Ook voor buitenlanders is het
woningprobleem no. 1
Beslaglegging op
„plagiaathaard"
V ocalistenconcours
bestaat tien jaar
Betere voorlichting en
opvang noodzakelijk
Ongemotiveerd uitstel
pierbouw Zandvoort
bij
na
Amateur-spion
door politie vergeten
BUITENLANDSE ARBEIDERS IN NEDERLAND (2)
WEEK-END-
HUWELIJKEN
VOORLICHTING
SCHAMEL
TELEUR
STELLINGEN
EXPERIMENT
AANPASSEN
EEN PROCENT
Gaat Bidault
naar Portugal
iiee nieuwe
Mcgl
ambassadeur
V.S. in Bonn
's Hertogenbosch muziekstad
„Zelfs politiek
weinig effect''
Deurwaarder op Voorjaarsbeurs
DB
Soekarno ontkent
devaluatie
11
DONDERDAG 14 MAART 1963
'C'R ZIJN IN NEDERLAND enkele tientallen casa, tehuizen waarin hier
werkende en woonachtige Italianen en Spanjaarden zijn onderge
bracht. De meeste daarvan zijn ontspanningsgelegenheden waar de mensen
na het werk hun vrije tijd kunnen doorbrengen. Ze wónen in pensions. En
daarmee stuit men direct op een van de grote moeilijkheden, die het te
werk stellen van buitenlandse arbeiders met zich brengt: het woning
probleem.
Dit probleem heeft met name be
trekking op de Spaanse arbeiders.
Zijn de Italianen voor het merendeel
(95 procent) vrijgezel, de meeste
Spanjaarden zijn getrouwd en lieten
vrouw en meestal ook kinderen ach
ter. Met de echtgenoot en vader mee
komen verbood de regering. Uit nood
zaak. want dat dit een weinig huma
nitaire bepaling was, zag de regering
duidelijk in.
Maar wat kon men 'anders Kon men
buitenlandse arbeiders voorrang: geven
len koste van de vele duizenden Neder
landse woningzoekenden op de wacht
lijst. mensen die al jaren op deze lijst
stonden ingeschreven
De arbeiders werden wèl in het voor
uitzicht gesteld van een woning. Maar
daarvoor moesten zij eerst geruime tijd
in Nederland hebben gewerkt. Voor de
Spanjaarden lag deze termijn op twee
jaar, waarbij dan werd aangetekend dat
men na die twee jaar nog een contract
voor een jaar in de zak moest hebben.
Voor de Italianen lag de situatie iets
gunstiger. Omdat Italië een E.E.G.-land
is (zoals bekend wordt binnen de E.E.G.
gestreefd streefdatum 1970 naar
een vrij verkeer van arbeidskrachten)
was de termijn hier op een jaar plus
een contract voor een tweede jaar ge
steld.
Deze bepalingen zijn. zoals men zich
zal herinneren enkele maanden gele
den enigszins gewijzigd. En wel in die
zin, dat de vrouwen wél mogen over
komen. mits zij werk vinden in de so
ciale sector, de werkgever voor een
woning zorgt en het huwelijk op het mo
ment dat de vrouw hier aankomt kin
derloos is.
Erg veel verbetering houdt deze wij
ziging echter niet in. Immers, zo de
vrouwen al overkomen, is het nog zeer
de vraag of zü in dezelfde plaats als de
DE HEER B. ALEVEN
voorlichting
echtgenoot te werk gesteld kunnen wor
den. In de meeste gevallen zullen het
„gescheiden-van-tafel-en-bed-huwelijken"
of „weekend-huwelijken" blijven. Boven
dien zijn er maar zeer weinig Spaanse
arbeiders zonder kinderen.
Behalve dat woningprobleem zijn er
ïog tal van vraagstukken op sociaal ge
bied, waarmee buitenlandse arbeiders te
maken krijgen. Om er zo maar een paar
te noemen: onze arbeidsverhoudingen,
onze keuken, onze omgangsvormen, ons
klimaat. Allemaal zaken waar de Span
jaard en Italiaan volkomen vreemd te
genover staan.
Daarom, zo werd besloten, moesten er
organisaties komen, die de buitenlan
ders konden opvangen en begeleiden,
maatschappelijk begeleiden. Thans zijn
er in Nederland verscheidene particulie
re stichtingen die met dit doel zijn op
gericht. Plaatselijk (regionaal) zijn o m.
werkzaam de Peregrinusstichting in Be
verwijk, de Circolo Italiano in Rotter
dam. de Vestavereniging in Delft en het
Interparochieel Sociaal Charitatief Cen
trum in Amsterdam. Elders zijn stich
tingen in oprichting of worden vanuit
bestaande organisaties functionarissen
en middelen voor de opvang van bui
tenlandse arbeidskrachten beschikbaar
gesteld.
Het zijn ook deze stichtingen die de
casa's hebben opgericht, waarbij tevens
dient opgemerkt dat eveneens verschei
dene bedrijven hiervoor het initiatief
namen, in enkele gevallen ook voor de
bouw van woonhuizen
Die opvang en begeleiding omvat ook
de voorlichting, het voorbereiden zowel
van de buitenlandse arbeiders als van de
Nederlandse bevolking op hun weder
zijdse ontmoeting.
Dat dit een noodzaak was toonden en
kele ongeregeldheden o.m. de relle
tjes in Twente duidelijk aan.
In vele gevallen zo is wel geble
ken is deze voorlichting op zijn
zachtst gezegd gebrekkig. Zowel in het
land van herkomst als in Nederland
zelf. Veel maatschappelijke werkers kun
nen vertellen hoe in tal van bedreven
nog de idee leeft: ach, ze zijn er toch
maar tijdelijk, we hoeven ons niet druk
te maken. Wordt wel altijd beseft wat
men begint als men aanvragen Indient
voor buitenlandse arbeidskrachten
Ziet men daarvan de consequenties ook
altijd
Natuurlijk, met de financiële conse
quenties is iedere- werkgever genoeg
zaam bekend. Hij weet van tevoren dat
zijn buitenlandse arbeiders hem meer
kosten dan de Nederlandse. Men bere
kent dit op ongeveer 75 cent of een
gulden per uur méér, of wel drieduizend
gulden per jaar, o.m. als gevolg van
het feit, dat de werkgever een belang
rijk aandeel in het kostgeld moet beta-
leu. Maar aan de andere kant die
belangrijker is staan de consequen
ties op sociaal gebied.
Een buitenlandse arbeider wil niet
minder worden behandeld dan zijn Ne
derlandse collega. Hij laat zich niet al
leen de „vuile karweitjes" aanpraten.
En dan: de werkgever dient voor een
goede opvang te zorgen.
Hoe schamel is deze dikwijls nog
Soms worden de arbeiders ontvangen
door mensen die geen talen spreken of
althans zeer gebrekkig. Het gebeurt dat
de mensen na aankomst direct naar de
fabriek worden gestuurd om te worden
gekeurd, daarna in een taxi worden ge
zet en naar hun kosthuis worden ge
bracht om de volgende dag al met het
werk te beginnen.
In de fabriek krijgen ze dan dik
wijls tussen neus en lippen door 'n paar
gestencilde velletjes in handen ge
drukt, waarop vaak in moeilijk te
begrijpen zinnen iets wordt verteld
over sociale voorzieningen. Zonder
dat er rekening mee wordt gehouden
dat het hier veelal simpele mensen
betreft, mensen zelfs van wie een
niet onbelangrijk gedeelte .nog anal
fabeet is. Het gevolg is dat de men
sen gaan zoeken, wat dikwijls onaan
gename „resultaten" heeft
In kringen van maatschappelijk wer
kers wordt dan ook gepleit voor op
vangcentra, waar de arbeiders geduren
de geruime tijd voorlichting ontvangen
en volledig op de hoogte worden gebracht
met de gewoonten en met woon- en
werkomstandigheden in Nederland
Tevens pleit men voor een betere
voorlichting van het Nederlandse pu
bliek. De ervaring is, zo kan iedere
maatschappelijk werker vertellen, dat
de Nederlandse samenleving negatief
tegenover de buitenlanders staat. Zodra
men van een relletje hoort, waarbij
Italianen zijn betrokken, gaat men ge
neraliseren, zonder zich af te vragen
wie de oorzaak was. Men is bevooroor
deeld.
Naast die voorlichting aan deze kant
van de grens is echter ook voorlichting
nodig in het land van afkomst. Natuur
lijk. de arbeiders komen niet helemaal
onvoorbereid aan. maar in vele geval
len is die voorlichting maar zeer gering.
Ook de selectie behoeft verbetering, zo
valt bij maatschappelijk werkers te be
luisteren.
Het gebeurt nog steeds, dat er ar
beiders aankomen, die na korte tijd weer
moeten worden teruggestuurd omdat ze
absoluut niet geschikt voor- het werk zijn
en zich niet kunnen aanpassen. Uiter
aard zijn deze gevallen niet aan de orde
van de dag. Het zijn uitzonderingen,
die echter evenzoveel teleurstellingen
vormen. Een goede voorlichting kan
deze teleurstellingen voorkomen. Daar
voor Is een goede samenwerking nódig
tussen de maatschappelijke instanties en
het bedrijfsleven.
Een van de belangrijkste moeilijkhe
den is de huisvesting van de arbeiders,
zegt de heer B. Aleven, maatschappelijk
werker bij het Provinciaal Sociaal Cha
ritatief Centrum in Utrecht, een van de
Instanties die bij de maatschappelijke
begeleiding van de arbeiders zijn inge
schakeld. Als de arbeiders niet kunnen
worden ondergebracht in wooncasa's
zijn ze op pensions aangewezen. De keu
ze daarin is echter beperkt. Vooral in
plaatsen met universiteiten.
We verdelen de pensions in drie
categorieën, zegt de heer Aleven: de
goede pensions, waar men probeert
open te staan voor de aanpassings
moeilijkheden van de buitenlanders,
de pensions waar men de huisvesting
van de arbeiders alleen als een winst
object beschouwt en waar men zich
dus weinig inspant om het de gast
zoveel mogelijk naar de zin te ma
in de fabriek: uitleg over de
Nederlandse munteenheden
ken en dan zijn er, wat wij noemen,
dubieuze kosthuizen. Kosthuizen
waar het in moreel opzicht niet zo
nauw wordt genomen, dikwijls als
gevolg van een mislukt huwelijk.
Als ik een verdeling zou mogen mi
keri, zegt de heer Aleven. dan zou ik
zeggen dat hier in Utrecht (waar veel
Italianen en Spanjaarden werken) voor
60 procent goede kosthuizen zijn, voor
twintig procent dubieuze pensions en
eveneens voor twintig procent pensions
uit de „midden-klasse".
Voor ons is het moeilijk maatstaven
aan te leggen voor de huisvesting van
de arbeiders. Het zijn de fabrieken die
de adressen opzoeken. En die staan dik
wijls voor een zeer beperkte keuze. Men
kan dikwijls niet anders.
Zoveel mogelijk proberen wU als
maatschappelijke instelling de mensen
te helpen. Iedere maatschappelijk wer
ker weet echter dat de hele begeleiding
nu nog slechts een experiment is. Men
zoekt nog naar wegen; onder dit motto:
doe wat gedaan moet worden maar wat
dat Is, dat zal al werkend moeten wor
den ontdekt, aldus de heer Aleven.
Een belangrijk facet van dit werk
vormt de vrijetijdsbesteding van de bui
tenlandse arbeider.
Er zijn bedrijven, die daarvoor zelf
de nodige initiatieven ontplooien. Zo is
bekend dat een bedrijf speciaal voor de
Italianen en Spanjaarden een sportveld
liet aanleggen. De stichtingen zorgen
o.m. voor de ontspanningstehuizen. Zo
wel voor de Italianen als voor de Span
jaarden is er zo'n tehuis in Utrecht, zegt
de heer Aleven. Het moeten tehuizen
zijn, waar de arbeider zich werkelijk
thuis kan voelen, waar hij z'n espresso
of chianti kan drinken.
Regelmatig organiseren wij avondjes.
Filmavonden, waar Italiaanse of Spaan
se films worden vertoond. Of dansavond
jes. Vooral de Spanjaarden zijn trouwe
bezoekers, zegt de heer Aleven. De Ita
liaan vrijgezel zoekt z'n vertier
nog vaak op straat. Het programma
moet wel heel bijzonder zijn, wil hij ko
men kijken.
Op dansavonden is hij echter altijd
van de partij. Voor de geestelijke ver
zorging is er een zielszorger, die bezoe
ken aflegt en zondags diensten houdt.
Verder verzorgt het centrum cursussen
Nederlands, welke door een student wor
den gegeven. De meesten spreken na een
jaar wel behoorlijk Nederlands, al zijn
diepgaande gesprekken dan dikwijls nog
moeilijk te voeren.
Aanpassingsvermogen. Er wordt bij
de buitenlandse arbeiders veel van ge
vraagd. De praktijk heeft geleerd dat
dit vermogen bij de Italianen geringer
Is dan bjj de Spanjaarden. Het verloop
percentage wijst het uit: bjj de Italia
nen 27 procent, bij de Spanjaarden
slechts 10 procent. Van de 5000 hier wer
kende Italianen zijn er Inmiddels 1500
vertrokken; van de 3000 Spanjaarden 300.
Definitief, omdat ze niet konden aarden.
Meestal is een complex van factoren
hiervan de oorzaak. Heimwee, klimaat,
eten spelen een belangrijke rol. Wat dit
laatste betreft: de Spaanse en Italiaanse
maaltijden verschillen veel van de Ne
derlandse. Bovendien zijn zowel Span
jaarden als Italianen gewend tweemaal
per dag warm te eten
Inderdaad, in vele pensions wordt ge
tracht het de buitenlandse gasten aan
tafel naar de zin te maken. Maar dik
wijls blijft dit maar een poging.
Spanjaarden: grage en hard
werkers.
Hoezeer de arbeiders aan een goede
vaderlandse maaltijd zijn gehecht, blijkt
uit de (korte) staking die uitbrak aan
boord van het drijvende casa Arosa Sun
bij Beverwijk waar enkele honderden
Italianen zijn gehuisvest Zij legden het
werk neer omdat het eten hun niet r
de zin was.
Vooral bij de Italianen wordt een j
de maaltijd hoog gewaardeerd. Ook
Mussolini wist dat en stuurde met de
Italiaanse legers die naar Duitsland gin
gen speciale Italiaanse koks mee
Meestal brengen de arbeiders eens
per jaar een bezoek aan eigen land. Id
de vakantie. Wanneer ze het contract na
een jaar beëindigen, krijgen ze daar
voor (contractueel verplicht) van
werkgever drie dagen extra verlof plus
een enkele reis per trein naar huis
Wanneer ze hebben besloten nog een
jaar bij te tekenen wordt zes dagen ex
tra vakantie gegeven en een treinkaart
je heen en terug. Er is vrijwel geen ar
beider die van deze gelegenheid geen
gebruik maakt.
Spanjaarden en Italianen, ze vormei
de grootste groepen met georganiseerd*
wervingsacties aangetrokken buitenland
se arbeiders. Maar er zullen er meer
komen. Zolang onze eigen arbeidsmarkt
nog gespannen is. zal men een beroep
blijven doen op de buitenlandse mark
ten.
Met Griekenland en Portugal zijn ai
concept-overeenkomsten gesloten. On
langs zijn 200 Yoegoslaven gearriveerd
in de Europoort werken sinds enkele
maanden zelfs enkele tientallen TurkeD
die helpen bij de bouw van de Gulfraf-
finaderij.
Daarnaast zijn nog vele andere bui
tenlanders (buiten de acties om) in óns
land werkzaam. Dat zijn mensen, di?
hier al geruime tijd wonen en geheel
zijn ge-settled. Onder hen bevinden zich
ruim 1500 vluchtelingen vanachter het
IJzeren Gordijn.
Dan zijn er nog de 300.000 uit Indo
nesië en 10.000 uit Nieuw-Guinea gere-
natrieerden en de 22.000 Ambonezen.
Wanneer men deze repatrianten echter
buiten beschouwing laat, kan ruw ge
steld worden, dat binnen de Nederlandse
grenzen een slordige 35.000 buitenlan
ders (inclusief Spanjaarden en Italianen)
werkzaam zijn. Dat dit niet zo'n groot
aantal is als mischien wel lijkt, wordt
duidelijk als men weet dat de beroeps
bevolking in Nederland drie a vier mil
joen mensen telt. De buitenlanders ma
ken dus slechts één procent uit.
In tegenstelling met het gros van deze
werknemers, zijn de Spanjaarden cn Ita-
linane hier echter maar voorlopig. Zij,
die willen blijven doordat ze trouwen of
door andere omstandigheden zijn te tel
len.
De meesten komen omdat de om
standigheden hen dwongen. Zodra zij
een bepaald bedrag bijeen hebben ge
spaard keren ze terug. Terug naar
hun vaderland. Want al wordt dan
ook alles gedaan om een spoedig
acclimatiseren te bevorderen, voor
hen is er maar één vaderland. En
Nederland b il ij f t buitenland.
Gesprek toch op t.v.
Georges Bidault heeft gisteren laten
weten, dat hij misschien naar Portugal
gaat om asiel te vragen, als hij niiet in
West-Duitsland kan blijven en zijn po
litieke activiteit tegen de Franse pre
sident Charles de Gaulle voortzetten.
De Nederlandse Journalist Heinz van
Nouhuys, gastheer van Bidault zei, dat
hij een formeel verzoek om asiel zal
koppelen aan een verzoek, dat de Beier
se autoriteiten hem toestemming verle
nen ..voor een beperkte politieke acti
viteit."
De Beierse autoriteiten hebben echter
laten weten dat Bidault slechts twee
alternatieven heeft: het aanbod aan
vaarden op voorwaarde, dat hij belooft
zich geheel uit de politiek terug te trek
ken óf West-Duitsland te verlaten.
Een commercieel televisiestation m
Sydney heeft gisteravondd tweemaal het
BBC-interview met Georges Bidault
uitgezonden. De regering had eerder
een uitzending van het interview door
de televisie maatschappij die regerings
steun heeft verboden, omdat zij het
vraaggesprek beledigend voor een be
vriend land achtte.
Het Witte huis heeft meegedeeld,
dat president Kennedy de onder-mi
nister van buitenlandse zaken, belast
met politieke aangelegenheden, Geor
ge C. Mcghee, heeft benoemd tot
ambassadeur bij West-Duitsland.
De benoeming van Moghee moet nog
door de Senaat worden goedgekeurd.
De 51-jarige Mcghee was eerder co
ordinator voor de hulp aan Griekenland
en Turkije en ambassadeur in Turkije.
In een verklaring van president Ken
nedy wordt gezegd, dat zijn besluit om
Mcghee te verzoeken zijn huidige be
langrijke functie te verwisselen voor die
van ambassadeur in de Bondsrepubliek
een blijk is van het grote belang dat hij
hecht aan het onderhouden van nauwe
en samenwerkende betrekkingen tussen
de Verenigde Staten en West-Duitsland,
in het kader van de Atlantische bondge
nootschap.
van Reeuvvijk - Rotterdam
Europa's grootste woninginrichting
„Oude" Binnenweg 26
de expositie
ZWITSERSE CREATIES
VEROVEREN NEDERLAND
Het Internationaal Vocalistencon-
:ours bestaat tien jaar en dan is het
dus een mooie gelegenheid om stand
van zaken op te nemen en eens in de
toekomst te gaan zien. Zo gebeurde
het ook gistermiddag in Den Bosch,
waar burgemeester mr. R. J. J. Lam-
booy als voorzitter van de stichting
,,'s-Hertogenbosch Muziekstad" in de
statige raadszaal met de vermaarde
gobelins op het vocalistenconcours
uitvoerig inging.
In deze tien jaar heeft het Int. Voca
listenconcours een uitnemende naam ge
kregen: het staat op één lUn met dat te
Genève, te Toulouse, München en Brus
sel. En omdat de eisen altijd streng ge
bleven zijn, heeft men i nde tien jaar
goede resultaten geboekt. Bekijkt men
de lijst van de prijswinnaars, dan treft
men daarop aan de namen van Annette
d^ la Bije, Aukje Karsemeyer en Hans
Wilbrink uit 1954, Arjan Blanken uit
1955, Elly Ameling en Ladislaus Mraz
uit 1956, Maria van Dongen uit 1957, Ber
nard Kruysen uit 1958, Mariette Dierckx
uit 1959, en Jules Bastin, die in 1962 een
bijzonder goede indruk aohterliet en nu
vast verbonden is aan de Brusselse
Muntschouwburg. Het is wel een oogst
om trots op te wezen. Want al deze prijs,
winnaars, die toen aan het begin van
hun loopbaan stonden, hebben nu wat
bereikt. En dit niveau wordt verkregen,
omdat de kandidaten beseffen zich gron-
Directie Havenwerkennog geen afstel"
De directie van de Kon. Ncd. Maat
schappij voor havenwerken heeft een
communiqué uitgegeven naar aanlei
ding van de mededeling van het mi
nisterie van volkshuisvesting en bouw
nijverheid dat de vergunning voor de
bouw van een pier in Zandvoort voor
lopig niet zal worden afgegeven. De
directie deelt mee: „Op 15 april 1962
uerd de aanvrage voor de bouw in
gediend. Daarna vond hierover her
haaldelijk een presoonlijk contact
plaats met de minister. Bij de opzet
i het werk is er steeds rekening
mee gehouden, dat de bouwactiviteit
in het algemeen niet mag worden be-
invloed door de uitvoering van dit
plan.
Daarom, aldus het communiqué, werden
uit Portugal van een dochtermaatschap
pij de voor de bouw benodigde arbeids
krachten gerecruteerd. Hét werk in
Zandvoort zou uitsluitend met deze men
sen worden uitgevoerd. Daar dit bouw
plan echter samenviel met de bouw van
een fabriek voor industriële woningen
in Zaandam, werd de personeelsopzet
ooi' beide projecten gecoördineerd."
De directie onderzoekt thans of het wel
aantrekkelijk voor hen is de fabriek in
Zaandam met buitenlands personeel te
bemannen. Over de pierbouw zelf zegt
het communiqué: „Uitstel is nog geen
afstel!" Na het laatste overleg met de
minister werd ten slotte besloten het
voorstel ter goedkeuring in te dienen,
waarbij de bouw van de pier zou worden
opgedragen aan de dochtermaatschappij.
Deze zou het werk met eigen personeel
en produktiemiiddelen uitvoeren en de
Gedesillusioneerd, maar overigens
gezond is gisteravond de 33-jarige
Nederlandse amateur-spion Cornelis
J. zich noemende Fred van B.
uit Amsterdam van zijn Berlijnse
avontuur op Schiphol teruggekeerd.
Hem werd door de koninklijke mare
chaussee geen stroobreed in de weg
gelegd. Hij werd niet eens onder
vraagd.
Masseur - cosmetoloog - haarkun-
digc - yogatherapeut en saunaprakticus
Van B. heeft zich nl. wel ingelaten met
de Oostberlijnse Staatssicherheitsdienst
SSD, doch zijn spionage-activiteiten zijn
door de Westberlijnse veiligheidsdienst
dermate onbetekenend geacht, dat hij
uit de gevangenis werd ontslagen en
op een vliegtuig naar Hamburg werd
gezet.
Op het verblijf van de ietwat stotte
rende en slecht ziende Amsterdammer
werd in Berlijn niet langer prijs ge
steld: Hij werd teruggestuurd naar Am
sterdam, waaruit hij op 30 november
wegens particuliere moeilijkheden was
weggevlucht zonder, naar ook zij zelf
zegt, zijn vrouw, ex-fotomodel Hetty
van Beek-Larsen, over zijn plannen in
te lichten.
Op de vraag waarom men hem nu
feitelijk anderhalve maand in West-Ber-
lijn had vastgehouden, zei hij: „Ze heb
ben me verkeerd begrepen. Ik heb al
leen gezegd, dat ik aan de Oostduitsers
het adres had verstrekt van een in
West-Berlijn wonende Pool. Dat was
ook zo. Maar ik moest dat doen voor
mijn eigen veiligheid. „Fred was trou
wens slechts twee maal verhoord, de
laatste maal drie weken geleden. Het
leek wel of de politie hem helemaal
vergeten was. Maar nu is hij dan toch
vrijgelaten en weer terug in Neder
land.
contractuele verplichtingen op zdch ne
men direct noch indirect personeel aan
de Nederlandse arbeidsmarkt te onttrek
ken. Het ligt voor de hand dat een der
gelijke opdracht aan de dochteronderne
ming in Nederland haar positie in Por
tugal belangrijk zou hebben versterkt,"
aldus het communiqué.
„Wij erkennen ,dat elke niet beslist
noodzakelijke activiteit, die de bouw
nijverheid in Nederland belemmert of
zelfs beïnvloedt, op dit ogenblik dient
te worden geëlimineerd in Nederland.
Maar als vaststaat, dat dit beslist niet
het geval is, heeft het niet verlenen
van de vergunning en publikatle van
deze weigering zelfs politiek weinig
effect," zo besluit de directie van de
Maatschappij voor Havenwerken het
communiqué.
dig te moeten voorbereiden. Daarom ook
wordt de jury met opzet gekozen uit
vocalisten van grote internationale er
varing en zij maken vele jaren achter
een deel uit van de jury om zodoende
de continuïteit in de beoordeling te
handhaven.
Nu is dan het tiende jaar bereikt en
nu heeft men op grond van de gegevens
gemeend aan de eisen iets te moeten
veranderen. Er zal nu niet meer van da
kandidaten gevergd worden, dat zü even
goed thuis zijn in opera, als In lied en
oratorium. Zij kunnen nu een keuze doen
tussen oratorium lied of opera lied.
of lied oratorium (waarbq op het
eerste dan de grootste nadruk valt). Dit
is inderdaad een billüker regeling, om
dat van jonge vocalisten niet een derge-
lüke alzijdige begaafdheid verwacht mag
worden. De jury bestaat voor dit 10e
concours, dat van 2 tot 7 september ge
houden zal worden, uit de dames Annie
Delorie, Ilse Hollweg, Elisabeth Höngen
en Janine Micheau en uit de heren
Manus YVillemsen (voorzitter), Frans van
Amelsvoort, Lode Devos, Kleth Falkner,
Domenico Messina en Frans Vroons. Als
pianobegeleiders treden op George van
Renessc en Gerard van Blerk.
Zomercursus
Heeft het concours dus stimulerend
gewerkt op het niveau der resultaten,
dit niveau heeft ook aanleiding gegeven
tot het stichten van een zomercursus
voor vocalisten, die onder leiding van
Clara Ebers, Herman Schey en Georg
Hartmann van 30 juni tot 20 juli in
Huize Bergen te Vught gehouden zal
worden. De stichting ,,'s-Hertogenbosch
Muziekstad", die ook deze zomercursus
organiseert, weet wel het strijdende met
het pedagogische element te verbinden!
Natuurlijk zijn er ter ere van dit tien
jarig bestaan enkele bijzondere mani
festaties gepland. Frans van Amelsvoort,
op zoek naar werken van zijn geliefde
componist Cimarosa, heeft uit allerlei
partituur- en tekstfragmenten een opera
van deze laat-18e-eeuwer samengesteld,
nl. „Gli Orazi e i Curiaci", een verhaal
uit de ontstaanstijd van Rome. Deze
opera zal nu in mei 1964 in concertvorm
worden gegeven, waarbij prijswinnaars
van de afgelopen concoursen als solisten
zullen optreden. Hein Jordans dirigeert.
Dan zal het 10e concours besloten wor.
den met een concert, door de juryleden
te geven. Zij zullen uitvoeren de Liebes-
lieder van Brahms.
En de derde activiteit zal bestaan uit
een internationaal concours voor koren.
De Federatie, die ilus de vijf grote bon
den van de Nederlandse zangverenigin
gen omvat, zal de organisatie ter hand
nemen en „Den Bosch-Muziekstad" zal
de plannen uitvoeren. Dit grote koor
festijn zal plaats vinden in mei-juni 1965,
omdat de voorbereidingen heel veel tijd
kosten. Maar nu al is de belangstelling
uit de koorwereld bijzonder groot.
,E komst van de Utrechtse deur
waarder verleende de voor-
jaarsbeurs dinsdag een geheel apart
tintje. Hij kwam daar niet als be
zoeker, integendeel, getooid met de
versierselen, die zijn eerbiedwaar
dige ambt extra luister bijzetten,
kwam hij in de Julianahal „in volle
beurs" beslag leggen op een daar
geëxposeerde kolenhaard. De haard
moest dit lot ondergaan, omdat hij
een getrouwe kopie zou zijn van een
model van een andere fabrikant, die
ook ten beuze exposeerde.
Gistermiddag kreeg deze beslaglegging
een vervolg voor de president van de
rechtbank in Utrecht, mr. J. J. Plugga.
De vervaardiger van de haard, de fa.
Teldam uit Hamersveld, had namelijk
een kortgeding aangespannen tegen de
N.V. Bronco Haardenindustrie uit Maars-
sen om de president om opheffing van
het beslag te vragen.
Mr. W. J. Bink trad in deze zaak op
als vertegenwoordiger van de fa. Tel
dam. HU stelde dat het beslag alleen dan
rechtsgeldig was wanneer er sprake zou
zijn van een overtreding van de auteurs
wet en zo dit het geval was daarenboven
sprake was van een „slaafse navolging"
Mr. Bink zei van mening te zijn, dat er
in dit geval geen sprake is van naboot
sing omdat de haard die zou zUn nage
maakt Bronco-Pasja genaamd geen
oorspronkelijke en originele creatie was.
die zich wezenlijk van andere modellen
onderscheidt.
HU gaf toe dat de haarden op het eer
ste gezicht veel op elkaar lijken, maar
legde er de nadruk op dat zü op detail
punten verschillen.
Mr. Th. Limperg uit Amsterdam trad
op als advocaat voor de N.V. Haarden
industrie Bronco uit Maarssen. Hü deelde
mee, dat de beide firmanten van de fa.
Teldam vroegere werknemers zyn van
de N.V. Bronco. Zü hebben aan de ont
wikkeling van de bewuste haard zelf
meegewerkt. HU was van mening dat de
firmanten het ontwerp eenvoudig hebben
meegenomen en het zich wederrechtelüfc
hebben toegeëigend.
Nauwehjks twee weken geleden toonde
de fa. Teldam de omstreden haard op
een show in Leusden. De N.V. Bronco
kreeg hier lucht van en maande de firma
om de vervaardiging van de haard te
staken. De firmanten lieten hun vroege
re werkgever daaop schrifteiyk weten,
dat zü de produktie inderdaad zouden
stopzetten. Des te groter was de veront
waardiging van de Maarssense N.V., ai-
dus mr. Limperg, toen men de haard
toch op de Voorjaarsbeurs aantrof.
Soekarno heeft gisteren de geruchten
tegengesproken, dat de Indonesische rege
ring een geldhervormlng wil uitvoeren
ter stabilisatie van het economische leven.
Hü liet de minister van voorlichting,
Roeslan Abdoelgani. een verklaring voor
lezen. waarin hü mededeelde: „De Indo
nesische regering verklaart met nadruk
dat dergehjke berichten niet juist zijn.
De commissaris der Koningin in
Limburg, dr. F. J. M. A .H. Houben,
heeft zich desgevraagd bereid verklaard
na het bereiken van de pensioengerech
tigde leeftijd (in mei) nog enige tijd
aan te bhjven.
