L
kt voor u
SUNIL
blauwt voor u
èn SUNIL
is nylon-actief
SUNIL
GRIEP!
VS waarschuwen
tegen Castro
Deze winter behoort 1111
tot de strengste
Hog ere bijdrage van het
Rijk voor sanering
VS willen in NAVO niet
toon blijven aangeven
Chefarine ,4
NEDERLANDS GROOTSTE WASMIDDEL
/ft c&n lij.
In 1645 al rekenmachine
DONDERDAG 31 JANUARI 1163
Balans over twee maanden
(Van onze weerkundige
medewerker)
Zou februari er nog een 12 Ijsdagen bij
brengen dan ligt deze winter met een
40 ijsdagen bij de „toppers".
Dit geldt ook
Wanneer wij even een tussenba
lans van deze winter gaan opma
ken, dit op het moment dat twéé[winter
van de drie wintermaanden op het 1929 14;
punt staan verleden tijd te worden, deze wi
dan valt het op, dat deze winter r? i i
tot op dit moment tot de sirengsten COTllOTl OCSilSt
van de laatste 100 jaar behoort.
Wanneer het na een extreme koude-
periode zoals die tussen 10 en 20
januari voorkwam en vele nachten
zeer strenge vorst, enige dagen licht
vriest tot temperaturen om het vries
punt dan hebben wij al het gevoel
lenteweer te hebben.
Inmiddels rukt al weer een nieuw en Toch zaI de februanmaand straks gaan
sterk hogedrukgebied via IJsland op in besl,ssen «'elke kant het uit gaat. Mocht
de richting van Scandinavië. Het lijkt er sP°ed,&
1855 met 22. In 1890 18: in
1940 18: in 1942 19: in 1947 18.
tot op heden 15 in De Bilt.
Dat december en januari twee koude
wintermaanden zijn geworden heeft ons
niet verwonderd. Januari was na 1947
niet meer koud geweest, december na
1950 niet meer. Februari daarentegen gaf
in 1954 en 1956 nog fikse koudegolven
zodat deze sprokkelmaand, statistisch ge
zien. niet zo gauw voor een koudegolf in
aanmerking kwam.
niet onwaarschijnlijk dat wij tegen het I ^Toe? 1.e"t*^'
einde van deze week opnieuw in koude-
re lucht komen met 's nachts boven de
in het grootste deel van ons land nog
aanwezige sneeuw weer strenge vorst.
IJsdag*
en
komen dan zal deze win-
niet bü de allerstrengsten terecht ko
men. maar een bijzonder wintertje is het
al wel met een januarimaand die alleen
in 1823 en 1838 belangrijk kouder is ge
veest.
Derde partner voor
luchtvaartfusie
Van 1850 af ('ruim 100 jaar) hebben wij
nog eens de vorstcijfers van de koudste
winter opgezocht.
Ijsdagen zijn dagen waarop het
kwik gedurende het hele etmaal on- Om het te grote vervoersaanbod naar
der nul blijft. Voor De Bilt luiden deze het Midden-Oosten nog verder te redu-
cijfers: ceren heeft de Libanese luchtvaartmaat-
dec. jan. febr. mrt. totaal schappij Middle East Airlines besloten
zich aan te sluiten bij de fusie tussen
de S.A.S. en de Austrian Airlines, waar
van wij gisteren melding maakten. De
samenwerking zal de exploitatie van j
luchtlijnen betreffen. Bovendien zullen
de drie maatschappijen voor gecombi-i
neerde rekening technische projecten uit-
voeren. Pas wanneer het luchtverkeer op
de bewuste lijnen zal toenemen zullen
eigen straalvliegtuigen worden gebruikt.
1890
18
12
0
19
Meredith blijft
nog termijn
De neger-student James Meredith
heeft gisteren medegedeeld nog een
tweede studietermijn aan de universi
teit van Mississippi te zullen blijven.
Kortgeleden had Meredith verklaard
te overwegen zijn studie op te geven,
in verband met de voortdurende plage
rijen van de kant van blanke studen
ten.
In september jl. hebben federale troe
pen met geweld de toelating van Me
redith tot de universiteit afgedwongen.
Lester Peterson leverde de prestatie van zijn leven, om dat leven en zijn twee medepassagiers te redden.
Petersondie in de Amerikaanse staat Wyoming medewerker is aan het Minuteman-raket-project, vloog in
een éénmetorig toestel in de buurt van Cheyenne, toen de piloot Vankeuren een hartaanval kreeg en stierf.
Peterson, die zelf geen vlieger is, nam onmiddellijk de stuurknuppel over en werd. dank zij de instructies
van Lou Domenico. functionaris in de verkeerstoren van Cheyenne, naar het vliegveld „gepraat". Zo werd
ook het toestel aan de grond gezet. Het liep iets te lang uit en daarbij werd de propeller beschadigd,
maar niemand gewond. Op de foto: Peterson (rechts) en Domenico.
doeleinden van het plan. Het tempo
waarin het plan kan of moet worden
uitgevoerd, mede in verband met de
financiële mogelijkheden tot verwezen
lijking van saneringsplannen elders.
De kosten die met de uitvoering van
het plan gemoeid zullen zijn.
(„ff
de ge-
elk afgebroken krot die
januari 1962 werd geopend blijft.
Op 1 februari treedt een nieuwe rege
ling in werking, die de gemeenten rui
mere mogelijkheden biedt voor de uit
voering van sanerings- en krotoprui-
mingsplannen. Volgens deze regeling zal
het rijk 80 procent bijdragen in de door
de minister van volkshuisvesting en
bouwnijverheid goedgekeurde kosten
van verwerving van de terreinen en be
staande bouwwerken, Avaarvoor de ge
meente ten behoeve van de realisering
van een plan, i.e. de amoverlng der --
bouwwerken, vrijelijk moet kunnen be- ook met betrekking tot de sanenngsge-
schikken. Bijdragen, die volgens de oude, bieden, bestaan.
regeling zijn toegekend, komen niet voor
i de nieuwe rege-
Tot dusver droeg het rijk in beginsel
hoogstens 50 pet. bij in de ongedekte!
kosten, welke door de opruiming van!
krotten in te saneren gebieden ontston-i
den. In vele gevallen bleek deze rege-!
ling niet voldoende steun te bieden om ^aar aa"leidm£ v.a" beweringen
de sanering financieel mogelijk te ma J zijde der Christen-Democratische
ken 6 Unie heeft de Duitse socialistische par-
De minister heeft de rijksbijdrage "J gisteren meegedeeld dat burgemees-
thans bepaald op 80 pet. van de kosten ^er Brandt haar kandidaat blijft voor
van verwerving van terreinen en be-het kanseiierschap. Alle berichten nvor
staande bouwwerken. Hierbij geldt de J
Brandt kandidaat
kanselierschap
eging, dat de gemeenten
zenlijk belang moeten houden bij een
doelmatige verwervings- en gronduitgif-
tepolitiek en bij een economische en so
bere wijze van aanleg der openbare wer-
Bij de beoordeling van aanvragen om
toekenning van de bijdrage zal in het
bijzonder worden gelet op:
De urgentie van de voorgenomen sa
nering in verband met de veroudering
van het desbetreffende gebied
meningsverschillen tussen de partij en
burgemeester Brandt in verband met
het afgelaste bezoek van deze laatste
aan Chroesjtsjef tijdens diens verblijf
in Oost-Berlijn, zijn ongegrond, aldus
de SPD.
Door een brand aan boord van het
Portugese vrachtschip „Corudhe" in de
haven van Bissau (Portugees Guinea),
ijn dinsdagavond twintig havenarbei-
HP 1 I Pan
lwee vliegrampen s
in Ver. Staten
Soldaat gedood
door kogel
Bij een ongeval in het infanterieschiet-
kamp De Harskamp is gistermiddag
de 19-jarige dienstplichtig soldaat le
klasse H. Harinck uit Zierikzee om het
leven gekomen. Hij werd in een man
schappenverblijf getroffen door een ko
gel uit een geweer, dat een andere sol
daat aan het schoonmaken was en was
vrijwel op slag dood. Soldaat Harinck,
die ongehuwd was, behoorde tot het 16e
pantserinfanteriebataljon Limburgse Ja
gers uit de legerplaats Oirschot. De
inklijke marechaussee stelt een on
derzoek i
Minister McNamara tot Senaat:
De Amerikaanse minister van
defensie, McNamara heeft gis
teren ten overstaan van de defen
siecommissie uit de Senaat ver
klaard, dat de Verenigde Staten
in de N.A.V.O. in geen geval een
overheersende rol willen blijven
spelen, maar dat zij wel de be
langrijkste stem in het kapittel
willen hebben zolang zij de
Een B-52-straalbommenwerper van
de Amerikaanse luchtmacht is ten noord
oosten van Santa Fé in bergterrein neer
gestort. Het toestel had vermoedelijk
negen mensen aan boord.
Het brandende wrak is vanuit de lucht
waargenomen.
Voorts wordt een marine-vliegtuig voor
het opsporen van onderzeeboten met
veertien inzittenden vermist.
De kustwacht heeft gemeld, dat in de
Atlantische Oceaan, ongeveer 250 kilo
meter ten zuidoosten van New York,
overlevenden zijn waargenomen.
Vangst abrupt beëindigd
Ernstige schade
aan Noorse
walvisvaarder
De Noorse walvisvaarder Sir Ja
mes Clark Ross is in de antarctische
wateren zwaar beschadigd en naar
Kaapstad onderweg.
De juiste omvang van de schade aan
dit 18.448 ton metende schip is niet be
kend. maar naar verluidt moet er een
ernstige lekkage zijn ontstaan.
De rederij heeft verzocht het schip in
Kaapstad te mogen dokken en om
daar de 10.000 ton stookolie. 3.000 ton
spermolie en grote hoeveelheden andere
olie en levensmiddelen te mogen op-
De jagers, die met het fabrieksschip
opereren, zullen eveneens naar Kaap
stad terugkeren. Het walvisseizoen is
hierdoor voor de expeditie abrupt be
ëindigd.
De 300 Noren, die de bemanning van
de Sir James Clark Ross vormen, zullen
op het schip blijven, maar verwacht
wordt, dat de jagers naar Noorwegen
zullen doorvaren.
De Sir James Clark Ross is een van
de oudste maar niettemin succesvolste
Noorse fabrieksschepen.
Verliezen van V.N. in
Kongo en Katanga i
Sedert het begin van de VN-operatie
in Kongo in juli 1960 zijn 125 blauwhel
men gedood en 133 gewond, zo blijkt
uit een mededeling van het VN-secre-
tariaat.
Wat de doden betreft is de verdeling
over nationaliteiten: Ethiopië 13, Gha
na 42 (voornamelijk slachtoffers van
een hinderlaag bij stammentwisten), In
dia 20. Ierland 18. Italië 14 (De in 1962
vermoorde vliegers). Zweden 9, Nigeria
3. Tunesië 3. Indonesiël, Marokko 1 en
Ma lei se federatie 1. Elf van hen zijn
zwaarste lasten in N.A.V.O.-ver- j
band hebben te dragen. Hij drong j
dan ook aan op een betere ver-!
deling van de bijdragen die elk j
land aan de N.A.V.O. moet leve-,
ren.
Minister McNamara zette uitvoerig
uiteen welke defensiepolitiek de Ame
rikaanse regering in de komende vijf
jaar denkt te voeren. Hij verklaarde
o.m. dat de V.S. een groot aantal
militairen naar Zuid-Vietnam zal zen
den, indien de communisten vanuit
Noord-Vietnam tot de aanval zouden
overgaan. Voor het eerst bevestigde
hij de geruchten dat Amerika reeds]
11.000 militairen in Zuid-V'
heeft gelegerd „om de VietnameseI
troepen bij eventuele aanvallen van
advies te dienen'.
Voor wat betreft de ontwikkeling van
de intercontinentale ballistische raketten
kondigde hij twee programma's aan, die
binnen afzienbare tijd aan het Congres
zullen worden voorgelegd. De Skybolt-
fabrikage noemde McNamara een com
pleet fiasco. ..De Skybolt zou de minst
betrouwbare raket van alle strategische
projectielen geweest zijn".
De Verenigde Staten hebben in totaal
650 bemande bommenwerpers in alarm
posities. die binnen vijftien minuten kun
nen opstijgen, en meer dan 200 operatio
nele Atlas-, Titan- en Minuteman-raket-
ten op lanceerplaatsen en tenslotte on
geveer 150 Polaris-raketten in onderzee-
ers. McNamara was evenwel van me
ning dat de Ver. Staten beter uitgerust
zijn voor wat betreft het alarmsysteem
dan voor de in de strijd te brengen ra
ketten. Hij drong in dit verband aan op
een versnelde uitvoering van het Nike-
X-project, welke projectielen een betere
radar en een snellere draagraket bezit-
Vier beroemde geneesmiddelen
ondersteunen elkaar en werken
daardoor bijzonder krachtig. Eén
der middelen dient om de maag te
beschermen. Chefarine „4" doet
werkelijk wonderen!
Glazen buisje 20 tablelten f 0,80
Handige slripverpakking 40 tabletten f 1.50
Voordelige flacon 100 tabletten f 3.50
Macmillan
In het Britse Lagerhuis kreeg intus-
ïn premier Macmillan heel wat kri
tiek te horen op zijn met Kennedy ge
sloten akkoord inzake ie Poiaris-onder-
zeeërs..Pe Labourparty diende zelfs een
motie van wantrouwen in, die waar
schijnlijk geen kans heeft te worden aan
genomen, ondanks het feit, tlat vele
Convervatieven niet achter de regerings-
politlek staan.
Gorbach zet zijn
pogingen voort
Dr. Gorbach, de Oostenrijkse demissio
naire kanselier, heeft president Schaerf
meegedeeld niet te zijn geslaagd in zijn
pogingen een nieuwe coalitieregering te
Dc besprekingen tussen de volkspartij
an de socialistische partij over de vor
ming van een coalitie waren negen we
ken geleden begonnen.
Een woordvoerder van de volkspartij
deelde mee. dat dr. Gorbach mogelijk aan
president Schaerf zal voorstellen een co
alitie tussen volkspartij en de rechtse
vrijheidspartij te vormen. Deze laatste
heeft acht zetels in de nationale verga
dering, de volkspartij 81 en de socialisten
76.
Later werd medegedeeld dat de presi
dent kanselier Gorbach heeft verzocht
zijn pogingen tot vorming van een coali
tieregering met de socialisten voort te
zetten.
Ambassadeur A an
Malakka in
Indonesië terug
De ambassadeur van Malakka in In
donesië is door premier Toenkoe Abdoel
Rachman uit Djakarta teruggeroepen in
verband met de toenemende spanning
tussen de twee landen.
Bij zijn terugkeer in Koeala Loempoer
zei ambassadeur Dato Haji Kammaroed-
din, dat zijn verblijf in de hoofdstad van
Malakka voor onbepaalde tijd was. Hij
dacht niet, dat de Indonesische regering
de betrekkingen met Malakka geheel wil
verbreken. „Maar", zo voegde hij er aan
toe, „indien dit gebeurt dan zou Malakka
niet het slechtst af zijn".
het onder
n afweerra-
n anderhalf
Daardoor is Sunil bij uitstek geschikt voor de grote v
n tegelijk voor nylon
en andere moderne stoffen. SUNIL WAST STRALEND WIT.
Een speciaal ingrediënt in Sunil gaat het ver
gelen van nylon e.d. tegen.
Niet tevreden? Dan
2 x uw geld terug I
Neem zelf de proef. Vergelijk
Sunil met welk ander was
middel ook. .Mocht u niet
tevreden zijn over Sunil,
schrijf dan waarom en stuur
uw aangebroken pak aan
Lever's Zeep-Maatschappij
n.v.,Postbus695,Rotterdam.
U krijgt dan tweemaal het
aankoopbedrag van het pak
per postwissel overgemaakt.
Sun 37.2K 200C
Katanga.
91-jarige vertelt
Op zaterdag 16 februari hoopt het nog
zeer krasse echtpaar Jacob Hoetmer (91)
en Antje Hoefcm er-Oudshoorn (86) in
Ouderkerk aan de Amstel zijn 65-jarig
huwelijksfeest te vieren.
Beiden genieten nog een uitstekende
gezondheid. Wanneer de bruidegom van
zijn levensloop begint te vertellen, wordt
een stukje sociale geschiedenis opnieuw
tot leven gebracht. Hij werkte vroeger in
het veen des zomers 14 uur of langer
per dag. voor een daggeld van f l,ofl
De melk van enkele koeien die een
nevenbron van inkomsten vormde
bracht in de eerste jaren vier en ïatert
vier en een halve cent per liter op.
In de herfst was het turfvaren ge
blazen naar de klantenkring in Nigte-
vecht en Amsterdam. Het schutgeld dooi
de sluis van Sluisvaart bedroeg voor de
kleine schuit een botsen twaalf en een
halve cent en voor de grote schuit een
schelling dertig cent.
Bij sneeuw en sterk ijs werden 750
turven op de slede geladen 4 70 cent de
honderd. In 1913 kostte dit een gebroken
bcc.:.
Het echtpaar woont reeds 64 jaar
de Sluisvaart in Ouderkerk aan de
Amstel
Uit hun huwelük werden 6 kinderen.
19 klein- en 15 achterkleinkinderen,
geboren.
Leg,
er
Hij stelde de Senaatscommissie A-erder
>or het leger uit te breiden met min
stens vijftienduizend man. Zij zullen
Avorden ingeschakeld bij het bcproeA'en
van niemve Ideeën op het gebied A'an
luchtaanvallen, zo A'oegdc dc minister
er aan toe.
McNamara was van mening dat de
Russen op het ogenblik beschikken over
satellieten die met bommem aan boord
om de aarde kunnen cirkelen. ..Het ligt
echter niet in de lijn der verAvachtingen
dat zij dat inderdaad zullen doen daar
er toch zeker een efficiëntere manier is
om bommen naar een doelgebied over
te brengen.
..Het is echter een eerste vereiste dat
wij over middelen beschikken om rond
de aarde cirkelende satelliet-bommen
werpers op te sporen. Onze marine is
nu al in staat de meeste projectielen on
der controle te krijgen. Onze apparatuur
moet echter steeds weer aangepast wor
den aan de eisen des tijds. aldus de
Amerikaanse minister.
Tenslotte stelde hij de senatoren ge
rust door te verklaren dat de Verenigde
Staten een eventuele kernaanval van de
Sowjetunie met gelijke munt zullen kun
nen betalen. Alle belangrijke Russische
projecten zullen gelijktijdig onder vuur
genomen kunnen worden, terwijl de mi
litaire doelen het eerst zullen kunnen
worden vernietigd.
B De hoofdcommissaris
van politie in Frankfort
heeft een Avel zeer te
leurstellende ervaring op
gedaan. Van de 270 vrij
willigers onder de auto
bestuurders die hij had
opgeroepen om een proe
ve van bekwaamheid af
te leggen, bleek een
derde minstens vier vra
gen verkeerd te hebben
beantwoord, waardoor
zij (na reeds meer dan
tien jaar achter het stuur
te hebben gezeten) niet
voldeden aan de eisen
voor het verkrijgen van
een rijvaardigheidsbe
wijs. Bovendien vertoon
de eveneens, een derde
van de betrokkenen aan
zienlijke gebreken aan
hun gezichtsvermogen
B In de Chinese provin
cie Fockien in het oos
ten van communistisch
China zijn elf elektrische
centrales gebouwd die
gebruik maken van het
verschil in waterhoogte
tussen eb en vloed. Het
water Avordt door slui
zen in riviertjes tegen
gehouden en met behulp
van de aldus ontstane
waterdruk worden turbi
nes aangedreven.
I Weinig aandacht zal de
Belgische minister van
buitenlandse zaken, Paul
Henri Spaak, hebben
kunnen besteden aan de
huwelijksvoltrekking
van zijn nicht Catherine
Spaak met de Italiaanse
acteur Fabrizio Capucci,
daar de besprekingen in
Brussel over dc toetre
ding van Engeland tot
de E.E.G. al zijn tijd op
eisten. Het huwelijk
werd voltrokken in het
kantoor van de burge
meester van Parijs. De
nicht A'an Spaak speelt
in verscheidene Franse
films.
De Duitser Jacob Lens,
die in de TAveede We
reldoorlog gevangen
Averd genomen bij een
mislukte overA'al op een
Britse stelling in Nor-
mandie, heeft van een
Britse officier bijna
150.000 geërfd. Tijdens
zijn geA'angenschap had
Lens als kellner in dc
officiers-mess in goede
vriendschap samenge-
Averkt met luitenant-ko
lonel Murray. Ook na de
oorlog hebben zij elkaar
vele malen opgezocht.
Gevolg: in zijn testament
had Murray bepaald dat
de Duitser bijna 150.000
zou krijgen.
I Twee schooljongens uit
Wilhelmshaven (Wcst-
Duitsland) hebben bijna
een dag en nacht een
angstig avontuur doorge
maakt op een ijsschots
die langzaam afdreef
naar de Noordzee. Na
intensief zoeken door
helikopters gelukte het
de jongens op te sporen.
Zij bleken totaal uitge
put te zijn. Zij hadden
een temperatuur moeten
doorstaan van vijftien
graden onder nul. De
jongens waren een wan
deling gaan maken over,
de vastgevroren ijsmas
sa's in de baai van Wil
helmshaven.
Massa moet
marcheren
De Ver. Staten hebben vandaag
verklaard, dat het Cubaanse
regime van Fidel Castro het
Westelijk Halfrond de oorlog
heeft verklaard. De Latijns-
Amerikaanse landen wordt der
halve verzocht hun waakzaam
heid tegen de subversieve acties
van het Castro-communisme te
verdubbelen.
Dit is de samenvatting van een nota
van de Amerikaanse ambassadeur bij de
Organisatie van Amerikaanse staten
(OAS). Morrison. Sprekende over d<
rede. die Castro op 16 januari gehoU'
den heeft, zei Morrison, dat de Cubaan
se minister-president daarin ..een nade
re definitie geeft A'an de aanmoediging
en steun van de Cubaanse regering
diegenen, die in andere landen van
Halfrond streven naar een gewapende
opstand... Dit is een oorlogsverklaring
aan het Halfrond".
In zijn rede heeft Castro onder
A'erklaard, dat het ,,de taak van de lei
ders van revolutionaire organisaties is
om de massa's te laten marcheren, om
de massa's ten trijde te laten trekken".
Castro voegde hieraan toe, dat de mas
sa's A'an Latijns-Amerika A'oor de reA'o
lutie ten strijde moeten trekken omdat
de weg naar de revolutie in vele Latijns-
Amerikaanse landen veel gebaander is
dan hij in Cuba Avas.
Versterkt
Intussen heeft dc Amerikaanse lucht
macht het aantal onderscheppingsjagers
A'an het type F-104, die 2400 km per
uur kunnen A-liegen, vergroot op de ba-
sis Homestead in Florida, tegenoA'ei
Cuba. Twee escadrilles zullen in april
Cristobal complex voor het lanceren
van raketten voor middelgrote afstan
den. Sindsdien Averden tal van verken
ningsvluchten .-is-kras over het eiland
gemaakt om de juiste ligging van del
bases en hun staat van paraatheid vast'
te stellen.
Op grond van die inlichtingen narrJ
president Kennedy op 22 oktober zijn j
bekende maatregelen, die op 20 novem-|
ber weer ingetrokken werden toen]
Chroesjtsjef toestemde in een terug
trekking van de raketten.
Gisteren heeft McNamara. de Ameri
kaanse minister van defensie, onthuld
dat de Ver. Staten door een tip A-an
Cubaanse vluchteling in september de
aanwezigheid van Russische aanvalsra-
ketten op Cuba konden vaststellen. Tot
begin oktober hadden gesprekken met
duizenden vluchtelingen over de militai
re situatie op Cuba nooit iets opgeleverd
dat wees op de aanwezigheid van stra
tegische wapens op het eiland. Toen
kwam echter de mededeling van eer
vluchteling oA'er strategische projectie
len. Deze vluchteling wees een gebied
aan. dat mogelijkerwijs als rakettenba-
ses gebruikt werd.
Bewijs
Generaal Earle G. Wheeler, staf
chef van het Amerikaanse leger (die
o.m. bekendheid kreeg bij de Suez-
kanaalcrisis en de opruimingswerk
zaamheden) heeft een bezoek ge
bracht aan Zuid-Vietnam. In het
gehucht Tan Thong ontmoette de
generaal een klein jongetje, vuil,
bijna naakt en bang van die vreem-
vlak bij zijn hxLis.
Een verkenningSA'lucht op grote hoog
te bewees op 14 oktober dat deze aan
wijzing op Avaarheid berustte. Dit leid
de tot de ontdekking van het San
1118) De ontwikkeling A-an de re
kenmachines ging in het begin van de
17de eeuw parallel met de uitvinding
der logaritmen. Napier, die de zgn.
natuurlijke logaritmen had uitgevon
den, ontwierp teA'ens zijn „benen
staven", een rekenmachine van een
voudige vorm, die we ook rekensta-
ven kunnen noemen. Gunter maakte
vervolgens in 1620 een staaf niet lo
garitmische indeling, waarop met be
hulp van passer cn lineaai logarit
misch kon worden gerekend. Twee
jaar later verzon echter Ougthred de
rekenschuif die we thans nog kennen
en waarbij twee logaritmische scha
len langs elkaar glijden.
Mocht iemand er bezAvaar tegen
hebben, dat we deze hulpmiddelen
als machines betitelen zij het dan
machines die met de hand werden
bediend we tAvijfeien er niet aan,
of de uitvinging A'an Pascal zal alle
tegenAverpingcn wegvagen. U moet
dan weten, dat de
vader van Pascal
in 1640 was belast
met de reorganisa
tie van dc belastin
gen in Normandië
en dat zijn 17-jari-
ge zoon de onderge
schikte ambtena
ren moest bijstaan
bij uitA'oerige bere
keningen, die moeizaam met behulp
van tel-steentjcs werden uitgevoerd
(herinnert u zich de abacus?). ï)e
jonge Pascal kAvam toen op het idee
het Aviskundig systeem dat aan het
optellen en aftrekken ten grondslag
ligt door een machine te laten uil-
voeren. En ondanks verscheidene
vruchteloze experimenten slaagde hij
er toch In reeds na 5 jaar dc eerste
moderne rekenmachine voor optel
len, aftrekken en vermenigvuldigen
te vervaardigen. Dit apparaat, dat
slechts 36 cm lang, 13 cm breed en
8 cm hoog en voor die tijd dus bui
tengewoon compact van vorm was,
kreeg de naam „la pascalinc" en
werd in die tijd als een regelrecht
TOCH IS
HET ZO!
natuurAvonder beschouAvd. Toch kun
nen we niet nalaten even te onder
strepen dat het inzicht in die tijd
van een aanzienlijk grotere kennis
en Avijsheid getuigde dan momenteel
aan de oppervlakte komt. Want me
vrouw Pascal-Perier, een zuster van
de Aviskundige, vertelde in een bio
grafie over haar broer, dat de reken
machine niet alleen alle soorten van
berekeningen zonder pen cn tclstcen-
tjes kon uitvoeren, maar zelfs zon
der enige kennis Aran de regels der
rekenkunde.
Wllicht vindt u in deze ontboeze
ming niets opmerkelijks. Indien u
echter de moeite neemt deze uit
spraak te vergelijken met de mede
delingen van moderne uitvinders, die
elektronische apparaten hebben ont
worpen, uaarvan wordt verteld dat
zij kunnen denken en dat zij zintui
gen bezitten, dan getuigt dc uitspraak
van de zuster van Pascal toch Avel
van aanzienlijk méér
- nuchterheid en ge
zond verstand!
Overigens is het
in de 17de eeuw
niet bij de reken
machine van Pascal
gebleven, want Mor-
land ontwierp een
optelmachine en
Leibnitz maakte de
eerste rekenmachine met een ovcr-
sprlngmechanismc. waardoor steeds
10 eenheden als één tiental op de
volgende schaal werden overgebracht.
Eerst twee eeuwen later Avaren de
ze machines voor algemeen praktisch
gebruik geschikt, omdat de techniek
geen gelijke tred had kunnen hou
den met het uitvindersvernuft.
Het is overigens opmerkelijk, dat
de robots van tegenAvoordig de voort
zetting blijken van een eeuwenoud
droombeeld van tovenaars cn alche-
N'adruk verboden
H. Pctillon
