Automatic bij spoorwegen
vooralsnog een illusie
ch
EEG redden en Engeland
er snel bij halen
m
Parijs
bestuur West-Berlijn
U proeft
de moutwijn
Ark niet te vinden
Ta een &oa£e h#
IRI 196:
ZATERDAG 9 FEBRUARI 1963
SPELLING AARDRIJKSKUNDIGE NAMEN
Het Tweede-Kamerlid dr. W. H. Vermooten (soc.) heeft aan de ministers
van buitenlandse zaken en van onderwijs, kunsten en wetenschappen
schriftelijke .vragen gesteld over een programma van de Verenigde Naties
over de spelling van aardrijkskundige namen.
Hij vraagt of het jui6t is, dat enkele weken geleden door de secretaris
generaal van de Ver. Staten is geïnformeerd, in hoeverre aan het pro
gramma door de Nederlandse regering uitvoering is gegeven.
„Kunnen de ministers mededelen, welke vorderingen gemaakt zijn met
het vervaardigen van de officiële lijst van de aardrijkskundige namen van
Nederland."
„Zijn de ministers niet van oordeel, gelet op de zich regelmatig uitbrei
dende economische en culturele betrekkingen van ons land met andere
landen, dat de Nederlandse schrijfwijze van de aardrijkundige namen
andere landen op uniforme wijze officieel wordt vastgesteld?" aldus dit
Kamerlid.
Hij vraagt verder of het niet gewenst i6 een commissie in te stellen
de schrijfwijze van deze namen „teneinde aan de thans heersende onzeker
heid en verwarring op dit gebied, waarvan met name het onderwijs, de
wetenschap, de pers, het toerisme en de uitgeverijen de nadelen dagelijks
ondervinden, een einde te maken."
IAPPORT RAAD VOOR DE KUNST
Mei; het drukken van het rapport „Hedendaagse muziek
orkestrepertoire" van de Raad voor de Kunst is bijna een jaar gemoeid
geweest. Dat komt doordat bij de tegenwoordige krappe arbeidsmarkt de
leveringstijd van drukwerk zeer lang is.
Dit voert de staatssecretaris van onderwijs, kunsten en wetenschap
pen, mr. Y. Scholten, aan in antwoord op de schriftelijke vraag van het
Tweede-Kamerlid de heer Willems (soc.), waarom het bijna twee jaar
geduurd heeft voordat het rapport (in januari 1963) gepubliceerd werd.
Verder hebben de bestudering van het rapport in verband met moge
lijke gevolgen en het interdepartementaal overleg, dat ingevolge de be
slissing van de regering over de publikatie van rapporten dient te worden
)'tsï gevoerd, volgens de staatssecretaris tot de late verschijning bijgedragen.
^HERZIENING „AANMANINGSKOSTEN"
da De kosten, in rekening gebracht voor een „aanmaning", bedragen
:ndt sinds 1921 een kwartje. Vele leden van de commissie van rapporteurs uit
11e de Eerste Kamer over de begroting 1963 van het departement van finan-
ze, ciën, hebben een herziening van dit tarief bepleit.
aeit De lagere publiekrechtelijke organen komen met dit bedrag niet uit,
zo menen zij. Bovendien zal een hoger bedrag voor de „aanmaning" het
°n op tijd betalen stimuleren. Een en ander wordt opgemerkt in het voor-
lopig verslag van de commissie.
^ACCOUNTANTSCONTROLE VERPLICHT
:de| Teneinde te komen tot een meer afdoende beveiliging van spaar
de ders tegen fraude bij spaarinstellingen menen vele leden van de commis-
sie van rapporteurs uit de Eerste Kamer over de begroting 1963 van het
departement van financiën, dat een goede accountantscontrole een af-
lin| doend evenwicht kan bieden.
De vraag rijst, aldus het voorlopig verslag van deze commissie, of een
dergelijke controle niet bij de wet verplicht zou dienen te worden gesteld.
Technisch wel door te voeren, maar...
Komt er werkelijk dooi
C.D.U.-vertegenwoordiger in Brussel:
In Brussel hebben de voorzitters
van de Chr.-Democratische partijen
in de zes landen van de Europese
Economische gemeenschap een „top
conferentie" voorgesteld van
Tsjombe vandaag Ulbriclit wil praten met
Molse Tsjombe, de president van Ka-
die deze week uit zijn land ver-
Is op weg naar Europa. Van
morgen om tien uur werd hij op het
vliegveld van Parijs verwacht. Tsjombe
nam de wijk uit Katanga, eerst naar
l'Teixeira de Sousa, juist binnen de grens
Portugees Angola. Vandaar vloog
A mj naar Salisbury in Noord-Rhodesië
met een charter-vliegtuig.
i Op het vliegveld van Salisbury wei-
•jBHerde hij met journalisten te spreken.
J Hij was onberispelijk gekleed en droeg
een donkere brü. Toen enkele mensen
4' op het vliegveld „Leve de president"
wiepen, draaide hij zich om en groette
%iet een brede armzwaai.
Vrijdagmorgen zou Tsjombe nog in
ilisabethstad geweest zijn voor laatste
iesprekingen met zijn ministers.
De Amerikaanse hulpverlening aan
Jeylon werd gisteren gestaakt, omdat
Ceylon niet voor schadeloosstelling van
twee, Amerikaanse oliemaatschappijen
'had gezorgd, waarvan de eigendommen
i beslag genomen waren.
De Oostduitse communistenleider
Walter Ulbricht heeft zich vrijdag
via de Oostduitse televisie recht
streeks tot de stadsregering var
West-Berlijn gewend met het ver
zoek zelf te onderhandelen over eer
verdrag tot normalisering van de be
trekkingen met Oost-Duitsland. Zo
lang de Westberlijnse regering niet
durft te onderhandelen met de Oost
duitse regering, zo zei Ulbricht, kan
r geen regeling komen.
Oost-Duitsland was bereid een derge
lijk verdrag te tekenen. Maar er moest
dan wel rekening worden gehouden
met diverse wensen van Oostduitse zij
de. Zo moest er een einde komen aan
de ophitsing tot oorlog in West-Berlijn.
Op zijn beurt was Oost-Duitsland dan
bereid rekening te houden met bepaalde
vitale belangen van de Westberlijnse
bevolking.
ysses of
eftijd
echtba:
leeld
jn md
op
i M.
De stadsregering van West-Berlijn
heeft altijd geweigerd met de Oostduitse
regering te onderhandelen. Zij stellen
dat de vier grote -mogendheden verant
woordelijk zijn voor de onderhandelin
gen over de status van de stad. Voor
de regeling van technische -kwesties tus
sen Oost- en West-Berlijn werd de be
middeling ingeroepen van neutrale or
ganisaties als het Duitse Rode Kruis.
staatshoofden en regeringsleiders
va<n de „Zes" om de E.E.G. te red
den. Die bijeenkomst zon binnen drie
maatnden moeten worden gehouden.
De CDU-vertegenwo<ardigers, die on
der voorzitterschap van de Belgische
premier Lefèvre bijeenwaren, waren
het er over eens, dat Groot-Brittan-
niië tot de gemeenschap zal moeten
toetreden. Aangedrongen werd op
eenheid om de E.E.G. sterker te
ken.
Ook verklaarde men zich voorstander
van een multilaterale kernmacht, welk
project de solidariteit tussen de defensie
zal versterken.
Van Nederlandse zijde
zig de heren Kieft (AR), en Kleisterlee
en Westerterp (KVP).
De Westduitse Bondsraad (Eerste Ka
mer) heeft met algemene stemmen
motie aanvaard, waarin de regering-
Adenauer wordt gevraagd alles te doen
de onderhandeling over de opneming
Engeland in de E.E.G. terstond te
hervatten.
In Bonn zijn Britse en Westduitse re
geringsfunctionarissen begonnen met
het pleger, van overleg voor het vinden
mogelijkheden, om uit de Brusselse
impasse te geraken.
(Van een onzer redacteuren)
Onze moderne tijd is niet los
meer te denken van het begrip
automatisering of automatie. De
toepassingsmogelijkheden zijn im
mers vele: van fabricagemethoden
af tot en met de besturing van
ruimtesatellieten wist men de
automatisering gedeeltelijk dan
wel geheel te realiseren. Ook in
kringen van het railvervoer hoort
men er al meer over praten. Nog
niet zo lang geleden liet de presi
dent van een grote Amerikaanse
spoorwegmaatschappij zich ont
vallen: „Is het niet merkwaardig
in een tijdperk waarin één man
in staat is verscheidene omwente
lingen om de aarde te maken, dat
nog steeds twee man op een
diesellocomotief dienst moeten
doen?" Nu is deze uitlating niet
bepaald vrij van overdrijving (de
ruimtevaarder doet het warempel
niet in z'n eentje!), maar toch
is in die manke vergelijking ook
een kern van waarheid te ont
dekken.
Automatisering bij de spoorwegen
dus. Hoe staat het daarmee? Is zij te
realiseren en zo ja, wanneer kunnen
we haar verwachten? Allemaal vragen
die ons toespreken, zeker na de ramp
van ruim een jaar geleden, die ons
wel heel triest met de gevolgen van
menselijk falen confronteerde.
Het is misschien wel nuttig om eerst
goed te weten waar we het over heb
ben indien automatie aan de orde
Commentaar van
G. E. Tielman
Hoe langer hoe meer wordt de
laatste t(jd het begrip automatie
in verband gebracht met spoor
wegen. Vandaar, dat we contact
hebben gezocht niet een wel
uiterst deskundige op dit terrein:
de heer G. E. Tielman te Amster
dam, oprichter van het Bureau
Spoorwegdocumentatie, waar de
research op spoorweggebied over
do gehele wereld nauwlettend
wordt gevolgd. In een kartotheek
die niet minder dan 300.000 kaar
wikkelingen systematisch vastge
legd.
Dit bureau geeft ook een
maandschrift uit in het Engels,
..Railway Research and Enginee
ring News" geheten, dat. alweer
systematisch, een overzicht geeft
van de laatste publikaties die er
met betrekking tot dit vakonder-
werp over de gehele wereld ver
schijnen. Fabrieken van spoor-
wegmaterieel, spoorwegmaatschap
pijen, alsmede universiteiten en
bibliotheken in alle werelddelen
zijn daarop geabonneerd en ma
ken van deze documentatiedienst
De vraag hoe het thans staat
met de mogelijkheden tot volle
dige automatische treinbeheersing
heeft de heer Tielman voor ons
racht
bijgaand artikel.
rindt i
rendement uit een spoorwegnet worden
gehaald. Er is dan namelijk een zeer
frequente dienstregeling mogelijk met
kleine treinen. Dus in plaats van bijv.
één lange trein in het uur, treintjes die
maar eenzesde van deze lengte heb
ben om de tien minuten, hetgeen moge
lijk wordt omdat al die treintjes van
uit één vast centraal punt kunnen wor
den beheerst. Dat dit dus ook weer
een verbeterir 3 van de dienstuitvoering
inhoudt, behoeft geen betoog.
Vandaar, dat voor automatie het
eerst in aanmerking zouden dienen te
komen lijnen met een grote passagiers-
bezetting, dat zijn o.m. forensenlijnen.
Men overweegt daarom in Amerika
reeds terugkeer tot de rail voor wat
betreft het stads- en voorstadsverkeer.
Een te automatiseren rail verkeer
derhalve, dat het onherroepelijk in de
nabije toekomst volledig vastlopende
weg- verkeer wel te bulp zal moe
ten komen. Ook metrolijnen lenen
zich primair voor automatie. Om bo
vengenoemde redenen, maar óók, om
dat een „ondergrondse" minder tech
nische nadelen die tegen automatie plei
ten, oplevert.
Legio nadelen
Want die nadelen welke de automati
sche treinbeheersing in de weg staan
zijn er heel veel. Om maar een greep
te doen: automatisering is alleen mo
gelijk op baanvakken waar géén be
mande treinen rijden, hetgeen betekent
aanleg van geheel nieuwe dubbelspori-
ge baanvakken; voorts weersinvloeden,
die het gehele systeem in een chaos
kunnen veranderen; een leger gespeci
aliseerd personeel moet vervolgens
klaarstaan om bij de geringste stag
natie in te kunnen grijpen; onvoldoen
de normalisatie van het bestaande
treinmaterieel; het rangeren levert bij-
wordt gesteld. De begrippen mechani- het eindstation op
sering en automatisering worden
lijk nog al eens verward, waar
lijk. omdat ze óók zoveel met elkaar
te maken hebben. Toen de auto
plaats kwam van paard en wagen
er sprake van mechanisatie, wan
man die het voertuig in beide gevallen
oeheerste. blééf nodig. Alleen, in het
serste geval moest hij „ho" roepen als
lij wilde stoppen, terwijl de automobi
list alleen maar op zijn rempedaal be
nauwkeurig
zondere moeilijkheden op; vele stati
ons zijn op het huidige treinver
keer reeds onvoldoende berekend.
Zo mogelijk nog zwaarder dan dea
s verward, waarschijn- dê^Zebrtcht'i"hniSC-hevnadele"- w<r«en. de »»iver-
AAir «ivi, ae" K"r*c°*- economische: automatisering vraagt
Er is hierbij dus sprake van een onnoemelijk hoge investeringskosten
automatische machinist; de computer Hoe hoog maakt .eon „nn-viliA jl
sle» "or rit benodigd. °°r'
mechanisatie, want de schakelingen in. hij berekent de ver- tisering betreft reed. Hu d.fi i? c? i*
'H antwoorde snelhe.d en neemt tijden. ëi? IS
de treine'
langs het perron tot stilstand kon t
echter niet het geval bij auto
matie waarvan het meest kenmerken
de element moet worden geacht, dat het
nemen van beslissingen langs m a c h i-
nale weg tot stand komt. Dat behoe
ven natuurlij!- niet èlle beslissingen te
zijn; ook wanneer er ten dele sprake
van is kan van automatie worden ge
sproken.
Ook „in het groot"
De vraag: Is Het technisch uitvoer
baar een spoorwegnet volledig te auto-
dienstregeling in acht Overigens blijft mt, vijf minuten sou moeten worden
een _voortdurend_ contact nodig tussen f„ me„ wüde d„e Ujdwtast be"
ria verdergaande automatise-
kan worden gebracht via "radiogolven Vïk. dan ^W^S'SlSSfrtwtSmï
of door z.g. raihnductie, dat zijn zwak- milinenen mensa eiieiijKe
mm elektrische stroom-,,stoten",
?.f te" drukken Xnders g^egd: de e0".lr0" hommandopos., enloco.no,
beslissingen tijden! het rijdln ierden ï_e!' eencomm.mlc.tie die tot Stand r
in beide f~■*-— •-—J
genomen.
miljoenen mee gemoeid...
Al in praktijk
Stelt men derhalve de vraag: Is on
der de huidige omstandigheden de vol
ledige automatisering van een spoor
wegnet, waar ook ter wereld, in tech
nisch en economisch opzicht
Alle Europeanen dienen te beseffen. matiseren? kan onmiddellijk ari met 25.000 passagiers
Vol-automatische treinbeheersing word. dan kan daar niet anders dan
wordt echter ook al toegepast in de ontkennend op geantwoord worden. Im-
praktljk. Sinds januari verleden jaar mers,",.df te eerwachten voordelen w«-
heeft de New Yorkse ondergrondse een 'an&e na niet tegen dc onmis-
geregeide geautomatiseerde dienst tus- kenbare nadelen op, een enkele uitzon-
sen Times Square en Grand Central nering (een metro of een bepaalde fo-
Statton, waarmee per dag gemiddeld renseniyn. dan wel een gunstig goede-
siii vc..«cim»».u.Bc.rs dat De G-anlIe je vijand van Europa is, een volmondig ja worden beantwoord,
als het Rode Kruis dic a,,es zal docn om de Europese in- Als men weet. dat sommige (bemiddel-
naar Oost-Duitsland te sturen voor de stellingen tc ondermijnen. Dit verklaar- de) hobbyisten erin slagen
regeling van dergelijke kwesties. Hij df. ÜF!' D .Romers, voorzitter
zei voorts, dat de
Als
11.26) Voor degenen die er in onze
tijd op uit trekken om de ark van
Noach op de berg Ararat te zoeken,
moet het een ontnuchtering zijn te
vernemen dat de restanten van de
ark in dc oudheid reeds toeristen
naar Palestina lokten en dat de
Joodse geschiedschrijver Flavius Jo-
sephus in de eerste eeuw na Chr.,
behalve de zuil van de vrouw van
Lot. ook de overblijfselen van de
ark bezichtigde.
De vraag naar dc oorsprong van
deze stukken, laten we onbeant
woord, maar u kunt zich uiteraard
voorstellen dat in latere tijden ve
len aan de echtheid van deze over
blijfselen hebben getwijfeld, zodat zij
zich bij een inten
sieve speurtocht op
de hellingen van de
Ararat geenszins
kansloos achtten
alsnog de „echte"
overblijfselen te
Nu is de bestij
ging van de Ararat
kelijk en nadat de top lange tijd
ontoegankelijk was gebleken, werd
hij eerst in 1829 door de ontdek
kingsreiziger G. F. Parrot beklom
men. Dit was voornamelijk een al-
pinistisch avontuur, dat verder wel
gat, nig gevolgen had.
TOCH IS
HET ZO!
Ma-ar in 1876 raapte Lord Bryce
ln het bergland, op een hoogte van
ongeveer 4500 m, een stuk hout op,
dat hij voor een brokstuk van de
ark aanzag. En hiermede was een
inleiding geleverd voor een lange pe
riode van sensationeel krantennieuws
en hysterische fantasieën. Het ple
zierige feit deed zich voor, dat een
ieder die de ark op of in de na
bijheid van de Ararat wilde zien,
hem daar Inderdaad aantrof.
In 1916 beweerde de Russische
vlieger W. Roskovitsky dat hij tij
dens een vliegtocht boven het ge
bergte op cén van de hellingen de
overblijfselen van de ark had zien
liggen, waarna de tsaar een expe
ditie uitzond die naar men zei
dc restanten in een rapport beschreef
en ais echt identificeerde. De Rus
sische revolutie van 1917 schijnt ech
ter ook dit rapport tc hebben weg
gevaagd. wat voor verschillende
Amerikaanse tijdschriften echter ab
soluut geen beletsel was het sensa
tionele verhaal smakelijk op te dis
sen en van tijd tot tijd weer eens
orp ie rakelen.
In 1949 vertrok onder leiding van
dr. Smitb, een Amerikaanse expedi
tie die de volle be
langstelling van de
pers en de radio
had. maar deson
danks op een vol
ledige mislukking
uitliep, want er
werd géén ark ge
vonden. Althans
niet op de Ararat.
Wél vonden twee
Turkse journalisten een vaartuig van
150 m lengte op de berg Djudi, en
op enkele km afstand zagen z(j zelfs
het graf van Noach! Later bleek, dat
zij dit alles wel niet met eigen ogen
hadden gezien, maar dan toch in
ieder geval hadden gehóórd. Hetgeen
overigens wei enig verschil maakt.
Wat er van deze verhalen is blij
ven hangen, valt moeilijk te zeggen,
maar in ieder geval vertrok in 1952
nogmaals een expeditie uit Frank,
rijk, waarbij de top van de berg wel
iswaar werd bereikt, maar een ark
werd niet aangetroffen.
Dit doet ons denken aan de reli
kwieën van de Oudheid.
Nadruk verboden).
H. Pétillon.
in Berlijn
blijven bestaan, zolang er twee Duits-
landen en een speciaal West-Berlijn
In Bonn wilde men, dat het verdrag
tussen West-Duitsland en Frankrijk
verscheidene generaties van kracht zou
zijn. Dit betekende echter, dat de West
duitse regering de hereniging van bei
de Duitslanden ..definitief had afge
schreven". De Westberlijners, aldus
Ulbricht, zullen met de -muur moeten
rekening houden totdat een statenbond
(van Oost-en West-Duitsland) de voor
waarden had geschapen voor heling van
de breuk.
Brutaal
Burgemeester Willy Brandt van West-
Berlijn noemde de rede van Ulbricht een
brutale poging om zich in de aangele
genheden van West-Berlijn te mengen.
Overigens was uit de woorden van Ul
bricht alleen maar gebleken, dat hij
niets tegen West-Berlijn kan en mag
ondernemen.
Ruzie om uitstel
van prinses
Margaret's reis
Londense avondbladen hebben giste
ren voorspeld dat er de volgende
week herrie in het parlement zal
komen over het advies van de Brit
se regering aan prinses Margaret
en haar echtgenoot, lord Snowdon,
om maar niet naar Parijs te gaan.
Maar premier Macmillan handelt
volledig in de lijn van een eeuwen
oude traditie als hij weigert te ant
woorden op vragen van Labourle-
den in het parlement, want rege
ringsadviezen aan de koninklijke
familie behoeven niet in het parle
ment bekend te worden gemaakt.
Zelfs de felste critici weten dat de
koninklijke familie onvermijdelijk
in deze zaak betrokken zal worden
als het tot een flinke politieke ruzie
mocht komen. Diverse socialisten
zouden officieel opheldering willen
hebben over het geval. Aan de an
dere kant beseffen de critici dat
prinses Margaret onnodig in het
geschil om de E.E.G. betrokken is
geraakt. Het Britse ministerie van
buitenlandse zaken wilde niet zeg
gen of er ook politieke redenen een
rol hebben gespeeld bij het besluit
om de reis niet te laten doorgaan.
Van officiële zijde is echter ver
klaard. dat het besluit niet bedoeld
is als een terechtwijzing aan het
adres van Frankrijk, maar veeleer
als een voorzorgsmaatregel tegen
onjuiste interpretaties door de vijf
landen van de E.E.G., die Enge-
lands toetreding tot de gemeen
schappelijke markt in Brussel
steunden. Het bezoek had een poli
tieke betekenis kunnen krijgen die
men er niet aan had willen geven.
Het Parijse onafhankelijke blad Le
Monde sprak over de zaak als
„een grotesk incident". Het hoopte j
dat het niet doorgaan van de reis
tot gevolg zal hebben dat iedereen
zijn koelbloedigheid terugkrijgt.
De rechtse Aurore schrijft dat de
publieke opinie in Frankrijk een
flinke schok zal krijgen door deze
nieuwe soort vergelding. I
i tuur spoorwegnet zó volledig
uen vmis ravnin:» njaen sinas xon ae ,__j tenslotte de blik op Neder-
eerste onbemande goederentreinen ter riF"t€.n> dai) komt hier voorals-
ereld over een ongeveer 10 km Ian- "21 besch®lden mate
Utrecht.
dit
hui ian- Pr'mair
de hoofdbestu- matiseren daf verscheidene Treintjes al ge mijnspoorlijn. ïn"beide gevallen tot gedeeltelijke automatisering
■akverbond in datgene prest- - j"jg_j
optreedt, dat het geheel dus loo'pt als waarbij nog "veleJonopgeloste vragen ®®n geheel baanvak kan bedienen,
A~gg| U-* j..:antwoord moeten krijgen, Plaats van een besro?- -
uurwerk, dan moet het duidelijk
zijn. dat ditzelfde principe ook ..in het
groot" kan worden toegepast. Natuur-
ijn bij ..echte" spoorwegen veel
Gouden Beker
voor Pfaff
Pfaff is in Parijs de eer te beurt ge
vallen van de bekroning met de Gouden
Beker van het „Comité du Bon Goüt
Deze bijzondere onderscheiding, die
door Minister Boclore iverd uitgereikt,
is aan Pfaff verleend voor de buitenge
wone kwaliteit en de moderne vormge
ving van de Pfaff naaimachines.
Het „Comité du Bon GoOt Fran
cais" (dat enigszins kan worden verge
leken met ons Instituut voor Industriële j kèn
Vormgeving) werd bjj wet van 1901 in hoefte. In Amerika bediende
Frankrjjk ingesteld en bestaat uit een daarvoor onder meer van e
groep van 40 personen uit het openbare ilerometer". die is ontworpen voor
leven, die jaarlijks wordt samengesteld. ruimteraketten. De precisie van dit
Het is voor de eerste maal, dat de 1 instrument bleek zodanig te zijn dat
Gouden Beker voor naaimachines wordt een Proe'tr®in. die op een baanvak van
toegekend. km. met een snelheid van gemid-
'deld 100 km per uur had gereden, aan
t iiiijusiiuurMjii. in uciae gevaucn ioi j- "e
■at des trelns is volle tevredenheid, hoewel natuurlijk 9f'het seinstelsel betreft. En
hapering nog steeds bij wijze van experiment. ai® d,f1 een ,man d® seinen
- een geheel baanvak kan be<
plaats van een beveiliging Vfl„ pu„v
ï"™"1 f!.dj? zijn ingeschakeld, vjoïblild" ™'d"
Itomatie bij het rarlvervoer? Omdat ze automatisering zijn reeds de baan-
afgczien m„A ^r:jrpz.r>-, Da,k„ke"D^ëa7„Hoek
de kósten - voor «lke moW-
machinisten of wagen voerders overbo- Bosch
dig worden. Stockholm, dat onlangs In
zijn ondergrondse bij wijze van demon
stratie een „onbemande" liet rijden,
berekende. dc.t per jaar ruim drie mil
joen Kronen aan lonen zou worden be- ande.r Punt dat eveneens de vel-
zodanige
leid wel weer een technische oplossing.
Er wordt in verscheidene landen dan
ook ijverig geëxperimenteerd met vol
ledige automatisering. In 1955 kwamen
jowel uit Frankrijk als uit de V.S. be
richten. dat men erin geslaagd was on
bemande treinen te laten rijden op ra
dioimpulsen uit een vaste controlepost.
In Rusland nam men proeven met een
trein die rijdt op „bevel" van een com
puter, welke in de bestuurderscabine is
geplaatst.
Eén van de belangrijkste hulpmidde
len bij deze onbemande proefritten is
precisieinstrument dat het optrek-
dc snelheid regelt al naar be-
zich
i de orde zal komen.
Automatische correctie
spaard. als zijn net volledig werd ge '"ffheid verhoogt betreft ÏH1 IUMUI„
automatiseerd! gedeeltelijke automatie, dat menselijke
In de tweede plaats kan bij volledige 'outen kunnen worden gecorrigeerd
automatisering het hoogst mogelijke "®*f,e,en op tuin en keu-
In Amerika, waar het forensen
verkeer over de weg, ondanks
zesbaans recht toe recht aan ver
keerswegen dus zonder kruisingen,
hoe langer hoe meer gaat vastlopen,
overweegt men weer terug te ke
ren tot railvervoer. Hierbij zou dan
zo mogelijk gebruik kunnen worden
gemaakt van volledige automatische
treinbeheersing.
4
kens" gezegd betekent, dat „CIU
automatisch stopt, indien als gevolg
van een menselijke fout bij de wagen-
gereden d°°r onv*ni* 8eln wordt
Zo kunnen er voor ons land
nog wel enkele voorbeelden van
gedeeltelijke automatie genoemd
worden die binnen de grens van
het mogelijke liggen. Doch over
een Europese volledig automa
tische treinbeheersing moeten we
maar liever niet praten. Evenmin
over een Nederlandse. Want de
rendementsfactor is op zijn zachtst
gezegd een zeer twijfelachtige
zaak.
Onze N.S. hebben het al moei
lijk genoeg.
gasbedrijf
Frankfort mengt sinds
kort het lichtgas
met een sterkruiken-
de „waarschuwings-
stof", die naar knoflook
ruikt. Het is de bedoe
ling, dat bij een even
tuele lek de betrokke
nen tijdig worden ge
waarschuwd. Er zal
noig verder worden ge-
experimenteerd om een
zodanig mengsel van
lichtgas en waarschu-
wingsgas te krijgen, dat
het reukorgaan niet on
aangenaam er door
wordt getroffen.
I Uit een hotelsuite In
New York zijn gisteren
juwelen ter waarde van
ongeveer een miljoen
gulden gestolen. Hieron
der bevinden zich rin
gen, kettingen en de
beroemde in een ring
gezette Tiffeny-diamant,
een prachtige blauwwit
te 20-karaatssteen ter
waarde van een half
miljoen gulden die in
1939 op de wereldten
toonstelling te New
York werd tentoonge
steld.
I De 27-jarige fotograaf
Bjoern Reese uit Asker
(bij Oslo) wil volgend
jaar op ski's naar de
Noordpool gaan. Hij
hoopt dat een vliegtuig
of een duikboot hem
dan op de Pool zal op
pikken. De fotograaf
heeft vorig jaar het
eiland Groenland op
ski's overgestoken, sa
men met de 24-jarige
Bjoern Staib uit Oslo.
I Een onbestuurbaar
geworden zware vracht
auto is gisteren met een
snelheid van ongeveer
tachtig kilometer door
de drukke straten van
Nottingham (Engeland)
gereden. Een pientere
motorrijder reed voor
de wagen met een knip
perende koplamp, ter
wijl hij door sterk te
claxonneren de mensen
waarschuwde. De wa
gen raakte twee voer
tuigen en botste tenslot
te tegen een lantaarn
paal. De chauffeur ver
klaarde later dat de
remmen van zijn wagen
boven op een heuvel
weigerden.
I Een ander „monster"
heeft gisteren het ver
keer in een plaatsje in
noord-Noorwegen in ge
vaar gebracht. Een ijs
beer waagde zich op de
grote weg en liep rustig
voortsjokkend voor een
bus uit, waarvan de
chauffeur zenuwachtig
toeterend het dier pro
beerde te verjagen.
Echter tevergeefs tot
dat de Ijsbeer zelf het
lopen moe werd en weg
rende.
Nieuwe kernproef
van Ver. Staten
De Verenigde Staten hebben gisteren
hun ondergrondse kernproeven in de
woestijn van Nevada hervat. Volgens de
Amerikaanse commissie voor de kern-
energie waren de ontploffingen van
middelmatige of zwakke kracht, hetgeen
betekent dat dc kracht 20.000 tot een
miljoen ton tnt heeft bedragen.
Zoals bekend heeft president Kenne
dy vorige week opdracht gegeven de
proeven met kernwapens tc hervatten
nadat de Russen de besprekingen over
een verdrag tot stopzetting van de kern
proeven hadden afgebroken.
De laatste proef die de Ver. Staten
hebben genomen, had plaats op 12 de
cember van het vorige jaar. Dat was
de 59ste in een reeks die op 15 septem
ber 1961 is begonnen.
Roswelt Gilpatrick. de Amerikaan
onderminister van defensie, zal tus-
juni en oktober zijn post in de re
gering verlaten om zich weer aan de
advocatuur te wijden. Hij herinnerde er
aan. dat Gilpatrick in 1960 zijn functie
op het departement had aanvaard voor
minstens twee jaar, maar niet voor de
volledige ambtstermijn van vier jaar
president Kennedy.