Uw probleem is het onze
WW HlWifi!
Van der Putten had
valse notulen
Middenstandsbeleid taak
voor minister zelf
V.N.-secretaris ontvangt
voor het eerst encycliek
Schrijfster Wilma wordt
vandaag negentig jaar
Een kanttekening
VOORKEURSTEMMEN
VVD-er liet
hem er in
lopen
Prof. J. Keuning weer
naar Nigeria
Boe-geroep tegen
minister Toxopeus
HOOFDPIJNPOEDERS
Een woord voor vandaag
Kunststofplaat lijmen Ceta-Bever SNELFIX «T
DINSDAG 14 MEI 1963
2^0ALS elke keer bij verkiezingen wordt ons ook dit jaar gevraagd: hoe zit
het nu toch ook al weer met die voorkeurstemmen? Die gaan toch niet
verloren wanneer de man, die men met voorkeurstemmen in de Tweede
Kamer wil zien te krijgen, het benodigde aantal niet haalt?
Aan alle verontrusting over het verloren gaan van stemmen kunnen we
een einde maken: voorkeurstemmen gaan niet verloren, tenzij de betrokken
lijst niet de kiesdeler haalt Maar in het laatste geval komen alle stemmen
op die lijst aan andere partijen ten goede.
Men kan zich voorstellen, dat op een lijst 100.000 stemmen worden uitge
bracht en 50.000 de kiesdeler is. De betrokken partij krijgt dan twee zetels
toegewezen. Laten we veronderstellen dat op nummer 1 van de lijst 60.000
stemmen zijn uitgebracht, op nummer 2 slechts 300, op de nummers 3 tot en
met 10 14.701 en op nummer 11 niet minder dan 24.999 stemmen. In dit geval
komt toch nummer 2 in de Tweede Kamer en niet nummer 11. Laatstgenoemde
heeft namelijk niet het vereiste aantal voorkeurstemmen gekregen.
Een lager op de lijst geplaatste kandidaat kan slechts een hoger gekandi
deerde kandidaat passeren wanneer hij een stemmenaantal behaalt, gelijk
aan meer dan de helft van de kiesdeler. Nummer 11 uit ons voorbeeld had
dus minstens 25.001 stemmen moeten behalen. De 24.999 stemmen, die op hem
werden uitgebracht, zijn evenwel niet verloren, maar komen de gehele lijst
ten goede.
Program van C.H.U. concludeert:
Van onze parlementsredactie
DE MINISTER van economi
sche zaken dient zelf belast
te zijn met het middenstandsbe
leid opdat dit beter geïntegreerd
worde in het algemene over
heidsbeleid. Voor taken als het
(Advertentie)
Tiende zendingsdag
C.A.M.A.
Op hemelvaartsdag. 23 mei aanstaan
de. zal uitgaande van de Christian And
Missionary Alliance de tiende zendings
dag gehouden worden. Ditmaal in Am
sterdam. in Marcanti. te beginnen
's morgens om 10 uur. Het woord zul
len voem de heren Rev. G. Brucks, te
Zeist, Tev. W. M. Bouw, Wassenaar en
de heer L. Knecht. Terwijl de dames
Ellen van Brummelen en Greta Strin
ger, pas terug uit Nieuw-Guinea verslag
zullen uitbrengen.
In de middagvergadering zullen de
heren Van der Weelde en Van de Pij-
pekamp worden ingezegend als zende
ling voor hun arbeid in Thailand, waar
heen ze na een taaltraining in Enge
land hopen te vertrekken.
Het thema van de dag is: ..Het huis
van onzen God willen wij niet aan zijn
lot overlaten".
De directeur van het Alliance Zen
dingscentrum „Parousia" te Wassenaar
de Rev. W. Könemann, is voor een
periode van 1 jaar naar de Verenigde
Staten vertrokken voor een rustverlof.
Als waarnemend directeur werd be
noemd de heer L. Knecht uit Brussel,
sia" zal nemen.
(Advertentie)
Tumult op verkiezingsvergadering
kartelbeleid en het energiebe
leid zou dan een staatssecretaris
i economische zaken verant
woordelijkheid moeten dragen.
Deze met het oog op de kabinets
formatie belangrijke suggestie
geeft demiddenstandscommissie
van de C.H.U. in haar midden
standsprogram, dat een leidraad
bedoelt te zijn voor het in de ko
mende vier jaar te voeren be
leid.
Het rapport somt negen belangrijke
overheidstaken op, namelijk verbetering
en aanpassing van het middenstands-
onderwijs en vergroting van de subsidie-
verlenende taak van de overheid, intensi
vering van de bedrijfsvoorlichting, uit
bouw en verdieping van de financierings
mogelijkheden. verantwoorde verdeling
van de vestigingspunten in de koop- en
verzorgingscentra, bevordering van wet
telijke maatregelen op het gebied van
de oneerlijke concurrentie, de sociale
verzekering voor de zelfstandigen en het
vraagstuk van de premiedruk, een even
wichtige belastingheffing, rekening hou
dende met de specifieke aard van het
middenstandsbedrijf, het te voeren loon-
en prijsbeleid, rekening houdend met
de eis dat de middenstand zijn recht
vaardig aandeel behoeft in de economi
sche groei, alsmede bevordering van het
wetenschappelijk onderzoek inzake mid-
denstandsproblematiek.
De brommissoris...
De brommissaris van Breda
Moest zakelijk naar Appelscha,
Dus werd het bromrijwiel bestegen
En voort ging het langs vele wegen.
Des brommissaris' brommachien
Was van bijzond're kracht voorzien:
Geen motorwanklank werd vernomen,
Gezwind is 't doel nabijgekomen.
Ook toen de terugreis werd aanvaarc
Ging 't rijden met plezier gepaard,
't Geheim De stoere brommachine
Krijgt Esso olie en benzine
MET ESSO BENT U BETER UIT I
Jaarvergadering van
Ned. Zondagsseh. Ver.
Op 24 en 25 mei aanstaande zal dc
97ste Jaarvergadering van de Neder-
landsche Zondagsschool Vereeniging in
de Stadsgehoorzaal te Leiden gehouden
worden. De leiding van deze ontmoe
ting berust bij de voorzitter van de ver
eniging ds. J. ter Schegget, te Amster
dam.
De voorzitter zal op de eerste dag
een jaarrede uitspreken getiteld: ..Wie
is Jezus voor de kinderen?". In de
middagvergadering voeren verder
nog het woord ds. J. Langenbach, jcugd-
predikant te Amsterdam en dr. J. H.
van Beusekom, te Amsterdam.
De onderwerpen van de tweede dag
dragen meer het karakter van instruc
tie en voorlichting. Prof. dr. J. Scho-
neveld. te 's-Gravenhage spreekt over
.Koningen van Israël' in hun tijd en
achtergrond". Mevrouw H. M. Goudt-
Christiaanse behandelt ,.De techniek
van het vertellen."
De dagen worden besloten met een
igsdienst zaterdagavond om 7 uur
Stadsgehoorzaal. Ds. P. W. Spruyt
ais bestuurslid van de N.Z.V. zal de
Tijdens een bijzonder rumoerige
verkiezingsvergadering van de V.V.D.
in Amsterdam, waarop het woord werd
gevoerd door minister mr. E. H. To
xopeus en mevrouw H. van Someren-
Downer, heeft de ex-defensieambte
naar F. H. van der Putten uit Bussum
enig tumult veroorzaakt. Hij wilde
weten of het juist is dat zich in de
V.V.D. strubbelingen hebben voorge
daan betreffende de beoordeling van
het beleid van minister Visser en de
herverkiezing van prof. mr. P. J. Oud.
„Niets vanwaar, allemaal leugens", zo
antwoordde mevrouw Van Someren,
waarop de heer Van der Putten liet
weten dat hij zijn vragen had geba
seerd op in zijn bezit zijnde „geheime
notulen" van een vorig jaar op 29 sep
tember gehouden vergadering van het
.partijkabinet van de V.VJ)."
De heer Van der Putten toonde het
stuk. Het bleek, naderhand, vals te
zijn en na de vergadering werd er nog
even over gepraat met een V.V.D.-
functionaris, de heer Van der Putten
en de pers.
„Ze hebben een vals spel met me
gespeeld", zo reageerde de heer Van
der Putten op de onthullende mede
deling dat de fotokopij van a tot z
vals was.
„Ik heb dat stuk gehad van de
heer G. Kost sr. (een automobiel
handelaar in Amsterdam en lid van
de V.V.D.) ten bewijze dat de V.V.D.
achter me stond. Ik had geen ver
trouwen meer in de V.V.D. en toen
kwam de heer Kost op de proppen
met dit stuk, dat hij van de heer Van
Oscha (ook een V.V.D.-er in Amster
dam) zei te hebben gekregen. Maar
nu begrijp ik dat ze me alleen maar
koest hebben willen houden."
„Woordbreuk"
De heer Kost liet blijken, dat hij het
stuk inderdaad aan de heer Van der Put
ten heeft gegeven, maar hij beschuldigde
deze ervan „woordbreuk" te hebben ge-
pleegd.
Je zou er geen gebruik van maken
riep de heer Kost in de hal van Bellevue
uit. waar zich zeker honderd mensen om
de luid discussiërende partijen groepeer
den. In een klein zaaltje werd het ge
sprek daarop voortgezet, doch de heer
Kost bleek inmiddels te zijn verdwenen.
„Een ordinaire vervalsing", noemde de
secretaris van de V.V.D. in Amsterdam
en secretaris van de landelijke kamer
centrales van de V.V.D., de heer H. J. L.
Vonhoff. het door de heer Van der Put
ten geproduceerde stuk.
De heer Van der Putten zei ook nog
dat hij enige tijd geleden door een
drietal V.V.D.-ers (dc heren Gruyters.
Kost en Van Osch) is uitgenodigd voor
een gesprek in café „De Adelaar m
Weesp.
„Het heeft geen zin te blm-en door
douwen. Ze zien je anders alleen maar
als querulant. Stel de V.V.D. in staat
voort te zetten wat ze al voor je ge
daan heeft, zo vatte de heer Van Osch
dit gesprek samen.
.Dat was een persoonlijk initiatief
aldus de heer Van Osch. die ontkende
dat hij de zgn. geheime notulen aan
de heer Kost heeft gegeven
De heer Vonhoff verklaarde dat de
V V.D. van deze hele gang van zaken met
op de hoogte is geweest. „Er bestaat geen
partijkabinet in de V.V.D., de kamerleden
waren niet bij de vergadering, die trou
wens niet in Den Haag, maar in Utrecht
werd gehouden. Er is geen motie van
wantrouwen aangenomen in het beleid
van de heer Oud. Er is alleen gesproken
over reglementswijzigingen en met geen
woord is er gerept over de kandidatuur.
De naam van minister Visser is zelfs niet
genoemd....", aldus onthulde de heer
Vonhoff.
„Dan moet de rechter het maar uit
zoeken en moet de heer Kost maar onder
ede verklaren hoe hij aan die notulen
is gekomen", zei de heer Van der Putten
nog toen de verslaggevers hem wegens
het late uur snel in de steek lieten.
Advertentie
Voorkeur
De commissie is er van uitgegaan dat
het midden- en kleinbedrijf een onont-
beerlijk element in de moderne maat
schappij vormt. Overal en altijd wan
neer het kleine tn het middelgrote be
drijf, eventueel door onderlinge vrijwil
lige samenwerking, kan concurreren
met het grootbedrijf, heeft dit bedrijfs-
type de voorkeur. De overheid heeft dan
ook tot taak een gunstig klimaat te
bevorderen, waarin het midden- en
kleinbedrijf tot ontplooiing kan komen.
Gelijkheid van kansen is niet voldoen
de.
Beroepingswerk
GEREF. KERKEN
Beroepen te Oude en Nieuwe Bildtdijk
n te Uithuizermeeden: J. A. A. de Boer.
te Schiermonnikoog; te Schoondijike: G.
Maneschijn, kand. te Amsterdam.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Sliedrecht-Middeldiepstrast:
I. S. Roos, te 's-Gravenizande en N.
Brandsma. te Nieuw-Amsterdam; te Har
derwijk: I. de Bruyne, te Rotterdam-Cen
trum en C. Verhage, te Hilversum-Cen-
trum.
i Langendljk: W.1
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepen te Loosdrecht: D. J. van j
Stelten, kand. te Kampen.
Aangenomen naar Gramsbergen-Lutten I
d. Dedemsvaart: H. W. Noordman, te'
Drissum.
UNIE VAN BAPTISTEN GEMEENTEN
Bedankt voor Zwolle: W. Veenstra, te
Musselkanaal.
Prof. dr. J. Keuning van de Rijksuni
versiteit te Leiden zal een dezer dagen
voor de derde maal naar Nigeria voor
een studiereis vertrekken. Het doel van
de reis van prof. Keuning, die volksrecht
en rechtsontwikkeling in de niet-westerse
samenlevingen aan de Leidse universi
teit doceert, is te onderzoeken hoe de
radicale hervormingen in de inheemse
rechtspraak van het land sinds 1961, in
de rechtspraktijk zijn verwerkt, en welke
gevolgen deze hebben gehad voor de
rechtsbedeling naar volksrecht en welke
repercussies in het algemeen daarvan het
gevolg zijn.
Van zijn verblijf dat ongeveer twee
maanden zal duren, wil prof. Keuning
tevens gebruik maken om de laatste
hand te leggen aan een publicatie over
het huidige Voruba-volksrecht door in
houd en conclusies te bespreken met
Yorubas uit verscheidene maatschappe-
kc kringen. De Yorubas zijn het voor
naamste volk ongeveer vijf en een
half miljoen zielen van West-Nigeria.
Historisch moment in New York
Met luid boe-geroep, interrupties en
andere uitingen van ontevredenheid heb
ben ongeveer 40 Amsterdamse brand
weermannen tijdens een verkiezingsver
gadering van de WD. die gisteravond in
Amsterdam werd gehouden, de liberale
lijstaanvoerder mr. E. H. Toxopeus la
ten blijken hoe ze denken over het
wijdings
in de 5t
t door
denis van de rooms-katholieke
kerk heeft paus Johannes XXIII
zich rechtstreeks gericht tot het
internationale forum der wereld.
Dit gebeurde gistermorgen toen
in opdracht van paus Johannes
kardinaal Suenens van Mechelen,
de specialist in internationale za
ken, aan secretaris-generaal Oe
Thant van de Ver. Naties eenidc0 paus spreekt een eenvoudige taai,
pypmnlaar van de encvcliek Pa-idirect- van mens tot mens. De pause-
exempiaar van ae enLyciie* „rd Jijke oproep komt voort uit een groot
moord, of zij kiezen voor een groeiend
vertrouwen als basis voor een stabiele
vrede."
Initiatief
Het initiatief tot de overhandiging is
kort na het verschijnen van de ency
cliek genomen door de V.N.-commissIe
der Ver. Staten. Dc kardinaal verklaar
de dat de encycliek overal in de we
reld goed is ontvangen, zowel door de
regeringen als door de mensen. Want
Kerk en Israël-dag
De Kerk en Israël-dag van de Her
vormde Raad voor de verhouding van
kerk en Israël zal dit jaar op woensdag
10 juli 1963 op het landgoed „Ter Veken
te Wassenaar gehouden woeden.
Na de opening, om 10.30 v.m. door
d«. H. Dekker, te Amsterdam, zal ds. A.
v. d. Ven. te Stockholm een korte wij-
dingsdienst verzorgen. Het hoofdthema
De betekenis van Jezus" zal behandeld
worden door ds. M. Enker. te Middelburg
en ds S. P. Tabaksblatt. te Den Haag.
Deze 18e Kerk en Israël-dag begint
10.30 v.m. en eindigt om ongeveer 16.00
uur n.m.
Jaarlijkse bondsdag
herv.-geref. jeugd
Ook de hervormd-gereformeerde jon
geren hebben naast vele andere vere
nigingen. de Hemelvaartsdag van dit
jaar uitgekozen voor het houden van
hun jaarlijkse bondsdag. De bijeenkomst
zal te Bameveld gehouden worden, met
als thema: ..Lerende en onderhouden".
van Brummelen, te Giessen-
dam zal 's morgens een korte Hemel-
vaartspreek houden, terwijl ds. P J.
Bos. te Sprang daarna de betekenis van
het thema zal toelichten.
In de middagvergadering zal ds.
Jorissen. jeugdpredikant. in een samen
vattend woord van appel deze boo '.schap
der jongeren afsluiten. Tevens is prof.
J. Scverijn uitgenodigd tot het spreken
van een slotwoord. De morgenvergade
ring zal om 10.30 uur precies beginnen.
Het contact-adres is Herv. Bondscen-
trum, Pr. Bernhardlaan 1, Bilthoven.
minister Toxopeus geschorste saiarisbe-
sluit van het gemeentebestuur van Am
sterdam met betrekking tot de salarissen
voor het brandweerpersoneel.
„Bij de nadering van de verkiezingen
wordt boegeroep steeds luider", zo rea
geerde mr. Toxopeus tijdens zijn her-
iaaldelijk door interrupties onderbroken
redevoering. „En terecht", klonk het
daarop in brandweer-koor vanuit de zaal.
,.U liegt", voegden de brandweermannen
op een gegeven moment de bewindsman
toe toen hij de aanvankelijke strenge
controle van de regering op het vrije
loonbeleid verdedigde. „Het was moei
lijk met die vrijheid, want de werkgevers
waren na 14 jaar niet meer gewend ver
antwoordelijkheid te dragen", aldus mi
nister Toxopeus. die daaraan de vraag
toevoegde: „en wat doe je dan?", waarop
de geüniformeerde luisteraars reageerden
met „schorsen". De heer Toxopeus noem
de dat een belang voor Nederland, om
dat het niet mogelijk is iets te doen zon
der reglementering. „En dat voor 30"
man klonk het honend uit de zaal.
Zo bleef het rumoerig in de zaal tot
minister Toxopeus was uitgesproken, een
luid en demonstratief applaus van zijn
aanhangers had mogen incasseren en de
pauze was aangekondigd.
Mededeling dr. Berghuis:
Schakel (a.r.) maakt
bezwaar tegen
perspublikaties
voorzitter van de Anti-Revolutio
naire Partij, de heer W. P. Berghuis,
heeft op een gisteravond in Soest ge
houden verkiezingsbijeenkomst van zijn
partij kritiek geoefend op publikaties,
die volgens hem onrecht hebben aan
gedaan aan de democratische instelling
der Anti-Revolutionaire Partij. De heer
Berghuis doelde hierbij op mededelin
gen, die zijn gepubliceerd over de a.r.-
kandidaat de heer M. W. Schakel, die
op de vijftiende plaats staat. Volgens
deze publikatie zou de heer Schakel een
spreekverbod zijn opgelegd.
De partijvoorzitter verklaarde nadruk
kelijk dat ieder van de anti-revolutio
naire kandidaten een brief heeft ontvan
gen met het verzoek te melden of men
instemt met het beginsel en actiepro
gram van de A.R.-Partij. Op gTond
van eventueel aangevoerde bezwaren te
gen deze programs kan het moderamen
van de partij een kandidaatstelling wei
geren. Geen der kandidaten is evenwel
geweigerd. Wel is de kandidaten ver
zocht na bestudering van de aangevoer
de bezwaren op het gebied van de
kwestieuze punten geen bepaalde acti
viteiten te ondernemen. Dit betekent, al
dus de heer Berghuis, bepaald geen
spreekverbod. Ook de heer Schakel is
deze mening toegedaan en heeft inmid
dels zijn bezwaren tegen deze onjuiste
publikaties ingediend.
cem in terris" overhandigde.
Voor de delegaties van meer dan
100 staten-leden sprak hij daarna
in het Frans en Engels in de ver
gaderzaal van het V.N.-gebouw
te New York een grote rede uit.
Kardinaal Suenens zette daarin de
beginselen uiteen waarop paus Johan
nes zijn oproep tot vrede en samen
werking in liefde en vrijheid heeft ge
baseerd. Paus Johannes wijst in zijn
encycliek het beginsel van het machts
evenwicht als basis voor de vrede af
en stelt daarvoor in de plaats een ge
leidelijke opbouw van het wederzijdse
vertrouwen, zo verklaarde de kardi
naal.
„Wanneer de wereld zich blijft bewa
penen". aldus kardinaal Suenens. ..be
hoeft er maar weinig te gebeuren of er
breekt een conflict los. De mensen heb
ben geen keus: of zij kiezen voor de
bewapeningswedloop met het voortduren-
vertrouwen op God en In de mens.
Kardinaal Suenens bracht hier een ge
sprek in herinnering dat hij met de paus
over de encycliek had gehad en waarin
de paus had gezegd: „Er zijn van die
mensen die eenvoudige zaken graag in
gewikkeld maken. Ik voor mij wil liever
gecompliceerde zaken eenvoudig voor
stellen." Dat wil niet zeggen, aldus
kardinaal Suenens, dat de encycliek de
oblemen nu maar over het hoofd ziet.
tegendeel, de encycliek is eenvoudig,
aar niet zo dat zij de tegenstellingen
en problemen simplificeert. De paus
heeft naar een basis gezocht die alle
mensen gemeen hebben en hij heeft die
gevonden in de bereidheid elkaar te
vertrouwen. In plaats van het systema
tische wantrouwen, waaruit de hele be
wapeningswedloop voortkomt, vraagt
paus Johannes nu met klem aan de
wereld toenadering te zoeken en tot een
gesprek te komen. Want tussen het blin
de vertrouwen aan de ene kant en 'het
systematische wantrouwen aan de ande
re kant is er plaats voor een geleidelijk
groeiend vertrouwen tussen de volkeren,
aldus kardinaal Suenens.
De dag des Heren, komt als een dief in de nacht. Dat wil
zeggen: Christus komt onverwacht, op een moment, dat nie
mand erop rekent. En toch is dit niet de gehele waarheid.
Die wederkomst behoeft ons niet te overvallen, wij kunnen
geheel voorbereid zijn op die dag. De apostel Paulus zegt dit
tegen de Thessalonicenzen: „Maar gij, broeders, zijt niet in
de duisterniszodat die dag u als een dief overvallen zou:
want gij zijt allen kinderen des lichts en kinderen des dags".
U ziet het: dit is toch wel een heel ander geluid. Paulus
brengt de vraag, of wij al dan niet door Christus' wederkomst
zullen worden overrompeld, in direct verband met licht en
duisternis, met dag en nacht. Een vreemde gedachtensprong?
Toch niet: duisternis is naar Bijbels begrip het leven in het
horizontale vlak, zonder geopende vensters omhoog en zonder
licht, dat uit de hemel over al ons doen en laten valt. Licht
is volgens het Evangelie het leven met de Heer, Die ons
heeft ontdekt aan de betrekkelijkheid van ons bestaan en
aan Wiens uitnodiging tot volledige overgave wij gevolg
hebben gegeven. Dit laatste betekent ook, dat wij wéten wat
eenmaal komtzonder het ogenblik te weten. Het is een leven
met toekomstmuziek, in wezen het enige en tegelijk het
eeuwige leven!
(Van een onzer medewerkers)
Vandaag wordt de vooral bij de ou
dere generatie bekende en geliefde,
schrijfster Wilma negentig jaar. Zij
heeft verzocht van deze dag geen ophef
te maken. Dit verzoek vindt niet slechts
steun in haar hoge leeftijd, maar ligt
geheel in de lijn van haar leven. Bij het
klimmen der jaren wordt het heden
steeds minder belangrijk. Wilma heeft
trouwens nooit aandacht voor zichzelf
gevraagd. Zij heeft zich, zowel in haar
persoonlijk leven als in haar naar
buiten gerichte literaire arbeid, steeds
ingezet voor anderen.
Wanneer wij toch even bij deze ver
jaardag stil staan, is dat om de schrijf
ster te eren, maar tegelijkertijd om te
proberen haar betekenis voor het
christelijke leven vast te stellen.
Wat het meest opvalt bij deze schrijf
ster is dat werk en persoon zo onaf
scheidelijk zijn. Bij heel wat groten in
de literatuur vormen die twee een
contrast; bij Wilma nieit. Voor haar wa
ren de boeken die zij schreef steeds
een manifestatie van wat zij in een
bepaalde periode van haar leven had
meegemaakt en vaak in innerlijke
strijd zich eigen had gemaakt.
Uit de lange rij van haar boeken
zijn hier genoemd ..De Produndis",
haar eersteling, uit 1908. ,,De Lichte
Nacht" (1929), „De Kruisboom" (1931)
en het boek dat nog leverbaar is
..Als het dode hout gaat zingen" (J.N.
Voorhoeve, 1962.
Met haar persoonlijke ervaring kwam
zij naar voren: het eigene van die er
varing moest juist de anderen dienen
en verrijken. Min of meer waren al
haar boeken verkapte autobiografieën,
tot op dat voortreffelijke boek, uitgege
ven ter gelegenheid van haar 80e ver
jaardag, nu 10 jaar geleden, bij Uitge-
versrruj Holland. „Het heilig wonder
van mijn leven."
Haar levensgeschiedenis is een ge
schiedenis mét en voor anderen, en
daarin, door diepten en duisternis heen,
mét en voor en door de Heer.
Réveil
Wilma was, en is, een kind van het
réveil. Wie haar boeken leest, met een
oordeel des onderscheids, gevoelig voor
stijl en toon, wordt, vóór dat zij in dit
laatste boek het réveil noemt, voort
durend aan deze diep-religieuze, fijnge
voelige gemeenschap uit de eerste helft
van de vorige eeuw herinnerd. In dit
verband noem ik even het kostelijke
boek van Allard Pierson „Oudere Tijd
genoten" reeds lang uitverkocht
dat aan figuren van het réveil gewijd
is. Ook al was Pierson aan het geloof
van de mannen van het réveil totaal
vreemd geworden, hoe treffend heeft hij
dit klimaat getypeerd.
Er zijn enkele trekken in het réveil
die we bij Wilma onverzwakt terugvin
den, adel des geestes, ccn grote bijna
zakelijke gevoeligheid en iets wat ik
met een moderne term zou willen aan
geven, nonconformismc. Dit alles re
sulterend in een sterke persoonlijkheid,
die zich niet Ücht ln een school of groep
laat onderbrengen. Daarin twee eigen
schappen, die eikaars tegengestelden
lijken: gevoeligheid tot brekens toe én
kracht, taaiheid, geest.
Verleden
Wilma is zich bewust geweest dat haar
visie op mens en wereld voor velen,
tot zelfs in eigen kring, vreemd of on
aanvaardbaar was. In haar mémoires
schrijft zij eenmaal daarover. Zij ver
weert zich tegen het zachte verwijt, dat
haar figuren te edel of te goed zouden
zijn, met het kinderlijk argument, dat
(Advertentie)
zij dergelijke mensen ontmoet heeft, i
Maar, zegt zij dan, ik weet van het
slechte in de mens.
Het is dit de boventoon voerende
optimisme, deze blijmoedigheid in I
haar kijk op de mens, dat in onze
zoveel zakelijker en ruwer tijd geen
voedingsbodem meer schijnt te heb
ben. v
De vraag doet zich voor: Stoten wij j.
hier op de beperkingen waaraan ook
het werk van deze vrouw onderhevig
was? Ligt hier de oorzaak dat Wilma's
literaire arbeid nooit grote literatuur ge
worden is? Het vragen verspringt hier. u
van het persoonlijk vlak naar het span- a
ningsvlak der generaties. In wat wij';
met een globaal woord „moderne tijd"
noemen ligt het accent niet op het ede
le van de mens, maar op zijn gering
heid, op zijn slechtheid, en soms zelfs,!
naar het mij voorkomt, met een zeker,"
behageh.
Aldus niet Wilma. Niet in het tekort, v
in het faillissement van de mens gelooft I
zij, zij ziet in hem dc beelddrager |T
Gods, zelfs in zijn val en dat bepaalt
tevens het beeld van heel haar werk. u
Wellicht heeft haar vrouwelijk gevoel,
haar overtuigingskracht, haar ertoe ge
bracht, dc wereld wat idyllisch te kleu- 0
ren. Dat is althans de grondtoon van
haar werk.
Maar kost het niet méér kracht, het
positieve gestalte en reliëf te verlenen? Sj
Het negatieve, 'het tekort, dat ons zo g
zeer voor ogen staat leent zich beteri
tot boeiende en realistische weergave,
Daardoor is Wilma wat men wel!
noemt naïef gebleven. Naïef is de mens!"
die steeds open blijft naar de toekomst
en steeds het goede hoopt. Zo iemandjgi
lijkt vreemd aan de werkelijkheid, om
dat zij die werkelijkheid niet tot het!ir
hier en nu beperkt ziet. Er schuilt iets
boventijdelijks in het werk van Wilma,
tot in haar autobiografie toe.
Haar werk is niet naar de geest des
tijds, die weinig meer ziet dan het hicrn
en nu. Wellicht zijn WUma's boeken nletw
meer dan een stamelen, een kinderlijk
stamelen, dat nog groeien moet en dat
ook doen zal, als de draagster van de
stem niet meer onder ons Is. Dat ze
er nog is, is iets feestelijks en tegelijk
een teken, dat niet onopgemerkt mag f
blijven. w
Op dinsdag 4 juni aanstaande zal in
Utrecht het Convent voor een nieuw!
politiek ethos een bijeenkomst houden"
in hotel Smits. Gesproken zal wordenj'i
over Het synodale rapport over kern
wapenen.. en wat verder? Ja
Prof. dr. H. Berkhof, te Leiden en drsJ
H. M. Franssen. lid der Tweede Kamcrdc
zullen het onderwerp inleiden.
jdu
Jhr. dr. ir. E. J. J .M. de Roy van
Zuydenwijn: benoemd tot lector in de
afdeling der scheikundige technologie
aan de T.H. te Eindhoven, om onder
wijs te geven in de leer der kunst
stoffen.
Vraag: Weet u een weg om achter
de tekst te komen van het gedicht van
de redding van de Britannia. Het be
gint met de regels: ,,'t Was in de tijd
dat Engeland met Frankrijk oorlog
voerde en menig kaperkapitein op En-
gelands schepen loerde." Verder wordt
verteld hoe de Britannia door een ka
per werd aangevallen maar er waren
zendelingen aan boord en God heeft
hen gered. Later vertelde die kaper
dat hij velen met woeste blik om het
schip heen zag zweven. Het angstzweet
brak bij alle kapers uit en zij kwamen
tot bekering. Het is een lang gedicht
maar mooi.
Antwoord: Het gedicht kunnen wij
niet vinden als we geen verdere ge
gevens hebben. Misschien kunnen de le
zers ons op de goede weg helpen.
Vraag: Wanneer men inkomstenbe
lasting betaalt, is dan de aanschaf van
een auto. die uitsluitend voor privége-
bruik dient, daarop van invloed? Moet
dit worden opgegeven, zoals het bezit
van een pand? Zo ja. mogen dan kos
ten worden afgetrokken en kan men
afschrijving toepassen? Indien er een
tweedehands-auto wordt gekocht, wel
ke waarde moet dan worden opgegeven?
Antwoord: In dit geval dient de
auto niet voor verwerving van inkom
sten. Zij dient alleen voor besteding van
inkomen. De auto heeft dus generlei
invloed op het inkomen en U behoeft
dus geen opbrengst aan te geven en
daarvan mag U dus geen kosten of
afschrijving aftrekken. Indien U in de
vermogensbelasting valt, dient U ieder
maakt was. begint het linoleum steeds
meer te golven. Het linoleum ligt op
een betonnen vloer. Misschien hadden
we beter gedaan, het linoleum meteen
op te nemen. Wat kunnen we nu nog
doen?
Antwoord: Daar de bovenlaag van
linoleum een stof is, die u het beste
met een heel dikke stijve stroop kunt
vergelijken, zult U begrijpen dat het
niet mogelijk is dit glad te krijgen na
dat het eenmaal is gaan golven. Net
zoiets als wanneer er knieën in een
jaar de waarde op januari op te
geven en wel de verkoopwaarde, die
van jaar tot jaar verschillen zal. Voor
een tweede hands-auto geldt hetzelfde.
Denk aan de keuring van tweedehands
auto's door de ANWB.
Vraag: Een bij de ouders wonende
dochter is niet in staat te werken. Haar
moeder is nu overleden. Haar vader
zal spoedig zijn intrek nemen in een
tehuis voor ouden van dagen. Kan zij
in aanmerking komen voor steun?
Antwoord: De tijdelijke bijstandsre-
gellng voor mindcr-validen is bedoeld
voor hen, die ten laste van onderhouds
plichtige familieleden komen. Zij kan
zich het beste in verbinding stellen met
de afdeling sociale zaken harer ge
meente. Deze dienst houdt zich bezig
met moeilijke gevallen, die alle op zich
zelf worden behandeld. U kan een af
spraak maken om daar eens te komen
praten en het geval géheel uit de doe
ken te doen.
Vraag: Hoe wordt de familieverwant
schap in graden berekend?
Antwoord: Bloed- en aanverwant
schap wordt naar boven en naar bene
den berekend naar het aantal tussen
liggende geboorten. Bijvoorbeeld tus
sen vader en zoon, èèn geboorte dus
èèn graad, grootvader en kleinzoon
twee geboorten, dus twee graden, enz. meen dat bijvoorl
In de zijlinie berekent men de ver- van Assisi en de onlangs overleden
wantschap naar het aantal geboorten Therèse Neumann .gestigmatiseerd wa
in beide linies tot de gemeenschap- ren. Ik heb althans nooit van twijfel
pelijke stamvader, bijvoorbeeld broers daaraan gehoord. Nu is mijn vraag:
1- Zijn er in de geschiedenis of in het
heden meer vaststaande gevallen be
kend? Bestaat er een serieus boek of
boekje dat dit onderwerp behandelt
en bijvoorbeeld tracht te verklaren?
Antwoord: Franciscus van Assisi
wordt wel de eerste gestigmatiseerde
Be
be
Brieven, die niet zijn voorzien
van naam en adres, kunnen niet te
behandeling worden genomen. Ge'
hclmhoudlng is verzekerd. Vragen
die niet onderling met elkaar teca
verband staan, moeten in afzonderbe
Hike brieven worden gesteld. PcreL]
brief dient een gulden aan post-m;
zegels te worden ingesloten. de
Ca
genoemd. In elk geval was hij de eer-jjje
ste. die zich met dit verschijnsel op?a
bezig gehouden. Het ver-®1-
zettelijk heeft t
broek zijn ontstaan U kunt natuurlijk schijnsel is genoemd naar het Grieksf
nog raad inwinnen bij een stoffeerder. woord stlgma 0f merkteken. Met een
die veel met linoleum werkt of bij de beroep oo Galaten 6 vers 17 (nieuwe
#.,*,.1.1w»t vertaling „want ik draag de littekenen
van Jezus in mijn lichaam") word!jc
wel eens gezegd, dat Paulus ook
fabriek. Het enige wat verder zou kun
nen helpen, is het linoleum op te ne
men, als de golven niet te groot zijn, ÜP^IH
alles goed te laten drogen en het uan stLgTnatisee'rd zou zijn geweest, hetgi
te plakken. Het moet enkele dage.i goed gezien Paulus' veelvuldig lijden r...
belast worden, speciaal op de golven- het geval behoeft te zijn. Na Frai
de plekken en misschien wordt het dan ciscus is in driehonderd gevallen bi;
wel weer vlak. Garanderen kunnen wij
echter niets. Misschien zou u het nog
kunnen laten walsen en dan verder de
slechte stukken wegsnijden en vervan
gen.
Vraag: Vast $taat wel naar ik
meen dat bijvoorbeeld Franciscus
twee graden, ooms en neven drie gra
den, volle neven vier graden, enz.
Vraag: Door een ongelukje is onze
keukenvloer ondergelopen met sop.
Hierdoor is ook onder de linoleum-
vloerbedekking veel zeepwater geko
men. Nadat de vloer goed droogge-
roorns katholieken stigmatisatie gecon
stateerd, o.a. bij de nog levende pad-r'
Pio in Italië, een priester van 74 jaar i
die de tekenen niet alleen op vrijdag,
of in de lijdenstijd, maar steeds veff
toont. Van de gestigmatiseerden zijr' 1
60 zalig of heilig verklaard. De R.K
kerk acht hierbij de stigmatisatie ecbln
ter van ondergeschikt belang. Er bf
staat een overvloed van literatuur. A'^n
leen reeds inzake Therèse Neuman*"
kan men vele planken vullen. Een go<—
de publicatie vindt men in het jaarbot'fili
1953 van het werkgenootschap van k>iaa
tholieke theologen, door pater W
Smits van Waesberghe. Over Padfl
Pio is in 1958 een boek verschenen bipn
Paul Brand uitgeversmij. te Bussum.
