Nieuwe Leidse Commnt
Tsjombe krijgt van VN
nog
een laatste kans
DOOI! Verkeer
op gang
weer
Commentaar
Uitlekken geheim rapport
K.L.M. ontoelaatbaar
r
Terugkeer naar Elisabethstad toegestaan
W egeninf ormatiedienst
meestal in gesprek
Op rivier en
veel drijfijs
Prof Lieftinck over geruchten:
(kita)
i* f*
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvaitigh is ghebleo
Zaterdag 5 januari 1963, 43ste jaargang
internationale autolijndiensten
Holland-Belgil
Holland-Dene-
marken 3 x per
Vieuws in
De Verenigde Naties geven Tsjombe een laatste kans, als premier
van de Kongolese provincie Katanga naar Elisabethstad terug te
keren en loyaal mede te werkgp aan de uitvoering van het hereni
gingsplan van de volkerenorganisatie. Zowel de Verenigde Staten als
Engeland en België staan achter deze stap. Deze landen hebben er
hij Tsjombe op aangedrongen, onmiddellijk een eind te maken aan dc
afscheiding van Katanga, de bewegingsvrijheid van de V.N. in de
gehele provincie te erkennen, de huurlingen naar huis te sturen, het
plegen van sabotagedaden te doen beëindigen en samen te werken
met de Ver. Naties bij het handhaven van de orde.
De opmars van de VN-troepen, die
zich in het gebied van Jadotstad be
vinden is zoals we al meldden
stopgezet. De troepenbewegingen in
de richting van Wolwezi. waar
Tsjombe zich met enkele van zijn
minister bevindt, zouden slechts die
nen ter consolidatie van de positie
der VN-troepen in het gebied van
Jadotstad.
Intussen wordt er geheimzinnigheid
betracht over de troepenbewegingen van
de Ver. Naties. Wel is bekendgemaakt,
dat VN-militairen het vliegveld van
Jadotstad hebben bezet. Ook is gemeld,
dat de VN-strijdmacht niet meer uil
Jadotstad teruggetrokken zal worden
Gisteren meldden we reeds, dat Jadot
stad tegen de bedoeling van secretaris
generaal Oe Thant door VN-strijdkracb-
ten werd bezet. Deze bezetting was geen
gevolg van onenigheid in de VN-gelede-
ren, maar van het te laat arriveren van
de instructies uit New York bij de op
rukkende troepen. Het is hier dus geen
kwestie van insubordinatie, zoals aan
vankelijk werd verondersteld. De cen
trale reegring in Leopoldstad is tegen
het plan .van de VN Tsjombe naar Elisa
bethstad te laten terugkeren. Zij acht
zich dan ook niet gebonden aan het
jongste besluit van Oe Thant. Intussen
verspreiden de VN in Katanga vlug
schriften, waarin gezegd wordt, dat
Tsjombe vervolgd zal worden wegens het
vernielen van fabrieksinstallaties en
bruggen.
De Union Minière heeft al haar acti
viteiten in Katanga moeten staken bij
gebrek aan elektriciteit. Gevreesd
wordt, dat de maatschappij geruime tijd
haar werkzaamheden niet kan hervatten,
omdat elektrische centrales zijn vernield
en belangrijke onderdelen uit de koper-
raffinaderij in Jadotstad door troepen
van Tsjombe zijn meegenomen, toen zij
naar Kolwezi vluchtten.
één oogopslag
De Verenigde Naties
geven Tsjombe een laatste
kans, als premier van de
Kongolese provincie Ka-
tanga naar Elisabethstad
terug te keren en loyaal
mede te werken aan de
uitvoering van het her
enigingsplan van de V.N.
Zowel de Ver. Staten als
Engeland en België staan
achter deze stap. De op
mars van de V.N.-troepcn
naar Kolwezi (waar
Tsjombe zich thans be
vindt) is volgens V.N.-
woordvoerders gestaakt
De
be
wegen zijn
rijdbaar en het verkeer
kreeg vandaag weer een
vlotter verloop. Drijfijs in
de rivieren stremt echter
nog steeds de binnenvaart
op vele plaatsen.
Prof. imr. P. Lieftinck
toonde zich verontwaar
digd omdat gegevens uit
een aan de K.L.M. uitge
bracht geheim rapport zijn
uitgelekt. Maar de hard
nekkige geruchten dat nog
drie leden van de directie
van de K.L.M. zullen wor
den ontslagen werden door
hem» niet tegengesproken.
Het is nu zeker dat
Ohroesjtsjef deze maand
een bezoek zal brengen
aan Oost-Duitsland. Hij
komt als hoofd van een
Russische delegatie die
het congres van de Duitse
„Socialistische eenheids"-
partij gaat bijwonen. Dit
zou kunnen betekenen dat
belangrijke stappen in de
kwestie-Berlijn te ver
wachten zijn.
In Engeland heeft d'e
zogenaamde „rode deken",
dr. Hewlett Johnson, be
kend om zijn communisti
sche sympathieën 't ambt
neergelegd. Hij was de
voornaamste bestuurder
van de kathedraal van
Canterburry.
Adenauer viert vandaag
zijn 87ste verjaardag. De
gelukwensen die hem zijn
aangeboden, dragen alle
maal een verzoenend en
wat plechtig karakter,
wat ongetwijfeld samen
hangt met het feit dat het
nu wel zeker is dat hij dit
jaar zal afreden.
Intussen is dr. Ralph Bunge, de
Amerikaanse plaatsvervangende VN-
secretaris-generaal, in Leopoldstad
gearriveerd. Verwacht wordt dat hij
daar nieuw einstracties zal verstrek
ken en de plannen van de NV-autori-
teiten in New York nader uiteen zal
zetten om het nemen van tegenstrij
dige maatregelen te voorkomen.
Bunche verklaarde "tijdens een opont
houd in Londen, niet te verwachten
dat hij een ontmoeting met Tsjombe
zal hebben.
Loonsverhoging in de
confectie-industrie
De onderhandclingscommissie vai
liet Sociaal Werkgeversverbond vooi
de Confectie-industrie en de drie
werknemersorganisaties zijn onder
voorbehoud van-goedkeuring door de
besturen tot overeenstemming geko
men over een nieuwe C.A.O. voor d<
confectie-industrie voor het jaar 1963.
Als belangrijkste punt werd voor de
onder de CA.O. vallende werknemers
een loonsverhoging overeengekomen
ƒ0,06 per uur. voor de werknemers
23 jaar en ouder en voor de jeugdigen
een verhoging naar rato. In deze loons
verhoging is de verplichte per 1 ja
nuari 1963 ingegane compensatie voor
A.O.W. premieverhoging begrepen. Daar
naast werd een uitbreiding van de va
kantie tot 15 dagen overeengekomen,
wat in 1963 zal resulteren in 14 werk
dagen.
De medewerkers van de KNAC-Wegeninformatiediensl hebben de
afgelopen dagen aan gemiddeld 9000 weggebruikers per dag telefonische
informaties verstrekt over de toestand van de wegen. Daarnaast werden
in de late avond en nacht nog honderden verzoeken om inlichtingen
afgewerkt via een automatisch' antwoordapparaat. De drukte zou nog
aanzienlijk groter zijn geweest, wanneer radio en televisie niet op ruime
schaal wegenberichten hadden doorgegeven. Ondanks deze medewerking
en ondanks de aanwezigheid van tien telefoonlijnen, heeft echter de
KNAC-Wegeninformatiedienst de drukte niet meer kunnen verwerken.
De KNAC doet dan ook een dringend beroep op de weggebruikers
om zoveel mogelijk te luisteren naar de wegenberichten via radio en
televisie en om telefoonnummer 070-61.42.41 alleen te bellen wanneer
men daaraan niet voldoende heeft. Met name zal dat het geval zijn
voor automobilisten, die naar het buitenland moeten. Zij kunnen bij
de KNAC inlichtingen inwinnen over de wegcondities in alle West-
europese landen.
Dat gebeurt elke ochtend tussen kwart voor acht en acht uur en later
op de dag voor zover de omstandigheden dit wenselijk maken. Deze
latere uitzendingen vinden meestal plaats direct vóór of na uitzendingen
van de nieuwsberichten van h'et ANP. Ook in de nieuwsberichten wor
den sinds enkele dagen trouwens wegenberichten van de KNAC door
gegeven.
Bezorgd buigt president Tsjombe zich over de stafkaart van het
front in Katanga. (Telefoto)
Na vele dagen van vorst, sneeuw
en ijs, lijkt nu het einde in zicht te
komen van de kou-periode, die de
afgelopen week overal in het land
grote moeilijkheden heeft veroor
zaakt. Gistermiddag 'wilde het kwik
in de thermometer voor het eerst
weer stijgen met als gevolg, dat op
de meeste plaatsen het verkeer een
vlotter verloop kreeg. Het grootste
deel van de wegen is weer goed tot
redelijk te berijden. Alleen het
scheepvaartverkeer ondervindt hier
en daar hinder van drijfijs, al kon
den vele veerdiensten door het in
vallen van de dooi worden hervat.
Overal wordt druk gewerkt om de
sporen, die de zware sneeuw- en vorst
periode heeft achtergelaten, weg te
werken. Op vele wegen zijn bulldozers
bezig de sneeuwreslen, zo zij al niet
in modderpoelen zijn veranderd, op te
ruimen, tot grote opluchting van de
laatste dagen zo geplaagde automobilis
ten.
Binnen de bebouwde kom van da
meeste plaatsen zijn de problemen zelfs
al geheel opgelost.
Ook het treinverkeer liep vandaag aan
zienlijk beter dan de afgelopen dagen.
Er kwamen vrijwel geen stagnaties meer
voor. Dit in tegenstelling tot gisteren toen
de spoorwegen een drukke en moeilijke
dag hadden. Op een normale vrijdag ver
voert de trein in totaal ongeveer 500.000
passagiers, gisteren waren het er naar
schatting 750.000. Door het ongunstige
weer konden vertragingen moeilijk uit
blijven. Deze liepen 's middags en
's avonds tot 30 minuten, in enkele ge
vallen zelfs tot drie kwartier op. Dc
pendeldienst tussen Gouda en Den Haag
kon echter 's middags worden opgeheven.
De gecombineerde treinen uit het
;n en het oosten worden nu weer
maal in Utrecht gesplitst.
laatbaar" noemde prof. mr. P
Lieftinck, commissaris van de KLM
het gistermiddag op een persconfe
rentie op Schiphol, dat „een aan de
KLM-directie uitgebracht geheim
rapport is uitgelekt". Hij doelde
hiermee op het rapport van het
Amerikaanse efficiency-bureau Mac-
Kinsey over de interne situatie bij
de KLM, dat zoveel geruchten in om
loop heeft gebracht. Een van die ge
ruchten, die hardnekkig in KLM-
kringen blijven circuleren, is, dat nu
drs. Van der Beugel zijn
heeft genomen meerdere ontslagen
m de directie zullen volgen.
In dit verband worden de n;
noemd van de directeuren mr. J
Wiel. J. C. van der Kloot en mr. L. H.
Slotemaker. Prof. Lieftinck onderschreef
ten volle dat deze stroom van geruchten
(om. ook over massaal ontslag
dere personeelsleden) het logisch gevolg
hebben, dat de stemming onder het
K.L.M.-personeel bijzonder onzeker be
gint te worden. Hij verwachtte echter,
dat het voor de volgende week in uit
zicht gestelde tweede communiqué vol
doende klaarheid zal brengen. De ge
ruchten zelf bevestigde noch ontkende
hij.
Leiding
Prof. Lieftinck wilde niet gedetailleerd
ingaan op de vergadering van de raad
van commissarissen.
„Ik kan slechts zeggen, dat de be-
richten in de pers over ir. Besangon uit
de lucht zijn gegrepen. Niet hij zal thans
de leiding in handen nemen, doch zoals
officieel is gemeld dr. ir. F. Q. den Hol
lander. zij hét tijdelijk.
Aangezien ir. Besangon de titel van
plaatsvervangend president heeft, is men
blijkbaar gaan veronderstellen dat hij
drs. Van der Beugel wel zou opvolgen.
VVü hebben dit echter zelfs niet tijde
lijk willen doen, omdat het dan voor de
betrokkene toch onprettig zou zijn hem
die leiding later weer uit handen te ne-
n", aldus prof. Lieftinck.
3f in het MacKinsey-rapport wordt
aanbevolen de directie in te krimpen tot
drie-hoofdige leiding (een bedrijfs
economische directeur, een economische
en een technische) al of niet onder lei
ding van een president-directeur, wilde
prof. Lieftinck niet zeggen. Wél sprak
hij er direct daarop zijn verbazing over
uit, dat dit geheime rapport was uitge
lekt.
„Voor mij geen kleumend wach
ten bij een tramhalte. Pas je aan
de omstandigheden aan." Dit
dacht deze heer en hij ging op
zijn ski's naar kantoor. De dooi
zal echter veel van zijn echte
wintersportvreugde hebben be
dorven.
Ontslag verwacht
van nog drie
directeuren
(Van i
onzer verslaggevers)
Ook over de vergadering van de raad
van commissarissen, gehouden naar aan
leiding van dit rapport zijn hoewel
hierover door de K.L.M. officieel een
strikt stilzwijgen in acht wordt genomen
geruchten in omloop gekomen. Zo zou
zijn besloten tot een memorandum aan
de Nederlandse regering (de belangrijk
ste aandeelhouder van de maatschappij),
waarin advies wordt gevraagd over twee
alternatieve oplossingen, die de K.L.M
uit de crisis-situatie zou kunnen helpen.
Assistentie kregen de spoorwegen gis
teren van 45 militairen van het garnizoen
in Utrecht, die ter beschikking ware
steld om de perrons op het Utrechtse
station schoon te houden. Hierdoor werd
personeel van de spoorwegen vrijge
maakt om de wissels en de banen schoon
te houden.
Ook de garnizoenscommandant v
Assen stelde militairen beschikbaar om
de sneeuw te lijf te gaan. Vijftig man
zijn met drie drietonners de hele dag
bezig geweest om te helpen het ge
hucht Ter Aar (Dr.) uit zijn isolement
te bevrijden. De militairen zijn vandaag
verder gegaan met sneeuwruimen
Enige hinder
De enige hinder ondervindt nu nog het
scheepvaartverkeer. Op vele rivierei
nog veel drijfijs. Vooral in Zeeland,
men heeft geconstateerd, dat nu de Gre-
velingendam gereed is men veel meei
heeft van de ijsgang dan vroeger omdat
het ijs geen weg naar zee kan vinden.
Ook de lage waterstand speelt de sche
pen parten. Dat ondervond de sleepboot
Jacoba, die in de Oostkophaven aan
einde van de Grevelingendam over
anker voer, waardoor juist onder de
machinekamer een grote scheur ontstond.
Door aanhoudend pompen kon de sleep
boot boven water worden gehouden.
Over andere vaarwegen heeft de ijs-
berichtendienst van Rijkswaterstaat gis
teren o.m. meegedeeld dat de vaarweg
van Rotterdam naar Den Haag vrij goed
bevaarbaar is.
Van de grote rivieren zit de IJssel nog
vast tot Doesburg, daarboven bevindt
zich licht drijfijs. Op de Nederrün komt
drijfijs voor. De Lek van Wijk bü Duur
stede tot Vreeswijk is onbevaarbaar, ter-
ijl het gedeelte van Vreeswijk
Krimpen alleen bevaarbaar is
krachtige schepen. Op de Waal bevindt
zich beneden Tiel licht drijfijs. Op de
Bergse Maas en de Amer komt veel
drijfijs voor. In de BA eden- en Nieuwe
Merwede komt zeer veel drijfijs ij~~
vaart is hier alleen mogelijk voor
krachtige schepen. Ook de Oude Maas
Is vrijwel onbevaarbaar. Op de vaarroute
vanaf Hansweert via Wemeldinge, Zijpe,
Volkerak en Hollands Diep wordt zeer
veel en zwaar drijfijs ontmoet. Vaart Ie
hier vrijwel niet mogelijk.
Wadden
Deze oplossingen betekenen óf een be
langrijke inkrimping van het staatsbe
drijf, óf de omzetting van de K.L.M. in
een volledig bedrijf. Hierover heeft prof.
Lieftinck geen enkele mededeling ge
daan.
Eind deze maand zal prof. Lieftinck.
die tegenwoordig verbonden is aan het
Internationaal Monetaire Fonds en de
Wereldbank in New York, opnieuw naar
ons land komen ter bijwoning van een
tweede vergadering van de raad vaD
commissarissen. Deze is vastgesteld op
24 jaribari
(Voor vervolg zie pag. 7)
Het kindje van de familie De Bruin
Uit Goud-a (2% jaar) is gistermiddag door
de glasdeur van de ouderlijke woning ge
vallen. Hoewel medische hulp spoedig ter
plaatse was, kwam het knaapje om door
een slagaderlijke bloeding.
Hoewel de dooi de temperaturen over
al aanzienlijk heeft doen stijgen zit de
Waddenzee nog steeds vrijwel geheel
diöht. Slechts een sleeptooot van de Lau-
werszeewericen is er gistermiddag na
tocht van ruim vier uur in geslaagd
het geïsoleerde eiland Schiermonnikoog
te bereiken. Het scheepje had 'n vracht
istof aan boord. Vandaag zou de
sleepboot proberen de vaste wal weer
te bereiken.
De enige verbinding van de geïsoleer
de eilandbewoners met de vaste wal
wordt nog steeds alleen door de lucht
macht in stand gehouden.
Voor vervolg zie pagina 7
De Belgische ambassadeur in Neder
land, baron F. X. van der Straten-Waillet,
heeft aan de onderdirecteur van de Ne
derlandse bank A. baron Mackay, de ver
sierselen uitgereikt behorende bij de on
derscheiding van officier in de Kroon-
zame coëxistentie'",
niet verder dan zij in zijn politieke kraam
te pas komt. Hetgeen zeggen wil, dat zij
zich voornamelijk naar buiten richt.
Het is hem sinds lang duidelijk geworden,
dat de niet-communistische wereld niet
vanzelf zal ineenstorten, zoals in de klas
sieke geschriften van Marx voorspeld. In
tegendeel, het gaat de niet-communistische
staten niet slecht en aanwijzingen voor
verval zijn er niet. Zelf heeft hij daaren
tegen met problemen te worstelen. In een
vreedzame coëxistentie ziet hij mogelijk
heden voor zichzelf.
Zij reikt naar buiten. Maar komt er ook
naar binnen iets van terecht? Dat blijkt
een hachelijke zaak. In Rusland zijn er
groepen geweest die. uitgaande van de
hooggeroemde vreedzame coëxistentie,
meenden, dat er ruimte was gekomen voor
afwijkende opvattingen.
Zo onder de Russische kunstenaars. Hun
waren lange tijd de gedragslijnen voor
geschreven. Het gevolg was, dat de kunst
er een kommervol bestaan ging leiden. De
politiek van de vreedzame coëxistentie
gaf nieuwe hoop. Zou zij ook voor Rus
land zelf mogen gelden?, Zou er mogelijk
heid komen voor andere opvatting naast
de reeds bestaande? Even heeft het erop
geleken. Maar er zijn aanwijzingen van
terugkeer naar de oude toestand.
Wij allen zullen onder de indruk zijn ge
komen van die wat onbeholpen poging,
door een groep Siberische boeren met hun
gezinnen ondernomen, om hulp te vinden
bij de Amerikaanse ambassade te Moskou.
Zij zagen zich in de vrijheid van een gods
dienstige overtuiging door de almachtige
communistische staat gedwarsboomd.
Of was buitendien hun geestelijke nood
zo hoog gestegen, dat zij het enorme risico
hebben ondernomen om onder een staats
bestel als het communistische van hun
bezorgdheid te laten blijken?
Een treffend gebeuren als dit opent wel
weer de ogen. Het mag ons ook niet on
verschillig laten voor wat elders geschiedt
aan onderdrukking van godsdienstige ge
voelens.
Het communistische stelsel is n og even
totalitair als altijd. Al blijkt gelukkig tel
kens weer. dat de hunkering naar vrijheid
tot beleving van eigen diepste overtuiging
niet geheel kan worden gedoofd.
die in het toes
ons land plaat
selijk nog een gemiddelde hoogte van
15 tot 20 cm heeft, zal de eerstkomen
de dagen nog niet verdwijnen. Daarvoor
is de ingevallen dooi van te weinig be
tekenis. Vanmorgen schommelde de
temperatuur een a twee graadjes boven
het vriespunt. Inmiddels komen uit het
zuiden opklaringen naderbij, zodat in de
komende nacht boven de sneeuw weer
wat lichte vorst is te verwachten. Een
nieuwe depressie bereikt Frankrijk en
trekt in oostelijke richting, hl ons land
blijft het weekeinde vrij rustig met
morgen een wat toenemende wind tus- lit, 1
sen zuid en oost. Daarmee wordt iets
koudere lucht aangevoerd, zodat de Hopporti
temperatuur gemiddeld in de buurt van
het vriespunt zal blijven schommelen.
Station
■Eerst na zondag kan ons wat zachtere
lucht bereiken mits de genoemde de-
pressie een meer noordelijke route gaat D Heidei
Ypenburs
volgen. VHssinge.
Eel-de
De Bilt verwacht tot morgenavond: De Bilt
Bewolkt met plaatselijk mist, maar ook I^c."tG,
verspreid voorkomende opklaringen en zd-Umta
geen neerslag van betekenis. Zwakke tot Heisinkl
matige wind, draaiend naar noordelijke stockh.
richtingen. Temperaturen om het vries
punt.
Tendens dalend
Hoogwater Schevenlngen
6 jan.: 11.55 van.; n.m
7 jan.: 0.38 vm.; 1301 n.m
WEER DN
liedcnmor ge
EUROPA
zeven uur
HET NEDERLANDS
MADRIGAALKOOR
Dir. H. Strategier
wenst u een gelukkig nieuwjaar
en ontvangt u gaarne op het
CONCERT
29 jan. a.s. in de Stadsgehoorzaal
te Leiden. Kaartverkoop fa. Bender
Ook per telefoon 0171020097.
Kopenh.
Aberdec
^noble gh. bew.
Berlijn
Frankfor
MUnc-lier
Madrid
Mallorca
Lissabon
fe-c I
li I's z!