Liefelijke gezellin
Gereformeerde kerken
zijn valse kerken?
en jaar van bezinning
voor Leger des Heils
De tekorten moeten weg
Kamerleden pleiten:
maak trein duurder
Ook voor Anglicaanse kerk
moeilijkheden in Soedan
Een woord voor vandaag
Predikanten richten zich
nu tot Raad van Ministers
P.',J,"DamP°
Gezamenlijke conferentie
diakonie en maatsch. werk
IDE WlJKPREDIKANTl
DONDERDAG 31 JANUARI 1963
ANDERZIJDS
TOENADERING
De heer D. aan der Stoep,
vraagt zich in de gereformeerde
kerkbode van Baarn af hoe het
staat met de samenspreking tus
sen gereformeerden en vrij ge-
maakten. Hij probeert de oor
zaak te zoeken van de verdwij
nende belangstelling van deze
kwestie. Het is mogelijk, aldus
de heer Van der Stoep dat ach
ter de schermen nog wel contact
gehouden wordt, maar wij ge
wone gemeenteleden hebben toch
de indruk dat het weer „volop
winter" in deze kwestie, dat het
zelfs killer is dan voorheen. De
heer Van der Stoep vervolgt:
bij te dragi
We
vinden elkaar over en weer beste
mensen, goede christenen, ja zelfs
prima gereformeerden. Op de kan
sel wordt hetzelfde evangelie ver
kondigd en aan onze witte tafels
wordt hetzelfde avondmaal bediend.
Eén geloof, één doop. één Heer.
Het schijnt dat we vroeger wel eens
wat met elkaar gehad hebben,
maar wat het geweest is weten ver
reweg de meesten van ons niet
meer. Dus
Vandaag heb ik niet de bedoe
ling tot een oplossing bij te dra
gen. maar ik wil wel een poging
doen om de zaak ingewikkeld te
Want al o
maar weinigen zijn, die uit kunnen
leggen waarom het eigenlijk ging
(gaat), dit betekent nog geen stem
ming van vergeten en vergeven.
Het betekent helaas wel. dat de
interesse snel naar het nulpunt
daalt.
Men is, na zoveel vergeefse po
gingen, steeds minder bereid de
boei weer eens op te rakelen. Want
leeft heeft op het ogenblik zoveel
aan zijn hoofd. We leven in het
atoomtijdperk en dat brengt ook op
het gebied van de geestesweten
schappen en niet het minst van de
theologie een adembenemende ont-
wikkeling mee.
Daarbij komen dan de kansen en
Croblemen die er liggen op het ge-
ied van de verkondiging van het
evangelie over het rond der aarde.
Dan denk ik ook een ogenblik aan
de revoluties die worden aangericht
op het terrein van onze christelijke
levensgewoonten. En dan breng ik
u tenslotte nog even in herinnering
dat het in de wereldkerken aller-
wege gonst van oecumene. Op al
deze uitermate boeiende zaken zijn
zij ergens betrokken. Is het wonder
dat onze aandacht voor de breuk
in onze eigen gereformeerde kerken
daarbij aan aandacht verliest,
vooral nu de oorzaak steeds meer
vervaagt en vernevelt?"
Rondom schorsing ds. J. v. d. Schaft
Beroof an gswerk
Men schrijft ons:
Op 9 febr. a.s. komt de classis
Dokkum van de Gereformeerde
Kerken (vrijgemaakt) weer in
vergadering bijeen. Op haar tafel
vindt zij de uitspraak van de par
ticuliere synode van Friesland
over de schorsing van ds. J. v. d.
Schaft te Murmerwoude. De vraag
klemt of de classis de uitspraak
van deze meerdere vergadering
voor vast en bondig zal houden.
Die is temeer van belang omdat
de „voorlopige schorsing" van de
ze predikant nog steeds voort
duurt.
Commandant Palstra geeft thema aan
,Fa. GEBR. TEN HOEVE DEN HAAC
Donateursvergadering
De Stichting naar het gezin houdt za
terdagmorgen 2 februari in het jaar
beursrestaurant te Utrecht een dona
teursvergadering. tijdens welke het on
derwerp ..de plaatsing van pleegkinde
ren bij pleegouders en daarna" zal wor
den besproken door mr. P. T. Peters,
secretaris van de Hendrik Piersonvereni-
ging te Amsterdam ruit de sfeer van de
ongehuwde-moederzorg), mej. J. Alten,
inspectrice van de vereniging kinderhulp
te Amsterdam (uit de sfeer van de an
dere plaatsingorganen) en mr. E. A.
Hoff, psychologisch doctorandus in
Den Haag (uit de sfeer van de praktijk
van het pleegouderschap).
Vlootpredikant naar
de Antillen
Ds. C.«*>A. Netting van Rijn, laatste
lijk vlootpredikant op Nw.-Guinea en
momenteel met verlof In ons land, zal
begin maart voor enkele jaren als twee
de vlootpredikant naar de Antillen ver
trekken.
Ds. Metting van Rijn krijgt Aruba
als standplaats. Naast hem arbeidt ds.
C. R. H. ter Haar Romeny. die Willem-
stad als standplaats heeft. Van rooms-1 trouw jegens ieder die Hij roept tot zijn
katholieke zijde zal een tweede vloot- Dienst; op het soms verbijsterende ge-
aalmoezenier naar de Ned. Antillen ver- geven van deze tijd en de omstandig-
trekken. I heden, waarin wij leven en werken, de-
(Van onze kerkredactie)
In het jongste nummer van
„De Strijdkreet" publiceert de
commandant van het Leger des
Heils, W. F. Palstra, een manifest
gericht aan alle officieren, plaat
selijke officieren en soldaten van
het Leger des Heils. Daarin roept
hij hen op om 1963 te maken tot
een jaar van bezinning. Het leger
vierde vorig jaar zijn 75-jarige
bestaan en treedt dus nu een nieu
we kwart eeuw binnen.
..Bij het verklinken van de jubileum
fanfares." schrijft commandant Palstra.
past ons bereidwilligheid tot ernstige be
zinning; niet slechts als wenselijkheid
maar uit dwingende noodzaak. Want er
dreigt gevaar; het gevaar dat zezelfde
vijand die er zo dikwijls in geslaagd is
zijn verlammende hand te leggen op
naar roeping en oorsprong lefenskrach-
tige bewegingen, die gedurende enige
tijd ..welslagend In bedrijf' waren, ook
zijn greep naar ons Leger zou uitstrek
ken. De naam van deze vijand luidt:
„Zelfvoldaanheid".
De commandant vervolgt: „Zelfvol
daanheid kan zich in velerlei vormen
kenbaar maken:
In gezapige tevredenheid met de si
tuatie, de gang van zaken zoals de
ze--nu eenmaal is:
In het kritiekloos blijven bewandelen
van reeds langplatgetreden paden;
„omdat het altijd zo gedaan is";
In middelmatigheid, verstarring
onvruchtbaarheid".
„Verontrusten"
levensinstelling en opvattingen van
lenen en jongeren van vandaag; op
wij zelf zijn en hoe wij staan te
genover God, het Leger, de mense
belangen die aan onze zorg zijn toever
trouwd; op de wegen en middelen die
staan bij de uitvoering
ten dit
ïze taak".
Palstra besluit: ..Naar ik geloof zal
het opnieuw overdenken van Gods
jesteit, macht en barmhartigheid,
nogmaals bestuderen van de kenmerken
onze huidige samenleving, en kri-
op ons wezen en werk. ons niet al-
behoeden voor zelfvoldaanheid,
maar ons eerder maken tot ..heilig ver
ontrusten". Onze verontrusting zal ons.
erngwerpen op God. in volle afhanke- 1962 genomen schorsingsbesluit
lijkheid van Hem en de leiding en be
krachtiging van zijn Geest en ons per- Icprlc
fectionisten maken in al. ons streven i
en handelen; alleen het beste (dit be- Voorts sprak de P-S. ook uit. dat de
grip duldt geen devaluatie) voor het1 classis niet had mogen blijven staan bij
.het hetwiifelen van rie riienstieheiri van
(Van onze parlementsredaetie)
Aan een verhoging van de reizigers-
tarieven valt niet te ontkomen, wil
de Nederlandse Spoorwegen binnen
kort weer een rendabel bedrijf zijn.
Dit is de strekking van de betogen,
die de heren Smallenbroek (a.r.), De
Ruiter (c.h.) en Zegering Hadders
(lib.) gisteravond In de Tweede Ka-
*ner hebben gehouden bij de begro
tingsbehandeling van verkeer en wa
terstaat.
Met het oog op het belangrijke exploi-
genade "heren"Zegering HtSde'^en'De Omttreek, h,l< negen gisteravond tl
Ruiter zelf, met klem aan op een la- °B het goederenemplacement in Kijme-
riefsverhoging voor het personenver- §en brand uitgebroken in een goederen-
voer waarvoor de NS intussen een wagon. De wagon was geladen met een
nieuwe aanvraag heeft ingediend. De li- grote voorraad natriumperoxyde. De Nij-
berale woordvoerder kntiseerde het be- meegse brandweer bluste het h
leid van de regering op dit stuk. De tiental personen, dat vanaf
vorig jaar door de N.S. gevraagde ta- keersbrug boven het emplacement
riefsverhogir.gen zijn volgens hem te.de brand stonden te kijken, liep lichte
laat ingevoerd en bleven bovendien ten brandwonden op door kleine deeltjes na-
onrechte beperkt tot het goederenver- trlumperoxyde. Zij werden in twee Nij
gen antwoorden. Naast enige kritiek kre-
gen zij over het algemeen waardering
voor hun beleid te horen.
Weliswaar vond de socialist ir. Post
humus dat er te veel geadministreerd
en te weinig geregeerd is, maar
betreurde het, dat een „aangename
correcte persoonlijkheid" als minister
Korthals van het politieke toneel zou
verdwijnen. De bewindsman wil im
mers noch als minister, noch als Ka
merlid terugkeren. De heer Posthumus
begreep dat het voor de heer Kort
hals weinig aantrekkelijk is om i
V.V.D.-fractie te stappen.
Inmiddels zijn de verhogingen onvol
doende gebleken. Wil de regering alleen
het vervoer vsn goederen rendabel doen
zijn en aanvaardt ze voor het overige
de spoorwegtekorten? Blijkbaar is dat
niet de bedoeling, maar die indruk wordt
wel gewekt. Ook de heer Smallenbroek
meende, dat het beter zou zijn als vorig
jaar het hele tariefsvraagstuk op de hel
ling zou zijn gekomen. De N.S. moet
z.i. als een commercieel bedrijf wor
den gezien. „Het moet op korto termijn
weer zonder tekorten kunnen rijden."
Rijnvaart
Zorgen bleek de Kamer ook te hebben
over de scheepvaart, met name wat be
treft de Rijnvaart. Van verschillende
kanten werd geïnformeerd naar de juist
heid van de berichten dat staatssecreta
ris Stijkel zich bereid zou hebben ge
toond de Nederlandse rechten, die op de
akte van Mannheim zijn gebaseerd, ge
deeltelijk prijs te geven.
Bij de Nederlandse binnenschippers
heeft dit ongerustheid gewekt. De heer
Smallenbroek a.r.) vroeg voorts de spe
ciale aandacht van de regering voor de
noodlijdende positite van de schippers in
het noorden van het land. Met grote be
langstelling werd ook geïnformeerd naar
de stand van zaken In het overleg over
de Schelde-Rijn-verbindtng. Staan we
aan de vooravond van een akkoord en
zo ja. bevat dit dan ook financiële rege
ling. waarbij rekening is gehouden met
afschaffing van de Rijnvaart-premies?
Minister Kortha's en staatssecretaris
ftijkel zullen de Kamer vandaag of mor-
meegse ziekenhuizen behandeld.
Om
juist overzicht
van deze procedure te krijgen herinne-
we aan de eis. die de kerkeraad
Murmerwoude 4 nov. 1961 stelde
„dat de oproep tot vrijmaking en we
derkeer ook na Utrecht-1959 (in 1959
NED. 1IERV, KERK
Beroepen te Eerbeek: J. P. Kabel,
malig zendingspred. te Hollandia (N.-
Guinea).
Bedankt voor Boven-Hardinxveld: B.
M. Meyndert, te Waarder.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Edam: Joh. Kroeze, kand.
te Apeldoorn, die. zoals reeds eerder ge-1
I meld, geen verdere beroepen in overwe-1
de_g_a_ngl ging kan nemen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Elspeet: C. Wisse, te Hen
drik Ido Ambacht.
CHRIST. GEREF. KERKEN
hielden de Geref Kerken (synodaal
Utrecht hun generale synode - red.) on
verzwakt moet blijven uitgaan in alle
arbeid van onze predikant". Op 2 juni!
1962 schorste de kerkeraad van Mur
merwoude met medewerking van die
Dokkum ds. V. d. Schaft voorname-
wegens het niet voldoen aan deze
eis. Op 8 sept. vergaderde de classis
Dokkum en zij adviseerde „dringend en
met ernst tot intrekking van het 2 juni
genomen schorsingsbesluit wegens het
ontbreken (a) van verwijzingen naar
de H. Schrift: (b) naar de belijdenis;
de K.O. en <d) wegens grote
onhelderheid in de formulering van het
kerkeraadsbesluit van 4 nov. 1961 en be
twijfeling van de dienstigheid van een
dergelijk besluit.
Daarop trok de kerkeraad in okt. 1962
dé schorsing van 2 juni in op grond
het onder a. b. en c. door de classis
genoemde. Maar met punt d. was hij
het niet eens en daarom ging hij er toe
over ds. V. d, Schaft „voorlopig te
schorsen". Daaraan ging vooraf het be
sluit om bij de P.S. van Friesland in
appèl te gaan tegen het onder d. door
de classis genoemde.
De P.S. van Friesland kwam daarop
in buitengewone zitting bijeen, welke
zitting plaats had op 28 nov. en werd
voortgezet op 19 dec. en 9 jan. jl. Deze
P.S. constateerde o.m. dat de classis
Dokkum zich beperkt heeft tot het be
twijfelen van de „dienstigheid" van hei
besluit van 4 nov. 1961. De P.S. was
van oordeel, dat de classis Dokkum ir
haar besluit van 8 sept. 1962 niet heeft
aangewezen waarom de „dienstigheid
van een dergelijk besluit" betwijfeld
moet worden, terwijl zij verder oordeel
de. dat de classis in dat besluit niet
heeft aangetoond, dat het bedoelde ker
keraadsbesluit niet „dienstig" was. wal
toch zeker had behoren te geschieden,
wilde de classis ook hiervan een grond
maken voor haar besluit van 8 sept.
Daarom adviseerde zij „dringend en
ernst" tot intrekking van het 2 juni
hoogste".
Jhr. Röell
lid van NCRV
Jhr. Th. Röell uit Biithoven, die
onlangs is afgetreden als voorzitter
van de AVRO en bij die gelegenheid
tevens als lid van deze omroepver
eniging bedankte, is lid geworden van
de NCRV.
Jhr. Röéllv' diè lid van de Ghr. Hi's-i
torjsche Unie en belijdend lidmaat vaiY
mM: Si hTaitfê
het Nederlandse omroepbestel had ge
accepteerd en verdedigd en dat hij het
daarom niet meer dan logisch vond zich
bij een andere bestaande organisatie aan
te sluiten. Omdat hij Calvinist van ori-
Jine is. lag zijn keuze (voor de NCRV)
us voor de hand. zo verklaarde hij.
Prof. Kok sprak voor
buitenlandse pers
Tijdens het jaarlijkse diner van de
buitenlandse persvereniging in het Am
sterdamse „Carlton" heeft de rector-
magnificus van de universiteit van Am
sterdam. prof. dr. J. J. Kok een tafel
rede gehouden over „universitaire vor
ming". Prof. Kok belichtte daarin de
problemen die verbonden zijn aan de
toename van het aantal studenten en de
groeiende behoefte aan academici.
Nieuwe studierichtingen, een grotere be
langstelling voor de exacte wetenschap
pen. de bouw van nieuwe hogescholen,
de mogelijkheid die dc nieuwe onder
wijswet schept voor baccalauriaatoplei-
dingen, alsmede een ruimere verstrek
king van beurzen en voorschotten, zullen
er volgens de rector-magnificus toe
bijdragen dat het aantal studenten in
1975 aangegroeid zal zijn tot meer dan
73.000. Het is uiteraard de vraag of de
behoefte aan academici met deze
wikkeling gelijke tred za) houden.
De behoefte overtreft thans het
bod, maar reeds is berekend, dat voor
de meeste vakkèn in 1975 een verzadi
ging. vaak zelfs een oververzadiging zal
intreden.
Van volgende week donderdag, 7 fe
bruari af zal voor de export van r~~
sumptieaardappelen een vergunning
dig zijn. Het Produktschap voor aard
appelen heeft hiertoe bij wijze van voor
zorgsmaatregel besloten. In een circu
laire aan de exporteurs heeft het
de bijzondere weersomstandigheden
in West-Europa zouden kunnen ontstaan
voor de Nederlandse aardappelmarkt. te
zijner tijd het hoofd te kunnen bieden".
De vergunningen zullen een beperkte gel-
digheidsduur hebben. Voor goedgekeur
de en geplombeerde pootaardappelen
geldt de maatregel niet.
het betwijfelen van de dienstigheid
het onderhavige kerkeraadsbesluit en
dat zij daarom het door haar in punt d
uitgesprokene ten onrechte tot grond
van haar advies heeft gemaakt; en dat
de kerkeraad van Murmerwoude op 4
nov. jl. t.a.v. -de ambtelijke arbeid van
zijn predikant integendeel een recht be
sluit heeft genomen, omdat inderdaad
het bestaansrecht van de Geref. Kerken
die zich vrijgemaakt hebben, door de
besluiten van Utrecht-1959, ook als zij op
het verzoek van die synode niet ingaan,
's teruggenorhen, zodat ieder zich
haar onderwijzing en tucht heeft
te onderwerpen (artikel 28 van de Ned.
recht niet hebben (artikel 29 van
Ned. Gel. Bel.)".
Hieruit volgt, dat de particuliere sy
node van Friesland door het noemer
artikel 29 van de Ned. Gel. Bel.
de „gebonden kerken" tot valse kerken
heeft verklaard, terwijl de kerkeraad
bij de „voorlopige schorsing" (okt.'62)
van de artikelen van de Ned. Gel. Bel.
alleen het 28e noemde. Deze vraag is
belangrijk omdat In het besluit tot „voor
lopige schorsing" opnieuw fungeert de
Is van 4 nov. '61. Intussen duurt de
.voorlopige schorsing" nog steeds voort.
Ter voorkoming van misverstand moge
hieraan nog worden toegevoegd, dat de
P.S. van Friesland zich niet heeft uit
gesproken over de al-of-niet gegrondheid
van de schorsing (en). Evenmin over de
vraag of het niet-voldoen aan de eis van
■tt' schorsingswaardig maakt,
over die eis zelf (artikel 28
de Ned. Gel. Bel.). De uit
spraak van de P.S. van Friesland was
publiek.
Lions International
eert dr. Klapwijk
en Mies Bouwman
De gouverneur van Llons Internatio
nal district Nederland, de heer J. Ver
haar, heeft de hoogste onderscheiding
van deze wereldorganisatie de „dis
tricts governors appreciation award"
verleend aan Mies Bouwman, Dr. A.
Klapwijk en Siebe van der Zee als blijk
van waardering voor hun dienend werk,
zo geheel analoog aan het doel dat Lions
International zich stelt.
Mies Bouwman en Dr. Klapwijk zijn
de eerste Nederlanders niet Lions die
deze onderscheiding hebben ontvangen,
Het onderscheidingsteken is een aan
een paars-geel lintje hangende ver
guld zilveren ovalen meaille van cm,
met aan een zijde in email ingelegd de
letter L en. langs de rand. de br_"
ming van de onderscheiding.
Naast uitwijzing van r.k. missionarissen:
De Anglicaanse zendingsraad
heeft bekendgemaakt dat haar
kerk in de Soedan onder grote
politieke druk staat groter
waarschijnlijk zelfs dan in ver
schillende Russische satellietsta
ten. Zoals bekend zijn er de laat
ste tijd wel berichten van rooms
katholieke missionarissen bekend
geworden over uitwijzingen, maar
van Anglicaanse zijde had men
daarover nooit iets vernomen.
De raad heeft een oproep naar de kerk
in Engeland gezonden met het verzoek
te willen bidden voor de kerk in Soe
dan en haar leiders. De Soedanese
regering is een felle campagne gestart
*--de Mohammedaan-
nieuwe zendelingen 'oegelaten in bet
land, en het is erboden personen be
neden de 18 jaar te dopen.
Het gouvernement heeft tevens beslo-
sonen, van do „Verenigde Soedanese
:endingsraad", verscheidene Anglicaan
se zendelingen en meer dan 40 rooms-
katholieke priesters en non'n«n.
Minderheidsgroep
Deze maatregelen zijn alle het ge-
volg van het streven van de Soedanese
regering naar „nationale bewustwording
van de natie". Daartoe heeft men het
arablsch als voertaal en het mohamme
daans als „nationale" godsdienst inge
steld. Onder deze omstandigheden, al
dus de regering, is het onverantwoord
een minderheidsgroep te steunen. De
grootste christelUke kerk in Soe
dan is de rooms-katholieke met 300.000
leden op een totale bevolking van
miljoen. De Anglicaanse kerk telt
80.000 zielen.
Financ. hulp voor
ouderwijs in V.S.
President Kennedy hfeeft dinsdag aan
het Amerikaanse congres een toewijzing
anderhalf miljard dollar voor hulp
het federale onderwijs verzocht. De
komende vier jaar moeten „hindernis-
in de openbare lagere en middel-
scholen worden overwonnen en on
volkomenheden worden weggewerkt. De
gevraagde gelden zijn een deel van de
naar schatting vier tot vijf miljard dol
lar die voor steun aan het onderwijs
zijn voorgesteld.
In een speciale boodschap aan het
congres zegt de Amerikaanse president
dat veertig procent van de leerlingen
de middelbare school voortijdig verlaat
slechts 43 procent van de volwasse-
i een middelbare opleiding heeft ge
had. Slechts acht procent ,van de vol
wassenen heeft de universiteit doorlo
pen en momenteel voltooit 16 procent
van de Amerikaanse jeugd zijn studie
aan een universiteit.
De noodzaak van dit programma be
rust niet „op het vei loop van de koude
oorlog", aldus Kennedy. Het is echter
de moeite waard op te merken dat de
Sowjetunie heeft ingezien dat grotere in
spanningen voor het onderwijs een be
slissende uitwerking hebben op de toe
komstige macht, vooruitgang en aanzien
van een land. Een onlangs bij de na
tionale stichting voor de wetenschap
uitgebracht rapport meldt dat de Sow-
jetrussische universiteiten drie maal zo
veel ingenieurs en vier maal zoveel na-
tuurkundgen afleveren als de Ameri-
Gift dr. Van Swol
voor Japanners
Dr. H. van Swol, heeft gisteren v
lamde Japanse kinderen 14 revalidatie-
toestellen aangeboden die door hem
zijn uitgevonden.
De Nederlandse arts demonstreerde
het gebruik van de toestellen. Zij zijn
voornamelijk ontworpen om verlamde
kinderen te leren lopen.
Hij maakte een rondgang door het
centrum waar 200 ongelukkige kinde
ren ëen behandeling krijgen. Hij heeft
ook gesproken met doktoren. Dr. Van
Swol vertoonde een film over het re-
validatiewerk in Nederland.
De goede herder. De plaat, waarop de tekenaar heeft getracht
de goede herder af te beelden, heeft nooit nagelaten indruk
te maken. De Here, met in Zijn armen een lam. „Ik ben de
goede herder. De goede herder zet zijn leven in voor zijn
schapen" (Johannes 10:11). Zonder al te veel fantasie kan
men om deze plaat een heel verhaal weven. De herder is er
's morgens met zijn kudde op uitgetrokken. Maar als hij aan
het einde van de dag, tegen het vallen van de avond, bij de
schaapskooi terugkeert, mist hij een schaap. En wat gaat hij
dan doen! Denkt hij: het komt best in orde? Hij gaat de lange
weg van die hele dag terug en hij zoekt tot hij het schaap
heeft gevonden.
Zo doet Jezus met ons, mensen. Jezus zoekt, tot Hij de mens,
de afgedwaalde, de verlorene heeft gevonden. Hij zegt: Ik
ken' de mijne. Jezus kent ons. Voor de Here is de.mens nooit
een groep, een immens getal, nee, altijd het individu. De Here
zoekt ieder mens persoonlijk.
Dat is enerzijds het heerlijke, anderzijds ook het onbegrijpe
lijke. Jezus zoekt mij, de zondaar, de mens, die zich verzet.
Jezus loopt de weg voor mij. Alles voor mij. De bespottingen,
de hoon en de dood aan het kruis. Voor mij. Voor mij al die
zortg. Zo heeft de Here mij lief.
Tegen gratieverlening aan Lages c.s.
hoogleraren
De drie predikanten, ds. K. H.
Kroon, hervormd, ds. F. Kuiper,
doopsgezind, en ds. Th. Scharten,
evangelisch luthers, die zich reeds
eerder met een open brief tegen
het pleidooi van de hoogleraren
Van Bemmelen en Pompe voor
gratieverlening keerden, hebben
nu in een brief aan de Raad van]
Ministers gereageerd op de na
dere toelichting van de hooglera
ren in het Nederlands juristenblad
I van 26 januari.
Het gebod der naastenliefde, dat door
Jezus uit de Wet van Mozes naar voren
gebracht wordt, is in Leviticus 19 vers
17 en 18 namelijk niet alleen verbonden
met een afwijzing van alle wraakzucht,
doch allereerst met een nadrukkelijk ge
bod tot openlijk terechtwijzen van de fa
lende naaste. Wanneer zulk een duidelij
ke afwijzing van begaan jonrecht thans
achterwege blijft, wordt niet alleen aan
de gerechtigheid tekort gedaan, maar
daardoor juist de naastenliefde tot een
onwaardige frase gemaakt.
Opdracht
Belangrijker dan het beroep op mens
lievendheid en edelmoedigheid in het al
gemeen achten wij de verwijzing
Jezus' opdracht aan de zijnen om
vijanden lief te hebben en te bidden
wie hen vervolgen. Want wij hebben hier
naar onze overtuiging inderdaad van
doen met vijanden in de diepste zin,
hun
welke dit woord hebben kan.
(Advertentie)
Op 8 januari jl. hebben wij. ondergete-
kenden, ons met een Open Brief gericht
Itot de hoogleraren van Bemmelen en.
Pompe. Wij kwamen daarin op voor eenl Deze vier mannen zijn destijds o.m.
jjan dqpj- hen naar vo-; veroordeeld op grond van hun schuld
aan de tijdens de tweede wereldoorlog
1 'loofci
'-jde
laatste nog in Nederland gevan
gen gehouden Duitse oorlogsmisdadigers.
Aangezien ons uit een nadere toelich
ting van bedoelde hoogleraren, versche
nen in het Nederlands Juristenblad van
26 dezer, blijkt, dat zij voortgaan met
op verdere gratie-verlening aan te drin
gen, gevoelen wij ons gedrongen thans
alsnog een nadrukkelijk beroep op uw
Raad te doen.
Door velen wordt het voorgesteld, als
zou een beroep op christelijke barmhar
tigheid, vergevingsgezindheid en naas-
Referent prof. Brillenburg Wurth
Het Provinciaal comité der dia-
konieën van de gereformeerde
kerken en het bestuur van de ge
reformeerde stichting voor maat
schappelijk werk in Zuid-Holland
hebben gisteren voor het eerst
gezamenlijk een conferentie ge
houden. Prof. dr. G. Brillenburg
Wurth hield een referaat over
„Onze taak ten aanzien van de
geestelijke volksgezondheid".
Ds. A. S. Timmer, de voorzitter van
de geref. stichting van maatschappelijk
werk verklaarde in zijn openingswoord
de gecombineerde conferentie doordat
er zoveel aanrakingsvlakken voor ueide
instellingen zijn dat ze elkaar alleen
qua opkomst al in de wielen zouden rij
den als ze afzonderlijk confereerden.
Prof, dr. G. Brillenburg Wurth stond
uitvoerig stil bij de voorgeschiedenis en
het ontstaan van de term „geestelijke
volksgezondheid". Prof. Brillenburg
Wurth was van mening dat de diakonie
absoluut niet haar grenzen overschreed,
zoals sommigen beweerden, door zich
met deze materie bezig te houden. Daar
het wezenlijke van de term volksge
zondheid een dienst aan de medemens
inhoudt, vooral de medemens in nood,
is het zeer natuurlijk dat de diakonie
zich, naast de materiële nood, ook met
de sociale nood gaat bezighouden, aldus
de referent.
Vooral in het beginstadium van het
vraagstuk ging het om zuiver medisch-
psychische benadering, aldus prof. Bril
lenburg Wurth. om de neurotische fac
toren in de moderne beschaving. Maar
tegenwoordig leven we in de dynami
sche fase, er wordt niet gedacht aar
individu maar de gemeenschap en
enkeling. Er is een tendens naar
ideologische ontwikkeling. Was vroeger
het natuurlijke driftleven allesbeheer
send, tegenwoordig komt men meer on
der de invloed van de culturele antro
pologie.
Gevaren
Toch zijn er gevaren aan deze nieu
we visie verbonden. Prof Brillenburg
Wurth noemde onder meer het ver
schijnsel dat men van schuld niet meer
wil weten, alleen nog maar van neuro
tische schuldgevoelens. Als er dan al
schuld was dan lag die bij de moderne
samenleving. Dit nu is bedenkelijk
het schuldbesef. In dit verband n
de prof. Brillenburg Wurth het
schijnsel dat de ouders vaak als eei.
vaar voor de kinderen gezien worden in
plaats dat ze een genade zijn.
Het is jammer dat de bijbelse n
beschouwing zich tot nu toe hier nog
weinig heeft kunnen doen gelden. Het
werk is waarschiinlijk te technisch -
door de kerk gedaan te worden, rr
de kerk en de diakonie zal zich terdege
op de hoogte moeten stellen van de ont
wikkeling en de mogelijkheden van de
verschillende instanties (bureaus voor
huwelijks- en gezinsmoeilijkheden, vi
sies op het alcoholisme prostituïsme,
homosexualiteit enz.) om in concrete ge
vallen samen te werken met de betrok
ken instellingen en zo nodig van advies
te kunnen dienen, aldus prof. Brillen
burg Wurth.
?fdzaak op volstrekt j
gepleegde massamooid. Deze jn
.christelijk Europa" opgegroeide man
nen hebben destijds met de beweging,
die op geheel hun volk zijn stempel druk
te, welbewust gekozen tegen het getuige
nis van de Bijbel. Zij hebben zich daar
mede geplaatst tegenover Hem, die Zich-
ze'lf daarin als enige bron van genade en
waarheid heeft willen openbaren. Im
mers, zij hebben Gods keuze van zijn
volk Israël afgewezen en geloochend.
Daarmede hebben zij zich tot Gods
vijanden gemaakt. En met dé dichter
van de 139e Psalm belijden wij, dat zij
daardoor ook ons tot vijanden zijn ge
worden.
Een verdere gratiëring zonder dat
an radikale ommekeer, in geestelijke in
stelling is blijk gegeven kan door de
betrokkenen zeLf en hun helaas nog io
talrijke hele en halve -geestverwanten
slechts verstaan worden'als een vergoe
lijking van hun daden en bedoelingen..
Het is daarom, dat wij, ondergeteken
den, als Evangeliedienaars werkzaam in
drie van de protestantse geloofsgemeen
schappen in Nederland, dit alles nog
maals hebben willen naar voren bren
gen. Wij zijn er ten stelligste van over
tuigd. dat nóch het belang van de be
trokkenen. nóch de zaak van de mense
lijkheid in het algemeen en wel aller
minst die van de Evangelieverkondiging
met verdere gratie-verlening gediend is.
En indien iemand zou menen, dat om
andere, bijvoorbeeld nationaal-politieke
belangen, hiertoe toch zou moeten wor
den overgegaan, dan willen wij daar zeer
ernstig tegen waarschuwen.
Russen mogen niet
naar strafproces
De Russen hebben een dringend vér-
zoek tot West-Duitsland gericht toe te
staan dat Russische juristen en getui
gen worden toegelaten fot een proces
in Koblenz tegen dertien voormalige
SS-ers dat afgelopen oktober is begon
nen. De dertien mannen worden be
schuldigd van moord op ongeveer der
tigduizend Joden in Rusland. Op een
langdurige persconferentie in Moskou
heeft een woordvoerder van het minis
terie van buitenlandse zaken meege
deeld, dat de aanklacht slechts een deel
van de wandaden van de beschuldigden
vermeldt. Zij zouden zich hebben schul
dig gemaakt aan massale vernietiging
Russische burgers. De ambtenaar
dat de Duitse regering visa aan de
juristen geweigerd had met het doel de
misdaden minder ernstig voor te stel
len dan ze geweest zijn. De beschuldi
ging zou zelfs geen tiende van de wa
re wandaden bevatten. Het antwoord
van Bonn luidt, dat de Russen geen vi
sa krijgen, omdat zij volgens de betref
fende wet niet in het proces kunnen
worden gehoord.
ONS HUIS is altijd bedolven geweest onder sta
pels en stapels kranten, weekbladen, tijd
schriften, illustraties en wat al niet meer. Oo een
deel ervan waren mijn ouders geabonneerd, de
rest werd in leesportefeuilles van week lui week
verwisseld. En altijd heb ik ze van atot zver-
slonden, genoten van de verhalen en genoten van
de prentjes.
Het eerste blad dat ik me na „De Prins" waar
over Ik al eens vertelde, goed herinner was dat
onvergetelijke, allercharmantste reclametijdschrift
van. de firma Jurgens, die destijds één van de vroeg
ste margarineproducten „Solo" aan de markt bracht
en die de afzet daarvan zeker danig vermeerderde
door voor de jeugdige klanten „Kees, de Solist" uit
te geven. Sindsdien heb ik kennis gemaakt met tal
loze ieugdbladen. maar „Kees. de Solist" was zijn
tijd ver vooruit. Dat suggereerde namelijk dat een
jongen van je eigen leeftijd hoofdredacteur was.
Het miste daardoor dat weerzinwekkend neerbuigen
de. dat vele andere periodieken zo averechts doet
werken: er was geen sprake van Oom Zus of Tante
Zo. die hun jonge lezertjes welwillend tegmoet
traden, maar ondertussen alle planken missloegen.
..Kees de Solist" was een jongen waarmee je je iden
tificeren kon al verborg zich dan ook een volwas
sene achter dat pseudoniem. Hij beleefde thuis en
op school talloze avonturen; hij deed de dingen soms
hopeloos verkeerd en wou dat ook best toegeven.
maar een andere maal sloeg hij spijkers met koppen.
En zo werd hij een soort lijfelijke boezemvriend, le
vender en levendiger dan één ander kameraadje! In
de loop der jaren ben ik de jaargangen kwijt ge
raakt, maar voor „Kees, de Solist" heb ik een warm
plaatsje in mijn hart bewaard.
Helaas, de oorlogsomstandigheden hebben die Kees
doen verdwijnen. Het papier werd schaars en de
margarine ging op de bon. Je behoefde geen recla
me meer tc maken voor een merk, want ieder was
al blij als hij Iets te pakken kon krijgen. Maar te
gelijk bedacht je; waarom zou ik me zelf niet tot re
dacteur bombarderen van een eigen tijdschrift. Wat
die- Kees kan, kan ik ook. En zo ben ik, enerzijds
van arremoel, en anderzijds van puur plezier be
gonnen met een privé periodiek, dat onder wisselende
namen van 1914 tot 1922 me een eindeloos genoegen
neeft verschaft.
Weliswaar een binnenkamer-genoegen, want hoe
volmaakt mij de uitgave ook voorkwam, er is nooit
een bladzijde van gedrukt. Er hebben zelfs maar wei
nig mmsen van kennis genomen. Mijn vader had al
lang zijn eigen tijdschriften en publiceerde zonder
ophouden. Nam hij al eens notitie van mijn penne-
vruchten, dan kon hij ongezouten en zeer verdien
de crltiek niet binnenhouden: „Hij leefd schrijf je
niet met een d maar een t", constateerde hij droog
jes net alsof dat iets terzake doet, mits de per
soon in kwestie maar niet dood is! Mijn moeder
was meer bereid om zich in de materie te verdiepen,
maar volgde mijn vlucht naar de sterren slechts
aarzelend. Ze had het meeste waardering voor de
advertentierubrieken, maar mijn verhalen mocht ze
niet. Aangezien in elke story minstens enkele doden
vielen, kan ik me dat achteraf wel indenken, maar
wéar zou je in zo'n barbaarse tijd anders over
schrijven dan over sqquvelen en sterven? Sterven
dat werd in die oorlogsjaren tenslotte de allergewoon
ste zaak ter wereld!
Het lezerspubliek bepaalde zich dus tot enige uit
verkoren vriendjes. Maar ook je allerbeste intimi
lezen critisch dat y/eet elke redacteur. Ze hebben
daarbij de vooropgezette wil om zichzelf gedrukt te
zien, en om zichzelf als hoofdpersoon te zien afge
schilderd. En aangezien mijn hoofdpersonen altijd
moesten sneuvelen, was er voor hen de aardigheid
spoedig af. Ze mochten dan wel hun eigen necrologie
in mijn blad lezen, maar daarmee was hun rol uit
gespeeld. Zodat ze snellijk voor het abonnement
bedankten, wat ze des te geruster konden doen om
dat ze er nooit een cent voor betaald hadden.
Het genoegen bleef dus geheel aan mijn zijde,
maar een uitbundig genoegen was het toch. Naar
alle kanten. Je kon zo heerliik verraderlijke ele
menten het onderspit laten delven. Je kon een we
reld te lijf gaan. waartegen je je niet opgewassen
voelde. En Ie kon gaan exDerimenteren met die aller-
verrukkelijkste kunst van de pers. De pers, koningin
der aarde èn liefelijke gezellin op de reis naar
volwassenheid! En in andere vormen nog steedsl
