)te
Moderne jazz in uitverkochte
Stadsgehoorzaal te Leiden
Chr. Lt.s. verdiende met
195 punten wisselbeker
Dr. Piekaar: De organisatie van
het wetenschapsbeleid
Diesopvoering van
Groene Kaketoe
Onbevredigende selectie
voor het b.l.o
MEL WE LEIDSE COURANT
MAANDAG 4 FEBRUARI 1963
het
enge'
krijgt
plaats
u toe.
over.
2 weg
n, die
i ont-
van
r zijn
te ge-
van
eng
eind
Agenda voor Leiden
en Den Haag
„Een uur couture met Eva".
Den Haag, Kon. Sohouwburg, 8.15
uur: Toneelgroep Theater met „We zul
len wel zien".
Diligentia, 8 uur- Mstilav Rostopovitch,
cello, Alexander Dejuhin, piano.
Dinsdag
Schouwburg, 8.30 uur: Diesstuk „Der
grüne Kakadu". van Schnitzler. voor
studenten.
Prytaneumzolder. 8 uur: Salon Indien,
dr. H. S. Visscher over de esthetiek van
het moderne filmen,
de Rijksmuseum van Oudheden, 8 uur:
Van prof. dr. H. Brunsting over een belang-
om rijke vondst van Griekse sculpturen in
omdat de Paraeus.
op een Foyer Stadsgehoorzaal. 3 uur: demon
stratie nieuwe haarsniitechniek.
leursen. Den Haag. Kon. Schouwburg, 8.15
id dank uur: Nieuw Rotterdams Toneel met „Me-
'st®"in8 dea" en „Damesorkest",
erdekte Gebouw K. en W.. 8 uur: Ned. Opera
to.l.v. Franz Bauer-Theussl, „Nabucco"
van Verdi.
Diligentia. 8 uur: Hans Joachim Bras-
II o seler, piano.
Kon. conservatorium. Korte Beesten-
Himarkt 7, 8 uur: La Salle String Quartet
en Danzi-kwartet.
ior lec Woensdag
Austra- Schouwburg, 8 uur: Eeuwfeest Natio-
gewoonnale Levensverzekeringsbank N.V. met
conomi-Wim Kan.
Kleine stadszaal, 2.30 uur:
in Rot- Bevrijdingskerk. 8 uur: Kerkelijke bij-
in Rot-eenk0mst, spreker ds. M. Heule van
doctors-botterdam mjn.v. Kees Deenik e.a.
vas hij Rapenburg 61. 8 uur: K. en O.-cursus
/oor de De groei der oecumenische gedachte",
inleiders prof. dr. J. C. Groot en prof.
,r? dr. Q Berkhof, gespreksleider prof. dr.
g£ltXL- J. van Holt
sneu ai yan der Heijdeni Breestraat 85. 3 uur:
(bijeenkomst ..De nieuwe Sociëteit",
i Den Haag, Kon. Schouwburg, 8.15
uur: Ned. Comedie met „Het leven van
OOr Galileï".
Gebouw K. en W.. 8.15 uur: Residen-
tie-Orkest o.l.v. Willem van Otterloo
m.m.v. Groot Omroepkoor NRU en so-
listen.
Diligentia. 3 uur: Volkszangavond o.l.v.
Herman Stenz.
Donderdag
ge-
tudenten
•istelijke Schouwburg. 8.30 uur: Diesstuk „Der
'testantegrüne Kakadu" van A. Schnitzler, voor
verenigdwetenschappelijke staf.
De Doelen. 8.15 uur: St. Adelbertver-
ïuLmdPnigidg, rat>bijn J. Soetendorp van de
ar^eid'^Liberale Joodse Gemeente te Amster-
Doelenkazerne, 8 uur: Showavond Wel-
houden. Gebouw Prediker, 7.45 uur: Jubileum -
ri in devergadering afd. Leiden Geref. bond
W. P. t.g v. 50-jarig bestaan,
Academie, Groot Auditorium, 4.30 uur:
Christen Studenten Raad. da A. E. Ruijs
Eind-over De Kerk in Oost-Europa",
Consistorie Pieterskerk. 8 uur: Bijbel
ont-.süidiekring Oecumenische Raad Leiden,
vanjnieider dr. A. W. Cramer.
De Doelen, 8.15 uur: St Adelbertver-
eniging. rabbijn J. Soetendorp over de
Joodse geloofsvisie.
Den Haag, Kon. Schouwburg. 8.15
uur: Haagsche Comedie met „Tocht naar
(het duister" (ab.).
ndbouw- Diligentia, 8 uur: Quartetto di Roma.
Naties,
[emaakt, ry
op het Geref. jeugdhuis. 8 uur: Huish. verga-
uitge-dering Christenvrouwen Leiden-centrum.
die op Stadsgehoorzaal. 2 uur: Rectorale ora-
wordenüe prof dr. S. Dresden en_uitreiking
hongeruniversiteitSpenning aan E
tie
ten.
E. E. Men-
0', Kon. Schouwburg. 8.15
?r!lsYIii"uur Haagsche Comedie met „Tocht naar
nrotet duister" (ab.).
tot pro- op Gouden Wieken, 8.15 uur: Wiener
ir t? S61^
een mo- Zaterdag
i de we-j Bevrijdingskerk, 7.30*uur: Avondgebed
.(voor Hervormden en Gereformeerden,
idmg Den Haag, Kon. Schouwburg, 8.15
2r"-cam-uur; Haagsche Comedie met „De zaak
14 maartHoward-
Gebouw K. en W., 8.15 uur: Residen-
itie-Orkest o.l.v. Willem van Otterloo,
medewerkenden Mstilav Rostropovitsch.
cello, en Galina Vishnevskaya, sopraan.
Welke apotheek?
Geopend voor spoedeisende gevallen de
Zuider-apotheek, Lammenschansweg 7,
tel. 23553. De dienst van apotheek R. van
Breest Smallenburg te Leiderdrop wordt
jeveneens waargenomen door de Zuider
apotheek
1 9.15 uur): De langste
Casino (2.30 c
Lido <2.30, 7
ruiwc 4110 leeftijden
Luxor <2.30.
^^Jjdag (14 jaar).
Rex (2.30. 7.15 en 9.15 uur): Konga.
n- (de monstergorilla (14 jaar); donderdag
me tcndcr (is jaar>-
en einde Studio <2.30. 7 en 9.15 uur): Cléo tus-
gemeen 5 en 7 <14 jaar)
condens- Trianon <2.30. 7 en 9.15 uur': Phaedra
"I'.JiSSJia iaat'
aon
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor Volkenkunde
.„Vreemde volken", kindertekeningen
'k er- ot 2 maart).
st^op^een Leeszaal en bibliotheek Reuvens. Bree
:en of d^traat 27. maandag en voensdag van i
n schoontot 5.30 en van 7 tot 9 uur. dinsdag vai
coral om], tot 5.30 uur; vrüdag van 10 tot 530 en
betten "van 7 tot 9 uur: zaterdag van l'i5.30 uui
n de bui- Bijkantoor chr schooi Obrechtstraa-
nnen toevo'w. dinsdag en donderdag van 6-30- -k
>on lapjèuur n.m. zaterdag 25 uur: jeugd: elk»
op hehvoensdag 2—5 uur.
laarschu- Jeugdbibliotheek, leeszalen en biblio
u j Stheek Reuvens, Plantage 6:
nabehan-en dinsdag van 4 tot 5.30 uu
■nthetiscbdag en zaterdag van 12 tot 4.:
>tte voorvrijdag (speciaal voor de grote
Voter es»»D 6.30 tot 8.30 uur 's avonds.
7~)E Leidse jazzclub telt vele enthousiaste leden. Het zijn jongelui van
allerlei slag en ontwikkeling, die met grote toewijding en oprechte trouw
jazz beoefenen, of er in overgave naar luisteren, waar en wanneer ze
maar kunnen en er alles van willen te weten komen. Zij van het andere
kamp moeten over die liefde niet verachtelijk snuiven of zelfs maar voor-
hoofd-fronsen, doch liever trachten te bedenken, dat Beethoven en Brahms
ook vóór alles met. ritme en melodie te maken hadden. De verschillen
komen pas met de manier, waarop van deze grondelementen gebruik wordt
gemaakt. Wat dat betreft, gaf het concert van modern jazz zaterdag i-1
Leiden gehouden véél te overdenken. En we willen wel bekennen, met dit
denken nog niet klaar te zijn.
Het trio Pim Jacobs met Rita Reys.
dat was aangekondigd, vulde de avond
lang niet. Twee andere ensembles, de
Pacific-combo en het trio-Nix namen de
grote rest van de tijd voor hun reke
ning. Maar wat ze allen brachten, was
nauw verwant. Ook zonder enige ken
nis van personen en zaken kon men ech
ter zeer wel vaklieden en amateurs on
derscheiden, al werkten de laatsten nóp
zo verdienstelijk.
Aankondiging
Jazzcommentator Kees van Oyen kon
digde kort en soms geestig aan. Zo noem
de hij de Pacific-spelers (piano, alt-sax,
bas. drums) een wetenschappelijk ver
antwoorde combo. Hijbestaat namelijk
uit vier studenten, een wis- en natuur
kundige. een jurist, een psycholoog en
een medicus („medicijnman", noemde
Prof. dr. A. J. Rasker
over Oost en West
Prof. dr. A. J. Rasker te Oegst-
geest hield zaterdag in het academie
gebouw een diescollege over „Eni
ge facetten van de structuur der
oecumenische ontmoeting tussen
Oost en West". Hij schonk onder
meer aandacht aan de in New-Delhi
gehouden vergadering der Wereld
raad van Kerken en behandelde eni
ge aspecten van deze bijeenkomst.
Ten aanzien van het ook daar be
handelde vredesprobleem zei prof.
Rasker, dat de felheid, waarmee
sinds 1954 de ontwikkeling en pro-
duktie van vernietigingswapens aan
de gang zijn. niet wordt geëvenaard
door een protest der Kerken.
Verder ging prof. Rasker nader in op
het begrip „Welfare-state"-verzorgings-
staat. waarna hij enige punten belichtte
van de Praagse vredesconferentie. Als
de westerse Kerken geduld hebben in
hun ontmoeting met de Orthodoxe
Kerk. dan schuilen hier grote beloften,
zo zei prof. Rasker in dit verband. Jezus
Christus roept ons om elkaar niet los
te laten maar .steeds meer terug te vin-
De ontmoeting tussen, de Kerken van
Oost en West kan bovendien ook bete
kenis hebben voor de mens buiten de
Kerk. Wij in het westen zijn er niet
mee klaar als we het communisme ver
oordelen. Het nog jonge communisme
moet eerder worden gezien als een oor
deel over 20 eeuwen christendom. De
Gemeente van Christus is er niet voor
zichzelf maar voor de Wereld en Zij
moet daarom oecumenisch zijn.
Kees hem
doorlopen
aangeland.
We spraken al van nauwe verwant
schap. Welnu, zonder enig bezwaar kan
men één van de drie gezelschappen al"
een „pars pro toto" nemen. De typiscne
kenmerken zijn dezelfde
Weliswaar trad bij de studenten
de saxofonist na een geëindigde par
tij terug en kregen ook de anderen
telkens de gelegenheid, wat meer uit
te komen, maar echte show en tech
nische bravoure was er toch niet bij.
Ingetogen concentratie als een soort
van stille trance viel integendeel od
Ook het metrum, ofschoon zéér
strak, doet zich als minder brutaa'
dan bij vroegere stijlen kennpn
Het ritme lijkt zo mogelijk, nóg ge
compliceerder. maar dit verschijnsel
ontstaat, naar we menen, grotendeel*
door het tegen-elkaar-inwer-
ken van de instrumenten. Samen
met de uitgerafelde melodieën, h»-
staande uit reeksen zeer korte frag
mentjes. die met de stukjes van do
andere instrumenten alterneren,
heeft dit een stilstand tot gevolg
De dynamiek van dit compacte klan-
kenveld is, als geheel genomen, opae
heven. Het is statisch, doordat de talrijk'
krachten elkaar nauwkeurig in eve a
wicht houden.
We hebben van dit. onder meer. psy
chologisch merkwaardige resultaat me
belangstellicg nota genomen. Hier heeft
de melodie neiging, ritme te worden en
de voortgaande beweging in een toestand
over te gaan. Ook een stuk in walstemoo
verstarde daari"
Hoger niveau
Van de spelers wordt een grote vir
tuositeit in de samenwerking geëist. Dp
studenten èn het Nix-trio hebben heel
verdienstelijk werk gedaan, persoonlijk
en vooral als combinatie. Het verschil
met het Pim Jacobs-trio <Pim, Ruud
Wim Overgauw) was echter méér dan
gradueel, Zonder aan de spelkwalitelt
van de anderen iets te willen afdoen,
moet toch worden erkend, dat de ge
broeders Jacobs en Wim op een zeer dui
delijk hoger niveau werkten. In dit ge
wichtloze spel was geen spoor van mate
riaal-weerstand merkbaar. En de onder
linge afstemming in de improvisatie
werkte de indruk van meesterschaD.
Het was maar goed. dat Rita Reys
eerst na de pauze zich bii het trio
aansloot. Tegen de koffie (cola)
spoedden zich al vrji veel aanwezi
gen. niet zonder enige luidruchtig
heid naar de foyers, om zich alvast
van een stoel tc verzekeren. Nu kon
de zang van Rita Reys, die enorm
veel succes oogstte, rustic worden
voorbereid.
De uitverkochte zaal was een sterk
bewijs van de grote belangstelling, die
de moderne jazz bij de jeugd geniet.
Joh. van Wolfswinkel.
Schoolverkeerscoinpetitie Leiden
TTET was een wat nerveuze spanning die zaterdagmiddag in zaal drie van het
restaurant Van der Heyden aan de Leidse Breestraat hing. Een echte spanning
die thuishoort bij een eindexamen. Voor het eerst hield de afdeling Leiden van het
Verbond voor Veilig Verkeer daar een schoolverkeerscompetitie. Belangrijkheid
uitslag daarvan rechtvaardigen een herhaling.
Hoewel Leiden circa dertig scholen
voor voortgezet onderwijs heeft, bleken
de eerste keer slechts vijf scholen belang
stelling voor dit belangrijke deel van dc
opvoeding der jeugd te kunnen opbren
gen. De schoolverkeerscompetitie heel'l
ten doel de jeugd, variërend van twaalf
tot achttien jaar, een degelijke verkeers-
opvoeding te geven, waarbij vooral gelei
wordt op de mentaliteit van de aspiranl
weggebruiker Waar kan dit beter ge
beuren dan in de schoolbanken, waarbij
de leraren zich bovendien daadwerkelijk
In 1959 werd een geraamd bedrag
van f 535 miljoen besteed aan het
ver en toegepast wetenschappelijk on
derzoek in Nederland, f 155 miljoen
(29%) hiervan werd bekostigd door
het Rijk, f 4.6 miljoen door andere
overheidsinstellingen, f 2.8 miljoen
door het buitenland en de rest door
ondernemingen en particulieren. Met
het speur- en ontwikkelingswerk
hielden zich bijna 40.000 personen
bezig. Deze cijfers gaf dr. A. J. Pie
kaar, directeur-generaal Hoger On
derwijs, in zijn voordracht over „De
organisatie van het wetenschapsbe
leid", die hij voor de juridische facul
teit in Leiden hield.
Verdeeld naar plaats waar het onder
zoek werd verricht, werd het totaal
f535 min. besteed voor universitaire
research, f65 min., in industriële onder
nemingen f336 mnl., in overige particu
liere ondernemingen f8 min., in insti-
1 voor T.N.O. f70 min. en in andere
researchcentra f 56 min. Het in de in
dustrie verrichte wetenschappelijke on
derzoek vond voor 93% plaats bij on
dernemingen met een personeelsbezet-
van 200 of meer personen, met eer
sterke concentratie bij een vijftal grote
2rns: de Koninklijke Shell, Philips,
Unilever, A.K.U. en de Staatsmijnen,
die 45% van het totaal (f243 min.) voor
hun rekening namen. De research buiten
deze „grote vijf" was voorwaardelijk
geconcentreerd in de chemische indus
trie. met een totaal van f103 min. Vaz>
het totale bedrag kwam 80% voor reke
ning van de technische wetenschappen.
van de wiskunde en natuurweten
schappen. 6% van het landbouwkundig
onderzoek en 4r^ van het medisch w»
tenschappelijk onderzoek.
Aldus enkele punten uit het overzicht
dat dr. Piekaar gaf om een indruk te
geven van de ontwikkeling en omvang
het wetenschappelijk onderzoek ln
land. Voordat hij hiertoe kwam, had
de heer Piekaar erop gewezen hoe de
aandacht van de maatschappij voor het
wetenschappelijk onderzoek overwegend
op het economisch aspect ervan Is ge
richt. In dit verband noemde hij ter
illustratie de vrijdag j.I. verschenen pu-
blikatie van het Centraal Bureau voor
de Statistiek „Speur- en ontwikkelings
werk in Nederland 1959", waaraan hü
iok zijn cijfers ontleende, om de beteke
nis duidelijk te maken, die ln het bil
ander het natuurwetenschappelijk en
technisch onderzoek heeft voor de eco-
nmlsche en technologische ontwik-
süng van ons land.
Beheersende factoren
Langs dc weg van zijn betekenis voor
de economische groei is het wetenschaD-
nelijk onderzoek in het middelpunt van
de aandacht komen te staan: de weten
schap is zo stelde dr. Piekaar d*
beheersende factor geworden in ons stro-
zen naar materiële welvaar»
De toenemende omvang van het we-
enschappelijk onderzoek en de daarbij
laar voren komende problemen vereisen
ïcn beleid, met een zekere mate van or-
ganlsatie. om een harmonische ontwik
keling tc bevorderen. Uitvoerig be
schreef spreker de organen die zich met
met Nederlandse wetenschapsbeleid be
zig houden, zoals de Koninklijke Aka-
gesteund weten door hoofdagent R. F. S.
Voerman van de Leidse Verkeerspolitie
De scholen kregen dus zaterdagmid
dag de kans eikaars krachten te meten.
De winnaar van het vijftal zal eind
februari of begin maart in Den Haag
meedingen naar het kampioenschap van
het district Zuid-Holland noord, waarna
zo districtsgewijs uiteindelijk een lande
lijke winnaar zal ontstaan
De Leidse jeugd lieeft zich zeker niet
van een slechte kant laten zien. Dat was
trouwens ook niet te verwachten, want
van de 2838 verkeersongelukken die er
ln 1962 plaats grepen, waren er slechts
161 waarbij een jongen of een meisje
beneden de vijftien jaar was betrokken,
zo bleek uit een overzichtje dat de voor
zitter van het Verhond, de lieer Alh.
Boogaard aan het begin van de com
petitie voorlas.
Niet gemakkelijk
demie van Wetenschappen, de organisa
tie van T.N.O.de Nederlandse Ore. voiw
Z.W.O. en de Wetenschappelijke Raad
voor de Kernenergie. Deze vervullen in
onderlinge samenwerking verschillend"
functies, een adviserende, een subsi
diërende en een uitvoerende.
De belangrijke industriële research j petitie
heeft haar eigen kanalen en kontakten. vijf afgevaardigden, uitgezonderd d<-
De stimulerende, subsiërende en coördl- j Alb. Sehweitzeerschool die het wegens
nerende taak van de overheid vormt een afwezigheid van twee teamgenootjes met
Nadat de leerlingen
der Leeuwschool vo
Schweitzerschool voor v.j
Boscoschool voor l.t.s„
school en de chr. lage
school waren geïnstrueerd, nam de com-
anvang. Iedere school had
1 de Prof. Van
ulo, de Alb
g.l.o., de Dor>
de Ambacht-
:re technische
sluitstuk van dit geheel, uitgeoefend
der de verantwoordelijkheid van
schillende ministers. De vraag rijst, aldus
dr. Piekaar. of op den duur met deze op
zet van het wetenschapsbeleid kan wor
den volstaan. De aandrang groeit om
niet jn de laatste plaats uit economische
overwegingen tot een nationaal beleid
te komen, dat o.m. kan dienen voor een
internationaal wetenschapsbeleid.
In dit verband wees dr. Piekaar op de
gevaren, verbonden aan de dienstbaar-
making van het zuiver wetenschappelijk
onderzoek aan de economie. Het is dan
ook de vraag, zo stelde hii. of er in een
wetenschapsbeleid, waarin het econo
misch aspect voorop staat, plaats is voor
een ontwikkeling van het vrije onderzoek
naar eigen wetten en eigen behoeften.
Ten slotte vroeg spreker zich af of
de thans bestaande organisatie
de toekomst toereikend zal zijn or
eisen des tijds te beantwoorden, of dat
men dc richting zal moeten uitgaan
van een overkoepelende Nationale
Raad voor het wetenschapsbeleid, zo
als in België in het leven is geroepen.
Een oplossing van dit organisatorische
nroblcem, dat als een bestuursnro-
bleem vooral ook de aandacht der iu-
risten verdient, zal aandacht moeten
schenken aan de economische asnee-
ten. maar evenzeer de vriie weten-
schan moeten behoeden. Fen goed
wetenschapsbeleid zal de kloof die is
ontstaan tussen de snel voortschrij
dende natuurwetensehanneliike ont
wikkeling en d" vertraa^e nntwik-
keline- der sociale en
schannen zoveel "'""'"n
overbr»<r8,en. aldus besloot dr. Pie
kaar zijn voordracht.
Gezinsvevoi-rrpievs ïtic*
een dinloma
De volgende leerlingen zijn geslaagd
voor het examen, uitgaande van dc
stichting „Interkerkelijke Gezinszorg",
nor het diploma gezinsverzorgster:
Annie Abbink, Sassenheim, Co Belo.
Snelrewaard, Bea van den Bos, Kreiler-
oord, Corrie Donkersloot, Ooltgensplaat.
Bep Greeve, Utrecht. Ina Hartman. Ou
de Tonge. Anja van den Heuvel, Haar-
Hennie Heyt, Utrecht. Ria Hogenes.
Alphen a.d. Rijn. Gerda Houtman. Ab-
bekerk. Anneke Korver. Wieringer-
waard. Geertrui de Lange. Woubrugge,
Ien Lekx. Alphen a.d. Rijn, Ineke van
der Meij, Den Haag. Wilma Roding,
Amsterdam. Greet Rubingh, Amstel-
n, Bertha van Vreedendaal. Bodegra-
Cocky Verboon. Voorschoten, Koby
Winters. Middenmeer
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN. februari Aan de Rijksuni-
.■eivitcit te Leiden is geslaagd voor hel
«amen kand Frans de heer J Ph Holier-
lock (Rotterdam).
moest doen. Na de eerste rondp
bleek reeds dat de vragen zeker niet
tot de gemakkelijkste soort behoorden
Ten slotte bleken de leerlingen van de
chr. l.t.s. met een totaal van 195 punten
de beste resultaten te hebben geboekt
Tweede werd de Prof. Van der Leeuw-
school met 184 1/3 punten, derde de
Alb. Sehweitzeerschool met 168 1/3 punt.
vierde de Don Boscoschool met 167 pun
ten en de rij werd gesloten door de
Ambachtsschool (Haagweg) met 166 pun
ten.
Ploegleider Martin Borst van de chr
l.t.s. mocht de door het Verbond beschik
baar gestelde wisselbeker in ontvangst
nemen, en zijn teamgenoten. Nico den
Hollander, Jan Marijs, Henk van Heu-
zen, Bert de Jonge en reserve Henk
Brandwijk kregen ieder een boekenbom
De jury werd gevormd door de hoofd
inspecteur van politie, de heer G. A, N.
Cornelisse. en de heren J, de Bruyn en
C. M. v. d. Geer.
DE EER is gered door de studenten, zij het niet eens meer ter elfder ure.
Het beroepstoneel heeft in 1962, toen het in mei honderd jaar ge
leden was, dat Arthur Schnitzler werd geboren verstek laten gaan. Deze
omissie heeft het Leids Universitair Toneel Akkoord (L.U.T.A.), goed
willen maken door ter gelegenheid van de 388ste jaardag van de Univer
siteit een stuk van Schnitzler te spelen. We kunnen het begrijpen, zowel
het niet herdenken van Schnitzlers geboortedag door het beroepstoneel
als dit besluit van de studenten.
Winnaar van de ronde van de
Braassem werd zaterdag W.
Augustien uit Amsterdam (num
mer 7), tweede werd P. v. Rijn,
eveneens uit de Hoofdstad, (nr.
11), derde W. v. d. Meer uit Roe-
lofarendsveen. vierde werd de
Amsterdammer Herman Buijen
(geheel links), vijfde P. Kleijn
uit Roelof arendsveen (nr. 9) en
zesde werd M. Kleijn uit Ter
Aar (nr. 12).
Laten we eerlijk zijn: Deze Oosten
rijkse arts-schrijver is een omstreden
figuur, die zelf langer geleefd heeft dan
de roem van zijn .pennevruchten duurde.
Hij heeft de psycho-analyse van Freud
op het toneel geïntroduceerd, waar niet
iedereen gelukkig mee was. Nu zitten we
waarlijk niet te springen van verlangen
om in deze tijd zulke stukken te zien
spelen. Tegen het eind der vorige eeuw
bracht hei een schok teweeg, nu vaak
niet meer dan welwillende belangstel
ling en dit brengt een toneelgezelschap
niet genoeg geld in hot laatje.
Binnen een universitaire gemeenschap
liggen de zaken wat anders. Men heeft
het voorrecht te kunnen experimente
en ander dingen te doen, die niet
lucratief, maar wel aardig, soms zelfs
goed zijn
Welnu de opvoering van „Der grüne
kakadu" geschreven in 1899, rekenen we
tot deze laatste soort activiteiten van het
LU.T.A Het is een eenakter die tot
Schnitzlers beste werk behoort, ofschoon
het compositorisch niet sterk vinden
ln een soort nachtkroeg spelen
zich allerlei opzichzelf losse scènes
af, die historisch alleen gebonden
zijn door de revolutie, die een psy
chische éénheid hadden moeten wor
den door het spel van schijn
Daar is de schrijver niet
it is zelfs onder de uitstekende, fanta
sierijke regie van Anne Marie Prins geen
éénheid geworden.
In de nacht van de beroemd geworden
14e juli in het jaar der Franse revolutie
komen zoals gewoonlijk in de onder
aardse kroeg van Prospère. vroeger lei
van een toneelgroep, vogels van
diverse pluimage bijeen.
Daar in „De groene Kaketoe' komen
vroegere speelsters en spelers van ziji
groep, leden van de Franse adel, dieven,
moordenaars, zakkenrollers. De deftige
heren vinden het heerlijk om door de
anderen uitgescholden te worden. Het
is immers maar spel? Ja, maar dat spel
wordt in die nacht werkelijkheid. Het
lijk van de hertog, dat tot slot op het
toneel ligt, getuigt er van
Henri, in wezen een sentimentele jon
gen. speelt de bedrogen echtgenoot, ook
dat spel wordt in die nacht werkelijk
heid en weer: het lijk van de hertog ge
tuigt ook daarvan.
Kortom iedereen en gezamenlijk wordt
het spel gespeeld van dat wat men wenst
te zijn en het realiseert zich. Is het
derscheid tussen spel en werkelijkheid
zo nauwkeurig aan te geven? Het één
gaat over in het ander, ongemerkt. Toch
geloven we. dat we dit hier in dit geval
niet al te Freudiaans moeten zien.
Dr .P. van clen Broek:
JN HET KADER van de zaterdag gehouden diescolleges der Leidse universiteit
sprak dr. P. van den Broek over „Dc selectie voor het zwakzinnlgen-onderwys in
Nederland". Hij kwam aan de hand van verschillende gegevens onder meer de
resultaten van een grote enquête tot de conclusie, dat deze selectie, en dit betreft
dan met name het buitengewoon lager onderwijs, totaal onvoldoende is. En dit,
terwijl een kind, dat naar een b.l.o.-school wordt verwezen, daarmee vaak voor zijn
gehele verdere leven gestempeld is. zoals de praktijk bewijst.
De heer Van den Broek ging eerst in
op de criteria, die bij het bepalen van
zwakzinninghcid gelden. Het blijkt, dat
het grootste percentage zwakzinnigen
wordt gevonden in de leeftijdsgroep van
5 tot 14 jaar met een piek in de laatste
jaar van deze groep. Daarna komt er
lichte daling tot het 19de jaar en
vervolgens wordt de daling sterker,
waarna de curve vrijwel gelijk blijft. In
Nederland bedraagt het percentage zwak.
zinnigen tussen dc geboorte en de leer.
plichtige leeftijd 2.8 procent
Verouderd
Bij de selectie nemen de betrokken des.
kundigen een grote verantwoordelijk
heid op zich en er zijn vele voetangels
en klemmen op dit terrein. Zo moet
onderscheid worden gemaakt tussen echte
zwakzinnigheid en „sohoolzwakzinnig-
heid". Spr. onderstreepte de verantwoor
delijkheid door te wijzen op het feit, dat
hij die eens b.l.o.-er is geweest, dit veelal
z'n hele verdere leven blijft; hij is dan
als het ware een getekende.
Daarom kan de selectie niet nauw
keurig genoeg geschieden. De wetten op
dit gebied in ons land noemde dr. Van
den Broek sterk verouderd. Uit een en
quête. waaraan meer dan 200 scholen
deelnamen, kon onder meer de conclusie
worden getrokken, dat bij de selectie
voor de b.l.o. de diagnose (voor het
leven!) soms te vlug wordt gesteld.
Dr. Van den Broek wilde hiermee niet
zeggen, dat schoolhoofd en arts in het
vervolg moeten worden uitgeschakeld bij
het onderzoek. Wel acht hij het wense
lijk. dat de inschakeling van psycholo
gen een wettelijke verplichting wordt,
terwijl de leiding van b.l.o.-scholen en
de betrokken artsen een cursus moeten
volgen, die hen enigszins op de hoogte
brengt met de werkwijze van de psycho
loog zodat Z'J daar n'°t 20 vreemd tegen
over staan als nu vaak het geval is.
Schnitzler gebruikt soms wt
zeer letterlijke betekenis de waar
den „ins Theater gehen", i
Freud gebruikt dit meer voor ieder
mens. meer individueel. De mens
gaat in zijn droom „ins Theater" om
daar soms via zeer veel Freudiaanse
symboliek, zijn spel van verlangens
te spelen
In dit stuk speelt ieder niet zozeer voor
zich zelf, maar voor de andj>r Persoon
lijk weet ieder in dit stuk bijna op elk
moment of hü speelt ja dan neen. We
willen hiermee niet zeggen, dat Schnitz
ler niet goed begreep wat Freud be
doelde, dat deed hij zeker, maar de
psycho-analist had zijn theorie pas rond
het begin van deze eeuw.
De studenten hebben van deze groene
kaketoe een goede opvoering gegeven
et veel vaart, licht en luchtig.
Voor ons gevoel kwam het „groteske'
slechts bij enkelen uit. o.a. bij Grain,
maar daar ligt ook schuld by de schrij
ver. die zijn stuk wel een groteske
noemde, maar lang niet alle figuren als
zodanig heeft geschreven.
Laten we uit die lange lijst van mede
spelenden maar geen namen noemen
van hen, die het zo goed deden, want
allen speelden hun rol goed. Soms had
den we de indruk dat meer zorg was be
steed aan de mise-en-scène, die prima
was, aan de losheid en beweeglijkheid
van het geheel, dan aan het détail, maar
dat kunnen ook première tekortkomingen
zyn geweest. Het was een diesviering,
die gezien mocht worden.
Tot slot werd „Nos jungit amicitia. Eï
viniim praebet gaudia" werkelijkheid,
toen alle medewerkenden wün werd
aangeboden in glazen met een groene
kaketoe. Ieder mocht het glas meene
men, als aandenken aan Schnitzler en
deze diesvienng.
A. C. Bouwman
Werknemers tegen
de proefvisserij
Drie organisaties die de belangen van
de werknemers in de visscry behiirtlgen.
hebben zich vanmiddag tegenover do
pers onomwonden uitgesproken tegen do
proefnemingen ter verre visserü, zoals
de reders die na overleg met de minister
van landbouw en visserü willen ultvoe-
De werknemersorganisaties hebben
ich over de door de minister in overleg
met de werkgevers opgestelde plannen
breedvoerig' beraden. Zij zün ertegen op
grond van de opzet en organisatie van
deze proefvisserij alsmede op grond van
de weigering der reders voor deze vis
serij passende arbeidsvoorwaarden over-
in te komen.
De bedoelde organisaties zijn de Cen
trale van Zeevarenden ter Koopvaardij
Visserij, de Christelüke Bedrijfsgroe
pen Centrale in Nederland en de Neder
landse Katholieke Bond van Werkne-
in het Transportbedrüf „St Boni-
facius".
Zoals bekend, heeft dc minister bij
aanvullende begroting een bedrag van
1 miljoen gulden ter beschikking ge
steld voor de uitvoering van de proef
nemingen.
De cholera in Nieuw-Guinea is thans
vrtjwel bedwongen. De laatste week heb
ben zich slechts twee gevallen voorge
daan, beide zonder dodelUke afloop, tegen
in de week daarvoor negentien, waarvan
twee met dodelüke afloop. In het geheel
zün er 504 mensen gestorven op 1387 ge-
Zoekt U een goed
ANKER HORLOGE
voor f 30.- en 40.- Of het
allerbeste van f 200.- en 300.-.
v. dL WATER Haarlemmerstr 207
heeft het Grote keuze in alle pnjzen
en merken
Drs. Vervoort in
maatschappelijke
Leiden over
verankering
In zijn zaterdag in Leiden gehouden
diesvoordracht „Maatschappelijke ver
andering" vergeleek de socioloog drs. C.
E. Vervoort de mens in de maatschappy
met het houten speelgoedpoppetje, dat
de kern vormt van steeds grotere
hulsels. Hü is het centrum van een groot
aantal, onze westerse samenleving ken
merkende, institutionele verbanden, die
en daar gaat de vergelüking niet
langer op ongelykwaardig zün.
Het gezin vormt de nauwste, voc
melyk emotionele verband, andere orga
nisatorische verbanden zijn zo ruim ge
worden dat zij buiten de gezichtskring
van het individu vallen, zoals het vak
verbond of het koninkrijk der Nederlan-
Enige aspecten van
het vormingswerk
Voor de theologisch faculteit tc Lel
den behandelde dr. K. H. Roesslngh uit
Amsterdam zaterdag enkele aspecten van
het vormingswerk. Dit werk, zo zette
spreker uiteen, wil de mens helpen in
zün groei naar de volwassenheid. Enke
le middelen welke de vormingsleider
ten dienste staan is een appèl op het in
tegrerend vermogen van de mens en een
confrontatie met een krachtige en gezag
hebbende orde van godsdienstige of we
reldbeschouwelijke aard.
Het vormingswerk wordt don ook wel
gezien als een proces van het samen on
derweg zijn, een nog in gesprek zijn met
elkander. Het werk richt zich niet al
leen op vrijetijdsbesteding of op beperk
te gebieden van het culturele leven,
doch op de totale cultuur. Drie facet
ten vragen hierbij vooral de aandacht.1
t.w. de mens moet worden aangesproken
als het wezen, dat in de waarheid be
hoort te leven, voorts de uitdaging, die
het in de wereld zijn hem stelt en ten
slotte door zijn uitdrukkings- en com-
municatiemogelükheden te oefenen, te
versterken of waar nodig te ontsluiten.
Ondanks de vele mogelijkheden, die er
in dit werk reeds zün. blyft de bezin
ning nodig om de mens en de cultuur,
de kerk en de wereld in het vormings
werk tot stand te laten komen.
beheerst door deze laatste categorie, die
wegens haar organisatorische karakter
een gedragspatroon oplegt aan de mens,
hem a.h.w. tot een minimum reduceert.
Van Doorn heeft daar tegenovergesteld
dat het overwicht van systeem op het
individu lükt af te nemen; de instru-
mentalisatie van de mens kent natuurlijk
grenzen, terwül anderzüds de voort
schrijdende verruiming van het systeem
en het toenemende zelfbesef van dc
mensen overmatige beïnvloeding tegen-
Onze maatschappü vertoont een groei
end vacuum tussen het eerste omhulsel
van het houten poppetje en de volgende.
Hieruit spruit voor een groot deel dc
jeugdproblematiek voort; de overgang
van gezin naar het grote verband wordt
steeds moeilüker. omdat de tussenlig
gende levenskringen aan betekenis in-
Kicnavond motorclub
Bloembollenstreek
Donderdag wordt in clubhuis „Turken
burg", Stationsweg 232, Hillegom, om
acht uur een film- en kienavond van de
motor-, auto- en bromfietsclub „Bloem
bollenstreek" gehouden. Films van eigen
sportevenementen, zoals van de trial in
Noordwijkerhout. worden door dc heer
J. Bronkhorst vertoond, waarna men zich
zal wüden aan het kienen. De clubavond
eerst vastgesteld op woensdag, maar
verband met de voetbalwedstrijd
Reims—Feiicnoord wordt de bijeenkomst
op donderdag gehouden.
Schoonrijdcii voor paren
Uitslag schoonrüwedstrijden voor pa-
•n. die werden georganiseerd door de
Üsvereniging „Ründük-Mors". Deelne
ming 18 paren. Eerste prüs D. Kynenburg
mej. v. Wissen, 2e prüs M. Meyer en
vr. Knünenburg, 3e prüs J. H. v. Rü
Zwa;
i Rü-
V olle-Evangeliezendiiig
Aanstaande dinsdagavond om 8 uur
spreekt in restaurant Royal te Leiden
de Volle-Evangeliezending de lieer
Hein den Haring (lyt de V.S.)
Verdere agenda: zondagavond 10 febr.
8 uur de heer J. P. H. Zyistra cn dins
dagavond 12 februari 8 uur de heer
Joh. van den Berg met dia's.
