Nieuwe Leidse Courant
Na zeer korte periode van
dooi vannacht weer vorst
Commentaar
Helikopter helpt zeven keer vogels
President Togo bij
opstand vermoord
Zwager neemt
bewind over
Wegen in heel Nederland spiegelglad
Elfstedentocht
donderdag?
halfjaarlijkse
OPRUIMING
Maandag 14 januari 1963, 43ste jaargang
r
OPRUIMING
van VOGELKOOIEN
bij VLIELAND
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Kantoren Leiden Steenstraat 37
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
kom maar kijken.
NIEUWE RIJN 50
i hert in teghenipoet"
Postbus 76 Telefoon 31441
Vieuws in
één oogopslag
De scherpe kantjes van
de winter schijnen eraf.
Een lichte dooi heeft de
strenge winter even ver-
dreven. Maar de wind is
weer naar het noorden ge
draaid. Dat wil zeggen,
dat het wéér gaat vriezen.
En dat de strenge winter
van 1963 (vermoedelijk
donderdag) een elfsteden^
tocht zaïl kennen.
t De aanhoudende vorst
maakt het steeds moeilij
ker de eilanden Goeree er»
Overflakkee en Schou-
wen-Duiveland per boot
te bereiken. Maar tot nu
toe is dat steeds gelukt.
En zelfs de veerman van
Tiengemeten is er steeds
In geslaagd de verbinding
in stand te houden.
schijnt een ware attractie te zijn. De honderden automobilisten die er dit tveek-
ver het bevroren IJsselmeer naar Monnikendam, Volendam en Marken te rijden,
beleefden de sensatie, zich te wanen enerzijds in een poollandschap, anderzijds op een soort voorjaars-bol-,
lenvelden routeStille achtergrond van het gewriemel: Monnikendam in winterse nevel.
Rumoer aan Afrika s westkust
In de kleine Westafrikaanse staat
Togo een vroegere Franse kolonie
hebben gisteren militaire opstan
delingen president Sylvanus Olyro-
pio vermoord en zijn regering ge
arresteerd. In een radio-uitzending
uit Lome, de hoofdstad, is gezegd,;
dat maar één minister aan gevan- j
genncming is ontsnapt. Later
den enkele arrestanten in vrijheid
gesteld. De 60-jarige president werd
op enkele meters van het hek van
de Amerikaanse ambassade doodge
schoten. Kennelijk heeft hij bij de
vertegenwoordiging van de Ver
enigde Staten zijn toevlucht willen
zoeken.
De opstandelingen, die onder lei
ding staan van de voormalige sergeant-
majoor Dodze, hebben Nicolas Gru-
nitzky, zwager van de vermoorde pre
sident en ex-leider van de Democrati
sche volksunie, bereid gevonden een
nieuwe regering te vormen. Hij ver
bleef in de buurstaat Dahomey in bal
lingschap. Hij is al eerder premier ge
weest, namelijk van september 1956
tot mei 1958. Hij werd 5 april 1913 in
Togo geboren. Hij stamt uit een in
vloedrijke familie van Poolse oor
sprong. Zijn opleiding kreeg hij in
SYLVANUS OLYMPIO
In de kleine Westafri
kaanse republiek Togo
hebben opstandige mili
tairen een greep naar de
macht gedaan, na de pro-
westerse president Sylva
nus Olympio te hebben
vermoord.
Gisteravond om zes uur
J de voorzitter van de
Tweede Kamer, dr. L. Q
Kortenhorst, in het Rode-
Kruisziekenhuis in Dei»
Haag overleden.
Morgen begint in Oost-
Berlijn het communistisch
partijcongres. Dan zal wel
licht het conflict tussen
Moskou en Rood-China
climax bereiken. Een
verrassing zal wellicht
zijn, dat de Russische pre
mier Chroesjtsjef betref
fende de Berlijnse kwestie
gematigder voor
stellen zal lanceren.
Ook India is geneigd hei
voorstel van de Colombf»-
eilanden tot regeling van
het grensgeschil met Rood-
China te aanvaarden. Dit
u men kunnen opmaken
de woorden van pre
mier Nehroe, die de ini
tiatieven van de zes neu
trale landen toejuichte
Het horecabedrijf is on
tevreden over de minister
economische zaken,
die een prijsstop heeft af
gekondigd voor alcohol
vrije dranken, bier en
jenever. In deze branch»'
men niet zozeer onte
vreden over deze prijs
stop, maar veel meer, om
dat de minister getoono
zou hebben de grote struc
turele problemen van de
horecabedrijven niet te
kennen.
Eindelijk is het dan toch zover. D»
twaalfde Elfstedentocht wordt gehouden
Donderdag kunnen de schaats-enthou
siasten de gladde ijzers onderbinden, ten
minste als niet evenals in 1960 (te
tocht vierentwintig uur tevoren zal wor
den afgelast!
Immers, het is langzamerhand een be
kend verschijnsel geworden, dat onmid
dellijk na de aankondiging van de Elf
stedentocht de dooi intreedt
In ieder geval zullen de verwoede rij
ders met spanning de donderdag tege
moet zien. Het is ten slotte al weer eer.
Jaar of zes geleden, dat de barre toch»
werd gehouden.
De vereniging „De Friese Elf Steden"
die vandaag ljet besluit nam het schaak
evenement bij uitstek toch te laten door
gaan, was echter optimistisch. En nu
maar afwachten. Zal 't „Friezen" of zal
het dooien?
(Zie ook pagina 7)
MORGENOCHTEND
om 9 uur begint onze
De strenge tot zeer strenge vorst heeft het grootste deel van Europa de
rug toegekeerd en heeft plaats gemaakt voor een lichte dooi, die echter
van zeer korte duur zal zijn daar de wind inmiddels naar noordelijke
richting is gedraaid en weer wat koudere lucht aanvoert. Na een dag met
temperaturen even boven het vriespunt zal de komende nacht in vrijwel
het gehele land lichte vorst voorkomen, terwijl hier en daar ook nog wat
sneeuw zal vallen. Door de plotselinge daling van de temperatuur waren
vanmorgen alle wegen in ons land al spiegelglad.
Vooral morgen overdag is de kans
op sneeuw erg groot, als gevolg van
een nieuwe depressie die tussen Noord-
Noorwegen en Groenland tot ontwik
keling is gekomen en nu in zuidelijke
richting trekt. Hoewel de temperatuur
wat behaaglijker is geworden, bete
kent dit geenszins dat de overlast van
sneeuw en ijs is verdwenen ver
scheidene eilanden zijn nog geïsoleerd
terwijl steeds meer veerdiensten het
bijltje erbij neerleggen.
Voor wat betreft de verbinding met
het eiland Goeree-Overflakkee kan wor
den opgemerkt dat nog niet van een iso
lement der eilanden kan worden gespro
ken! Van vorige week vrijdag af varen
er tussen Dintelsas in Noordbrabant eD
Ooltgensplaal-Sluishaven twee grot»
veerboten. Deze boten voeren per da*
elk vier vaarten vice versa uit met b»
hulp van twee sleepboten, die de vaai-
geul zoveel mogelijk openhouden. Oo*
vandaag zouden de boten enkele keren op
en neer varen, al komt steeds meer drljf-
Ijs het Volkerak af, dat vooral moeilijk
heden oplevert bij het invaren van d»
havens. De veerboot van Nieuwendijk
naar Tiengemeten vaart nog steeds een
keer per dag Regelmatig krijgen de 150
bewoners van het eiland post, levensmid
delen, kolen en veel pulp voor het vee
De Lek, die vanmorgen bedekt was me»
zwaar drijfijs van de Beatrixsluis te
Vreeswijk tot Krimpen aan de Lek. t»
gisteren door drie ijsbrekers opengebro.
Kamervoorzitter
Kortenhorst
overleden
Wadden
De veerboten naar Terschelling cn
Vlieland, die gistermorgen uit Harlingeu
waren vertrokken, moesten onverrichtei-
zake terugkeren. Ter hoogte van de Frie
se kust hadden zij met zwaar drijfijs t»
kampen. Vandaag zouden opnieuw po
gingen in het werk worden gesteld d»
eilanden uit hun isolement te verlossen
Het afgelopen weekeinde zijn de veex-
diensten Brakel en Herwijnen over de
Waal, Doorenburg en Pannerden over a«
Rijn en die over de Merwede bü Woud-
riohem gestaakt.
De 250 ton nietende Limfjord is zater-
dag na enige tientallen uren tussen de
(jsschotsen te hebben rondgedreven de
haven van Terschelling binnengevaren
Het schip, dat geladen is met veevoer,
was met de vloed meegedreven en kon
niets uitrichten. Bij het opnemen van de
vloed was het mogelijk de Limfjord de
haven binnen te loodsen
Een aantal rivieren en meren is het
weekeinde berijdbaar geweest vooi
auto's, brommers en fietsen. Zo zijn en
kele duizenden automobilisten met hun
auto's over de Gouwzee naar Marken ge
reden. De rijkspolitie had uitvoerig»
maatregelen genomen, waardoor moeilijk,
heden op de Gouwzee voorkomen wet
den. Zo was men verplicht van Monni
kendam naar Marken te rijden en van
Marken uit naar Volendam. Er was bit
Marken een parkeergelegenheid gemaakt
maar hiervan werd slechts weinig ge
bruik gemaakt. De automobilisten gingen
langs meters hoge sneeuwbergen via
Edam weer naar de hoofdstad terug.
Ook het IJsselmeer is zaterdag „gr.
nomen". Vijf jongelui uit Staveren maak
ten de tocht naar Enkhuizen per brom
mer. Zij hadden zowel voor de tocht heer.
als terug drie kwartier nodig. Als bewijs
voor de overtocht hebben zij op het ge
meentehuis in Enkhuizen een verklaring
gekregen
De afstand van Staveren naar Enkhui
zen is ongeveer twintig kilometer. In de
winter van 1946 was het ook mogelijk
het IJsselmeer per voertuig over te ste
ken. Het gebeurde destijds per fiets en
per auto.
Kou in Amerika
eist 31 doden
Hevige koude in de Verenigde Staten
heeft tot dusver aan 31 mensen het leven
gekost. Eén van de slachtoffers was een
automobilist, die doodvroor in het wrak
van zijn over de kop geslagen auto.
In Texas wordt de citrusoogst door de
vorst bedreigd, terwijl zelfs in het ge
woonlijk warme Californië op sommige
plaatsen het kwik onder het nulpunt
daalde
Het weerkundige station te Lubbock in
Texas registreerde een record met bijna
18 graden Celsius onder nul. Te Craig in
Colorado vroor het zelfs 36 graden Cel-
Frankrijk. Hij is voorstander van een
pro-Franse politiek.
De opstandelingen hebben gevangen
gezette leden van de jeugdbeweging Ju-
vento vrijgelaten en Togolezen die naar
Ghana waren gevlucht, verzocht terug
te keren. Volgens Radio-Lome heeft
„wettige organisatie", onder leiding
de vroegere minister van landbouw (die
als balling in Ghana verbleef) Paul
Meatchi. voorlopig de macht in handen.
Gemeld werd ook dat Togolese troe
pen naar de grens met Ghana zijn ge-
gaan. Ook de grens met Dahomey is
gesloten. Dahomey heeft troepen naar
zijn grens met Togo gestuurd, maar zal
zich niet met de binnenlandse aangele
genheden van zijn buurstaat bemoeien.
Vertegenwoordigers van president Hu.
bert Maga hebben al besprekingen ge
voerd met het revolutionaire comité.
Ook president Kwame Nkroemah van
Ghana is benaderd om zich buiten de
opstand te houden. Hij zou dit al heb
ben beloofd.
Gespt
einnen
De situatie tussen Ghana en Togo
as al enige jaren gespannen. Nkroemah
wilde dat Togo een provincie van Gha
na zou worden, maar Togo prefereerde
onafhankelijkheid. Daarna beschuldigde
Nkroemah Togolezen de hand te hebben
in de aanslagen op zijn leven. Ook
Frankrijk en de V.S. hebben gezegd zich
te laten met de opstand in Togo.
De mededeling van Olympio's dood is
op het Witte Huis met grote ontstelte-
ontvangen. Men beschouwde hem
en van de politici die in Afrika een
gematigde politiek voerde. De Franse re
gering verklaarde de toestand nauw
lettend te volgen.
Togo zit als een smalle strook land
ingeklemd tossen Ghana en Dahomey.
sen miljoen
mensen, het aantal blanken is ongeveer
2.000 (Z|j zouden overigens allen onge
deerd zün). Na de eerste wereldoorlog
werd Togo van Duitsland afgenomen en
In tweeën gesneden om te worden ver
deeld tassen Frankrijk en Engeland.
Het Engelse deel de grens liep
dwars door het stamgebied van de Ewe-
stam sloot zich aan bfj Ghana. Het
Franse deel werd het onafhanklijke
Togo. Nkroemah van Ghana heeft her
haaldelijk geprobeerd het kleine Togo
te intimideren, maar Olympio liet zich
niet overbluffen.
De vermoorde Olympio is in Lome.
de hoofdstad van Togo geboren. Hij
ging in 1944 in de politiek, nadat hij
bij het Unilever-concern een hoge
functie had bekleed. In 1946 werd hü
voorzitter van de eerste volksvertegen
woordiging in Togo, in 1958 premier
en in 1961 president, nadat hij een
einde had gemaakt aan elke oppositie.
In december 1961 werd een komplot
tegen hem ontdekt. De Togolese regering
was toen van mening dat Nkroemah hier
de hand in had. De grens tussen Ghana
en Togo was ook gesloten.
bezorging 18—19
HPYVEEDE-Kamervoorzittcr dr. Leonard
Gerard Korfenhorst is „in het harnas"
gestorven. Het is kenmerkend voor deze
dynamische man, wiens geest tot het laatst
toe wakker en actief is gebleven, dat hij
zich de rust van de oude dag niet heefl
willen gunnen. Zijn gezondheid werd de
laatste tijd duidelijk slechter, maar on
gekende plichtsbetrachting en intense toe
wijding tot de zaak die de liefde van zijn
hart had, deden hem vorig jaar nog het
besluit nemen zijn hoge ambt tot aan de
komende verkiezingen te blijven vervul
len. Het heeft niet zo mogen zijn. Toen
hij eind '62 zijn werk moest staken en
spoedig daarna in het ziekenhuis werd
opgenomen, voorvoelden velen dat het
einde naderde. Voor zijn verwanten een
smartelijk verlies, is zijn heengaan voor
ons parlementaire en politieke leven een
grote slag, omdat het zo onnoemelijk veel
aan hem heeft te danken.
Rijk en veelzijdig is dit leven geweest.
Rijk vooral aan begaafdheden, die niet
ten eigen bate maar in dienst van de ge
meenschap werden aangewend. Korten
horst was in vele opzichten een briljante
persoonlijkheid. Hij beschikte over een
scherpe intelligentie, een grote eruditie en
een enorme werkkracht, die hem al vroeg
een vooraanstaande plaats in maatschappij
en staatkunde deden innemen. Zijn be
minnelijk karakter maakte hém bij uit
stek geschikt om mensen en groepen met
elkaar in contact en tot samenwerking te
brengen: werkgevers en arbeiders, katho
lieken en niet-katholieken, politici en za
kenlieden. Daarnaast had hij als weinigen
de gave van het (gesproken en geschre
ven) woord. Daarvan legde hij steeds weer
getuigenis af in zijn vermaarde redevoe
ringen en zijn puntige journalistieke bij
dragen, waarin de politicus Kortenhorst
zich bleef uitleven, ook toen het Kamer-
presidium hem ten deze tot terughoudend
heid dwong.
Als voorzitter van de Kamer zal de over
ledene een bijzondere betekenis blijven
behouden in onze parlementaire geschiede
nis. Hij verliet de platgetreden paden en
bracht in de Kamer essentiële vernieu
wingen aan. waarop latere generaties van
parlementariërs zullen voortbouwen. Dat
kon hij doen, omdat hij, zoals prof. Romme
het eens heeft uitgedrukt, de Kamer niet
met de hamer maar met zijn persoon re
geerde. Geen van zijn voorgangers heefl
zoveel gedaan om de status van de volks
vertegenwoordiging te verhogen en de af
stand tussen parlement en kiezer te over
bruggen. Daartoe doorbrak hij de sfeer
van kille plechtstatigheid, verschafte hij
radio en televisie toegang tot 's lands ver
gaderzaal, gaf liij de stoot tot het jon
geren- en studentcnparlenient en trok hij
erop uit om jonge intellectuelen warm te
maken voor een politieke loopbaan.
Kortenhorst was vóór alles een vroom
christen. Hij schaamde zich zijn geloof
niet Velen zullen zich dezer dagen de
religieuze bewogenheid herinneren, waar
van hij bij de herdenkingsplechtigheden
in de Kamer immer blijk gaf. Nu zal hij
daar morgen zelf worden herdacht. Moge
dat geschieden in de geest van de man
die zich op zijn hoge post een instrument
wist in de hand van zijn Heer.
c RITA)
Hoe schrijf je Rietje Sjerromski? Ik
ben bezig kaartjes te maken voor mijn
verjaardag.'
(Van onze parlementsredactie»
De voorzitter van de Tweede Ka
mer. dr. L. G. Kortenhorst is gister
avond om zes uur overleden in het
Rode-Kruis-ziekenhuis in Den Haag,
waar hij sinds enige weken werd ver
pleegd. Dr. Kortenhorst is 76 jaar ge
worden. Zijn heengaan is door de
minister-president, prof. dr. J. de
Quay, geschetst als een verlies, zowel
voor zijn familie als voor het parle-
Zie pagina 7
De Bilt verwacht tot dinsdagavond:
Opklaringen en slechts enkele verspreid
voorkomende sneeuwbuien. Matige tot
zwakke wind uit oostelijke richtingen.
Matige tot strenge vorst, maar In de kust
streken lichte tot matige vorst.
(Opgemaakt te 11.15 our).
ZON EN MAAN
Dinsdag 15 januari: zon op 8.42, onder
16.57; maan op 23.11, onder 1129.
Donderdag 17 januari: laatste kwartier.
Tendens dalend
Zondagmiddag tegen zes uur is van
het Nederlandse motorschip Gré, dat on
derweg was door het Noordzeekanaal
naai de Coenhaven in Amsterdam, de 29-
jarige Spaanse matroos Ventura BarraJ
Garcia uit Puerta del Sol over boord ge
vallen en verdronken. Een portier van
een langs het kanaal gelegen fabriek, die
de man over boord zag vallen, waar
schuwde de politik.
D™L
heeft piloot Jan sigaretten-importeur uit Sche- dcrlandse vereniging tol be- Pilool Menge maakte van van de vreemde vogel aan.
Menge zaterdag met een veningen. De voedseldrop- scberming van dieren wacht- Schiphol af in totaal
helikopter boven een sibe- p'ngs geschiedden in de Nwe te al op Schiphol met een vluchten, waarop zeven a
risch aandoend Nederland ge- Meer vlakbij Schiphol Hier is groot aantal zakken voedsel, acht plekken in de vaarroute n
vlogen om enkele duizenden het voedsel droppen uit vei- ingezameld door de leden van op de Nieuwe Meer werden Ve V2* 'P;8? tn Amster-
vogels voor het eerst sedert ligheidsoverwegingen verbo- 'e vereniging en door de Am- bevoorraad met 300 kilogram T3™ noPen> dat net leed voor
het invallen van deze barre den voor vliegtuigen van de sterdamse politie. Aangezien voedsel,
winter aan voedsel te helpen. Koninklijke Luchtmacht, die echter graan zich minder
De helikopter, eigendom van voor het comité Wintervoede- goed voor dropping leent. Bij elkaar waren er enkele
Aero Ypenburg N.V. op het ring van vogels vogelconcen- werd overeengekomen, dat duizenden vogels, eenden,
vliegveld Zestienhoven bij traties bevoorraden. dit per auto naar de plaats, meeuwen, meerkoeten en een
Rotterdam, was voor dit doel Een delegatie van de afde- waar de vogels bijeen zijn, aantal zwanen verzameld De bare Koude werk werd ge-
beschikbaar gesteld door een iing Amsterdam van de Ne- zou worden gebracht. dieren trokken zich weinig bruikt.
Dit was voor het eerst, dat
n helikopter voor dit dank-
-5 -6 O.X