Nieuwe leidse Courant
GEEN INKRIMPING LIJNENNET?
Commentaar
Ijs sluit eilanden al bijna
van de buitenwereld af
Kapitalistisch probleem voor Moskou
Regering: K.L.M. handhaaft haar hoge standaard
Streven naar uitbreiding
op route New York
Luchtmacht dropte
voedsel voor vogels
Tsjombe in
N.-Rhodesië
Dr. Kortenhorst
ernstig ziek
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvastfgh if gheblevan
mijn hert in teghenspoet"
Zaterdag 12 januari 1963, 43ste jaargang
r N
Vurige strijd
tegen het ijs
Zie pagina 7
Abonnementsprijzen
2,80, p.kw. 8,25
Klachfendienst bezorging 18—19
Vieuws in
een
oogopslag
Door de aanhoudende
vorst stijgt de nood in de
dierenwereld en krijgt de
mens het steeds moeilij
ker. De genie vecht ver
beten om de enige vaste
verbinding met helt eiland
Goeree-Overflakkee in
stand te houden, op de
binnenwateren ondervindt
de scheepvaart steeds
meer hinder van de ijs
gang. Op de Gouwzee zijn
rijbanen uitgezet, waarvan
vele automobilisten ge
bruik zullen maken.
De regering heeft bij
de Tweede Kamer een
nota ingediend, waarin de
recente geschiedenis van
de K.L.M. wordt uiteen
gezet. De nota bevat geen
concrete voorstellen. Ver
moedelijk zal de K.L.M.
evenwel een staatsbedrijf
worden. Naaar verluidt,
zal van inkrimping van
het lijnennet geen sprake
zijn.
President Tsjornbe van
Katanga is vanochtend in
Noord-Rhodesië aangeko
men. Tussen de Union Mi-
nière en de centrale Kon
golese regering is een
overeenkomst gesloten
over de verdeling van de
gelden van die maatschap
pij. De bepalingen van het
ontwerp zijn niet bekend-
Minister Van Aartsen
heeft de besprekingen met
de werkgevers- en werk
nemersorganisaties in het
bouwbedrijf over de moge
lijkheden van doorwerken
bij vorst hervat. Over het
productieverlies door de
winter zijn nog geen cij
fers bekend, wel worden
er steeds meer geslaagde
doorwerk-proeven geno-
Sinds het begin van dit
jaar zijn reeds zeshonderd
Papoea's naar Australisch
Nieuw-Guinea gevlucht.
De vluchtelingen tonen
zich beducht dat na de
bestuursoverdracht aan
Indonesië het land een
periode van grote armoede
zal doormaken. De uittocht
is begonnen na de inci
denten met een groep In
donesische para's.
Maandag wordt in
Brussel de conferentie
over de toetreding van
Engeland tot de E.E.G.
hervat. De komende we
ken zullen naar algemene
verwachting tot een cli
max leiden. Nederland en
België zullen de volgende
weëk trachten Engelands
toetreding te bespoedigen.
Dierenvrienden die brood of an-
oer voedsel beschikbaar hebben
Poor de vogels in nood. kunnen
O't aan die ANWB-Wegenwach-
ten afgeven, die op het scherm
van hun gele motorfiets of op de
voorruit van hun wegenwacht
auto deze letter B hebben aan
gebracht.
(Van onze parlementsredactie)
DE REGERING heeft van de K.L.M.-Ieiding nog geen voorstellen ont
vangen over produktievermindering en inkrimping van het lijnennet
der maatschappij. De ministers van verkeer en waterstaat en van finan
ciën, drs. H. A. Korthals en prof. dr. J. Zijlstra, zijn dan ook niet in staat
op dit punt reeds nadere mededelingen te doen. Aldus valt te lezen in een
nota over de K.L.M., die deze week reeds in het vooruitzicht was gesteld
en gisteravond (na de wekelijkse kabinetszitting) bij de Tweede Kamer is
ingediend. Op basis van dit stuk zal volgende week een Kamerdebat wor
den gehouden. De nota geeft een beknopte opsomming van de moeilijk
heden, die tot de huidige crisis bij de K.L.M. hebben geleid, en vermeldt
voorts de voornaamste gebeurtenissen van de afgelopen periode.
Met nadruk verklaren de minis
ters Korthals en Zijlstra aan het slot
van de nota, dat de problemen waar
voor de K.L.M. zich ziet geplaatst,
er niet toe hebben geleid dat het
door haar geleverde produkt ook
maar enigermate aan waarde heeft
ingeboet. „Met waardering",
schrijven zij, „moet worden gecon
stateerd, dat het personeel met toe
wijding zijn taak vervult en het be
drijf zijn hoge standaard, zowel wal
betreft veiligheid en regelmaat als
verzorging van passagiers en vracht,
handhaaft. De K.L.M. staat in dezen
nog vooraan in de gelederen der
internationale luchtvaartmaatschap
pijen".
Geen inkrimping
Men verwacht in Den Haag, dat de
regering ook volgende week in de Ka
mer nog niet concreet de wegen en mid
delen tot sanering van de K.L.M. zal
willen aangeven, voorzover zulks tot
haar competentie behoort Zij zal hoog
stens enkele mogelijkheden noemen en
zich voor het overige eerst .willen be
raden over voorstellen van de K.L.M.-
Ieiding, indien die haar zouden bereiken
Welke maatregelen ook zullen wor
den genomen, van een enigszins be
langrijke inkrimping van het lijnen
net zal, volgens waarnemers, in geen
geval sprake zijn. Een dergelijke
maatregel zou de positie van de K.L.M.
in de Air Union aangenomen dat ze
daarakn gaat deelnemen bij voor
baat ernstig verzwakken. Op een aan
deelpercentage dat soelaas biedt,
hoeft dan niet meer te worden gere
kend. Wel zullen waarschijnlijk en
kele onrendabele lijnen (Zuid-Ameri-
ka, Zuid-Afrika) worden opgeheven,
maar daarnaast zal, naar verluidt,
worden gestreefd naar uitbreiding en
intensivering van het verkeer over de
belangrijkste lijn, n.l. die naar New
York.
Handhaving van het merendeel der
lijnen betekent echter, dat wél drastisch
bezuinigd zal moeten worden in de per-
soneelssector en t.a.v. de infrastructuur
(gebouwen e.d.). Het betekent ook, dat
de subsidiërende (garanderende) taak
van de staat aanmerkelijk zal moeten
worden verzwaard, waarbij het nog een
open vraag is of de K.L.M. ten slotte toch
niet in een volledig staatsbedrijf zal
moeten worden omgezet.
Wat de huidige omvang van de K.L.M.
betreft, herinneren de ministers eraan,
dat zij vorig jaar, bij het geven van fi
nanciële steun aan de maatschappij,
voorshands de gedachte van de directie
hebben aanvaard om de produktie op
het bestaande niveau te handhaven. Zij
gingen er dus mee akkoord, dat de struc
tuur van het lijnennet ongewijzigd zou
blijven. Wel waren zij van plan de uit
komsten van de exploitatie van het lij
nennet nauwlettend te volgen en, indien
daartoe aanleiding zou bestaan, de
(Zie vervolg pagina 6i
Gouwzee tijdelijk Rijksweg
jl/TET ieder uur, dat de vorst
-L'A alle strengheid over ons land
blijft regeren, stijgt de nood ii
wereld der dieren en stijgen de
moeilijkheden voor de mens, die
kleumend door de vrieskou gaat,
dra hij het waagt de beslotenheid
van zijn verwarmde kamer te
laten. Nieuws over de barre winter
van 1963 kwam er ook in de afge
lopen uren weer volop binnen. Onze
verslaggevers voeren op het Haring
vliet in een barre ijswoestenij. Daar-
wordt elders in dit blad
teld.
De Gouwzee, die in de afgelopen
dagen reeds een taxidienst Monniken
damMarken vice versa had, zal vai
lag af door vele tientallen auto
mobilisten. die drit allemaal wel een-
meegemaakt willen hebben, worden
bereden. Er zijn reeds rijbanen uitge-
waarover men (na betaling v;
enig tolgeld) de ijstocht zal mogen
maken. De rit naar Marken kan ook
op de schaats worden gedaan.
Nog hoger naar het Noorden, bij de
Waddeneilanden, zwoegden moedige
soheepbemanningen met hun vaartuigen
door het zware ijs. De Delfzijlse kust
vaarder Limfjord verliet met 130 ton
veevoeder en meel de haven van Delfzijl
en poginig de haven van Westter-
schelling te bereiken. Op dit Wadden
eiland heerst grote behoefte aan de voor-
Grote aktie bij Spijkenisse
Het voederen van de vogels en die
ren in nood, gaat grootse vormen
nemen. Luchtmachtvliegtuigen strooi
den voedsel op plaatsen, die, via het
.Comité Wintervoeding van Vogels'1
waren gemeld. Bij Spijkenisse ver
keerden grote hoeveelheden zwanen
en meerkoeten in hongersnood,
kruiende ijs maakte het onmogelijk
de vogels van de grond af te blijven
voeren. De gevederde vrienden
drongen elkaar in het Spui. tussen
Oude Maas en Haringvliet.
Het door de vliegtuigen uitgestrooide
brood was in anderhalf uur tot de laat
ste kruimel opgegeten. In totaal werd
vrijdag anderhalve ton brood gedropt
bij Spijkenisse, in de Biesbosch, bij Loe-
vestein en Zaltbommel en boven de
Brabantse Vennen.
Honderden vogels zijn reeds doodge
vroren of verhongerd. Bij Zaltbommel
op de Waal hokten duizenden vogels
samen aan de rivierkant. De vliegers,
die de dropings uitvoerden, vertelden,
dat sommige zwanen te zwak bleken
te zijn, om in de strijd om het toege
worpen brood een brokje mee tc pik-
Burgemeester Bliek van Spijkenisse
heeft de mannen van de Luchtmacht
bedankt voor hun snelle actie die reeds
binnen een uur. na de kreet om hulp
werd uitgevoerd.
Er zal echter ook door het „thuis
front" nog heel wat voedsel bijeen moe
ten worden gebracht, want er zijn wer
kelijk duizenden kilo's nodig. Op vele
plaatsen zouden dan ook vandaag spe
ciale inzamelingen worden gehouden.
Om de vissen van de verstikkingsdood
te redden, is men op tal van plaatsen be
gonnen met het hakken van bijten in
het ijs, waardoor zuurstog in het water
kan binnendringen, via een opgepompte
autobinnenband, met een luchtslangetje
aan het ventiel. Dit slangetje wordt dan
in het water gehangen.
Advertentie
hammond]
orgels
PRIJZEN V.A. 3450.-
importeur X
raden van de Limfjord. Het schip moest
zich vooral bij Borkum door een zware
ijsbarrière worstelen, maar slaagde er
in daar door te komen, dank zij een
voorligger, een Duits schip, dat het ijs
brak
De boot uit Harlingen zag kans (na
een tocht vol problemen) de eilanden
Vlieland en Terschelling te bereiken. De
sleepboten Stortemelk en Vlieland on
derhielden de dienst
Van de vaderlandse binnenwateren
kwamen steeds meer berichten over
zware ijsgang en staking van veerdien
sten. Het pontveer bij Megen over de
Maas werd gestemd, op de Maas in Lim
burg werd niet meer gevaren, alle stu
wen (behalve die te Borgharen) werden
gestreken. De laatste dagen hebben olie
tankers uit Rotterdam de centrale depots
van Limburg nog kunnen voorzien van
een „buffervoorraad".
Op de Lek kwam zwaar drijfijs voor.
de vaart op de Oude Maas werd vrijwel
onmogelijk, maar de Waal bleef nog
Isolement
Het eiland Schouwen-Duiveland werd
met man en macht buiten een isolement
gehouden. Gisteren heerste op het eiland
reeds gebrek aan zout en ook de brand-
stoffenpositie werd precair. De veer
dienst Zijpe-Amna Jacobapolder vormde
nog het enige contact met de buitenwe
reld. De R.T.M. deed alles om deze ver
binding open te houden. De ponten wer
den, zo nodig door een sleepboot geas
sisteerd en soms ook voer de sleepboot
alleen. Lange files auto's stonden aan
beide zijden te wachten om overgezet
te worden. Rijkswaterstaat hield een
zware ysbreker gereed, om op alles voor
bereid te zijn. Met de vliegbasis Woens-
dreeht werd afgesproken, dat voor het
vervoer van zieken zo nodig een vlieg
tuig beschikbaar zal zijn.
Merkwaardig
Hoe hard de vorst in de afgelopen
dagen heeft toegeslagen, bleek wel uit
de merkwaardige bevriezing van de
Sloterplas in de Amsterdamse tuinstad
Slotermeer. Tot donderdagavond had de
vorst geen vat op het water: er dreef
zelfs geen ijsschotsje op. Vrijdagmorgen
konden de schaatsers zich op een prach
tige, spiegelgladde ijsvloer wagen. De
plas bleef zo lang ijsvrij, door de grote
diepte (30 tot 40 meter), maar nu had
de temperatuur dan toch het kritieke
punt bereikt. In het Amsterdamse Bos
werd een sneeuwrodelbaan gecreëerd ten
gerieve van de sleeënde jeugd.
Diesel-vlokken
Met een nieuw euvel van de strenge
kou kampten de laatste dagen berijders
van auto's met Diesel-motoren. Vaak
kwamen zij met een „dode" motor aan
de kant van de weg te staan. De oor
zaak hiervan was. volgens de E.V.O..
het zgn. „vlokken" van de in de motor
brandstof aanwezige parafine. Dit be
standdeel van de olie gaat bij de huidige
temperaturen stollen en daardoor raken
brandstofleidingen en filters verstopt De
Eigen Vervoerders Organisatie adviseert
per honderd liter Dieselbrandstof vijf
tien liter tractor- of lichtpetroleum toe
te voegen. Als een wagen door „vlokken"
is stil komen te staan, moeten alle brand
stofleidingen en filters schoongemaakt
worden, want de gestolde parafine lost
niet vanzelf weer op bij het hoger wor
den van de buitentemperatuur.
Premier Tsjombe van Katanga is
vanmorgen omstreeks negen uur in
Xdola in Noord-Rhodesië aangekomen.
Hij wilde niet zeggen, waarom hij
weer naar Rhodesië was gekomen.
(Zie voorts pag. 5).
(Van onze parlementsredactie)
De gezondheidstoestand van de voor
zitter van de Tweede Kamer, dr. L. G.
Kortenhorst, Iaat zich ernstig aanzien, zo
werd vanmorgen omstreeks negen uur
meegedeeld. In het Rode-Kru&zieken-
huis. waarin hij tegen het eind van het
vorige jaar voor observatie was opge
nomen, is hem het sacrament der ster
venden toegediend. Dr. Kortenhorst is 76
Donderdagnacht is de 19-jarige licht
matroos Otto M. lansen, opvarende van
het Noorse tankschip Cate Brovie in
Vlaardingen verdronken. Toen hij aan
boord ging is hij uitgegleden en tussen
kade en schip geraakt.
Pogingen om hem te redden zijn mis
lukt.
Gistermiddag heeft H.K.H.
Prinses Beatrix in Den Haag
een bezoek gebracht aan
tentoonstelling van aquarellen,
litho's, etsen, gouaches en
tekeningen, vervaardigd door
leerlingen van de Koninklijke
Akademie van Beeldende Kun
sten in de Residentie.
De foto toont de Prinses op
de tentoonstelling met de ma
ker van een van de aquarellen.
Cor Heintjes. Voorts de Spaan
se ambassadeur in Nederland,
de hertog van Baena, die.
evenals de afgelopen vier ja
ren een naar hem genoemde
prijs, de Premio Duque de
Baena, ter beschikking heeft
gesteld voor de beste inzen
ding.
Siamese tweeling
overleden
Een op tweede kerstdag in Memphis
(Tennessee, Ver. St.) geboren Siamese
tweeling, die met borst en bulk aan el
kaar was gegroeid, is vrijdag overleden
nadat chirurgen getracht hadden beide
kinderen te scheiden.
|N EEN ONTMOETING met journalisten
heeft president Kennedy deze week
aangekondigd, dat Amerika in de buiten
landse politiek een meer energiek en vast
besloten leiderschap gaat voeren.
Het had in de bedoeling gelegen, dat deze
opvatting niet bekend zou worden als
rechtstreeks van de president afkomstig.
Maar enkele journalisten hebben er, blijk
baar evenmin als de president zelf had
gedaan, geen doekjes om gewonden en
zonder meer gepubliceerd dat het de pre
sident zelf was geweest die het had gezegd.
Nu is de president boos op de betrokken
journalisten. Maar dit zijn wel in meer
gevallen mensen die het niet best te ver
duren krijgen. Ze zijn dan wel goed ge
noeg om een bepaalde idee „door te spe
len". maar mogen hun zegsman niet noe
men. In dit geval intussen zijn ze blijk
baar het standpunt toegedaan geweest,
dat wat Kennedy had gezegd van een der
mate groot belang was dat hij ook als
zegsman voor de draad behoorde te komen.
Hetgeen dan nu is geschied.
Waarom wilde de heer Kennedy aanvan-
keliik niet genoemd worden? Een voor de
hand liggende reden is. dat hij zijn ge
dachte in meer abstracte vorm gelanceerd
wenste te zien om na te gaan welke reac
ties zij zou uitlokken Dat te ontdekken is
toch namelijk wel van enig belang.
De Amerikaanse president kan de wen
selijkheid gevoelen van een duidelijker
Amerikaans leiderschap, maar er zijn ook
andere partijen in het geding.
Voor het leiderschap is er nu nog het
bondgenootschap. Engeland heeft door
het aanvaarden van de Polaris-raketten
In plaats van de Skybolt reeds inschik
kelijkheid gehoond. Ook Duitsland zal zich
wel voegen. Maar welke zal de houding
van Frankrijk zijn? Nauwelijks valt aan
te nemen, dat Frankrijk gesust zal raken
door de hulde die thans in Amerika aan
de Mona Lisa wordt toegedragen.
Intussen heeft de president van Amerika
wel uitdrukking gegeven aan een werke
lijkheid die steeds meer gestalte neemt.
Het Amerikaanse leiderschap is in onder
scheidene opzichten een feit. Deze situatie
wordt door gebrek aan eenheid binnen
Europa nog bevorderd. Wij vinden het
Amerikaanse leiderschap in een vrije we
reld nog geen ramp. Toch wijst het op
een ontwikkeling, die vooral Europa te
denken moet geven. Naarmate Europa
minder weet in te dragen, zal het bestaand
bondgenootschap van karakter veranderen.
Het is misschien joch wel goed, dat het
oordeel van president Kennedy, als van
niemand minder dan hemzelf rechtstreeks
afkomstig, is uitgelekt
OPRUIMING
VERZET BOUCLE-TAPIJT SMYRNA KARPETTEN
cm breed van 18.50 nu 13,70 140 x 200 van 98T— nu 64,90
cm breed van 24.50 nu 17M 170 x 240 van 16*. nu 118,—
200 x 300 van - nu 168.—
225 x 320 van nu 208,—
COUPONS LINOLEUM en LINOFELT 25% KORTING
GORDIJNSTOFFEN: HALVE PRIJZEN
ONGEKENDE KOOPJES BIJ
Woninginrichting BULTHUIS
BOTERMARKT 23
tien graden en op het vliegveld Leeu
warden 18 graden vorst gemeten. Inmid
dels zijn uit het oosten wolkenvelden
komen overdrijven waardoor in de ko
mende nachten de vorst wat minder
streng zal worden. De zwakke wind
wordt iets noordelijker waardoor even
eens wat minder koude lucht wordt aan
gevoerd, maar dooi is er de eerst ko
mende dagen nog niet te verwachten.
Kleine depressies trekken van de
Noordelijke IJszee in de richting van
Zuid-Zweden en zullen na zondag de
kans op enkele sneeuwbuitjes doen toe-
Ook in het Alpengebied is de vorst
weer toegenomen, zodat in buna geheel
Europa, behalve in het Middellandse-
zee-gebied, vorst wordt waargenomen.
Ook overdag blijft het bij ons licht
tot matig vriezen, waarbij het een ge
lukkige omstandigheid is, dat de wind
voorlopig zwak blijft.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Rustig weer. met in de nacht op vele "adon
plaatsen zeer strenge en in de middag
overwegend matige vorst. Opklaringen D7'Hcfdër
maar ook plaatselijk mist, of laaghangen Ypenb.
de bewolking en geen neerslag van be- Y1?"®;
tekenis. Dg
Twente
ZON EN MAAN Eindhovei
j .„t, Zd.-Llmb.
1 op 8.44. onder 16.54. Helsinki
Ma. 14 januari: zon op 8.43. onder 16.55;
naan op 22.05, onder 11.08.
Do. 17 januari: laatste kwartier.
HOOGWATER SCHEVENINGEN
13 januari: 5.24 v.m.; 1728 n.m.
14 januari: 6.01 vjn.; 18.16 njn.
HET WEER CM
Rapporten hedenmorge
EUROPA
zeven uur
i op 20.59, onder 10.43.
JN ERGELIJKING met New York. of laten we wat lijkheid. die direct op
westerse steden, had Mos- dichter bij huis blijven: de drukker worden volgt:
kou tot voor enkele jaren Rotterdamse Maastunnel-om-
wat het verkeer betreft, nog geving, of de binnenstad tij-
het karakter van een rustige dens het spitsuur, of Den
provincieplaats in Nederland. Haag, of Amsterdam, maar
zo halverwege de jaren der- toch begint het er op te lij-
tig. Maar de Sowjet-hoofd- ken.
stad kent nu ook het „kapi- Op sommige voorname autobezit neemt
talistische" fenomeen van de kruispunten ontstaat een jetunie toe. Duizenden zware dat iedere week dertig chauf- uur al aan de hnee kant
verkeersopstopping. De druk- «are verkeerscongestie en vrachtauto's cn vele taxi's teurs ontslag nemen, omdat blijkt te vinden. Duizenden
)- men begint zich al zorgen Ie maken echler het grootste zij hun voerluie in de chaos immers gaan eerder op voor
s. m.ken o.e. ""I andere moei- deel van het verkeer uit. niet baas kunnen. „En als er hun rijbewijs
De voetgangers komen ook een ongeluk gebeurt, krijgen
n de verdrukking en zijn het de chauffeurs meestal de
parkeerprobleem er over eens. dat oversteken schuld." zegt het blad. dat
In Moskou kan men nog een hachelijke onderneming een rij-opleiding van vijftig
•rij vlug een plaats vinden begint te worden. uren nog te weinig vindt...
om een auto neer te zetten, Dan zou de redactie van
maar binnen enkele jaren zal Het regeringsblad „Izwes- „Izwestia" eens in Nederland
dat anders zijn, want ook het tia" maakt zich zorgen over moeten komen kijken, waar
de Sow- de situatie. Het blad meldt, men twintig rijlessen van een
verkeer uit.
lil!
4 -4 -10
-9 -12
-7 -1(2
-1(6 -20
A'indztil -12 -17
-2 -10 0.3
w 5 13 10
