Lends e Comramt
Vis sterft door
zuurstoftekort
Geheime plannen voor een
tv-maatschappij uitgelekt
Commentaar
!1 I! islil
Zwolsman penetreert televisiewereld
Eigen vakbond
aan het Hof
Gekaapt schip naar
haven in Brazilië
Westen betaalde rode
wapens van Indonesië
I
Dinsdag 19 februari 1963, 43ste jaargang
Italië
(mode) siuier
I WrecHun I. D If MER
HoofdradKtaur: Dr. E. Dl EMC*
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
UNA 1
PtieMws in
één oogopslag
De gekaapte Venezo
laanse vrachtvaarder An
zoategui ligt thans in "Bra
ziliaanse territoriale wate
ren en zal naar Belem
(Brazilië) worden bege
leid, waar aan de rebellen
politiek asiel zal worden
verleend.
De iairiden van de Euro
pese .wijhandels associatie
(EVA) hébben besloten
over te gaan tot een ver
snelde verlaging van de
invoerrechten. Dit besluit
is een eerste reactie op het
.veto van De Gaulle over
Erfgelands toetreding tot
de EEG.
De expan'siezucht van
het communistische blok is
een. formidabel gevaar
voor de vrije wereld, of de
Sorwjetunie en communis
tisch China het nsu met
elikaatr eens zijn of niet.
Beide hébben de „begra
fenis van het kapitalisme"
op hun programma staan,
aldlus Stevenson, de Ame
rikaanse ambassadeur by
de Verenigde -Naties.
Indonesië, dat financieel
•in een moeilijke positie
verkeert, voert onderhan
delingen met het Interna
tionale monetaire fonds
om verlichting te krijgen
voor zijn buitenlandse
schuld. Amerika zou na
melijk van plan zijn de
hulp aan Indonesië dras
tisch te verminderen. Voor
al de opbouw van de de
fensie met Russische wa
penen heeft Djakarta veel
gekost. Men schat deze
kosten op een miljard dol
lar, die hoofdzakelijk door
de Westerse landen zijn
gefourneerd.
De leden van de Twee
de Kamer hebben vandaag
een adres gekregen van de
„groep 47", welke het
overgrote deel van de Ne
derlandse dagbladbedrij
ven vertegenwoordigt. In
het adres stelt de groep
zich op het standpunt van
de N.D.P.. dat de dagbla
den worden bedreigd door
de invoering van de tele
visiereclame. Voorgesteld
wordt nu, dat de groep,
waarbij zioh nog meer
dagbladen kunnen aanslui
ten, deze reolame zal ex
ploiteren in samenwerking
met de omroeporganisaties.
De aanleg van een dam
vari de Friese wal naar
Ameland is noodzakelijk
en, zo meent een studie
commissie, ook financieel
mogelijk.
Het Amerikaanse Con
gres zal een onderzoek in
stellen naar de staat van
paraatheid van de strijd
krachten in de tijd, dat de
Russen hun raketten op
Cuba installeerden. Verder
zal de bewering van de re
gering worden onderzocht,
dat zij niet eerder dan 14
oktober wist, dat Cuba zich
bewapende en dat deze be
wapening een bedreiging
vormde voor de Ver. Sta
ten.
De grootondernemer
Reinderr Zwolsman (van de
Landlbank) heeft zich aan
gediend als de belangrijk
ste gegadigde voor de ex
ploitatie van de reclame-
televisie. Hij kan worden
gezien ais de belangrijkste
figuur achter de nationale
stichting „Televisie Neder
land", waarvan, zoals be
kend, burgemeester mr. G.
E. van Walsum voorzitter
„Sftntvastigh Is gh*bUvwt
mijn hert in teghenipoet"
Zie pagina 5
Abonnementsprijzen
J
En toch.... en toch.... het wórdt lente. En weer of geen weer, vandaag is in Bovenkarspel de jaarlijkse
Westfriese Flora geopend. Duizenden voorjaarsbloemen zorgen in de enorme veilinghal voor een zonnige aan
blik, die even alle sneeuw en kou doet vergeten.
Rijnvaart in
moeilijkheden
DE op zichzelf niet zo ernstige
sneeuwval van de laatste dagen
heeft de sportvissers in grote onge
rustheid gebracht. Doordat er name
lijk niet voldoende licht in vaarten
sloten kan doordringen, is het
water nog zuurstofarmer geworden
dan het al was, zodat men ernstig
bezorgd is over de visstand. Een an
dere groep, die door het opnieuw be
ginnen van de winter in zorg is ge
komen, is de Rijnvaart. Daar de Rijn
oor het begin van de vorstperiode
niet genoeg water uit de zijrivieren
heeft gekregen, is de waterstand te
laag om de vaart naar behoren te la
ten functioneren. En de deskundigen
in De Bilt hebben maar weinig hoop
te bieden: (matige vorst en plaatse
lijk enige) sneeuw.
Natuurlijk is nog niet te zeggen hoe
groot de vissterfte zal blijken te zijn.
Deskundigen schatten haar op ruw
weg vijftig procent, waartegenover
echter kan staan, dat de in leven blij
vende vis de kans heeft door een
overvloed aan voedsel (weinig var
kens, dikke spoeling) zich forser te
ontwikkelen dan onder normale om
standigheden.
Het ernstigst getroffen acht men de
ondiepe polders in Noord- en Zuid-
Hqlland. Hierop is de verse sneeuw
veelal blijv enliggen. terwijl op de
grote plassen elders de meeste sneeuw
(Van onze speciale verslaggever)
Met een coup-de-théatre, die in omvang en stijl uniek voor Nederland
is, heeft grootondernemer Reinder Zwolsman (o.in. van de Landbank)
zicli aangediend als dc voornaamste gegadigde voor exploitatie van het
miljoenenproject van de reclame-televisie. Hij is de belangrijkste figuur
achter de Nationale Stichting ..Televisie Nederland" waarvan, zoals we
gisteren reeds meldden, Rotterdams burgemeester Van Walsum voorzitter
is. Zwolsmans rol in de TER: de onderneming, die in opdracht van de TVN
de reclame in het tweede tv-net moet gaan verzorgen, is door het bestuur
van de nieuwe stichting volledig geheim gehouden. Opvallend is, dat in
het communiqué, dat gisteren naar aanleiding van de oprichting van de
TVN werd uitgegeven, met geen woord owr de gelijktijdige oprichting
van de TER wordt gerept.
Even opvallend is, dat met name
wordt gezwegen over de bepaling m
de statuten dat de reclame-verzor
ging in het programma van de TVN
indien deze tenminste de zend-
cossessies krijgt wordt verpacht
aan niemand anders dan de TER
De financiers achter de TER zijn
zes banken, waaronder de Landbank.
de Centrale Boerenleenbank. Pierson,
Heldring en Pierson en de Midden-
standsbank, zomede de dagbladen De
Telegraaf, De Volkskrant, Het Pa
rool en de Nieüwe Rotterdamse Cou
rant. die tot de initiatiefnemers van
de OTEM behoren, de eerste maat
schappij, die voor het tweede tv-net
Mar ga Klompé
trok schoenen
en kousen uit
i Door de zware regens die de
I laatste weken in Suriname zijn
gevallen is de waterstand in de
rivieren abnormaal hoogDat
ondervond onder andere minis
ter Klompé, toen zij in
j stuwmeer gebied bij Affobakka
een be\zoek bracht aan een zg.
transmigratiedorpDoor het
i hoge water was namelijk de aan-
i legsteiger onder water geraakt.
Dit was evenwel geen probleem
J voor de Nederlandse minister,
i die sportief haar schoenen en
j kousen uittrok en door het water
j aan wal stapte. Lachend merkte
zij op, dat zij blij was dat er
geen fotograaf aanwezig w
(met reclame) een concessie aanvroeg
Deze banken en kranten zullen teza
men over de helft van de oprichtersaan
delen van de nieuwe N.V. beschikken
De OTEM en de groep van 47 dagbladen,
die ook een concessie heeft aangevraagd,
zouden te zijner tijd kunnen deelnemen
met elk 25 procent van het oprichtings
kapitaal.
Geheime operatie
In een verbluffende operatie en in het
grootste geheim heeft Zwolsman met be
hulp van vier van de oorspronkelijke
oprichters van de OTEM de laatste orga
nisatie proberen te doorboren. Volgens
de plannen krijgen de vier, hierboven
genoemde dagbladen elk 10 procent in
vloed in de TER. terwijl ze in de OTEM
het niet verder dan drie en een half pro
cent konden brengen.
Reeds gisteren heeft Zwolsman de
voorzitter van de OTEM, prof. dr. J. R
M van den Brink (Amsterdamsche Banki
de oprichting van de TER als een vol
dongen feit medegedeeld en hem de
vraag voorgelegd, of de OTEM
Amsterdamsche Bank bereid wi
het project deel te nemen. Het dictaat
van dc groep had voor professor v. d.
Brink niet meer het effect van een over
rompeling. daar van de plannen al iets
was uitgelekt. Naar verluidt heeft Zwols
man de kous op de kop gekregen. Nocb
de OTEM, noch dc Amsterdamsohe Bank
zouden voor de nieuwe constellatie
dan gewone belangstelling hebben.
De greep naar invloed in de exploitatie
de commerciële televisie al mag
dan niet van hemzelf zijn uitge-
past wel in dit operatiegebied.
Het laat zich aanzien dat Zwolsman in
de TER met zijn eigen ondernemingen
niet meer dan voor tien procent zal par
ticiperen om het gevaar te vermijden
'lat de parlementaire weerstand groter
In plaats van kleiner wordt Zelfs wordt
verwacht als de TVN/TER-plannen
nog kans van slagen hebben dat de
heer Zwolsman niet de voornaamste
functie in ihet bestuur op zich zal nemen.
Voor de functie van president-commis
saris van de TER zou mr. H. D. Pierson
van de bank Pierson. Heldring en Pier
son zijn aangezocht. Deze bank staat be
kend als een van de nauwste relaties
van de Zwolsman-groep. Vaststaat dat
Zwolsman, nadat hij eenmaal voor dc
gedachte was gewonnen, zelf de opbouw
van het TVN/TER-project ter hand heeft
genomen en dat hij alle belangrijke be
sprekingen zelf heeft geleid.
Kansen gestegen
Evenmin is het zeker, of de groep van
47 dagbladen bereid is op de voorwaar
den van de TER of de TVN in te gaan
Op 't ogenblik liggen de papieren zo
dat de kansen voor deze groep van 47
gestegen zijn. De Nederlandse Televisie
Stichting zou zich ln geval van een con
cessie met de programmaverzorging kun-
bezighouden en de dagbladen mei
de reclameverzorging. Of de groep deze
kansen zal prijsgeven voor een aandeel
van 25 procent in de TER staar nog ster»
te bezien.
is weggewaaid, zodat er daar in ieder
geval licht in het water kon door
dringen, wat het zuurstofgehalte aan
zienlijk heeft verhoogd.
Overigens dreigt er nog een aanslag
op het visbestand. Straks zullen de pol
derbesturen gaan malen om het dooi
water af te voeren. Dat kan tot gevolg
hebben, dat het vuile water zich met
het redelijk schone vermengt, waardoor
veel vis kan sterven. De Visserij-inspec-
voor de binnenwateren heeft daar-
het dringende advies gegeven om
het malen eerst bijten te hakken,
zodat het zuurstofrijke smeltwater zo
snel mogelijk de vis kan bereiken.
Inmiddels heeft men al op verschillen-
3 manieren getracht het zuurstofge
halte onder het ijs te verhogen, onder
door met compressors zuurstof in
het water te blazen. Men heeft er suc-
:ssen mee geboekt, maar het is ondoen-
jk om elk viswater op deze wijze van
teer zuurstof te voorzien.
2 mndstil
Wat de Rijnvaart betreft, deze ligt nu
circa twee maanden stil. Daar de
invoer van overzee is doorgegaan, lig
gen er alleen in Rotterdam al duizenden
:n en goederen te wachten op verder
ier. Opslagproblemen zijn hierdoor
echter niet ontstaan, doordat tientallen
Rijnschepen en lichters de rivier afzak
ken en geladen kunnen worden. De ge
laden schepen hebben echter geen kans
hun vracht naar de plaats van bestem
ming te brengen.
Weliswaar is men er in geslaagd de
Rijn tot Koblenz ijsvrij te maken, maar
daarmee heeft men geen bevaarbaarheid
bereikt. Er is een lage waterstand, waar-
n men weinig of niets kan doen.
De oorzaak ligt in het feit, dat de
aanvoer van dooiwater verreweg on
voldoende is gebleken. De noodzake
lijke aanvulling met water uit de zij-
ren is namelijk achterwege ge
bleven. De Rijn heeft hierdoor een
peil bereikt, dat voor zover men zich
Voorzitter: M. Ruppert
Ook het Hofpersoneel heeft nu
„vakbond", die een hele lange i
kreeg, namelijk de Centrale commissi*
georganiseerd overleg ter behartiging
van de sociale belangen van het hofper-
soneel. Deze commissie Is door de Ko
ningin als werkgeefster officieel geïn
stalleerd. Tot voorzitter van bet geor
ganiseerd overleg heeft de Koningin he-
noemd de heer M. Ruppert, lid va
Raad van State en oud-voorzitter
het C.N.V.
iN.
het communistische Rusland cn zijn satel
lietstaten een groot aantal Afrikaanse stu
denten tot zich getrokken. Maar voor de
studenten begint dit meer en meer op een
teleurstelling uit te lopen.
Vooral de Ghanese studenten in Bulgarije
voelen zich bijzonder ongelukkig. Ze ge
nieten er geen vrijheid en mochten zelfs
geen eigen vereniging oprichten. Natuurlijk
hadden ze dit alles vooruit kunnen weten,
maar ten aanzien van het communisme zijn
velen en niet alleen in Ghana nu
eenmaal goedgelovig.
Ze hebben nu iets van de werkelijkheid
geproefd en voor niet weinigen onder hen
zijn de opgedane ervaringen reden gewor
den. de communistische wereld de rug toe
te keren. Reeds zijn verscheidenen ook
in ons land aangekomen, waar zij nu graag
hun studie willen voortzetten.
Ons dunkt, zij zijn welkom. Uiteraard
hadden zij destijds beter ineens kunnen
komen, maar op bepaalde jonge volken is
de aantrekkingskracht van het communis
me althans aanvankelijk blijkbaar Kfoter
dan die van de vrije wereld. De vrijheid
echter die ze in Bulgarije hebben ontbeerd
zullen ze bij ons zeker vinden.
In het algemeen trouwens moeten buiten
landse studenten ons welkom zijn. Echter
is het niet voldoende, zo het bij een alge
meen welkom blijft. Wie in een ander
land studeren gaat, moet niet verplicht
zijn, doch wel de mogelijkheid hebben,
ook dat land zelf en zijn bevolking te leren
kennen. En naar de gemeenlijk gehoorde
klacht ontbreekt aan het geven van deze
mogelijkheid ails regel nog bijzonder veel.
Wanneer dan onze herbergzaamheid te
kort schiet, kan 't gebeuren dat de vreem
deling weinig anders ontdekt dan her
bergen.
Men mag in een buitenlands student rus
tig een. vertegenwoordiger opmerken van
zijn eigen volk. Hij ziet met de ogen van
zijn volk en hij ziet ook voor en namens
zijn volk De indrukken die hij opdoet zijn
straks de indrukken van zijn volk.
Hier mag dan tegelijk een beloning liggen
voor de gastvrijheid, waartoe wij intussen
ook zonder dat gehouden zijn.
(Advertentie)
.ihlMBoWyhel'-'
(Zie vervolg op pag. 6)
Brazilië heeft een oorlogsschip uit
gezonden om de gekaapte Venezo
laanse vrachtboot Anzoatcgui naar de
Braziliaanse haven, Belem, te bege
leiden, waar de rebellen aan boord
van het Venezolaanse schip politiek
asiel zullen krijgen.
In een communiqué van het Brazi
liaanse ministerie van buitenlandse za
ken wordt gezegd, dat wanneer dc
Anzoategui in een Braziliaanse haven
zal zijn aangekomen, er beslag op gelegci
zal worden met het doel het schip aan
Venezuela terug te geven
De Antzoategui die woensdag aoor
tegenstanders van president Bctancourt
van Venezuela in volle zee gekaapt werd
bevindt zich thans in Braziliaanse terri
toriale wateren, terwijl Amerikaanse
vliegtuigen en schepen zich gereed hou
den om het schip opnieuw te volgen
Indien het weer zee mocht kiezen.
Prins Bemhard
naar Afrika
Vanmorgen is Prins Bernhard, verge
zeld door z(jn adjudant, luitenant-kolo
nel C. C. Geertsema, met de regerings-
friendship vertrokken voor een reis van
enkele weken door centraal Afrika. De
Prins reist via Khartoem naar de repu
bliek Tsjaad en de Centraal Afrikaanse
Republiek. Midden maart wordt de Prins
in ons land terug verwacht.
Een van de twee Venezolaanse torpe-
dobootjagers. die de Anzoategui achter
volgen, heeft de Amerikaanse marine-
basis op Trinidad aangedaan voor repa
raties. In Port of Spain (Trinidad), heeft
de Venezolaanse consul-generaal gezegd
dat enkele opvarenden van de Anzoate
gui van boord gegaan zijn.
De nieuwe Canadese ambassa
deur in ons land. de 61-jarige heer
Frederic William Bull, is gister
middag uit Canada op Schiphol
aangekomen. De foto toont de
heer Buil bij het verlaten van het
vliegtuig.
TIE VORSTTOESTAND in Europa houdt
*-* nog steeds aan. In een zwak hoge-
drukgebied boven Scandinavië komt
strenge vorst voor. In een groot gebied in
Midden-Zweden vriest het meer dan 25
graden. In Duitsland komt slechts op
enkele plaatsen strenge vorst voor. In ons
land meldde Eindhoven met 9 graden
vorst vannacht de laagste temperatuur.
Langs de grens van de vorst, die boven
Zuid-Frankrijk ligt, trekt een van de
oceaan afkomstige storing naar het oos
ten. H{j brengt zware sneeuwval in het
Alpengebied en doet de luchtdruk in dat
gebied dalen. Tengevolge hiervan wordt
de wind in ons land meer noordoostelijk,
waardoor koudere lucht uit Denemarken
het noorden van het land kan bereiken.
Aangezien er echter niet veel opklaringen
zullen komen, zal over het algemeen niet
meer dan matige vorst voorkomen. Plaat
selijk kan nog wat sneeuw vallen. Het
hogedrukgebied boven Scandinavië wordt
aangetast door een depressie bij de noord
westkust van Noorwegen. Deze ontwik
keling zal pas na morgen van betekenis
worden voor het weer in ons land.
Dc Bilt venvacht tot woensdagavond:
Bewolkt met plaatselijk mist, hier en
daar wat sneeuw maar ook plaatselijk
Tendens stationair
opklaringen. Overwegend zwakke noord
oostelijke wind. Lichte tot matige vorst.
(Opgemaakt te 11.15 nar).
Woensdag 20 februari: zon op 7.47,
onder 18.07; maan op 5.29, onder 13.46.
Zondag 24 februari: nieuwe maan.
HET WEER CN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
TVE laatste tijd circuleren berichten dat de Verenigde Staten voornemens
zijn de hulp aan verschillende landen in te trekken dan wel drastisch
te verminderen. Indonesië wordt in dit verband veelvuldig genoemd. In
donesië zou een van de landen zijn die het bedrag aan dollars dat het land
binnenstroomt, op de verkeerde manier gebruikt waardoor het rendement
minimaal is. Indonesië, dat het financieel bijzonder moeilijk heeft, voert
nu vertrouwelijke besprekingen met het Internationaal Monetaire Fonds
over een plan om de zware buitenlandse schuld te helpen verlichten.
Geschat wordt dat de opbouw van de
Indonesische verdediging met Russische
wapenen meer dan een miljard dollar
heeft gekost, dat is dan een miljard, ge
fourneerd door hoofdzakelijk de wester
se landen. Het nieuwe hulpprogramma
zou een nieuw krediet tot een maximum
van 350 miljoen dollar inhouden, te ver
strekken door het IMF en bevriende
westerse landen.
Eerst echter zal Indonesië zijn begi-
dngspolitiek moeten herzien en met lan
den van het communistische blok en de
westerse landen moeten onderhandelen
over uitstel van afbetaling op nog uit
staande leningen.
Indien Indonesië ln staat is órde op
/aken te stellen voor wat betreft zijn
economisch beleid zal aan de V.9.,
Japan. West-Duitsland, Frankrijk en
Engeland worden gevraagd deel 't*
nemen aan het stabilisaticplan. Deel
neming van Nederland zal afhangen
van dc regeling die getroffen wordt
voor de Nederlandse eigendommen, dl*
door Indonesië zijn genationaliseerd.
Deze belopen een bedrag van 1.2 miï-
lard dollar. Dan moet er ook nog een
regeling worden getroffen voor on
geveer 2100 miljoen dollar nog uit
staande handelsschulden.
Het belang van de besprekingen wordt
oog benadrukt door de gespannen to*-
«tand met Malakka. In kringen van het
IMF gelooft men echter dat Indonesiës
positie tc precair is om zich ook nog t*
wagen aan een oorlog. Economische op
bouw is belangrijker en dat zal Indone
sië wel inzien, zo redeneert men 1b
Washington. De hulp van de communis
ten aan Indonesië zou tot nu toe onge
veer anderhalf miljard dollar bedragen
Het dollarbedrag van dc Amerikaans*
militaire hulp is geheim. De economisch*
hulip van de V.S. bedraagt 671 miljoen
dollar.
Ypcnburg
Belde
De Bilt
Eindhoven
Zd.-Llmb.
Stockh.
Oslo
Kopenh.
Aberdeen
Brussel
Luxemb.
Bordeaux
windstil -o -9 l
windstil 1 -7
I
