N.S. deden veel voor
de nabestaanden
E. H. Larive -zeeman' -
thans in top van KLM
Veerboot Haringvliet
was uren zoek
p W
'mTm i is
Politiek debat
eindigde in
ziekenhuis
SIMOFOONBEDRIJF
EEN JAAR NA HARMELEN
Regering tegen
inkrimping van
het luchtnet
Tien reizigers
biij ven invalide
Soekarno wil
nog steeds
naar ons land
NIEUWE LEIDSE COURANT
7
MAANDAG 7 JANUARI 1963
T tweehonderd „vastelanders"in 91 nauw
(Van onze correspondent)
Grote ongerustheid was er zaterdag
op het eiland Goeree-Overflakkee
ontstaan over het lot Van de veer
boot Haringvliet van de R.T.M. De
boot was om vier uur 's middags met
tweehonderd passagiers en tal van
vrachtauto's aan boord uit Helle-
voetsluis vertrokken. Normaal duurt
de overtocht een half uur, maar om
zes uur was er in de haven van
Middelharnis nog geen spoor van de
boot te bekennen.
Later bleek, dat de Haringvliet,
die geen radio aan boord heeft, als
gevolg van de zware ijsgang en de
mist op een zandbank was vastgelo
pen. Om half negen werd de boot
weer vlotgetrokken en niet lang daar
na konden de passagiers eindelijk in
Middelharnis aan land stappen.
'Tijdens de angstige uren op de ^and-
bank was het schip nog aan een groot
gevaar ontsnapt. Een tankauto met huis
brandolie uit Dirksland. die op het dek
stond, kreeg kortsluiting op de accu.
De bak, waarin deze accu's staan,
was reeds roodgloeiend. Gelukkig merk
te een van de chauffeurs het euvel nog
op tijd en wist. door de draden los te
trekken, erger te voorkomen.
Geen radio
Dam-vraag 332
(Eerste publicatie)
De heer J. Bus te Heemstede brengt
deze keer een creatie die, na een aan
vankelijke moeilijkheid, uitzicht biedt
In een oplossing waarvan de slagmo-
gëHjkheden zeer bekend zijn. Wit
heeft dan nog niet helemaal zijn doel
bereikt. Er is meer te doen om uit
een restant stukken de stelling verder
tot winst te voeren. Na totaal 14 zet
ten van wit staat zwart reddeloos
verloren. Wit is aan zet.
a
pp tt
p p' p
m m w.
0
SS?- Ül? mw
®f.
m m mm
a b
V
m e
Zwart: 2, 6, 7, 8, 10. 12, 13, 14, 18,
.19. 24, 30, 34.
Wit: 11, 17, 21, 27, 31, 33, 35, 39,
41, 43, 48, 49, 50.
Schaak-vraag 331
In het eindspel tussen Coen Zui
dema (wit) en Bonne was de stand,
wit: Khl, Dd5, Tfl, pi e5, f6, g2 en h2;
zwart: Kb8, De3, Tel, pi a7 en b6.
Na wits zet 1. Dd5—b5 forceert
zwart remise door 1De3—f4!.
2. Tflgl, Df4e3! Remise door her
haling van zetten. Enkele tussen-
schaakjes van de witte dame richten
niets uit. Wit' had echter kunnen
winnen door de toren eraan te geilen:
1. Dd5f3!De3xf3; 2. g2xf3,
TelXfit; 3. Khl—g2 en zwarts toren
legt het af tegen de witte verbonden
pionnen.
Kruiswoordpuzzel
zonder zwart
Horizontaal: 1. ongeschonden - dek
kleed; 2. jongensnaam - familielid; 3.
opmerkzaam - grap; 4. railroad <afk.
- zijtak Donau - plaats in Zeeland;
leeg - wezenlijk 6. hetzelfde stapel;
7. toverkunst - betuiging van erkente
lijkheid; 8. jongensnaam - bijwoord -
scheikundig element (afk.); 9. in het
jaar der wereld (afk. Lat.) hoogste
punt - nauwe opening.
Verticaal: 1. stad in N.-Holland -
muzieknoot; 2. ingang - lichaamsdeel:
3. gemeente in N.-Brabant Nederlands
Gezag (alk.) - afkorting van item; 4.
een weinig scheel - hetzelfde; 5. de
fijnste vederen - muzieknoot - boom;
6. boomsloot vroeger; 7. staartster -
vlaktemaat; 8. lyrisch gedicht - hoek-
pijler; 9. stad in Italië - kolenemmer.
Oplossing vorige puzzel
Horizontaal: 1. een, 3. bis, 4. oom,
6. por, 7. als, 9. sta. 11. Ob! 12. e.p.,
14. mi, 15. Lt, 17. Km., 19 do. 20 n.d..
22. op, 23. ten. 25. Eef.' 27. sla, 29. dra,
30. kok, 31. mos.
Verticaal: 1. esp, 2 nor, 3. bal, 5.
mat. 7. A.B., 8. Se. 9. si. 10 al. 11.
ook, 13. pro, 14. man. 16. top, 18. mt,
19 dra, 21 de, 22. of. 24. end. 26. elk.
W, Sam, 28. aks.
deed de ongerustheid stijgen. Men wist
Er kon van alles zijn gebeurd. De mo
torboot Goeree. die normaal pendelar
beiders vervoert, en in de haven van
Hellevoetsluis lag, trok er in de duis
ternis en mist op uit Maar de tocht le
verde niets op. Er was niets van de
veerboot te bekennen.
Intussen waren ook de autoriteiten
gealarmeerd. Burgemeester P. W. Hor
van Middélharnis probeerde twee
sleepboten van de Rijkswaterstaat, die
in de tramhaven lagen, in de vaart te
krijgen.
Maar men achtte dit zinloos, omdat
deze boten geen radar aan boord heb
ben. Burgemeester Hordijk nam hierna
contact op met de R DM. om de Dock-
yard XV, die wel radar aan boord heeft,
te laten zoeken.
Juist toen dit schip zou uitvaren, was
de vermiste veerboot eindelijk gevonden
en wel door de Goeree. die er weer op
uit was getrokken. Het lukte de Goeree
n de Haringvliet los te trekken.
Uit het angstige avontuur van de Ha
ringvliet heeft men deze les getrokken,
dat de veerboot onder winterse omstan
digheden niet meer zonder radio aan
boord de overtocht zal maken. De B.B.
heeft een mobilofoon beschikbaar
steld. waarmee de kapitein contact kan
onderhouden met de B.B.-post te Som-
melsdtjk. Ook de andere veerboot, de
stad Zierikzee is nu voorzien van ecu
radio -insta llatie.
Niet ongerust
Hoe groot de spanning ook op het
eiland was, de kapitein van de Haring
vliet, Gerrit Joragejan, heeft zich niet
ernstig ongerust gemaakt. Hij vaart al
jaren tussen Hellevoetsluis en Middel
harnis en wanneer er drijfijs is en mist
en de betonning is weggenomen, zit het
risico van een zandbank er in.
vaar je op het kompas, het horloge e
dieplood". „Maar", vervolgde hij,
tien meter precies kun je geen koers
houden, en die tien meter deden het
net Ik houd hem niet meer, riep de
roerganger en we zaten vast".
„De Haringvliet is een grote veerboot
(zestien meter breed en goed vijftig
ter lang) en als zo'n gevaarte vast zit,
is het niet zo maar los. Dan is het wach
ten op hoger water. Alleen de „.vaste
landers" aan boord, die de moeilijkhe
den en omstandigheden van de overtocht
niet kennen, keken wel wat pips",
telde de kapitein.
Kapitein Jongejan besloot niet te
veel lawai te maken. Wie zou de
veerboot in die mist en duisternis di
reet kunnen vinden?
„Enfin", besloot de kapitein, „het
is allemaal toch weer in orde geko
men".
Opstelwedstrijd
„Open Het Dorp"
In het kader van de actie „Open Het
Dorp" heeft het internationale tijdschrift
The Knickerbocker" In samenwerking
met Avro-Minjon egn opstelwedstrijd
ontworpen. Jongelui van veertien tot
twintig jaar kunnen er aan, deelnemen
door een opstel van maximum 1500 woor
den te schrijven over het onderwerp
„Het Dorp'. De keuze van.de stof is ge
heel vrij. maar het opstel moet zo worden
geschreven, dat een buitenlander enig
idee krijgt van de gebeurtenissen.
De opstellen moeten worden ingestuurd
Dor 10 januari naar de Avro, afdeling
jeugduitzending. Postbus 2, Hilversum
Een jury, bestaande uit Mies Bouw-
an. Miep Diekman (schrijfster van
jeugdboeken), B. Wildeboer (leraar Ne
derlands), J van Dijk (ass. business-
manager „The Knickerbocker") en Her-
Broekhuizen (Avro) zal twee jonge
lui aanwijzen, die in de zomer van 1963
door „The Knickerbocker" uitgenodigd
zullen worden, een reis te maken van
25 dagen naar de Verenigde Staten. „The
Knickerbockers" Magazine herdenkt dan
dat het vijfentwintig jaar geleden werd
gesticht. De reis zal beginnen' op de
plaats waar „Het Dorp" zal verrijzen,
het einddoel in Amerika is New York.
De uitslag van de opstelwedstrijd zal
worden bekendgemaakt op 29 januari.
Een politiek gesprek tussen twee ne-
jn heeft gisteravond in een café aan
de Kattenburgkade in Amsterdam-noord
:en hevige vechtpartij geleid, waar-
en van de debatterenden in het zie
kenhuis belandde. De ene neef was het
met de politiek van Kennedy eens ter
wijl de ander Chroesjtsjef verdedigde.
Vreedzame coëxistentie bleek niet mo
gelijk. Een van de mannen sloeg zijn
tegenstander met een fles op het hoofd.
Deze zocht een sterker wapen, een stoel,
daarmee verwondde hij zijn neef ern-
I aan het hoofd. Het slachtoffer moest
het ziekenhuis zijn wonden laten
hechten.
Wurging Heerlen
voor rechtbank
Morgen zal de rechtbank te Maas
tricht de zaak behandelen tegen de 39-
jarige assurantiebezorger W. van H. uit
Heerlen. Deze wordt ervan verdacht op
2 augustus van verleden Jaar de toen
eens 39-jarige weduwe M. S. -T.
door wurging om het leven te hebben
gebracht.
Van H., die connecties had aange
knoopt met de weduwe, heeft indertijd
toegegeven de vrouw om het leven te
hebben gebracht: na zijn daad begaf
hy zich naar zijn werkgever, vertelde
daar wat hij begaan had en liet zich
toen gewillig door zijn patroon over
brengen naar het politiebureau. De
vrouw werd op haar slaapkamer in de
torenflat te Maastricht dood aaingetrof.
fen; zij bleek te zijn gewurgd met een
handdoek.
Drie slachtoffers
van kolendamp
Gisternacht is te Wervershoff het
echtpaar Koomen-Smit door kolendamp,
vergiftiging om het leven gekomen. Ge
trouwde kinderen die argwaan kregen
omdat de gordijnen gesloten bleven, trof
fen omstreeks het middaguur de man ir
zijn stoel aan, terwijl zijn echtgenote op
de divan lag. Medische hulp mocht niet
meer baten.
De 76-jarige heer J. Beckers te Sti
Joost onder de gemeente Echt is zater
dag in zijn woning door kolendampver
giftiging om het leven gekomen. De
man woonde met zijn 72-jarige broer P.
Beckers, die in bewusteloze toestand in
het ziekenhuis opgenomen moest wor-
Een lek in de kaohel is oorzaak ge
weest van de kolendampvergiftiging. Een
zuster van de broers, die zaterdag ge
woontegetrouw langs kwam ontdekte het
ongeluk.
Broeiende lading in
Pools vrachtschip
Het Poolse vrachtechip Jan Matejko
ligt met een broeiende lading zonnepit-
schroot voor Hoek van Holland. De Rot
terdamse brandweer is reeds gewaar
schuwd. Het ligt in de bedoeling de 6748
ton metende Pool een ligplaats aai
Waalhaven-Noordzijde te geven. De Jan
Matejko is eigendom van de rederij
Polskie Linie Oceamicza uit Gdynia en
is op weg van Rio de Janeiro naar Rot
terdam. In verband met de mist kan het
schip de Waterweg nog niet binnenlo
pen. Als de kapiein dit wenst ei
loodsboot ertoe in staat is, zal het schip
binnengeloodst worden. Dc ruimen
het schip zijn gesloten, om het gevaar
voor brand zo gering mogelijk te maken.
Dr. Adriaan Hartog, voormalig Ne
derlands consul-generaal in Santa Mo
nica. is gisteren overleden aan een her
senbloeding. Hij was 68 jaar oud.
PTT startte vandaag met
De echtgenote van een dierenarts
Noord-Oostpolder kan nu haar ma
ergens in de polder een koe onderzoekt,
seinen dat hij direct thuis moet komen,
dat hij de Veeartsen ij kundige dienst moet
bellen, dat dc koe van boer Jansen op
kalven staat, dat het rabiesvaccin is aan
gekomen, dat hij een prijs in de voetbal
toto heeft en dat de afgesproken avond
visite bij de familie niet doorgaat.
De dierenarts die onder een koe
warme veestal zit, heeft naast zich
stro de nieuwste vinding van de P.T.T.
staan, de simofoon, een vier en een half
kilo wegend kastje, dat aan een tn
torradio doet denken. Als een va
lampjes op het kastje gaat gloeien,
hij wat dat betekent. Het
afspraken die hij 's ochtends met zijn
vrouw heeft gemaakt. Dit is vanaf van
middag twaalf uur mogelijk toen de
P.T.T. is gestart met het simofoonbedrijf,
dat voor de Nederlandse telefoonabon
nees unieke mogelijkheden kan bieden.
Veertig personen en ondernemingen be
schikken op dit ogenblik over zo'n kastje.
Met hen zal de P.T.T. enkele maanden
lang gaan experimenteren om ten slotte
aan het eind van het jaar voor ten hoog
ste 50.000 telefoonabonnees de eerste Ne
derlandse simofoondlenst officieel In ge
bruik te stellen. De naam van deze
nieuwe dienst is een samentrekking
de eerste letters van enige woorden uit
de functieomschrijving: het s 1 gnaleren
aan een m o biele gebruiker dat met hem
per tele f o o n contact wordt gezocht.
De simofoon is ontwikkeld door P.T.T
Philips en gaat voor de abonnees ln
de toekomst aanzienlijk minder kosten
dan bijvoorbeeld de mobilofoon,
de abonnementskosten zeventig gulden
per maand bedragen. Men kan door de
simofoon ook niet spreken. De bezitter
wordt alleen op de hoogte gesteld dat een
telefoonabonnee hem bepaalde inlichtin
gen wenst te verschaffen. De simofoon-
abonnee kan zijn apparaat in zijn auto
aansluiten op accu en antenne Hij kan
het echter ook meenemen. Het werkt dan
op eigen antenne en batterij. Dc reik
wijdte voor de simofoon is onbeperkt
dank zij een verbinding via de hoofdzen
der in IJsselstein en de twee hulpzenders
ln Smilde en Hulsberg.
In het dr. Neherlaboratorium van de
P.T.T. in Leidschendam wordt de langs
telefonische weg binnenkomende oproep
opgevangen door een
tronische automaten
groot nut kunnen blijken voor degenen,
die veel langs de we* moeten zQn en
voor wie thuis, op kantoor of elders tij
dens hun afwezigheid berichten of mede
delingen binnenkomen, waarvan z(J bin
nen de kortst mogelijke tijd kennis moe
ten kunnen nemen. De P.T.T. denkt hier
bij onder andere aan artsen, kapiteins van
sleepboten en binnenvaartschepen, chauf
feurs van expeditiebedrijven, vertegen
woordigers, journalisten, en functionaris
sen van grote ondernemingen die gere
geld „op pad" zijn. Ook kan de nieuwe
vinding toepassing vinden voor bewa
kingsdiensten, alarmeringsdoeleinden en
brandweerveiligheidsmaatregelen.
8 januari 1962, morgen een jaar
geleden. Om negentien minuten over
negen botsten bij Harmeien twee
treinen in volle vaart op elkaar. In
de eerste, die uit Leeuwarden kwam.
zaten ongeveer duizend mensen.
Voor de tweede, die Rotterdam als
vertrekstation hacL benadert de
schatting van het aantal passagiers
het getal driehonderd.
De gevolgen van de botsing, waar
bij de voorste wagons, met inbegrip
van de beide trekvoertuigen, zich in el
kaar boorden, waren verbijsterend
Men sprak niet alleen van het groot
ste treinongeluk in de geschiedenis
van Nederland, maar ook van een na
tionale ramp. 91 passagiers werden op
slag gedood. 152 werden min of meer
ernstig gewond. Het dodental steeg
later tot 93.
Nu de mens deze zoveel leed en rouw
brengende treinramp weer op enige af
stand kan bekijken, kan hij zich afvra
gen, wat er sinds een jaar voor de nabe
staande en de gewonden is gedaan. In
z'n algemeenheid luidt het antwoord: Bij.
zonder veel. De Nederlandse Spoorwegen
hebben zich op het punt van de schade
claims niet formeel aan de dikwijls zo
minimale wettelijke normen gehouden
doch zijn zeer ruim in him interpretatie
geweest.
Alle factoren
Bij de beoordeling van de schadever*
goedingsaanvragen is met alle factoren
rekening gehouden, terwijl een veelheid
van concessies is gedaan. Zo zijn alle
slachtoffers op kosten van de Nederland
se Spoorwegen begraven, waar een be
drag van totaal een ton mee gemoeid te
geweest. De nabestaanden van de zestig
gehuwde mannen, die in de kracht van
hun leven (de meesten tussen de dertig
en veertig jaar) werden weggerukt, heb
ben ruime uitkeringen gekregen, waar-
bij gekozen kon worden tussen een be
drag ineens, of een periodieke uitbeta
ling. Deze laatste is waardevast gemaakt
door zijm koppeling aan de prijzenindex
De derving van inkomsten en de zie
kenhuiskosten van de gewonden de
laatste verliet op 18 mei van het vorig
jaar het hospitaal zijn tot de laatste
cent betaald. De blijvende invaliden ia
totaal tien. die van twintig tot veertig
procent arbeidsongeschikt zijn geworden
zijn, voorzover er geen andere voor
zieningen waren, volledig gecompenseerd
Promotiekansen
Bij de vaststelling van de schade
vergoeding zijn de Nederlandse
Spoorwegen van het principe uitge
gaan, dat rekening móést worden ge
houden mat de promotiekansen, wel
ke het slachtoffer op het moment van
overlijden had. Er zou één geval zijn
(Van een onzer verslaggevers)
Donderdagmiddag zal tijdens het par
lementaire vragenuurtje in de Tweede
Kamer de nationale en politieke kant
aan de noodtoestand, waarin de KLM
thans verkeert, aan de orde komen.
Vele Kamerleden willen de minister
van verkeer en waterstaat en diens
staatssecretaris vragen stellen. Onder
meer willen zij weten wat het de laatste
weken zoveel besproken Mackinsey-
rapport inhoudt en waarom zij van de
inhoud niet op de hoogte zijn gesteld.
Vooral over dit laatste zijn vele Kamer
leden nogal ontstemd, omdat de staat
ten slotte de belangrijkste aandeelhou
der in de KLM is.
Wat de reorganisatie van de KLM
betreft: de regering schijnt er weinig
voor te voelen dat het lijnennet van de
maatschappij drastisch wordt ingekrom
pen, zoals in het Mackinsey-rapport zou
zijn aanbevolen. Wel erkent de over
heid dat ingrijpende maatregelen en
kostenbesparingen noodzakelijk zijn,
maar uit het oogpunt van vlagvertoon
en deviezenbesparing zou zij tegen het
afstoten van onrendabele lijnen zijn
(Van
speciale verslaggever)
van een weduwe, die 25.000 gulden
per jaar krijgt uitgekeerd, omdat
haar omgekomen man na tien jaar
een inkomen van een ton zou kunnen
hebben gehad.
In een ander geval zijn aan de ouden
van een bij de treinramp te Harmeien
omgekomen student alle studiekosten uit-
betaald, die in de loop der jaren aan hem
ten goede waren gelegd. De reden hier
voor was dat de ouders met hun zoon de
afspraak hadden gemaakt, dat het studie
geld, dat voor hem werd uitgeteld, zou
worden terugbetaald, en voor een uni
versitaire opleiding van andere kinderen
zou worden bestemd.
Van de in totaal 314 schadeclaims, die
bij de Nederlandse Spoorwegen zijn ge
deponeerd, waren 69 louter van materiële
aard. De tegemoetkoming hierin heeft
weinig moeilijkheden opgeleverd. Ver
nietigde bezittingen zijn voor de volle
honderd procent vergoed.
Accoutan tsrapporten
Wat betreft de 93 omgekomenen zijn in
68 gevallen schadevergoedingsovereen
komsten bereikt met volledige instem
ming van beide partijen. Mede in verband
met het uitbrengen van accountantsrap
porten zijn 25 claims nog in onderzoek. De
Nederlandse Spoorwegen hebben inmid
dels wel voorschotten op deze claims ver.
strekt
Het zelfde geldt voor de sector gewon
den (152 dus), van wie 115 definitief ge
compenseerd zijn. De afwikkeling van de
overige gevallen zal, naar verwacht wordt
nog dit jaar een feit worden.
Op het hoofdkantoor van de N.S. te
Utrecht zijn vele dankbetuigingen ont
vangen voor de wijze, waarop de claim»
tegemoet gekomen zijn. Tevens blijkt
hieruit dat niet alle bedragen, welke wer.
den uitgekeerd, ten goede van de nabe
staanden zijn gekomen. Verscheidene ei
sers hebben het aan hun toegewezen be
drag naar deze of gene instelling met eeD
sociaal-maatschappelijk doel laten over
maken.
Materiële schade
Het totale bedrag, dat bij de spoorweg
ramp is gemoeid, is op dit moment nog
niet mot zekerheid vast te stellen, omdat
er nog 62 claims in onderzoek zijn. Dat
het echter om miljoenen gaat (die voor
't grootste deel door assuradeuren wer
den gedekt), is zonder meer een feit. Al
leen de materiële schade, die de Neder
landse Spoorwegen door de vermorzeling
van enkele treinstellen geleden hebben,
beloopt al de twee miljoen.
Onder de 96 wezen, die de slachtoffers
hebben achtergelaten, is nog een bedrag
van negenduizend gulden verdeeld, dat in
de vorm van giften is binnengekomen.
Vijfduizend gulden hiervan was afkom
stig van het Vaticaan, dat met zijn schen
king geen moment heeft gewacht
In de parochiekerk van Sint Bavo
te Harmëlen zal morgenavond
19.00 uur een plechtige avondmis
requiem worden opgedragen ter her
denking van de 93 doden, die bij de
treinramp vielen. Kapelaan H. Rig-
ter, die op de plaats van het onge
luk als eerste geestelijke bijstand aan
de gewonden verleende, zal de kerk
dienst leiden.
De betrekkingen tussen Indonesië en
Nederland kunnen m de toekomst even
vriendschappelijk worden als die tussen
Indonesië en Rusland, de Verenigde Sta
an Japan, mits de Nederlanders er
blijk van willen geven de overeenkomst
inzake West-Irian oprecht en van gan
ser harte uit te voeren.
Dat heeft president Soekarno ver
klaard tegenover de Nederlandse jour
nalist Hans Martinot. correspondent van
het dagblad De Gelderlander, die de vo
rige week het eerste vraaggesprek met
Soekarno had in het witte Merdeka-
paleis. De journalist, die persoonlijke
relaties met Soekarno onderhoudt, schrijft
in het Nederlands verwelkomd te zijn.
Ook tijdens het gesprek van anderhalf
uur werd Nederlands gesproken.
„Op het ogenblik blijf ik nog waak
zaam," zo zei Soekarno, „want nog maar
kort geleden heb ik in Nederlandse bla
den (o.m. De Waarheid, red.) berichten
gelezen over anti-Indonesische bijeen
komsten in Den Haag. Ik begrijp best
dat uw regering daar niets mee te maken
heeft maar ik ben Westerling nog niet
vergeten en als er nieuwe Westerlingen
de kop opsteken ln Nederland, zullen
die uiteraard een geduchte hinderpaal
vormen voor de verhouding tussen beide
landen"
Soekarno verklaarde voorts dat hjj na
het herstel van de diplomatieke betrek
kingen een staatsbezoek aan Nederland
wil brengen om koningin Juliana de
hand le drukken. Het herstel van de
goede verhoudingen moet aldus Soe
karno, langzaam geschieden om de volks
emoties niet te schokken. De president
was van mening dat ook na het herstel
van de betrekkingen Nederland zijn po
sitie van favoriete natie bij de Indone
siërs niet weer zal kunnen innemen.
Over het bezoek aan ons land zei de
president dat hij graag een ontmoeting
zou hebben met studenten aan wie hij
zijn visie zou willen geven op de ont
wikkeling van de laatste tientallen jaren
in Azië en IndonesiS.
Idee van 2 jaar
geleden beloond
(Van onze correspondente)
De heer A. van Lieshout te Sittard.
ploegbaas op de gloeidraadafdeling bij
het Philips-concern te Sittard, heeft een
idee dat hij bijna wee jaar geleden in
de bus stopte, nu beloond gezien met een
uitkering van 3800. De heer Van Lies
hout is 48 jaar oud en werkt al bijna
elf jaar bij Philips; hij was zijn uitvin
ding al zo goed als vergeten en dacht
dat hij er toch nooit meer iets van zou
horen. Des te groter was nu de mee
valler. Het zou de hoogste beloning zijn
voor een ingezonden idee bij Philips te
Sittard.
Vele onderscheidingen in oorlog
T)E heer Etienne Henri Larive (47)
uit Wassenaar, de nieuwbe
noemde directeur van de K.L.M. en
thans directeur van Shell Tankers
N.V., is bekend geworden als com
mandant van de Nederlandse motor
torpedoboten in de tweede wereld
oorlog. Deze MTB's opereerden als
onderdelen van het „Dover-com-
mand" in het Kanaal. Over zijn er
varingen in deze periode schreef hij
het boek „Vannacht varen de Hol
landers". De heer Larive is ridder
Militaire Willems Orde derde klasse,
drager van het Bronzen Kruis (hij
ontving deze onderscheiding zelfs
tweemaal), heeft de Engelse onder
scheiding Distinguished Service
Cross" met „Bar" en is ridder in de
Orde van Oranje-Nassau.
De heer Larive is in 1915 in Singapore
geboren en van Nederlandse nationali
teit. Van 1934 tot 1937 was hij adelborst
in Willemsoord. Daarna ls hij als lulte-
Scherpzinnig man
die problemen
snel doorziet
(Van een onzer verslaggevers)
nant-ter-zee derde klasse uitgezonden
naar het toenmalige Nederlandsch-Indië,
hij in 1940 met Hr. Ms. tropedo-
land terug-
Aan boord van dit schip nam hij op
10 mei in Rotterdam deel aan de oorlogs
handeling. waarbij zoals bekend
de Van Galen door een Duits luchtbom
bardement tot zinken werd gebracht.
De heer Larive. die geweigerd had de
sgn. erewoordsverklaring af te leggen,
werd daarna in Juli 1940 lö krijgsgevan
genschap naar Duitsland gebracht. Enke
le poringen tot ontsnappen mislukten,
maar ln 1941 had h(J succes
Engeland te bereiken.
i wist hij
In Engeland werd hij benoemd tot
35/36
Toen de jeep stopte, kwam Christiaan naar
voren. Hij salueerde aan zijn rode fez
„Bwana, er is een nijlpaard dood. Hij heeft een
grote wond op zijn rug, waar een leeuw hem
heeft geslagen, maar hij heeft de rivier bereikt
en is daar gestorven."
De blanke knikte. „Je kent de orders, Chris
tiaan," zei hij rustig. Ook na de onafhankelijk
heid was hij zich strikt blijven houden aan de
voorschriften, alsof er niets wezenlijks veranderd
was. En daardoor was er niets wezenlijks veran
derd, behalve dan dat er geen enkele toerist meer
door het kamp kwam en de camions voortaan op
zeer ongeregelde tijden reden. Het werd moeilij
ker om aan voedsel en toerusting te komen. Op
zichzelf was dat niet zo verschrikkelijk, want de
blanke staf was grotendeels vertrokken. Maar
soms vroeg hij zich af of er een tijd zou komen,
dat hij uit noodzaak een antiloop zou schieten.
Het zou vreemd zijn, maar als de toestand nog
slechter werd en er geen vlees meer kwam, zou
die vraag actueel worden. Een mens is meer dan
een antiloop.
„Wat zei je?" vroeg hij afwezig.
Christiaan herhaalde: „Het nijlpaard ligt bui
ten het park, bwana
Er lag iets smekends in al die donkere ogen.
De blanke zuchtte opgelucht. Het zou hard ge
weest zijn om de boys deze gunst te weigeren,
maar ditmaal deed het dilemma zich nog niet
voor
„Goed. Christiaan!" zei hij. „Neem de lorrie
slacht dat nijlpaard maar. Denk er om, dat
je het vlees eerlijk deelt!"
De parkwachters draafden weg en even later
reden ze zingend het kamp uit. Ze zwaaiden als
tgelaten kinderen naar Enock, die de jeep on-
de eerste elek- der het afdak reed. De conservator begaf zich
de P.T.T naar zjjn woning. Het speet hem, dat alles zo Be-
De simofoon zal in het bijzonder van lopen was. Zonder de onafhankelijkheid zou hij
dat politiek heet, had rijn klauw ook over Kong.
uitgestrekt en in de schaduw daarvan lag het Al-
bertpark. Er is geen paradijs denkbaar in de
schaduw.
Sindsdien waren er nieuwe richtlijnen gegeven
voor het bestuur van het reservaat. Net als tot-
dusver zou er een internationaal toezicht blijven
bestaan op het park, maar het was duidelijk,
dat in dit land de medewerking van de blan
ken voorlopig zo gering mogelijk moest zijn. Het
gistend nationalisme reageerde vooral op kleur.
Tot dusver was het park een stil, wat vergeten
hoekje, maar Paul Coeman piekerde vaak Over
de opvolging. Enock? Je en nee! Ja. waar het zijn
trouw en toewijding, zelfs waar het zijn kennis
van het veld en de dieren betrof, maar nee, waar
het om leiderschap en gezag ging. En wat baatte
het eerste, als het tweede ontbrak?
Na uren was het gToepje inlanders terugge
keerd. Glimlachend ging de conservator naar
buiten. De lichten van de lorrie gloeiden als de
ogen van een voorwereldlijk monster, maar de
tocht was goed geslaagd, want de boys juichten
uitbundig bij het binnenrijden van het kamp.
Maar toen de wagen hem naderde, bleef de blan
ke met een schok staan en de glimlach op zijn
gezicht maakte plaats voor een trek van walging.
Een hevige stank verspreidde zich tussen de gele
ronde hutten, die in normale tijden tot gastver
blijf dienden. Op een dak zat een goliath-reiger
met ingetrokken kop. Toen het lawaai te hevig
werd, sloeg het dier langzaam zijn vlerken uit en
vloog weg door de schemering. De jongens spron
gen van de wagen en ieder torste een enorm stuk
vlees.
Christiaan, met een van voldoening glimmend
gezicht, toonde zijn brok aan de conservator. De
blanke slikte zijn walging weg en vroeg met een
dikke stem: „Moet je dat opeten. Christiaan?"
„Ndio, bwana. denkt u dat het teveel is?"
Zijn handen bewogen op en neer. alsof hij het
gewicht van het vlees schatte
„Nee." zei de blanke. „Maar het is bedorven
het stinkt!"
De neger keek hem met een brede grijns aan.
Met een zachte stem. die troostend klonk, zei
hij: „We eten niet met onze neus. bwan
Paul Coeman dwong zich tot een glimlach. Hij
keerde zich om. „Eet smakelijk dan. Christiaan!"
wenste hij.
In zjjn woning terug, ging hij op de barza zitten
en hij luisterde naar de geluiden van de avond,
die ongemerkt overgingen ln de nacht. Elk van
die geluiden was hem lief en vertrouwd. Hij ver
langde ernaar, dat hjj het uitdagende getrompet
ter van Mwami, de grote kuddes'ier zou horen.
(Wordt vervolgd)
commandant over de Nederlandse
motortorpedoboten en het zgn. Do-
vercommand.
Eind 1944 volgde zijn benoeming
tot hoofd van de marinevoorlichtings-
dlenst in Londen, welke functie hij
ook nog ln Nederland vervulde.
In 1946 verliet hij de Koninklijke Ma
rine: in september van dat jaar trad hij
in dienst van de Koninklijke/Shell -
groep. Hij werd uitgezonden naar Cura
sao in dienst van de N.V. Curagaose
Scheepvaart Maatschappij en in 1949 in
Singapore belast met de leiding van de
Nederlandse staf-afdeling van de Anglo-
Saxon Eastern Ltd.. die thans „marine
administration of the Shell company of
Singapore" heet. In 1951 volgde zyn be
noeming tot adjunct-direoteur van de
N.V. Curagaose Scheepvaart Maatschap
pij-
Drie jaar later werd hij van Cursgao
naar Nederland overgeplaatst en be
noemd tot directeur van Shell Tankers,
ln welke functie hij nu het bevel voert
over een vloot van één miljoen brt. Dc
heer Larive staat bekend als een scherp
zinnig man, die problemen snel doorziet
en doortastend is in zijn optreden.
In een interview deelde de heer Larive
mee, dat hij eerst op Nieuwjaar over
zijn benoeming had gehoord.
„Even voor Kerstmis werd ik opgebeld
door Jhr mr. J. H. Loudon, president
directeur van de Koninklijke Shell
Groep. Hij vroeg ml) of ik naar Londen
wilde komen voor iets, dat hij mij per
soonlijk wilde vertellen. In Engeland
werd mfj gevraagd of ik de K LM. wilde
helpen. Eerlijk gezegd was het alsof ik
het in Keulen hoorde donderen.
Ik heb toen „ja" gezegd, omdat er een
beroep op mij werd gedaan, niet omdat
ik zoveel van de K.L.M. en haar proble
men afweet."
„Een van mijn belangrijkste taken zal
zijn; het geschokte vertrouwen van het
K.LM..personeel te herstellen. Ik ben
geschrokken van het aantal onderdirec
teuren, dat de K.L.M. telt. Dat is een
devaluatie van de titulatuur, waardoor
een Parkinson-situatie ls ontstaan. Ik
heb de heer Den Hollander dan ook als
voorwaarde gesteld, dat ik volledige
vrijheid van handelen krijg, wat het
personeelsbeleid betreft. Want in dit ge
val is niemand gebaat met zachte heel
meesters".
Deze week krijg ik het rapport, dat
MacKinsey voor de K.L.M. heeft ge
maakt. Bij Shell Tankers hebben we ook
met MacKinsey gewerkt en zijn adviezen
hebben we met groot succes uitgevoerd.
Ik verwacht dan ook niet dat we bij de
K.LM. hier veel van af zullen wijken."
De heer Larive wilde zich niet uit
laten over de problemen m de natio
nale luchtvaart: „Ik zit er pas een week
in. Maar ik ben altijd een groot be
wonderaar van de K L M. geweest en
zal met alle liefde mijn vleugels uit
slaan op deze nieuwe post."
