Uw probleem is het onze
Nog geen vormen gevonden
om achteruitgang te keren
Weer een bezwaarschrift
aan de gerefsynode
Ziekte- en sterftecijfers
't laagst van de wereld
Prof. Wemelsfelder blijft
op standpunt staan
Studenten verlieten land
bij gebrek aan vrijheid
ANDERZIJDS
Prof. S. U. Zuidema
sprak over
gereformeerd zijn
Wetensch. radiofonds
beloont ir.Wcijers
Reclame in de
televisie moet
verantwoord zijn
Kanselruil in
Eindhoven
Internationale wet
op de ruimtevaart
Een woord voor vandaag
Op en brief aan prof. Pen
Slecht lezen
krijgt schuld
E'
2
MAANDAG 4 MAART 1963
VOORZICHTIGHEID
De eindredacteur van de Pro
vinciale Kerkbode, ten dienste
van de Gereformeerde Kerken in
de provincie Utrecht, classis
Amersfoort, ds. H. W. Engelkes
zegt in een artikel in het blad
dat hij vaak het land gaat krij
gen aan het woord „voorzichtig".
Voorzichtigheid heeft iets met
wijsheid te maken, aldus ds. En
gelkes, toch kan ze op een gege
ven moment iets met kortzichtig
heid van doen krijgen. Met name
Cldt dit ten aanzien van het ker-
lijk leven, aldus ds. Engelkes.
Hij vervolgt:
TTTT Is van algemene bekendheid,
*1 dat er vooral de laatste ttid nog
al wat kwesties zijn. die ons kerke
lijk leven beroeren. Om maar eens
iets te noemen: de vraag welke
plaats onze kerken moeten Innemen
m de zgn. oecumene, onze verhou
ding tot andere kerken, speciaal de
Hervormde Kerk, de vernieuwingen
in de liturgie, de proeve van de
nieuwe psalmberijming, straks de
nieuwe gezangenbundel enz. Als de
ze dingen ter sprake komen zijn er
altijd mensen, ook mensen die lei
ding moeten geven, die de raad ge
ven voorzichtig te zijn.
Nu kan het een wijze raad zijn.
Ik geloot, dat er in het kerkelijk le
ven heel wat ongelukken voorkomen
zijn door naar die raad te luisteren.
Als men nog niet klaar is, als men
nog niet duidelijk ziet welke weg
men moet gaan. kan een onbesuisd
doorhakken van knopen funeste ge
volgen hebben. Ik herinner me zo'n
voorzichtig handelen uit de geschie
denis van onze eigen kerken. Toen
de Synode van Arnhem in 1902 be
sloot de Theologische School op te
heffen, besloot ze onmiddellijk daar
na het genomen besluit niet uit te
voeren. En zo werd de vrede in de
kerken gediend. De Synode van Rot
terdam in 1952 enigszins voor de
keus gesteld zich uit te spreken vóór
de wereldraad of vóór de I.C.C.C.,
besloot geen keuze te doen. want
zeide ze zo blijven de broeders in
vrede leven.
Toch kan voorzichtigheid in het
kerkelijk leven een nare smaak krij
gen. Ik bedoel dan, als men altijd
een bepaalde kant uitkijkt nl. de
kant van hen, die met moeilijkhe
den dreigen, als ze hun zin niet krij
gen. Toen omstreeks 1933 de eerste
29 nieuwe gezangen ln onze kerken
waren vrijgegeven, waren er ker
ken, waarin bijv ca. 20 pet. van de
leden dreigde de kerk te verlaten
als de gezangen gezongen werden,
ca. 50 pet. liet het vrij onverschil
lig en ca. 30 pet. verlangde sterk
naar de dag waarop ze de nieuwe
gezangen konden zingen. Wat deden
nu voorzichtige kerkeraden? Ze ke
ken naar de 20 pet. en besloten
voorlopig maar geen gezangen te
zingen en de 30 pet., die niet dreig
de en nooit de kerk zou scheuren,
bleef in de kou staan. In zulk een
voorzichtigheid, al kan ze aanvan
kelijk een bittere noodzaak zijn,
ligt, als ze alleen maar maatstaf
voor het kerkelijk handelen blijft,
iets dat mij zeer mishaagt. Ik merk
daar ook vandaag soms iets van.
We zijn met allerlei dingen voorzich
tig. omdat bijv. de ouderen niet
mee kunnen komen en protesteren.
Maar vergeten we daarbij niet, dat
deze voorzichtigheid wel eens scha
delijk zou kunnen zijn, voor de jon
geren in de gemeente, die hun wen
sen niet vervuld zien, omdat men
moeilijkheden vreest?
Ik durf dat neer te schrijven, om
dat ik zelf bij de ouderen behoor.
Voorzichtigheid in het kerkelijk le
ven is een soede zaak, als men niet
altijd naar één kant ziet, maar naar
alle kanten uitkijkt. Ik vrees, dat
dat laatste ook vandaag niet altijd
gebeurt Dan wordt de voorzichtig
heid kortzichtigheid en daar is de
kerk niet mee gebaat.
Ds. Groenenberg over verlies Herv. Kerk
In het „Eijkmanhuis" in Drie-ve^chijn?e^va^ontkeri^iijking.
bergen, waar op uitnodiging van
de Raad voor zaken van pers en
publiciteit van de Nederlandse
Hervormde Kerk, gisteren en
vandaag synodeleden en journa
listen van gedachten gewisseld
hebben over verscheidene vraag
stukken, heeft het lid van het
moderamen van de synode ds.
M. Groenenberg, vandaag de
resultaten van de volkstelling
1960 aan een beschouwing onder
worpen. Zoals bekend heeft die
telling onder meer aangewezen,
dat het aantal hervormde lidma
ten sinds 1947 met 2,7 procent
gedaald is en dat bijvoorbeeld het
ledenaantal van de Rooms Ka
tholieke Kerk met 1,9 procent is
toegenomen.
Ds. Groenenberg zei onder meer, dat
deze uitslagen voor de Hervormde Kerk
niet helemaal een verrassing zUn geweest.
De kerk was zich al geruime tijd be
wust van het steeds voortschrijdende
Jaarvergadering van
bond herv. j.v. op g.g.
In een bijlokaal der chr.-geref. Re-
hobothkerk te Rotterdam waren za
terdagmiddag vele afgevaardigden bij
een van de Bond van hervormde j.v.
op g.g., *fd. Zuid-Holland. Hoofdmoot
van deze Jaarvergadering vormde het
referaat van de voorzitter, ds. L.
Vroegindewey te Delft, die „De reli
gie van de Heidelberger Catechismus"
besprak.
Deze spreker begon met er op te wij-
aen, dat Christus in de catechismus cen
traal ls. Het zondebesef zou er niet kun
nen zijn als er geen sterk geloof achter
etak. Met Hem is er de spanning van het
zondebesef en van het geloof. Dit is de
aangrijpend schone religie van die oude
catechismus. Met bidden en wachten, zo
zegt ons dit geschrift krijgen wij het
geloof cadeau. Eigenlijk is dan ook alles
samen te vatten in deze twee vragen:
hoe komen wij in Christus en hoe komen
wij aan geloof? En de antwoorden daar
op luiden: „door de Heilige Geest die in
ons werkt, zodat wij er zelfs niets aan
behoeven te doen."
Ds. Vroegindewey eindigde: „Als de
hervormde jeugd wat wil betekenen voor
de kerk, dan moet zij leven naar deze
waarheid, dat én in de rechtvaardigma-
king én in de heiligmaking Christus al
les is. Tegen deze achtergrond zal men
de heerlijkheid van de catechismus pas
ten volle verstaan. Want de Heidelber
ger spreekt niet over de verborgene,
maar over God, Die zich in Christus
openbaarde.
In groepen werden hierna enige dis
cussievragen besproken, waarvan later
een samenvatting gegeven werd. Na een
geanimeerde broodmaaltijd hield de heer
W. Bouw uit Ede een causerie met klank
en lichtbeelden over het zendingsterrein
in Kenia. Aan samenzang werd een gro
te plaats ingeruimd.
In Midden-Siberië
sekte ontdekt
In de wouden van Midden-Siberië is
enkele jaren geleden een kleine sekte
ontdekt, waarvan de leden pas in 1949
hoorden van het einde van de tweede
wereldoorlog.
De sekte was verdeeld in zes nederzet
tingen twee voor mannen en vier voor
vrouwen en de leden hadden gezwo
ren niet te trouwen, te baden, te werken,
belasting te betalen of ln militaire dienst
te gaan. Zij leefden van aardappelen,
mierikswortel, brood, het groen van ra
pen en van gedroogd gras.
Volgens een Russisch blad is de sekte
nu „over Siberië verspreid". Enkele ja
ren geleden waren de nederzettingen
ontdekt door een vliegtuig van de bos-
bouwdienst
Legcrpredikanten
blijven langer
Ten einde in het grote tekort aan le-
gerpredikanten te voorzien heeft de
hoofdlegerpredikant aan de hervormde
predikanten ds J. van der Heide te
Klaaswaal, ds. J. Klootwijk te Scherpen-
zeel en ds. P. Roosjen te Zutphen als
mede aan de gereformeerde legerpredi-
kant ds. M. Heuzeveldt te Zwartewaal-
Abbenbroek verzocht of zij bereid zijn
langer onder de wapenen te blijven dan
de gebruikelijke termijn van een jaar
en zes weken. De betrokken kerkelijke
instanties hebben, naar wij vernemen,
zich alle welwillend ten opzichte van
deze verzoeken uitgesproken.
Jaarvergadering „Waarheid en Eenheid"
Ds. Groenenberg noemde het opmer
kenswaard dat na het bekend worden
van de getallen niet zoals vroeger
misschien wel het geval geweest zou
zijn in protestantse kringen anti-pa-
-jlstische geluiden zijn gehoord. Ook de
looms Katholieke Kerk heeft zich over
het feit dat ze de grootste kerk in Ne
derland geworden is. zeer bedachtzaam
geuit. De reacties kwamen neer op een
„eerst maar eens rustig verder denken
over de problematiek die het mee
brengt".
Geen schok
De cijfers hebben overigens bij de
Hervormde Kerk geen „schok" teweeg
gebracht. Men verwacht bij een volgen
de volkstelling een verdere teruggang,
waarbij deze kerk er dan nog slechter
voorstaat dan andere protestantse ker
ken. omdat bijvoorbeeld de ..leeftijds
opbouw" van de lidmaten veel ongun
stiger is. De Hervormde Kerk, zo zei
ds. Groenenberg, was en is zich aan het
bezinnen op de situatie, maar ze heeft
nog niet de normen gevonden om de
ontkerkelijking op een juiste wijze tege
moet te treden.
Men onderkent ook het gevaar, dat
een kleiner wordende kerk de neiging
heeft zich naar binnen te keren. De
Hervormde Kerk wil zich speciaal daar
voor hoeden. Ze wil zich zoals dat
de laatste jaren steeds meer is gebeurd
bewust uiten: ze wil staan, waar het
Nederlandse volk staat; ze wil gecon
fronteerd worden met de problemen
waarmee het volk geconfronteerd wordt
en ze wil zeker zoveel mogelijk blijven
werken in het belang en ten nutte van
het Nederlandse volk.
(Van onze kerkredactie)
Vanuit de kring van „Waarheid
en Eenheid" zal of zullen opnieuw
een of twee bezwaarschriften
worden ingediend bij de generale
synode van de Gereformeerde
Kerken, die in het bijzonder be
trekking zullen hebben op de sa
menleving met gescheiden kerken
„die met ons één behoren te zijn",
deelde de voorzitter van deze
persvereniging, dr. J. Schelhaas,
zaterdagmiddag op de jaarverga
dering in Amersfoort mede.
Hij kon getuigen van een goed jaar,
waarin het tekort van 3500 gulden met
1500 gulden was ingelopen, terwijl voor
het blad sprake was van een vrijwel
sluitende exploitatierekening. Dr.
Schelhaas deelde bovendien nog me
de dat er besprekingen worden ge-
voerd met andere groepen om tot een
nauwere samenwerking te komen. Hoe
wel er voortgang is konden er nog
geen verdere mededelingen worden
gedaan. De voorzitter deelde evenmin
mede met welke groepen deze bespre
kingen gevoerd werden. In het be
stuur was aftredend de heer C. G.
Karssen te Bodegraven, die bij accla
matie werd herbenoemd,
dr.
Als spreker was gevraagd
S. U. Zuidema, die sprak over „Gere
formeerd in deze tija." De zaal was
vrijwel te klein om alle belangstel
lenden te bevatten en er moesten et
telijke stoelen wordon bijgezet. Met
intense aandacht en kennelijk grote in
stemming werd naar prof. dr. Zuide
ma geluisterd, die zes aspecten van het
huidige gereformeerd zijn behandelde.
Liefde
Gereformeerd zijn wil volgens prof.
Zuidema in de eerste plaats zeggen,
waken voor de grondwet der liefde,
waarin gesproken wordt over liefde
voor God en voor de naaste. Deze bei
de aspecten mogen niet gescheiden
worden. Ernstige kritiek had hij op het
huidige streven, waarin zo de nadnik
wordt gelegd op „medemenselijkheid-
maar waarin de verhouding tot God
niet in de eerste plaats aan de orde
komt. Deze liefde is geen vrijblijvende
liefde. Die vrijblijvendheid kom je
juist nu overal tegen ook ln bijvoor
beeld de theologie van Barth. Liefde
kan echter volgens prof. Zuidema nim
mer vrijblijvend zijn.
Genade
Gereformeerd zijn wil in de tweede
plaats zeggen dat genade particulier
Dr. Veldkamp concludeert
j van enige cijfers. Het laatst bekende
De ziektecyfers en de sterfte- gterfteCijfer jn ons land bedroeg voor
j- 100.000 in-
is. Dat is volgens deze hoogleraar bij
voorbeeld in het getuigenis van New
Delhi van de Wereldraad van Kerken
bewust onduidelijk gemaakt, zo niet
bestreden. Buiten het gereformeerde
erf hoor je dit getuigenis tegenwoordig
al minder en prof. Zuidema noemde het
tragisch dat het ook op het gerefor
meerde erf meer en meer in de discus
sie wordt getrokken.
Antithese
Dan betekent gereformeerd zijn het
handhaven van de antithese. Allerwege
wordt opgeroepen tot solidariteit, tot
eendracht. Als je die oproep echter die
per gaat analyseren, dan ontdek je dat
zo verdraagzaam, dat hij de onver-
draagzamen onverdraagzaam werd.
„Wij moeten deze uiterlijke verdraag
zaamheid ontmaskeren en tot een wer
kelijke bijbelse excommunicatie ko
men." Want ook in deze verdraagzame
wereld is veel excommunicatie. Als
men bijvoorbeeld niet mee doet met
de Wereldraad wordt men eenvoudig
genegeerd. Prof. Zuidema gaf toe dat
de gereformeerden in het verleden wel
eens met kanonnen op mussen hebben
geschoten, maar dat betekent niet dat
het beginsel van de antithese niet meer
geldt.
Isolement
Tegelijkertijd betekent geL
zijn echter dat men duidelijk van zich
afbijt als er wordt gezegd dat do gere
formeerden het isolement hebben ge
kozen. Dit wordt steeds meer gepro
beerd. Er moet excommunicatie zijn,
maar dan niet om gezellig onder elkaar
te zijn, maar ter wille van de wereld.
Dit is een van de naarste taken van
het gereformeerd zijn om duidelijk te
maken dat ook bijvoorbeeld in de zen
ding de excommunicatie vaak verwaar
loosd is en men daarom juist niet
meer in staat is de werkelijke bood
schap van de bijbel nadrukkelijk te
predikon, dat Christus Heer van de we
reld is.
Hiernamaals
De volgende opmerking die prof.
Zuidema maakte gold het feit dat de
gereformeerden het hiernamaals moe
ten liefhebben. De aandacht van velen
ln en buiten de kerk is volgens hem
veel te veel gericht op deze wereld.
Juist ln een welvaartsstaat moet het
hiernamaals gepredikt worden. En wie
de hemel predikt moet ook de hel pre
diken, anders heeft hij het alleen
maar over een hemel op aarde. Deze
verwachting van het toekomende moet
onze stimulans zijn voor het leven in
het „hiermaals".
cijfers zijn sinds het begin van deze
eeuw, met een onderbreking in de
beide wereldoorlogen, regelmatig
en voortdurend gedaald. En deze
daling schrijdt nog steeds voort.
Het is uiteraard niet in de laatste
plaats de intensiteit en de kwaliteit
van de preventieve gezondheids
zorg en van de curatieve gezond
heidszorg geweest, die tot deze
zeer gunstige cijfers hebben geleid.
Dit zei de minister van sociale za
ken en volksgezondheid, dr. G. J. M.
Veldkamp, vanmorgen in een toe
spraak ter gelegenheid van de offi
ciële opening van het sanatorium Be-,
atrixoord in het Groningse plaatsje
Haren. Dit was niet het enige gebouw
dat de minister die dag opende s
middags stelde de minister de nieuw
bouw van het „Aleida Kramerzieken
huis" te Coevorden in gebruik.
De bewindsman onderstreepte in Ha>
ren zijn opmerking door het noemer
1961 een aantal van 2.7 per
woners. „Dit ls een lager sterftecijfer
dan enig ander land ter wereld kan to
nen". Het laatst bekend ziektecijfer voor
nieuwe gevallen aan niet primaire long-
tuberculose bedroeg 2,1 per 10.000 in
woners. ..Ook dit is het laagste cijfer
ter wereld". Minister Veldkamp noem
de dit wereldrecords, waar Nederland
wel zeer in het bijzonder trots op mag
ZliNa te hebben opgemerkt, dat longtu-
berculose meer en meer een probleem
van de oudere leeftijdsgroepen wordt,
constateerde dr. Veldkamp, dat ondanks
daling van ziekte- en sterftecijfers, de
tuberculose haar terrein met gemakke
lijk prijsgeeft Naar het oordeel van
de minister zal de opsporing van tubercu
lose voor de oudere leeftijdsgroepen
meer dan voorheen gericht moeten wor
den op de oudere bevolkingsgroepen.
Dr. Veldkmap noemde 's middags het
streekziekenhuis in Coevorden een voor
beeld van de ontwikkeling van de genees
kundige zorg. ook buiten de gebieden
rond de grote steden, waardoor de mo
gelijkheden die de moderne geneeskun
dige wetenschap biedt, dichtbij de pa
tiënt gebracht worden.
Kerk
De laatste opmerking van deze hoog
leraar betrof ae „kerk in het midden."
Naar zijn mening was er in onze tijd
veel te veel aandacht voor de kerk.
Dat zag hij in de rooms-katholieke theo
logie, bij de gereformeerden vrijge
maakt) en ook in de oecumenische be
weging. Dat betekent de tyrannie van
de kerk en dat weer de tyrannie van de
ambtsdragers, de prominenten en de
kerkbodes. Prof. Zuidema toonde zich
beducht voor machtsvorming. De kerk
is er niet om eigen macht te tonen,
maar om der wille van de „machtsvor
ming van Gods Woord". De kerk staat
onder het Woord. En in die kerk moet
de een de ander onderworpen zijn in
de vreze des Heren. Gereformeerd ziin
wil zeggen dat hier op gewezen wordt.
Dan komt er tevens een einde aan ie
dere vorm van machtsstrijd.
Het wetenschappelijk radiofonds Ve
der heeft aan ir. Th. J. Weljers. weten
schappelijk hoofdambtenaar van
Technische Hogeschool te Eindhoven e-
beloning toegekend.
Dit geschiedde naar aanleiding van
zijn 70ste verjaardag en op grond van
de door hem gedurende zijn loopbaan
geleverde bijdrage tot de opleiding van
radiotechnici op verschillend niveau en
voor zijn werk tot verhoging van het
peil van het onderwijs in de radiotech
niek.
Necl. Klassiek Verbond
jubileert
Het Nederlands klassiek verbond
houdt ter gelegenheid van zijn 25-jarig
bestaan zaterdagmiddag 23 maart in de
aula van de Rijksuniversiteit te Utrecht
een bijeenkomst waarin zullen spreken
mr. H. Schadee. over „De minnaar en zijn
verbond" en prof dr. J. H. Thlel, over
Solon en Croesus". Na afloop recipieert
het verbondbestuur in een der zalen van
het academiegebouw.
Kamerlid Mellema:
(Van ome correspondent)
„Als er commerciële televisie komt
en ik ben cr zeker van dat ze komt
moet het verantwoord zUn. BU de con
structie van een onafhankelijke stichting
die de concessie heeft, zoals de stichting
Televisie Nederland zich dat heeft ge
dacht, kan er naar mijn mening een ver
antwoorde reclame vla de televisie wor
den gebracht."
Dit zei de heer J. T. MeJlema, lid van
de Tweede Kamer voor de C.H.U. zater
dagmiddag in Goes toen vele aanwezige
c.h.-leden hem vragen hadden gestelid
over de ontwikkelingen rond de commer
ciële televisie in de laatste weken, een
ontwikkeling waarbij ook de heer Melle
ma als lid van het stichtingsbestuur van
TVN betrokken Is, evenals de voorzitter
van de C.H.U. mr. Beernink.
De heer Mellema vervulde op de jaar
vergadering van de C.H. Statenkring een
spreekbeurt over „Christelijk historisch
perspectief" en in de discussie kwam de
commerciële televisie ter sprake.
Hij maakte duidelijk volkomen akkoord
te kunnen gaan met de opzet van staats
secretaris Scholten, die het tweede t.v.-
net wil geven aan een concessionaris, die
door middel van reclame de uitzendingen
financiert.
De heer Mellema zei dat het belangrijk
ls dat niet de adverteerders en financiers
zullen bepalen hoe het programma
tweede t.v.-net wordt. Daarom i
opgericht.
Op een vraag of het goed is dat een
Tweede Kamerlid zitting heeft in een
dergelijke stichting zei de heer Mellema
dat het ln het algemeen genomen goed
is, wanneer een parlementariër zo nauw
mogelijke bindingen heeft met het be
drijfsleven.
Overigens deelde de heer Mellema mee
dat het stichtingsbestuur van TVN er
straks waarschijnlijk nog wel wat anders
zal uitzien dan op het ogenblik.
■Do kerkeraden van de christelijke
gereformeerde en de gereformeerde
kerk (vrijgemaakt) te Eindhoven heb
ben na brede bespreking geconclu
deerd dat zij elkander wederzijds als
kerken erkennen, wat principieel in
houdt dat men Woord- en sacraments
bediening voor elkander openstelt. Zij
besloten dan ook daartoe over te gaan.
Eenmaal in de zes weken zullen de
predikanten in elkanders kerk voor
gaan in de bediening van Woord en
sacrament. Beide kerkeraden zullen
een getuigenis doen uitgaan tot alle
vrijgemaakte en christelijke gerefor
meerde kerken in den lande. Zondag 17
maart zal de eerste kanselruil plaats
vinden.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Westmaas: J. C. H.
Stevense, kand. te Dordrecht; naar
IJmond: Joh. Gerritsen jr. te Rotterdam-
Vreewijk; het beroep van de generale
synode tot koopvaardijpredikant met
standplaats te Singapore: P. D. Steegman
te Rotterdam-Vreewijk, wijkgem. Stre-
velswijk.
Bedankt voor Wanneperveen (toez.) R.
Houtsma te Exmorra; voor Zevenhoven:
C. H. Stevense, kand. te Dordrecht.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Aalten (vac. R. Slertse-
ma> en te Broek op Langendljk; P C.
van der Wel te Siegerswoude; te Coe
vorden, tweede pred.pl.: R. J. Beukema
te Ermelo.
Aangenomen naar Nieuwerkerk a.d.
IJssel: E. Warnink, kand. te Zaandam.
Bedankt voor Dussen, Oosterend (Fr.),
Schettens, Schoondljke, Tljnje, Wyckel en
voor Zoutkamp: E. Warnink, kand. te
Zaandam.
Beroepen te Londen en te Mitchell,
Ontario, Canada, Free Christ. Ref.
Church: H. v. d. Schaaf te Opperdoes.
Bedankt vooor Den Haag-Zuid (vac.
dr. P. van der Spek): M. T. Mlnnema te
's-Gravenzande.
Wens Interparl. Unie
In Genève is zaterdag aan het slot van
een driedaagse vergadering van een sub
comité van de Interparlementaire Unie
overeenstemming bereikt over de wen
selijkheid tot het vastleggen van een in
ternationale wet op de ruimtevaart. De
vergadering stond onder voorzitterschap
van onze landgenoot mr. dr. C. Berk-
houwer, lid van de V.V.D.-fraotie ln de
Tweede Kamer.
Bij zijn terugkomst op Schiphol zei
...r. Berkhouwer zaterdagavond: „Het
doet mU vooral genoegen dat ook de
Russische en Amerikaanse afgevaardig
den in ons comité akkoord zijn gegaan
met de resolutie, die wij hebben opgesteld
en die eenstemmig is aangenomen."
In de resolutie doet het comité een be
roep op alle bij de Interparlementaire
Unie aangesloten leden ertoe mede te
werken, dat zo snel mogelijk internatio
nale verdragen zullen worden afgesloten
over de ruimtevaart. Gezien de urgentie
van de problemen moeten volgens het co
mité in de eerate plaats wettelijke basis
regels worden opgesteld voor de activi
teiten van de verschillende landen in de
ruimte. Voorts zijn dringend wettelijke
regels nodig voor het verlenen van hulp
en medewerking aan ruimtevaarder en
ruimteschepen bij eventuele noodlandin
gen op het gebied van andere landen of
op zee. Tenslotte acht men het hoog tijd
dat de wettelijke verantwoordelijkheid
wordt vastgesteld voor het veroorzaken
van letael of schade aan derden door
ruimtevaartuigen of delen daarvan.
De eeuwen door heeft de figuur van de verrader Judas de
mensen geïntrigeerd. Boeken zijn over hem geschreven. Zijn
karakter is duizenden malen ontleed en nog altijd wordt getast
naar de diepste beweegredenen van zijn daad: het verraad
van Jezus. Ergens in de Bijbel staat, dat de duivel in Judas
voer. En dan kan het, dat wij zeggen: hier ligt de sleutel, nu
behoeven wij ons niet langer af te vragen hoe het alles toch
mogelijk was. Hij, Judas, was immers lang van tevoren aan
gewezen als de grote verrader. Hij heeft er ten slotte zelf
niets aan kunnen doen. Maar als men zo redeneert blijft Judas
zelf in wezen buiten schot. Dan kan de discussie zich beperken
tot beschouwingen over de macht van de duivel en over het
feit, dat God die duivel zoveel macht toestaat. Maar tegelijk
beseft ieder het onbevredigende van deze redenering. En het
woord van Jezus zelf blijft staan, het „wee" over de mens,
die Hem verraadt. Wij kunnen nooit slecht genoeg denken
van de duivel, van zijn verwoestende werk en van zijn niet
aflatende strijd tegen God. Maar het wordt theorie, als wij
onszelf uitschakelen. Als wij ons als het ware gaan verschui
len achter de o zo brede rug van de duivel! God verontschul
digt niemand ook Judas niet met een beroep op duivelse
invloeden. Hij zegt tot ieder, die zich niet houdt aan Zijn
gebod: gij zijt die man, die vrouw, die jongen, dat meisje
Prof. dr. J. Wemelsfelder,
wiens kritische beschouwing over
de positie van de vakbeweging
vele pennen in beweging heeft
gebracht en bovendien de veront
waardiging van de vakcentrales
prof. Wemelsfelder achtte de
rol van de vakbeweging namelijk
uitgespeeld gaande maakte,
heeft in een open brief aan prof.
Pen getracht zijn standpunt nog
maals duidelijk te maken. Hij
beschuldigt de pers in de eerste
plaats van een slecht lezert van
zijn betoog, hetgeen de misver
standen in de wereld heeft ge
holpen.
„Wat de positie van de vakbonden
betreft", 6Chrl)ft prof. Wemelsfelder,
„ben Ik van mening dat hun functie
op het gebied van de loonvorming
langzamerhand op een fictie gaat be
rusten en dat het net zo goed of beter
opgevangen zou kunnen worden door
de Nederlandse wetgever, zodat Ieder
een van de gestegen welvaart zou
Afrikanen uit Bulgarije op Schiphol
tweede groep van Afri
kaanse studenten, ditmaal
negen uit Kenya, is gisteravond
via Wenen uit Bulgarije op Schip
hol aangekomen. Evenals de 20
Ghanese situdenten, die op 15
februari in ons land arHveerden,
wensen zij op grond van rassen
discriminatie en gebrek aan
vrijheid niet langer in Bulgarije
te blijven, doch hopen in west-
Europa hun studie voort te mo
gen zetten.
Toch was er een verschil tussen de
beide groepen: de Ghanezen maakten
de terugreis, die de Bulgaarse autori
teiten niet wensten te betalen, voor
rekening van de eigen Ghanese rege
ring, terwijl de Ghanese ambassa
deur in Sofia hen naar Amsterdam
begeleidde en persoonlijk voor hun
onderdak zorgde. De studenten uit Ke
nya echter kregen die financiële en
morele hulp niet van eigen regering
aangeboden en zagen aanvankelijk
wegens gebrek aan financiële midde
len geen mogelijkheid Bulgarije tt
verlaten.
Dat zij thans toch hier zijn danken
zij aan het coördinerende secretariaat
van 82 nationale studenten-organisaties
COSEC», dat zijn zetel in Leiden heeft.
Het is deze overigens verre van rijke
studentenorganisatie geweest, die de
dat het secretariaat in de afgelopen we
ken in alle 82 aangesloten landen voor
dit doel had laten collecteren.
Ook neemt de COSEC de verantwoor
ding en de kosten op zich van het voor
lopige verblijf van de negen studenten
in ons land. Zij werden gisteravond met
busjes, belangeloos ter beschikking ge
steld door het Nederlandse bureau voor
buitenlandse atudentenbetrekkingen, met
hun bagage naar Enkhuizen gebracht,
waar ze voorlopig voor enkele dagen
gastvrijheid krijgen in het ook al min
of meer noodlijdende studiecentrum
„De Dromedaris".
Ruim honderd
De negen studenten uit Kenyji meen
den te weten, dat sinds midden februari
ruim 100 Afrikaanse studenten Bulgarije
hebben verlaten, terwijl er nu nog cir
ca 200 achter zijn gebleven. „Het is on
mogelijk voor leder van hen persoon
lijk te spreken", zo zei gisteravond voor
zichtig dc 28-jarige donker gekleurde stu
dent in de economie W. Hongo Nyan-
deje. „Maar zeker is dat veruit de meer
derheid net als wij weg wil. Hun ont
breekt -echter het geld voor de reis en
zeker voor verdere studie elders in
Europa".
De groep van 9 uit Kenya rou feite,
lijk 14 leden hebben moeten tellen,
maar 2 studenten uit Angola en voorts
uit Kenya, Noord-Rhodesië en Zanzibar
ieder nog 1 konden zaterdag niet ver
trekken, omdat zij nog niet over een
exit-visum beschikten. De 9 die hier aan
kwamen spraken echter van kleine tech-
nische moeilijkheden en waren er zeker
van, dat ook de andere 5 dezer dagen
zullen kunnen vertrekken.
kunnen profiteren en niet alleen pro
fessoren, arbeiders en ambtenaren, maar
ook Hjfrentetrokkers, spaarders en ge
pensioneerden.
Wanneer iedereen echter in de fictie
van de functie der machtsgroeperingen
gelooft en het bovendien gaat om indruk
wekkende historische gebouwen (want
dat 2ijn de vakbonden toch wel), wel dan
moeten wij dat als uitgangspunt aan
nemen voor onze maatschappij-structuur.
Historische monumenten breek je, alleen
al uit piëteit, niet af. Dat de vakbond-
leiders als goede waakhonden aanslaan
wanneer men hun erf tracht te naderen
is te begrijpen en te billijken. Dat zij
echter het publiek vertellen dat Wemels
felder werkloosheid wil is waarschijnlijk
verzonnen om er een gruwelverhaal van
te kunnen maken.
Onomivonden
Gegeven nu het feit dat de vakbonden
nóch hier, nóch in het buitenland ook
maar iets van hun machtspositie prijs
zullen geven, impliceert dit dat wij
manent op inflatie moeten rekenen.
weet dat we ook de inflatie uit het
buitenland niet kunnen tegenhouden want
Holtrop (en anderen) willen nu eenmaal
niet dat er aan de wisselkoers wordt
gemorreld. Wat de inflatie-impulsen be
treft, die in het binnenland door de
machtsgroeperingen (vakbeweging en
werkgevers samen) worden bewerkstel
ligd, is ook de ervaring van de afge
lopen 17 jaar niet bemoedigend. Ik wilde
dat dat nu eens onomwonden aan het
Nederlandse publiek werd verteld. (Hier
draaide namelijk het hele betoog om.)
Dit betekent dat voortdurend sociale on
rechtvaardigheid dreigt. Enerzijds wor
den de economisch zwakken door deze
situatie voortdurend uitgebuit. Ieder
jaar wordt deze groepen 2 4 3 pet. ont
stolen die wij er nota bene bijkrijgen
(zelfs al ben je, zoals ik, geen lid van een-
vakbond). „Dat is ook niet te „rauw"
gezegd want de definitie die Karl Marx
van „uitbuiting" gaf is ongeveer op deze
situatite van toepassing) Anderzijds
speelt men door deze inflatie speculanten
e.d. in de kaart. Het zou mij niets ver
wonderen indien het snel toenemend aan
tal millionairs (het klinkt paradoxaal en
je moet er even een gedachtensprong voor
maken om het te begrijpen) mede het i
gevolg is van de activiteiten Van KAB,
CNV en NW.
Wat ls de remedie tegen dit alles Naar
mijn mening deze: (ik heb het allemaal 1
gezegd maar het jammer genoeg niet in
de krant gelezen): Vroeger hebben we
nog wel eens gelachen om de idee van 1
een index-economie door prof. Mees ver
dedigd. Meer en meer geloof ik dat het
die kant op moet. Laat de vakbonden in
hun historische monumenten zitten. 5
Vertel alleen het grote publiek voort- a
durend dat ze daarbinnen niet uitsluitend
sociale rechtvaardigheid brouwen maar
zo nu en dan ook een scheut (en soms een 'T
flinke scheut) inflatie. Van monumenten
zorg mag dat weliswaar niet, maar het
gebeurt toch.
Maak daarom alles „inflatie-bestendig",
lonen, salarissen, pensioenen, lijfrentes
en schuldverhoudingen. Als het dan zover f'
is kunnen we eeuwen vooruit met een P
voortdurend inflerende wereld en toch k
pracht gewied sociaal economisch
tuintje. Waarom moet iedereen zo mis-
leid worden met woorden als „spaarzin
bevorderen" en de „Interne stabiliteit van
het geld verzekeren" als het toch niet l
gebeurt en niet kan gebeuren, of de,
toekomstige minister van financiën nu lc
Van Rappard, Vos of Wltteveen zal1
heten." It
Zendingsarbeidster
met verlof
lo
Deze week is mej. A. Hoeksema in Ne-
derland aangekomen voor een verlof naju
vele jaren als docente werkzaam te zijnL
geweest aan de opleidingsschool voorfi
vrouwen en meisjes te Magelang.
Mej. Hoeksema heeft een re-entry-per-
mit gekregen, zodat terugkeer naar In-s
donesië te zijner tijd tot de mogeliJkhe-ir
den behoort. fa
Vraag: Met veel belangstelling las stand? Dit is dan ook de reden, dat
ik het artikel van de heer C. Rijns
dorp over de Kreeftskeerkring van
H. Miller. Nu is mijn vraag: Is er niets
aan te doen om het drukken en uit
geven van dergelijke lectuur te ver
bieden? En kan er niets aan gedaan
worden om de mensen voor dit soort
verderfelijke boeken te waarschuwen
zoals dit nu is gedaan in uw zondags
blad? Maar dan op meer manieren
zodat zeer veel mensen gewaarschuwd
worden, zoals bijvoorbeeld geheelont
houdersverenigingen waarschuwen te
gen drankmisbruik.
Antwoord: Op vervaardiging, ver
spreiding van pornografische en zede
loze lectuur stelt het Wetboek van
Strafrecht bij opzet een jaar gevange
nisstraf en boeten van duizenden gul
dens. Het aanbieden daarvan aan min
derjarigen wordt gestraft met zes maan
den. Er zijn enkele regels gegeven,
doch over het algemeen moet er ge
val voor geval worden uitgemaakt of
een bepaalt geschrift al dan niet aan
stotelijk voor de eerbaarheid is of niet.
Hierover bestaat over het algemeen
groot verschil van mening zodat het
optreden tegen een bepaald boek dik
wijls averechts werkt. Aangezien er
vrijheid van drukpers bestaat, is het
optreden ook niet gemakkelijk. Van be
lang is de kennelijke bedoeling van de
schrijver. Bedoelt men alleen vuile
taal te spuien, of is het een medede
ling van een gebeurtenis of een toe-
er zeer veel boeken verschijnen, die
voor een groot deel van de bevolking
onaanvaardbaar zijn. De eindbeslissing
ligt bil de rechter, die zeer serieus
te werk gaat. Verder ligt de verant
woordelijkheid bij de uitgever, de ver
koper en bij de kopers zelf. De ouders
hebben de taak hun kinderen zo op te
voeden, dat zij het verschil tussen
goed en kwaad kennen. Het ls voor
de overheid niet mogelijk ons volle
dig tegen ons zelf te beschermen. In
derdaad ligt er hier ook een taak voor
verenigingen.
Er zijn vele verenigingen, die speci
aal hiervoor waken, afgezien nog van
de vele verenigingen die niet speciaal
daarop gericht zijn en ook goed werk
doen.
Vraag: Wat is Trans World Radio?
Antwoord: Trans World Radio is een
Organisatie die zich ten doel stelt de
boodschap van het Evangelie over te
brengen naar Europa, Noord-Afrika, het
Midden Oosten en ook achter IJze
ren Gordijn. Zij Is gevestigd 354 Main
Street, Chatman. New Jersey. U.S.A.
Paul Freed, Ph. D. is president van
deze organisatie.
Trans World Radio beheert de radio
stations „Voice of Tanger" en „Voice
of Monaco" en heeft studio's in Cap
Ferrat, Wetzlar, Tanger en.Beiroet. De
programma's zijn niet van een bepaal
de richting en niet-contraversloneel,
met politiek maar algemeen christelijk
georiënteerd. De stichting Trans World
Radio is gevestigd op Curacao en zal
daar in 1963 een groot radiostation
bouwen, bestaande uit 2-250 KW korte-
golfzenders en waarschijnlijk een 800
kW langegolfzender. Deze zijn in be
stelling bij Continental Electronics,
Dallas, Texas. De frequenties en de
tijden zijn nog niet bekend.
In ons zondagsblad van 1 februari
heeft men kunnen lezen dat er nog
meer christelijke zendstations zijn.
Vraag: Twee thermometers geven in
de verwarmde kamer enkele graden
verschil aan maar in smeltende sneeuw
staan zij op het nulpunt. Hoe is het
nu uit te maken, welke thermometer
mogelijk de goede is?
Antwoord: Als twee thermometers in
=en kamer verschillende temperaturen
lanwijzen, behoeven zij nog niet kapot
te zijn, te meer daar zij in smelten
de sneeuw dezelfde temperatuur aan
wijzen. Het komt veel voor dat er op
verschillende plaatsen ln een kamer
verschillende temperaturen heersen.
In een kamer bestaat nu eenmaal een
stelsel van luchtstromingen door de
trek van de schoorsteen en alle moge
lijke kieren van deuren en ramen. Het
beste doet U door de thermometers
eens beurtelings tezamen op verschil
lende plaatsen te zetten. U zal dan mer
ken dat zij wel dezelfde temperatuur
Brieven, die niet voorzien zijn
van naam en adres, kunnen niet
beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet
onderling m«>t elkaar verband
houden, moeten in afzonderlijke
brieven worden gesteld.
aangeven, maar hoger of lager naaf
gelang de plaats. Wijzen zij echter darf 1
een verschillende temperatuur aan op3£:
dezelfde plaats, dan is er één onnauw«.St
keurig. U kan dan uitmaken, welkljg
defect is, door ze met een betrouwba^-r,
re derde meter één voor één op een
bepaalde plaats te zetten. De meter
die niet met de betrouwbare meten
overeenstemt, is defect.
Vraag: Kan u mij inlichten over le^l?
ven en werken van Gabr. May. Va: mi
hem is in mijn bezit een reproductitRe
van i een Christus-kop, waarschijnlijl :iu
Antwoord: De enige schilder Maj'n
die we voor U konden opsporen, wa avi
J. W. May (1792-1866). consul-generaa r.a
te Londen en portretschilder. MisschieiLn
ls het een familierelatie, maar hierove:
was in ons archief niets terug te vin-
den. Wellicht kan het rijksbureau voofiAc
kunsthistorische documentatie in Derf°*ti
Haag u helpen. Le,
na