mm
Uw probleem is het onze
Stellingen voor tv-debat
van morgen betrokken
Verkoudheid
ASPRO
Commerciële televisie
bedreigt de pers
Dr. J. WDoeve aanvaardt
hoogleraarsambt
Prof. mr. J. C. van Oven
te Leiden overleden
Belangrijk
Na dikwijls koortsachtige activiteit
N.O.T.U. ernstig bezorgd
Uitzendingen van
Kaïnerdebatten
Een woord voor vandaag
Klankbeeld over
Rab. Tagore
„Elckerlyc" op
de beeldbuis
Vraaggesprekken met
lijstaanvoerders
1
MAANDAG 18 MAART 1963
Commentaar
Gisteravond zagen we in het tele
visieprogramma van de NCRV de
tweede door Kees van Langeraad en
Didier van Koekenberg gemaakte do
cumentaire over Nigeria. Nu kregen
wij indrukken uit het oosten en wes
ten van het land in opnieuw zeer in
teressante beelden bij helder commen
taar. Een boeiend geheel, dat verschil
lende facetten van de ontwikkeling
van het land toonde en waarin open
lijk en duidelijk werd gezegd, hoe
men in \miversiteitskringen over de
westerse beschaving denkt en welke
problemen de aanpassing daarbij op
roept. Een sprekend voorbeeld van de
wijze waarop westerse invloeden ge-
ent worden op de oosterse volksaard
leverde een ander hoogtepunt in de
documentaire: een godsdienstoefening
waarin het oosterse geloof, het Jood
se geloof en het christendom, gepre
dikt door zending en missie, op won
derlijke wijze tot een voor onze wes
terse ogen en oren moeilijk te volgen
maar zeer enthousiast samengaan zijn
gekomen.
De zender Smilde had een uur sto
ring, waardoor men in het noorden
een goed deel miste van de eenacter
„De vorstin", door Ank van der Moer
geschreven naar een novelle van
Tsjechow, waarin zijzelf met Han
Bentz van den Berg de grote dialoog
opvoerde. Een juweeltje van toneel
speelkunst, waarin Ko Arnoldi en An-
net Nieuwenhuyzen met fijn-afge
werkte kleine rollen deelden.
Als gewoonlijk werd het program
ma vervolgd met een fraai kort con
cert door het Amsterdams Kameror
kest. Het echtpaar dat de schier einde
loze reis van hun leven maakte, was
nu in „de plaats, genaamd Gethse-
mané", zwaar van nog altijd levende,
grootse herinneringen.
Een belangrijk programma voor de
zondagavond
jy/JORGEN begint in de Tweede
vanavond
CVK/IKOR/RKK: 19.30 Logboek, Jeugd-
weeroverrioht; 20.20 Zendtijd politieke par
tijen: Pacifistisch Socialistische Partij.
VPRO: 20.30 25 Jaar televisie in Nederland;
- oek; 41.13
NTS gaat liefst
met groep
van 47 in zee
Kamer de slag om het tweede
televisienet. Na een koortsachtige
activiteit, die tot het laatste ogen
blik heeft geduurd, zyn de stel
lingen ingenomen. De posities zfón (Van onze parlementsredactie)
duidelfjk. De Kamer, die morgen
over een vraagstuk van het groot- dif>de w,erd tot voor kort de OTEM be-
- - schouwd, een N.V., opgericht door vijf
ste belang krijgt te oordelen, kan
weten, wat de conseqenties zijn
van de houding, die zij zal aan
nemen.
Formeel zal het "debat gaan om
de nota inzake de Reclametelevisie,
die op 22 februari 1961 is inge
diend. De indieners, de christelij-
ke-historische staatssecretaris van
onderwijs, kunsten en wetenschap
pen, mr, Y. Scholten, en de rooms-
katholieke toenmalige staatssecre
taris van economische zaken, dr.
G. M. J. Veldkamp, kwamen met
het opzienbarende voorstel, de uit
zendingen via het tweede tv-kanaal
te laten verzorgen door een onaf
hankelijke commerciële onderne
ming. Gedurende natuurlijke on
derbrekingen van de programma's
zouden reclameboodschappen kun
nen worden uitgezonden. De ad
verteerders zouden geen invloed
mogen uitoefenen op de program
ma's.
Reeds geruime tijd, voordat de nota
werd ingediend, was bekend, dat de re
gering werkte aan plannen voor de in
voering van commerciële televisie. Het
behoefde niet te verbazen, dat, zodra
het gerucht ging, dat aan de televisie
geld zou zijn te verdienen, de gegadig
den zich op dit goudmijntje wierpen als
vliegen op de strooppot. Tot op het
laatste ogenblik hebben zich liefhebbers
aangemeld.
Als belangrijkste commerciële gega-
dagbladondernemingen, enkele banken,
grote industrieën en warenhuizen. De
OTEM wil het tweede net verzorgen uit
de opbrengst van reclameboodschappen.
Kleinere bedrijven dienden zich aan
in de Nederlandse Televisie Maatschap-
"LIET bestuur van de Nederlandse
n Organisatie van Tijdschrift-Uit
gevers N.O.T.U. heeft in een tele
gram aan de staatssecretarissen
GIJzels (Economische Zaken) en
Scholten (Onderwijs, kunsten en
Wetenschappen) uitdrukking gege
ven aan ernstige bezorgdheid over
de gevolgen voor de Nederlandse
tijdschriften van Invoering van com
merciële televisie. Vermindering van
advertenties ten gevolge van com
merciële televisie heeft in de Ver
enigde Staten in Engeland de ver
dwijning veroorzaakt van talrijke
belangrijke tijdschriften.
Een soortgelijke situatie in Ne
derland zou betekenen dat de prik
kel tot lezen bij het Nederlandse
volk zou verminderen. De demo
cratische geschakeerdheid van de
publieke opinie-vormende organen
zou worden beknot. Niet alleen het
tijdschriftwezen, doch ook de gra
fische industrie zou ernstig worden
getroffen.
Indien besloten wordt tot televisie-re
clame willen de tijdschriftuitgevers me
dezeggenschap in net beheersorgaan en
zodanige beperking, dat de gevolgen
voor het tijdschriftwezen niet onover
komelijk zullen blijken.
„Indien in weerwil van onze ernstige
bezwaren besloten wordt tot commer
ciële televisie, sluit het N.O.T.U.-be
stuur zich aan bij Me kortelings kenbaar
gemaakte desiderata van de Vereniging
de Nederlandse Dagbladpers ten aan
zien van medezeggenschap, tariefstel
ling, korting voor bemiddelaars en ver
liescompensatie. hierbij aannemende,
dat gelegenheid zal worden geboden om
over de uitwerking dezer desiderata na
der overleg te plegen", aldus het tele
gram.
Adres
Ook in een adres aan de leden van
de Tweede Kamer heeft het N.O.T.U.
bestuur uitdrukking gegeven aan be
zorgdheid over de gevolgen van invoe
ring van commerciële t.v.
„De bezorgdheid vindt zijn oorsprong
in het feit, dat de televisie in zijn-
door de overheid gedekte monopolie
positie ernstig nadeel zou toebrengen
aan reclame-media, die op de vrije
markt en onder vrije concurrentie zijn
ontstaan (tijdschriften, dagbladen,
enz.,) zonder dat deze media zich hier
tegen met gelijke wapenen zouden kun
nen verweren."
Als een aanzienlijk deel van de ad
vertentie-inkomsten zou worden ont
trokken aan de tijdschriften, zouden de
uitgevers genoodzaakt zijn, de prijzen
van hun bladen zodanig te verhogen,
dat dit ongetwijfeld een massale af
val van abonnees ten gevolge zou heb
ben.
Dientengevolge zou de belangstel
ling van de adverteerders nogmaals
verminderen en zo zouden de inkom
sten van de tijdschrift-uitgevers ln
eën 'dalende spiraalbeweging geraken,
waarvan het eind gemakkelijk te voor
spellen valt.
„De ervaringen van tijdschrift-uit
gevers in andere landen spreken op
dit pnnt een duidelijke taal. Het mag
bekend worden verondersteld, dat zo
wel in de U.S.A. als ln Engeland tal
van tijdschriften, waaronder verschil
lende met miljoenen oplagen, zijn ver
dwenen of in ernstige financiële moei
lijkheden geraakt."
Het is zeker, dat een groot deel
van de Nederlandse pers door de ont
wikkeling welke wij vrezen, ernstig
zal worden getroffen.
Het is bovendien duidelijk, dat de
voor het grote publiek bestemde tijd
schriften het zwaarst zullen worden ge
troffen. De televisie is immers voorna
melijk aantrekkelijk voor adverteer
ders van merkartikelen en juist deze
zijn tot nu toe voor het overgrote deel
de adverteerders in bedoelde tijdschrif
ten, aldus de N.O.T.U.
De N.O.T.U. zegt dat de democrati
sche geschakeerdhcld van de publleke-
opinie-vormende organen ln ernstige
mate zon worden beknot. Dit geldt ook
bij de verdwijning van tijdschriften, die
men niet tot de opiniebladen rekent.
Het uitgeverijbedrijf en ook de grafi
sche Industrie van Nederland zon ern
stig worden getroffen.
Het is nog maar enkele weken ge
leden, dat de aanmelding van een
nieuwe gegadigde als een bom in
sloeg. Onder voorzitterschap van de
burgemeester van Rotterdam, mr. G.
E. van Walsum, presenteerde zich de
stichting Televisie Nederland (TVN),
een orgaan, dat het laat voorkomen,
alsof het een representatie vormt van
het hele volk.
De nationale televisie, die de TVN
nastreeft, zal moeten worden bekostigd
door de Maatschappij voor Televisiere
clame, de TER, die de reclame tussen
de TVN-programma's wil verzorgen. De
TER is opgericht door Zwolsmans Land-
bank, het bankiersbedrijf Pierson, Hel
dring en Pierson en vier dagbladbedrij
ven, die ook reeds in de OTEM par
ticiperen.
Een aantal tijdschriftuitgevers dingt
naar een concessie via de N.V. Com
merciële Televisiemaatschappij Neder
land en een aantal bioscoopexploitan
ten heeft de vorige week laten weten,
dat zij een t.v.-syndicaat hebben opge
richt om ook een aandeel in de te ver
delen koek te krijgen. In dezelfde week
deed radio Veronica den volke kond, dat
zij haar commerciële uitzendingen niet
tot de radio wil beperken.
Aan het eind van de vorige weck
hebben bovengenoemde gegadigden
voor het verzorgen van commerciële
programma's, radlo-Veronica uitgezon
derd, ln Amsterdam vergaderd. Zij rea
geerden hiermee op de mededeling die
de staatssecretarissen onlangs aan de
Tweede Kamer hebben gedaan, name
lijk dat een bundeling gewenst is van
organisaties, die streven naar een on
afhankelijke programmamaatschappij.
De vijf zijn bereid, een dergelijke bun
deling tot stand te brengen en zich ook
overigens te schikken naar de wensen,
die door de regering in de Nota zijn
gesteld. De positie van de commerciële
gegadigden ls dus op het ogenblik vrij
duidelijk.
via het tweede kanaal verleent.
De strijd is hoog gelopen en er zijn
misschien aan de verschillende zijden
wel woorden en argumenten gebruikt,
die beter achterwege hadden kunnen
blijven. De argumenten pro en contra
zijn neergelegd in talrijke uitspraken,
brieven, resoluties en memorandums.
Een stroom van stukken is in de loop
der jaren op de tafels van de Kamer
leden beland. Zij moeten kiezen, deze
week.
Aanhang
O
Dat de NTS en de omroepverenigin
gen ln de Tweede Kamer een grotere
aanhang hebben dan de commerciële
maatschappijen, is ln de loop der jaren
wel duidelijk geworden. Pro-commer-
cle zijn eigenlijk slechts alleen de VVD-
fractie, een aantal chrlstelljk-hlstorl-
schen, een handjevol socialisten en een
minderheid van de KVP-fractie. Als
het gaat om een zwart-wit keus, voor
of tegen de NTS, of voor of tegen de
commerciële televisie, behoeft men er
nauwelijks aan te twijfelen, of het NTS-
standpunt zal zegevieren.
Nu ls het zeer gewaagd, ten aanzien
van Kamerdebatten voorspellingen te
doen. Het zou namelijk wel eens kun
nen zijn, dat nog een tussenweg wordt
gevonden, die alle partijen enigszins te
vreden stelt. Daarbij moet worden be
nadrukt, dat de kans op een dergelijke
tussenweg kleiner is geworden, sinds
staatssecretaris Veldkamp minister van
sociale zaken is geworden en op eco
nomische zaken is opgevolgd door de
minder krachtige drs'. Gijzels.
Bekend is, dat het dr. Veldkamp er
vooral om te doen is geweest, dat aan
het bedrijfsleven via het tweede tv-ka
naal gelegenheid werd geboden, recla
me te maken, hoe dan ook. De nota,
zoals die bij de Kamer is ingediend,
toont een sterk economische benade
ring. De indruk bestaat, dat het voor
dr. Veldkamp minder belangrijk is ge
weest, in welk vat deze reclame wordt
gegoten.
Veel kritiek
Hetzelfde kan worden gezegd van
hen, die de denkbeelden van de re
gering afwijzen of met vrees tege
moet treden. Een -sterk afwijzende
houding is steeds ingenomen door de
Nederlandse Televisie Stichting en
de gezamenlijke omroeporganisaties.
Zij willen zelf de uitzendingen op het
tweede net verzorgen en menen, dat
gezien de toeneming van het aantal
tv-kijkers de opbrengst van het kijk
geld groot genoeg zal zijn om die
uitzendingen te financieren.
Moet er toch reclame komen, dan
zouden NTS en omroeporganisaties het
liefst in zee gaan met de groep van
de 47 dagbladen, die uit vrees, dat het
invoeren van commerciële televisie de
positie van de dagbladpers zal scha
den, zich heeft opgeworpen als gega
digde voor het verzorgen van de re-
De typisch commerciële benade
ring moet veel meer aan mr.
Scholten worden toegeschreven. Hij
is een van de bewindslieden voor
wie een zuiver commerciële tele
visie zeer aantrekkelijk is. Zijn
inzicht domineert in de memorie
van antwoord over de nota aan
de Kamer, welk stuk werd ge
schreven na het vertrek van dr.
Veldkamp naar Sociale Zaken.
Mr. Scholten baseert zijn standpunt
op de redenering, dat het recht op vrije
meningsuiting via de televisie zoveel
mogelijk tot gelding moet worden ge
bracht en dat het daarom niet aangaat
de uitzendingen alleen door de bestaande
omroeporganisaties te laten verzorgen.
Welk standpunt zal zegevieren
blijken uit de uitspraak, die de Kamer
deze week moet doen. De zaak waarom
het gaat is vooral van groot levensbe
schouwelijk en cultureel belang. Men
denke bijvoorbeeld maar aan de posi
tie'van de NCRV, die óók in het gé-
ding is. Ook politieke aspecten spreken
natuurlijk mee, maar dat deze zaak tot
een ernstige politieke crisis zal leiden
en, figuurlijk gesproken, hoofden zal
gaan kosten, lijkt niet erg waarschijn
lijk.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te WijnjeterpDuurswoude
(toez.): G. J. J. Liefting, te Niekerk
Oldekerk.
Aangenomen naar AkerslootLimmen:
mr. J. v. d. Pol. kand. te Beverwijk.
Bedankt voor Oldenbroek: B. Eysenga,
te Barneveld.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Koudekerk a d. R;in:
H. Makkinga. te Wilsum, die bedankte
voor Donkerbroek.
Beroepen te Maassluis (vac.-C. Mak):
J. Wolven, te Urk.
EVANG. LUTHERSE KERK
Bedankt vöor Amsterdam-W (vac. G.
Fafié); A. Johannes, te Delft.
De generale synode van de Gerefor
meerde (vrijgemaakt) Kerken komt vol
gend jaar bijeen. De roepende kerk is
Rotterdam-Delfshaven. De kerkeraad
heeft thans medegedeeld dat de synode
bijeengeroepen zal worden tegen 7 april
1964. Tevens wordt medegedeeld dat
de stukken voor deze synode voor 1 ok
tober van dit jaar aan de kerkeraad
moeten worden toegezonden.
RTF in proces met
bioscoopeigenaars
De Franse federatie van bioscoopeige
naars heeft een proces aangespannen
tegen de Franseomroep RTF, wegens
„oneerlijke concurrentie". De zaak be
gon met een kort geding, waarin de
Handelsrechtbank van Parijs uitspraak
moest doen.
Dit kort geding werd de eigenaar van
het café La Chope aangedaan door zijn
buurman, de directeur van de bioscoop
Les Nociambules. Op de avond van 6
januari jl. werd in de bioscoop de film
„Mazarin" vertoond, maar diezelfde
avond zond de televisie dezelfde film
uit.
Aangezien het café een televisietoe
stel bezit, kon men de film daar ook
zien, tegen betaling van een glas wijn
of een glas bier. Dit had tot gevolg,
dat het café vol zat en de bioscoop leeg
was. Daarover werd de bioscoopeige
naar zo boos, dat hij de caféhouder een
kort geding wegens oneerlijke concur
rentie bezorgde.
Maar de federatie van bioscoopeige
naars maakte van deze gelegenheid ge
bruik, de zaken in groter verband aan
te pakken en klaagde de RTF zelf aan.
De federatie vraagt een schadevergoe
ding van 1 miljard francs, gegrond op
het feit dat door de televisie 5 miljoen
Fransen per jaar niet meer naar de
bioscoop gaan.
De opzet is, uitzending van speelfilms
via de televisie voortaan onmogelijk te
maken; maar zover zal het wel niet
komen.
morgen
Hilversum I. 402 m. AVRO: 7.00 Nieuws;
7 10 Ochtendgymnastiek; 7.20 Lichte gram
mofoonmuzlek VPRO: 7.50 Dagopening
AVRO- 8.00 Nieuws. 8.13 Lichte grornmofoon-
muziek: 9 00 Ochtendgymnastiek voor de
vrouw; 9.10 De groenteman; 9.15 Klassieke
grammofoonmuzlek: 9.35 Waterstanden; 9.40
Morgenwijding: 9 35 Een boek voor het gees,
te lijk leven, boekbespreking; 10.00 Lichte
grammofoonmuzlek; 10 50 ^oor de
11 00 Voor da zieken; 12 00 Licht ensemble
me* zangsvllat; 12.20 Regeringsuitzending:
Uitzending voor da landbouw; 14.30 Medede
lingen t.b.v. land- en tuinbouw; 12 33 Metro-
pole orkest; 13 00 Nieuws; 13.15 Mededelin
gen, eventueel actueel of grammofoonmuzlek;
13 25 Beursberichten; 13.30 Dansorkest met
zangsolisten; 14.00 Lichte grammofoonmuzlek
14.40 Schoolradio; 15.00 Met naald en schaar:
15.30 Pianorecital; 16.05 Voordracht; 16.15
Lichte grammofoonmuzlek; 16 30 Voor ae
jeugd; 17 30 Lichte grammofoonmuzlek: 17.55
New York calling;
Hilversum II. 298 m. KRO: 7.00 Nieuws;
7.10 Morgengebed; 7.15
strip voor de Jeugd en event, actualiteiten.
7.55 Overweging; 8.00 Nieuws; 8.15 Pontifica
le Hoogmis; 9 30 AmusemenUmuriek (gr
9.40 Schoolradio. 10 00 Voor de kleuters; lO.lo
Lichtbaken lezing; 10.25 Operamuziek fgr).
1100 Voor de vrouw; 11.30 Lichte grammo
foonmuzlek; 1150 VoUm.vooruit, PraMJ®.
12 00 Middagklok-noodklok: '«V«nven-
taal kwartet en zangsoUsten; 12 30 Mede-
de'ingc- t.b.v, land- en tuinbouw; 12.33
Draalorgelmuz; 1245 Katholiek nieuws,
13.00 Nieuws: 13.15 Platennleuws; 13.30 Pro
menade-orkest cn zangsolisten: ^"n"
sons de France. 14 33 Voor de plattelands
vrouwen: 14.45 rierelantijnen: gevarieerd
programma (herhaling van «terdag JU;
15.43 Gitaarmuziek (gr): 16.00 Voor de zie
ken? '6.30 Zlekenlof; 17 00 Voor dc jeugd:
17.43 Beursberichten; 17.50 Regeringsuitzen
ding: Mens en muziek ln de Nederlandse An
tillen. door Dr. G D van Wengen; 18.00
©an- '.est en xangsollsten; 18.50
mijn gcvall, vragenbeantwoording.
Hilversum 1 402 ra. VARA: 18.00 Nieuws
en commentaar: 18.20 Actualiteiten; 18.30
Electronisch orgel en plano: lichte muziek:
18.45 Tussen twee bevrijdingsfeesten, lezing;
19 00 Parlementair overzicht; 19.15 Rcgc-
ringsultzendlng: Antilliana. Een serie klank
den, samengesteld door het Bureau Voor-
Ucltting van het kabinet van de Nederlandse
Antillen; 19.30 Maliënkolder, hoorspel (deel
12); 20.00 Nieuws; 20.05 Melodieën-expres;
het liefst werken in samenwerking met
de NTS en de omroepverenigingen. De
N.O.T.U., de Nederlandse Organisatie
van Tijdschrift-uitgevers, koestert soort
gelijke gedachten.
Keuze
Het is duidelijk, dat de Kamer zal
moeten kiezen. Een zeker compromis
is al aan de hand gedaan door de
staatssecretarissen zelf. Nadat vanuit
de Kamer ln het voorlopig verslag over
de nota veel kritiek op de denkbeelden
van de bewindslieden was geuit, hebben
deze laatste voorgesteld, de NTS voor
lopig tien uur zendtijd op het tweede
net te geven. De overige twintig uur
zouden ten goede kunnen komen aan de
commerciële maatschappij (en).
Ook tegen dit denkbeeld is door de
NTS en baar medestanders kritiek
geoefend. De NTS en de omroepor
ganisaties zien zich als een juiste ver
tegenwoordiging van het Néderlandse
volk en zij menen, dat het evenwicht
wordt verbroken, wanneer de rege
ring aan een of meer willekeurig tot
stand gekomen commerciële orga
nen een concessie voor uitzendingen
Marimba; 22.30 Nieuws; 22.40 Noord-Hol-
lands Filharmonisch orkest en solist; 23.55-
24 00 Nieuws.
Hilversum II 298 m.: NCRV: 19.00 Nieuws
en weerpraatje. 19.10 Grammofoonmuzlek
voor de teenagers: 19.30 Radiokrant: 1950
Grammofoonmuzlek; 19.55 Op de man af.
praatje; 20.00 Licht ensemble, met zangso
list en accordeonmuziek; 20.20 Een Koning
in de Himalaya, hoorspel; 2130 Klassieke
kamermuziek: 22.00 Volk en Staat, parle-
mentaar commentaar; 22.15 Muzikale mo
mentopnamen: 22 30 Nieuws; 22.40 Avond-
overdenking: 22 55 Boekbespreking: 23.05
Muzikale vraagbaak; 23.40 Volksliederen
(gr.); 23.55-24.00 Nieuws.
GRAMMOFOONPLATENPROGRAMMA
DRAADOMROEP VANAVOND
VAN 18—20 UUR
I, Edvard Grieg. 1. Concert voor plano
en orkest in a kl. t. op. 16. Allegro motto
moderato. Adagio. Allegro moderato e mar-
cato. Adrian Aeschbacher. plano, Phllhar-
monisch Orkest van Berlijn o.l.v. Leopold
Ludwig. 2 HuUgingsmars uit ..Stgurd Jorsal-
far". Cincinnati Symphonic Orkest o.l.v. Thor
Johnson.
n. Jean Sibelius. 1. „Finlandia", sympht
nlsch gedicht op. 26. Phllharmonia Orkes
o.l.v Herbert von Karajan. 2. Symphonie nJH
5 ln Es gr. t op. 82. Tempo molto modera
to Allegro moderato Presto. Andante
mosso, quasi allegretto. Allegro molto. Phll
harmonia Orkest o.l.v. Herbert von Karajan
HI. Sergei Rachmanlnov. Rhapsodle op een
thema van Paganini op. 43. Margrit Weber,
plnao Symphonie Orkest van Radio Berlijn
l.v. Ferenc Fricsay.
IV. Alexander Tsjerepnin. 10 Bagatellen
voor piano en orkest op. 5. Margrit Weber,
piano. Symphonie Orkest van Radio BerHJn
o.l.v. Ferenc Fricsay
Vrouwenprogranima
.het boek"
Haat de wereld de christenen nog? Een vraag misschien.
Maar toch niet zo vreemd met het oog op Jezuswoord, kort
voor Zijn dood op Golgotha gesproken: „Indien de wereld u
haat, weet dan dat zij Mij eer dan u gehaat heeft". De eer
lijkheid gebiedt te zeggen, dat het tegenwoordig met die
haat wel losloopt. Maar dan komt onmiddellijk en onont
koombaar deze vraag: hebben degenen, die zich naar Chris
tus noemen, die zich uitgeven als volgelingen van Hem, een
compromis aangegaan met degenen, die Christus afwijzen
zodat elk scherp kantje is weggeslepen en er voor haat van
wege Christus' persoon en boodschap geen enkele reden meer
overblijft? Christenen worden niet alleen geduld, maar prak
tisch overal volledig geaccepteerd. Op zijn minst is er dan
toch plaats voor de vraag, of de boodschappers nog wel iets
doen met de boodschap'. Óf zij niet een houding hebben ge
vonden, waarbij het woord en het werk van Christus volko
men op de achtergrond zijn gedrongen en alle weerstanden
van het Evangelie, dat niet naar de mens is, zijn verdwenen.
Of op deze manier dit Evangelie een boodschap zonder in
houd is geworden. Wij, die zo graag voor christenen willen
doorgaan, willen voor „vol" worden aangezien en staan
meestal gereed ons te verontschuldigen, als het nodig blijkt
de Boodschap door te geven. Het roept immers maar weer-
standen op en wat hebben we tenslotte aan die onenigheid,
die zo licht in haat kan ontaarden.De wereld haat Chris
tus hoe kan het dan, dat zij Zijn volgelingen met rust
laat?
Geschiedenis van jodendom
Met een oratie getiteld: „Ver
tekende beelden" aanvaardde
prof. dr. J. W. Doeve vanmiddag
het ambt van gewoon hoogleraar
in de faculteit' der godgeleerd
heid aan de Rijksuniversiteit in
Utrecht, waar hij onderwijs gaat
geven in de geschiedenis van
het jodendom in de hellenistische
en romeinse tijd.
Prof. Doeve ging na het behalen van
de hoofdakte voor onderwijzer en het
-'--tsexamen gymnasium theologie stu-
•n in Utrecht en Leiden. Hij slaagde
in 1950 voor zijn doctoraal examen cum
laude en promoveerde in 1953 eveneens
cum laude in Leiden op het proefschrift
„Jewish Hermeneutics in the Synoptic
Gospel and Acts". Enige jaren was hij
onderwijzer bij het hervormd lager on
derwijs te Den Haag en van 1950 tot 1962
predikant te Holwierde en Musselkanaal.
Sinds de renaissance, zei prof. dr. J.
W. Doeve bij zijn ambsaanvaarding, heb
ben christenen de wetenschap van het
jodendom, de judaïstiek, beoefend; in de
middeleeuwen kondigde de komst van
deze wetenschapsbeoefening zich reeds
aan. Wanneer nu christenen zich sinds
dien met de judaïstiek hebben bezigge
houden, geschiedde dit in verreweg de
meeste gevallen uit hoofde van de ver
wachtingen,. die men koesterde omtrent
'het resultaat, dat judaïstische studiën
zouden kunnen afwerpen voor de be
oefening van de christélijke uitlegging
der Schrift, voor wijsgerige arbeid of
voor zending onder het joodse Volk.
daarby ging om de beoordeling der
bronnen, die moeten dienen voor de be
schrijving van het jodendom van de eeu
wen rondom het begin onzer jaartelling.
De. eerste misstap van christelijke
judaïsten vond plaats op het moment, "dat
men zich van christelijke zijde in de
renaissancetijd voor de joodse literatuur
Twee fouten
Bij de beoefening der judaïstiek door
ohristenen is bevooroordeeldheid in de
loop der geschiedenis twee maal in zeer
ernstige mate voorgekomen, omdat het
clameboodschappen.
De genegenheid van de NTS voor de
„47" ls wederkerig. De bladen zullen
Radio en televisie zullen aandacht
besteden aan de debatten die morgen
en overmorgen in dc Tweede Kamer
worden gehouden over de nota reclame
televisie.
De NTS zal dinsdagavond tussen 8.20
en 8.35 uur. direct na het journaal dus,
met een samenvatting op het scherm
komen en een tweede uitzending om
streeks 10.40 uur verzorgen. De tele
visieprogramma'a van de VPRO na 8
uur schuiven dus alle een kwartier op.
Woensdag wordt eveneens direct na
het NTS-journaal een kwartier uitge
zonden en Indien de debatten ook die-
avond nog voortduren is er nog een
uitzending na het tweede journaal, om
streeks 10.35 uur.
De VARA wijzigt woensdagavond haar
programma in zoverre, dat de rubriek
„Achter het nieuws" van 8.35 tot 9 uur
komt en het optreden van het Griekse
ensemble „The Athenians" vervalt.
over
Het vrouwenprogramma, dat de KRO-
televisie donderdagmiddag uitzendt, zal
in verband met de Boekenweek in het
teken van „het boek" staan.
Aan een gesprek over dit onderwerp
zullen Willy Corsari en Gabriël Smit
deelnemen cn Jasperina de Jong zorgt
voor „een muzikaal boekenfeestje".
In opdracht van de Ned. Radio Unie
heeft dr. Jef Last een klankbeeld ge
schreven over Rabindranath Tagore, de
Oosterse dichter en filosoof, die voor
zijn werk de Nobelprijs ontving.
De titel van het klankbeeld is „Een
Aziaat krijgt de Nobelprijs" en Henk
Schaer zal de rol van Tagore vervul
len.
De Illustratieve muziek wordt uitge
voerd door het Omroeporkest onder lei
ding van Francesco Mander, de tenor
Cornells Kalkman en het Baarns Jeugd
koor. De spelregie heeft Kommer Kley
Het klankbeeld, dat uit drie acten b
staat, zult u woensdagavond tussen 8.50
en 9.50 uur kunnen beluisteren in het
radioprogramma van de VARA.
De KRO heeft de wekelijkse televi
sie-avond donderdag gereserveerd voor
een opvoering van het middeleeuwse spel
„Elckerlyc" onder regie van Frans
Hoen.
Het stuk werd in de tweede helft
van de 15e eeuw geschreven en de dia
loog is zo boeiend en veelzeggend, dat
het nog altijd met groot succes wordt
gespeeld.
In alle eenvoud wordt het gegeven dat
de mens na dit aardse leven verant
woording móet afleggen tegenover God,
verbeeld.
Jullen Schoenaerts zal in deze televi
sieopvoering optreden in de titelrol, en
in de abstracte rollen ziet men Henk
van Ulsen als de Dood, Jules Croiset als
Gezelschap, Sigrid Koet6e als Kenisse,
Leo de Hartogh als Kracht en Simone
Rooskens als Deugd.
(Advertentie)
Voorkom
Rillerig? Onprettig? Vlug:
Prof. mr. J. C. van Oven, oud-
minister van justitie in het kabinet-
Drees en oud-hoogleraar in het Ro
meinse recht aa7i de Lcidse univer
siteit is zaterdagmorgen in de ouder
dom van 81 jaar te Leiden overle
den. Hij was al geruime tijd ziek.
Prof. Van Oven, die een van Neder
lands bekendste juristen is geweest,
verwierf zich niet alleen in de werkka
mer als theoreticus, maar ook daarbui
ten grote vermaardheid.
Meer dan een halve eeuw heeft prof.
Van Oven het recht in de breedste zin
fjediend; als journalist, als hoogleraar
n Groningen, daarna in dezelfde func
tie te Leiden, als minister van justitie,
als oprichter en medewerker hoofdre
dacteur van het Nederlandse Juristen
blad en als beoefenaar van de weten
schap lh algemene zin na het neerleg
gen van zijn openbare functie.
Romeins recht
Prof. Van Oven aanvaardde op 11
maart 1925 het hoogleraarschap in Lei
den met een oratie over „De betekenis
van het Romeinse recht voor de studie
van het hedendaagse privaatrecht". Hij
bekleedde deze functie tot zijn emeri
taat in 1952. Enige jaren later in 1950
werd hij geroepen tot het ministers
ambt. Als opvolger van dc plotseling
overleden mr. Donker bekleedde hij het
ambt van minister van justitie van fe
bruari tot oktober 1956.
Reeds eerder was hij hoogleraar
weest te Groningen, waar hij het
meins recht doceerde en daarvoor was
hij redacteur buitenland van het- Nieuws
van den Dag. Deze journalistieke arbeid
heeft hij later voortgezet in het Neder
lands juristenblad waarvan hij de mede
oprichter was.
Talrijke wetenschappelijke artikelen
en boeken verschenen van zijn hand. Zo
schreef hij het „leerboek van het Ro
meins privaatrecht", „Overzicht van het
Romeins privaatrecht" en „De bekoring
van de rechtsgeschiedenis".
Oud-minister
Na zijn professoraal emeritaat, werd
prof. Van Oven nog geroepen om het
land te dienen. Hij volgde de plotseling
overleden minister mr. Donker op in
het kabinet-Drees als minister van Jus
titie. Die functie bekleedde hij van fe
bruari 1956 tot de nieuwe kabinetsfor
matie die in oktober van dat jaar tot
stand kwam. Prof. Van Oven was toen
reeds 74 jaar.
In die korte periode moest hij boven
dien nog enige tijd de ministersporte
feuille van binnenlandse zaken (van
Beel) beheren. Juist toen kwam de
grondwetsherziening in de Eerste Kamer
aan de orde, die hij moest verdedigen.
Hij werkte ook aan de vernieuwing van
het Burgerlijk Wetboek, waarin hij onder
meer de hoofdstukken over uitgevers
overeenkomsten heeft ontworpen.
ging interesseren. Onder de druk van
een toenmalige wijsgerig-dogmatische be-
langstelling ging men grote waarde hech
ten aan betrekkelijk jonge gegevens, waar-
in joodse mystiek-wijsgerige gedachten ge
formuleerd waren. Men concentreerde de
aandacht op de zogenaamde kabbala,
en meende daarbij, dat de wortels van
de kerkelijke dogmatiek reeds in het
begin onzer jaartelling konden worden
aangetoond. Vanuit deze mening smeed
de men argumenten tegen de „ongelovige
Joden".
Men zag daarbij over het hoofd, dat
deze argumenten ontleend waren aan
geschriften, die circa 1200 jaar jonger
waren dan het Nieuwe Testament en
die niet door het gehele jodendom als
gezaghebbend aanvaard werden. Nog in
de eerste helft der vorige eeuw konden
pnblik&ties van deze aard verschijnen,
aldus prof. Doeve.
Pseudepigrafen
De tweede misstap, die tot een verte
kend beeld van het jodendom der Nieuw-
Testamentische tijd leidde, werd omtrenf
de laatste eeuwwisseling begaan. Sina
de renaissance-tijd had men geschriften
leren kennen, die voor en in de tijd van
Jezus en Zijn apostelen door joden ge
schreven waren, waarvan de inhoud van
groot belang was om bepaalde proble
men. die het Nieuwe Testament opwerpt,
zuiverder te kunnen beoordelen. Door
de vorderingen der oriëntalistiek waren
deze geschriften, de zogenaamde pseu
depigrafen, tegen het jaar 1900 voor
nieuw-testamentici goed toegankelijk.
De liberaal-christelijke ideeën van en
kele vertegenwoordigers van met name
de Duitse bijbelwetenschap voerden er
toe, dat in gezaghebbende kringen deze
pseudepigrafen werden aangezien als
bronnen, waaruit men kon leren,
wat het jodendom van de nieuw-testa-
mentische tijd werkelijk geweest was en
waartegenover de synagogale literatuur
slechts als tweederangsgetuigenis
schouwd moest worden.
Dat de groten uit het Nieuwe Tes
tament, in de eerste plaats Jezus zelf,
zeer nauw verbonden waren met allerlei
dat in die synagogale literatuur aan de
orde komt, ontging hun, die zo oordeel
den, zo zei prof. Doeve. Ook menige
voorbarige conclusie getrokken uit het
materiaal, dat sinds 1947 in de on
van Chirbet Qumran ontdekt
draagt bij tot vertekening van het beeld
van het jodendom uit de eeuwen ron
dom het begin onzer jaartelling.
Voor de VPRO-televisie zal drs. F. K
Hoogendijk donderdagavond 18 april
vraaggesprekken houden met zes lijst
aanvoerders van politieke partijen dl«
deelnemen aan de Tweede Kamerver
kiezingen op 15 mei.
Deze lilsttrekkers zijn dr. G. J. Veld
kamp (KVP), de heer J. G. SuurhoB
(PvdA), mr. E, H. Toxooeus (WD),
de heer B. Roolvink (ARP), mr. H. K
J. Beernink (CHU) en de heer H. J-
Lankhorst (PSP).
Dr. ir. P. H. Hermans, directeur vat11'
het instituut voor celluloseonderzoek t<
Utrecht, dat verbonden is aan het een
traal researchinstituut van de Algemene
Kunstzijde Unie N.V., is wegens ziMr
grote verdiensten door de senaat van d<
Johannes Gutenberg universiteit te Maim q
benoemd tot eredoctor in de natuurwe
tenschappen. De erepromotie zal dewta
zomer plaats hebben.
Vraag: Is het waar, dat Catherine
Valente en haar show voor radio en
TV enige maanden geleden 75.00 ver
diend hebben?
Antwoord: Dit ls wel mogelijk. Zij
berekent ongeveer 1000 per minuut
voor haar zelf en dan nog iets voor
haar broer en andere medewerkers.
Verzoek van lezer: Waar is het ge
dicht te vinden, dat begint met de re
gels:
„WIJ wachten 't verscheiden van
't oude jaar,
Van 't nieuw de geboorte, het begin. t w
Och, 't is even een verglijden maar dende grens bleef)
t ene Jaar uit, 't andere ta." toegestaan, omdat
De maker is waarschijnlijk Jan
Waanders.
Vraag: Te Rotterdam kost een heel
ruin brood ongeveer 43 cent, een melk
wit 59 cent, in het dorp X (enige tien
tallen kilometers verder) kost dit re6p.,
48 en 65 cent. Zijn deze prijzen geoor
loofd?
Antwoord: Op verschillende plaat
sen gelden verschillende tarieven. Wel
ke tarieven uw bakker mag berekenen,
wordt bepaald door het bedrijfschap
voor het bakkersbedrijf in overleg met
de minister van economische zaken.
Vraag: Zoudt u mij ook kunnen zeg
gen, hoe ik vlekken uit linoleum kan
krijgen? Vermoedelijk zijn het kalk-
spatten, die. uitgebeten zijn.
Antwoord: U kunt kalkvlekken ver
wijderen met verdunde azijn. Is het li
noleum erg uitgebeten, dan zal een
wasbehandeling vermoedelijk niet af
doende zijn en dan kunt u het best een
nieuw stukje linoleum inspljkeren.
Vraag: Bij do huurverhoging van 31
maart 1960 vroeg de verhuurder van
ons huis huurverhoging aan (het was
namelijk een oude woning, waarvan de
huur onder de voor die gemeente gei-
J"J_ ----- en deze werd hem
wij het huis zo mooi
opgeknapt hadden, b.v. boardp'afonds,
douchecel, tegels van 'de schoorsteen,
betimmering van een vochtig uitge-
Vraag: Mijn vrouw verricht enkele
ochtenden in de week bijwerk en ver-
dient daarmee ongeveer 560 per jaar
bruto. Daarvan wordt jaarlijks 60
loonbelasting ingehouden. Nu zou ik
graag van u willen weten of dit netto
bedrag van 5000 ook bij mijn inkom
sten wordt berekend en er dus ook
hogere inkomstenbelasting bgtaald
moet worden.
Antwoord: In uw geval is de bij ver
inkomstenbelasting. De van haar
ingehouden loonbelasting wordt wel
met de door u verschuldigde inkom
stenbelasting verrekend, indien u in de
inkomstenbelasting valt.
Vraag: Gaarne zou ik enige aifleidin-
gen Van de naam Clirlstiaan willen
hebben, als meisjesnaam.
Antwoord: De vrouwelijke vorm van
Christiaan is Christina en roepnamen
ziin: Christiana. Christien, Stien, Tine,
Tim, Tineke, Ina, Ineke.
Vraag: Enige maanden geleden heb
ik 21 gestort om een geldlening van
1600 te krijgen, namelijk 16 plus
5 voor een spoedbehandeling. Hoewel
ik die laatste 5 had betaald om binnen
een week geholpen te worden zoals
was toegezegd kreeg ik pas 23 da
gen later bericht, dat miin aanvraag
was afgewezen maar dat ik in aanmer
king kon komen voor een spaarkrediet.
Op de door mij opgegeven informatie
adressen was in het geheel nlot ge
ïnformeerd. Het spaarkrediet hield ln
dat ik elke week 7,70 zou moeten
storten en na verloop van tijd soms
jaren aan de beurt zou zijn voor een
uitkering van 1600. Vele malen heb
Brieven, die niet vooralen zijn
an naam en adres, kunnen niet
beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet
onderling met elkaar verband
houden, moeten in afzonderlijke
worden gesteld.
ik geschreven waarom ik 23 dag«
moest wachten en waarom ik ge®
geldlening kreeg, maar ik krijg slechi
de formulieren van de instelling
geen antwoord.
Antwoord: U woont in een gro
plaats, waar een gemeentelijke kredif
bank is en waar vele bona fide barvW 2
persoonlijke leningen verstrekken mi
u kredietwaardig is. Waarom schri; P1
u dan aan onbekende instellingen,
ver afgelegen plaatsen zonder dat
weet of deze instellingen bona fide W
of niet? U doet er goed aan geen ov« fe
eenkomst van spaar verzekering te slu dr
ten, voordat u goede informaties he< mi
ingewonnen. Niet alleen de geldg^vi kc
moet op de hoogte zijn van uw kreda ap
waardigheid maar u moet ook op dé
hoogte zijn van de instelling of persoc ffl:
die u igeW aanbiedt.
