Actie voor hartpatiënt: tien mille Ook Mies Bouwman krijgt nationale Valentijnhulcle Bij verkeersongeluk drie Lierenaars omgekomen „Dat is je reinste onzin' is inderdaad onzin Protestmars in Budel tegen Duitse troepen MAANDAG 28 JANUARI 1963 J0E zaterdagavond begon- dagvond reeds ongeveer naar Amerika en terug en de terugreis naar Nederland heer Ruijs nog juist op tijd. nen actie om de heer 10 000 gulden opgebracht, het verblijf aldaar, dat niet zal kunnen aanvaarden. Was hij later gekomen, dan H. Ruijs uit Heesch in staat De actie wordt voortgezet, van korte duur zal zijn. Zaterdagvond is een tele- was er niets te redden ge- te stellen rie -si- want dc heer RuÜs heeft cir' foongesprek met de echtge- weest. van zijn ca 30.000 gulden nodig, niet De heer Ruijs moet na zijn note van de patiënt gevoerd. Dc actie in Heesch wordt zeer zware hartoperatie, die alleen voor zijn operatie, operatie nog twee a drie we- Zij kon meedelen, dat de toe- gevoerd naar het voorbeeld in de Verenigde Staten is maar ook voor alles, wat er- ken in het ziekenhuis blij- stand van haar man lang- van de actie „Open het Dorp", verricht, te betalen, had zon- m®e samenhangt, zoals de ven. Vervolgens moet hij drie zaam vooruit gaat. d.w.z. met collectes, voorstel- reis van het echtpaar Ruijs maanden rusten, alvorens hij Volgens dc artsen was de lingen, loterijen enz. Schaak-vraay 339 Van de Oostenrijker Helmut Zajic is het probleem dat vandaag als schaakvraag dient. Zonder hinderen de, witte pionnen is het een school voorbeeld van een bekend thema. De geroutineerde oplosser ziet aan stonds welk thema. De opgave: wit speelt en geeft mat in twee zetten. Dum-vraag 339 In de vorige dam-vraagwas de itand als volgt: Zwart: 5, 8, 11, 17, 19, 22, 24, 25, 29. Wit: 15, 26, 28, 32, 33, 35, 39, 50. Wit wint in de volgende zetten: 15—10, 29x27; 26—21, 22x44; 21x3, 5x14; 3x2, en zwart 2530 baat ook al liet wegens wit 35x13 enz. Kruiswoord-puzzel Hor. 1. neep, 5. achting, 8. gek heid, 9. meisjesnaam, 10. plechtige gelofte, 11. bloedgever, 12. zijtak Do- nau, 13. scheikundig element (afk.)., 16. slede, 18. zilt vocht, i0 ketting, 22. water in Utrecht, 24. lusthof, 25. riviertje in Normandië, 26. deel van het oor, 27. duivel. Vert. 1. rund, 2 draaikolk, 3. dorp in Gelderland, 4. water in Fries land, 5. metaalsoort, 6. zoon van Seth, 7. gemeente in Het Gooi; 9. rivier in Rusland, 11. schermwapen, 14. pook- ijzer, 15. gemeente in Limburg, 17. verstand, 18. puntig voorwerp, 19. meisjesnaam, 21 achting, 23. onbep. voornaamwoord, 25. bekende afkor ting. Oplossing vorige puzzel 1. boer-robe, 2. ever-Vere, 3. mast- stam, 4. elke-keel, 5. laks-slak, 6. Epen-peen, 7. noen-neon. BEMELEN. Op donderdag 14 februari is het weer Valentijndag. Vele Nederlanders zullen op deze dag een natinaa! Va- lentijn-fliuldeblijk krijgen. Eén van hen zal zijn Mies Bouw man, voor haar inspanningen ten be hoeve van de actie ..Open het Dorp" In de persoon van mevrouw Timp- Bouwman wil het Valentijnrcomité ook dr. Klapwijk en organisator T. van Gelder eren. Mejuffrouw A. II. I\ v. d. Ent uit Den Haag zal een huldeblijk krijgen voor het feit. dat zij sinds jaren geheel belange loos op buitengewone wijze de belan gen van de alleenstaande werkende vrou wen behartigt. Mevrouw A. M. Vos-Teuwisse uit Am sterdam. Zij is reeds jaren lang hoofd chauffeuse bij het rondbrengen van maaltijden voor bejaarden in het kadei van de actie „Tafeltje dek je". Mej. Zr. C. A. Veer uit Alkmaar, ver loskundige. heeft bij zeker 7500 geval lingen geassisteerd. Ook voor de mindex bedeelden stond zij dag en nacht klaar zonder zich om een honorarium te be kommeren. Ook in het woonwagenkamp, waar zij ruim 30 jaar komt, verricht zU haar werk meestal pro. deo. Kolonel S. Kort te Breda en onderoff, F. Hackaart te Leiden. Beide heren organiseren in 1963 voor de zesde maal de Bredase jeugdvierdaagse en reeds tien jaar de Sint Nicolaasfeesten od de artillerie-school te Breda. Ook orga niseren zij jaarlijks de Prinses Beatrix Mej. Mieke Meuwlsse, Den Bosch, en de heer Jan van de Mortel. Sedert 1953 speelt Mieke op feestelijke gelegenheden voortreffelijk de rol van „Zoete lieve Gerritje" samen met „de eerste boer de beste". Jan van de Mortel, die sedert 1955 de grote promotor van het gilde- wezen in Noord-Brabant is. Pater G. Mijnsbergen OESA te Eind hoven, voor zijn werk ten behoeve van het Labrehuis te Einhoven. Ridder Hulspas uit Maastricht, zeil invalide, zorgt met grote toewijding voor de oorlogsinvaliden, behartigt hun be langen, staat steeds voor hen klaar zon der hiervan persoonlijk voordeel te ge nieten. Mevrouw A. S. J. B. Meulenbelt-van Elswük, Horst (Limburg) voor haar jaar- (Van een onzer verslaggevers) Drie personen zijn omgekomen bij een verkeersongeluk, dat zaterdag avond omstreeks half negen plaats vond op de Burgemeester Elsenweg (rijksweg 20 A) in Naaldwijk. Een personenwagen met vier inzittenden, rijdend in de richting van De Lier, kwam door tot nu toe onbekende oor zaak op de linkerhelft van de weg, die wel vochtig maar niet glad was. lijikse belangeloze organisatie van een St. Nicolaas-actie voor het Blindeninsti tuut te Grave. De heer H. W. H. Herberts te Eist, die jarenlang voorzitter is geweest van de keuze commissie voor de samenstel ling van het Nederlands elftal van de KNVB De heer J. A. M. J. Dekker, Nijme gen. Hij is 74 jaar oud, en wellicht dus de oudste van diegenen die cp 14 februari een Valentijn huldeblijk zul len krijgen. Toen hij in 1932 als ad ministrateur van een suikerfabriek in het toenmalige Ned.-Indië repatrieerde en zich in Nijmegen vestigde, is hij zich gaan bekwamen in het braille schrift en heeft zich met een enorme volharding geheel belangeloos gewijd aan het „vertalen" voor blinden van romans, studieboeken en artikelen uit dagbladen en tijdsohriften. Voor het Kon. Ned. Instituut tot Onderwijs aan Blinden te Bussum, waaraan hij sedert tal van jaren als belangeloos mede werker verbonden is. heeft hij behalve zeer veel ander werk. een Duits woor denboek omgezet. Hii „brailleerde" voorts het boek van H.K.H. Koningin Wilhelmina ..Eenzaam maar met al leen" en. werkt voor een blinde pre dikant een nieuwe psalmberijming uit Tot dusver heeft de heer Dekker 53 000 vei br°ille wihr'ft vervaar^. De heer A. G. van Reekum. Apeldoorn, voor zijn werk voor de Van Reekum Stichting zoals een bijdrage voor een te ho"WPn mnsei'rn. ■-issmde in de nn-»e' van de in Apeldoorn te verrijzen schouwburg. De heer J. Bakker, Assen, oud- direc teur van de provinciale Drentse VW MevTonw G. C. Hoekstra Baas. Gronin gen, vooral voor het brailleren van boe ken, zoals onlangs Exodus. De heer H. Lehmkul te Leeuwar den voor zijn talenten als etaleur in zijn vriie tijd steeds belangeloos ter beschikking gesteld van de gemeen schap Zo was hij o.m. de „reddende engel" toen H M. de Koningin tijdens een rondreis bij haar regeringsjubi leum Leeuwarden bezocht en te elf der ure de tribune-decoratie niet in orde bleek te ziin. Ook was hij een grote steun bii de organisatie van de recente Elfstedentocht. Op 7 februari, een week voor Valen tijndag dus, zal het gehele Revuegezel schap van Renée Sleeswijk in het Luxor Theater in Rotterdam een nationale Valentijn hulde krijgen voor hetgeen deze revue in het thans lopende pro gramma. heeft gedaan voor de verbrei ding der Valentijngedachte in Neder- In liet weekeinde 210 goederentreinen meer De Nederlandse Spoorwegen hebben zaterdag en zondag 210 extra goederen treinen laten rijden. Deze bevatten in j totaal 8000 wagens. Het vervoer con centreerde zich voornamelijk op de lij nen van en naar Limburg en die van Rotterdam naar alle delen' van het land Gedurende een normaal weekeinde rij den er in vergelijkbare categorieën 118 goederentreinen. Het gevolg was een frontale botsing met een tientons-olietankwagen van een Nootdorpse firma, bestuurd door de 27- jarige J. de B. uit Leidschendam. De personenauto werd enkele tientallen meters door de tankwagen meegesleurd en kwam totaal vernield tot stilstand. De bestuurder van de luxe auto, de 47-jarige Leendert Paauwe (gehuwd, twee kinderen, betonwerker van beroep) uit De Lier, was op slag dood. Van de drie andere inzittenden, de plaatsgeno ten Gerrit C. Ouwendijk (19, tuinarbei- der) en de broers Leendert Koornneef (27, landarbeider, gehuwd, één kind) en Willem Koornneef (17, tuinanbeider) overleden de twee eerstgenoemden toen ze werden overgebracht naar het zieken huis Westeinde in Den Haag. Willem Koornneef werd met een zware hersen schudding en een beenbreuk opgenomen. De chauffeur van de tankwagen, waar van de voorkant werd ingedrukt, kwam met de schrik vrij. De politie van Naaldwijk is tot zater dagavond laat bezig geweest met het zoeken naar de oorzaak van het ongeluk. De banden van de personenwagen (bouwjaar '51) verkeerden ln een zeer slechte toestand. De 25-jarige vertegenwoordiger Th F. J. Holleman uit Arnhem is zaterdag omgekomen toen hij op de rijksweg Zut- phen-Loohem met zijn auto in volle vaart tegen een boom botste. De heer Holleman is vermoedelijk door de glad heid geslipt. Omstreeks twee uur zondagmiddag werd het slippen van zijn auto fataal voor de heer H. Grondman, leraar aan een lagere technische school in Amers foort. De heer Grondman reed met vrouw en vier kinderen tegen een licht mast bij het station Amersfoort. Hij was op slag dood. Zijn ernstig gewonde echt genote en de vier gewonde kinderen zijn naar het ziekenhuis gebracht. Bij een auto bousing op de Rijksweg AmsterdamUtrecht, vannacht omstreeks kwart over twaalf ter hoogte van spoorwegovergang onder Loenersloot, de 20-jarige militair J. J. M. Katz uit Abcoude om het leven gekomen. Hij zat naast de bestuurder van een personen auto, de heer J. Verhaar eveneens uil Abcoude, die ernstig gewond in het zie. kenhuis is opgenomen De auto gleed met grote vaart in een slip tegen de achterkant van een vrachtwagen met aanhanger en werd totaal vernield. Nederland verbruikt veel Britse huisbrand De koleninvoer van de Kolen-en Staal gemeenschap is in 1962 met 25,8(0 geste gen van 2,58-tot 3,25 miljoen ton, voor namelijk huisbrandanthraciet. De ge meenschap produceert weinig huisbrand- kolen. Nederland was met 1.46 miljoen ton de grootste verbruiker. De Frande invoer steeg van 430.000 tot 800.000, de Belgische van 134.000 tot 260.000. J. W. Beunder, adjunct-hoofdirec- teur van het ijkwezen, is wegens de gezondheidstoestand van de hoofddirec teur R. N. Idema, met de waarneming van diens functie belast. Aan de heer Beunder is de persoon lijke titel van hoofddirecteur verleend. Aan A. J. van Male en J. J. Koeijers. ijkers, is de persoonlijke titel van di recteur der hoofddirectie van het ijk wezen verleend. De bruidsstoet gleed voor. Ja, glééd, want Marken vierde za terdag voor de derde maal na de oorlog weer feest op zijn eigen manier. De traditionele {jsbrui- loft. Op de „dode" haven op een dikke laag ijs, werd ge lachen, gegeten, gedronken. Duizenden toeschouwers wa ren getuige van dit folkloris tisch bruiloftsfeest. Uit de Mar ker Beer stapten Klaas de Waard (27) en zijn Lijsbert Boes (24). En er volgden nog twee schertsbruidsparen, in het originele trouwkostnum, zoals dat 150 jaar geleden al werd gedragen Klaas en Lijsbert ho pen dit jaar ,,echf' te trouwen. De tafels werden gereed ge maakt. Vrouwtjes in kostuum zetten de boerenjongens klaar en sneden het krentenbrood in keurige plakken. Bij de foto: Het voltrekken van de eigenlijke huwelijks plechtigheid door de burge meester van Marken, de heer B. G. van Hout. Het laatste woord van de burgemeester was het sein om toe te tasten en het feest te beginnen. Volgens de traditie was de bruidegom de eerste, die zijn bruidje een lepel „boerenjongens" voerde. „Indonesië kan alle Australische steden verwoesten de Arthur Calwell, de leider Australische arbeidaoppositie, heeft een gesprek voor dc televisie te Sydney verklaard dat de Indonesische luchtmacht elke Australische stad kan verwoesten. i is van mening dal Australië geen nagenoeg geen luchtmacht en een zwakke vloot heeft. Hij zeide dat Indonesië een tweede kruiser van Rus land zou krijgen en meent, dat Austra- n alle drie onderdelen van zijn krijgsmacht zwakker is dan Indonesië Hiertegenover stond dat Australië „te eniger tijd" Mirage-vliegtuigen, Britse onderzeeboten en Amerikaanse torpedo boot jagers zou krijgen. Indonesië ontstemd over V.N.-bestuur in N.-Guinea Een woordvoerder van het Indones) sche ministei-ie van voorlichting heeft zaterdag voor radio-Djakarta de uil Malaya afkomstige ambtenaar van de Verenigde Naties in Nieuw-Guinea George S. Wilson er van beschuldigd zich onverantwoordelijk te hebben ge dragen bij de betoging, die onlangs te Meraukc is gehouden. Hij had volgens dc woordvoerder de politie er van kun nen weerhouden geweld te gebruiken bij de verspreiding van de betogende menigte en hij had dc betogers be hoorlijk moeten behandelen en te woord staan. Eerder had het Indonesische persbu reau Antara gemeld dat de politie op 14 januari een aantal betogers had ge wond door het vuur op hen te openen In een verklaring van de V.N. wordt gezegd, dat er geen gewonden wareD en dat de politie over de hoofden heen had geschoten. Wilson zou de politie hebben gelast het vuren te staken er de politiemannen huisarrest in hur kazernes hebben opgelegd. De woordvoerder zeide nog dat Wil son zich in de politiekazerne voor d< betogers had verborgen en de indruk had gewekt dat de kazerne zou worden aangevallen, waarna het vu gonnen. Hij hoopte dat de schuldigen gestraft zouden worden. Onnodig gebruik van vreemde woorden II rrALEN" hebben alle hun eigenaar- 1 digheden en daarom moet men nooit menen dat bij een vertaling de letterlijke de beste is. Ik geef u dit voorbeeld: Als Franse of Engelse fir ma's drukwerken zenden, hetzij aan binnenlandse, hetzij aan buitenlandse adressen, hebben zij de gewoonte dit drukwerk aan te bieden met deze bij voeging: "With the compliments of Maar complimenten is niet hetzelfde als het Engelse of Franse compliments. Daarom doet men in zulk een geval het beste dit woord onvertaald te laten en iets te zenden onder de bijvoeging: Van de firma X. Bij het zenden van iets wat men zelf heeft geschreven, zet men er toch ook op: „Van de schrij ver", zonder verdere beleefdheden. Men gebruikt een aantal vreemde woor den die Nederlands lijken en deze vor men een ruim zo groot gevaar als de echte vreemde woorden. Ze hebben namelijk een soort Nederlands pakje aangekregen en zijn daardoor niet zo gemakkelijk te herkennen. Zo spreekt men bij de spoorwegen van een spijswagen, hoewel niemand ooit erheen zal gaan om zich te spijzigen of om spijs te gebruiken. Waarom niet eenvoudig eetwagen of eetrljtuig ge bezigd? Dit is toch veel logisoher en eenvoudiger? Het woord spijswagen is uit het Duits klakkeloos overgeno men. Zulke woorden hebben we heel wat Is een büwagen niet beter dan een aanhangwagen? De ansicht- of aanzichtskaart, die door onkundigen soms een aangezlchtskaart werd genoemd, is nu wel zo ongeveer uit onze taal verdwenen: prentkaart of prentbriefkaart vindt men helemaal niet 3 gek i Dit is een bewijs dat een duidelijk Ne derlands woord toch goede kansen op regelmatig gebruik heeft, al is nog niet lang geleden ontstaan. Ook het woord beduidend voor groot aanzienlijk, aanmerkelijk begint ter rein te verliezen. Merkwaardig is het gebruik van begroe- ACADEMISCHE EXAMENS AMSTERDAM. Gem: Tin. Geslaagd: kan didaats wiskunde en natuurwetenschappen G A L Delvigin- en J N lk-r..o-,Ieb \m.-Wr- Willigen dam). Doet. doc't. wiskunde (Amsterdam). lof): J Oosterhof» UTRECHT Geprom Ongeveer 1200 personen uit ge heel Nederland hebben zaterdag deelgenomen aan een stille tocht naar het eregraf op het dorpsplein bij Budel, waar zes door de Duitse bezetters terechtgestelde Nederlan ders begraven liggen. De tocht in een zware sneeuwbui was be doeld als protest tegen de voorgeno men legering van Westduitse mili tairen in de legerplaats Budel. De stille tocht in de sneeuwjacht naar het eregraf in Budel. Voorop liepen de schrijfster Marga Minco en prof. mr. IV. H. Al Voorop gingen de schrijfster Margo Minco en prof. mr. W. H. Nagel (J. B Charles) met een grote krans. Tevo ren had rector Thijssen in de recto- raatskerk een heilige mis opgedragen ter nagedachtenis van de slachtoffers Bij het eregraf werden kransen en bloemstukken gelegd o.a. van het ver enigd verzet uit Den Haag, de Gooise verzetsbeweging, de AMVJ uit Den Haag, het 5 mei-comiLté, een Ausch witz-comité en van een Belgische depu tatie. Na afloop werd een proclamatie voor gelezen, waarin werd gezegd, dat de stille toch bedoeld was als „waardig protest tegen het onzalig besluit va Nederlandse regering Duitse militairen te legeren op Nederlandse bodem". De tekst van de proclamatie, die L» getekend door prof. Nagel, Margo Min co, dr. J. Beunders, prof. dr. 'S. Dres den, A. Höfelt, dr. H. Milikowski, mevr M. Minnaerd-Coelingh, T. H. van Reemst N. Wijnen, J. Brasser. Aari van Dobbenburgh, J. Slager (voorzitte/ Auschwitz-comité) en dra. Eva Tas. luidt als volgt: Uit alle delen van Nederland hebben wij ons naar Budel begeven om da: een „stille tocht" bloemen te leggen op het eregraf, de laatste rustplaats van hen die in Budel in de donkere jaren var de bezetting door Duitse hand zijn ge Wij deden dit in een „stille tocht" al» „waardig protest" tegen het onzalig be sluit van de Nederlandse regering Dun se militairen te legeren op Nederlandse bodem. Wij zijn samen gekomen in Budel éèr. In het verzet tegen dit besluit, zoaJe wij in de jaren 1940-1945 één waren in ons verzet tegen de Duitse overheer Opdat wij hopen dat ons voorbeeld het Nederlandse volk zal wekken. Opdai voorkomen wordt dat morgen weer, zo als reeds eerder gebeurde, Duitse m> litairen het lot van ons volk zullen gaan bepalen. Het is daarom dat wij die hier in Bu del samen zijn een beroep doen op allen die het met ons protest eens zijn, om bij het bestuur van de partij van hun keus er op aan te dringen, dat dit be sluit van de Nederlandse regering als nog in het parlement ter discussie komt Laat de doden van Budel in vrede rusten. Die nieuwe vraag verwarde Domgiële opnieuw en hij zocht naar een uitvlucht. Ten slotte zei hij: „Ik weet niet waar het geweer is, bwana." „Kijk dan even binnen, het zal wel ergens lig gen." De jongeman keek om naar het huis. Byrd stak ongeduldig zijn hoofd uit het raampje en vroeg: „Is er iets aan de hand?" Saelens antwoordde niet, maar bleef naar Dom giële kijken. De jonge Tutsi werd onrustig. Hij grijnsde naar de oude man en de andere omstan ders. En op eens werd de situatie de Belg hel der. Hij vroeg: „Heeft je broer het geweer soms meegenomen?" Domgiële bleef verlegen lachen en hij haalde zijn schouders op, ten teken dat hij het niet wist. Maar de blanke gaf hem en de oude man een sigaret. ..Amashyo!" wenste hij. „Ik wens je veel kudden, ik vind hem wel!" Hij stapte in de auto. Cliff Michener vroeg be langstellend: „Was die man er niet?" „Nee", antwoordde de Belg. „Hij is met zijn ge weer op stap, maar we vinden hem wel," Hij reed terug naar de grote weg. want Ruts- huru ligt daar een eindje van af. Het pad voerde door koffieplantages en de jonge banannaanplant, waar hier cn daar de rode bloesem al tussen het blad hing. Opeens remde de garagehouder. Hij wees naar een open plaats terzijde van de weg, tussen het pad en de rivier. „Hier was het", zei hij. „Mijn boy liep in zijn angst de kant van de rivier op en daar kreeg de olifant hem te pak ken." Hij zette de motor af en stapte uit. De anderen volgden zijn voorbeeld en liepen achter hem aan naar de oever van de Rutshuru. Ze konden het geruis en gebrom van de waterval hier duidelijk horen. Albert Maeckelbergh' overzag de situatie direct. Er waren aan de waterkant duidelijk spo ren zichtbaar van olifanten, die aan deze zijde de oever beklommen hadden. Hij zei: „Dus ze waren aan de overkant, toen je die koe schoot". „Precies", grinnikte de ander en tegen de Amerikanen zei hij: „Kijk, hierheen zijn de oli fanten gevlucht, toen ik die ene had doodgescho ten en de andere verwond." Cliff Michener nam foto's van de rivier en van de plaats, waar het ongeluk gebeurd moest zijn- Emile Saelens stond erbij en wees de plek pre- „Tegen de avond moet de kudde weer hierheen teruggekeerd zijn", fantaseerde hij opgeruimd verder. „Want u zult strakt de sporen zien." Hij wees naar de struiken, waar dc olifanten takken uitgerukt hadden en vervolgens reed hij hen naar de hoofdweg. „Kijk", zei hij triomfante lijk, toen hij een rij mestballen ontdekte, midden op de weg. „Een duidelijker bewijs bestaat er niet." Achter zijn rug zei Albert Maeckelbergh be zorgd: „Ik geloof vast, dat ze naar het park zijn teruggekeerd." „Tel je winst!" spotte de garagehouder. „Des te zekerder kopen ze je hele zaak leeg, Albert! Ze kunen niet met lege handen aankomen.' Ze waren nauwelijks twintig kilometer gevor derd, toen ze het autootje van Ernest Kasimba tegenkwamen. Saelens herkende hem van ver en zei: „Kijk eens wie we daar hebben. Albert! Als dat onze Kasimba niet is!" „Vertel in hemelsnaam niet aan hem hier, wie dat is!" waarschuwde Maeckelbergh bezorgd. „Natuurlijk niet! Zie je me voor zó onnozel aan?" Hij stopte midden op de weg, opdat Kasimba niet in de verleiding zou komen, hen op topsnel heid te passeren. Rustig liep hij naar de Tutsi en stak hem zijn hand toe. „Djambo!" zei hij hartelijk. „Heb je die bul nog kunnen raken?" „Apana." ontkende Kasimba somber „Er waren twee boys uit het Albertspark bjj hem." „Ik was er bang voor." merkte de blanke spor tief op. „Hij heeft geluk gehad, laten we het hem gunnen." Kasimba trommelde op zijn stuur. Saelens zag zijn geweer op de achterbank liggen. „Ik kan het geweer nu wel weer meenemen Kasimba," zei hij. „Het was goed, dat je er zo lang op gepast hebt. Hoeveel geld zal ik je daar voor geven?" Het gezicht van de Tutsi verhelderde op slag. Hij keek de man naast zijn auto met verbazing aan. Spontaan loog hij: „Ik heb veel moeite ge had met het geweer, bwana. Ik heb het in mijn autp gelegd en ben overal heengereden, opdat nie mand het bij me thuis zou kunnen vinden." Wordt vervolgd. ten voor toejuichen. Men hoort b.v. „deze maatregel moeten we begroeten" (zelfs in grote bladen), terwijl toch bij enig nadenken duidelijk te horen is dat we hier met onzin te doen heb ben. Het goede Nederlandse woord toejuichen ligt hier voor de hand. Dit begroeten zijn we voorlopig nog niet kwijt, evenmin als benutten dat meer en meer veld wint, terwijl toch gebrui ken of zich ten nutte maken (wat def tiger stijl) heel duidelijk is. De doorsnee lezer begint geloof ik, wel te verdwijnen, wellicht omdat het een ietsje te veel aan een operatie kan doen denken. Het woord gemiddelde is zeer duidelijk en goed bruikbaar. Hopenlijk, een woord dat zijn Duitse af komst verraadt, is telkens weer in on ze bladen te vinden. Iemand meent zich soms verdienstelijk tc maken door de n weg te laten. Dit tenminste jets. maar niettemin blijft het een bui tenlander. Het Nederlands heeft: naar wij hopen of: te hopen. Soms is een woord haast niet meer als vreemdeling te onderkennen. Dit is het geval met Inburgeren. Men zegt van een uitdrukking dat ze ingebur gerd is. maar men behoorde te zeggeru ze heeft (het) burgerrecht verkregen. Van dezelfde haast niet meer te onder kennen soort is maakwerk. Alles wat gemaakt is, kan maakwerk heten. Maar het woord gebruikt men voor knoeiwerk, gebroddel, geen echt ge voeld of doordacht werk. Zo bestaat ook de neiging het woord neven vóór allerlei woorden te plaat sen: nevenzaak, nevengedachte, neven bedoeling enz. Dit kan tot misverstand aanleiding geven, omdat neven ook het meervoud van neef kan zijn. Men spre ke daarom liever van bijoogmerken, bijgedachten enz. De onderzeeër heeft het thans wel afge legd, geloof ik, tegenover duikboot, dat een veel tekenender woord is. Maar het woord opgave in de betekenis van taak of werk zijn we nog lang niet kwlit. De bladen gebruiken het nog geregeld. En toch zal het ieder duide lijk zijn dat een opgave iets ls wat opgegeven werd. Een taak is evenwel vaak iets, wat men zichzelf oplegt. Pluimvee ls thans vrij algemeen, hoewel kippen en eenden toch niet tot het vee gerekend worden. Dit gebruik vindt wellicht zijn oorzaak in het feit dat pluimgedierte wat lang is en dat ver zamelwoorden met ge soms een onaan gename betekenis hebben als b.v. in geboefte, gebroed, gepeupel, gespuis. „Dat is je reinste onzin" hoort men vaak. ofschoon rein in deze omgeving vol strekt niet past. Waarom niet volsla gen onzin? Het is merkwaardig dat dc onkundige taalgebruiker telkens weer onbewust kans ziet een woord te ver haspelen. In advertenties vraagt men b.v. een volslagen dit of dal, terwijl men eigenlijk ervaren bedoelt. Een van de ergste uit het Duits overge nomen woorden is: uitgesproken, om dat dit woord in het Nederlands een geheel andere betekenis dan in het Duits heeft. Men hoort dat iemand uitgesproken dom is, dat een koopwaar uitgesproken slecht is. De bedoeling is echter niet over een uitspraak iets mede te delen, maar eenvoudig te zeggen dat men iemand of iets beslist dom of slecht vindt. Uit dezelfde hoek komt het woord uit gerekend. dat evenwel met rekenen niets te maken heeft. Het is een Duits woord dat men gebruikt voor juist, precies, net. Zo hoort men: dat hij nu uitgerekend op mijn verjaardag moest komen! Maar men kan dit woord niet zo gebruiken in goed Nederlands. Wel kan men zeggen: Heb je al eens uit gerekend hoeveel die verbouwing je kosten kan? Ten slotte nog iets over het woord ver houdingen. Dit is juist, als men ermee bedoelt de onderlinge betrekking, maar niet indien men er omstandigheden, toestanden mee aangeeft. Het verkeerd gebruik van dit woord kan tot mis verstand aanleiding geven, zoals blijkt uit deze zin: „De verhoudingen in het Nederlandse leger zijn in de laatste jaren veel veranderd". Bedoelt men nu: onderlinge betrekkingen of de toestanden in het algemeen? Men ziet uit het bovenstaande dat op taalgebied de Duitse tirannie nog niet verdwenen is. Regeling vakanties melkhandel Het bedrijfschap voor de detailhandel in melk en melk- en zuivelprodukten heeft vrijdag op zijn openbare vergade ring in Utrecht, een ontwerp-verordening goedgekeurd, waarin een regeling wordt getroffen voor de vakanties van melk handelaren. Deze verordening zal alleen van kracht zijn in die gevallen, waarin plaatselijk geen vrijwillige vakantieregelingen tot- s:anikomen, omdat enkele meüc-ianiela- ren er niet aan willen meewerken. Wan neer 60 procent of meer van de melk- detaillisten in een bepaalde gemeente een vakantieregeling wenst, kan daar toe een verzoek worden ingediend bij de commissie vakantieregelingen van het bedrijfschap, die op haar beurt weer plaatselijke adviescommissies instelt. Komt de bedrijfschapscommissie tot dc conclusie dat 'n regeling is gewenst, dan kan zij deze voor de gehele melkhandel in de betrokken plaats verplicht stellen. Het is ook haar taak, een vakantieroos- ter te maken met een omschrijving van de voor het gebied geldende vakantie periode ep van de maatregelen die nodig zijn om in die tijd een redelijke melk- voorziening in stand te houden. Het aan tal vrije dagen voor de melk handelaren en -bezorgers is dan maximaal twaalf. De vakantieregeling moet worden ge publiceerd. zodat alle belanghebbende consumenten er kennis van kunnen ne men. ACADEMISCHE EXAMENS Geslaagd: knnd wiskunde :h A: R H Dietvorst (cum lude, Tilburgi. A Bloemuma (Ticl). J de ree (Roozcndaal). A T Langsveld (Eind- oven). M A I.cusink (Haaksbergen). A K an der Tuin (Hilversum): E: M J van Es- »n (Utrecht): F. G van den Bosch (Maars- m); K mei I W van Ingcn (Rotterdam) n mej Ch D Vertregt (Bloemendaal). dc eera T K J van den Berg (Utrecht): L: Th J Hakkr-=teegt (Schagen): doet biologie: UTRECHT J O vai kuni i Mli mei (Hilversum): d< H Kccts (cum laude. Uti r (Tilburg); doet natuurk: J Meiji cheikunde: A J G 1 t J Bnstinansc- (Aalst-Wnnlr Den Hang), W H G L Llni 5 Vegt (Utrecht) en K M J P C Holst AMSTERDAM. Gem. Uu. Geslaagd: land Engels mevr J C Ekkel van Harte Amsterdam): doet Engels: mei I H R Pis- Horst (Hc v d Ven kulsdr kand. rechten: mul M G F Ie heren W E J Stut. W E A Kom-n. K PhUIpe en A W J weg (Amsterdam).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 9