davitamon
DE DOKTER aan 'f woord
Duitse vrouw toelaten
tot predikambt
Weinig joods onderwijs
voor joodse kinderen
tèlèV&ïk
Een woord voor vandaag
UnmEfl^l
Finland voor 92 procent
luthers, kerkgang gering
Kritiek Noorse geestelijken
op commissievoorstellen
2
DINSDAG 22 JANUARI 1963
ANDERZIJDS
HET GEESTELIJKE LIED
De baptistenpredikant ds. F.
E. Huinnga heeft in „De Chris
ten", zijn rubriek hervat. Hij
geeft hierin deze keer zijn visie
over het geestelijke lied. Naar
aanleiding van de televisiev.it-
zending „Meer dan muziek".
Ik luisterde en keek van begin
tot het eind naar „Meer dan mu
ziek" een programma waarin
men zijn voorkeur voor een be
paald religieus lied motiveert. Het
begon met het lied van de haven
predikant ds. Bodaan. die per
plaat De Loods zong. Ik moet al
les uit de herinnering schrijven,
maar als ik het wel heb. gaat het
die
de
rende meisjesstemmen op de ach
tergrond kennelijk van ..wereldse"
platen geleend. Piet Sijbrandy zong
in levende lijve van het ruw hou
ten kruis en de aanblik kon mij
niet direkt stichten. Frits Mehr-
tens zat er ook om z'n oordeel
geven en Aafje Heynis zong
met: Op bergen
eindigde
dalen
Smaken verschillen. Ik ken men
sen. die door dik en dun het zin
gen van de liederen uit de bundel
van Johannes de Heer volhouden,
ik ken er ook die zowel de tekst
als de muziek van deze liederen
mijden. Je kunt niet zeggen, dat
hele families daarover in grote
twist geraken, maar de voorstan
ders verdenken de tegenstanders
van het loslaten van de zuivere be
ginselen van het christelijk geloof,
als ze kritiek hebben op sommige
versjes, die in genoemde bundel ge
presenteerd worden. Terwijl de te
genstanders juist beweren dat het
zingen van die liederen de gedach
ten en harten wegleidt van de rots
grond des geloofs.
Maar laten we terugkeren tot de
uitzending, waarin zij, die het zui
vere woord met de zuivere melo
die willen laten samengaan bezwa
ren maakten tegen de walsende wij
zen. waarop de woorden naar de
luisteraars moeten worden ver
voerd. De liedjeszangers meenden
juist dat dit de weg was om de
van het Evangelie vervreemdden
te bereiken. Kenmerkend waren
twee woorden, die in de loop van
de diskussie gebruikt werden. De
zingende dominee sprak op een ge
geven ogenblik van deinen, meedei
nen. terwijl Frits Mehrtens dat
deinen afwees het herinnerde
hem aan de bewegingen van een
nog ongeboren kind hij sprak
van springen en het was tekenend
voor wat ieder bedoelde. De een
wil opspringen van vreugde over
het heil Gods. de andere wil dei
nen op de baren der ontroeringen.
Zo gesteld sta ik aan de kant
van Frits Mehrtens. Ik beveel u
aan de liederen van Johannes de
Heer en dergelijke versjes, gezon
gen door zusjes en broertjes, eens
goed te lezen. Het staat vol van
rust en lust. van hart en smart, van
ik en mijn en ze zijn. vergeleken
bij de psalmen en vele andere er
kende kerkliederen, bepaald arm
ïn zeer afgestemd op de stemmin
gen van een hart. Lees dan een
psalm of echt geestelijk lied
verloren, maar blinkt tevens
vooral de heerlijkheid van God uit
boven alle menselijke situaties Het
zijn kathedralen, torens in de la
ge landen, die een andere taal spre
ken dan flatgebouwen of silo's, die
soms nog hoger willen gaan, maar
aardser zijn.
Ik moet wel zeggen, dat sommi
ge moderne kerkliederen nauwelijks
te zingen zijn door de gemeente.
Niet dat we de woorden niet ap
preciëren, maar de melodieën schij
nen alleen gemaakt voor lieden,
die zo van 't blad kunnen zingen.
Je moet wel muziek hebben gestu
deerd. wil je het lied kunnen zin
gen. Daaraan mogen de vernieu
wers van het kerklied denken: de
gemeente bestaat uit vrouwen, die
luiers wassen en uit mannen, die
monteren en zaken doen. Men
moet hun wijzen geven, die te zin
gen zijn en niet zulke, die vanwe
ge de moeilijkheden erin alle aan
dacht eisen en daardoor de woor
den om hals brengen.
Synode Evang. Kirche besluit:
Met een grote meerderheid heeft I kantsehap. Een gehuwde vrouwelijke
j j e- predikant, afgezien van zeer speciale ge-
de synode van de Evangelische vallen .zoals bijvoorbeeld een groot tekort
Kirche van Rijnland (de geünieer- aan voorgangers, is niet mogelijk. De
de kerk waarin luthersen en her- j
het uitoefenen
har ambt zal bij het 6aste jaar liggen. Dit
vormden samengaan) het voorstel j IS voor predikanten in Duitsland 70 jaar.
tot het openstellen van het predik- tekS'ÏS
ambt voor vrouwen aangenomen, predikanten iets op te kunnen heffen. Zo-
I als bekend is er op de landelijke synode
Het aangenomen voorstel houdt onder - - 3
meer in dat in een kerkelijke gemeente
met meer dan twee predikantsplaatsen
de mogelijkheid is dat er een vrouwelijke
predikant beroepen kan worden. De ver
antwoordelijke ouderlingen moeten uit
drukkelijk hier hun toestemming voor
Het zal niet mogelijk zijn dat in een ge
meente met een predikantsplaats een
vrouwelijke ambtsdrager wordt beroe
pen. Er moet namelijk voor gemeentele
den. die er bezwaar tegen nebben dat
een predikant bepaalde ambtshandelin
gen verricht, de mogelijkheid bestaat
die door een plaatselijke mannelijke col
lega van haar te laten verrichten.
De predikante zal volledig gelijkgesteld
zijn aan een predikant. Dat houdt onder
meer in dat ze dezelfde bevoegdheden
heeft, dus lid van de kerkeraad, de plaat
selijke synodes en de predikantsconven
ten is en dat ze tot alle synodale amb
ten en diensten is toegelaten.
Nog redding voor
Nubische tempels?
De Zuldslavische uitvinder Vukosav To
dosljevlc legt inderhaast de laatste
hand aan een plan om de Nubische
monumenten ln het Nljldal te redden
door ze met beheerste preclsle-ont-
ploffingen in stukken te snijden
naar elders over te brengen.
Todosljevlc, een technicus uit Serajewo,
is in Zuldslavië een beroemdheid o
dat hij explosies kan beheersen
kan leiden in bepaalde richtingen, die
:rd.
ontploffingen" opgele-
Emeritaat
Beroe jiiri gswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zierikzee (vac. C. Beze
men: A. Lam, te Op- en Neder Andel.
Aangenomen naar Apeldoorn (vac. P.
Visser): J. Folkertsma, te Wanneper-
Bedankt voor Woerden: J. Jongerden.
te Bruchem en Kerkwijk
Beroepbaarstelling: J. C. v. d. Berg.
vicaris te Haaksbergen. De Akker 10;
L. E. Emmen. vicaris te Voorschotel),
Prof Einthovenlaan 16; J. P. Kabel (oud
rector v.d. Theol. School te Hollandia-
Binnen» Plein 1940. Vlaardingen; W. Si-
GEREF. KERKEN
Beroepen te Steenwijk (2e pred. pl.1:
K. Bisschop, te Warns; te Oldeboorn;
A. M. Brouwer, kand. te Utrecht; te
Nieuwerkerk a. d. IJssel: Joh. Kroeze,
kand. te Apeldoorn.
Berocpbaarsteülng: E. Warnink, kan
didaat te Zaandam. Prins Hendrikkade
78.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bereepen te Harlingen: R. Slofstra,
te Harderwijk; te Werkendam: E. Ve-
nema, te^Zwijndrecht.
griepgrig.....
AKKERTJES CAc&eX/i
helpen sneller en beter dan ooit
Nederland
lededelinger
21.15 De glorl.
musical; 22 00 Klassiel
mair 22 30 Nieuws er
Act a ueiten: 23 00 Vens
se i :k. muzikale lezing; 23 55-24 00 Nws
Hilversum II 298 m. KRO 19 00 Nieuws;
19.10 Actuahteit^n; 19 25 Lichte grammofoon-
muziek: 20.00 Beried-
rlaanse muziek: 20
21 00 Klein Taaigeding.
koorlieden:
1.55-2-4.00 Nieuws.
lo 1963 22 20
vanavond
vormt een
uitzondering
Het Joodse onderwijs in Nederland
verkeert wat het percentage Joodse kin
deren aangaat in een gunstige positie:
wat het aantal wekelijkse lesuren be
treft ie het onderwijs ver onder het mi
nimum. Deze gevolgtrekkingen zijn te
maken uit twee onlangs verschenen rap-
Uit het rapport van Commissie voor
Joods onderwijs, welke commissie in
Genève zetelt blijkt, van de 118.000 Jood
se kinderen in West-Europa 25 pet. Joods
onderwijs ontvangen. Dit percentage
wordt veel te laag geacht, hoewel een
toeneming met 10 pet. ten opzichte van
1959 te constateren valt. Voor Nederland
ligt dit percentage aanmerkelijk gunsti
ger. Alleen reeds in Amsterdam waar
vier bijzondere Joodse scholen zijn ge
vestigd. waarbij inbegrepen een kleuter
school ontvangen omstreeks 500 kinderen
van 3 tot 18 jaar Joods onderwijs. Dit is
25 pet. van de Joodse jeugd in ae hoofd
stad. Daarnaast wordt in Amsterdam on
derwijs verstrekt door de Joodse ge
meente. Dit gaat echter buiten school
tijd, waardoor het bezwaar opgeld doet,
dat dan de kinderen vermoeid zijn.
Ook elders in het land wordt door
Joodse gemeenten onderwijs verstrekt
terwijl een korps van reizende leraren
Joods onderwijs geeft aan kinderen
plaatsen waar geen Joodse gemeente
bestaat. In geheel West-Europa worden
de Joods bijzondere scholen echter be
zocht door omstreeks 6000 leerlingen, ter
wijl de overige 24.000 leerlingen op an
dere wijze Joods onderwijs genieten. De
Joodse gemeenschappen in West-Europa
hebben thans besloten elkaar te zullen
steunen opdat het percentage Joodse
jeugd dat Jdods onderwijs ontvangt aan
merkelijk verhoogd wordt. Als een der
middelen wordt daartoe gezien het
KRO 20 Zending u
liedjesprogramma: 20 45 Interview: 21
Jazz in the Middle Ages: KRO: 22.0'
't&Mce/'
strijd.,el: 7 22 Licht. HHHH
7.35 Van de voorpagina, praatje): 8 00 Nws.
en socialistisch strijdlied; 8.18 Lichte gram-
mofoonmuziek: 8.40 Orgelspel: 9 00 Gymnas
tiek voor de vrouw; 9.10 Kookpraatje: 9J5
Klassieke grammofoonmuziek; 9 35 Water
standen: 9 40 Schoolradio: VPRO 10 00 In
zicht en uitzicht, lezing; 10 05 Morgenwijding
VARA: 10.20 Voor de vrouw; 11.00 Di
Ramblers Bandshow: 11.35 Operetteklankei
(gr 12 00 Voor het platteland. 12 05 Licht'
grammofoonmuziek; 12 30-12 33 Mededelln
gen t.b.v land- en tuinbouw): 13.00 Nieuws
13.15 Elektronisch orgelspel en zangsoliste
13 45 Gesproken portret; 14 00 Radio-kamer
orkest en zangsoliste: Moderne muziek; 15.00
Vrouwen vergaderen, toespraak: 15.10 Voor
de jeugd: 17 00 Amateursprogramma: 17 30
Tentoopstellingsagenda; 17.35 Licht inst
mentaal trio: 1750 Regeringsuitzending:
ven en nemen: Tips voor weggebruikei
Hilversum II 298 m. NCRV: 7.00 Nieuws
SOS-berichten; 7.10 Dagopening: 7.25 Oude
muziek (gr.); 7 45 Radlokrant; 8 00 NI.
8.15 Lichte grammofoonmi
lichte"0 grammofoonmuzlekTïr 9°40Z"voo
vrouw: 10.10 Grammofoonmuziek: 10.15
gendienst; 10 45 Samenzang, geestelijk'
deren; (herhaling van vrijdag 18 Januar
"1.10 De Jeugd
LichU
(de«
(Herhaling
•140 Licht
tart J1
jeugd; 16.00 Voc
i zangsolb
(0 §ong Zwlt-
foonmuzlek; 17 40 Beursberichten: 17.45 Licht
18 45 Lichte grammofoonm
Oecum. conferentie
van plattel, jeugd
Van 6 tot- en met 11 februari zal i
het Zwitserse plaatsje Gwatt aan d
Thunersee een oecumenische conferen
tie voor plattelandsjongeren worden ge
houden. De organisatie berust bij „cen
tre rural protestant Europeen", een
werkgroep, aangewezen uit verschillende
protestantse kerken in Europa.
In februari-1962 werd een dergelijke
conferentie gehouden op het oecume
nisch vormingscentrum Oud-Poe'geest
waar werd gesproken over de totstand
koming van de E.E.G.. de gevolgen
daarvan voor de landbouw en daarm
de verantwoordelijkheid van
kerken in deze nieuwe constellatie
Thans komt de vraag ter sprake of
deze nieuwe Europese verhoudingen de
boeren niet dwingen tot nieuwe
van onderlinge samenwerking e
wat dat dan voor het eigendom
het gezin impliceert.
Ter conferentie worden deelnemers
verwacht uit Duitsland. Engeland
Frankrijk. Italië. Nederland, Oostenrijk
en Zwitserland. Inleidingen worden ge
houden over ..Welke vormen van
menwerking bestaan er in het boei
bedrijf?" door de Zwitserse landbouw
kundige ingenieur dr. J. Nussbaumer.
„wat betekent dat voor de eigendom?"
voor dipl. volkswirt E. Wolf uit Bad
Boll, terwijl de inleiding „wat zal er
van het gezin worden?" vanuit de dis
cussiegroepen zal worden samengesteld.
Voor Nederland maakt namens de
raad voor de zaken van kerk en sa
menleving van de Nederlandse Her
vormde Kerk drs. H. D. de Loor deel
uit van de werkgroep.
Goedkope vluchten op
Noord-Amerika?
De luchtvaartmaatschappijen, die bij
dc T.A.T.A. aangesloten zijn. hebben een
aanbeveling overgenomen om toestem
ming te verlenen voor speciale goedko
pe economy-class-vluchten met DC-7c
toestellen en tussen de Verenigde Sta
ten en Scandinavië.
Indien de desbetreffende regering de
aanbeveling goedkeuren zal zij met in
gang van 1 oktober a s. van kracht
dere scholen.
Van der Putten
trekt al zijn
procedures in
r. N. J. Geleijnse in Amsterdam
heeft namens de heer F. H. van der
Putten uit Bussum alle door deze ex-
defensie-ambtenaar aangespannen pro
cedures ingetrokken. De heer Geleijnse
heeft dit medegedeeld in een brief aan
de voorzitter van de Tweede Kamer.
„Van der Putten is het procederen
langzamerhand moe geworden", aldus
de Amsterdamse advocaat. ..Hij kan
moeilijk nog de energie opbrengen om
processtukken te redigeren, vooral nu
hij met zoveel voldoening in een nieuwe
burgerbetrekking werkt".
In de eerste plaats heeft mr. Geleijn-
het beroep bij het Arnhemse amb
tenarengerecht tegen de kennelijke
gering van ir. S. H. Visser om Var
Putten te rehabiliteren, ingetrokken, zij
het onder handhaving van het bezwaar
tegen de wel zeer lange duur der be
handeling. Mr. Geleijnse heeft dé mi
nister van justitie verzocht aan* deze
gang van zaken aandacht te schenken.
Ingetrokken is ook de klacht bij de
Raad voor <te journalistiek tegen het
Algemeen Dagblad, dat de heer Van der
Putten woorden in de mond zou hebben
gelegd, die hij nooit heeft gesproken.
In zijn brief aan de Kamervoorzitter,
aarvan een afschrift is gezonden aan
de bijzondere commissie die zich bezig
houdt met de zaak Van der Putten,
laakt mr. Geleijnse het.beleid van mi-
ter Visser, die „voor de zoveelste
al" heeft getoond geen begrip te
hebben voor personeelsbeleid.
Absolute loonkosten in
Beneluxlanden thans
op vergelijkbaar
niveau
De absolute loonkosten in de Benelux
landen liggen thans op een vergelijk
baar niveau. Dit heeft de ministeriële
werkgroep voor de coördinatie van de
conjunctuurpolitiek van de drie landen
vastgesteld. Het rapport is gisteren
Brussel besproken door het Beneluxco-
mité van ministers, dat onder voorzit
terschap van de Nederlandse staatsse
cretaris van buitenlandse zaken, dr. H.
R. van Houten, een aantal technische on
derwerpen had te behandelen.
De conclusie ten aanzien van de loon
kosten betekent, dat in de afgelopen
drie jaar een verschil van ongeveer
twintig procent tussen België en Neder
land is overbrugd, mede als gevolg
het samengaan in de Benelux. De c
brugging werd mogelijk doordat in Bel
gië de absolute loonkosten vrij constant
zijn gebleven, terwijl ze in Nederland
sterk zijn gestegen.
De republiek Jemen heeft secreta
ris-generaal Oe Thant van de V N.
zocht ..goede diensten" te verlenen
een einde te maken aan de „agressie
Jemen het slachtoffer is"
Per 1 februari is burgemeester H.
Huisman van Weststellingwerf benoemd
tot burgemeester van Heerenveen. Hij
is 59 jaar. gehuwd, hervormd en socia
list.
De Volkswagenfabrieken zullen
ïêr vluch- 31 januari tot 9 februari niet werken, als
..„rden met gevolg van de Amerikaanse havensta-
De diensten zullen worden uit-, king Vorige week werden de fabrieken
J om dezelfde reden twee dagen gesloten.
W- HM
In beide richtingen zull<
l ten Der week gemaakt worden
DC-7c s De diensten zullen worde
[gevoerd via IJsland of Groenland.
„Opstandingskerk"
van Heemstede
televisie-kerk
De „Opstandingskerk" van de ge
reformeerde kerk in Heemstede is
uitverkoren om als decor te dienen
voor de komende televisie-kerkdien
sten van het Convent van Kerken.
Niet alleen is de kerk geschikt maar
ook in een bepaald opzicht, de ge
meente. In deze gemeente is men
namelijk bezig met een liturgische
vernieuwing van de kerkdienst.
Het ligt in de bedoeling de k ikers
te betrekken in deze liturgische bele
ving. In 1963 zullen er vanuit de ,,Op-
standingskerk" vier televisiediensten
den uitgezonden
ts. G. N. Lammens, predikant te
Heemstede, die deputaat der generale
synode voor liturgische zaken is, zal in
de eerste uitzending, op 27 januari ver
tellen hoe de gemeente zelf tegenover
de vernieuwde liturgische ordening staat
at er van de kijker verwacht wordt,
al wat betreft zijn instelling, om
te kunnen doen en leven met de
gehele dienst.
De organisatoren overwegen naast een
doopdienst en een vesperdienst, ook een
avondmaaldienst uit te zenden. De ves
perdienst is bedoeld als positieve bij
drage aan de in gereformeerde kring le
vende veranderende opvatting over de
tweede godsdientoeferung.
In de eerste uitzending, op 27 januari
17.00 uur. zal dr. O. Jager uit Haar
lem. voorgaan. De heer J. Pasveer zal
in alle uitzendingen als cantor de ge
meente- en koorzang leiden.
„De Paladijn" (BB)
in nieuwe gedaante
„De Paladijn", het maandblad voor
de Bescherming Bevolking in heel Ne
derland. is met ingang van dit jaar (10e
jaargang nummer 4) in nieuwe gedaan
te verschenen. Was het tot dusver ir
blad. dat op een krant geleek,
..ien meer de richting van een
illustreerd maandblad uitgegaan.
„De Paladijn" wordt nu gedrukt op
koperdiepdrukpapier, hetgeen de uiter
lijke vormgeving wel ten goede komt.
Het blad neemt nu ook advertenties op
en men kan er zich op abonneren. Voor
het overige is het blad van en voor de
noodwachters van de BB en l.jeft het
dezelfde gevarieerde inhoud als steeds.
Voorzitter van synode
Spaanse prot. kerk
bezoekt ons land
Onder auspiciën van de Nederlandse
vereniging ..Het evangelie in Spanje" zal
begin maart de voorzitter van de synode
der Spaanss evangelische kerk een
zoek aan ons land brengen. Het is
de derde keer dat dr M. Gutiérrez Marin
in ons land komt. Het doel van deze be
zoeken is steeds om betere voorlichting
te geven over het werk en de situatie v
de Spaanse kerk. waarover zoveel m
verstand bestaat in verband met de v
houding tot de rooms-katholieke kerk
Spanje.
Door het lezen van enkele dagbladarti
kelen kreeg hij het Idee dat zijn tech
niek misschien gebruikt zou kunnen
«orden om de kostbare Nubische mo
numenten te redden, die onder water
zullen komen te staan zodra de As-
wandam gereed Is. Hij wil de
grote monumenten ln vervoerbare
stukken verdelen en vervlogens
brengen naar de gewenste plaatsen.
Todosljevlc zegt dat hij dit kan doen
zonder dat er na de behandeling ook
maar Iets daarvan te zien zal zijn.
Hij is van mening, dat zijn «-erkwijze
de goedkoopste ls om de monumenten
te redden.
Zuid-Afrika strijdt
voor Z.W.-Afrika
Minister-president H. Verwoerd heeft
het parlement verklaard, dat Zuid-
Afrika voor het internationale hof van
justitie in Den Haag zal blijven strijden
voor het behoud van zijn mandaat
Zuid-West Afrika, hoewel het van
ning blijft dat het Kof in deze zaak niet
rechtsbevoegd is.
De regering van Zuid-Afrika wil Zuid-
West Afrika ondanks alle acties in de
Verenigde Naties behouden. Het oude
Volkerenbondsmandaat wordt betwist
in een rechtsgeding, dat Liberia en
Ethiopië uit naam van de Afro-Aziati-
sche landen aanhangig gemaakt hebben
bij het hof.
Als Johannes Jezus ziet gaan zegt hij tot zijn twee dis
cipelen: .„Zie, het lam, Gods". Et wordt ons geen twijfel over
gelaten welke indruk deze woorden op de twee maken. Er
staat nadrukelijk, dat zij Jezus volgden.
Maar nog is het kontakt tussen hen en Jezus niet gekomen.
Jezus volgen is een begin. Het kontakt wordt door Jezus
gelegd, Jezus, Die de vonk in het hart geeft. Want wat ge
beurt er?
Jezus keert Zich om en vraagt: „Wat zoekt gij?" Feitelijk
een normale vraag. Het antwoord is enigszins vreemd.
„Meester, waar houdt gij verblijf?" En dan zegt Jezus:
„Komt en gij zult het zien(Johannes 1 :40).
Hierin ligt iets persoonlijks. Tegen Mattheüs bij het tolhuis
zegt de Here: „Volg Mij", tegen de twee discipelen van
Johannes: „Komt, en gij zult het zien".
Jezus roept ieder mens anders. De wijze waarop is nauwe
lijks belangrijk. Belangrijk is of aan de roep gehoor wordt
gegeven. De twee discipelen hadden zich kunnen afwenden en
zich weer bij Johannes kunnen aansluiten. Maar ze gaan met
Hem mee. „Komt en gij zult het zien".
Wie vandaag de dag uit de nood van zijn leven aan Jezus
vraagt: „Here, waar woont gij?n, krijgt van Hem de uit
nodiging met Hem mee te gaan en te aanschouwen. Het is
de prijs voor de gehoorzaamheid.
(Advertentie)
Pracht handen
Het is de Hamamelis die
Volkstelling wijst uit:
Meer dan 92 procent van de Fin
nen behoort officieel tot de Lu
therse Kerk die daar staatskerk is,
maar nog geen één procent van de
lidmaten komt in de steden regel
matig in de diensten. De kerke
lijke situatie is vooral in de steden
Tampere en Helsinki het moei
lijkst. Daar staat tegenover dat
het aantal avondmaalgangers gro
ter is dan ooit in de laatste 25 jaar
en dat de afval uiterlijk althans
bijna tot stilstand is gekomen.
Volgens de recente volkstelling telt
dit Scandinavische land bijna vier en
een half miljoen inwoners. Van hen gaf
92.4 procent op luthers te zijn en 1.5
procent tot de andere staatskerk, de
Fins-Orthodoxe Kerk te behoren. Rond
5,4 procent van de bevolking gaf
tot geen enkele kerk te behoren, maar
bij deze groep worden ook de leden van
de vrij sterke pinkstergemeenten ge
teld, die zich niet door de staat heb
ben laten registreren als kerk. De Bond
van Vrije Evangelische Gemeenten, de
Jehova Getuigen, de Zevende Dags
adventisten, de methodisten, baptisten
en Rooms Katholieke Kerk tellen allen
meer dan 2000 leden en vormen samen
één procent van de bevolking.
In strijd met ivare
karakter van kerk
Voorstellen van een door de
kroon ingestelde commissie om te
komen tot een betere verhouding
tussen de Noorse (lutherse)
Staatskerk en de zogenaamde
Vrije Kerken zijn de oorzaak van
hevige discussies en meningsver
schillen tussen de geestelijken van
de Staatskerk. Punt van geschil
zijn vooral de voorstellen met be
trekking tot het opheffen van de
eis dat men eerst gedoopt moet
zijn om lid te worden van de
Staatskerk en de mogelijkheid tot
het geven van godsdienstonderwijs voorstellen
als lid van een Vrije Kerk op komen ^tot
staatsscholen open te stellen.
daardoor haar ware karakter als een
belijdende kerk te verwaarlozen.
De uit zes leden bestaande commis
sie, samengesteld zowel uit leden van
de Staatskerk als van de Vrije Kerken,
heeft vijf jaar aan het nu gepubliceer
de rapport met de voorstellen tot ver
andering gewerkt.
De algemene vergadering van de Noor
se geestelijken heeft zich ook tegen de
voorstellen gekant. Zelfde bezwaren met
betrekking tot de godsdienstleraren re
zen bij de directeur van het Institute for
Christian Education, die tevens voorzit
ter is van de Lutheran World Federa
tion's Commission on Education.
Belasting
Een ander onderwerp van discussie
was het voorstel van de commissie dat,
onder bepaalde omstandigheden, nati
onale en plaatselijke kerkelijke belastin
gen niet alleen meer zouden gelden voor
de Staatskerk maar dat de Vrije Kerken
hier ook voor in aanmerking zouden ko-
de commissie om te
euwe „Free Church
vervanging van de Dissenters
1891 zijn nog niet in het par-
vengenoemde voorstellen e
aangeven van de fatale fout
een afdeling
tendens schoppen van de staatskerk, de vrije
kerk als kerken, de theolog sche faculteiten
de staat te maken enandere betrokken lichamen.
Advertentie
BEVAT DE ONMISBARE VITAMINEN ALLE 10
Kerkgang
In de dorpen en steden waar de kerk
gang het best is gaat ongeveer 15 pro
cent van de lidmaten regelmatig naar de
kerk maar in andere steden, vooral in
de industriewijken komt nog niet eens
één procent. De kerk heeft betrekkelijk
goed contact met de kinderen en de
teenagers en met de oudere mensen,
maar heeft het contact vrijwel geheel
verloren met de groep tussen de 20 en
Het aantal avondmaalgangers nam de
laatste vijf jaar evenwel gestadig toe.
Van de 2.7 miljoen belijdende lidmaten
van de Finse Lutherse Kerk kwamen er
in het afgelopen jaar 804.609 aan het
avondmaal, dat is meer dan in de
laatste 25 jaar.
Afval
In de jaren na d« oorlog hebben vele
armere Finnen, meest leden van de
communistische of de socialistische par
tij, de kerk officieel de rug toe ge
keerd. Zij deden dat vooral om te ont
komen aan de kerkelijke belasting, die
door de staat wordt geïnd samen met
de loonbelasting.
In 1958 keerde het grootste aantal
Finnen uit de geschiedenis de kerk de
rug toe, maar sedertdien ls dat aantal
gestadig afgenomen. Dat is evenwel ook
een gevolg van het feit dat ln 1960 de
wetgeving veranderd werd die betrek
king heeft op het Innen van de kerke
lijke belasting. Door een andere ver
deling kregen de mensen met de klein
ste inkomens geen aanslag meer. Te
gen 24.296 in 1958 keerden in 1961 slechts
6.447 FinneD de kerk de rug toe.
Drie kerken in
een kerk
(Van c
correspondent)
Drie kerkgenootschappen in 's-Graven-
polder maken gebruik van een kerk.
De hervormden, de gereformeerden en
de leden van de gereformeerde ge
meente zullen voorlopig gebruik ma
ken van het hervormd kerkgebouw.
Gereformeerden en hervormden houden
vanaf 27 januari tweemaal zondags een
gezamenlijke kerkdienst, de gerefor
meerde gemeente maakt na die bij
eenkomst voor hun diensten gebruik
van het gebouw.
De gereformeerde kerk in 's-Gravenpol-
der wordt opgeschilderd, de verwar
mingsinstallatie in het kerkgebouw van
de gereformeerde gemeente heeft het
dezer dageVi begeven. Het schilders-
karwei is gesteld op een week of drie;
de verwarmingsinstallatie zal eerst als
de vorst is afgelopen, kunnen worden
gerepareerd.
Dit alles noodzaakte tot het gebruik
maken van de hervormde kerk. Ge
lukkig was in 's-Gravenpolder het con
tact tussen de drie kerkgenootschap
pen goed, zodat men tot deze uitzon
derlijke situatie kon komen.
„Vragen op medisch gebied zenden aan de redactie van ons
blad mei linksboven op de envelop t „Medische rubriek".
Antwoord op vragen van algemeen belang wordt wekelijks
In deze rubriek gegeven, vragen die hiervoor minder geschikt
zijn worden per brief beantwoord."
Vraag: „Onze kleine meid van 1W Jaar heeft,
sinds zij haar kiezen kreeg twee maanden ge
leden. geen groenten meer gegeten, behalve
peulvruchten. Wel eet zij volop fruit. Krijgt
ze nu geen gebrek aan vitamines?"
In groente zit vrijwel alleen vitamine C Dat
is met fruit ook het geval. Wanneer zij dus vol
op vers fruit gebruikt, zal er geen tekort aan vi
tamine C ontstaan.
Dring het kind daarom het eten van groenten
maar niet op, want er ontstaan bij haar daar
door geen tekorten, bovendien hebt u de kans
dat u bij het kind een obsessie tegen het eten
van groenten doet ontwikkelen. Over enige tijd
zal zij zeer waarschijnlijk uit zichzelf weer
groenten gaan eten.
Vraag:, ,Is het waar, dat na aen chedelba-
sisfractuur, een hersenschudding of een her
senoperatie. het karakter van de patiënt ver
anderen kan, omdat de opbouw van de men
selijke persoonlijkheid voortkomt uit de struc
tuur van de hersenen? Dan zouden er opera
tief ook veranderingen ten goede kunnen wor
den aangebracht bij geestelijk gestoorden!"
Inderdaad kunnen er onder invloed van be
schadigingen of druk in de schedel karakterver
anderingen optreden. Omgekeerd: Wanneer er
duidelijke karakterveranderingen optreden, is
het in vele gevallen wenselijk een hersenonder
zoek te doen plaats vinden. Zover echter, dat wij
veranderingen ten goede kunnen aanbrengen bij
patiënten die lijden aan aangeboren geestelijke
storingen, zijn wij nog lang niet. In welke hersen
cellen de verschillende karaktereigenschappen
..ondergebracht" zijn. is nog volledig onbekend.
Trouwens als deze cellen wèl bekend waren, dan
zal het nog een hele toer zijn om de werkzaam
heid van die cellen te veranderen, laat staan ten
goede!
Vraag: „Ik heb twee zoontjes van 4 en 6
jaar. die elke morgen nog drijfnat uit bed ko-
men. Wel halen we ze om half elf 's avonds
uit bed om ze te laten plassen, maar het helpt
niets. Weet U wellicht raad?"
In de eerste plaats moet na gegaan worden o)
de kinderen geen organische afwijkingen hebben.
Een zaak voor de huisarts. Dit zal echter maar
zelden het geval zijn. Tot deze categorie horen
ook die mensen (meestal vrouwen), die bij in
spanning zoals lachen of sterke buikpers hun uri
ne niet kunnen ophouden, en deze bij beetjes
verliezen.
Bij de onwillekeurige periodieke blaasontledi-
ging, meestal 's nachts, maar ook wel overdag,
spelen meestal psychische factoren een grote rol
Het is echter in de meeste gevallen ondoenlijk
deze vaak diep gewortelde oorzaken op te spo
ren en te verdrijven. Wel moet gesteld worden
dat het voorkomen van bedwateren in de meeste
gevallen erfelijk is.
Daar de oorzaak dus in het algemeen niet op
te sporen is, wordt de behandeling ook een du
bieuze zaak. Begrijpelijk dus dat er zoveel medi
camenten en middelen worden aanbevolen. In
enkele gevallen worden wel eens resultaten ge
zien, doch over het algemeen zijn de successen
gering.
Een niet te ingewikkelde psychische behande
ling werpt meestal de beste vruchten af. Wan
neer het kind druk, beweeglijk en nerveus van
aard is, tracht dan zoveel mogelijk de oorzaken
hiervan weg te nemen. Dat dit gemakkelijker ge
zegd dan gedaan is, zal ieder wel begrijpen! In
ieder geval moet het bedwateren zelf niet tot
middelpunt van de behaiyeteling gemaakt worden.
Het kind straffen, wanneer het toch in bed ge
waterd heeft, is beslist fout. Omgekeerd moet
men een kind wel belonen wanneer het droog ge
bleven is. Het kan ook zin hebben het kind, on
gemerkt in de namiddag minder drinken te ge
ven.
Voor veel oudere kinderen is tegenwoordig een
soort wekker in de handel die in contact staat
met een bandage. Bij de eerste druppels, die op
de bandage komen ontstaat een contact en gaat
de bel luiden. Na enige weken is er een reflex
ontstaan, die ook zonder bel gaat reageren.
Tenslotte is het minder wenselijk het kind meer
dan eenmaal per nacht op te nemen.
:cn tongriem ge-
De tongriem is een vlezig vlies, dat de onder
kant van de tong verbindt met de achterkant van
de onderkaak. In enkele gevallen loopt dit vlies
tussen de onderste twee snijtanden in aanleg
door.
Vroeger sneed men reeds op jeugdige leeftijd
dit riempje in met een speciaal daarvoor be
stemd mesje. Tegenwoordig wacht men af totdat
het kind ongeveer twaalf jaar is geworden. Wan
neer het riempje hinder veroorzaakt bij het
spreken of de ontwikkeling van de onderste snij
tanden. wordt er nog wel eens iets aan gedaan,
doch dit is maar zeer zelden nodig.
De gedachte dat stotteren door een te kort tong-
riempje zou ontstaan, is onjuist.