Nieuwe LeMse G>urant In barre Elfstedentocht 10.000 rijders Commentaar Al honderden uitvallers Parijs wil Britten niet in de E.E.G. Noodkreet vervoerders: doe iets aan de gladde wegen Schaatsende sneeuwpoppen in mist en aanwakkerende wind Toerrijders niet meer door Zuiden Vindt Engeland zijn Waterloo Uw handen lopen nü gevaar! Vrijdag 18 januari 1963, 43ste jaargang r~ Reportages langs de ELF STEDEN CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Telefoon 31441 Abonnementsprijzen kous op de kop. -.toet goede oplossing om zich tegen de kou te wapenen: een oude sok, voorzien van gaten voor ogen, neus en mond, over het hoofd trekken. Het tipje wordt u vrij blijvend aangeboden door de 18- jarige Zweed Tomas Montelius Nieuws in één oogopslag Gezien de Franse wei gering, verder te onderhan delen over de toelating van Engeland tot de EEG, wordt gevreesd dat deze be sprekingen vandaag in Quatrebas (waar het Bel gische ministerie van bui tenlandse zaken is geves tigd, waarin de gesprekken worden gevoerd) hun Wa terloo zullen vinden Vijf verkeers- en ver voersorganisaties hebben minister Korthals telegra fisch verzocht alles te doen om de wegen weer berijd baar te maken. Voor het goederenvervoer hebben de Ned. Spoorwegen inmid dels extra treinen ingelegd, die echter slechts met gro te vertragingen de stations kunnen bereiken. De afle vering van huisbrandolie verloopt nog naar wens. De regering stelt alles in het werk om de onder handelingen met Engeland tot een succesrijk einde te brengen en zij weet zich daarbij» in gezelschap van andere EEG-partners, zo verklaarde minister Marij- nen gisteren in de Twee de Kamer bij de behande ling van zijn begroting. Hij was van mening dat er voor de moeilijkheden, waarmee de Britse land bouw te kampen heeft, ze ker een oplossing, mogelijk De fabriek van Luycks te Diemen is vanmorgen door brand vrijwel geheel verwoest. De schade wordt op meer dan tien miljoen gulden geschat. Rond het middaguur was de „kop" van de 10.000 rij ders in de Elfstedentocht gevorderd tot Harlingen. Voorop reed Reinier Pa ping, op 3 te minuut gevolgd door Verhoeven en J. Uit ham. De eerste toerrijder kwam kwart voor twaalf in Bols ward. Lef f ertstra is een van de uitvallers. De regering wil geen wijziging brengen in haar voorstel tot verdeling van de 125 miljoen Duitse Mar ken, die West-Duitsland voor de Nederlandse nazi- vervolgden beschikbaar heeft gesteld. Het belangwekkende van de rede van de Russische premier voor het Oostdun- se partijcongres is wel, dat hij alles geprobeerd heeft om het vuurtje van de me ningsverschillen tussen China en de Sowjetunie zo laag mogelijk te houden. PRECIES 10.225 schaatsenthousiasten zijn vanmorgen in alle vroegte uit Leeuwarden vertrokken voor de 220 km lange tocht langs de elf Friese steden. Het weer, dat aanvankelijk redelijk goed was, hoewel het rond 15 graden vroor, werd in de loop van de dag slechter. Vele honder den uitvallers zijn dan ook al genoteerd bij het ter perse gaan van deze editie. De toestand van het ijs mocht dan iets beter zijn dan men had dur ven hopen, zij was nog altijd zeer slecht. Niet alleen kwamen er vele scheu ren in voor, maar ook was het op vele plaatsen zeer hobbelig. Een kopgroep van omstreeks twintig rijders had zich al voor Sneek ge vormd, doch nauwelijks hadden de rijders het IJsselmeer bij Workum ver laten, of zij viel uiteen. Eenzaam trokken vele rijders ten strijde tegen de elementen: mist, die zich op de kleren vasthechtte en ijzel werd; korte sneeuwbuien en een wind, die steeds meer in kracht toenam. Het was een barre tocht, deze elfde Elfstedentocht. Favorieten waren er genoeg, maar hoe zelfs de meest geharde rijders zich zouden houden, voordat de finish in zicht is, was vanmiddag nog een open vraag. TLTET was koud. ijzig koud, toen de 10.225 rijders aan de elfde offi ciële Elfstedentocht vanmorgen in allt vroegte in Leeuwarden van start gin gen. Om half zes vertrokken de 577 wedstrijdrijders, kort daarop gevolgd door niet minder dan 9648 toerrijders. De organisatoren wilden aanvanke lijk iedere 20 minuten duizend rijders laten starten, doch dan zou het half tien worden, voordat de laatste groep kon vertrekken. De frequentie werd verhoogd, maar toch was het al kwart over negen, toen de laatste deelnemers de eerste slagen op het ijs deden. Inmiddels was het in Leeuwarden op dit vroege tijdstip drukker dan tijdens de spitsuren. Iedereen wilde getuige zijn van het vertrek van het leger der moe digen, want dat het moeilijk, zeer moei lijk zou worden, dat stond voor ieder een vast. Wel was de toestand van het ijs beter dan men had durven hopen, doch het was nog altijd erg slecht. Het bleek dan ook spoedig dat het tempo zeer laag lag, ongeveer 25 procent lager dan in de laatste Elfstedentocht. Niet lang na de start leken de deel nemers op rijdende sneeuwpoppen. De mist hechtte zich vast op de kleren en bevroor daar prompt. De eerste uitval ler aan de wedstrijd werd dan ook al in Sneek genoteerd. Het was de heer G. Huttinga uit Boertange, die zijn pogin gen om een Elfstedenkruis te verove ren staakte, omdat hijhet te koud vond Bij de Dilebrug in Sneek. waar de eerste rijders al voor kwart voor zeven arriveerden, deed zich een massale val partij voor. Vossebelt uit Ermelo liep daar verwondingen aan het gezicht op en was de eerste klant voor de EHBO-post daar. Er zouden er nog velen volgen In de loop van de morgen werd het aanvankelijk weliswaar koude, maar toch goede weer met weinig wind, slechter. Het begon op vele plaatsen langs de route te sneeuwen en hoewel de sneeuw buien dikwijls van korte duur waren, wakkerde de wind aan, zelfs tot wind- Doordat omstreeks hr.' middaguur de wind is gaan opsteken en het Heger- meer en de Fluessen volkomen onbe- rii-»- z;jn geworden door stuif sneeuw, is de Elfstedentocht voor die rijders, die deze meren nog niet had den bereikt in Woudsend stopgezet. Over de Noordelijke route is het even eens niet uitgesloten, dat ook hier stuifsneeuw spelbreker zal worden. U kunt NU in de OPRUIMING j x 320, van 285.— nu 208.— VAST BOUCLc-TAPIJT cm br. van 18.50 nu 13.70 p.m BULTHUIS BOTERMARKT 23 De bezorging en de gladde wegen De sneeuw en de gladheid van d wegen stelt aan de expeditie en bezorgers elke dag opnieuw zeer zware eisen. Meestal slagen zfj erin de moeilijkhe den op te lossen. Gisteren is dit door machinestoring helaas minder goed ge lukt. waardoor d- krant in de meeste gevallen later dan normaal kon worden Wij hopen, dat ook dit vandaag is op gelost en u uw krant weer op normale tijd in de bus zult vinden. DIRECTIE. Bevroren tenen en ook wel vingers komen bij iedere Elfstedentocht wel voor. doch vanmorgen moesten diverse rijders opgeven, omdat de oogleden waren bevroren en zij nog maar wei nig meer zagen. Voorts moesten velen de strijd na een val staken. Het ijs was in de zuidwesthoek van Friesland vol met scheuren. Eén der slachtoffers hiervan was Klaas Leffertstra, een der favorieten, die in de kopgroep reed, doch even voor Bolsward kwam te vallen en van verdere deelneming moest afzien. Door de scheuren in het ijs hadden ook de schaatsen van vele deelnemers ernstig te lijden en enkele tientallen moesten dan ook het ijs ver laten, omdat de ijzers verdere deelne ming niet mogelijk maakten. Een wedstrijdrijder, die in Stavoren de tocht staakte, vertelde, dat hfj na de oorlog nog niet zo'n zware Elfstedentocht had gereden. „Vooral het ijs op de Zwette i hel". Voor vervolg zie pagina 7 Een beeld van het vertrekpunt van de Elfstedentocht op hel Harinxmakanaal in Leeuwarden- terwijl sommige wedstrijdrijders nog een plaatsje zoeken om de ijzers onder te kunnen binden, zijn anderen daar al mee bezig, terwijl snellere deelnemers eerste streken van de monster- tocht al hebben gezet, Wit-beijzeld komen de schaatsen rijders langs de elf Friese steden In Sneek was het de Heerenveense journalist Speerstra. die als eerste de controlepost passeerde- Het is mis in Brussel. Toén de mi nisters van de zes E.E.G.-landen vanochtend omstreeks elf uur hun gisteravond afgebroken gesprek voortzetten, zag het er al naar uit, dat de laatste kans op toelating vaD Engeland als lid van de E.E.G. was verkeken. Typerend schreef de Daily Telegrapn over de houding van Frankrijk: „De Gaulle probeert Engeland zodanig uit te dagen, dat het zich uit de Brusselse on derhandelingen terugtrekt. Couve de Murville heeft gisteren in Brussel gezegd. dat de oesprekingen met Engeland moe ten worden beëindigd, omdat niet ge noeg vorderingen zijn gemaakt. In waar heid liggen de kaarten echter precies omgekeerd. De Gaulle meende te moeten Ingrijpen, omdat naar zijn mening bi) het overleg te veel vorderingen zijn ga- boekt". De Fransen proberen dan ook wan hopig een eind aan de onderhande lingen te maken, zo mogelijk zonder in 'n positie te geraken, waarin zij al leen de schuld voor de mislukking zou den krijgen. En wat dit laaste betreft, de vijf partners van Frankrijk zijn (volgens een mededeling van minister Luns) niet van plan, toe te geven. Ruim zes uur achtereen hebben de ministers getracht in een uiterst ge heime zitting het Franse standpunt te wijzigen, als zou de conferentie met En geland als afgebroken beschouwd moe ten worden. De Franse minister Couvé de Murville zei. dat later opnieuw over een of andere vorm van samenwerking onderhandeld zou kunnen worden. Hij stelde daarbij Nieuwe sneeuwjacht na koudste nacht een vorm van associatie van Engeland met de E.E.G. in het vooruitzicht, waar op De Gaulle reeds heeft gezinspeeld. Deze suggestie werd echter door de an dere vijf van de hand gewezen. De vijf stellen daartegenover voor. een commissie in te stellen onder leiding van de Italiaanse minister Colombo, die een „balans" zou moeten opmaken van hetgeen tot dusver is bereikt. Daarin zou ook een overzicht gegeven moeten worden van de concessies, die ook door Engeland zijn gedaan. Dit rapport zou dan op 28 januari aan een nieuwe mi nisteriële conferentie tussen de E.E.G en Engeland worden voorgelegd. Couvé de Murville voelde hier niets voor. Wel was hij bereid dit voorstel in overwe ging te nemen, als eerst het Franse plan zou worden aanvaard. Verdaging Op voorstel van minister Luns werd gisteravond besloten, de zitting tot van ochtend te verdagen. Er bestond toch weinig hoop, dat er alsnog een uitweg zou worden gevonden. De gesprekken in de wandelgangen gaan veel meer ovei de consequenties, die een openlijke breuk van de conferentie met Engeland zal hebben, zowel voor de verhoudingen tus sen de EE.G. en derde landen in het algemeen als voor de interne ontwikke ling der gemeenschap. Als het vandaag zo ver komt, zal volgende week bij de behandeling van het associatieverdrag van de E.E.G. met achttien Afrikaanse staten wellicht al duidelijk worden, of de vijf tegenmaatregelen nemen tegen Frankrijk, dat bij dit verdrag het groot ste belang heeft. (Voor vervolg zie pag. 7) "l/'IJF verkeers- en vervoersorganisaties hebben minister Korthals in een tele gram gevraagd „andere middelen" te doen toepassen om de wegen berijdbaar te ma ken. nu de conventionele middelen (zan<L pekel e.d.) bij deze aanhoudende vorst eo sneeuwval hebben gefaald. De minister zal zonder enige twijfel se rieus bekijken wat hij nog meer kan doen. maar zo eenvoudig zal het beslist niet zijn. Dat het wegverkeer in deze harde win ter, met voor Nederlandse begrippen zeer strenge vorst, sneeuwstormen en ijzervor ming. op sommige dagen volledig is ont wricht. behoeft geen nader betoog prak tisch iedereen, die op stap moet, onder vindt de gevolgen ervan. Men kan zeg gen. dat wij in Nederland niet ingesteld zijn op strenge winters. De problemen, die ermee gepaard gaan, worden groter naar mate de motorisering toeneemt. Nu mag men niet zonder meer stellen, dat deze ontwrichting zich niet voordoet in landen, waar strenge winters normaal zijn. In vele delen van de Verenigde Sta ten en ook in de Skandinavische landen, waar geen winter voorbij gaat zonde» sneeuw en ijzel, moet ook elk jaar hel wegverkeer de strijd opgeven. Ongetwij feld is men er meer np ingesteld, maa» volledig kunnen ook daar de moeilijkhe den niet worden overwonnen. De verkeers- en vervoersbonden geven In het telegram uiting aan hun waardering voor hetgeen de verantwoordelijke instan ties doen op het punt van de gladheid»- bestrijd:ng. Wij willen dit zonder mee» onderschrijven. Wat duizenden, dag en nacht, in de moeilijkste omstarfüigheden. verzetten om de wegen althans nog een beeGe herüdbaar te maken en te houden, verdient alle lof. Missch'en zou hier en daar nog wel eens wat meer kunnen ge beuren, maar men vergefe niet dat hel personeel, in dienst van deze verantwoor delijke instanties, ook te gering van om vang is om ervoor te zorgen, dat het ver keer en het vervoe» zonder al te grot# problemen op gang kan blijven. Men kan ook op d't nunt nu eenmaal geen ijzer met handen breken. Wat de organisaties precies met die „an dere middelen" b-doeien wordt niet aan gegeven. Men kan bijvoorbeeld denken aan sneeuwbiazers en sneeuwschuivers. Het zi.in kostbare apparaten en waarschijnlijk zal een les van deze winter zijn, dat er meer van moe'en worden aangeschaft Maar dan nog zal de situatie zich kunnen voordoen dat met alles tot ieders tevre denheid verloopt! Bescherming met Clipp handcrème is noodzaak. Tégen afwashanden, ruwe en schrale handen. Vóór een fluweelzachte en gezonde huid. I. de grote doos zit uw hele winter-bescherming! .jEens kijken, of ze kunnen proeven, wat u in het recept verkeerd gedaan hebt. mam." Tot nu toe is dc afgelopen nacht gemiddeld over het gehele land de koudste van deze winter geweest. Laagste temperatuur: -19 graden op het vliegveld Eelde, hoogste tempe ratuur: -12 graden te IJmuidcn. Zelfs in Zeeland en op de Zuidhol- landsc eilanden kwam liefst 15 gra den vorst voor. Tegen de avond gaat de zwakke wind weer wat toene men uit het noordoosten, zodat in de vorst tot begin volgende week zeker geen verandering komt. In Friesland vroor het de afgelo pen nacht 18 graden en vanmorgen om negen uur op de route van d«- Elfstedentocht nog 14 graden. Enkc le lichte sneeuwbui tj es begonnen daar van de Waddenze binnen te drijven. Ook in onze omgeving sneeuwde het weer vandaag Wij blij ven in de greep van de winter. Vijf verkeers- en vervoersorganisaties hebben minister Korthals telegrafisch verzocht, gezien het falen van de conven tionele middelen bij aanhoudende vorst en sneeuwval, andere middelen te doen toepassen om de wegen berijdbaar te ma ken teneinde de dreigende ontwTichtlng van het wegverkeer te voorkomen. In het telegram wordt uiting gegeven aan de waardering voor de door de ver antwoordelijke instanties verrichte arbeid Inzake de gladheidsbestrijding. Te laat Een der vervoersorganisaties, de.KNVT heeft meegedeeld, dat doeltreffende maat regelen tegen gladheid en overlast van sneeuw te laat werden uitgevoerd. Met lof voor hetgeen is tot stand gebracht, meende de KNVT dat het toch wel heeft ontbroken aan voldoende coördinatie tus- sen de besturen van gemeenten, provin cies. waterschappen en hoogheemraad schappen om de belangen van het open baar vervoer in het oog te houden Zo werden wel de smalle rijbanen voor d» autobussen vrijgemaakt, terwijl uitwiik- plaatsen nog al eens ontbraken. Soms moest het buspersoneel zelf obstakels uil de weg ruimen, waarbij een weg voor de bus moest worden gehakt in de tot il» veranderde sneeuwhopen. Over de toe. stand van de rijkswegen was de KNVT tevreden. Op de grote rivieren wordt de toestand door het zware drijfijs precair. Vele ri •-'leren zitten dicht. Vanmorgen omstreeks acht uur werd reeds gemeld, dat de weg Den Haag- Utrecht spiegelglad was, evenals Eist— Nijmegen, Zelfs werd aangeraden van deze weg geen gebruik te maken. De Af sluitdijk richting Friesland was plaatse lijk glad en richting Noordholland overaJ als een spiegel. Ander middel „Achteraf bekeken hadden we beter niets kunnen doen", zei de directeur van de gemeentelijke reinigingsdienst in Am sterdam. ir. E. Otten, „want al die pekel heeft de Amsterdamse wegen spiegelglad gemaakt, omdat de pekel bij zes of zeven graden vorst juist een averechtse werking heeft. Stel echter, dat het maar een paar graden had gevroren en we hadden niel gestrooid, dan zou men terecht kritiek op ons hebben gehad", zo merkte ir. Otten op. Daarom zou men vandaag voor het eerst gaan strooien met twintig ton chloorcalcium, dat vijfmaal zo effectief Is als pekel. Verder trachtte men de be- vroren pekellaag te bestrijden met zand. vooral op de bruggen. De directeur van de Amsterdams* stadsreiniging heeft het gewestelijk ar beidsbureau meegedeeld, dat vijfhonderd sneeuwruimers aan het werk kunnen. ZU krijgen f 105 voor een 45-urige werkweek. Voor zaterdag- en zondagsarbeid wordt extra toeslag gegeven. inbew windstil Tendens dalend De Bilt verwacht tot zaterdagavond: Wolkenvelden en hier en daar een sneeuwbui, maar ook opklaringen. Ma tige tot krachtige aan de kust tUdeljjk harde wind tussen noordoost en oost. Ma. tige tot strenge vorst. rOpgemaakt te 11.15 uur). ZON EN MAAN Zaterdag 19 januari: zon op 8.39, onder 17.03: maan op 2.27, onder 12.46. Vrijdag 25 januari: nieuwe maan. HOOGW ATER SCHEVENINGEN 19 januari: 9.37 v.m.; 22.12 n.m.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1