„Eens in het jaar proces tegen nazi-misdadiger" stop 'n tijger in uw tank! In Eerste Kamer keren 21 leden niet terug Getto-opstand herdacht Perspectief P.v.d.A. somber en niet aanlokkelijk Heftige reacties op dood van Julian Grimau /ft een. fcoftfce Kij, Pearson heden beëdigd \RAPTJIX RODENT Nauwkeurige berekeningen ■jxsxjsx: 5 MAANDAG 22 APRIL 1963 De Amerikaanse minister van justitie, Robert Kennedy, heeft zondagavond in een vraaggesprek voor de televisie de Cubaanse ballingen in de Verenigde Sta ten de raad gegeven zich in een orga nisatie te verenigen, om meer gehoor te krijgen en „zekere betrekkingen met de regering in Washington en het bui- Ved^tenland" te kunnen onderhouden. Minister Kennedy betreurde de con troverse tussen Washington en de bal- hngenleider dr. Miro Cardona. ..Derge- 'incidenten versterken slechts het het communisme op Cuba". lata ftred Robert Kennedy: Organisatie voor balling i en i hij. Ogilvy loopt met stok •rha i. Pr98ramma voor het huwelijk tussen prinses Alexandra en de heer •slag Angus Ogilvy is op de minuut af vast gesteld. Er is al druk gerepeteerd. Er is echter een ding, dat degenen, die verantwoordelijk zijn voor de goede gang van zaken verontrust; de heer Ogilvy is nooit geheel hersteld van een ski-ongeval, dat hem enkele jaren ge- ■ujP leden overkwam. Hij was toen instruc teur van het Britse leger in Oostenrijk. Volgens de „Daily Express" heeft de verloofde van prinses Alexandra drie Dost weken geleden opnieuw zijn been ont wricht en is hij niet in staat om zonder zijn stok, die hij voortdurend in zijn auto meeneemt, te lopen. De heer Ogilvy heeft een arts geraad pleegd, aldus het Engelse blad, doch hoe veel zorg er ook aan zijn been wordt besteed, een enkele misstap is voldoende om hem opnieuw te doen hinken. 1 v Maakte chirurg vier fatale fouten? Sinds enkele dagen hebben in de Bel gische pers berichten gestaan, volgens welke de lijken van vier in het zieken- 19631 huis in de Belgische plaats Aalst over leden patiënten op last van de justitie zijn opgegraven. Over de aanleiding hier toe deden talrijke geruchten de ronde. Het blad „De nieuwe Gids" weet te melden dat de hoofdchirurg van het zie kenhuis, dr. D. C is vervangen, nadat hij. wegens aderverkalking, door de me dische raad ongeschikt werd verklaard voor de verdere uitoefening van zijn functie. Nazi-vervolger Wiesenthal in ons land: vereniging Politeia is geduren de het weekend ir. Simon Wiesen thal, de directeur van het Joodse Documentatiecentrum in Wenen in ons land geweest. Het gold uitslui tend een particulier bezoek. Zelfs geen officiële bespreking met dr. L. de Jong van het Rijksinstituut voor oorlogsdocumentatie stond op het programma. „Waarom zouden wij?", antwoordde hij op een vraag dienaangaande „De zaak-Rajakowitsch is voor mij afge daan nu hij in handen van de justi tie is. Mijn taak is het opsporen van oorlogsmisdadigers en niet ze te be rechten." Ir. WiesentHal is de laatste weken nogal in het nieuws geweest. Aan hem is het te danken dat dr. Erich Rajakowitsch, die onder meer verantwoordelijk wordt gesteld voor de uitmoording van honderdduizend Joodse landgenoten, in Milaan kon worden opgespoord. Zijn opsporing had hij overigens te danken aan Adolf Eichmann in wiens identificatie ir. Wiesenthal, vijfenvijftig jaar geleden in het Poolse Lemberg ge boren en van oorsprong architect, even eens een belangrijk aandeel had. Het was Eichmann die zich bij een verhoor aangaande diens activiteiten in Neder land liet ontglippen: ..Over Nederland weet ik niet veel. Dat deed Rajako witsch. In Argentinië heb ik het wel met hem erover gehad". Het was toen dat het dossier over Rajakowitsch uit het archief te We nen weer werd opgeslagen. Het was gesloten, omdat men meende dat Ra jakowitsch dood was. De opsporing heeft minder moeite gekost dan die van Eichmann. Zijn arrestatie was echter minder eenvoudig. U. pun 5 ng z) lillen De dag na de verkiezingen voor leden van de Tweede Kamer komen de Pro vinciale Staten bijeen om de 75 leden van de Eerste Kamer te kiezen. In ver band met de grondwetswijziging treedt isse' de gehele Eerste Kamer af. Evenals in de Tweede Kamer, zal een groot aantal D kiJ leden van de Eerste Kamer niet meer i uii in de Senaat terugkeren. 21 Van de en i thans zittende leden zullen na 16 mei de vergaderingen van de Eerste Kamer sserij niet meer bij' SCH fserü)jj RegóutTMr^g^r^Lrj.c".Beau fort,, H. Rottinghaus, imr. G. C. J. D. Kropman (fractie-voorzitter), mr. P. J. Witteman en ir. A. L. H. Roebroek. Nieu- afgevaardigden van deze partij zullen zijn: prof. dr. J. E. de Quay, ir. J. Goo- den. P. J. S. de Jong, J. H Ensinok, C. E. P. M. Raedts, R. G. A. HÓeppener. W. E. Siegman, mej. L. A. M. Vuylsteke pater mag. dr. J. G. Stokman, F. T. van der Maden en F. H. Terwindt. Bij de PvdA keren niet terug: prof. ir. Schermerhorn, jhr. mr. T. A. J. W. Schorer en mr. M. van der Stoel deze laatste zal een zetel in de Tweede Kamer gaan bezetten. De opengevallen plaatsen worden ingenomen door: mr. J. A. W. Burger, de heer A. H. Kloos en S. van .der Ploeg. De zetelwinst die de PvdA J®4 vermoedelijk zal gaan maken zal worden ingenomen door de heer E, Meester (alg secr.-penningmeester van de PvdA) of drs. J. M. den Uyl, het huidige Tweede Kamerlid. De VVD zal waarschijnlijk een senator minder krijgen. In de nieuwe Eerste Ka- - mer keren niet terug: mr. R. H. Baron CW 3 de Vos van Steen wijk en prof. dr. H. J. Witfeveen deze laatste heeft een ver kiesbare plaats op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer van de WD. Het nieu we lid in de fractie zal zijn: dr. H. J. Louwes. Bij de ARP zullen de heren J. C. Has pels en P. C. Elfferich de fractie verlaten. Afgevaardigde voor de ARP in de_ Eerste irkte 70—3 ken zal niet terugkeren. Mevrouw H. J. van Ommeren-Averink zal als eenling de CPN vertegenwoordigen in de Eerste Ka- De kans is groot dat de SGP na eer afwezigheid van drie jaar wederom eer vertegenwoordiger in de Eerste Kamer zal krijgen, nl. ir. H. van Rossum. Voor het eerst zal de PSP door ee gevaardigde in de Eerste Kamer verte genwoordigd zijn. de eerste senator deze partij zal zijn: de heer A. G. der Spek. Kamer zal worden: prof. dr. J. Zijlstra, minister van financiën. Blijft het aantal leden van de ARP op acht gehandhaafd, dan zal het thans zittende Tweede Kamer, lid de heer A. W. Biewenga deze zetel bezetten. Na 16 mei 'zullen in de vergadering van de Eerste Kamer niet meer aanwezig zijn voor de CHU: de heren C. J. van Mastrigt, mr. J. van Bruggen en J. Reij- ers. Nieuw lid zal zijn: jhr. mr. L. E. de Geer van Oudegein. Wanneer de CHU p zeven zetels komt, zal de burgemees- ?r van Onstwedde. de heer S. R. Knott- erus, deze zetel bezetten. Thans hebben twee communisten zit- ng in de Eerste Kamer. Het lid H. Ha- jjÜ plechtigheden en bijeenkomsten in Engeland, de Verenigde Staten en in Israël is gisteren de opstand van het getto van Warschau van 20 jaar ge leden herdacht. In Polen 'bezochten buitenlandse afge- vaardigden naar de herdenking van de getto-opstand de plaats van het ver- n "Jjjnietigingskamp bij Treblinka, 112 km •*v3ceen noord-westen van Warschau, waar 800.000 joden het leven lieten. In Sep- tember zal een gedenkteken in Treblin- ka voltooid zijn. In Israël zijn zaterdagavond tal van herdenkingsdiensten gehouden. In New «iiJYork heeft het bekende „Times Square" enige dagen „Warsaw Ghetto Square" geheten. Op een herdenkingsbijeenkomst i tent ei zaterdagavond voerden onder meer 101 Amerikaanse senator Jacob Javits ,d het Westduitse socialistische parlements- str*4 hd Max Brauer het woord. w Md In Moskou werden speciale gebeden ge- idjan zegd tijdens een avondplechtigheid in de centrale synagoge. In Amsterdam is de opstand her- dacht op een bijeenkomst in het Miner- i-erw va-paviljoen te Amsterdam, die belegd was door ..Het Verbond" (vereniging ■««ara voor joods sociaal cultureel werkt en 'j de joodse cultuurvereniging Schankski tncH» in samenwerking met de permanente commissie tot de algemene zaken van het Nederlands Israëlisch kerkgenoot- •chap. De onheilspellende donkere slwrf van een tornado trok vo rige week over het noordelijk deel van de Amerikaanse staat Indiana. De wervelwind sloeg toe in het stadje Gifford, waar 18 mensen werden gewond en 21 gebouwen werden verwoest. Geen haat maar gerechtigheid is drijfveer ,,A1 die verhalen over het opjagen van Rajakowitsch door geheime joodse agenten kun je gevoegelijk vergeten", zei dr. Wiesenthal ons tijdens de pers conferentie zaterdagmiddag op Schip hol. ,,Een ding heeft hem maar opge jaagd en achtervolgd en dat was zijn geweten. Zijn geweten heeft hem ge dreven in de handen van de justitie, anders hadden wij hem misschien nooit te pakken gekregen". Reeds een half jaar waren bespre kingen met de Italiaanse justitie gaan de over zijn arrestatie. Het waren be sprekingen die niet erg vlotten. Totdat vrijdag 5 april ir. Wiesenthal de Ween- se correspondent van een Milanees blad bij zich verzocht. Aan deze correspon dent werden de documenten getoond en het verhaal verteld wie Raja kowitsch, die in Milaan „vertegenwoor diger in ijzer- en staalprodukten voor de socialistische volksrepublieken" was. zoals zijn briefpapier zegt, in fei- tuatie met betrekking tot Duitsland het arresteren van hoge Duitse nazi's meer attractief maakte, werkte ir. telingenhulp. senthal in UNO-verband voor de vluch- Toeval Enige jaren geleden toen het spoor door een toeval naar Eich mann leidde vatte hij zijn opspo ringswerk weer op. „De gerechtig heid moet zegevieren. De wereld is te klein geworden. Kinderen van on derdrukten spelen met die van on derdrukkers. Maar beiden dienen ze te weten waartoe dictatuur kan lei den. De enige weg hiertoe is pro cessen tegen nazimlsdadigers. Dat zij zich aan Joden vergrepen is een bijkomstigheid. Zij vergrepen zich De verslagen van de processen in de kranten bereiken pen meer aan, dan boeken zouden kun nen doen. Het zou goed zij als stens eenmaal per jaar Vertrokken Alvorens het verhaal te publiceren stelde deze correspondent zich in ver binding met Rajakowitsch om van hem een toelichting te ontvangen. Rajako witsch heeft geen toelichting gegeven maar vertrok naar Zwitserland en meldde zich tenslotte bij de justitie in Wenen. Veel van de belastende docu- ten en verklaringen heeft ir. Wiesen thal ontvangen van het Rijksinstituut voor oorlogsdocumentatie te Amster dam. Hij is over de van die zijde ont vangen Nederlandse hulp vol lof. Naar zijn mening werkt het volkomen weten schappelijk. Té wetenschappelijk naar zin zelfs. Twee van de vier in Bre- gevangen oorlogsmisdadigers. La- en Aus der Fünten, zouden belang rijke getuigen zijn in het proces tegen Rajakowitsch. Zij waren het die nauw met hem hebben samengewerkt bij de deportatie van Joden uit ons land. Staking Volgens ir. Wiesenthal is Rajako witsch naar Nederland gezonden als ge volg van de Februaristaking van 1941. Deze staking achtte hij even heroïsch en van betekenis als de opstand van het getto in Warschau. Ir. Wiesenthal zei ons met nadruk dat het geen haat is waarom hij zich inzet voor het op sporen van oorlogsmisdadigers. Het is het zoeken naar de gerechtigheid dat hem drijft. Na in dertien concentratiekampen te zijn vernederd, als enige overlevende van een grote familie achtte hij bij de bevrijding zijn leven zinloos geworden. Alleen het uitleveren van de oorlogsmis dadigers aan de justitie gaf hem de im puls verder te leven. Hij trad in dienst bij de Amerikaanse opsporingsdienst en Wist 160 oorlogsmisdadigers uit te le veren. Het was in die tijd dat hij voor het eerst van Eichmann hoorde. Hoe wel hij zich inzette deze te vinden ble ven alle nasporingen vruchteloos. Toen de geallieerden de opsporingen van oorlogsmisdadigers stopten, omdat alle aandacht geconcentreerd moest worden op het weerstaan van com munistische spionage en de politieke si- idadiger worden gehouden. En het Er zijn er nog genoeg". proces te- u kunnen ai kunnen. Niet naar d( kleine nazi's zoekt ir. Wiesenthal. In zekere zin beschouwt hij ze eveneens als oorlogsslachtoffers. Zij zijn mis leid. Maar de groten moeten worden be recht. Dat Harster die in Nederland chef van Rajakowitsch was in Mün- chen een verantwoordelijke regerings- baan kon krijgen is voor ir. Wiesen thal het bewijs, dat men er nog lang niet van doordrongen is wat onder Hitler is misdaan. ,,En toch", zo zegt hij aan het slot, „iedere oorlogsmis dadiger die achter slot en grendel zit voorkomt een proces in de toekomst. Een proces tegen een neo-nazi." Massagraven in Polen gevonden Bij Lodz in Midden-Polen zijn twee nassagraven ontdekt met de beenderen an enkele duizende mensen aldus mei den de Poolse radio en Warschause kranten. reldoorlog werden joden uit Lodz ge- In de latere stadia van de tweede .ve- vangengehouden in een kamp in dit ge bied. Eerder in de oorlog hedden En gelse en Franse gevangenen het kamp bevolkt. Chinees-Russisch handelsakkoord Zaterdag is in Moskou een Russisch- Chinees handelsakkoord voor 1963 ge tekend. aldus meldde het Russische persbureau Tass. Volgens het bureau wa ren de onderhandelingen „in een vriend schappelijke geest en met wederzijds begrip'' gevoerd. E|e Sowjet-unie zal China metaal, auto's, tractoren, olie, hout, chemische produkten en machines leveren in ruil voor tin, wollen stoffen, fruit en handwerkprodukten. Voor miljoenen automobilisten heeft benzine maar één naam: Esso Extra! 't Is de benzine die opvalt door meer activiteit en zuinigheid. BENT U BETER UIT! Minister Veldkamp op K.V.P.-congres: Partijbestuur over reclame-t.v. (Van onze parlementsredactie) HET perspectief dat de Partij van de Arbeid biedt is somber en niet aanlokkelijk. Dit zei de lijst aanvoerder van de Katholieke Volkspartij in het westen van het land. minister Veldkamp, zaterdag middag op het congres van de K.V.P. in 's-Hertogenbosch. De be windsman onderwierp de P.v.d.A.- publikatie „Om de kwaliteit van het bestaan" aan een kritische be schouwing. Hij meende, dat het geschrift geen deugdelijke beleids lijn uitstippelt. Het perspectief dat het geschrift biedt, is somber, omdat het een perspec tief is van een noodzakelijke beste dingsbeperking, die slechts een gerin ge mogelijkheid laat tot een gunstig loonbeleid en een eventuele belasting verlaging naar een heel verre toekomst verwijst. Daarentegen vond minister Veldkamp het sociaal-economisch beleid van het kabinet-De Quay veel beter. Hij zette uiteen, dat dit beleid in heel veel op- Heel licht zijn die DRAKACEL matrassen Franco antwoordt Chroesjtsjef De dood van Julian Grimau, de leidende Spaanse communist, heeft in vele delen van de we reld heftige reacties uitgelokt. Vooral in de Sowjetunie werd de executie van Grimau geken schetst als „een beestachtige moord". Premier Chroesjtsjef heeft van generaal Franco een antwoord gehad op zijn verzoek om clementie. Franco schreef, dat hij het betreurde dat het niet mo gelijk was clementie te verlenen. Grimau had volgens Franco vre selijke misdrijven gepleegd, waar voor de bewijzen onweerlegbaar waren. Uit alle delen van de wereld bereik ten Franco overigens verzoeken om Grimau gratie te verlenen. Hij weiger de echter in te grijpen. In een groot aantal steden werden betogingen ge houden. Men zegt. dat Grimau de bijstand van een priester bij zijn executie weigerde. Hij bleef tot het einde volkomen kalm. Zijn vrouw, die drie dagen onvermoeid in de weer is geweest oip haar man te redden, kreeg een flauwte toen zij het verschrikkelijke nieuws vernam. Zij had zelfs nog geprobeerd om de bemiddeling van de paus en van president Kennedy in te roepen. Een ambtenaar van I De camera's van de toe risten klikten vrolijk toen de strak zittende broek van de sergeant-majoor bij het aflossen van de wacht voor Buckingham Palace op de knie scheur de en er een stuk bloot been te zien kwam. Hij raakte er echter niet door in dc war en bleef „links, rechts, links" commande ren, toen de wacht door het hek afmarcheerde. Of ficieel werd later van mi litaire zijde verklaard, dat de sergeant-majoor exer cities had verricht, waar bij veel buigen van de knie te pas kwam. I Het was gisteren officiële toeristendag in Portugal. Alle bezoekers werden begroet met spandoeken, waarop welkomstgroeten in vele talen, zelfs in het Japans. Spoorwegen ga ven vrij reizen naar schil derachtige plaatsen dit alles om het toerisme in Portugal te bevorderen. stond te gaan staan. Deze gaf verbaasd gehoor aan het verzoek en ging staan. De man gaf hem daarop een serie stoten op het li chaam en Levin kromp ineen. Een woordvoerder van de BBC zei later: „Dit was niet tevoren gerepe teerd." I Miljoenen Britse tv-kij- kers hebben zaterdag avond gezien hoe een Na de drie traditionele commentator met scherpe tong door iemand uit het publiek in de stu dio werd geslagen en ge stompt. Bernard Levin zou een debat beginnen over het pacifisme met 10 anti- kernbommers, toen een man uit het publiek op- gongslagen ging zaterdag in de opera van Lyon het licht uit. Het publiek zet te zich tot luisteren en kijken naar de opera Ma- non. Er gebeurde echter niets. Enige tijd later ver scheen de directeur op het toneel. „Dames en heren", zei hij, „wij zijn het slacht offer van een ongekend technisch incident. Het brandscherm wil niet om hoog. U kunt uw geld aan de kassa terughalen." De werksters, „Engelands laagstbezoldigde ambtena ren", zijn van mening dat het aantrekken van losse werksters door overheids instanties de staatsveilig heid in gevaar brengt. Olga, de schone spionne, kan heel gemakkelijk, ge kleed in overall met em mer en dweil, tot de staatsgeheimen in de prul lenbak doordringen, is hun verontrustende me dedeling. Witte Huis zou haar verzoek overbren- Talrijke organisaties hebben verkla ringen uitgegeven waarin tegen de te rechtstelling van Grimau protest werd aangetekend. Heftige reacties kwamen van de Franse communistische partij en het vakverbond CGT. Ook van verschei dene vooraanstaande persoonlijkheden, zoals de Italiaanse socialistenleider Pie- tro Nenni, Walter Ulbricht en de Ita liaanse schrijver Alberto Moravia. zichten gelijkheid van kansen biedt. Ook ging hij op de toekomstige mogelijkhe- Bij de Sociaal-Economische Raad studie het vraagstuk van de volks verzekering voor zware geneeskundige risico's, van de volksverzekering voor lichamelijk en geestelijk gehandicapten en het vraagstuk van de definitieve vorm van de oudedagsvoorziening. Dr. Veldkamp stak de draak met een passage uit het boekje van de socialistische Arbeiderspers „Weg met de socialen", waarin staat: „Wij (de Pv.d.A.) willen regeren omdat w ij het beleid hebben, omdat w ij de mensen hebben, omdat er ein delijk geregeerd moet worden." Minister Veldkamp zet te geloven, dat die uitspraak alleen maar op de lachspieren van het volk zal wer ken. Het congres, dat het karakter had van een toogdag, trok zeer grote belangstel ling. Minister-president De Quay en na genoeg alle KVP^ministers en staats secretarissen waren aanwezig. Zij moch ten veel applaus incasseren, want alle sprekers, zowel partijvoorzitter J. M. Aalberse als de vier KVP-lijstaan- voerders, prezen uitvoerig het beleid van dit kabinet. De voorzitter van de Tweede-Kamer fractie, dr. J. M. P. L. de Kort, ging vooral in op het karakter van de KVP. Hij vond het goed, dat de KVP niet de parlementaire meerderheid in ons land ook nooit zal verwerven. Een Dr. De Kort herinnerde er van een duidelijke parlementali derheid nog geen sprake is, als alle christen-democratische partijen in Ne- dcrland tot één waren verenigd. „Maar ook dan acht ik het ongewenst die par lementaire meerderheid te begeren als het machtsmiddel dat ons alleen ertoe brengt, het Nederlandse volk met cei homogene rechtse regering te diepen. Dr. De Kort sprak als zijn mening uit. ontwikkelen. Bij hem bestaat geen twij fel, dat de maatstaven van een voort varend sociaal beleid, een doelmatig fi nancieel beleid en een vruchtbaar eco nomisch beleid zich daartegen zouden verzetten. Mr. Aalberse verrastte zijn gehoor Bloemen Ook werden in vele steden protestbeto gingen gehouden. In Londen legden be togers bloemen neer voor de Spaanse am bassade. In Brussel betoogden een dui zendtal mensen, in Amsterdam driehon derd. In Algerije had de politie versper ringen aangebracht rondom de Spaanse ambassade. Ondanks grote groepen de monstranten hoefde niet ingegrepen te worden. In Zürich werden vier politiemannen gewond bij een gevecht met betogers. In Rome kwam het verkeer stil te liggen bij een betoging. Ook in Oost-Europa werden vele protestbetogingen georgani seerd. Grimau heeft tjjdens de zitting steeds volgehouden, dat hij de bevelen van de wettige regering, de republikeinse, des tijds heeft uitgevoerd. Hij voegde daar aan toe: „Ik heb 25 jaar lang als com munist geleefd, en ik zal ook als com munist sterven." Raket gelanceerd van V.S.-Italië Amerikaanse en Italiaanse geleerden hebben zaterdagavond de eerste raket van het project San Marco, het gezamen lijke Amerikaans-Italiaanse ruimtevaart- programma. gelanceerd. De vijf ton we gende raket „Shot Put" genaamd, be reikte een hoogte van 425 kilometer en maakte een vlucht van 14 minuten. De raket moet omstreeks duizend kilometer verder in de Atlantische Oceaan terecht zijn gekomen. Er werd geen bergings poging ondernomen. Volgens geleerden was het de bedoe ling de raket terdege te beproeven als mede te meten aan welke mate van luchtweerstand kunstmanen in hun baan om de aarde bloot staan. Vanmorgen heeft de Canadese premier Diefenbaker formeel zijn ontslag inge diend bij de gouverneur-generaal. Geor ges Vanier. Daarna zou Lester Pearson zijn opwachting maken in verband met de door de grondwet voorgeschreven plechtigheden, waarbij het nieuwe (libe rale) kabinet zou worden beëdigd. De namen van de nieuwe ministers zouden I vanmiddag bekend worden gemaakt 1 Chinese communisten brengen een jonk tot zinken Te Hong Kong verschijnende Chines* dagbladen melden dat een kanonneer boot van de Chinese communisten in het begin van de vorige week een jonk met meer dan 20 opvarenden mannen, vrouwen en kinderen ter hoogte van de kust van de Chinese provincie Kwan- toeng met machinegeweervuur tot zin ken heeft gebracht. De opvarenden van de jonk waren vluchtelingen uit communistisch China, die poogden Hong Kong of het Portugese Macao te bereiken. In het gezelschap van de tot zinken gebrachte jonk bevonden zich nog vijf andere vaartuigen met vluchtelingen. Soekarno overwerkt Radio Djakarta heeft gisteren ge zegd. dat president Soekarno op aan raden van zijn arts enige tijd vakantie moet nemen, omdat hij overwerkt is. Of de president het advies zal opvolgen, werd niet gezegd. muizenXpasta vlokken ROEIT ZE GENADELOOS UIT stuur van de KVP vindt, dat naast de bestaande omroepen ook nieuwe gega digden op het komende tweede tv-net moeten worden toegelaten. Hij zei, dat het partijbestuur zich onlangs nog eens over het tv-vraagstuk heeft beraden en dat het tot dit standpunt is gekomen omwille van een open tv-bestel. Het partijbestuur aanvaardt verantwoorde reclame-uitzendingen. Het systeem daarvoor mag het wezenlijke van het omroepbestel niet aantasten. De nieu we gegadigden mogen ook geen aan spraak maken op een bevoorrechte po sitie. Mr. Aalberse ging ook thans op het vraagstuk van de woningbouw in en gaf toe. dat het woningbouwbeleid van het kabinet teleurstellende resultaten heeft opgeleverd. Men dient echter eveneens te bedenken, welke fouten de socialisti sche minister In 't Veld, die van 1948 tot 1951 de verantwoordelijkheid voor de woningbouw had, heeft gemaakt. Muzikale shows, vendelzwaaien, de KVP-verkiezingsbus, beschilderd met mooie leuzen, en de KVP-propaganda- meisjes bielden 's-Hertogenbosch zater- met de mededeling, dat het partijbe- dagavond nog lang in verkiezingssfeer. Een DRAKACEL matras geeft 1186) Wanneer we de afstand tot Door de hoek maan-aarde-zon te me de maan weten, zoals Hipparchus in ten, konden van deze driehoek de 3 de oudheid reeds had becijferd, be- hoeken bekend worden en daardoor hoeven we slechts de hoek te me- tevens de verhoudingen van de 3 zij ten waaronder we dit hemellichaam den. Op grond van deze waarnemin- zien, waarna we op tabellen kun- gen berekende Arlstarchus de af- nen aflezen hoe groot de middellijn stand van de aarde tot de zon op van de maan in dit geval moet zijn. een lengte die 18 tot 20 maal zo Het zal dan ook niemand verwon- groot is als de afstand van de aar- deren, dat Hipparchus, toen hij een- de tot de maan. Een nauwkeurig ge maal begonnen was de afstand tus- tal vermocht hij nog niet te geven, sen hemellichamen te meten, ook aangezien Hipparchus die de afstand de middellyn aarde-maan zou be- zijn tot doel onderzoek maak- De sinustabel - wij momentcel kun nen beschikken, had hij uiteraard nog niet en daar om gebruikte hij bijzonder vernuftige. TOCH IS HET ZO! rekenen, eerst de volgende eeuw geboren zon wor- Nu weten we wel, dat de afstand van de aarde tot de zon In werkelijkheid on geveer 20 maal zo zo groot is als Arls tarchus berekende, maar desondanks sing om tot zijn doel te geraken kwam tot de slotsom dat de mid dellijn van de maan 1/3 deel is var de middellijn van de aarde. Een ver bluffend resultaat, aangezien de mo derne astronomen tot een waarde ko- de euclidische meetkunde hn t. »r.b.n kige hulpmiddelen van die dagen, zeker niet onverdienstelijk. Hipparchus kwam later tot een soortgelijk resul taat en berekende tevens de inhoud van de zon op 150 maal die van de aarde, terwijl Aristarchus haar grootte 0,27. wat dus werkelijk »P »0 maal die vut de «rde schatte, eel verschilt met de „li. pok de,e waarde is natuurlijk aanatei.. lUk te laag. maar vergelijk deze uit komst eens met de denkbeelden van geslachten die vele eeuwen later leef den en die nog geloofden dat de zon een lichaam van twee voeten breed andere zonderlinge niet zo veel verschilt met de uit komst die Hipparchus ln de 2de eeuw v. Chr. verkreeg! Een eeuw te voren was men in de oudheid ook reeds begonnen de afstand van de aarde tot de zon te berekenen, waarbij minder de uit- komsten, dan wel de koene vinding- d"kbei'liicn op dit gebied nog rijkheid van het menselijk vernnlt nlel 'c Treken! onze grenzeloze bewondering moet Nu we het toch over fouten heb- afdwlngen. ben. is het wellicht aardig er eens Aristarchus van Samos trachtte op te wijzen dat ook de onfeilbaar als eerste deze afstand te benade- geachte machines fouten kunnen ma ren door waarnemingen bij halve ken en dat die veel storender kun- maan in de morgenuren wanneer nen zijn dan menselijke vergissln- hij belde hemellichamen kon zien. gen. Bij halve maan vormen de drie he mellichamen: Zon, maan en aarde (Nadruk verboden). Immers een rechthoekige driehoek. h. Petition.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 5