SCHAKEL
TUSSEN
MENSEN
MAAKTNU
KAAS
CO-OP
LAAT U DELEN IN DE WELVAART!
COOP
GOEDKOOP
89
49
Visserij in Groenlandse
wateren boeiend bedrijf
Klaarheid in
misdrijven
WINST VOOR CO-OP IS WINST VOOR U
veri
kad
je!
iDE
r E t-
iSS
NIEUWE LEIDSE COURANT
Visserij golf jes
STEEDS groter wordt de belangstelling, die met name de vissers uit
West-Duitsland koesteren voor de mogelijkheden voor de visserij van
de Groenlandse wateren. De Groenlanders kwamen met hun vissersschepen
nooit ver buiten de kust en dat was ook wel begrijpelijk want hun scheep
jes waren klein en hun visserijmethoden primitief. Men viste bovendien
alleen om zijn eigen behoefte te dekken. De laatste deccenia is men daar
echter tot moderne methoden overgegaan. Toch is er in de Groenlandse
wateren nog vrijwel geen „grote visserij" uitgeoefend. In de Groenlandse
wateren wordt momenteel gevist door uiteenlopende groepen. Zo wordt in
de wateren van de Davis Strait gevist door de vissers uit de F&r Oër. De in
ternationale visserijbedrijvigheid speelt zich af in deze wateren, maar
blijft daarbij buiten de visserij zones. Verder oefenen de Groenlanders zelf
hun visserij uit. Zij krijgen daarbij steun van de Deense regering en v
den door deze regering ook gecontroleerd.
In 1908 kwamen de vissers van de Fai
Oër voor het eerst in deze wateren en
toen ontdekten zij eigenlijk maar weinig
vis. Het duurde tot 1920 voor men op
nieuw een expeditie near deze contreien
waagde. Men had toen een aantal drie-
maatBOhoeners, die speciaal voor deze
viseerij waren uitgerust. Het succes was
toen groter en dit leidde ertoe, dat de
vissersvloot van de eilandengroep die bij
Groenland in actie was, uitgroeide tot
170 schepen. Merkwaardig was dat men
al snel gebruik maakte van een bevoor
radingsschip, dat de vangsten mee naar
huls nam. Later werkte men zelfs met
vier of vijf van diergelijke transportsche
pen, die de vaingst van de vloot over
brachten naar de havens. Men viste toen
echter nog met kleine schepen en een
beperkt aantal vissers. Als de mannen
aan wal kwamen, bouwden zij een blok
hut. Zo hadden ze op de Groenlandse
kust een sdhuilverblijf bü slecht weer.
In 1954 kon men al spreken van een vis
sersdorp dat uit deze activiteiten was
gegroeid. 33 schepen gébruikten het
dorpje sis basis.
Vriesinstallatle
Na de tweede wereldoorlog en meer
bijzonder na de uitbreiding van de IJs
landse visserij limieten da er een concen
tratie ven de vissers van de Far Oër te
bemerken geweeet Men verzamelde zich
voornameliiv bij de westkust. Oude Brit-
sa en LJslr. 'se trawlers werden aange
kocht en nieuwe eenheden werden ge
bouwd, zodat de vloot tot 200 eenheden
uitgroeide. Br ia nu zelfs een trawler bij.
die beschikt over een verwerkings- en
vliesinstallatie. Daardoor kan men een
groot deel van de aanvoeren zouten,
fileren en diepvriezen. Vooral de kabel
jauwvangsten, die het grootste aandeel
vormen ln de aanvoeren, worden zo be
werkt. De gezouten of gedroogde kabel-
jauwproduktle wordt onmiddellijk ln*
gesdheept naar de afzetgebieden, meestal
Zuldeuropese mogendheden of Zuidame
rikaan se.
Gefileerde kabeljauw wordt geëxpor
teerd naar Groot-Brltannië en de Ver
enigde Staten. Faeringehavn is nu uit
gegroeid tot een Internationale vissers-
haven. Een Deens-Fftroërse-Noorae visse-
rijonderneming heeft een vijftien jaar
lange conoessie gekregen in Groenland.
Men ls overgegaan tot de bouw van
vrleslnstallatles. 20Utinstellingen en fi-
leerfa brieken, voedingssta tions, werven
en zoutapslagplaatsen. Later heeft men
zich aangesloten bij de Royal Green
land Trade" voor de gemeenschappelijke
produktie van $out, vistuig en transport.
Gedurende het seizoen wordt Faeringe
havn nu bezodht door ao'n honderd vis
serij-eenheden per dag. Tweehonderd
schepen hebben er hun thuishaven.
In 1924 hebben de Noren een vis-
aarU-expeditie naar de Davis-Stralt
gestuurd en een tweede tending in
mORDWIJKERHOVT
Muziekavond school
Van Munsteren
Met een gevarieerd programma heb
ben de leerlingen van de heer W. F.
van Munateren en diens assistenten (da
heer N. Schramm en mej. Rla Beelen)
maandag- en dinsdagavond In de taal
van de gebrs. Brama succes behaald.
Ook vanavond en morgenavond (don
derdag) zal de muziekschool Van Mun
ttoren uitvoeringen geven
Het begon maandag nogal „angstig":
mlschlen waren het de „première-zenu
wen" of waa er door het barre winter
weer de laatste weken minder gerepe
teerd, maar de muziek van het ensem
ble klonk doorgaans wat vals. Het groep
je kleine Jongens met accordeons liet
daarna echter horen, dat het na viif
maanden les al een populair nummertje
aardig kon vertolken Het klasje van
de allerkleinsten met de gitaren deed
het ook goed. Het optreden van de vijf
accordeonisten o.l.v. de heer Van Mun-
steren op de viool pakte minder goed
uit.
Een aparte vermelding verdienen ze
ker de kleine jongens van wie de één.
aangekondigd als tokkelende zigeuner,
heel wat mans was op zijn gitaar en de
ander een behoorlijk solo op zijn accor
deon weggaf. Hartveroverend waren
ook de vier kleine meisjes die na de
Italiaanse nummertjes van de twee Ita
lianen met helmwee zongen.
WU kunnen onmogelllk alle 21 pro-
grammanumrners afzonderlijk bespre
ken. De Zuiderzeeballade. de twist, de
teenagers, de ijséhow met rolschaatsen,
het waren gezellige muziekstukjes, al
slaagde het ene wel eens wat beter dan
het andere. Bij de meeste nummers was
veel werk gemaakt van de kostumering
en decors. Jammer dat Henk van Mon
steren. die „Leichte Cavallerle" Op zijn
accordeon speelde, nogal zenuwachtig
wa». want hij kan dit moeilijke nummer
stellig beter brengen dan hij deed.
Een bijzonder groepje vormden de
Mioh's, twee meisjes en jongens, die tot
één gezin, woonachtig in De Zilk, be
horen. Er waren voorts een cowboy-
ïhow, pseudo-Cliff Richards, het Mexico
Trio. De assistenten van de heer Van
Muniteren en mej. Bep Kaptein lieten
hierin Spaanse nummera horen. De heer
G. van Oijlswijk en Bep Kaptein kondig
den de nummers
het jaar daarop. De vloot omvatte
ongeveer veertig schepen. In 1928
verscheen een Brits-Noorse expeditie.
De vloot was qua omvang en capaci
teit veel groter dan de voorgaande
en bestond uit de meest uiteenlopen
de schepen. Zo waren er ond?r meer
sestig kleine sloepen en twee opber-
glngsvaartulgen met samen 15.0C0 ton.
M-er dan 750 mannen waren op deze
schepen werkzaam. Verscheidene
Deense vlsserUmaatschappüen wilden
hier ook aan beginnen, maar zü ver
wachtten daarbij regeringssteun en
daarmee was de Deense regering
bepaald niet zo scheutig als men
hoopte dal ze zou zijn. Niet alleen
wilde men de Groenlandse visserij
beschermen, maar ook wilde men de
bevolking van het grootste eiland ter
wereld niet Ie vlug Inwij'cn In d-
Europese beschaving. Men wilde ook
de slechte Invloed vermijden, die
wel eens uitgaat van een te sr.rile
overschakeling van oude naar nieu
we methoden.
De Deense schipper Christian Ver.oe
uit Esbjerg bleef bil zijn plmncn o
1048 ging hij over tot de oprichting
een maatschappij, de „Greenland Deep
Sea Fisheries". Hil monsterde Groen
landse vissers en gaf hun het nodige
onderricht. In mei van dat jaar vertrok
hij uit Esbjerg naar de Groenlandse wa
teren met een vloot van zes 9chepen. Hij
gebruikte verschillende methoden
richtte zich het jaar daarop geheel op
het ..poundnet". Hij bedreef toen de
visserij uit de haven Ugplk bij GodWhaab.
Hij besloot te overwinteren teneinde het
volgende voorjaar onmiddellijk met de
visserij te kunnen beginnen. De Godt-
haabfjord bleef evenwel dichtgevroren
en pas in med kon hij weer met de vis
serij een aanvang maken. De verliezen
(Vervolg van pagina 1)
Signalement
De derde mede-verdachte, de 20-jarlge
Eddie van Rijswijk, zonder beroep, Is
thans nog op vrije voeten. Het laatst is
hij dus gesignaleerd In het kledingmaga
zijn, to enhij zwarte aangeplakte bakke
baarden droeg en «iJn haar was zwart
geverfd. Elk spoor van hem ontbreekt.
De politie vestigt er de aandacht op dat
Van Rijswijk als een zeer gevaarlijk
Individu moet worden beschouwd, dal
tot alles in staat is. Iedere aanwijzing
Is de politie dan ook bijzonder welkom.
Eddie van Rijswijk behoort tot het don
kere type. Vermoedelijk draagt h|j r'
we puntschoenen, een grijze broek,
bruin colbert met grijse strepen, een
wit overhemd met een blauwe gestreepte
stropdas en een overjas. Hij is bloots
hoofds. Z|jn lengte is ongeveer 1.83 meter.
Twee van de drie vrienden, H. en Van
R.. brachten dikwijls de nacht
Negro door aan de Van Ostadestraat,
H. sliep dan in een bouwvallig bed.
Van R. had slechts een paar stoelen tot
slaapplaats. Soms ook hielpen zij
handja in de bar van El Negro. Bij de
politie waren beiden wel bekend, maar
dat betrof slechts kleine misdrijven. S.
was nog nooit met de politie in aanra
king geweest Als vriend van de beide
andoren placht hij ook vaak El Negro
te bezoeken.
Zij waren gewoon elkaar hun kle
ding uit te lenen, zodat de signalemen
ten maar gedeeltelijk bleken te klop
pen. Een von de zwarte jacks die twee
van hen hebben gedragen, is vrijdag
nacht bij de inval in El Negro gevon
den. Er eaten bloedsporen op. Dit
bloed, evenals het bloed dat
waren groot zodat zijn onderneming ter
ziele ging. Toch heeft hij ook in de jaren
daarna steeds initiatieven Ingeleid in de
richting van een Deense visserij bij
Groenland.
Het ziet er wel naar uit. dat de bui
tenlandse bedrijvigheid bij Groenland
steeds groter zal worden. Aan de kusten
van het eiland heerst al enige tijd een
grote drukte. Langs de langgerekte kus
ten worden nieuwe havens aangelegd en
reeds bestaande havens worden ver
nieuwd en uitgebreid. Heit voornaamste
doel is de bevordering van c(e zeevisserij
en uitbreiding vam de conservenfabrleken.
Door de rotsachtige gesteldheid van
de bodem kan men de werkzaamheden
slodhts uitvoeren door boringen en
opblazingen.
Op zee
De SCH 21 Arie van der Zwan heeft
in één trek 23 kantjes haring gevangen.
Ook ving men in dezelfde trek nog 36
manden koolvis. De VL 142 Voorwaarts
kwam er slechter af. Men deed een trek
van slechts vijftien manden hoops, meest
wijting Deze söhepen vissen tussen de
58 en 59 graden noorderbreedte.
De KW 159 Marian Ellen is actief in
de Ierse Zee. Daar wordt niet erg druk
meer gevist. De Marian Ellen toonde
met haar vangat waarom man ndet meer
zo happig la op <le visserij ln de Ierse
Zee. want men deed maar een trek van
zeven tot acht kantjes haring. Eerder
had men gelijke trekjes gedaan. Een
schrale boel dus in de Ierse Zee. De
VL 131 Petronella en de SCH 242 Hui-
bertje vissen eveneens in de Ierse Zee.
Men meldde een schrale visserij.
De tongschepen bij de P-boelen meld
den trekken van 40 tot 50 kilo tong en
2 tot 3 manden tadbot en platvis. Een
enkele kabeljauw wilde ook nog wel
worden gevangen.
Wat er was
In IJtmilden werden dinsdag aange
voerd door 52 schepen 5376 kisten, waar-
ven 150 schelvis. 280 radio, 720 wijting.
95 gul en kabeljauw. 280 koolvis. 520
haring. 100 makreel. 1585 schol. 60 tar
bot. 240 varia en 1125 stuks kabeljauw
Er waa 70 000 kilo tong In Scheven:ngen
was de aanvoer 60 wijding. 40 eul en ka
beljauw, 450 schol en 17.000 kilo tong.
Noorse coaster
gezonken
Ter hoogte van Guernsey in Het Ka
naal is gisternacht het bijna 2.000 ton
metende Noorse vrachtschip Johan Col-
let vergaan. De 25 bemanningsleden zilf)
gered. Het schip had dinsdagavond nood
seinen uitgezonden omdat door werking
van de lading zwara slagzij werd ge
maakt. Verscheidene sohepen. die ln de
buurt waren namen bemanningsleden
aan boord Zes man. die nog aan boord
van de Noorse boot waren gebleven
toen deze door de Franse sleepboot
Abeille op sleeptouw was genomen, be
sloten ten slotte toch in een redding
boot over te stappen omdat het schip
steeds meer ging overhellen. Dit be
tekende hun redding, want enige tijd
later verdween het vrachtschip in de
golven.
stuk gebroken glas van het tuimelraam
van n~t suikerwerkfabriekie aan de
Schanenlaan kleefde, zal nader worden
onderzocht.
Onbegrijpelijk
Het is de politie onbegrijpelijk, dat
ei-en-lijk zo betrekkelijk weinig mensen
tips over de drie daders hebben gegeven,
vooral, daar het drietal het misdrijf in de
Hugo Verrieststraat hebben gevierd met
een rondje kip voor zes andere vrienden.
Zij gnven de eigenaar van de consumptie
tent f 25 fóoi
Met betrekkelijk weinig gegevens heeft
de Haagse politie onder leiding van de
chef van de afdeling centrale recherche,
commissaris H. van Harskamp, met het
tot klaarheid brengen van twee afschu
welijke misdrijven een knap stuk werk
geleverd.
Nederlander vermist
op vakantietocht
in Griekenland
De 20-Jarlge Amsterdamse student AI-
win Westerhuls wordt sinds 20 januari
In Griekenland vermist. HIJ was op 15
januari in Griekenland aangekomen om
er tien dagen te blijven. Op 20 januari
vertrok hij met een huurauto naar Ko-
rlnthe. Van dat bezoek ls h|J niet terug
gekeerd. Zijn bagage had hU in zUn ho.
tel achtergelaten, zodat h|j wel van plan
geweest moet zijn daar terug te komen.
Zijn vader, die op 28 januari aangif
te heeft gedaan van de vermissing van
zijn zoon. waarna Interpol de opsporing
van Westerhuis heeft verzocht, is inmid
dels in Oriekenland aangekomen. Hij
wil nu trachten persoonlijk de verblijf
plaats van zijn zoon op te sporen, nu
de pogingen van de politie geen resul
taat hebben opgeleverd. Een ongeluk
wordt niet uitgesloten geacht.
De Griekse politie vreest, dat de jon
geman van een rotswand is afgereden,
ergens langs de nauwe kustweg, die pa
rallel loopt aan de Golf van Korinthe.
De Nederlandse ambassade in Athene
heeft verklaard niets te weten over
Westerhuis. daar hij met haar geen én
kel contact heeft gehad.
De heer Westerhuis Sr is gisteren, di
rect na zijn aankomst, begonnen met
het systematisch afzoeken van de kust
weg naar Kaap Sounion.
Grietje nog op rots,
opvarenden veilig
De hoop op behoud van de Neder
landse kustvaarder Grietje, die voor het
eiland Man in de Ierse zee op de rotsen
zit. is niet groot meer.
De bemanning van zes heeft het 296
ton metende vaartuig verlaten en be
houden de wal bereikt. Vier hunner zijn
gistermiddag vroeg ln een rubberboot
van boord gegaan. Kapitein Boersma
(42) uit Kampen en stuurman D. de Ja
ger (33) uit Vlaardingen bleven aan
vankelijk aan boord, maar toen het weer
slechter werd, gingen z|J met de „Broek"
naar de kust.
Opvarenden zijn stuurman De Jager,
2e stuurman Pieter Marien (20), machi-
nist Bart Zwaansdljk (24) uit Amster-
dam. kok Richard Mossel uit Slnrhteren
en de matrozen Dick Veen uit Drach-
ten, Qovert Molenaar (18) uit Capelle
a.d. IJseel en de 18 Jaar oude matroos
V. Mosselaar.
Nadere verklaring
van 0e Thant over
Nieuw-Guinea
Een woordvoerder van Oe Thant.
secretaris-generaal van de Verenigde
Naties, heeft gisteren -te New York Oe
Thants standpunt bevestigd, dat elko
wijziging van het akkoord over westelijk
Nieuw-Guinea do goedkeuring van 1
der land en Indonesië en tevens van
Algemene Vergadering moet hebben.
Intussen is Oe Thants rechterhand
Naraahlman gisteravond te Djakarta
aangekomen om besprekingen te voeren
over een versnelde overdracht
langrijke posities in Nieuw-Guinea aan
Indonesiërs.
Prijsvraag voor
betere woningen
Onder het motto „werkelijk wonen"
heeft het Bouwfonds voor Nederlandse
Gemeenten, ter gelegenheid van het
binnenkort gereedkomen van de 25.000e
woning voor zijn deelnemers een prijs
vraag uitgeschreven onder de Neder
landse architecten.
Dit is gebeurd in samenwerking met de
Nederlandse Hulshoudraad en de Studie,
groep Efficiënte Woningbouw.
De opdracht luidt: het ontwerpen va)
een eengezinshuis met een woonwaarde
boven het thans in Nederland gangbare
peil. Het bekroonde ontwerp zal t.z.t te
Enschede worden gebouwd en als mo
delwoning ingericht
De Veenkoloniale Hypotheekbank te
Sappemeer zal in april 29 (vorig jaaT
24) dividend voorstellen.
Eilanden geïsoleerd
voorraden slinken
De aanhoudende vorst is er de ooi
zaak van, dat de kolen en kruideniers
waren en de groenten op Schiermon
nikoog schaars beginnen te worden
Met het oog hierop heeft het gemeen
tebestuur besloten te trachten vóór
morgen enkele vliegtuigen te charte
ren. om brandstoffen cn levensmldde
len naar het eiland te brengen.
Deze wijze van transport is echter
zo duur, dat bijvoorbeeld een mud
kolen zeker tien gulden meer zal gaan
kosten dan normaal. Het gemeente
bestuur zal echter enigszins in de kos
ten tegemoet komen.
De verbinding (door de lucht) met
Vlieland en Terschelling is gisteren
door de zware mist geheel verbroken
geweest. Vandaag zou men proberen
WOENSDAG 6 FEBRUARI 19j
Is IE
Sportieve prestatifT
van de Prins
Prins Bernhanl heeft gisteren ea)l
sportieve prestatie geleverd. Hij heek
toen namelijk in de omgeving van LecBud
de moeilijkste afdaling gemaakt lanerlar
de „Schwarze Wand" van de Rüssikopter
Oostenrilkers spraken van een „uitst
kende sportieve prestatie", daar
minstens een zeer goede amateur
zijn om haar te kunnen leveren.
De Koningin en de drie Prinse:
deden het wat kalmer aan. Zij skidj
op de Hexenboden-helling in Zürs, w;
zij ook de lunch gebruikten, 's Middi
keerden zij naar Lech terug
wat te winkelen.
de eilanden weer door middel
vliegtuigen vanuit Leeuwarden te 1
voorraden. Ook Ameland is door jl
lucht niet bereikbaar.
GOUDSE VOLVET
grote Hoy ROOKWORST
per stuk
SIAM RIJST
droogkokend 500 gram
zware PALLY 400
chocoladerepen 9 voor l""~"
Prijzen geldig t/m 13 februari
CO-OP FROU-FROU
per pak
CHOCOLADE
KORRELS
zak 200 gram
SPAAR VOOR 7% GEZINSOBLIGATIE I
In elke CO-OP winkel spaarzegels
voor Gezinsobligaties met fantastisch
hoge welvaarts-rentel Vraag eroml
ALTIJD HET BESTE VOOR UW GELD I
De CO-OP garandeert u altijd de beste kw^ef
liteit voor de prijs die u betaalt. Mocht ea.de
artikel niet aan die kwaliteit voldoen, dan krijt'
u onmiddellijk uw geld terug 1
fkloi
