Geen vuiltje aan de lucht
voor astronaut Cooper
Commentaar
[fleXa]
Luchtvaartoorlog
niet ten einde
Brutowinst E.M.S. met
half miljo<
m gedaald
Allemaal
aardig ééns?
Mannen van het Mercury-project:
Niet ontmoedigd door
uitstel van gisteren
FLEXA-Dealer
Fa. H. Schutte Cr Zn
Nederland stemt - maar
Nicolaas en Joannes niet
Vieuws in
Canada weigert medewerking
één oogopslag
Vliegcliensten van
Eelde naar R'dam
VOOR ALLE KAMERS
KIESn<£
Nieuwe Leiclse Courant
Woensdag 15 mei 1963, 44ste jaargang
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
„Stantvastigh is ghebleven jJj I ZIE PAG1NA 5
mijn hert In teghenspoet"
Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postbus 7& Telefoon 31441 Giro 58936 Abonnementsprijzen
m. f 2,80, p.kw. 8,25 Klachtendienst bezorging 18—19 uur
FLEXA verkrijgbaar bij
Herenstraat 34 1
Nieuwe Rijn 4f 1
TN RUSLAND gaat het met de agrari-
sche aangelegenheden nog steeds niet
naar de wens van de communistische
machthebbers. Maar zij zetten door.
Het collectivisme vindt onder de boeren
weinig aanhang. Men poogt op velerlei
manier aan de dwangmaatregelen te ont
komen. Een enkele maal moet het geweld-
regime kleine concessies doen, maar daar
mede wordt het probleem niet opgelost.
Er zijn dezer dagen weer een paar maat
regelen genomen, die het collectivisme
nader tot verwezenlijking moeten brengen.
Maar of het lukken zal?
In het ene decreet wordt in herinnering
gebracht, dat de collectieve en staatsboer
derijen thans de leiding hebben van de
vlees- en zuivelproduktie. Onder deze om
standigheden mag eigen vee van de boeren
slechts aangewend worden voor de bevre
diging van hun persoonlijke behoeften
Het decreet stelt het veebezit van Russen,
die niet op collectieve boerderijen wonen,
vast op maximaal één koe en één kalf of
één geit en één jonge geit of één varken
en drie schapen. Wie méér bezit loopt do
kans, dat hij een boete moet betalen van
ten hoogste vijftig roebel.
Het voeren van brood aan vee is ook straf
baar. De boeten van een eerste veroorde
ling bedragen tien tot vijftig roebel. Een
tweede veroordeling op het „systematisch
of in grote hoeveelheden aankopen van
brood voor vee" kan gestraft worden met
ten hoogste drie jaar, door te brengen in
de gevangenis. Men kan ook één tot vier
jaar „corrigerende arbeid" moeten ver
richten. Wat dit precies is?
In het decreet wordt verklaard, dat het
kopen van brood voor vee „de normale
leveranties aan het volk belemmeren en
terecht verontwaardiging wekken."
Dit wijst er wel op, dat de behoefte aan
brood door de Sowjets niet behoorlijk be
vredigd wordt. Anders zou men niet „ver
ontwaardigd" zün, wanneer een stuk brood
aan het vee wordt gegeven.
Op grond van een en ander kan wel gecon
cludeerd worden, dat het communistisch
regime nog bij lange na geen welvaart aan
het volk heeft gebracht. Vooral de land
bouw is een knelpunt. Zoals reeds jaren
geleden door terzake deskundigen werd
venvacht.
Een functionaris van het z.g.n. Mercury-project heeft vanochtend met
grote stelligheid verklaard, dat de Amerikaanse astronaut Gordon Cooper
vandaag beslist gelanceerd zou worden voor zijn vlucht van 22 banen in
de ruimtecabinc Faith-7 om de aarde. Om zeven uur precies werd van
ochtend opnieuw met aftellen begonnen. Om twee uur vanmiddag was het
tijdstip aangebroken, waarop de lancering van de Atlasraket met zijn kost
bare lading, kon worden verwacht. Het was echter niet uitgesloten, zo
werd verklaard, dat de lancering later plaats vindt, omdat overal in de
bergingsgebieden de weersomstandigheden zeer gunstig zijn. Tot half vier
zal uitstel van de lancering geen enkele moeilijkheid veroorzaken. Moch
ten zich problemen voordoen, als gisteren het geval is geweest, dan ver
andert de zaak. Maar ze werden zoals stellig werd gezegd niet ver
wacht.
verfhandel
OEGSTGEEST
KEMPENAERSTR. 71
TELEFOON 50105
LAGE RIJNDIJK 57—58
LEIDEN TELEFOON 23135
insdagmiddag de
T\E STORING die dinsdagmiddag de
*-* ingang van Het Kanaal bereikte is
de afgelopen nacht naar Noord-Frank
rijk getrokken en verwijdert zich naar
het Alpengebied. De erbij behorende
regenzone heeft woensdagochtend ons
land verlaten.
Intussen heeft zich boven Engeland
en de Noordzee een noordwestelijke
stroming ingesteld, die vrij koudè lucht
binnenvoert, met flinke opklaringen.
In het binnenland komen overdag
stapelwolken tot Ontwikkeling en ook
enkele buien. In het temperatuurverloop
komt weinig verandering. Op de Oceaan
koerst een depressie in noordoostelijke
Hapvorten hedenmorsen zeven uur
nog geen invloed op het weer in ons
land uitoefenen.
Tendens stationair
HOOGWATER SCHEVENINGEN
16 mei: 8.01 v.m.; 20.37 n.m.
HET WEER IN EVROPA
De Bilt verwacht tot donderdagavond:
Koude nacht. Morgen overdag zonnige
perioden. Maar in het binnenland ook
enkele buien. Matige wind in hoofdzaak
tussen noordwest en noord. Ongeveer
dezelfde middagtemperaturen. (Opge
maakt te 11.15 uur)
Zon en maan
Donderdag 16 mei: zon op 4.46, onder
20.27; maan op 2.09 onder 11.24.
Donderdag 16 mei: laatste kwartier.
D. Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindh.
Zd.-Limb.
Helsinki
Stockh.
Oslo
Kopenh.
Aberdeen
Londen
A'dam
Brussel
Luxemb.
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
MUnchen
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Belgrado
Athene
Rome
Ajaccio
Madrid
Mallorca
Lissabon
regenb.
gh.bew.
regen
regen
motregen
regen
zw. bew
regen
gh. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
h bew.
onbew.
gh. bew.
regen
regen
regen
m.regen
gh bew
zw bew
zw. bew
regen
regen
regen
regen
regen
zw. bew.
regen
h. bew
h. bew
mist
zw bew
h bew
I. bew
onbew
Twee kleine Nederlandertjes uit Zaandam hebben vanmorgen tevergeefs
een tocht naar de stembus gemaakt. Ze hadden wel een oproep ontvangen.
Het waren Nicolaas Zonjee, één jaar en Joannes Zonjee, bijna drie jaar.
Onder de hoede van vader ging het tweetal naar het stemlokaal aan de
Kwekerstraat te Zaandam.
De voorzitter van het stembureau, de
heer E. P. Klijnik, liet de beide jeugdige
kiezers, die ten onrechte waren opgeroe
pen, in het bezit van hun kaart als her
innering voor latere jaren.
0 De verkiezingsstrijd kreeg in Leeu
warden een bijzonder strijdlustig tintje.
Voor de woning van prof. A. Vondeling,
de lijstaanvoerder van de Partij van de
Arbeid, stond vanmorgen vroeg een le
vensgrote namaakkoe. Het beest droeg
een bord op de rug met het opschrift
„Tot ziens in de Kamer".
Aan de gevel van hert huis wan de heer
Vondeling prijkten talrijke borden met
minder vleiende leuzen voor de P.v.d.A.,
zoals „Geen daden maar woorden",
„Staatsgevaarlijk" en „Plukken van de
ander".
0 Dc vraag waar politieke leiders in
de A.R.P. en de C.H.U. zich al jaren het
hoofd over breken, nl. of een in elkaar
opgaan van beide partijen mogelijk en
wenselijk is, is voor een aantal boeren
In de IVieringcrmeer kennelijk een uit-
gemaakte zaak. De verkiezin^spamflct-
ten van de twee partijen hebben ze ach
ter hun ruiten of op borden op het erf,
naast elkaar gehangen, ,,'t Is toch één
pot nat", vinden ze.
De voetbalvereniging Papendrecht
heeft tengevolge van een ambtelijke ver
gissing een oproep ontvangen om aan de
verkiezing van leden van de Tweede Ka.
mer deel te nemen. Het bestuur beschouwt
het document als een grappige aanwinst
voor het verenigingsarchief.
Gisteren is in Annerveensekanaal de
vijfjarige Bartje Korthuis vlakbij zijn
woning van een loopbruggetje gevallen
en verdronken. Het hoofd der school, de
heer Van Dam, die in de nabijheid
woont, slaagde er in het kind uit het
water te halen, doch kunstmatige adem
haling mocht toen al niet meer baten.
Op de rijksweg te Reuver is gister
avond de 37-jarige vertegenwoordiger
G. Thijssen uit Venlo met zijn personen
auto in volle vaart tegen een stilstaande
vrachtauto gereden. Hij was op slag
dood. De auto werd vernield. De vracht
wagen stond geparkeerd omdat er een
reparatie aan moest worden verricht.
j Koning Boudewijn zwaaide naar
de vele belangstellenden, tei-
wijl hij en koningin Elizabeth
in een open landauer naar
Buckingham-palace reden, na
j de aankomst in Londen, waar
de Koning der Belgen tot ridder
j in de Orde van de Kouseband
is benoemd. Koning Boudewijn
I en koningin Fabiola zullen drie
dagen in Londen blijven.
doorgaan, omdat alles met de raket zelf
in orde was. Toen kwam, bijna dertien
minuten voor het tijdstip van de ge
plande lancering het bericht van kolo
nel Powers van Mercury-control, dat
de ruimtevlucht werd uitgesteld in
verband met moeilijkheden met het
radarstation van Bermuda.
Op de Bermuda-eilanden is een van de
belangrijkste opsporingsstations geves
tigd. Uit de gegevens van dit station
moet men opmaken of Cooper na de start
van Cape Canaveral de juiste koers heeft.
Eerder was de start twee uur uitgesteld,
omdat de dieselmotor die tot de normale
uitrustingsstukken van de lanceerbasis
behoort, niet wilde aanslaan en een elek
triciteitskabel van het ruimteschip was
losgeraakt door een ongelukje.
Het laatste mankement werd in
kwartier tijd verholpen. Via de kabel
wordt tot vlak voor de start de elektri
citeit voor de capsule geleverd. Toen de
stroom was uitgevallen kon Cooper niet
langer de telefoon gebruiken waarmede
hij in verbinding stond met Het controle
centrum en de blokhut. Hij moest tijdens
de „storing' voor het contact, gebruik
maken van zijn kortegolfzender. In dit
kwartier wenkten de apparaten in
capsule op batterijen.
Vuile olie
De Amerikaanse ruimtevaarder Cooper (rechts) op de foto. Hij stapt
zojuist uit de geweldige wagen bij de reusachtige raket, die hem van
middag wanneer tenminste niet weer technische moeilijkheden
rijzen in zijn baan om de aarde zou brengen.
Jaarverslag over 1962 wijst uit:
Voorzover men zioh herinnert i$ het de
eerste maal geweest, dat bij een grote
lancering moeilijkheden met de wertt-
toren ondervonden werden. Deze toren
is 37 m hoog en weegt 450 ton. Over rails
moet het gevaarte tot op 150 meter van
de lanceerplaats worden weggereden,
voordat de lancering kan plaatsvinden
Zodra de toren is weggerold moeten nog
de belangrijke handelingen voor de lan
cering verricht worden, zoals het tanken
van de vloeibare zuurstof.
De moeilijkheden konden gisteren pas
worden opgelost, nadat een brandstof
pomp in de toren was vervangen en do
olieleiding volledig was schoongemaakt.
De weggepompte dieselolie bevatte on
zuiverheden, waardoor de oliepomp was
vastgelopen.
Goede conditie
Het uitstel van gisteren heeft Cooper
niet ontmoedigd voor de lange vlucnt
van meer dan 34 uur. Zijn medische ad
viseurs hebben gemeld dat zijn lichame
lijke en zijn geestelijke conditie uitste
kend zijn. Gistermiddag heeft hij* nog
met twee collega-ruimtevaarders (Slay-
ton en Schirra) bij Cape Canaveral op
zee gevist. Hij ving weliswaar niets, maar
zag wel kans een dutje te doen. Deson
danks ging hij vroeg naar bed om fris
te zijn voor de ruimtereis van vandaag.'
Het was de vierde maal in vier maanden
tijd, dat de ruimtereis van Cooper werd
uitgesteld. Oorspronkelijk zou de lance
ring al in februari hebben plaats gehad.
Het uitstel van gisteren was dan ook een
grote teleurstelling voor de functionaris
sen van het Mercuryproject en de bijna
duizend journalisten, die hun tenten bij
Cape Canaveral hadden opgeslagen
voor vervolg zie pagina 4
In 1962 zijn de omzetten in de
horecasector van de N.V. Exploitatie
Maatschappij Scheveningen eniger
mate teruggelopen, hetgeen volgens
het jaarverslag hoofdzakelijk zijn
oorzaak vond in de slechte zomer
van 1962 en in een stijging der loon
kosten. Daardoor daalde de bruto
winst der Scheveningse exploitaties
van f 2,7 miljoen tot f 2,2 miljoen.
De pier boekte 1.621.177 bezoekers,
van wie 378.443 de op de 18e april
1962 geopende toren beklommen. In
1962 werden de aandelen verkregen
in de N.V. Grand Hotel Brittannia
te Vlissingen en werden plannen uit
gewerkt voor de bouw van een pier
ter plaatse.
In afwachting van de verwezenlij
king der vele zich in portefeuille be
vindende grote verbouwingsplannen
werd ook in de winterperiode 1962-'63
gestadig doorgewerkt aan de moder
nisering en restauratie der horecabe
drijven. De tot stand gekomen concen
tratie in de overige exploitaties van de
vennootschap in de horecasector kan
geleidelijk het winvermogen van do
N.V. gunstig beïnvloeden.
De raad van beheer heeft de stellige
overtuiging dat het onroerend goed in
Nederland een periode van verdere
hoogconjunctuur tegemoet gaat. Op
grond daarvan heeft de E.M.S. belang
rijke complexen in uitbreidingsplannen
en saneringsgebieden aangekocht. In dit
verband heeft de raad van beheer de
stichting het Nederlandsch Economisch
Instituut te Rotterdam verzocht een
onderzoek in te stellerr naar de toekom
stige ontwikkelingsmogelijkheid van het
onroerend goed in ons land. Een der
conclusies van dit instituut is: „Bij het
beleid dat ten aanzien van investeringen
in onroerend goed wordt gevolgd, kan
rekening worden gehouden met de om
standigheden dat de prijzen van onroe
rend goed in Nederland in de periode
1965-'70 structureel aan stijgingen zulle»
zjjn onderworpen."
voor vervolg zie pagina 4
Hoewel de regen neer
stroomde, - zijn koning
Boudewijn en koningin
Fabiola gisteren uitbun
dig in Londen ontvangen.
Koningin Elizabeth sloeg
de Koning der Belgen aan
het eind van een vermoei
ende dag tot ridder in de
orde van de kouseband.
Dit is de hoogste Engelse
onderscheiding.
Een woordvoerder van
het zgn. Mercury-project
heeft vanmorgen verze
kerd, dat de Amerikaanse
ruimtevaarder majoor
Gordon Cooper vandaag
in het ruimtevaartuig
Faith. 7 zou worden ge
lanceerd om 22 ronden om
de aarde te gaan draaien.
De zebrapaden zijn
geen succes geworden.
Dit heeft de Amsterdam
se hoofdinspecteur van
politie, de ,heer J. Kui
pers, geconcludeerd. Het
aantal doden en ernstig
gewond bij ongelukken
op zebrapaden is name
lijk sinds de invoering
van de nieuwe voetgan
gersregeling aanzienlijk
toegenomen.
De Amerikaanse lucht
vaartmaatschappijen mo
gen hun tarieven op de
Atlantische route met vijf
pet. verhogen. De Cana
dese regering heeft ech
ter de verhoging van de
tarieven niet willen toe
staan, zodat de lucht
vaartoorlog tussen Euro
pa en Amerika nog niet
ten einde is.
Vier uur en 55 minuten heeft de 36-
jarige majoor Cooper gisteren gewacht
op het sein dat hem in de ruimte zou
brengen. Hij zat vastgebonden in zijn
kleine cabine en leefde in de stellige
overtuiging, dat de lancering nog zou
Nu ook woning van
geëmailleerd staal
Nederland heeft de reprise van
(het gebruik van geëmailleerd staal
pn de montage-woningbouw. Het
systeem, „ombouw" genoemd, werd
(ontwikkeld door de Arnhemse ar
chitect L. Boode in Ellecom. Id
(de gemeente Rheden is de eerste
bungalow volgens het nieuwe pro-
jcedé gebouwd. De bouwtijd be-
jdroeg 37 dagen.
De toegepaste emailpanelen be-
fctaan uit een zware kwaliteit
plaatstaal, dat aan beide zijden
jWordt geëmailleerd. Aan de bin
nenzijde wordt een isolatielaag
Aangebracht. De thermische isola
te zou overeenkomen met de ge
metselde muur van tenminste 70
ém dikte. De duurzaamheid van de
gebruikte materialen zal een mi
nimum aan onderhoud verzekeren
en daarbij komt, volgens de archi
tect, dat de bouwkosten lager zijn
(dan bij traditionele bouw.
Nieuw is het gebruik van email
In de bouw nifct. Reeds in 1903
Koet een Duitse architect het heb-
:n toegepast. In de laatste jaren
Is er in toenemende mate gebruik
van gemaakt, onder meer bij het
hoofdkantoor van de Esso in het
iBotlekgebied en bij de pier in
jScheveningen.
Een zwaarbewapende vrouw was
een van de beivakcrs van de pre
sident van Haïti, Frangois Duva-
lier, toen hij zijn paleis verliet
in Port au Prince, op weg naar
de plechtige opening van een
nieuw belastingkantoor.
Een commissie uit ondernemerskrin-
gen in Groningen heeft het plan ont
wikkeld om vanaf het vliegveld Eelde
diensten te laten uitvoeren naar Ham
burg en naar Amsterdam en Rotter
dam. Voor het eerste aanloopjaar wordt
gerekend met een tekort van 140.000,
voor welk bedrag een garantiefonds is
gesticht, waarin het bedrijfsleven voor
de helft deelneemt.
De andere helft zou dan moeten wor
den opgebracht door de provincie Gro
ningen, de provincie Drenthe en de ge
meenten Assen en Eelde. Gedeputeerde
Staten van Groningen hebben thans
voorgesteld aan Provinciale Staten deel
te nemen in het garantiefonds met een
bedrag van 25.000. De commissie die
het plan heeft gelanceerd gaat ervan
uit, dat na de aanloopperiode zonder
verlies kan worden gewerkt. De vluch
ten zouden worden uitgevoerd door
Schreiner Aero Contractors.
De luchtvaartoorlog tussen de Ver
enigde Staten en Canada enerzijds
en verschillende Europese landen
anderszijds, is nog niet geëindigd.
Wel heeft de Amerikaanse raad voor
de burgerluchtvaart besloten, geen
strafmaatregelen te nemen tegen de
Amerikaanse luchtvaartmaatschap
pijen, die hun tarieven op de Atlan
tische routes met vijf procent verho
gen. Maar de Pan American Airways
zal voorlopig de bestaande tarieven
handhaven. En de Canadese regering
heeft verklaard, dat zij een verho
ging van de tarieven zal blijven ver
bieden.
De verzachting van de Amerikaanse
maatregel is geschied op advies van
Dean Rusk, minister van buitenlandse
zaken. Hij stelde voor, de maatregel zo
danig te wijzigen, dat de luchtvaartmaat
schappijen niet door buitenlandse straf
maatregelen getroffen kunnen worden.
De Panam wil echter wachten op een
opheldering van de toestand. Dezer da
gen zal de lata nl. bijeenkomen om de
moeilijkheden rondom de tariefsverho
ging te bespreken. Intussen laat de SAS
de passagiers die zich voor uitgaande
vluchten melden, met kaartjes van de
Panam het verschil tussen het oude en
het nieuwe tarief bijbetalen
Kort nadat de Amerikaanse maatregel
was verzacht, heeft president Kennedy
er bij het Congres op aangedrongen een
wetsontwerp goed te keuren, dat de
Amerikaanse regering in staat zal stel
len, controle uit te oefenen op de lucnt-
vaarttarieven van Amerikaanse zowel
aJs van buitenlandse maatschappijen, die
op de V.S. vliegen. De raad voor de
luchtvaart zou dan dezelfde bevoegdhe
den krijgen als die, welke de meeste
regeringen van andere landen hebben. In
een begeleidend schrijven zegt Kennedy,
dat de V.S. zich niet vrijwillig de han
den moeten laten binden.
Tevoren was van de zijde van het
Witte Huis medegedeeld, dat de presi
dent het Congres machtiging zal vragen,
represaillemaatregelen te nemen, indien
de Britse regering in het geschil beslag
op Amerikaanse vliegtuigen zou willen
leggen. Dit gebeurde, nadat de Britse
regering er bij Kennedy op had aange
drongen, tussenbeide te komen.
