Nieuwe Leidse Courant SIBERISCHE KOU duurt nog onverminderd voort Commentaar Kwik zakt tot -20 graden Bezorgdheid over vernieling blijft Waddeneilanden lijken op Poollandschap Verlies N.S. dekken door hoger tarief Nieuw vaccin tegen pokken Vrijdag 11 januari 1963, 43ste jaargang Kennedy maakte zich boos Diractaun F. OIEMER Hoofdredacteur. Dr. E. DIEMER CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD „Stantvastigh is gheblevan Zie pagina 5 mijn hert in teghenspoet" IS 58936 Abonnementsprijzen 'bezorging 18—19 QIBERISCH KOUD is het en blijft het voorlopig. Op verscheidene plaatsen is „Poolsneeuw" gevallen, heel fijne kristalletjes, die lijken te zweven in de lucht, een vorm van neerslag die maar zelden in ons land valt. In Leeuwarden daalde het kwik tot 20 graden. In Zeeland was het nog het minst koud, maar toch nog altijd 10 graden onder het vriespunt. In vrijwel het gehele land is vannacht opnieuw 10 tot 15 graden vorst voorgekomen. En De Bilt voorspelt: De winter houdt onverminderd aan met in de komende nacht strenge en op enkele plaatsen zeer strenge vorst! In de omgeving van Hem ten zuidwesten van Enkhuizen, zijn vele boerderijen door sneeuw van het IJsselmeer, die over de dijk heen op grote bergen is gewaaid, geïsoleerd geweest. Het kostte vier man drie dagen om de boerderij, waarvan hier nog een hoekje is te zien, weer in verbinding te brengen met de buitenwereld. Door meer dan manshoge bergen sneeuw is een weg naar de kruin van de dijk ge baand. Zelfs nu nog worden in de sneeuw loopgraven gemaakt om hofsteden uit het isolement te verlossen. Het betekent ongerief voor honderden plattelandsbewoners, maar een (voor eigen land ten minste) niet alledaagse kans voor de fotograaf. DELAGE TEMPERATUUR VAN JANUARI t Schiermonnikoog kan weer vooruit. Er zijn weer kolen, er is weer olie en flessengas. Artikelen, waaraan het eiland de laatste dagen dringend be hoefte had. De bijna 800 bewoners van het Waddeneiland hadden de win ter niet zo somber ingezien en geen extra voorraden ingeslagen. Maar toen het isolement eenmaal een feit was en alleen in noodgevallen passagiers met vliegtuigen konden worden vervoerd, was Leiden in last. De zorgeloosheid van de Schiermonnik- ogers heeft de autoriteiten wat geïriteerd Men had reeds voor de Kerst een strenge winter kunnen voorzien, zo redeneert de gemeentelijke overheid. Maar ook de De stippellijn geeft de male januarïtemperatuur r - gemiddeld 1,7 graad boven ^kswateStMt.Vdte"voantwoordelyk "ls het vriespunt. De vette lijn VOOT verbinding tussen de vaste wal wijst aan de gemiddelde etmaal- en het eiland. temperatuur in De Bilt. van 1 M 10 i'nuari 1963. Nog geen HaillSterWOede is net deze maand 1,7 bo- nul geweest; op 5 januari Intussen maakte zich van de anders zo dan 1,1 graad. En wat rustige Schiermonnikogers een hamster- itaat ons nog te wachten. Nieuws in een oogopslag De Nederlandse Spoor wegen hebben in het af gelopen jaar een verlies geleden dat geschat wordt op 25 a 30 miljoen gulden. Volgens de directie kan alleen een verhoging van de reizigerstarieven (op 3 januari reeds aange vraagd) de financiën van de N.S. weer in evenwicht brengen. De omvang van het reizigersvervoer liep In 1962 met een half pro cent terug. De voorraden op de Waddeneilanden beginnen te slinken. Daarom zou vandaag een poging wor den ondernomen met twee kustvaarders Terschelling te bereiken. Gisteren is het reeds gelukt Schiermon nikoog te bevoorraden Ameland ten slotte is ae- heel geïsoleerd en alleen nog door de lucht te be reiken. De aankomst van pre mier Chroesjtsjef in War schau ging gisteren met bijzonder weinig vertoon gepaard. Sommige jour nalisten waren zelfs naar verkeerde stations ge stuurd. Chroesjtsjef stapte nl. heimelijk in 'n voorstad heimelijk in een voorstad uit en zonderde zich snel met Gomoelka af voor De- sprekingen die drie dagen rullen duren. Er zal in ieder geval diepgaand ge sproken worden over de kwestie-Berlijn Premier Macmillan van Engeland heeft gisteren gewaarschuwd, dat de on derhandelingen over do Britse toetreding tot do E.E.G. zich niet eindeloos kunnen blijven voortslo pen. De Franse minister Couvé de Murville legdo de nadruk op het offer dat Engeland zal moeten brengen op het gebied van de gemeenschappelijke landbouwpolitiek. De strijdmacht van do V.N. heeft gisteren het be langrijke verkeerscentrum Mokanbo bezet. Tsjomb* blijft echter eisen dat voor iedere verplaatsing van do V.N.-eenheden met hem van gedachten wordt ge wisseld. Intussen hebben de Britse en Belgische consuls in Elizabethstad te verstaan gekregen dat zij vandaag het land moeten verlaten. President Kennedy is ontstemd over het feit dat Britse bladen gedeelten hebben gepubliceerd over een vertrouwelijk vraag gesprek dat hij heeft ge had met 35 journalisten. Daarin had de president beweerd, dat de V.S. in de toekomst rekening zul len moeten houden met een groeiende tegenstand van de bondgenoten, een gevolg van het feit dat de V.S. het leiderschap in de vrije wereld voor zich op eisen. woede meester. De burgemeester Het per circulaire weten, dat Rijkswaterstaat niet meer bereid was per vUegtuig brandstof fen of levensmiddelen aan te voeren. HU kondigde twee konvooien aan, waarmee deze artikelen konden worden aange voerd en wekte de leveranciers op, als nog grote voorraden in te slaan. Noch woensdag, noch gisteren kon men echter de Pier van Schiermonnikoog be reiken. Metershoge ijsbergen en gevaar lijk® Usschotsen blokkeerden de weg. La ter lukte het bü de zogenaamde Hoge wal In het dorp ging de dorpsomroeper met de bel rond en wekte vrijwilligers op'om te helpen lossen. Met kisten en planken werden provisorisch wegen aangelegd en na uren zwoegen kon men met de ge loste goederen de terugtocht aanvaarden. Sinds gisteren ging er wel een boot naar het eiland. De enkele passagiers moesten maar zien hoe ze de wal bereik ten. Strompelend door de Usschotsen, tot de knieën wegzakkend. Een behulpzame taxichauffeur bracht de mensen tot het Het door de gsmassa's geïsoleerde Ter schelling heeft eveneens dringend behoef te aan voorraden als veevoeder, meel. kolen en cokes. Vanmorgen in alle vroeg te zijn de Delfzglse kotter Llmfjord en later ook een Groningse kustvaarder be gonnen met pogingen het eiland te be- De Llmfjord is vanmorgen om elf uur op eigen kracht de haven van Delfzijl uitgevaren. De bemanning heeft voor zichzelf voor een hele maand voedsel meegenomen. Vooral onder het eiland Borkum staat de Limfjord een zware ijsbarrière te wachten. Het is niet denk beeldig, dat de kustvaarder Ingevroren raakt. De situatie op de Eems is zeer In Valkenstcaard Directeur G.A.B. gearresteerd De politie te Valkenswaard heeft de directeur van het gewestelijk arbeids bureau aldaar, de 45-jarige heer J. G„ aangehouden op verdenking een be drag van ruim 50.000 gulden te hebben verduisterd ten nadele van verschillen- de maatschappelijke instellingen. De ar restatie geschiedde na een controle door het Centraal bureau voor Verifi catie en Financiële adviezen van de vereniging van Nederlandse Gemeenten. De directeur zal voorgeleid worden voor de officier van justitie te Den Bosch, mr. J. Donij. De heer G. bekleedt diverse maat schappelijke functies, zoals voorzitter van de bouwvereniging „Woningbe- lang", voorzitter van het Wit-gele Kruis en secretaris-penningmeester van het kerkbestuur van de St. Anthonius-pa- rochie. Het is nog niet bekend waar het verduisterde geld is gebleven. De directeur leefde niet op grote voet. Finse politie wil ontslag nemen Bijna negentig procent van de Finse politiemacht, circa 5500 man, heeft aan gekondigd eind januari ontslag te ne men. Het enige dat de politiemannen van hun plan kan doen afzien, is inwilli ging van hlun looneisen. De Finse poli tie staat op het standpunt, dat er geen reden is haar lager te betalen dan de politiemannen in de naburige Skandina- vische landen. De regering heeft zich echter nog niet bereid verklaard tot de gevraagde salarisverhogingen over te gaan. De 35-jarige koopman J. A. Willink, uit Winterswyk, is in de nacht van woensdag op donderdag in de Duitse grensplaats Oding bij een verkeersonge val om het leven gekomen. Op de terug weg naar zijn woonplaats reed hij vlak bij de grensovergang met zijn auto in volle vaart achter op een geparkeerde truck met oplegger. onzeker: waar eerst een open vaargeul lag. drijft nog geen uur later een deci meter dikke „Usvloer". De Llmfjord heeft 130 ton veevoeder en meel geladen. Wanneer de kustvaar der de haven van Westerschelling kan bereiken, is zeer onzeker. Op de grote rivieren is het ijs toege nomen. Van Ketelmond tot Deventer zit de IJssel geheel dicht. In Deventer zijn de havens wel weer bereikbaar. Op de Lek vanaf Vreeswijk in de richting Rot terdam komt weer meer Us voor, vooral zwaar drijfUs. De Waal is ijsvrij. De oude Maas is onbevaarbaar. Ook op de rivie ren in Duitsland ondervindt de scheep vaart veel hinder van het Us. Het scheei>- vaartverkeer voor wat de grote vaart be treft in de Rotterdamse havens onder vindt weinig of geen last van het Us. Groenten dnur De vorst heeft ook de aanvoer van ver scheidene groenten en fruitprodukten aanzienlijk belemmerd, vooral van sprui ten, prei en boerenkool. Het gevolg: een flinke prgsstUging. Ook bij witlof heeft de vorst zijn stempel op de aanvoer ge drukt, dooh prUsstggingen deden zlcb hier niet voor. Rode kool werd weer wel een stuk duurder. Onder de kou heeft ook de groene kool geleden. Veel kool is bevroren. Vorstvrye kool is dan ook duur. De prijzen van de peren daalden, daar men met de Kerst al grote voorraden had Ingeslagen. Aan verse groenten is gebrek op het eiland Ameland, waar men is aangewe zen op de luchtbrug Ameland-Leeuwar den. Wegens de mist kon men gister middag pas om twee uur beginnen met het passagiersvervoer. Het was niet druk. Voor vervolg zie pagina 9 Het vierjarig zoontje Johnnie van de familie Külstra uit Krommenie is giste ren in een wak gevallen en verdronken. Jongens, die uit school kwamen, zagen het kind drijven onder een brug. - e Geen zuinigheid met beveiliging Hoewel de Nederlandse Spoorwe gen in ontwikkeling, beveiliging en uitvoering van onderhavige projec ten een goed jaar achter de rug heb ben, verdoft de „geldsluier" de glans van deze successen. Want er is in 1962 met verlies gewerkt, een ver lies dat geschat wordt op 25 a 30 miljoen gulden, en alleen verhoging van de reizigerstarieven (waarvoor een nieuwe aanvraag is ingediend op 3 januari j.l.) kan de financiën van de N.S. weer in evenwicht brengen. Dit deelde ir. J. Lohman, president var de Ned. Spoorwegen gisteren mee tij dens de traditionele Nieuwjaarsconfe rentie. met binnen- en buitenlandse journalisten in Utrecht gehouden. Het verlies dat de N.S. hebben gele- Ondanks Tsjombes medewerking De terugkeer van Tsjombe naar Elisabethstad heeft nog niet tot ge volg gehad, dat de rust in de Kongo lese provincie Katanga is weerge keerd. Weliswaar is de premier gis teren voor een grote strijdmacht van de Ver. Naties uitgereden om de be zetting van het belangrijke ver keerscentrum Mokambo bij de Rho- desische grens mogelijk te maken. Hij blijft echter eisen, dat over iedere andere verplaatsing van VN- eenheden met hem van gedachten moet worden gewisseld. Ook al heeft Tsjombe volgens VN- woordvoerders beloofd, dat hU er van heeft afgezien, de installaties van de Union Miniére te laten vernielen, de Katangaanse troepen, die in het gebied van Kolwezi nog heer en meester zyn. houden er bUjkbaar heel andere plan nen op na. In kringen van de Verenigde Naties maakt men zich dan ook het meest zorgen over wat er met die in stallaties zal gebeuren, De centrale Kongolese regering in Leopoldstad is het intussen nog hele maal niet eens met de wyze, waarop Tsjombe door de VN wordt behandeld. Zij heeft grote bezwaren tegen de wij ze, waarop de Britse en Belgische con suls in Elisabethstad zich de laatste Ujd hebben gedragen. Engeland en België hebben dan ook te verstaan gekregen, lat de consuls binnen 24 uur (vandaag) teruggeroepen moeten worden. De twee consuls de Brit Dodson en de Belg Vandewalle stonden (zo- sls bekend) garant voor de veiligheid van Tsjombe sedert deze dinsdag in Elisabethstad was teruggekeerd. Aan vankelijk was men in Leopoldstad van plan geweest, ook de Britse ambassadeur in de Kongolese hoofdstad. Sir Derek Riches, tot persona non grata te ver klaren. Andere westelijke diplomaten hadden de regering er echter van over tuigd, dat zU dit niet moest doen. Engeland heeft gisteravond al „drin gende stappen" ondernomen om de lei ders van de centrale Kongolese regering er toe te brengen, af te zien van het uit wijzen van de Britse consul. Vanavond tal blijken, of deze stappen effect heb ben gehad. Van de zUde van de Belgische regering worden soortgelijke stappen venvacht. Minister van buitenlandse za ken Spaak heeft echter duidelijk ge maakt, dat hU zal trachten Tsjombe te bewegen, een eind te maken aan zijn ver zet tegen de centrale regering te Leo poldstad en de VN-autoriteiten. Naar aanleiding van de gebeurtenissen van de afgelopen dagen verklaarde hij: „Men moet toegeven, dat Tsjombe zijn toezeggingen nooit ten volle uitvoert". Hij wees daarbij op de tegengestelde verklaringen, die Tsjombe sedert zijr terugkeer in Elisabethstad heeft afge legd. Bewaakt Een V.N.-woordvoerder heeft intussen verklaard, dat Tsjombe geen enkel ogenblik onder huisarrest is geweest. Wel hebben er plannen bestaan om paalde maatregelen tegen de premier te nemen, als deze bleef weigeren, zijn plannen met betrekking tot de politiek der verschroeide aarde op te geven. In het gebied van Mokambo, dat gis teren zonder strijd door V.N.-troepen werd bezet als gevolg van de bemid delende rol van Tsjombe, bevond zich de strijdlustige Katangaanse minister van buitenlandse zaken Moenongo. BlUkbaar aarzelen de V.N.-strijdkrach- ten naar de stad Kolwezi door te sto ten. omdat zij vrezen dat de grote stuw dam die zich tussen Jadotstad en Kol wezi bevindt zal worden vernield. Van daar dat men van de aanwezigheid van Tsjombe gebruik tracht te maken om dit onheil af te wenden. Het is echter de vraag, of Tsjombe in Kolwezi nog enige invloed heeft, nu Moenongo er heen is gereisd. den is veroorzaakt, aldus de heer Loh- mann, doordat de ontvangsten wel ste gen met 3 pet, maar de kosten met 8 pet en de nauwelijks aanwezige winst marge van de spoorwegen kan dan niet als buffer dienen. De omvang van het reizigersvervoer liep in 1962 met 0.5 pet terug, hetgeen gezocht moet worden in verminderd forensenverkeer tengevolge van vrUe zaterdag. Daartegenover bestond er echter vergrote belangstelling de vakantiedagtochten en voor autoslaaptreinen; ook steeg in zomer en winter het vakantievervoer naar het buitenland. Het goederenverkeer nam met 5 pet toe. Het bedrijf staat er dus gezond en daarom, aldus ir. Lohmann. is het feit van het verlies een bittere slag. die gevolgen kan krijgen door investerings beperking. desillusies bij het personeel, onvermijdelijke kostenstUging door scheeftrekking van de financiële struc tuur en aantasting van de vervoerskwa- liteiten door te ver doorgevoerde be- zuinigingsregelen. Ook betekenen spoorwegtekorten een handicap bij het internationale gesprek over vervoerpolitiek. Verhoging van de reizigerstarieven zal het evenwicht kunnen herstellen. Ter illustratie van de bilhjkheid daarvan merkte mr. Lohmann op dat de spoor wegtarieven sinds 1952 met 10 a 15 pet stegen en de algemene kosten voor levensonderhoud met 30 pet. Beveiliging an de Ned de ongun- Over de moeilUkheden spoorwegen in verband m stige weersomstandigheden ste weken merkte ir. Lohmann op, dat het bedrUf niet kan worden geoutilleerd op weersomstandigheden die slechts sporadisch optreden. Daarom zijn stuif- strenge vorst en sterke vries- standvastig mogelijk het hoofd geboden, zonder dat volledig succes kon worden gegarandeerd. Goede samenwerking tussen N.S.- personeel en medewerking van de rei zigers hebben de overlast echter tot het inimum teruggebracht. Aan de beveiliging van het spoorweg net wordt nog steeds de grootste aan dacht besteed. De spoorwegtechniek toont steeds minder menselUke arbeid en steeds meer automatisering, waardoor de beveiliging sterker wordt, zulks in tegen stelling met het wegverkeer waarbij de menselijke factor juist de grootste rol speelt Hopelijk zal volgens het voornemen van de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat spoedig een beslissing kunnen worden genomen omtrent het op hoger niveau brengen van de spoorwegveilig heid en de toepassing van een nieuw systeem van automatische trein beïn vloeding waarvoor de studies voltooid zUn en aan de staatssecretaris voorge legd. Welk systeem daarvoor ook mag wor den gekozen, de aanleg van automatische blokstelsel, dat in 1962 weer behoorlijk vorderde, mag daardoor niet worden vertraagd. Thans is ruim 37 pet van het reizigersnet met dit stelsel uitgerust. De veiligheidsinvesteringen zijn in het geheel niet aangetast door de beperkin gen, noodzakeiyk geworden door het ver lies. BU de beveiligingsmaatregelen be hoort ook het aanbrengen van automa tische overwegbeveiligingen. In 1962 erden 43 ahobs en 60 aki's aangelegd, n daarmee is het streefgetal van 100 dus bereikt. Kunstwerken Met de bouw van kunstwerken op vele plaatsen in het land ter verkrijging van vrye kruisingen met het wegverkeer is goede vooruitgang gemaakt in het afge lopen jaar. (Voor vervolg zie pag. 4) Niet ziek na vaccinatie In Nederland is men sinds deze maand overgegaan op een ander pokkenvac- cin, dat de kans op vaccinatieziekte (hoge koorts en hoofdpijn) kleiner maakt. Het vaccin is bereid uit de zo genaamde elstree-stam van het Lister- Instituut. In militaire dienst heeft men al een half jaar geleden een nieuw pok- kènvaccin ingevoerd, zo is thans bekend geworden. Hier gebruikt men nu het PDN-vaccin. De ervaring die men hier mee tot np toe heeft is, dat koorts slechts sporadisch optreedt. Opneming ui het ziekenhuis na vaccinatie is vrij wel niet meer nodig. Tot het gebruik van nieuwe vaccins heeft men besloten na uitgebreide proef nemingen door het RUksinstituut voor de Volksgezondheid en de Militair Ge neeskundige Dienst. Lido bij Landbank De Landbank heeft zijn rijk alweer uitgebreid, nu met het bekende Amster damse café-restaurant Lido en het res taurant San Marco, die eigendom zUn van de N.V. Chawinka. Deze laatste en de Exploitatie-Mij. Seheveningen zijn tot overeenstemming gekomen over nauwe samenwerking waarbij de aandelen Cha winka worden geruild tegen die van "M.S. 'pELEÜRSTELLEND, zij het dat zij niet kwam als een verrassing, is de mede deling van de directie onzer spoorwegen, dat over het afgelopen jaar een belang rijk verlies is geleden. Na de K.L.M. is dit op vervoersgebied een tweede ervaring. Er is overigens wel verschil. Onze luchtvaartmaatschappij is een onderneming van wereldwijde om vang, onze spoorwegen vormen een in en gere zin nationale aangelegenheid. Voor de geleden verliezen zijn ook onderling oorzaken aan te wijzen. Bij de spoorwegen ligt de problematiek ook heel wat een voudiger. Wordt straks het spoorkaartje duurder? Bij vorige gelegenheden al heeft de rege ring die het in deze voor het zeggen heeft laten merken, dat zij gereser veerd staat. Deze reserve houdt uiteraard verband met haar polit'ek van lonen en vooral ook van prijzen. Wat omhoog is gegaan zijn de vrachttarie ven, hetgeen degenen hebben gemerkt die Iets te vervoeren hadden. Ze hebben het vooral gemerkt bij weigering van de re gering om de verhoogde kosten in de prij zen te laten verrekenen. Voor de reserve bij de regering tegen het verhogen van de vervoerstarieven hebben wij waardering. Het heeft er wel eens de schijn van gehad, dat de overheid zichzelf veroorloofde wat zij aan het bedrijfsleven ontzegde. Ze kan er ook nu bij voorbaat zeker van zijn, dat het wrevel zal wekken wanneer zij aan een openbaar lichaam vergunt wat aan particuliere ondernemin gen niet is toegestaan. Waarmede wij overigens niet gezegd wil len hebben, dat dus de spoorwegtarieven niet omhoog moeten. Er wordt verlies ge leden, en dat komt uiteindelijk toch voor onze rekening, hetzij in dc belastingen, hetzij in een verhoogd tarief. Waarover wij ons verheugen is, dat geen Inperking zal worden toegepast op de veiligheid. Nog staat ons voor de geest de huiveringwekkende ramp bij Harmeien, nu ongeveer een jaar geleden. We leven in een dichtbevolkt land. In alle richtingen en met grote snelheden spoeden velerlei verkeersmiddelen zich voort. Er zijn risi co's en het mensenleven is een kostbare zaak. Aan wat tot grotere beveiliging daarvan wordt gedaan mag niet worden geraakt. Wel allerminst in een situatie van welvaart als waarin wij als volk mogen leven. In deze zelfde situatie van welvaart ware het overigens verstandig, indien de voor zieningen werden getroffen, de kosten ten spijt, die aan een snelle gang van verkeer en vervoer bevorderlijk kunnen zijn. RITA „Het is de bandrecorder van mijn zus. Ik ben benieuwd of ze het verschil zal horen tussen dit en haar top hits." OPRUIMING VERZET BOUCLE-TAPIJT SMYRNA KARPETTEN cm breed van 18.50 nu 13,70 140 x 200 van 98T— nu 64,90 cm breed van 24.50 nu 17.80 170 x 240 van WfT— nu 118,— 200 x 300 van - nu 168,— 225 x 320 van 205.— nu 208,— COUPONS LINOLEUM en LINOFELT 25% KORTING GORDIJNSTOFFEN: HALVE PRIJZEN ONGEKENDE KOOPJES BIJ Woninginrichting BULTHUIS BOTERMARKT 23 Berlijn Frankfort mist windstil 15 bon gb. bew onbew gh. bew. neeuw regen gh. bew windstil 6 zw. bew gh. bew regenbui windstil 19 :erlicht tendens: sty ging De Bilt verwacht tot zaterdagavond! Strenge, ln de nacht en vroege ochtend hier en daar zeer strenge vorst. Morgen middag enige tijd matige vorst. Zwakke tot matige wind uit oostelijke richtingen. Opklaringen, maar plaatselUk ook be wolking en hier en daar mist. Geen neer slag van betekenis. (Opgemaakt te 11.13 uur). ZON EN MAAN Zaterdag 12 januari: zon op 8.45. onder 16.52; maan op 19.49, onder 10.18. Donderdag 17 januari: laatste kwartier. HOOGWATER SCHEVENINGEN 12 januari: 4.45 v.m^ 16.57 njn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1