Verzet van boeren riep vragen op
Landbouwschap
uit lucht komen
is niet
vallen
OE BLAUWE TREIN
Wings en Duyvis voeren j
„zoute-pinda-oorlog'
GASUNIE
Reeds in 1930 wilden land
en tuinbouw vinger in pap
Dodelijke val van j
achttien meter i
Vreemd voorstel
voor tv-reclame
Bidault aanvaardt I
voorwaarde voor i
asiel niet
Jan de Cler in
Tierelantijnen
VKLIDAG 22 AA1U' i»vu
In Nederland is momenteel geen enkele of
ficiële instelling te vinden, waarvan het be
staansrecht en het nut zo fel en actief bestre
den worden dan van het Landbouwschap. De
weigering van een klein aantal zich „vrije
boer" noemende landbouwers om dit schap te
erkennen en de opgelegde heffingen te beta
len, met alle trieste (inmiddels wel bekende)
gevolgen van dien, hebben blijkens vele door
ons ontvangen reacties bij talrijke Nederlan
ders enkele ongeruste vragen doen rijzen.
Deze vragen zijn:
Waarop grondt het Landbouwschap zijn be
staansrecht en heeft dit recht een wettelij
ke basis, waarop bijvoorbeeld ook de
dwangmaatregelen tegen de „vrije boeren"
geoorloofd zijn?
Welke zijn de doelstellingen van het Land
bouwschap en met welke middelen en op
welke wijze tracht het die te verwezen
lijken?
Hoe groot zjjn de heffingen, die het Land
bouwschap de bedrijven oplegt en waar
blijft, wat gebeurt er met al dat geld? Welk
profijt trekt de betalende boer er van?
(Van onze sociaal-economische redactie)
De „vrije boeren" beweren, dat het Landbouwschap een uit de jongste
wereldoorlog stammend dwangorgaan is, dat „van boven af" de boeren
is opgelegd zonder dat zij in de totstandkoming er van werden gekend,
laat staan dat zij over de instelling van dit schap hebben mogen „meebe
slissen". Is deze voorstelling van zaken juist? Nee! Wie zich de moeite ge
troost eens een duik te nemen in de ontstaansgeschiedenis van het Land
bouwschap komt onvermijdelijk tot de conclusie dat dit orgaan niet uit de
lucht is komen vallen als een onverwachte hagelbui, die in korte tijd een
kostelijk te velde staand gewas striemt en teistert Integendeel, want reeds
ver voor de oorlog was er een „wolkje als eens mans hand" te bespeuren:
de wortels van het Landbouwschap grijpen terug tot in de jaren rondom
1930, toen de door een ernstige crisis geteisterde land- en tuinbouw
schrééuwde om maatregelen.
Er kwamen maatregelen, doch die gre
pen zo diep in, zowel in de totale be
drijfstak als in de afzonderlijke bedrij
ven, dat de land- en tuinbouworganisa
ties zelf ook zeggenschap wilden over de
te nemen maatregelen. De regering
kwam hierin min of meer tegemoet door
de indiening van een ontwerp van een
voorontwerp Landbouwordeningswet in
1937. De gedachte aan een eigen bedrijfs
organisatie begon zich baan te breken.
Het voorontwerp heeft echter nimmer
kracht van wet gekregen
Intussen had zich ook in de bestaande
organisaties een verandering voltrok
ken. Als gevolg van crisis en regerings
maatregelen kwam nauwer contact en
hechter samenwerking tot stand tussen
het Koninklijk Nederlands Landbouw
Comité, de aKtholieke Boeren- en Tuin-
dersbond en de Chr. oBeren- en Tuinders
bond en al spoedig werden ook de drie
bonden van landarbeiders in het over
leg betrokken. Dit overlegorgaan, Cen-
traal Secretariaat voor land- en tuin
bouw geheten, kwam direct na de oorlog
in juli 1945, terug onder de naam Stich
ting voor de Landbouw.
EERSTE DOEL
Met de crisisjaren en de oorlogserva-
ringen nog vers in het geheugen stelde
deze stichting zich als eerste doel het
voorbereiden van een publiekrechtelijke
bedrijfsoragnisatie voor de land- en
tuinbouw. In maart 1946 was zij gereed
met een „Voorontwerp van wet tot In
stelling van een openbaar lichaam voor
het Nederlandse landbouwbedrijf'.
A. W. BIEWENGA
voorzitter landbouwschap
Voorhands viel er met dit ontwerp
echter weinig te doen, want de regering
oordeelde, dat eerst algemene maatre
gelen vastgesteld moeten worden voor
zij tot instelling van publiekrechtelijke
organen voor bepaalde bedrijfstakken
kon overgaan. Nadat enkele studiecom
missies de regering advies hadden uit
gebracht kwam in 1950 de Wet op de
Bedrijfsorganisatie tot stand, waarbij o.a.
ook de Sociaal Economische Raad is in
gesteld.
Een jaar later, in augustus 1951 heeft
de Stichting voor de Landbouw haar
ontwerp (inmiddels aangepast aan de
Wet op de Bedrijfsorganisatie) ingediend
bij de S.ER. en in het Staatsblad van
23 februari 1954 verscheen de Algemene
Maatregel van Bestuur, waarbij het
Landbouwschap werd ingesteld.
Uit deze gang van zaken is wel dui
delijk, dat het schap niet werd „opgc
legd", doch in leven is geroepen naar
wens van de land- en tuinbouw zelf, die
niet alleen betrokken wilde zijn bij het
overleg over regeringsmaatregelen, maar
de uitvoering hiervan zelf in handen
wilde hebben. Het spreekt vanzelf, dat
hiervoor publiekrechtelijk gezag nodig
is daar besturen van organisaties wel
kunnen optreden voor hun leden, maar
niet voor de ongeorganiseerden. Het
publiekrechtelijk orgaan was de boeren
overigens niet vreemd, want vrijwel
allen hebben te maken met een of ander
waterschap, dart, evenmin als het Land
bouwschap leden kent. Toch gelden de
verordeningen van een waterschap voor
allen, die eigenaar zijn van gronden in
het waterschap gebied.
„MEEBESLISSEN"
De land- en tuinbouwers hebben de
instelling van een landbouwschap reeds
voor de oorlog en in elk geval reeds
vanaf 1945 kunnen zien aankomen. De
organisaties hebben gelegenheid te over
C«h*d om deze zaak met hun leden te
behandelen en zij hebben dat ook ge-
daan. In vrijwel alle afdelingen der
organisaties zijn de Stichting voor de
Landbouw en het Landbouwschap be
sproken. Op grond van de Wet op do
Bedrijfsorganisatie kan een bedrijfschap
bij Algemene Maatregel van Bestuur
worden ingesteld, indien de S.E.R. aan
de Kroon „gunstig heeft geadviseerd in
overeenstemming met een naar zijn oor
deel voldoende representatieve organi
satorische vertegenwoordiging van da
betrokken ondernemers en de betrokken
werknemers".
Het is dus niet nodig alle bedryfsge-
noten te laten stemmen, daar de bestu
ren der organisaties namens hun leden
kunnen en mogen spreken, vooral over
een zaak, die al jarenlang in die organi
saties behandeld is. Trouwens, al zou
het Landbouwschap bij wet zijn Inge
steld, dan zou ook de overheid niet alia
bedrijfsgenoten hebben laten stemmen.
Dat gebeurt bij geen enkele wet. Men
mag het betreuren of niet, het Neder
landse staatsrecht kent nu eenmaal niet
het referendum zoals in Zwitserland en
Frankrijk. De Kamerleden vertegen
woordigen het volk en evenzo vertegen
woordigen de besturen der organisaties
de daarbij aangesloten leden.
In het advies van de S.E.R. aan de
Kroon over de instelling van het Land
bouwschap werd geconcludeerd dat de
zes betrokken organisaties voldoende
leden hebben om namens een grote meer
derheid van de land- en tuinbouwers,
alsmede de werknemers in deze bedrijfs
tak te kunnen spreken.
BESTUUR
Dal het Landbouwschap een orgaan
van de land- en tuinbouw zelf is. moge
ook blijken uit de samenstelling van het
bestuur dat bestaat uit 24 ledén en een
onpartijdige voorzitter. Elk van de drie
boerenbonden en elk van de drie land-
arbeidersorganisaties wijzen vier be
stuursleden aan, die samen de voorzit
ter kiezen. Ook het dagelijks bestuur
(zes personen) is paritair samengesteld.
Evenveel ondernemers als arbeiders
vindt men ook in de hoofdafdeling
sociale zaken en bijbehorende commis
sies.
De hoofdafdelingen, afdelingen en
commissies die zich bezig houden met
technische aangelegenheden, kennen een
verhouding van twee ondernemers tegen
één werknemer.
De taak van het Landbouwschap wordt
omschreven als de behartiging van het
gemeenschappelijk belang van de land- drijf zonder cultuurgrond moet de boer
en tuinbouw en van hen, die in de land- voor alle varkens betalen. Pluimveehou-
en tuinbouw werken, terwijl daarmee ders betalen een halve cent per dier, als
tevens het belang van het Nederlandse hij meer dan 40 dieren heeft. De hefflngs-
volk gediend moet zijn. De bevoegdhe- aanslagen worden verminderd met 70 pet.
den van het schap houden hiermee zeer der contributie, die de betrokkenen even-
nauw verband. tueel aan hun organisatie betalen.
Om te beginnen nam het Landbouw- Uit de bestemmingsheffingen komt veel
schap geleidelijk aan de taken van de meer geld binnen. Om nog enkele cijfers
Stichting voor de Landbouw over, die te noemen: heffing voor garantieregeling
om. bestonden uit het behartigen van en exportbevordering van pootaardappe-
de technische, economische en sociale len 100,per ha; heffing voor melk-
belangen der land- en tuinbouw. De produktiecontrole 0,08 per 100 kg melk
werkzaamheden van het orgaan strek- en 0,77 per 100 kg kaas; heffing voor
ken zich uit over alle ongeveer 450.000 dierenziektenbestrijding 1,— per rund:
bedrijfsgenoten in deze sector, zowel heffing voor bestrijding pluimveeziekten
ondernemers als werknemers. Het Land- 0,35 per 100 ingelegde broedeieren; het-
bouwschap kan beschouwd worden als fing voor bestrijding aardappelmoeheid
de stem van de gehele bedrijfstak, waar- 2,75 per ha aardappelen; heffing voor
mee de overheid en de volksver tegen- kwekersvergoedingenfondsen 1,25 per
woordiging terdege rekening houden en ha.
die ook van grote invloed is in de in- Van het begrotingsbedrag van bijna
ternationale landbouwpolitiek. 43 milj0en gulden wordt bijna 37}i mil-
Hoewel de uiteindelijke verantwoor- Joen gulden (of 87V4 pet.) uitgegeven dl-
delijkheid voor de algemene landbouw- reet ten behoeve van boer en tuinder,
politiek en voor de prijzen berust bij de Om enkele posten te noemen: subsidies
overheid kan et Landbouwschap maat- en ijedragen 2.510.500.(waarvan
regelen uitvaardigen en verordeningen 1.648.000,aan het Landbouw Econo-
vaststellen, die voor alle bedrijfsgeno- misch Instituut), garantieregeling en ex-
ten gelden. Deze bevoegdheden richten portbevordering pootaardappelen f 802.500.
kwekersvergoedingsfondsen 1.118.000,
vlasonderzoek en linnenpropaganda
50.000, melkproduktiecontrole 5.141.500,
dierenziektenbestrijding 3.679.000,—, be
strijding abortus Bang 10.147.000,be
strijding pluimveeziekten 391.200,be
strijding aardappelmoeheid 381.100, re-
6 -vering voor volgende jaren 13.229.250.
De overige 5.343.400 worden uitge
geven aan hestuurs- en commissiekosten
583.650), secretariaatskosten 3.802.850
(waarvan 2.899.700 aan personeelskos
ten voor 249 werknemers), diensten door
derden 482.850 en diverse uitgaven
1 474.050.
zich o.m. op de gezondheid, de zuiver,
heid en de kwaliteit van gewassen, vee
en produkiten op de opslag en bewer
king van pródukten, de rationalisatie
van bedrijven en de normalisatie van
pródukten, op lonen, arbeidsvoorwaar
den, aanstelling en ontslag van arbeiders,
eisen t.a.v. vakbekwaamheid, op regi
stratie van bedrijven en personen, con-
tróle van gegevens e.d. Alle verordenin
gen van het Landbouwschap moeten
echter worden goedgekeurd door de be
trokken ministers of de S.EJt.
HEFFINGEN
Het behoeft geen betoog dat er voor de
werkzaamheden van het Landbouwschap
veel geld nodig is, maar het is geen won
der als een buitenstaander, die op de
begroting van het schap voor 1963 cen
eindcijfer van 42.811.450,heeft gezien,
wel even geschrokken is. Drie-en-veertig
miljoen-gulden! Waar komt al dat geld
vandaan? En wat gebeurt er mee?
De inkomsten van het Landbouwschap
komen hoofdzakelijk uit de heffingen.
Er zijn algemene heffingen en bestem
mingsheffingen. De laatste worden op
gelegd met een speciaal doel en voor be
paalde werkzaamheden als bijv, bestrij
ding van bepaalde ziekten onder plan
ten en dieren, onderzoek en propaganda
voor bepaalde pródukten, en fondsvor
ming waaruit een bepaalde garantierege
ling kan worden betaald. De bestem-
mings-heffingen worden alleen opgelegd
aan die ondernemers, die met de betrok
ken besfemming te maken hebben
Alle heffingen variëren naar grootte
en aard van het bedrijf. Zou een heffing
op basis hiervan minder dan ƒ5,be
dragen dan wordt geen aanslag opgelegd.
De algemene heffingen zijn gebaseerd op
4,per ha bouwland en weiland eD
nemen naar evenredigheid toe met de in
tensiteit van het grondgebruik Ook op
de intensieve varkens- en kippenhoudery
ligt een algemene heffing. Als een boer
meer dan acht varkens per ha houdt, moet
hy 0,65 per varken betalen. Op een be-
Het profijt dat de gehele bedrijfs
tak der land- en tuinbouw van de
werkzaamheden van het Landbouw
schap heeft is uit deze cijfers
grote lijn wel af te leiden. Wie ech
ter nog mocht twijfelen („een boer
wil centen zien" luidt een gezegde)
zou goed doen zich het resultaat van
de actie „Ruk aan de bel" voor de
geest te halen, de spectaculaire actie
van het Landbouwschap in 1956,
waarmee gepleit werd voor herzie
ning der uitgangspunten bij de be
rekening der kostprijzen van de
landbouwprodukten. „Ruk aan de
bel" leverde 200 miljoen op, een be
drag dat jaarlijks méér dan voor
dien in de portemonnaie der land
en tuinbouw vloeit. Een bedrag ook.
dat gelijk is aan alle heffingen, die
de boeren en tuinders in ruim der
tig jaar ter bekostiging van het
Landbouwschap opbrengen
Nieuwe burgemeester
Tot burgemeester van Urk is benoemd
de heer K. Bossenbroek te Vroomshoop.
De heer Bossenbroek is directeur van
de „Prof. Lindeboom Stichting" voor
maatschappelijk werk op gereformeerde
grondslag in Overijssel.
Academische examens
AMSTERDAM Vrije Un. Geslaagd: i
mt-arts: F van Asperen (Rotterdam).
KAMPEN Geslaagd: kond.: R Pluim
(Meppel).
ROTTERDAM Neod. econ. hoogeschool
Geslaagd: kand. econ. wetenseh.: P A M
Zwolsman (Rotterdam), J Teerlink (Dor
drecht) en C Dubbelman (Slikkerveer):
doet. econ. wetenseh.: S Knoester (R'dam).
De 60-jarige heer J. Jansen is gisteren J
bi) de N.V, Breedband te IJ muiden ten-
gevolge van een val door een glazen op-
staande wand. waardoor hij 18 meter la- a
ger op de betonnen vloer in de fabriek
terecht kwam. om het leven gekomen. De J
heer Jansen, die in dienst was bij de fa.
Verolme, was met twee collega's op het J
dak van het blikmagazijn van Breedband
bezig met het lassen van een leiding.
Omdat ze hier hinder van de krachtige
wind ondervonden, trachtten de mannen
een tentje op te zetten. Bij het spannen a
van het zeil viel de heer Jansen tegen i
de schuin opstaande glazen wand, die be.
zweek. i
De regering van de Westduitse deel
staat Noordrijn-Westfalen heeft d#
Duitse Wielrijders Bond voorgesteld,
Torn Manders gaat
tv regisseren
In het lopende seizoen zal Tom Man
dors nog drie zaterdagavondshows ver
zorgen voor de VARA-televisie. DaaT-
mee keert hij als Dorus terug in het
Saint Germain des
over te gaan tot het aanbrengen van tv-etablissement Saint Geranam^ des
reclame-opschriften op do kleding van en^ook dS
B
Oud-premier Georges Bidanlt heeft
gisteravond onomwonden te verstaan
gegeven dat hij zijn strijd tegen pre- a
sident De Gaulle op Duitse bodem zal
voortzetten.
Hij kan de door de Beierse regering
gestelde voorwaarden voor politiek asiel i
niet aanvaarden. Volgens deze voor-
waarden zou hij zich van elke politieke
activiteit dienen te onthouden.
De Beierse regering heeft verklaard,
dat hy in de eerstkomende dagen uit-
gewezen zal worden indien hij de voor- a
waarden niet aanvaardt.
„De Beierse regering is niet de laat-
ste instantie." zei Bidault, erop zinspe-
lend, dat hij over het hoofd van de
Beierse regering heen appèl tegen een
uitwijzing zal aantekenen bij het Duitse
hooggerechtshof te Karlsruhe.
„Ik zal mijn verzet tegen De Gaulle J
nimmer opgeven," zei hij met de vuist
op tafel slaand.
reclame-opschriften op de kleding van
de amateurrenners.
Die reclame zal gemakkelijk te krij
gen zijn omdat deze dan ook op het
scherm is te zien. Uit de gelden daar
van zou de Bond dan de amateur
wielersport kunnen financieren.
In de jaarvergadering van de Bond
is echter dit voorstel met grote meer
derheid van stemmen verworpen
programma's verwachten op 30 maart,
27 april en 25 mei.
Op laatstgenoemde avond zal een deel!
van dit programma via radio en tele
visie tegelijk worden uitgezonden.
Aan het einde van het zomerseizoen,
waarschijnlijk in september, gaat Tom
Manders zich aan iets geheel nieuws
wijden, en wel de televisieregie. De
VARA zendt dan Frieml's operette „Ro-
semarie" in normale versie uit (dus
niet als Dorus-klucht) en dat wordt
Manders' debuut ails tv-regisseur.
Radioreportage van
het Songfestival
De VARA zal er zaterdagavond voor
zorgen, dat radioluisteraars op hetzelf
de tydstip een van commentaar voor-
ziene uitzending van het Songfestival
in Londen krijgen te horen als de tele-
visiekijkers.
Er zal wel een directe lijnverbinding staalkaart. VPRO: 19.30 Christendom in
zijn met de Royal Festival Hall in de ontmoeting met wereldgodsdiensten. te-
Britse hoofdstad, maar het commentaar zing 19.45 Moderne gram 19.53Deze week
wordt via het televisiebeeld eeeevan praatje. VARA: 20.00 Nws 20 05 Oude en
wordt via net t^evismDe^a gegeven. £,euwe dansen ^ao specialiteiten-theater.
\%rslagge\ er Coen Serré zal daar\ oor gevar radio-«how 21.35 Socialistisch com-
in de VARA-studio aan het televisietoe- mentaar 21.50 Nws 22 00 Internationale
stel Zitten en de luisteraars vertellen, finale van het Eurovisie-Songfestival
wat er alzo te zien 'is. 23.30 Babysitten: liohte gram met comm
Ook deze uitzending dus van 10 tot
11.30 uur
vanavoiii
Hilversum I, 402 m. 1900 Artistieke
Geen bouwprogramma
op lange termijn
Minister Van Aartsen volkshuisves-
tlng en bouwnijverheid is van mening. J
dat het geen zin heeft om een bouw-
programma voor vele jaren op te stel- J
len. De regering kan zich niet binden
en de belanghebbenden kunnen geen
rechten aan een dergelijk programma
ontlenen, aldus dc bewindsman. Hy
heeft dit in de Eerste Kamer meegedeeld. J
De bouwbehoefte is ojn. een resul-
tante van tal van beslissingen en moge- a
lijkheden, die grotendeels buiten de
bouwnijverheid liggen en die niet op a
lange -termijn zijn te overzien. Noch de
conjunctuur, noah de investeringsneiging
en -gerichtheid, noch de ruimte op de i
kapitaalmarkt en het renteniveau, noch J
de dominanten in de bouwbehoefte zijn a
z.i. voldoende te peilen. Bovendien zou
een raming op lange termijn
capaciteit zelf niet verruimen.
Een „planning" op lange termijn voor
de woningverdeling ls naar het oordeel a
van de minister eveneens een hachelijke
zaak.
23.53—04.00 NWS.
Hilversum II, 29S m. 19.00 Nws 19. :0
Actualiteiten 19.22 Sportpertscoop ".9.30 Do
Oelewappers, gevnr progr 20.00 Kamcrork
cn zangsollst: klass muz 20:öo Lichtba
ken. lezing 2'..00 Tierelantijnen gevar
programma 22.0 LOicht cnBemble én zang-
solisten 22.20 22.25 Boekbespreking
22.30 Nws 22.40 WfJ lulden de zondag in
23.00 Nouveauté'* 23.95—24,00 Nwa.
TELEVISIE
NTS: 12.20—12.55 Oxford-Cambridge, re
portage van de traditionele jaarlijkse
roeiwed6triJd op de Theems. NCRV: 15.00
- Dickcns-film 15.25 Filatelistisch allerlei
bracht (cn dat met zijn Oelewappers 15.40 Licht orkest. NTS: 15.50 Morgen
nog steeds doet) hoofdpersoon zijn in brengen, programma over een ongewoon,
hot amusementsprogramma van de spectaculair transport. NCRV: 16.25 De
KRO Tierelantijnen" Tot ziin ea«ïtrn politie-muis, tekenfilm 16.35 Dier In t
vl^er 17 «>-11.45 V d kinderen 19.30 Las-
behoren de pianist Gerard Hengeveld sle, TV-film. NTS: 20.00 Journaal en weer-
en de vocalistes Sonja Oosterman en overzicht NCRV; 26.20 Memo 20.30 Het
Jany Bron.
Op zaterdag 30 maart zal Jan de
Cler. de man die talloze malen via de
KRO-radio dwaze parodieën op het le
venslied in de huiskamers heeft ge-
Testament, TV-feullleton Arthur en Eva
(deel 6) 21.06 Dc buurvrouw la een be
roemdheid. TV-film 21.50 Morgen is het
zondag. NTS: 22.00 Eurovisie Song Festival
1963 23 30—23.35 Journaal.
Programma voor zondag
De jury van dc televisiespel-wed- Hilversum I. 402 m. VARA: 8.00 Nws
strijd 1962, uitgeschreven door NTS en cn socialistisch strijdlied 816 Weer "t
geen weer. gevar progr 9.45 Geestelijk
leven, toespraak VPRO: 10.00 Geef het
door. praatje 10.05 V d kinderen. IKOR:
10.30 Ned Hervormde kerkdienst 11.30
T.V.-spelwedstrijd:
geen eerste prijs
BRT, heeft onder de 277 inzendingen
tot haar spijt (aldus de voorzitter van
de jury, Ed Hoornik) geen stuk gevon- u
den dat voor de bekroning met een Vraag en antwoortï"vPRO:""n.45~"Flltjïn:
eerste prijs in aanmerking komt nieuws van eigen erf. AVRO: 12.00 Kleur-
De tweede prijs „,„i toegekend ,an
het spel „Oponthoud m de jungle'ge- dc toestand in de wereld, lezing 13.17
schreven door Annie Matti en Wim Meded of gram 13,20 Op dc plaatrust.
Spekking, de derde prijs Is voor „Ont- strijdkrachtenprogramma 14.00 Rotterdams
moeting in Ibize", geschreven door pnUMnnoiiizcn .orkest en solbt: moderne
T„_ en klass muz 15.10 Gezien gehoord, ge-
Jan-Gomaar Gheuens. lezen, het veertiendaags kunstsymposion
Eervolle vermeldingen werden toe- -.5.40 Kamerkoor: moderne muziek 16.00
gekend aan de volgende inzendingen: Dansork en zangsolisten 1630 Sportrevu*
„Tijdsein" door L. C. Vrooland, „Man
nen in Pendek" door R. Swart, „Mis
schien wel honderd jaar" door Anton
van Gasteren en „De nachten zijn
koud" door C. A Keukens.
Duyvis uit Koog aan de Zaan en
de Rotterdamse Wings Fabrieken zijn
een zoute pinda-oorlog begonnenDe
slag betreft niet de hartige nootjes
zelf. maar gaat om de verpakking.
Duyvis spande een kort geding bij de
president van de Rotterdamse recht
bank, mr. GL. de Reuder. am om
dat de Zaanse fabriek vindt, dat haar
verkoop van zoute pinda's door de
nieuwe verpakking van Wings wordt
geschaad.
De pleiter voor Duyvis mr. W. Black-
stone, zei dat de verpakking van Wings
bedriegelijk veel lijkt op die van Duyvis.
Hij meent, dat hierdoor bij het publiek
verwarring zou kunnen ontstaan. Mr.
Blacksbone zei, dat Duyvis nogal laat
met de verkoop van pinda's is begonnen,
namelijk in 1961.
De verpakking van Wings was toen
geheel anders en van enige verwar
ring kon geen sprake zijn. In januari 1963
kwam de Rotterdamse fabriek echter met
een nieuwe verpakking voor haar pinda's.
Het vreemde is nu, dat de nieuwe zak
jes van metingen en de inhoud van de
ghowdoos van Wings zijn dezelfde als die
van Duyvis." zei mr. Blackstone.
12
„Met andere woonden: hy wil dat Ruth van
me zal scheiden.
„Wat een dwaasheid!" zei MireLle. „Waarom
zou zij van je scheidenen"
Derek Kettering meesmuilde.
„Voornamelijk om jou, chérie!" zei hij.
MireLle haalde de schouders op.
„Dat is nonsens", venklaande ze op zakelijke
toon.
„Grote nonsens", stemde Derek toe.
„En wat denk jij nu te doen?" vroeg MireLle.
„Beste kind, wat kan ik doen? Aan de ene
kant een man met ongelimiteerd kapitaal; aan
de andere kant een man met ongelimiteerde
schulden. Ik heb eenvoudig niets te wiillen."
„Het zijn vreemde mensen, die Amerikanen",
zei Mirelle.
Derek ging voor haar staan en nam haar
beide handen in de zijne.
„Zul jij me in de steek Laten?"
„Wat bedoel je? Als
„Ja", zei Kettering. „Als de schuldeisers als
gieren op het aas afkomen. Ik houd heel, heel
veel van je, Mirelle. Laat je me in de steek?"
Ze trok haar handen weg.
„Je weet dat ik je aanbid."
Hij hoorde de aarzeling in haar stem.
„Precies zoals ik dacht. De ratten verlaten
het zinkende schip."
„Maar Derekl"
„Zeg het maar eerlyk", zei hij heftig. „Je
Laat me lopen, niet waar?"
Ze trok de schouders op.
„Ik houd dolveel van je, Derek. Werkelijk,
mon ami, ik houd van je. Je bent heel lief
een beau garpon. maar ce n'est pas prati
que."
„Je bent een luxe-paardje, niet waar? Is het
dat wat je wilde zeggen?"
„Als je het zo wilt uitleggen".
Hy ging naar het raam en bleef een poos
naar buiten kjjken, met zijn rug naar haar toe.
„Waar denk je aan, mon ami?"
Hij keek haar over zyn schouder aan.
„Zo maar ik dacht aan een vrouw."
Het geheim van
door AGATHA CHRISTIE
„Aan een vrouw?"
Dit was een onderwerp dat Mirelle begreep
en daarom was ze er dadelijk by.
„O. je hoeft niet bezorgd te zyn: het is een
dame met grijze ogen, die ik in de gang van
het Savoy-footel tegen het lyf liep."
„En wat zei ze wel?"
Zover ik me herinner, zei ik: „Pardon" en
zei zy: „Het hindert niets" of iets vam die
aard."
„En toen?"
„Niets meer. Daarmee was het afgelopen."
„Ik begrijp geen woord van al wat je zegt",
zei de danseres.
„Een vrouw met grijze ogen", mompelde De-
rek in gedachten. „En toch zou ik haar niet
graag nog eens ontmoeten.
„Waarom niet?"
„Ze zou me ongeluk kunnen aanbrengen, zoals
vrouwen gewoonlijk doen."
Mirelle stond vlug op en legde een arm als
een slang om zijn hals.
„Je bent een dwaze jongen. Derek", fluisterde
ze.
„Je bent een grote dwaas. Je bent een beau
gargon, maar ik nee, ik ben niet geboren
voor armoede. Luister nu eens naar my. De
zaak is zo eenvoudig."
Kettering antwoordde niet. De danseres ging
voort:
„Je schoonvader is heel ryk, nietwaar? Bijna
de rijkste man van Amenika. Een paar dagen
geleden moet hij de prachtigste robijn van de
wereld gekooht hebben heit Vurige Hart. Zo'n
steen hoort bij een vrouw als ik. Ik houd van
juwelen, Derek. O, als ik eens een steen zoals
het Vurige Hart kon dragenl"
Ze zuchtte en wend opeens praktisch.
..Jij begrijpt dergelijke dingen niet, Derek; je
bent maar een man. Van Aldin geeft die robijn
aan zijn dochter, venonderstel ik. Zij is enig
kind, nietwaar?"
„Ja".
„Dus als hij sterft, erft zü al zyn geld. En
als zij eens plotseling stierf? Dan zouden al die
miljoenen aan jou komen?"
„Zoals de zaken nu staan, ja. Voor zover ik
weet heeft ze geen testament gemaakt."
„Als zij eens stierf, wat zou dat een oplossing
zijn", zei de danseres.
Een ogenblik zwegen beiden. Toen barstte De-
rek in lachen uit.
„Je bent buitengewoon praktisch. Mirelle; en
ik mag dat wel in je, maar ik ben bang dat wat
je verlangt niet zal gebeuren. Mijn vrouw is
buitengewoon gezond."
„Wel," zei MireLle, „er gebeuren weieens on
gelukken."
Hij keek haar scherp aan, maar gaf geen ant
woord.
Zy ging voort:
„Maar je hebt gelijk, mon ami we moeten
niet vertrouwen op mogelijkheden. Kijk eens,
lieve Derek, er moet niet over die scheiding
gesproken worden. Je vrouw moet het idee op
geven."
„En als ze niet wil?"
„Ik denk dat ae wet zal willen. Ze is iemand
die niet van publiciteit houdt. Er zijn een paar
aardige verhaaltjes die ze liever niet in de
krant zal lezen."
„Wat bedoel je?" vroeg Kettering scherp.
„Parbleu! Ik bfdoel de meneer die zich graaf
de la Roche noemt. Ik weet alles van hem af,
ik ben een Parisienne, zoals je weet. Hy was
haar minnaar vóór ze trouwde, niet waar?"
Wordt vervolgd
17.30 V d Jeugd 17.50 Nwa. sportuitslagen
en sportjournaal 18 30 Salonork met zang-
solist 19.00 Bij nader inzien Journalisten-
forum i9.40 Vrij entree, cabaret. AVRO:
20.00 Nws 20.05 Zing met ons mee 2030
Voordracht 20 45 Hongaars ork 21.00 Het
kan niet altijd kaviaar zijn, hoorspel
i (deel 6) 21.40 Müsica folclórica de Espana
muzikale lezing 22.05 Had u toen maar
geleefd, licht progr 22.30 Nws 22.40 Ac
tualiteiten 22.55 Meded en sportuitslagen
2e klas voetbal 23.00 Klass en moderne
gram 23.25 Licht orkest 23 5524.00 Nws.
Hilversum II, 298 m. NC3RV: 8.00 Nws
en weeroverzlcht 8.15 Orgelspel: gewijde
- muz 8 30 Morgenwijding 9.15 Geestelijke
liederen KRO: 9.30 Nws 9.45 RadloZll-
a narmonlsch orke6t en zangsollst 9.55 In-
leiding Hoogmis 10.00 Plechtige Hoogmis
11.30 Fragmenten utt klassiek en roman-
De «letter voor Wines mr T Pot ll8ch repertoire '«H 12.05 Klein beraad
19e piener voor wings mr. j. t-oi- vragen soms ook antW00rden 12.15 Me
ter van Loon. bestreed alle argumenten tropolc-ork cn zangsollst 12.50 Buitenlands
van Duyvis. Hij zei, dat van verwarring comm 13.45 De kerk in Brazilië, lezing
geen sprake kon zijn. 14.00 V d kinderen .4.30 Klass cn mo-
De «resident zal vriidav 29 maart derne kamermuz 15.15 Thee met Babbe-
ue president zal vrijdag, -» maart i laarg. programma voor en ovcr b^a^ea
om half tien 's morgens vonnis wy- 15.55 De hand aan de ploeg, lezing 16:00
zen. a Sport 16.30 Vespers. IKOR: 17.00 Bltjf
a zitten waar je zit. radio drive-in voor Jon-
t ee mensen 17.15 Samenzang 17.45 Mensen.
1 lezing 18.00 Het Geladen Schip, culturele
1 kritieken 1830 De keric aan het werk.
kerkelijke actualiteiten 18.40 Brood voor
het hart, klankbeeld. NCRV: 19.00 Nwa uit
J de kerken 19.05 Vocaal ensemble, trom-
j bone- en orgelspel: geestelijke liederen
19.30 Gesprekken over de Heidelberger.
lezing. kro: 19.45 Nws 20.00 De onweer-
a staanbare nachtegaal, hoorspel (7 20 40
Gram 20.55 Bisschoppelijke vastenactie
(Vervolg van pagina 1)
Minister De Pous Wijst voorts op een i 1963. toespraak 21.05 Viool en piano: klasa
mogelijke teak voor regionale organen S^ziwen"ï*S:S"rind<MJo'lfi Sa
om ter zake van deze concentratie sti- BoekbeSpreklng zz.zo Nw. 21(0 Um'S
muierend te werken. Een ruime opvat- 2 gebed 22.50 Volksmuz met comm 23 20
ting van het begrip distributie zou er a van ae hedendaagse muz 23.55—
volgens de bewindsman toe kunnen
leiden, hierbij naast de distributie J Televisie
ter plaatse ook het intercommunaal IKOR: 17.00—18.00 Kerkdienst van de
transport in ccn bepaald gebied te be- Centrale Hervormde Jeugdraad. NTS:
trekken. :t° Weekjournaal 20 Oo Sport in beeld
M Muzikale improvisaties. VARA: 20.35
Wat dit laatste betreft IS de vraag De wereld van vandaag 21.05 Diamanten
gerezen, of in een efficiënte opzet hij het diner, televisiespel 22.00 Achter
daartoe plaats is voor afzonderlijke het nwB- NTS: 22.30—2255 Journaal,
organisaties als de openbare lichamen J
gemeentelijke gasvoorziening Zuid- a Programma voor maandag
Holland en gasbedrijf centraal Neder-
land. De situatie behoeft niet uit tc f. 402 AVRO: 7.00 Nwa
duiten, dat deze lichamen hun trans- óo Nn
portnet behouden. De minister meent, klankjuwelen (gr) 900 Ochtiendgym v d
dat een verdeling van het Nederlandse lulstcraars 9 :o groenteman
VÏ MkHS; '0^™™
initiatief te nemen om in overleg met «va huisvrouw 12 00 Licht ensemble met
alle betrokkenen tot een bevredigen- 2 '2 Meded ten behoeve van
de regeling te komen. Het ligt naar tand" te.M me°S5lohyL'>1''ffi
het mzicht van de minister met op J I3.oo Nws 13.15 Meded, eventueel actueel
de weg van de centrale overheid om a of, 'VTü,Beursber 13.30 Promenade-
hierover met een nota te komen. ££S*p3g
De minister zegt voorts, dat de taak your waggon (gr) 14.50 Voordracht 15.00
van de gemeenten bU de distributie van J^°ilern® 16 20 Lichte gram 17.00
eVn nnrlvlndere ie ie T I.I.,Tui.
aardgas sterk zal worden 1
eventuele concentratie
enten er recht- J - ...v.
strccks by betrokken zullen zijn. Er is b®8*l«d'ng (gr) 1835 Óoncouremuz 1963.
volgens drs. De Pous geen aanleiding Hilversum li, 298 m. NCRV: 7.00 Nwa
een algemene regeling te treffen ter ff®*?" Dagopening 7.C5 Klass
schadeloostelling van een verlies aan dag Hadlokraïl "secT'Kte"?,
inkomsten. J wijde muz 8 30 Lichte gram SM Inotru-
De Gasunie wil in principe de handel- ™d'aJl'ek£! ^erlandae melodietjes 9.0e
wijze continueren, dat niet alle levert»- 10.10 S 55 °ig£o5 t>« toSd*"
gen over de gemeenten lopen, zoals in theologische etherleergang u.06 Cello-
de voorzieningsgebleden van de staats- —i0" 1?.°<"rn.e muziek 11.35
gram 12.25 Voor boer en tuinder
Meded ten behoeve van land- en
grens, die hierby zal worden getrokken. tuinbouw 12.33 Lichte ortc muz en zang-
zal overleg moeten plaats hebben, even- 2 M> -F. ^"tueei actualiteiten
als over dc wijze, waarop moet worden ,'3 LtShtJ*g?amA'um 'sSSSSS?' 14^
voorzien in de gevallen, dat gemeenten Samen uit - Samen thuis, gevar progr
Industriële afnemers hebben met een 1 i®:*5 Kinderkoor lenteliedjes (gr) 16OO
groter afnamcvolume. *5 ,®ar|ton en orgel:
De mtoUter releveert het overleg, dat feugd 17.30 oSn 17 45
thans tussen regionale organen, respec- 1?50 Regerlngsultz: Tussen Coran-
tlevelljk gemeenten, en de participanten J? <5?ar^w,J?c.' door mr dr H J Roet-
In de nieuwe gasmeateehappij plaats K'™
heeft. Nu de Gasunie, naar verwacht mag 2 tblevtsiv
worden, eerlang met haar werkzaam-
heden begint en in do openbaarheid zal NTS; :93° Oor boy. filmpje 19.46 Open
treden, meent drs De Pous te mogen o^JzlïM» PollSkpmay? CHU^Ü
vertrouwen, dat, als er ten aanzien van Voedsel of honger.no* P(ïro<idoffÏiüSS)
bepaalde punten onzekerheid bij een £lr? °v«r hot wereldvoedseltekort 3110
aantal gemeenten bestaat, hierover spoe- 2 ^hflh .^rdeH.?fNJ^.aa„rHcitc da« <a f*
dl, meer ktemrheid zü kernen. TSV".. TZSZ,
i distributie van sram ib2U Lichte gram 17.00
i uitrehreld ne Yd, Podv,nder» 17.15 Licht ensemble 17.30
l uitgebreid. De y d jeugd 17.50 Voor burger en militair:
doet hieraan militair comm 18.00 Nws 18.15 Politiek
