. Hij ging godsdienstgeschiedenisChr.
ceren. Zo was hij in ons land toenfrooi
oorlog uitbrak. Zo kon hij op het mfeud
kritieke moment zijn krachten wij
aan de vernieuwing van de Nederl4 Vi
se Hervormde Kei-k. Zo kon hij eenfelaa
de drie mannen worden die Gemeejj
opbouw leidden.
Maar zijn horizon kende geen
zen. Zijn Leids hoogleraarschap
slechts een tussenfase in zijn I"
Niet de Hervormde Kerk alleen i
tot vernieuwing komen, de kerk va®fie;
wereld moest tot nieuw- leven gebrlr
worden. Toen hij dan ook in 194C1
kans kreeg om het nieuwe academier™
instituut van Bossey bij Genève vaivua
Wereldraad van Kerken te gaan lei* Do
greep hij die kans met beide ha%as
"n [et 1
Sprak hij in dc jaren dertig toP>ani
wereldkerk door zijn referaten vooreen
te internationale conferenties, nu kproo
hij dc kans om jonge theologen te IL
men dlc overal ter wereld zouden f
den ingezet. Velen ln Nederland Paar
ben het betreurd dat prof. KraemelBr°o
dertyd besloot naar Genève te gaaBtop)
Leiden te verlaten. Maar Nederl
was voor Kraemer te klein en del
reldkcrk heeft van zijn vele gaven 1
nen profiteren.