'Nieuwe Leidse Comraint S
Israël dreigt in te grijpen
VAR Jordanië inlijft
Commentaar
kJZx>m
Mariniers weer
naar Thailand?
Ulbricht „feliciteert" echtgenote
itetf.
*Nt£T
as
Amerika en Engeland zijn op hun hoede
Koning
snel
Hoessein neemt
maatregelen
Optimisme over de
Russische houding
President van
Israël (78)
ernstig ziek
Grote explosie
in Hengelo
lTl™to,EM« CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
22 april 1963, 44ste jaargang
322S
Ahomrememsprijzérr p.w: 0;6Sp-
KfachfeMdienst',tïezorgingM*18 -
Prinses Beatrix heeft in Wash-
ngton ten huize van de arnbas-
odeur, dr. J. H. van Roijen, een
Krsconferentie gegeven. Tegen-
per het gehoor van (allemaal
\rouwelijke) journalisten toont
de foto de Prinses naast
dr. Van Roijen.
Nieuws in
één oogopslag
Het afgelopen weekein
de is de spanning in het
Midden-Oosten stenk toe
genomen als gevolg van
de groeiende macht van de
Verenigde AraJbische Re
publiek na het samengaan
van Egypte, Syrië en Irak.
In Jordanië deden zich on
geregeldheden voor en
koning Hoessein zag zich
genoodzaakt het parlement
te ontbinden. Engeland en
de Verenigde Staten ma
ken zich zeer ongerust
over de ontwikkeling en
zouden zelfs overwegen
militalir in te grijpen.
De toestand in Laos
wordt eveneens met de
dag slechter. Er gaan ge
ruchten, dat president
Kennedy van de Ver. Sta
ten zou overwegen op
nieuw Amerikaanse mari
niers in Thailand aan wal
te zetten wanneer er di
plomatiek niets meer be
reikt kan worden.
De P.v.d.A. biedt een
somber en niet aanlokke
lijk perspectief. Deze uit
spraak is van de minister
van sociale zaken, dr.
Veldkamp. Hij maakte
deze woorden waar op een
congres van de K.V.P. in
Den Bosch, waar de be
windsman de socialistische
pubiikatie „Om de kwali
teit van het bestaan" aan
oen kritische beschouwing
onderwierp.
De voorzitter van de
A.R.P., dr. W. P. Berghuis,
heeft zijn rede, gehouden
voor de laatste deputaten-
vergadering, nader toege
licht. Er is geen sprake
van dat er een politieke
verwantschap tussen de
anti-revolutionairen en de
socialisten zou bestaan. Al
leen in het algemeen-de
mocratische vlak, zei dr.
Berghuis, hebben we met
de socialisten bepaalde ei
genschappen gemeen.
In de Sowjebunie is de
executie van de Spaanse
communistenleider Julian
Grdmau een „beestachtige"
moord genoemd. Dit is een
van de vele reacties die
op de voltrekking van het
doodvonnis volgde- De lei
der van dc Spaanse com
munisten zou vlak voor
zijn dood de bijstand van
een r.k. geestelijke hebben
geweigerd.
Het rechts-onafhankelijke Engelse dagblad The Daily Express schreef
vandaag, dat Rusland een „rechtvaardige en veilige" oplossing van de
wereldproblemen wil. Het blad doet een beroep op het westen het
initiatief te nemen om premier Chroesjtsjef aan de conferentietafel
te krijgen.
„Chroesjtsjef is nu 69 jaar oud en de
tien jaren aan de top hebben veel van
zijn krachten geëist. Als hij het toneel
op glorieuze wijze wil verlaten of als
hij zijn bewind wil consolideren, zal hij
waarschijnlijk geen nieuwe riskante on
dernemingen op het gebied van de bui
tenlandse politiek beginnen. Het is te
verwachten, dat hij aan het verlangen
van zijn landgenoten tegemoet wil ko
men. Het is zeker, dat zich nog niet
eerder zo'n gunstig moment heeft voor
gedaan voor een westers initiatief om
met Chroesjtsjef te onderhandelen", al
dus het blad.
In een vraaggesprek, dat Chroesjtsjef
een Italiaanse journalist heeft toege
staan, heeft de Russische staatsman ver
klaard, dat het westerse standpunt ter
zake van de kerninspecties de Sowj et-
unie dwingt te overwegen of zij haar
bereidheid om twee tot drie inspecties
op haar grondgebied toe te staan, moet
intrekken.
De hoop die is gewekt door de liqui
datie van de Cubaanse crisis is geen
ijf
Bliksem doodt
voetballer
Een jeugdige Weense voetballer
zaterdag tijdens een wedstrijd
de omgeving van de Oostenrijk
hoofdstad door de bliksem ge-
jffen en gedood.
In de tweede helft van deze
■riendschappelijke wedstrijd tus-
en twee vertegenwoordigende
earns brak plotseling een nood-
vee r los. Desondanks onderbrak
ie scheidsrechter de wedstrijd
President Vitzjac Ben-Zvi van Israël
is ernstig ziek en men vreest voor zijn
leven, aldus werd het afgelopen week
eind in een communiqué van zijn resi
dentie meegedeeld. Vanmorgen werd ii
een officieel bulletin verklaard, dat de
78-jarige president steeds zwakker
wordt.
Aan welke ziekte president Ben-Zvi
lijdt is nimmer officieel bekend ge
maakt, doch persberichten zeggen dat
hij kanker heeft.
Mevrouw Ben-Zvi en familieleden
brachten de nacht aan het bed van de
president door. Een eindeloze stroom
belangstellenden begeeft zich naar het
eenvoudige houten huis van de pre
sident om wensen voor het herstel
van de zieke uit te spreken.
Suiker wordt een
cent duurder
De suiker is met ingang van vandaag
een cent per kilogram duurder geworden.
Bij beschikking van de minister van
landbouw en visserij is namelijk de af-
fabrieksprijs van suiker verhoogd met
f 1 per 100 kg. Dit blijkt uit de wijzi
ging van de prijzenbeschikking suiker
1958 die in de Staatscourant van 22 april
zal worden gepubliceerd. De af-fabrieks-
prijs voor suiker, inclusief accijns er
omzetbelasting is hiermee verhoogd var
88 gulden tot 89 gulden per 100 kg. De
consumentenprijs voor suiker zal dien
overeenkomstig worden verhoogd van
cent tot 99 cent per kg.
Aparte munteenheid
in Nieuw-Guinea
TAE Amerikaanse zesde vloot en Britse eenheden in het Middellandse
Zeegebied houden zich gereed om in te grijpen, zodra er gevechten
mochten uitbreken tussen Israël en de Arabische landen. Naar aanleiding
van pogingen van de zijde van Nasser, het bewind van koning Hoessein
ten val te brengen en Jordanië bij de V.A.R. in te lijven, heeft Israël laten
weten, dat het verplicht zal zijn, tussenbeide te komen als het Egypte van
Nasser in deze opzet zou slagen. Intussen is dit laatste een grote vraag.
Het woestijnleger van koning Hoessein heeft de zaken in Jordanië nog
I stevig in de hand. De jonge vorst heeft het parlement ontbonden en een
ii nieuw kabinet benoemd onder leiding van zijn oom Hoessein Ibn Nasser,
I nadat premier Rifai ten val was gebracht Binnen vier maanden moeten
- nieuwe verkiezingen worden gehouden.
Het slechts drie weken oude kabi
net van Rifai werd weggestemd van
wege de houding van de premier te
genover toenadering tot de V.A.R.
Rifai verscheen zaterdag in het par
lement naar aanleiding van de beto
gingen, die in verschillende delen van
Jordanië werden gehouden. In het
oude deel van Jeruzalem moest de pc»-
litie gebruik maken van vuurwapens
om de demonstranten uiteen te drij
ven. Gisteren was dat ook het geval
In Amman, de hoofdstad van het land
De betogers zijn voorstanders van toe
treding van Jordanië tot de Verenigde
Arabische republiek van Nasser. Zij
hadden als embleem de vroegere
Egyptische vlag met vier sterren.
Deze symboliseren de vier landen
Egypte, Syrië, Irak en Jordanië.
Met het oog op de botsingen tijdens
de betogingen, waarbij enkele doden
tientallen gewonden zijn gevallen, m
waarvan de schattingen variëren n
gelang van de bronnen, heeft de Jordaan
se regering een streng uitgaansverbod
uitgevaardigd. In alle steden wordt door
politie en militairen gepatrouilleerd.
Openbare gebouwen worden bewaakt. In
de pers van de Arabische landen ei
vooral In die van Egypte en Syrië, wor
den koning Hoessein en de nieuwe Jor
daanse regering fel aangevallen.
In Israël volgt men de ontwikkeling
van de situatie met de grootste aandacht
Israël heeft (zoals gemeld) laten weten,
dat als Egypte tussenbeide komt, het
verplicht zal zijn, hetzelfde te doen.
De kwestie Jordanië was het v<
naamste onderwerp op de agenda
de Israëlische kabinetsvergadering,
vandaag werd gehouden. Uit Libanese
bron wordt vermeld dat een sterke Is
raëlische troepenmacht aan de Jordaanse
grens is samengetrokken. Volgens radio
Kaïro zijn in Jordanië talrijke arrestaties
verricht.
De Israëlische premier David Ben
Goerion heeft zijn volk gewaarschuwd,
niet in paniek te geraken over de ni<
federale unie tussen Egypte, Syrië en
Irak. Maar hij waarschuwde ook tegen
onverantwoordelijke zelfgenoegzaamheid
en verblinding. Hij deed een beroep op
het wereld-Jodendom, de staat Israël te
blijven steunen.
werkelijkheid geworden, omdat ele
menten in de Verenigde Staten vanuit
een machtspositie wensen te onderhan
delen, aldus Chroesjtsjef.
Chroesjtsjef herhaalde zijn standpunt
dat alleen een regeling van de Berlijn-
se kwestie Europa vrede kan brengen.
Hij probeerde de meningsverschillen
tussen Peking en Moskou te verkleinen.
„Het is een hopeloze onderneming te
trachten de communistische beweging
te splitsen."
Een gedeelte van het compressoren,
bedrijf H. A. Wennink te Hengelo (O.)
is gisteravond door een ontploffing ver
woest. De ontploffing vond plaats op
het moment dat de heer W. in zijn auto
een der werkplaatsen binnenreed om zijn
wagen daar te stallen. Waarschijnlijk
had zich tevoren in het gebouw een
gasconcentratie voorgedaan. Door de
ontploffing, die later door kleinere werd
gevolgd, werd het dak van het gebouw
gelicht en weggeworpen. In de naaste
omgeving 'sprongen de ruiten.
De Indonesische regering is van plan
na de bestuursoverdracht op 1 mei
aparte munteenheid voor Nieuw-Guinea
in te voeren, „Irian barat rupiah" ge-
De speurder/architect dr. Simon
Wiesenthal, de vinder'van Adolf
Eichmann en Rajakovic, hield za
terdagavond in Amsterdam een
lezing. Hij vertelde gedurende de
oorlog 13 concentratiekampen te
hebben „bewoond".
(Verslag zie pagina 5).
Gistermiddag is in Leeuwarden het
bijna tweejarige jongetje Martin Beu
kelaar door verdrinking om het leven
gekomen. Martin moet bij het spelen
op een onder water gelopen stuk land
zijn terechtgekomen.
Zaterdag is Prins Bernhard voor zijn reis naar Mexico van Schiphol
vertrokken. De Prins werd uitgeleide gedaan door H.M. de Koningin
en H.K.H. prinses Christina, van wie hij op het platform hartelijk
afscheid nam. (Verslag op pagina 7).
Toestand Laos zeer ernstig
Soevanna Phoema volhoudt, dat
alle hoop op vrede nog niet verloren
is, wordt het steeds duidelijker dat.
de toestand in Laos meer en meer
verslechtert. President Kennedy
heeft de nationale veiligheidsraad
bijeengeroepen en er gaan zelfs ge
ruchten, dat hij zou overwegen op
nieuw Amerikaanse mariniers in
Thailand aan wal te zetten, als er
langs diplomatieke weg niets be
reikt kan worden.
Van Britse zijde werd verklaard dat de
toestand in Laos als „zeer ernstig" wordt
gezien. Op korte termijn dienen afdoende
maatregelen genomen te worden. Presi
dent Kennedy heeft besloten de Ameri
kaanse onderminister van buitenlandse
zaken Averell Harriman naar Parijs en
Londen te sturen voor dringend overleg.
Er is nog geen besluit genomen over
een eventueel militair Ingrijpen. Zoals
bekend heeft Amerika In de zomer
het vorig jaar mariniers naar Thailand,
dat aan Laos grenst, gestuurd, toen de
toestand kritiek werd. Iets dergelijks zou
nu worden overwogen. De Amerikaanse
ambassadeur in Thailand is zaterdag naar
zUn standplaats teruggekeerd.
De neutralistisehe premier Soevanna
Phoema is dit weekeinde in gezelschap
van de ambassadeurs van Engeland en
de Sowjetunie en van de drie leden van
de internationale controlecommissie
India. Polen en Canada naar Khang
Khay in de Vlakte der Kruiken gegaan
om opnieuw te traohten een einde te ma
ken aan de gevechten. Khang Khay is in
handen van de Pathet Lao gevallen
Bij zijn terugkeer in Vientiane zei
Soevanna Phoema, dat prins Soeva-
noevong, de leider van de linksen, be
loofd heeft dat zijn troepen de neu
tralistisehe posities in de Vlakte der
Kruiken niet zullen aanvallen zolang
er wordt onderhandeld over een be
stand. Phoema zal over twee dagen
naar Khang Khay terugkeren om een
duurzaam bestand tot stand te bren
gen. Van zijn kant heeft generaal
Kong Le, de bevelhebber van de neu
tralisten, opdracht gegeven geen aan
vallen te doen.
Prins Soevanoevong zei in een radio
rede, dat hij het met de premier eens is,
dat de belangrijkste oorzaak van het con
flict is „de infiltratie van troepen van de
rechtse generaal Phoemi Nosavan in de
neutralistisehe gelederen".
Premier Tsjou En-lai van China zag
Amerika als de aanstoker van de strijd.
Hij drong nogmaals aan op Internationale
actie om een einde te maken aan
„steeds meer verontrustende" toestand In
TJET bedrijfsleven is nog steeds bereid
om meer geld uit te geven voor de
aanschaffing van nieuwe produktiemid-
delen. Onder dit bedrijfsleven verstaan
wij dan niet de landbouw en de handel
maar wel de industrie. In die sector
worden de investeringen in vaste activa
elk jaar groter. Dit blijkt althans uit de
zo juist bekend gemaakte cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statistiek. In
totaal werd er in 1962 in vaste activa
voor 11.483 miljoen geïnvesteerd, het
geen f 641 miljoen meer was dan in 1961
en 1.515 miljoen meer dan in 1960. Niet
in elke sector was de stijging even groot,
er was soms zelfs een daling. De grootste
stijging zien wij bij de groep machines
en overige uitrustingsstukken: van 3.446
miljoen tot 3.797 miljoen. Dat komt
neer op een stijging van 10 pet Deze in
vesteringen in de diepte zijn voor het
bedrijfsleven en daardoor tegelijk voor
de gehele maatschappij van groot belang,
omdat hierdoor de produktie groter en
goedkoper gemaakt kan worden. En dit
laatste is weer nodig als tegenwicht te
gen het oplopen van de kosten, waarbij
wij dan vooral aan de arbeidskosten
denken. Een stabiel kostenpcil en in elk
geval een zo gering mogelijke stijging
van de kostprijs is van het grootste be-
lang om de concurrentie met de buiten
landse bedrijven te kunnen volhouden.
Deze concurrentie zal groter worden naar
mate de Euromarkt met lagere invoerrech
ten gaat werken. Zoals wij gelezen heb-
hen. zullen de rechten op 1 juli ander
maal met 10 pet. naar beneden gaan,
waardoor de bescherming die de bedrij
ven van deze invoerrechten hebben, op
nieuw kleiner wordt. Er wordt echter
niet alleen door de bedrijven in machi
nes geïnvesteerd, maar ook in gebouwen.
In totaal werd in 1962 door bedrijven en
overheid in gebouwen voor 2.093 mil
joen geïnvesteerd tegen 1.948 miljoen in
1961. een stijging van ongeveer 7 pet Er
wordt echter ook geld in vervoermidde
len gestoken. De investeringen in het
wegvervoer liepen op van 1.207 miljoen
in 1961 tot 1.263 miljoen in 1962: het
railvervoer eiste aan investeringen ƒ5
miljoen meer tot 71 miljoen. Zelfs voor
het vervoer te water werd 29 miljoen
meer aan investeringen uitgegeven tot
een bedrag van 719 miljoen. De m«ei-
lijkheden in de luchtvaart noopten echter
tot een voorzichtiger investeringspolitiek:
de investeringen zakten van 283 miljoen
in 1960, via 129 miljoen in 1961 tot
80 miljoen in 1962. Onze luchtvaartmaat
schappij schaft minder snel nieuwe vlieg
machines aan. Een geheel andere vorm
van investeringen zijn de uitgaven voor
weg- en waterbouwkundige werken. Met
andere woorden, de uitgaven voor wegen,
kanalen, sluizen, landaanwinning, ontgin
ning enz. Ook hierdoor wordt ons pro-
duktie-apparaat groter en beter. Welnu,
voor dit doel werd in 1962 1.622 mil
joen uitgegeven, 11 pet. meer dan in 1961.
En tot slot de woningen. Ook dit rijn
investeringen die sociaal en economisch
van het grootste belang zijn. De cijfers
tonen echter aan dat juist hierin de in
vesteringen terugliepen en wel van
1.854 miljoen in 1961 tot 1.838 miljoen
in 1962.
Drs. Barkman 1 mei
naar Indonesië
Drs. C. D. Barkman, de nieuwe Neder
landse zaakgelastigde in Indonesië, zal op
woensdag 1 mei naar Djakarta vertrek
ken. aldus het ministerie van buitenland
se zaken in Den Haag.
Drs. Barkman vliegt met de K.L.M.
naar Singapore, waar hij enige dagen zal
blijven voor besprekingen met de heer
Leopold van het consulaat-generaal al
daar. die reeds enige malen als kwartier
maker in Djakarta is geweest. Men ver
wacht dat drs. Barkman op 5 mei in Dja
karta zal aankomen.
Twee weken levend
in graf opgesloten
Een bezoeker van een kerkhof bij het
Oostenrijkse dorpje Wolkersdorf kreeg
zondag de schrik van zijn leven toen hij
uit een met een zerk afgesloten graf
gesteun en gejammer hoorde opstijgen.
De haastig gealarmeerde doodgraver, ge
holpen door politiemannen, verwijderde
de zerk en toen trof men in de grafkuil
een tot op het been vermagerde 25-jarige
jongeman aan. Deze bleek al veertien
dagen vermist te zijn. De geestelijk niet
volwaardige man was twee weken gele
den, geruggesteund door drie flessen
bier, in de graftombe afgedaald om er
,uit te rusten". Het was hem echter
niet meer gelukt om de zerk te openen
en zijn geroep om hulp had geen baat
gehad. Dc man was zo verzwakt dat hij
kort na zijn redding overleed.
nieuwe oceaandepressie die van
morgen in de richting van Ierland
koerste zal morgen ook het weer in ons
land gaan beïnvloeden. De wind draait
naar zuidelijke richting waarbij iets zach
tere lucht zal worden aangevoerd. Op
de nadering van een regenzone neemt Tendens stationair
de bewolking weer toe. De regen zal
waarschijnlijk niet voor de middag het HET WEER U\ EUROPA,
zuidwesten van het land bereiken. Rapporten heienmorgen zeven uur
Dc Bilt verwacht tot dinsdagavond:
Aanvankelijk weinig morgen overdag
weer toenemende bewolking. Waarschijn
lijk overal tot in de middag droog weer.
Iets hogere middagtemperaturen. Aan- D^Helder
IB
Ril
Vlissinger
Zd.-Llmb.
Dinsdag 23 april: zon op 05.29, onder Helsinki
19.49; maan op 5.50 onder 20.45. Stockholm
Dinsdag 23 april: nieuwe maan. Kopenhagei
1 bGW
HOOGWATER SCHEVENINGEN
23 april: 2.37 van.; 15.00 njn.
Luxemburg L bew
TJET feliciteren van een Walter Ulbricht, de Oost- werd overhandigd door de bare en actieve
echtgenote met haar zes- duitse communistenleider, secretaris van de raad van cr in de brief,
tigste verjaardag kan op ver- doet het heel anders. Hij gaf state Otto Gotsche. verder u-as
schillende manieren gebeuren, zijn vrouw Lotte op haar ver- „Toen gij achttien waart, "b V°1 optimisme en geestdrift!
De man kan zijn echtgenote jaardag de gouden medaille werd gij lid van de Duitse n J~®
een kus geven en die even- van verdienste van het vader- communistische partij. JJ®'uw toewijamg neDt gij
tueel vergezeld doen gaan van land. Het feliciteren deed hij Jeugdorganisatie en partij hrjL ennel pen de eerste boeren-
erk", stond Lotte, hebt u sedertdien ver
dienstelijk gemaakt in tal van
as zii een van da leid"ldl' functies in de partij,
- - - vol optimisme en geestdrift.
Door uw rijke ervaring en
toewijding hebt gij gehol
de brief.
»rGij, geliefde
r. bew. windstil -.9