Commerciële televisie is van de baan Commentaar Relletjes in Frankrijk van kolonisten uit Algerije Landbouwschap niet schuldig aan tragiek in Hollandsche veld Mr. L. A. Kesper (70) overleden Een/vijfde van Bali door lava verwoest Sla 'n krater J Door 96 Tweede-Kamerleden afgewezen Nieuws in één oogopslag Voorzitter verantwoordt beleid: Oud-commissaris Zuid-Holland Staking voor klein cleel beëindigd Aantai forensen nam aanzienlijk toe Zandvoortse pier: optie tot eind '64 Nederland zal niet zonder meer met EEG doorgaan (ürrT) Nieuwe jLeidse Courant Directeur: F. DIEMER Hoofdredacteur: Or. E. DIEMER CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Woensdag 27 maart 1963, 43ste jaargang UW portemonnee „Stantvastigh is ghebleven ZlC mijn hert in teghenspoet' Kantoren Leiden Steenstraat 37 1 Postbus 76 Telefoon 31441 Giro 58936 Abonnementsprijzen p.w. 0,65, p.m. 2,80, pAw^ 8,25 Klachtendienst bezorging 18 19 uur (Van onze parlementsrcdactic) IV/fET 96 tegen 41 stemmen heeft de Tweede Kamer gisteren de motie ■Lvl van de liberale mevrouw Van Someren-Downer verworpen, waarin van de regering werd gevraagd te streven naar een zo spoedig mogelijke Hoewel de autoriteiten nog steeds 1478 als het aantal doden op Bali op geven. blijven de geruch ten aanhouden dat het aan tal slachtoffers van de vul kaan Goenoeng Agoeng veel hoger is. Volgens niet bevestigde beriohten zouden niet minder dan 11.000 bewoners van het Indonesische eiland door de ramp het leven hebben verloren. Op interdepartementaal niveau zal overleg worden gepleegd over de gebeur tenissen in Hollandsche Veld. Vooral zal men zich erop bezinnen hoe derge lijke incidenten in de toe komst te voorkomen. Door de publikaties over het gevaar van roken was de verkoop van sigaretten aanzienlijk gedaald. Maar nu blijkt, dat de afzet zich op het oude niveau heeft hersteld. De Franse ex-premier Bidault, die het Westduitse Beieren heeft verlaten is voor het laatst in Lissabon gesignaleerd. Maar waar hij thans is, weet niemand. Vermoed wordt, dat Bi dault van Zürich met een KLM-vliegtuig naar Lissa bon is gereisd. De Tweede Kamer heeft gisteren de motie van me vrouw Van Someren ver worpen en dit betekent, dat dit kabinet zich niet meer zal bemoeien met het vraagstuk van de reclame in de televisie. Een vol gend kabinet zal dit wel doen, maar niet dan nadat de regels voor de toelating van andere gegadigden dön de omroeporganisaties, die willen uitzenden, wet telijk zijn vastgelegd. Verder heeft de Tweede Kamer gisteren het voor stel om juridische facul teiten aan de economische hogescholen van Rotter dam en Tilburg te stichten, goedgekeurd. Zesduizend werklozen, die per trein, bus en zelfs met een vliegtuig uit ge heel Engeland waren sa mengestroomd, hebben gisteren geprobeerd het Lagerhuis te bestormen. Zij vochten met de politie, zodoende meer aandacht vragend voor de zorgelij ke positie van de 700.000 Britse werklozen. voering van commerciële televisie. De Kamer deed deze uitspraak, nadat een teleurgestelde staatssecretaris Scholten had verklaard, dat de regering voor haar aftreden in mei geen vergunning meer zal verlenen voor het verzorgen van uitzendingen op het tweede tv-net. Prof. De Quay deelde mee, dat de regering na verwerping van de motie niet zou heengaan, om dat zij de daaruit voortvloeiende stagnaties in het nationale en internatio nale beleid niet verantwoord acht. De staatssecretaris had voorts laten weten dat de regering ook geen voorbereidende maatregelen voor het verlenen van een vergunning voor het tweede net zou nemen, als de Kamer de motie-Van Someren verwierp. Door daartoe inderdaad over te gaan, heeft de Kamer dit kabinet nu iedere mogelijkheid ontnomen om ook maar iets van haar voornemen tot invoering van commerciële televisie uit te voeren. Na verwerping van de liberale motie werd de regeringsnota over de reclametelevisie voor kennis geving aangenomen. Regeling van de uitzendingen op het in 1964 gereed komende tweede net zal de taak worden van het nieuwe kabinet, dat na de komende Tweede-Kamerverkiezingen wordt gevormd. Dit kabinet zal er rekening mee hebben te houden, dat een grote Ka mermeerderheid geen commerciële televisie wenst. Tegen de motie van mevrouw Van Someren stemden gis teren namelijk de fracties van de PvdA op twee leden na, de ARP, vijf christelijk-historischen (de heren Ti- lanus, Kikkeft, Van der Mei, Schmal en Gerbrandy), 27 KVP-ers, de PSP, dc SGP en de CPN. Voor de motie stemden de VVD, 15 KVP-ers, 1 chr.- historischen (jkvr. Wttewaall van Stoetwegen en dc heren Mellema, Diepenhorst, Beernink, Van Gelder, Van der Peijl en De Ruiter.) en Je twee socialisten Patijn en Goedhart. Het na de verkiezingen optredende kabinet zal echter wel de kans krijgen, op het tweede tv-net reclame-uitzendin gen in te lassen. Ook zal het mogelijk zijn, naast de bestaande omroeporganisa ties andere zendtijdgegadigden toe te laten, mits de maatstaven voor toelating wettelijk worden geregeld. Dat valt op te maken uit het debat van de vorige week en van gisteren. Bovenstaande mogelijkheden waren vastgelegd in de motie van de KVP-er Aarden, die, als erover was gestemd, waarschijnlijk de steun zou hebben gekregen van de 96 Kamerleden die tegen de motie-Van So meren hebben gestemd. Nadat echter Het Tweede Kamerlid Scheps (PvdA) heeft de minister van binnenlandse zaken, mr. E. H. Toxopeus. schriftelijk verzocht óe Kamer in te lichten welke redenen ge leid hebben tot schorsing van de burge meester van de gemeente Brielle. staatssecretaris Scholten had toegezegd, voor de verkiezingen geen concessie tc zullen verlenen, trok drs. Aarden zijr. motie in. Hij had zijn doel bereikt. (Voor vervolg zie pag.9) Straatbotsingen tussen politie en verbitterde Europeanen, die vroeger hi Algerije hebben gewoond, en hun sympathisanten hebben gisteren plaats gevonden in verschillende delen van Frankrijk. Volgens be richten uit Marseille, Toulouse, Bor deaux, Montpellier en Parijs wer den bij botsingen ongeveer 40 per sonen licht gewond. Dc helft hier van zouden politicmannen zijn. De botsingen waren in bijna elk geval een gevolg van de herdenkingsmis, die aangeboden werd door de parti- sanen van een „Frans Algerije" (Van onze soc.-econ. redactie) DAT het geschil tussen de zoge naamde vrije boeren en het Landbouwschap in Hollandscheveld zo'n tragische wending heeft geno men. is niet te wijten aan het Land bouwschap, maar aan de misleiden- Vannacht is in Den Haag over leden mr. L. A. Kesper, oud-com missaris der Koningin in Zuid-Hol land. Lodewijk Albert Kesper werd 18 mei 1892 te Gouda geboren. Hij bezocht aldaar het gymnasium en studeerde vervolgens in Leiden. Mr. Kesper begon zijn loopbaan als adjunct-commies van dc bibliotheek der Tweede Kamer. In 1931 werd hij griffier van de Tweede Kamer. Tevens trad hij op als leraar aan de hogere krijgsschool in Den Haag. Na de bevrij ding in 1945 trad hij korte tijd op als secretaris-generaal van het ministerie van binnenlandse zaken. Hij werd com missaris van de Koningin in Zuid-Hol land. welke functie hij tot 1955 vervul de. Ook was hij regeringscommissaris voor bet radiowezen. Verder was mr. Kesper. die zich veel aan sociale arbeid wijdde, voorzitter van het Carnegie Heldenfonds. Na zyn vertrek als commissaris werd hij door de Ford foundation uitgenodigd op te treden als buitengewoon adviseur van de voorzitter van de Libanese minister raad. Mr. Kesper was ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, officier in de Orde van Oranje-Nassau en comman deur in de Orde van Leopold II van België. de voorlichting en de valse propa ganda van enkelen, die deze zaak hebben aangegrepen om hun eigen belangen te dienen ten koste van de boeren". Deze woorden sprak de voorzitter van het Landbouwschap, de heer A. W. Biewenga, hedenmor gen in de vergadering van het schap te Den Haag. De lieer Biewenga zei er behoefte aan te hebben tegenover het bestuui van het Landbouwschap verantwoor ding af te leggen over het in de zaak- Hollandscheveld gevoerde beleid. „Het ging ook ons aan het hart. dat wij be- drijfsgenoten van hun bedrijf moesten verwijderen, maar er was geen andere weg mogelijk", aldus de voorzitter, die verklaarde dat het Landbouwschap met de betreffende drie boeren het grootst mogelijke geduld heeft gehad De procedures zijn reeds in 1958 begon nen en daarbij heeft het schap steeds veel souplesse geloond totdat uiteindelijk tot beslaglegging van onroerend goed moest worden overgegaan. Was dit nodig ge weest? Had het Landbouwschap niet kun nen volstaan met het leggen van beslag op een deel van de bedrijven? Was het niet mogelijk geweest beslag te leggen op roerend goed cn dit elders te doen ver kopen? Gebonden aan wetboek Deze vragen beantwoordde de heer Bie wenga ontkennend. ..Het Landbouwschap is bij het invorderen van de heffingen gebonden aan het Wetboek van Burger lijke Rechtsvordering. Hierbij staan in het algemeen drie middelen ter beschik king. nl. beslag onder derden, beslag op roerend goed en beslag op onroerend goed. Het eerste was door de betrokkenen welbewust onmogelijk gemaakt en ook van de tweede mogelijkheid zijn wij teruggekomen, omdat de zgn. vrije boeren dikwijls verkopingen van roerende goe deren hadden gesaboteerd, zodat ze niet eens het verschuldigde bedrag opbrach ten. Bovendien wenste het Landbouw schap niet opnieuw gelegenheid te bieden tot gezagsondermijnende demonstraties". (Voor vervolg zie pag.9) voor de Europese kolonisten, dio vandaag een jaar geleden in dc Rue d'Isly in het centrum van Algiers werden gedood. In het centrum van Parijs bevonden zich vóór de mis in de Madeleine meer dan duizend mensen. Een grote menigte leuzen tegen president De Gaulle en be gon de Marche des Africains te zingen, het lied van de Franse kolonisten in Al gerije. Een deel van de menigte trok daarna naar een oorlogsmonument. De politie arresteerde zes demonstranten Ook heeft de politie twee pamfletbom- men in beslag genomen, met strooibil jetten mét anti-Gaullistische leuzen, op- gesteld door de OAS. In Montpellier ontstonden botsingen met een groep jonge Europeanen uit Al gerije. Ze gooiden de politie met stenen. De politie kreeg later assistentie van de oproerpolitie. Ook in Toulouse, Per- pignan, Lyon, Nice vonden dergelijke in cidenten plaats. In Grenoble werd tij dens gevechten een persfotograaf door de menigte geslagen. Het publiek dwong hem zijn film af te geven. Al broeit het dan in Frankrijk, stakin gen van mijnarbeiders enz., de arbeiders van de aardgasbedrijven in Lacq zijn vanmorgen aan het werk gegaan. Hun vakbondsleiders wisten gisteren van de directies te toezegging los te krijgen, dat zij dezelfde voorrechten zullen krijgen als die de nog steeds stakende mijnwer kers zouden weten te bewerkstelligen. De staking in Lacq heeft twintig dagen i pet. Sedert de volkstelling van 1947 is het aantal forensen met toegenomen, zo blijkt uit de gegevens van de algemene volkstelling van 1960. Het CBS, dat. deze gegevens publiceert, vestigt er de aandacht op dat de toeneming van de totale werken de beroepsbevolking slechts 13 oct. be droeg. Waren er in 1947 414.000 forensen, in i960 was hun aantal gestegen tot 46.000. De forensen vormen nu 18 pet. van de totale werkende beroepsbevol king tegen 11 pet. in 1947. Het aantal vrouwelijke forensen nam in sterkere mate (van 67.000 tot 163.000. d.w.z. met 143 pet.) toe dan het aantal mannelijke forensen (van 347.000 tot 584.000. d.w.z met 68 pet.). In een vrij rumoerige vergadering van de Zandvoortse gemeenteraad bleek gis teravond. dat drie aanvankelijke voor standers van mening waren veranderd en nu tegen de bouw van een wandelpier waren. Ondanks deze ommezwaai werd aan de N.V. Havenwerken te Amsterdam optie verleend tot 31 december 1964. Zo dra de rijksgoedkeuring zal worden ver leend, wordt met de aanleg, die twee jaar zal duren, een aanvang gemaakt. De re gering besloot echter kort geleden de goedkeuring in verband met de woning nood voorlopig nog niet te verlenen. geduurd. Hoewel de terugkeer van 3000 gasarbeiders een scheurtje in het Franse stakingsfront betekent, heeft hun over eenstemming nog geen oplossing be- bracht voor het belangrijkste geschil punt, dat over de grootte van de loons verhoging gaat De mijnwerkers zijn echter nog steeds in staking. Een handvol stakende mijn werkers in Lotharingen heeft gisteren een kort gevecht geleverd met gendar mes. Inmiddels dreigen er weer nieuwe stakingen. Ongeveer 35 posters in Car- iing trachtten kantoorbedienden van de mijn er van te weerhouden aan het werk te gaan. De politie moest tussenbeide ko men. Een twee uurs-staking van spoor wegarbeiders heeft vandaag de Franse spoorwegen geheel in verwarring ge bracht. Het Franse kabinet zou vanmiddag weer bijeenkomen. De stakingskwestie zou het belangrijkste punt van de agen da zyn, zo verwacht men. Aandacht voor staatssecretaris Scholten in de Tweede Kamer, waar gistermiddag een dreigen de kabinetscrisis iverd bezwo ren. Rechts van mr. Scholten de ministers De Quay en Cals, direct links drs. De Pous De Nederlandse minister van buiten landse zaken, mr. J. M. A. H. Luns, heeft gisteren in een rede voor de uni versiteit van Zürich verklaard, dat moeilijk van Nederland verwacht kan worden dat het rustig met het EEG- programma zal doorgaan, als ware er niets gebeurd. Volgens hem is het Franse veto nog steeds een bedreiging van de Eruope- se eenheid, hoe men het ook draait of keert. Overigens achtte minister Luns de tijd nog niet rijp voor een hervatten van de onderhandelingen van Engeland en de EEG. Hij zei dat de EEG vaak een spec taculaire groei heeft vertoond. Daarbij zijn de betrekkingen van de gemeen schap met de buitenwereld sterk ter achter gebleven. TAE GOUVERNEUR van Bali heeft een bericht tegengesproken dat er -L/ op het eiland elfduizend doden zouden zijn tengevolge van de uit barsting van de vulkaan Goenoeng Agoeng. Het aantal doden bedroeg zes dagen geleden 1478. Dit aantal zal misschien nog wel stijgen, maar het cijfer van 11.000 was niet juist. Een vijfde van Bali is door lava, as en modder verwoest. Het cijfer van 11.000 was volgens An- tara afkomstig van de voorzitter van de afdeling West-Java van het Indonesische Rode Kruis. dr. Angka Nitisastro Volgens verschillende mededelingen liggen er 150 zwaar gewonden in zie kenhuizen. Er z(jn 77.000 mensen uit hel gevaorlyke terrein ontsnapt, maar 30.000 kunnen niet wegkomen omdat de ver bindingen afgesneden zyn. Er zyn 400.000 mensen dakloos geworden en 350 000 werkloos. Van dc oogst zijn 40.000 hec taren vernield en 10.000 ha grond zyn voorgoed onbruikbaar gemaakt. Er zijn 35.000 stuks vee omgekomen. Van dc 1900 inwoners van het dorp Srongga konden er slechts 900 wegko men. Het dorp zelf is geheel wegge vaagd. Bij Karang Asem zijn twee In donesische torpedobootjagers aangeko men om duizenden vluchtelingen weg te halen, die door de naar zee vloeiende lavastromen worden bedreigd cn niet over land kunnen vluchten. Wel varen vier politieboten op en neer van de kust bij Kloenkoeng langs de oostelijke punt van het eiland Dinsdag braakte de Goenoeng Agoeng opnieuw lava uit. die langs de zuidelijke helling naar beneden vloeide en het bij na verlaten dorpje Moentjan tijdelijk afsneed. Voorzover bekend is. zijn daar geen nieuwe slachtoffers gevallen maar een klein aantal dorpelingen heeft tij delijk geen contact met de buitenwereld By Moentjan brak dinsdag een pa niek uit toen een stroom van lava naar schatting 200 meter breed een diep ravijn invloeide. De inwoners ren den in doodsnood uit het dorp naar een brug in het ravijn, dat de grens met de veilige zone vormde. Aan de overkant spoorden andere vluchtelingen de dor pelingen tot grotere haast aan. daar de lava met 150 meter hoge padde stoelachtige ivolken van zwaveldamp op de brug aanstormde. De vluchtelin gen gilden van angst toen de lava stroom langs kwam en tegen de pij lers van de brug opspatte. Politie met machinepistolen verjoeg de mensen al vorens zelf de benen te nemen. De grijze hete lavastroom trok met grote snelheid langs en nam. boomstammen mee. Dinsdag viel er boven Ball zware re gen, waardoor de vrees Is ontstaan dat de reeds enigszbis hard geworden korst van de lavastromen op de berghellin gen zachter zal worden, waardoor de lava naar de noordoostelijke en zuid oostelijke dalen zou kunnen vloeien. De 3000 inwoners van Amcd aan de zuidoostkust konden volgens de gouver neur nog steeds niet gered worden, om dat het dorp is ingesloten door kokende lava. Alleen over zee is hulp mogelijk. Radio-Djakarta meldt dat Indonesische hefschroeftoestellen en transportvliegtui gen spoedig uit. Djakarta naar Bali zul len vertrekken J~\E luchtdrukverdeling op de Oceaan vertoont een normaal beeld. Terwijl er bij IJsland een diepe depressie ligt, is op zuidelijke breedte een gordel van hoge luchtdruk aanwezig, de zich over de gehele breedte van de oceaan uit strekt. De genoemde luchtdruk-syste men houden op de oceaan een brede westelijke stroming in stand, waarmee lucht van polaire oorsprong in de rich ting van West-Europa wordt geblazen. Deze lucht gaat in de loop van van avond met zuidwestelijke winden Ne derland binnenstromen. Er komen naast opklaringen ook enkele verspreide buien in voor. In de temperatuur zijn geer. belangrijke veranderingen te verwnch. De Bilt verwacht tot donderdagavond: Wisselend bewolkt met bier en daar een bul. Minder koude nacht, maar morgen Iets lagere niiddagteniperaturen. Overwe gend matige zuidwestelijke wind. (Opgemaakt te 11.15 uur). ZON EN MAAN Donderdag 28 maart: zon op 6.27, onder 19.05; maan op 8.19, onder 23.15. Maandag 1 april: eerste kwartier. HOOGWATER SCHEVENINGEN 28 maart: 5.05 v.m.; 17.27 n.m. 7EKER is al wel, dat, mocht er ooit re clame in de televisie konien, zij niet zal komen in de wijze waarop, cn de vorm waarin, zij door dc regering was gedacht Beide punten betekenen winst De wijze waarop. Terecht heeft gisteren dr. H. W. Tilanus nog eens weer een algemene waarschuwing laten horen tegen het toene mende streven om per nota's te regeren. Dit begeren zit er in onze dagen wel in. Onbe grijpelijk is het niet. Wetgeving heeft haar eigen problemen. Dc procedure van de nota's is een gemakkelijkere en een vlot tere. Maar in wezen is zij niet onbedenke lijk. Een nota kan en mag dienen om de Kamer van wensen der regering op de hoogte te brengen en de gevoelens van de Kamer daarover in te winnen. De regering weet dan, dat zij zich in haar beleid niet van dc volksvertegenwoordiging verwijdert. Maar dat is nog geen regeren per nota, dat wordt het, wanneer de regering bij nota beslissin gen cn besluiten nemen gaat. De televisienota. die zoveel in beweging heeft gebracht, was het moet gezegd worden nogal dubbelslachtig. Zij behels de een beleid waarvan de bepaling, althans formeel gesproken, alleen aan de regering toekwam. .Maar daarnaast had zij duidelijk de strekking om de volksvertegenwoordi ging in de gelegenheid te stellen zich uit tc spreken. Dit laatste was al tekenend. Formeel ge zien, had de regering buiten de volksverte genwoordiging om, haar gang kunnen gaan. Zij had concessies kunnen verlenen, zij had reclame kunnen invoeren, ja zelfs kunnen komen tot commerciële televisie in de meest uitgesproken zin. Zij heeft dat niet gedaan. Zij heeft begrepen, dat zij dan, hoe wel formeel in haar recht, een weg zou hebben betreden die de volksvertegenwoor diging tegen de haren in zou hebben ge streken. Betreurenswaardig is het geweest, dat dc regering, dit blijkbaar inziende, niet ter stond cn in alle opzichten een juiste be leidslijn heeft gevolgd. Zij wilde en te recht dc Kamer in de gelegenheid stel len zich uit tc spreken. Intussen echter ging zij handelen alsof zij reeds de toestemming van dc Kamer had, hoezeer ook moest wor den betwijfeld of die toestemming ooit zou worden gegeven. Hetgeen verwacht moest worden is nu ge beurd: de Kamer heeft de toestemming ge weigerd. En daarmede is een enorme hoe veelheid energie verspild, is emotie ver wekt, zijn verwachtingen opgeroepen en vervolgens weer teleurgesteld, is het kabi net bijna in een crisis beland en heeft het regeringsgezag schade geleden. Dit alles is gebeurd ondanks veelvuldige waarschuwingen. Het was niet nodig ge weest. TAE KERN van dc verklaring die staats- ■L^ secretaris Schotten gisteren in de Tweede Kamer namens de regering heeft afgelegd, is, dat van het huidige kabinet geen concessie aan enige gegadigde voor reclame in de televisie meer te verwach ten is. Dit „geen concessie" betekent een wezen lijke concessie aan de volksvertegenwoor diging. De regering is tot deze uitweg uit de problemen, waarin zij zich overigens zelf heeft gebracht, kunnen komen omdat nog slechts zulk een korte periode ons scheidt van de verkiezingen. Deze concessie aan de Kamer is het re sultaat van de diepgaande besprekingen, die de laatste dagen binnen het kabinet zijn gevoerd. Geruchten liepen er over ver schil van mening tussen de ministers cn onderministers. Het gevaar van een kabi netscrisis leek niet denkbeeldig. Wij prij zen 't in de regering, dat zij het zover niet heeft laten komen. Naar onze aanvanke lijke indruk betekent haar jongste stand punt een brok zelfverloochening, waarin wij gaarna bereid zijn een belangrijke por tie politieke wijsheid te onderkennen. Men kent ons oordeel: De regering had het zover niet mogen laleu komen. Zij had zich, met onvoldoende onderkenning van de vermoedelijke gevoelens binnen het parlement, al te diep in deze materie be geven, een grote stap terug was onvermij delijk. Deze stap i;s nu gezet, en wel zon der dat het tot een regeringscrisis geko men is. Geen concessie aan enige gegadigde meer voor de verkiezingen betekent tweeërlei. In de eerste plaats, dat het onderwerp ta melijk belangrijk kan gaan spelen in de verkiezingsstrijd. Wij zijn daar niet be vreesd voor, doch hopen nochtans, dat het daarin niet andere onderwerpen gaat over schaduwen die wezenlijk belangrijker zijn. Voorts zal het onderwerp een punt zijn, die de aandacht rondom de kabinetsfor matie. zoals deze op de verkiezingen moet volgen, in beslag gaat nemen. Dat de for matie, ten onzent toch al een ingewikkelde affaire, er ongemeend door zal worden verzwaard, is echter nauwelijks aan te nemen. Blijft immers het feit. dat reeds de huidige Kamer de gelegenheid heeft ge had. en gebruikt, zich bij belangrijke meer derheid gereserveerd, indien niet afkerig, te tonen. „Ben je mijn baby sitter, of die van hem?"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1