Streven naar re
joencentra
pavilj
gionale
Si mtïw
Ar AH
Nieuw Schiphol in
drie jaar voltooid
ONS GEVANGENISWEZEN
Ook andere straffen
dan „zitten" mogelijk
(II)
m w m
&JLA*
4 4
Maatregelen in
opstandig asiel
Sorteermachine leest
de post in Gouda
EfHERGOLVEN
AVRO wijzigt
tv.-programma
:r:
WOENSDAG 16 JANUARI 1%1
(Van onze speciale verslaggever)
Geldgebrek we hebben 't in hel
vorige artikel gezien is er oor
zaak van dat Nederland nog steeds
tiiet aan moderne gevangenissen Is
toegekomen. Toch zijn er grootse
plannen in de maak, die een inves
tering van vijftig tot tachtig miljoen
gulden vergen. Reeds enkele jaren
geleden is aangekondigd dat er vier
regionale paviljoencentra zullen wor
den gebouwd, die geleidelijk aan do
^oudste gevangenissen zullen ver-
wangen. In algemene zin zullen het
^gestichten zijn, waar de veroordeel
den in groepen van twintig tot vijf
entwintig onder één dak wonen, en
[•waar een gemeenschappelijk arbeids-
.outillage zal verrijzen. De beste van
[•de soms meer dan tachtig jaar oude
^„koepels" zullen verder gemoderni
seerd worden en voor de verzorging
i delinquenten worden ingericht,
die geestelijk gestoord zijn en nu
•[eenmaal moeilijk in groepsverband
kunnen leven.
Tussen de twee vormen van vry
Ïheidsstraf hechtenis en gevangenis
straf dient voorts een duidelijker
.onderscheid te komen, aldus mr. E. A.
M. Lamers. directeur-generaal van
het gevangeniswezen, in een nog niet
zo lang geleden gepubliceerd artikel
in het Nederlands Juristenblad. De
keus van het Huis van Bewaring voor
degenen, die in preventieve hechtenis
worden genomen, maakt dat de schel-
'ding tussen hen, die door hun vergrij
pen wel en niet van „zedelijke verdor
venheid" of van „eendgen bozen
hartstogt" hebben blijk gegeven, niet
bereikt is. Volgens de publieke opinie
Dam-vraag 335
Herhaling van de stand in cijfer» van
het gepubliceerde vraagstuk:
Zwart: 7, 8. 14, 21, 22, 24, 27, 33, 36.
"Wit: 23, 31. 32, 37. 38, 39, 40, 42, 46.
Het oplossen geschiedt door de zetten:
Wit: 39—33 (35x44) 33—28 22x33)
38x9 (27x47) 46—41 (36x27) 37—32
(27x38) 9—4 (47x36) 23—18 (36x13 gedw.)
[4x35! en wint duidelijk!
Schaak-vraag 335
De ragfijne ideeën welke ten grond
slag liggen aan het schaakprobleem vindt
men soms terug in het praktijkschaak,
al is dat per definitie natuurlijk veel
realistischer materialistischer zouden
we haast zeggen van instelling. Een
voorbeeld van een probleemzet vinden
we in een partij SchupplerHonig, in
1948 te Mannheim gespeeld, waarin
onderstaande stelling ontstond. Wit aan
zet wint fraai in enkele zetten.
m sa
mmmm
Wit: Kgl. Ddl, Tb7 en fl. La4 en cl.
Invul'puzzel
Horizontaal woorden invullen die he
llekenen:
L medeklinker, 2. houten vat, 3.
■cheldingslyn. 4. alvorens, 5. ordening,
6. plaats in Z.-Holland, 7. de daad van
tcheppen, 8. voorwerp om een zeis aan
te zetten: 9. deel van Engeland. 10. ieder,
li. klinker.
Oplossing vorige puzzel
LJC., 1 Lek, 3. keel. 4. rekel. 5.
6. krakeel, 7. krekel, 8. kerel, 9.
10. rek, 11. «r.
heeft zowel de man, die uit de gevan
genis komt als degene, die terugkeert
uit het Huis van Bewaring „gezeten".
Langzaam maar zeker is ook de wijze
van tenuitvoerlegging van hechtenis en
gevangenisstraf gelijk geworden. Het
regime dn Huizen van Bewaring loopt op
enkele punten zelfs aohter bij dat id
gevangenissen.
Het wezenlijk onderscheid, dat de heer
Lamers poogt na te streven, bestaai
hierin dat gevangenisstraf op crimineel
wangedrag staat en hechtenis op niet-
crimineel wangedrag, voor zover dit om
vrijheidsontneming vraagt. In dit op
zicht wordt o.m. gedacht aan ernstige
len van verkeersdelinquentie, die zo
vaak voorkomen dat vrijheidsontneming
als straf onvermijdelijk is.
De hechtenis zou ten uitvoer moeten
worden gelegd in kampen, die zo gelegen
zijn dat tewerkstelling in ploegverband
bij werkobjecten van openbaar nut (we
genbouw, dijkaanleg, inpoldering enzo
voorts) mogelijk is.
Het toezicht zou beduidend geringer
kunnen zijn dan in Huizen van Bewaring,
omdat de niet-crimineel gehechte geneigd
is de hem opgelegde vrijheidsontneming
te aanvaarden. De kosten zouden lager
zijn dan in gesloten inrichtingen, het te
•achten rendement van de arbeid
hoger, terwijl de wetswijzigingen, die
verwezenlijking van deze denk-
beelden nodig zijn, niet van ingrijpende
aard behoeven te zijn.
Weinig of niets
Schone plannen, schone theorieën ook.
Wat is er tot nu toe echter van de vier
paviljoen-centra terecht gekomen, waar
de eerste in het zuiden zou verrij-
(door ombouw van het gevangenis
complex te Vught) en de andere drio
in respectievelijk het westen, het oosteD
het noorden van het land?
We kunnen heel kort zijn: weinig of
niets. De plannen, waarvan de uitvoe
ring op zichzelf reeds tien tot vijftien
jaar zou vergen, zijn nog steeds in
hun „bouwkundige ontwikkeling". Grond
nog niet voor bestemd, waardoor
nog niemand weet, waar de drie nieuwe
regionale penitentiaire centra zullen
verrijzen. De enige verandering, die in
het oorspronkelijke ontwerp is aange
bracht, is dat het eerste paviljoen-cen
trum niet in Vught zal worden gebouwd.
laar in of bij het dichtbevolkte Westen.
Het is jammer dat al weer door het
geen voorrang hebben van de benodiigde.
te voteren bedragen de eerste spade
het nieuwe project nog in de grond
moet worden gestoken. De plannen reke.
namelijk af met het tot voor kort
aangehangen cellulaire stelsel, dat zeven,
tig jaar geleden de laatste wijsheid was
de vaak wanordelijke opsluitingen in
groepsverband van alle soorten delin
quenten. In de nieuwe beginselenwet
voor het gevangeniswezen, die in 1951
van kracht werd, is één van de taakstel
lingen immers als volgt geformuleerd:
„Met handhaving van het karakter van
de straf of de maatregel, wordt hun ten
uitvoerlegging mede dienstbaar gemaakt
aan de voorbereiding van de terugkeer
der gedetineerden in het maatschappe
lijke leven".
De reclassering wordt hierdoor direct
aan het ondergaan van de opgelegde
straf of maatregel gekoppeld. Dc ver.
ouderde gedaohte dat een delinquent
alleen maar voor kortere of langere tijd
uit de maatschappij moet worden ver
wijderd, is dus al helemaal vervallen.
De mens zelf
Veel meer wordt, als vrucht van de
moderne wetenschap, op de man zelf
gelet, op zijn milieu en op zijn omstan
digheden* Wel dient hij (of zij) na een
gepleegd misdrijf tegen de samenleving
een vrijheidsstraf te ondergaan, maar
niet zonder meer. Doel is de gedetineerde
een nieuwe kans in de maatschappij te
geven. Daarom moet de vrijheidsstraf
gepaard worden aan een zekere mate
van heropvoeding tot het opnieuw ver
vullen van een menswaardige taak. Deze
wordt dan oook niet door dom plakwerk
verkregen, maar wel door bijvoorbeeld
het leren van een vak, of door omscho
ling of bijscholing.
Deze nieuwe theorieën omtrent de zorg
voor een delinquent zouden in de mo
deme, doch slechts nog op papier staand»
regionale penitentiaire oentra een dank
bare voedingsbodem vinden. Tot op dii
moment worden de meeste veroordeel
den niet alleen door vrijheidsontneming
gestraft, maar ook nog door verblijf»
omstandigheden, die een geestdodende,
zo niet een mens-ontluisterende invloed
hebben.
Dat al deze, nog maar zo kort geleden
gestelde, nieuwe taken ook in de oplei
ding (en de bezoldiging! van het ge
vangenispersoneel tot uitdrukking moe
ton komen, is onvermijdelijk. Bewaarden
en bewakers mogen niet langer in het
duister verkeren over wat ze wel en
niet doen mogen. De koers, die men
wenst te varen, vraagt aanpassing en
begrip, in 't bijzonder van degenen, die
bij het oude regime zijn opgevoed
Men staat er bij navraag wel eens ver
steld van hoe uiteenlopend dc meningen
van buitenstaanders zijn ten aanzien van
het aantal ingeslotenen in Nederland
Welnu, het juiste cijfer haalt de vijfdui
zend nog niet, met inbegrip van de onge
veer duizend ter beschikking gestelden
en de circa vijftienhonderd mensen, die
in voorarrest zitten. Nog een getal, dat
misschien ongeloofwaa,rdig klinkt
Slechts vier a vijf procent van allen, dip
tot gevangenisstraf veroordeeld zijn
heeft langer dan een jaar!
De straf der vrijheidsontneming is
voor de moderne mens het logisch ge
volg van het plegen van een misdrijf,
dat als „zwaar" wordt aangemerkt. Is
het echter wel zo logisch? De gevange
nissen, welke we thans kennen, dateren
pas uit de vorige eeuw. Daarvoor boston,
den er weliswaar ook gevangenissen
(Van onze parlementsredactie)
In het psychopatenasiel te Gronin
gen, waar anderhalve week geleden
een opstand heeft gewoed, zijn maat
regelen genomen om de huisvesting
van de verpleegden te verbeteren. De
directie gevangeniswezen van het mi
nisterie van justitie heeft daartoe op
dracht gegeven.
De belangrijkste maatregel is de ont
ruiming van de oude vleugel van de Gro
ninger gevangenis, waar nog cellen met
tonnen voorkwamen. De psychopaten, dip
hier waren gehuisvest, zijn thans
een deel ondergebracht in een ni<
vleugel, die daartoe iets eerder in
bruik is genomen. Een ander deel. onge
veer twintig verpleegden, is overgebracht
naar de asiels in Avereest, Doetinchem
en Scheveningen.
Voorts is het verplegend personeel ir
Groningen met zes man uitgebreid. Over
enkele psychopaten, die aan de opstand
hebben deelgenomen, zal een nieuw rap
port worden opgesteld
Vooronderzoek naar
waterverontreiniging
De officier van justitie te Amsterdam
heeft bij de rechter-commissaris een
vordering ingediend voor het instellen
van een gerechtelijk onderzoek in de
zaak van de vei-ontreimiging van lei
dingwater met rioolwater op 21 mei
van het vorig jaar in de rioolzuiverings
installatie in Amsterdam west. Na deze
besmetting van het drinkwater in Wesr
deden zich zes gevallen van tyfus voor
bij volwassenen, die allen na enige
tijd geheel hersteld uit het ziekenhui»
werden ontslagen. Bij het aan de rech
ter-commissaris overgelegde dossier be
vinden zich drie rapporten van techni
sche deskundigen.
Met ingang van 1 februari is tot bur
gemeester van ZwoEerkerspel benoemd
mr. W. J. E. Krommelin, sinds 1952 bur
gemeester van Domburg. De heer Krom
melin is geboren 29 januari 1916. Neder-
lands hervormd en aangesloten bij de
C.H.U.
Twee veroordeelden, die ir»
een open gevangenis al vast een
voorproefje van de hun wach
tende vrijheid krijgen. Beiden
zijn werkzaam op de expeditie-
afdeling van een groot bedrijf,
waarvan alleen de staf hun ver
leden kent.
(denk maar eens aan de berucht gewor
den Amsterdamse tuchthuizen uit de
zestiende eeuw, die in de volksmond nog
als spinhuis en rasphuis voortbestaan),
doch slechts een klein deel van de ver
oordeelden kwam er in. De kleinste ver
grijpen werden vaak met lijfstraffen uit
gewist, die mensonterend en gruwelijk
waren. Het ten uitvoer brengen van de
doodstraf was dikwijls een grof volks
vermaak.
Strafrechtdeskundigen en criminolo-
gen verdiepen zich steeds weer in de
vraag op welke wijze een del in que n(
zijn schuld kan delgen, en goed kan ma
ken wat hij heeft misdaan. Ook dit be
hoort namelijk mede tot taak van het
strafrecht dat wordt uitgeoefend.
Soorten straf
Legio zijn de strafsoorten, die, met alle
voor- en nadelen, tot in de diepte wor
den uitgeput. De voorwaardelijke straf
behoort hierbij, zomede de zogenaamd*
open gevangenis, zoals we deze thans in
het Limburgse Eygelshoven en hei
Noordhollandse Hoorn kennen, en die
voor de goed oppassende delinquent hei
voortijdig zetten van één voet in de
vrije maatschappij betekent.
Andere straffen, die meer in het buiten_
land gelden, zijn om.
1 De zogenaamde weekend-straf, die-
in Duitsland vooral aan jeugdigen
wordt opgelegd, en die detentie ge j
durende de vrije zaterdag en zondag
betekent, bij uitbreiding ook van
vakantie-dagen,
o De berisping in het openbaar, die
niet alleen jeugdigen, maar ook vo)
wassenen ten goede zou kunnen ko-
q De spiegelende straf, die het verle
nen van diensten aan de persoon of
insteHling, die gedupeerd werd. in
houdt.
A De straf der wedergoedmaking, die
op het goed maken van de toege
brachte schade is gericht.
Het zijn stuk voor stuk strafsoorten.
die in bepaalde gevallen overwogen zou
den kunnen worden, voor zover de wei
die tenminste toelaat. Onder alle om
standigheden blijft de spoedige sanering
van ons gevangeniswezen op dit moment
echter belangrijker. Ook de gestrafte
heeft recht op een menswaardig bestaan
al zou het alleen maar zijn. omdat in
hem het beeld Gods geëerbiedigd moet
worden
F. VAN LANSCHOT-ANNO 1737 - B A N K I E R S - A N N O 1839 -VERMEER Co.
BANKBOEKJES
Maak
meer rente
van Uw geld
Storten en
opnemen
ook per giro
Folder op aanvraag verkrijgbaar
civo=t"
Amsterdam, Herengracht 199-201.
Telefoon (020) 248486,
Postgiro: 3656. Gemeentegiro A 13656
's-Hertogcnbosch, H.Steenweg27-31,tel.22321,giro 1117579
Eindhoven, Keizersgracht 17, tel. 27442, giro 1130570
Tilburg, Stationstraat 17, tel. 30300. giro 1140570
GEMAKKELIJK OPEISBAAR - GEEN KOSTEN - GROTE SOLIDITEIT
Proef met lichtgevende zegels
D£,
(Van onze correspondent)
In het postkantoor te Gouda is de
afgelopen maanden een proef ge
nomen met een machine, die tot
taak heeft de post „op te zetten"
te stempelen, twee fasen in een pc
behandeling die tot dusver met de
hand moesten worden verricht. De
machine kan echter alleen post op
zetten, die van lichtgevende zegels
is voorzien. Om de gistermiddag ge
geven demonstratie met de nieuwe
machine te doen slagen, was men al
sedert 27 augustus van het vorige
Kosten ruim 200 miljoen
In plaats van het slaan van een
eerste paal hebben de beide directeu
ren van de N.V. Luchthaven Schiphol,
mr. J. C. H. van Stapclc en de heer
S. Mul, gistermiddag met twee krach
tige, automatische zandschcppcrs uit
de bevroren grond de eerste klei op
geschept en in een gereedstaande
vrachtauto gedeponeerd. Dit gebeurde
iets ten zuiden van de rijksweg Am
sterdamDen Haag, waar het nieuwe
Schiphol binnen drie jaar zal zijn ver
rezen. De 200 genodigden, die vanuit
een verwarmde tent toekeken, ston
den op de plaats waar over een nog
onbekend aantal jaren de gedeelte
lijke ondergrondse spoorlijn van Am
sterdam zal uitmonden. Deze spoor-
erbinding, die via de nieuwe lucht-
laven zal doorlopen tot Den Haag,
behoort tot de vurigste wensen van de
directie en mr. Van Stapele noemde
in een korte uiteenzetting een
dringende noodzakelijkheid!
De plannen voor een nieuw Schiphol
dateren reeds van 1948 onder de toen
malige directeur U. F. M. Dellaert. Het
huidige Schiphol meet 850 hectare, het
nieuwe zal 1250 hectare groot zijn. De
kosten van deze uitbreidingen de
bouw van een geheel nieuw verkeer.»-
areaal mét gebouwen ad f42 miljoen,
de omlegging over vier kilometer van
de rijksweg en de aanleg van de nleu-
startbanen belopen naar schatting
tezamen ruim 200 miljoen gulden.
Midden tussen de vier zich naar alle
windrichtingen uitstrekkende start- en
landingsbanen, alle circa 3300 meter, zal
het nieuwe gebouwencomplex worden
ipgetrokken. Een centrale plaats daarin
gaat het stationsgebouw innemen. Twee
jaar hebben drie architectenbureaus
gewerkt aan de ontwerpen. Het zijn de
N.V. NACO, Nederlands Ontwerpbureau
Luchthavens te Den Haag, de N.V
Architecten- en ingenieursbureau ir. F.
C. de Weger b.i. te Rotterdam en prof
M. Duintjer, architect BNA te Amster-
t nieuwe stationsgebouw is afge
steld op de geschatte omvang van liet
luchtverkeer in 1975. Men verwacht dan
4 miljoen reizigers (thans 1% min.) en
80.000 vliegtuigen.
Vlak voor het stationsgebouw wordt
in parkeerterrein aangelegd, dat plaats
biedt aan 5000 auto's. In de kelders vaD
bet stationsgebouw van vier verdiepin
gen met een dakterras, is bagageruimte
en een autostalling voor nog eens 340
Naast het stationsgebouw is een be
manningscentrum in twee lagen gepro
jecteerd. Er zullen kantoren worden ge
vestigd van de buitenlandse luchtvaart
maatschappijen. Er zullen ook rustka
mers voor de bemanning zijn. Achter dit
centrum wordt het majestueuze gebouw
van de luchthavendirectie opgetrokken.
Het zal tien verdiepingen tellen en ruim
35 meter hoog zijn. Er tegen aan zal de
53 meter hoge verkeerstoren verrijzen.
Door een luchtbrug met de toren en hel
directiegebouw verbonden zal ten slotte,
ook een gebouw van de rijksluchtvaart
dienst deel uit maken van het nieuwe
gebouwencomplex. Men hoopt het nieu
we Schiphol in het voorjaar van 1966 in
gebruik te nemen.
De combinatie van aannemers bestaat
uit Amsterdamse Aanneming Mij. N.V.
te Amsterdam, dc N.V. Bataafschc Aan
nemingmaatschappij v.h. Fa. J. v. d. Wal
en Zn. te Den Haag en de N.V. tot Aan
neming van werken vh, H. J. Neder-
horst te Gouda.
Lichte kunsten
kennismaking met de nieuws
VARA.teletrisierubriek „Uit" is
niet onaardig geweest. Deze „spiegel
der kleine kunsten" kwam gisteravond
met bijna onstuimige vlotheid op hpt
scherm, gepresenteerd door Bernard
Boudeu-ijn en Kees van Maasdam.
jaar begonnen in Gouda en omge- J Een aaneenschakeling van film-
ving lichtgevende postzegels van 4. flitsen bestreek vrijwel de gehels
8 en 12 cent uit te geven, evenals amusementswereld, van toneel yia
C1 j musical, tot circus, talrijke actualiteu
briefkaarten met een lichtgevend feR aanfonendc> mflar de tneU
oalkje naast de zegelopdruk van 8 ,ieid w„armee alles werd opgedist,
cent. meestal zonder overgangen, soms een
Omstreeks 1950 is het plan geboren S tik^e verwarrend. Iets meer rust in
om. het opzetten van de poststukken l het programma zou de vlotheid niet
machinaal te laten plaats hebben. Van schaden, maar eerder onderstrepen.
de vele onderzochte mogelijkheden bleek i Niettemin zal deze kleurige en ufo-
de luminescentie de meest bevredigende J li)ke rubriek wel veel waardering
resultaten te'hebben. In 1954 werd hier- vinden.
cp patent verkregen. Aan de postzegels i De VARA verzorgde ook voor hel
worden bepaalde, met het oog vrijwel J eerst de uitgebreide actualiteitenru-
niet waarneembare stoffen toegevoegd, t briek „Achter het nieuws" met korts.
die de eigenschap hebben bii kortegolf. J Ptttige commentaren.
bestraling (bijv. ultraviolette) een deel J Een half uurtje werd gewijd aan het
van deze onzichtbare straling te trans- l "u dan toch definitieve afscheid van
formeren tot zichtbaar licht. "et programma „Onbekend talent", een
Om het kostenprobleem te ontgaan, i helaas vrij slechte opname van herop-
werd een machine ontwikkeld, die een treden door enkele solisten en enserq.
normale postzegel op de brief kan her- j bles die in deze ru&riek hun debuut
kennen en bovendien rekening houdt i hebben gemaakt. Een door het amateu~
met firmastempels reclame enz. deze risme uiteraard niet sterk geheel, bo.
machine vormde in 1956 het middel- i vendien nog opgeschroefd tot een
punt van de Nederlandse inzending op showtje dat voornamelijk erg druk
de internationale postmechanisatie-ten- aandeed bij matige inhoud.
toonstelling in Rome.
De proeven met de machine voldeden J
evenwel nog niet helemaal, hetgeen
zijn oorzaak vond in het verschil tussen J
de Nederlandse en Amerikaanse post-
stukken, op welké laatste minder sto-
rende firma-opdrukken voorkomen. Het
kenmerken van dc zegels vormde daar- De moeilijkheden Inzake de regeling
nm aan nnnrWail* l betreffende het honorarium en de voor
re hi-i«i,on rfü ir, cfanojt waarden, van toepassing op losse me-
De brieven, die thans in stapels de dew6riting van musici aan televisie-
machine Ingaan, worde,, gesorteerd. ultze„din|e„, hebb.„ de AVRO-televi-
waarbij de ongeregelde stukken alsme- sieleiding genoodzaakt tot het aanbreh-
flë de brieven, waarvan het stempel zich gen van wijzigingen In het aangekon*
aan de onderzijde bevindt, apart bij- J digde televisie-programma voor zater-
een worden gebracht om daarna op- dagavond 19 januari,
nieuw, omgedraaid, in de machine te I Het programma „Sterren en Streken",
worden gezet. Men heeft nu drie weken J dat vanuit de Stadsschouwburg te Ny-
dagelijks waarnemingen met de machine megen zou worden uitgezonden, komt
gedaan. Daarbij bleek dat ongeveer 65 te vervallen. Het programma vermeldt
procent van de aangeboden post vannu- o m. een heroptreden van de haro-
lichtgevende zegels was voorzien. De i mond-organist» DouglasjDuke, de verto-
resterende 35 procent was voorzien van van een film uit de serie „De ver.
kinderzegels, dienststempets ot niet- Jdigers waar«ehi)nll|k een tittl
I zending van het literair-programma
lichtgevende zegels. I Hou aa„ je woord. -
Na de gunstige resultaten in Gouda i De medewerking van de Koninklijke
wordt een proef od grotere schaal in Luchtmachtkapel aan deze televisie
een groter postaal centrum nvonvo- avond staat nog niet geheel vast Hier-
fren. Op ziin vroegst zal dit 1964 zün. over wordt thans nog overleg gepleegd.
Dan hoopt men namrtHk voldoende D? kaPel ,zo" gedurende ongeveer 25
gegevens over de arbeidsbesparing tc J ™in. e.n in et televisie-programma
hebben verkregen, om na te gaan of J
verdere invoering van de machine i
rendabel is.
i concerteren.
DE TOEKOMST VAW SCHIPHOL
;9 .0 VARA-Varia en licht* gram. VPRO:
16.30 V d Jeugd. VARA: 20.00 Nwb 20.08
Licht* ork mui en zangBolisten 20.40 Kaf
cn koren: wekelijkse notities 20.50 Het puik
van zoete kelen: opera-aria's met corron
|-21.35 Onbewoond interview met Fred
I Kaps cn gram 22.05 Moderne kamermu#
I 22.30 Nw- 22 10 Jn77iTiu7 23 !5 Weerklank'
I muzlek-revue 28.55—24.00 Nws.
Hilversum II, 298 m. 19.00 Nwb en wéér-"
I praatje '.9.10 Meded of gram 19->lt5 Leger
I des Heilskwartier 19.30 Radiokrant 19.50
I Licht Instrumentaal trio 20.10 Omroepork
I en solisten: klass muz 21.20 De eeuwige
I Jeugd van Heidelberg, radio-documentair»
1 21.50 Kttus gram 22.00 Kanttekeningen
Si
i
televisie
itelijke liederen 22.30 Nws 22.40*
•denkling 22-53 Lichte grar
23.55—24.00 Nwa.
NCRV: -.7.00 V d kinderen. NTS: 17.3C
7.45 De Verrekijker, jeugdjournaal. NCRV
3.30 Alles draait om moeder. TV-feuCHe-
NTS: 20.00 Journaoal
J zLn op. Intellcgcnticspel
J mer 21.00 Impressie vai
Programma voor morgen
44
Kasimba stond een beetje afzijdig van de vlees
uitdeling. Zó verward was de blanke man geweest,
dacht hij, dat hij zelfs vergeten had om de grote
olifantsbul neer te schieten. Nu klopte er iets niet
meer in de voorstelling, die Kasimba van de blan
ken gemaakt had. Het ongeluk met de Hutu was
immers toch al gebeurd, waarom was de blanke
man de kudde olifanten niet gevolgd, om de bul
het genadeschot te geven?
Hij wreef zijn hals en dacht na. Langzamerhand
maakte zijn verwondering plaats voor een zekere
voldoening over de achteraf toch nog geslaagde
tocht naar Kisenyi. Het voUt had volop vlees en ze
zouden hem met des te meer vertrouwen erken
nen als hun dorpshoofd. In feite was hij dat niet,
In feite was de oude man met de krans van grijs
haar het hoofd van de clan, maar in de praktijk
liet hij de leiding over aan Kasimba.
Nauwelijks had hij die gedachte voltooid, of
diezelfde oude man stond voor hem.
„Ik zie dat je een geweer hebt", zei de oude man.
Met een schok werd Kasimba zich bewust, dat
hij het geweer van de blanke man nog steeds in
zijn linkerhand hield. Al gaande was het geweer
voor zijn idee tot een gewone stok geworden,
zoals zo dikwijls gedragen wordt door wandelende
inlanders. Hy keek ontsteld naar het wapen en het
duurde even, voordat hij in gedachten de weg was
teruggegaan, waaruit dit vreemde bezit te ver
klaren was. Zeker zo was het gekomen: de blanke
man durfde niet met een geweer de grens over, nu
hij een gewonde en een olifantskop in zijn wagen
had. Daarom had hy het wapen zolang aan hem
Kasimba gegeven en hier had hij het nu in zijn
hand.
Hij knikte na een lange pauze, waarin de oude
man hem met zijn troebele ogen had aangekeken.
„Ndio' tata, ik heb een geweer. Het is van de
rode blanke, die de olifant voor ons gescholen
heeft, maar hij heeft het zolang aan mij gegeven".
De oude man knikte aandachtig. Hij haastte zich
niet om tc antwoorden, evenmin als Kasimba dat
gedaan had. Ze waren Watutsi leden van de ko
ninklijke stam en een Tutsi kakelt niet als een
kip, die een ei heeft gelegd.
De oude man lachte een beetje spottend. Zijn
tandeloze mond trok er helemaal door open. Hij
zei: „Ik zie, dat je veel geleerd hebt van de blan
ken, mijn zoon! Je hebt je zo vriendelijk voorge
daan, dat de blanke man je zelfs zijn geweer ge
geven heeft." Kasimbo keek met toenemende aan
dacht in de troebele ogen. Hy omklemde de loop
van het geweer steviger en het was alsof de
kracht van het wapen doortrilde in zijn arm. Hy
ging rechtop staan en sloot zyn voeten aaneen.
„Behalve een handvol geld om ons de schade i teman 9 5 kia«s gram* 9.35* Wau.»
te vergoeden, die de olifanten hebben aangericht, J JAO Morgenwijding :o.oo Arbeidsvitaminen
heb je nu ook een geweer, zodat we zelf meer 1 1c^r<^oric^mus :muz ^Tou^Uchv
olifanten kunnen schieten. Maar je zult je moeten instrumentaal ensemble 12.30 Meded ten
haasten, want nu tembo verontrust is, zal hij behoeve van land- en tuinbouw 12^3,
zijn kudde meenemen naar het park en daar is J ewentaèel^actueei ^f^gram6•S^^Beursbef
nog steeds de blanke man die ons dwingt om van 13.30 Trompet-recital :-i.oo viool cn piano:
de dieren af te blijven!" 1 moderne muz :4.30 v d vrouw :s.os zing
I met ons mee 15.30 Voordracht 15.45 Licht'
Naarmate hy langer sprak, wond de oude man l instrumentaal ensemble 16.00 Van vier tot
zich meer op. Zijn ogen leken helderder te wor- J '%e?? TJZfJïïJ?™
den en hij balde zijn vuisten. „We zouden iedere 1 ^^spei"; lcmc muz I8.30 Sportpraatj#"
da» vlees kunnen eten!" zei hij schor. J :8.35 De gesproken brief 16.40 Licht in-
Kasimba wist niet, wat te antwoorden. Hij 1 «trumentaal kwartet,
dacht: Tata weet niet wat hij zegt. Een oude J Hilversum n, 298 m. KRO: 7.00 Nws 7.10
man wordt als een klein kind, dat praat en Morgengebed 7.1a Gram, strip v _d Jeugd
dwingt, omdat het 'iets hebben wil dat niet van I
hem is. Hy moest liever zwijgen, dat past bij zijn schoolradio." NCRV:
grijze haar. En hij moet het aan mij over laten, 1 Geeste ljkc muz (gr) 10*16 Morgendienst,
om met de blanken te onderhandelen. Mij ver- HSU"**»4 jS'Swrt.
1 ze, ze geven me zelfs hun geweer in bo- 1 noodklok ïa.o-i Paris ct ses vedettes <gr>
1 12V d boeren 12.36 Meded ten behoev»
J van land- en tuinbouw 12.38 Draalen
Nu was het geweer niet langer een stok, het maarwin (gr) 12.35 Katholiek nieuws 13.00
was tot een symbool geworden, dat hem uithief Nws l3.15 Draalen maarll (verv) 13.40 Wi»-.
boven de leden van zijn stam. En opeens begon J ïondag^l). NCRV: 14.00 Metropole^orkwn'
hij te praten, zoals de paters van de missie hel 14.36. ik wti mijn kinderen terug, hoor-
hem hadden voorgezegd. „Tata", zei hij, „je moet 1 <'1,erh, va" maandag 14 Januari Jl.)
boos. *jj£.
waring.
6.50 Volksliedjes
ben om in het Albertpark op olifanten te jagen.
Ook als alle blanken weg zijn, aal dat zo blijven,
anders zouden de olifanten in een paar jaar tijd S ucht"'
uitsterven." J perspectief, lezing.
De ogen van de oude man bekeken Kasimba, televisie
alsof die een vreemdeling was. Na een poosje zei 1
hij hoofdschuddend: ,Ik weet niet wat ik hoor. j
Ben jij een zwarte man of een blanke? Moet jij 1 derën 16.30 Ver
tegen een oude man zeggen, dat de blanken ge- J over archeologische vondsten.' NTS:
lijk hebben met ons te verbieden op olifanten te 'ópV he? vo^n^Ton^tuk^1 w
jagen?" 0°° idealist, toneelstuk.6 NTS: 22.50—32[3*
(Wordt vervolgd). Journaal.
1 Jeugd
18.50 SocUa»
1. eerie films
