Nieuwe Leidse Courant
Indien nodig zal Amerika in
Laos krachtig optreden
Commentaar
Schittering in mistig Londen
aan
Troepen voor oefening naar Thailand onderweg
President Kennedy zendt
brief aan Chroesjtsjef
Minister erkent fout
in rijksasielen
VS willen geen tweede
Hongarije in Cuba
Sabotagewetten
in Z.-Afrika
vers I
i cherpt
(JÜTA)
Girostop is
opgeheven
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Or. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
Donderdag 25 april 1963. 44ste jaargang
^Mt£f
58936"^*-^Abonnementsprijzen
A MERIKA zal volgende maand twee gevechtsgroepen van ongeveer 3.000
-E*- man (infanteristen en parachutisten) naar Thailand zenden. Ook zal
een aantal straaljagers naar dat land worden gedirigeerd. Officieel is ver
klaard, dat de troepen zullen deelnemen aan manoeuvres van de Zoavo,
waarbij meer dan 24.000 militairen betrokken zullen zijn. Maar het is dui
delijk, dat de troepenverplaatsingen ook verband houden met de commu
nistische dreiging in het naburige Laos.
,n Washington werd bekend ge-
'?j maakt, dat de Amerikaanse zevende
vloot als voorzorgsmaatregel met het
oog op de strijd in Laos haar eenhe
den in de Golf van Siam zou verster-
Minister Beerman (justitie) heeft op schriftelijke vragen van het
Tweede-Kamerlid J. H. Scheps (soc.) geantwoord dat een zekere
Ifan E. inderdaad van 6 september 1962 tot 27 januari 1963 in het
fijksasiel in Groningen in afzondering heeft gezeten, zonder dat de
rereiste toestemming daartoe was verleend. Het is gebleken, dat nog
inkele andere verpleegden in een rijksasiel voor psychopaten langer
ian een maand in afzondering verbleven, zonder dat daartoe om een
machtiging was gevraagd. Thans doen zich zulke gevallen niet meer
yoor.
In het geval van E. bleek verlenging
van de afzondering na een maand nood
zakelijk, doch werd verzuimd hiervoor
tijdig de vereiste machtiging bij de
minister van justitie te vragen.
Dit verzuim is door de Staat voor de
president van de rechtbank te Groningen
erkend en door deze in de overwegingen
van zijn vonnis opgenomen. Aangezien
op 27 februari 1963 alsnog een machti
ging werd verleend, achtte de president
het gepleegde verzuim hersteld en de
toestand ten tijde van de uitspraak recht-
Nieuws in
één oogopslag
De toestand in Laos is
ernstig. Daarom is de Ame
rikaanse strijdmacht io
Azië in staat van paraat
heid gebracht en heeft de
regering van de V.S. be
sloten in juni 3.000 ge
vechtstroepen naar het be
dreigde Thailand te dirige
ren. Daarom ook is de
Amerikaanse onderminis
ter van buitenlandse za
ken, Averell Harriman,
met een speciale bood
schap van Kennedy voor
Chroestsjef naar Moskou
vertrokken.
De pauselijke encycliek
„Pacem in terris" is door
de Nederlandse regering
zeer op prijs gesteld, heeft
minister Luns gisteren in
de Eerste Kamer gezegd
Deze encycliek moet bij
het internationale overleg
een leidraad zijn.
De bevelhebber van de
Nederlandse landstrijd
krachten heeft een stich
ting laten oprichten, die
vakantiecentra zal exploi
teren voor militair be-
roepspersoneel.
Over het tweede Vati
caanse concilie kan men
voorzichtig optimistisch
zijn. Zelfs bestaat de mo
gelijkheid, dat de periode
van de contra-reformatie
door dit concilie is afge
sloten, zo zei gisteren prof.
dr. A. J. Bronkhorst op de
vergadering van Hervorm
de predikanten in Utrecht.
Een groot aantal vooraan
staande protestantse theo
logen deelt de zienswijze
van de hoogleraar
President De Gaulle van
Frankrijk, die een reis
maakt door het Ooslen van
zijn land, ontmoette giste
ren plotseling de Westber-
jijnse burgemeester. Willy
Brandt was naar Saint
Dizier gevlogen om enkele
dringende zaken met de
Franse president te bespre,
ken. Na afloop van het ge
sprek was Willy Brandt
zeer tevreden.
Dc Verenigde Staten
hebben duidelijk gemaakt,
dat zij geen „nieuw Hon
garije" in Cuba gedogen en
dat ze ook niet toestaan
dat soldaten uit Cuba naar
andere landen van het
westelijk halfrond gaan.
Deze uitspraak is van pre
sident Kennedy, gisteren
op een persconferentie ge
daan.
ken. Volgens berichten in Bangkok, de
hoofdstad van Thailand, zouden de
schepen van de 7de vloot, die thans
nabij de golf varen, binnen enkele
uren mariniers in Thailand aan land
kunnen zetten, zoals zij vorig jaar
tijdens een eerdere crisis in Laos
deden.
Intussen is Averell Harriman, de Ame
rikaanse onderminister van buitenlandse
Z3ken, naar Moskou vertrokken, waar
by premier Chroesjtsjef een boodschap
van Kennedy inzake Laos zal overhan
digen. Dit heeft Kennedy op zijn weke-
i:jkse persconferentie (zie ook elders in
dit nummer) medegedeeld. Kennedy
sprak de hoop uit, dat de Sowjetunie
haar verplichtingen uit hoofde van het
vorig "jaar gesloten akkoord van Genève
zal nakomen.
Gromiko
Harriman zal ook met Gromiko, de
Russische minister van buitenlandse za
ken, over Laos spreken. Hij zal trachten
uit te vinden, wat precies de Russische
plannen zijn. d.w.z. of zij werkelijk een
onafhankelijk en neutraal Laos willen,
of dat zij dit land militair willen be
heersen. Gisteren heeft Harriman In Lon.
den over Laos gesproken met de Britse
minister van buitenlandse zaken, Lord
Home. Deze beschuldigde in het Ho
gerhuis de Sowjetunie er van, dat zij de
Britse stappen om de vrede in Laos te
herstellen, frusteert.
Kennedy werd gevraagd of hij een
weigering van Chroesjtsjef om te helpen
bemiddelen in Laos zou beschouwen als
een verschuiving naar een „harde lijn"
in onderhandelingen met het westen.
Hij zeide, dat Laos een proef is om na
te gaan of landen met ernstige geschil
len tot een akkoord kunnen komen. Hij
voegde er echter aan toe, dat Amerika
ten duidelijker begrip zal hebben van
bet Russische standpunt, nadat Harriman
uit Moskou is teruggekeerd.
Vermelden we nog. dat communis
tische guerilla's in de afgelopen da
gen in de Zuidvietnamese provincie
Eujen bij nieuwe aanvallen zware
verliezen aan regeringstroepen heb
ben toegebracht. Het aantal gesneu
velden wordt geschat op 150. De
communisten hebben vier voorposten
cp de regeringstroepen overmeesterd.
Later zouden meer dan honderd gue
rrillastrijders zijn gedood bij bombar
dementen.
Op de Wichoondseweg in Hengelo
(Geld) is vannacht de 16-jarige brom-
fietsberyder D. Tiessink uit Vorden om
het leven gekomen bij een botsing mei
de 24-jarige motorrijder E. Wentink uil
Hengelo (Gld>. De motorrijder is ernstig
gewond naar het ziekenhuis in Zutphen
overgebracht.
President Kennedy antwoordt:
Op zijn gisteravond gehouden
persconferentie zei president Ken
nedy over Cuba. d^t Amerika het
duidelijk heeft gemaakt dat het geen
„nieuw Hongarije" in Cuba zal ge
dogen en ook niet zal toestaan dat
soldaten uit Cuba naar andere lan
den van het westelijk halfrond gaan.
Hij keerde zich tegen de critici die
aangedrongen hebben op een krach
tiger politiek jegens Cuba en zei dat
cie Amerikaanse regering alle moge
lijke maatregelen tegen het Castro-
regime heeft genomen, op een gewa
pende actie na.
Het geschil inzake Cuba kwam. naar
Kennedy verklaarde, neer op de vraag
if de Verenigde Staten al dan niet over
Cuba in een oorlog zouden gaan. Hij
voegde hieraan toe: „maar die brandne
tel is niet aangepakt door de critici van
Je regeringspolitiek."
Kennedy zei nog dat volgens de be
trouwbaarste schattingen 4000 a 5000
Russische militairen Cuba sinds januari
hebben verlaten en dat slechts enkele
honderden daar waren aangekomen.
Maar het Russische materiaal was niet
van het eiland teruggetrokken.
Prinses Beatrix
bij Oe Thant
Prinses Beatrix, die een particuliei
bezoek aan New York brengt, heeft gis
teren een drukke dag gehad. Eerst was
zij te gast op de Nederlandse V.N.-
missie en het Nederlands voorlichtings
bureau. daarna vertrok zij naar het ge
bouw van de V.N., waar zij een zitting
de sociale commissie bijwoonde die
rapport besprak over de sociale
toestand in de wereld.
Na dc lunch bezichtigde de Prinses
het kantoor van secretaris-generaal Oe
Thant. die zij later ook nog ontmoette
op een lunch te harer ere, die werd
aangeboden door dc Nederlandse gede
legeerde bij de V.N„ mr. C. W. A.
Schürmann.
Op een bijeenkomst van het Neder
landse personeel van het V.N.-secreta-
werd haar een bedrag van 200
dollar aangeboden dat was bijeenge
bracht voor de Europese werkgroep-
jongeren. Men was bijeen in een zaaltje,
dat bekend staat als het „Indonesische
bracht prinses Beatrix
bezoek aan het New Yorkse Guggen
heim-museum voor moderne kunst en
•onds zag zij een voorstelling van
Danny Kaye.
9 De 46-jarige chauffeur van een trei-
ler G. V. uit Winterswijk is op de auto
weg FrankfortMannheim onder Darm
stadt bij het afremmen
keersopfstopping geslipt en met zijn
combinatie op de andere rijbaan in bot
sing gekomen met een Duitse personen
auto. Van de vijf inzittenden van deze
wagen kwamen er twee om het leven
en werden er drie zwaar gewond.
Prof. dr. J. E. de Quay heeft gis
teren in Delft het Reactorinstituut
geopend en gelijktijdig de Hoger
Onderwijs-reactor van het insti
tuut in u-erking gesteld. Rechts
op de foto ir. H. Kleijn. die de
minister-president behulpzaam is
bij het aantrekken van de voorge
schreven witte sloffen. De reactor
is vanmorgen kritisch geworden.
De Zuidafrikaanse minister van justitie,
Voster, heeft in het parlement verklaard,
dat de nieuwe wet tegen sabotage en
verzet door negers de regering buiten
gewone bevoegdheden verschaft, die zelfs
verreikend kunnen worden genoemd.
Bij de behandeling in tweede lezing
1 het
i de
er mensen zijn. die
Zuid-Afrika geen plaats meer is voor de
blanke Er zouden zelfs negergroepen
zijn, die streven naar een machtsover
name in dit jaar. Voster zei dat er zelfs
aanwijzingen bestaan dat blanke mannen
en vrouwen achter deze organisatie
De Rotterdamse politie heeft dezer
dagen de 20.jarige Algerijn M. M. en
zijn 20-jarige echtgenote S. M. aange
houden. die even tevoren in een. winkel
n de Diergaardesingel een wisseltruc
et een biljet van honderd gulden
trachtten toe te passen. De winkelier
lette echter goed op en toen de twee
donkere typen zijn zaak uitgingen, belde
hü onmiddellijk de politie. In de omge-
werd het tweetal even later aan
gehouden.
TVE WERELD wordt kleiner en des te
gemakkelijker verplaatsen zich de
conflicten. De samenhang tussen de con
flicten, moet men aannemen, wordt er niet
minder om.
Bij Cuba heeft Chroesjtsjef liet hoofd ge
stoten. Zijn tegenstander Kennedy heeft
zich beijverd, voor Chroesjtsjef de neder
laag zo aannemelijk mogelijk te maken.
Wat de Rus maar enigszins kon irriteren,
is vermeden. Er waren dan ook geen teke
nen dat hij, trouwens duidelijk realist, er
gevoelens van geprikkeldheid van heeft
overgehouden.
Intussen bleef een toenemende hardheid
in de Russische politiek toch wei in het
verschiet. Deze behoefde niet zozeer te
worden ingegeven door geprikkeldheid bij
Chroesjtsjef dan veeleer door andere fac
toren. Want Chroesjtsjef is toch niet de
enige die het in de communistische we
reld voor het zeggen heeft.
Vermoedelijk niet voor niets duiken er
telkens geruchten op over druk die, door
zijn omgeving maar in wijder verband
ook door China, op de Russische leider
wordt uitgeoefend. Er is reeds veronder
steld. dat hij deze geruchten zelf de
wereld inzendt om de westelijke landen
jegens hem. zijnde het mindere kwaad,
toeschietelijker te maken.
De nieuwe plek van het conflict is, niet
voor het eerst overigens, Laos. In deze
Aziatische staat, politiek zowel als stra
tegisch belangrijk gelegen, botsen nu de
machten. Destijds was met zorg een rege
ling bereikt, maar deze dreigt thans door
de communisten opzij te worden gescho
ven. Harriman moet nu als speciaal afge
zant van Kennedy trachten, Chroesjtsjef
wederom tot rede te brengen. Men ver
langt van hem, dat hij zijn invloed ten
goede zal gaan aanwenden.
Het is intussen de vraag, of de Rus, ge
steld hij wil het, het ook zou kunnen. In
Cuba kon hij zich weinig aan China ge
legen laten liggen. Maar met Laos staat
het anders. Daar is China wel dicht in
de buurt. Bovendien, hoe staat het inmid
dels met de krachten in zijn eigen omge
ving? Kan hij zich ten overstaan van hen
opnieuw inschikkelijkheid jegens Amerika
veroorloven? Of wil hij wat ook mo
gelijk is langs deze weg zijn wil be
reiken ter ontwapeningsconferentie van
Genève, waar de besprekingen eveneens
zijn vastgelopen?
Al met al staat het cr in Laos niet best
voor. De bezorgdheid van Amerika is ge
rechtvaardigd. Wordt geen oplossing be
reikt, dan komt een belangrijk deel van
Azië voor communistische dreiging open
te liggen. Het zou meer zijn dan Amerika
kan dulden.
jrRita. als je niet onmiddellijk ophoudt
met giechelen, dan stuur ik je naar huis".
]?EN hogedrukgebied. dat zich uit-
strekt van Skandinavië via de Nobrd.
zee naar de Golf van Biscaye is in be-
tekenis toegenomen. In de noordooste
lijke luchtstroming, die aan de flank
van het hogedrukgebied aanwezig is,
komt een omvangrijk wolkengebied
dat zich de afgelopen nacht over Neder
land uitbreidde. De achterste begrenzing
van de wolkenzone liep vanochtend van
de Duitse Bocht naar de Oostzee. Het
wolkengebied beweegt naar het zuid-
westen. Het ziet er daarom naar uit, dat
er morgen weer meer zonneschijn zal
zijn dan vandaag. De aangevoerde lucht
is voldoende koud om aanleiding te ge
ven tot nachtvorst. In verband met de
bewolking zal de komende nacht waar-
schijnlijk nog niet op uitgebreide schaal
nachtvorst, voorkomen. Het blijft de
eerstkomende dagen droog weer.
De Bilt verwacht tot vrijdagavond:
Droog weer met bewolking, maar plaat
selijk ook opklaringen. Zwakke tot ma.
tige noordoostelijke wind. Vannacht kans
op nachtvorst, morgen dezelfde of iets
hogere middagtemperaturen.
ZON EN MAAN
Vrijdag: zon op 5.22, onder 19.54; maan
op 7.20, onder 23.30.
Dinsdag 30 april: eerste kwartier.
HOOGWATER SCHEVENINGEN
26 april: 4.42 v m.; 17.08 n.m.
Tendens stijgend
HET WEER l/V EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
tcldh. 5-o
la 13
Westminster Abbey. De aartsbisschop van Canterbury voltrekt het
huwelijk van Alexandra van Kent en Angus Ogilvy. Rechts op de foto
zijn nog juist koningin Elizabeth en prins Philip te zien.
Met ingang van gisteren is het wee
mogelijk een rekening te openen bij
de postcheque- en girodienst. Dc giro
stop, die op 28 juni 1961 moest worden
ingevoerd, is daarmee opgeheven.
Grenoble gh. I
Madrid
Mallorca
Lissabon
indstil ;6 11 21
