Anton van Duinkerken
zestig jaar
Jaarwisseling in de ether
„N.T.S. stelt eenzijdig de
voorwaarden vast"
H-jd
Een woord voor vandaag
K.O.V. niet enthousiast
over mammoetwet
Tussen schoolpoort en huisdeur
1
WOENSDAG 2 JANUARI 1963
Commentaar
Aan afwisseling heeft het niet! KRO en VARA kwamen om half één
ontbroken bij de radio- en tele-1
Visie-uitzendingen rondom de luidruchtige show Uit de Karsseboom
jaarwisseling. Wat de Oudejaars
avond betreft, namen NTS, NCRV
en AVRO de diverse programma's
voor hun rekening. Alzo een
schakering van opvattingen: veel
ernst bij de NCRV (radio), veel
amusement zonder bepaalde hoog
tepunten bij de AVRO en een tele
visieprogramma dat uitmuntte
door twee slechte films uit de
oude doos en een goede show uit
de nieuwe Hilversumse studio.
Tal van bekende artisten droegen hun
steentje bij aan deze show die nu vroe
ger op de avond werd gegeven en heel
wat beter was dan die in de Nieuwjaars
nachten van voorgaande jaren. De ver
bindende teksten, om beurten uitgespro
ken door Mies Bouwman, Teddy Scholten.
Theo Eerdmans en Wim lbo waren wat
aan de goedkope kant, maar de artistie
ke bijdragen stonden op behoorlijk peil.
De NTS-journaaldienst zorgde voor
goede gebruikelijke jaaroverzichten en
na half twaalf hield men de stemming
er meer in door voortreffelijk optreden
van het Amadeus-strijkkwartet in een
kwartet van Mozart waarna prof. E. L
Smelik een ernstig 'woord sprak.
Intussen had de NCRV een interessant
gevarieerd muziekprogramma ten gehore
gebracht, had de altijd actieve NCRV-re-
portagedienst herinneringen aan het voor
bije jaar opgehaald in verslag en gesprek
en hadden vijf hoofdredacteuren het
hunne gezegd over de wereldpolitiek in
verband met gebeurtenissen in 1962.
De voorzitter van de NCRV, mr. A. B.
Roosjen. hield een Nieuwjaarstoespraak
waarin hij o.a. aandacht wijdde aan on
vergetelijke ernstige woorden, door wij
len prinses Wilhelmina aan ons nagela
ten. Met het lezen van psalm 90 besloot
de NCRV bet jaar op ernstige wijze,
waarna verslaggever Jan Zindel de luis
teraars liet horen, hoe de Laurenstoren
en schepen in de havens In Rotterdam het
nieuwe jaar inluidde, resp. met door
dringende signalen Inhaalden.
Na twaalven vertoonde de NTS nog
eens de onlangs uitgezonden Sonneveld-
show van de KRO en dit was in feite
een televisienieuwtje, want nog nooit eer
der bleek enig ander amusements-pro-
gramma een zo snelle herhaling waard.
Hilversum, juist de onverantwoordelijke
opgewondenheid die wij op andere jaren
bij de NTS kregen te slikken.
Ook hier werkten allerlei bekende
artisten mee en dat het „een dolle
boel" was. hadden de conferenciers
waarlijk niet zo dikwijls behoeven
te delen, aat was meer dan duidelijk te
horen.
Concert en sport
Op de Nieuwjaarsmiddag relayeerde d<
NTS zeker tot verheuging van vele kij
kers het traditionele concert van d<
Wiener Philharmoniker in Wenen. Eén er
al charme en beschaafde feestelijkheid
hield dit programma in. Willy Boskovsky
dirigeerde met alle zwier die de echte
Straussmuziek vraagt, de balletten
bijzonder fraai, de gebruikelijke grapjes
van enkele orkestleden ontbraken niet
dat alles kwam via uitnemend came:
werk onze huiskamers binnen. Het t
thousiasme van het Weense publiek zal
zeker weerklank hebben gevonden in de
meekijkende en -luisterende Eurovisie-
landen.
Dadelijk daarna werd de NTS-uitzen-
ding voortgezet met een reportage van
skispringen in GaTmisch-Partenkiróhen,
die echter werd afgebroken om voetbal-
minnend Nederland getuige te laten zijn
van de hoogst-gemoedelijke wedstrijd
HFC—Oud Internationals, gespeeld op
een glad, maar netjes geruimd veld
Haarlem. Ir. A. van Emmenes gaf ai even
Semoedelijk commentaar, dat overduide-
jk werd geïllustreerd door luide aan-
moedigingskreten van enthousiaste Jon
getjes langs de lijn en harde knallen van
door deze supporters afgeschoten voet
zoekers. Het was maar goed dat de NTS
deze reportage uitzond, anders hadden
de moedige voetballers voor een heel
schamel rijtje publiek moeten spelen
's Avonds herhaalde de AVRO
de op 4 augustus uitgezonden Ca-
terina Valente-show en liet de kij
kers vervolgens de verbluffende
staaltjes van de danskunst der
Georgiërs nog eens zien, nu in
de tweede helft van een reeds eer
der begonnen reportage uit de
Amsterdamse Apollohal.
Hoofdredacteuren
gekeken" de
wereld
In het Oudejaarsavondprogramma
van de NCRV-radio hebben de hoofd
redacteuren van vijf dagbladen: De
Rotterdammer, Trouw, Het Vrije Volk,
ie NRC en de Gelderlanderpers r.k
ibuu de „wereld van vandaag" bekeken en
KI hun commentaar gegeven op de ge-
ypno: 19;30= Voor deoeurtenissen welke in het afgelopen
jaar de politiek van oost en west
hebben beheerst.
Gespreksleider was onze hoofdre
dacteur dr. E. Diemer, die zijn part
ners in dit forum enkele vragen voor
legde. Men was het er over eens, dat
de gebeurtenissen rondom Cuba de
meest ingrijpende van het jaar 1962
würen geweest en dat het krachtige
optreden van president Kennedy van
igrote invloed was. Dat Kennedy higr-.
- bii onaPtankelijk optrad werd erkend
VLSSXFtVLZ mSLESL t\
Dichter, neerlandicus, essayist
yl&Kéiicf
Hilversum I 402 m. VARA 18.00 Nieuw*
cn commentaar: 18 20 Actualiteiten; 18 30
TangoRumba-orkeit en zangsolisten;
Voor de kinderen; 19.10 VARA-Varla
Op een cursusavond, belegd
door de staf van de N.C.R.V., had
prof. Van Ruler het glinsterend
scherpe kouter van zijn schrander
heid door de zware klei van een
bepaald probleem dat hier niet
ter zake doet getrokken. In de
pauze kwam Gabriei Smitde be
kende rooms-katholieke dichter en
publicist, naar mij toe. ,^ls ik zo
iets hoor, ben ik toch maar blij
dat ik rooms ben", zei hij. Zelf
heb ik toen, misschien bevattelijk
maara zeker niet gevat, wat
teruggestameld; wat, dat kan ik
me niet herinneren. Misschien
was ik wel verbouwereerd, om
dat zich hier een perspectief
opende. In dat perspectief ziet men
achter de beminnelijke en erudie
te Gabriël Smit, dichtend en schrij
vend met iets als een serafijne
veder, de forsere gestalte van
zijn acht jaar oudere vriend Wil
lem Asselbergs, anders gezegd
Anton van Duinkerken opdoemen.
Beiden vertegenwoordigen onder
de Nederlandse literatoren een
rooms-katholieke stijl van leven,
denken en schrijven, die zich in de
jaren twintig en dertig, het „In
terbellum" zoals prof. Rogier het
jeugd; VARA: 20.00 Ni<
rauzlek:_ 20.40_ Kaf en
O.OL
ivs: 22.41
irklank: muzlck-re
muziek: 20.20 Licht Instruments
19.50 Operette
muziek; 23.30 Lichte r
j/7
vanavond
KRO: 19 30 Van onze sportredacteur; NTS:
20.00 Journaal. KRO: 20.20 Actualiteiten;
20.45 Vloekjes bij de thee. licht programma:
21.00 Piste, variété programma: 21.40 De
het leven, documentair program-
rlété-progra
leven, doe
L (deel 4.); 22.20—22.30 Epiloog.
Nw*. president De Gaulle van Frankrijk het
persoonlijke element daarin minder zal
zijn bevallen.
„De Gaulle doet liever alles alleen'
was de conclusie, maar er werd op
gewezen, dat Kennedy in zijn persoon
lijk ingrijpen verzekerd is van de
steun van het gehele Amrikaanse
volk, terwijl de bijval welke De
Gaulle geniet wel uit het min o'
afgedwongen referendum blijkt,
nic. zo wezenlijk is als het absolute
vertrouwen van de Amerikanen
hun president.
De hoofdredacteuren waren het er
mofoonmuzlek: VPRO: 7.50 Dagopening:
AVRO: 8.00 Nieuws: 8.15 Lichte grammofoon
muzlek: 9.00 Gymnastiek
9.10 De Groent -
(gr.); 9.33 Wat
ding; 10.00 Arbeidsvitaminen (gr...
Voor de kleuters; 11.00 Kookpraatje; 11.15
Omroep-orkestmoderne muziek; 12 00 Amu-
in zijn huldigingsartikel in De
Tijd-Maasbode van zaterdag j.l.
noemt, heeft gevormd. Achter
Van Duinkerken ontwaart men
Gerard Brom, leider van een
oudere generatie roomse intellec
tuelen; Brom, die op zijn beurt
herinnert aan de oude Alberdingk
Thijm.
Thijm had zich tot levensdoel gesteld
de culturele achterstand van het roomse
bevolkingsdeel op te heffen. Brom (de
politicus Schaepman vormt een onder
werp apart) werd door een verwant
ideaal bezield. Toen Broms maandblad
De Beiaard in 1925 werd opgeheven, was
Van Duinkerken en der oprichters van
het jongerentijdschrift De Gemeenschap.
Niemand kon toen vermoeden dat As
selbergs Brom veel later (in 1952) als
professor aan de Nijmeegse universi
teit zou opvolgen. Zag men toen de
verschillen scherper, vandaag ontwaren
we een continuïteit. Wat al deze mensen
kenmerkt is, dat ze rooms (confessio
neel gebonden, belijnd en slagvaardig)
èn tegelijk katholiek (open, begrijpend,
benaderbaar voor niet-roomsen) wil
len zijn. Bovendien zijn ze bezorgd voor
de culturele taak van hun kerk en haar
aanzien bij de andersdenkende, Neder
landse intelligentsia.
Thijm was nog geheel negentiende-
eeuws romantisch; Brom was in die
eeuw volwassen geworden, maar heeft
zich in zijn studies daarvan distatie ge
schapen; hij weerspiegelt in zijn werk
een geestesgesteldheid, die zich van de
Tachtigers heeft vrijgemaakt en, staat
specifiek r.k. kunstopvattingen voor. Van
Duinkerken behoort geestelijk thuis
in dat Intebellum, toen het idealisme
van de jongeren geschonden was door
een ruim vierjarige wereldoorlog met
loopgraven, gifgas en trommelvuur.
Wat mensen als de jonggestorven Ge
rard Bruning en Marsman verbond, was
felheid; trouwens felheid karakteriseer
de de geesteshouding van de beste lite
raire jongeren, denk aan Du Perron en
de ontmaskeraar Ter Braak.
Het is tussen haakjes opvallend hoe
veel makker de protestantse jongeren
rondom het tijdschrift Opwaartsche We
gen waren, misschien omdat hun gees
telijke vrijheid groter was dan die van
hun roomse collega's. Bovendien leefden
zij in de schaduw van Kuypers machti
ge levensarbeid, waaruit zij consequen
ties wilden trekken. Hun kritiek richtte
zich voornamelijk op de calvinistische
achterhoede en op de culturele
schilligheid, zo niet erger, van
predikanten, politici en leiders o
nisatorisch gebied.
LEVENSSTIJL
Maar wat mij toen even naai
den moeken deed, was het verschil in
geestelijke habitus, dat zich hier zo con
creet en verrassend openbaarde. Meer
uog dan Smit is Anton van Duinkerken,
die vandaag zestig jaar geworden is, in
uit dat|ket Nederlandse culturele leven de
het spoedig zover zal mogen komen,
dat mét Nederlandse hoofdredacteuren
ook over eens. dat Chroesjtsjef ken
nelijk teruggedeinsd ts voor de *rach-
tig;» taal van Kennedy en nu een meei
ingetogen Ieren leidt en naar compro
missen schijnt te zoeken. Maar men
wilde wiet uit het oog rerliezen dat
de Sovjet-politiek een bepaald doei
voor ogen heeft en houdt, ook al schtj-
nev de confrontaties tussen oost en
west op het ogenblik meer nuancerin
gen te vertonen. In het najagen van de
communistische doelstellingen kunnen
alleen roeringen in de MteUietstaten
storend* elementen zpn Ook het hui
dige optreden van rood China kan de
Sovjet-politiek verzwakken.
Tenslotte spraken de hoofdredacteu
ren nog over de toekomstige verhou
dingen tussen Nederland en Ind&nesie,
dit-, wanneer het akkoord wordt na
gekomen, zeker kunnen verbeteren,
wanneer, zoals werd opgemerkt, er niet
teveel gespeeld wordt op het sentiment
van vroegere banden en men de ver
houdingen dus zuiver zakelijk als „met
een willekeurig land", zal kunnen
benaderen.
antwoordelijkheid. Onze geestelijke
culturele leiders moeten meer zélf doen
at in een tijd, waarin de uiterlijke
wereld en het levensgevoel zo ingrijpend
zijn veranderd. Wel vereist de tijd een
lossere toon, en een glimlach als bekro
ning van de toeren des geestes. Ook
bij het behandelen van moeilijke vraag
stukken is een (hogere) conversatietoon
gewenst. Voorzover Smit die bij Van
JOURNALIST
Het gaat evenwel noch <?ver Van Ru-
Ier, noch over Gabriel Smit, maar over
de zestienjarige Van Duinkerken. Men
weet dat hij te Bergen op Zoom gebo
ren is en dat hij heeft gestudeerd aan
het klein en groot seminarie in het Bis
dom Breda. Later journalist geworden,
werd hij in 1934 benoemd tot redacteur
van De Gids, van welk tijdschrift hij
thans lid van de redactie is. De Uni
versiteit van Leuven verleende hem in
1937 het ere-doctoraat. Van 1940 tot
1052 was hij buitengewoon hoogleraar in
de Vondelstudie te Leiden en sinds dat
laatstgenoemde jaar is hij hoogleraar
te Nijmegen. Ter gelegenheid van zijn
jubileum verschijnt een belangrijk deel
van zijn verspreide geschriften en zijn
grotere werken in drie dundrukdelen bij
de Uitgeverij Het Spectrum N.V.,
Utrecht-Antwerpen. In 1933 is hem de
C. W. van der Hoogtprijs toegevallen,
en In 1960 de Constantïjn Huygensprijs.
Wie is belangrijker: de dichter, de
neerlandicus, of de essayist? Tame
lijk algemeen ts men van oordeel, dat
zijn poëzie het sterkst is. als hij zijn
overtuiging moet verdedigen tegen
een scherpe aanval. Hij heeft belang
rijk werk gedaan door het rooms-kat
holieke element in onze poëzie na te
gaan. Zijn essays zijn als het ware
geschreven op de viersprong van let
terkunde, maatschappij, algemene
cultuur en geloof. Hieraan gedachtig,
zal men hem in zijn totaliteit moeten
eren. Bij Van Duinkerken ontdekt
men, dat het woord Jiguur" in de
eerste plaats slaat op een veelzijdige
begaafdheid en werkzaamheid, maar
dan ook in de tweede plaats op een
centrale overtuiging, die dit alles
draagt. Vestdijk is, dacht ik,
lijk knapper en veelzijdiger, maar
diens relativisme en scepticisme ver
hinderen ons, dat wij op hem het be
grip figuur" '-n volle zin des woords
toepassen, zoals zij dat op Van Duin
kerken doen.
Onze bewonderende en genegen hui-
beste wensen voor
ook Inaonesische hoofdredacteuren om
één tafel kunnen zitten teneinde de
internationale politiek te bespreken,
want dat bij het verbeteren van de
verhoudingen een taak is weggelegd
ook voor verantwoordelijke journalis-
leji, onderschreven de gesprekspartners
in; 9.15 Gewijde muziek
anden: 9.40 MorgenwIJ-
ons mee; 15.30 Voordracht; 15.45 Licht In
strumentaal trio; 16.00 Van vier tot vijf. ra
dioprogramma ln een Notedop; 17.00 Voor
de jeugd.
8.15 Lichte grammofoonmuzlek: 8.50 Voor de
Verklaring Toonkunstenaarsbond
Naar aanleiding van tegenstrij
dige berichten over de actie van
de leden van de Nederlandse Toon
kunstenaars Bond om na 1 janu
ari 1963 niet meer voor de N.T.S.
op te treden, deelt het dagelijks
hoofdbestuur van de N.T.B. het
volgende mede: „De mededeling
van de N.T.S. dat op 17 juli jl
overeenstemming werd bereikt
over de regeling van de medewer-
- kinc van toonkunstenaars aan te-
NCRV 10.00 NCRV-lled; 10.03 Geestelijke lie- i
deren (gr); 10.".5 Morgendienst; 10.45 Kerk- leVISie-Ultzendingen, heeft betrek-
kin9 op een tariefsuitspr»ak voor
het jaar 1962. Deze afspraak kwam
tot stand nadat 2Vz jaar getracht
was met de N.T.S. tot overeen
stemming te komen. De N.T.B.
Katholiek t
lagklok - noodklok; 12.04 Llchte grammo-
öonmuz'.ek: 12.25 Voor de boeren: 12.35 Me
iedelingen ten behoeve van land- en tuln-
7 Lichte grammofoonmuzlek; 12.15
lieuws; 13.00 Nieuws; 13.15 Lichte
grammrfzon muziek: 13-40 Wlssewassen
Acht programma (Herh. van zondag Jl.);
NCRV: 14.00 Metropole orkest: 14 40 Radio-
phllharmonlsoh orkest: Klassieke en moder-
luglek; 18.55 Grammofoonmuzlek;
17.00 Voor de Jeugd; 17.30 Schoolzang; 17.40
Beursberichten; 17.45 Lichte grammofoonmu
zlek; 17.55 Licht Instrumentaal kwartet: 18.15
Sportr.-brlïk: 18.30 Pianospel: lichte muziek;
18.50 Sociaal perspcktlef, lezing.
GRAMMOFOOVPLATE.VPROfïRAMMA
DRAADOMROEP VANAVOND
Van 18-20 uur. Sandpaper ballet - Sarabai
de - Belie of r
Calcutta'- The green leaves of summ
Nous les amoureux - L'ollvler - Carolina
- Tumbalele. Ray Collgnon; Be my llfe'i
compagnlon <H:lllai i
Basin street b'.ues
heaven (Donaldson), urxesi werner
Memories of you (Blake)^ ld.; Meet i
night in dreamland. Tty
id.; Par
Sli
blue
i my
'fïï
doll
The
ld.; Stuf-
lan Haw-
rrell. Ed-
es (Jaok-
«tl- Chris
Connor. Orkest Maynard Ferguson: All the
things you are (Kern). Id.; Con Alma (Gil es-
pie). Ray Bryant Trio; Nuts and boltt (Bry-
ant). KL
fy (Hawkins). Milt Jac
kins, Tommy Flanagan
die Jor
(Advertentie)
en handen ruw?
UZ PUROL
NCRV actief bij
inlichtingen
over wegen
Op Oudejaarsdag toen het voor zeer
velen een belangrilke zaak was of men
al dan niet de deur uitkon. autorijden
of openbare vervoermiddelen gebruiken,
hebben zowel radio als televisie de be
richten van de KNAC-wegendienst trouw
doorgegeven.
Maar de NCRV-radio heeft daar het
meeste voor gedaan. De NCRV zond de
gehele dag door op gezette tijden nauw
keurige overzichten van de toestand der
wegen en alle mogelijke inlichtingen over
vervoer te water en te land uit.
Een uitstekende bediening van de luis
teraars, die voor velen een baken sal
hebben betekend. Actief en actueel en
daarom een extra compliment waard.
weigers zich aan dit" bedrijfs-
tempo van de N.T.S. aan te passen
Op 17 juli 1962 werd uitdrukkelijk afge
sproken, dat vóór 1 januari met de bon
den nieuwe besprekingen zouden worden
gevoerd over de overeenkomst voor 1963.
Op 7 november jl. vond een bespreking
plaats over een punt van de tarieven. Het
is dit ene punt, dat door het N.T.S.-
bestuur op 13 december jl. werd goed
gekeurd. De N.T.B.-leden hebben dit niet
gedaan, integendeel. Het voorstel van
de N.T.S. werd in een ledenvergadering
op 14 december jl. verworpen. Bovendien
werd aan het het N.T.B.-bestuur opge
dragen verdere onderhandelingen te voe
ren over alle hangende kwesties waar
over schier dagelijks moeilijkheden zijn
met de omroepverenigingen. De N.T.S.
zegt onderhandelingen te willen voeren,
doch de praktijk bewijst het tegendeel.
De N.T.B weigert opnieuw een periode
van twee jaar of langer te wachten tot
dat de N.T.S. bereid is een overeenkomst
te sluiten. De gehele situatie is een ge
volg van het feit, dat met de bonden wel
gesproken wordt over honorering, maar
dat de voorwaarden waarop de honore
ring betrekking heeft eenzijdig door de
N.T.S. worden vastgesteld. Deze twee
slachtige toestand wordt door de N.T.S.
niet langer aanvaard. Het is onaanvaard
baar. dat door een tariefafspraak met
de N.T.S. de musici verplicht worden
hun prestaties zonder enige vergoeding
af te staan aan de componenten van de
Nederlandse Radio Unie, de Rono, de
R O.Z., de Draadomroep en de Wereld
omroep. De musici staan wat de
technische registratie en reproduktie
aangaat met de rug tegen de muur.
technologische werkloosheid, speci
onder amusementsmusici, is ook in 1
derland zeer groot. Deze zaak is mede
de inzet van de strijd tegen de N.T.S.,
een strijd die voortgezet zal worden
totdat volledige overeenstemming is be
reikt. De actie verloopt buitengewoon
gedisciplineerd. De hier en daar door de
omroepverenigingen aangeboden con
tracten voor de televisie worden door de
musici bij de N.T.B. gedeponeerd, aldus
de N.T.B.
Van de zijde van het bestuur van de
N.T.S. deelde men ons mee, dat de moei
lijkheden met de N.T.B. zich zeker niet
zullen ontwikkelen tot een Hllversums
„conflict". Besprekingen met de musici
hebben nooit moeilijkheden opgeleverd
en zullen dat ook na beslist niet doen,
aldus het commentaar van de N.T.S.
vensstijl, zoals die alleen gevoerd kan
worden waar dichterlijke begaafdheid,
geleerdheid, vroomheid en een zeker
zwierig werelds gemak een labiel c
wicht hebben geschapen. Ook Van Duin
kerken zal vandaag blij zijn dat hij
rooms Is. Met zijn geloofsgenoten staat
hij ln een veel grotere, historische ruim
te. Zij zijn lid van een wereldkerk, met
een eigen taal en een rijke geestelijke,
ook culturele, traditie. Over de moei
lijkheden daar spreek ik nu niet. Ons
selgneuraal calvln'sme, dat maar li
kele figuren, zoals in Geesink, beli
chaamd Is geweest, was een voorbij
gaand verschijnsel. De zwierige zeven-
tiende-eeuwse barok, die Geeslnks stijl
en Heemskerks optreden enigermate ka
rakteriseerde, zit, ln de Vondellaanse
verste, Iemand als Van Duinkerken aan
het lijf gegoten.
Wij calvinisten zijn maar vier eeuwen
terug. Natuurlijk, de ,,liin" loopt door.
via Augustinus. naar Abrahams tente,
zoals Kuyper het heeft geformuleerd.
Maar cultureel stamman wij uit het hu
manisme en de renaissance en dat ver
loochent zich niet, noch b.v. in de lan
ge zinnen van de cathechismus (met
als model Cicero), noch in de berijmde
psalmen, noch in een zekere intellectu
alistische aanpak. Vandaar iets moei
zaams in het tillen aan problemen, die
niet fundamenteel genoeg kunnen wor
den doorgrond, zodat men ze als een
auto met een crick moet opvijzelen
er vervolgens ruggelings onder te
dwijnen.
Maar cultureel stammen wij uit het hu-
niet de slechtsten en minst betekenenden
onder ons is ook een gevolg van eei
sefte en aanvaarde persoonlijke
Het nieuwe jaar is al weer een dag oud de kop is er af,
zegt men wel eens.
We zijn de reis door 1963 begonnen. Het wordt een reis vol
van verrassingen, dat is het enige wat we nu al weten. Of
die verrassigen van prettige dan wel droeve aard zul
len zijn weten we niet. Wel, zo hebben we op oude
jaarsdag geschreven, dat God met ons reist.
En dit is de vreugde voor hen, die hun weg gaan in het ge
loof. Want zij weten, dat hoe de reis verloopt, een goede
Leidsman hen terzijde staat. Een Leidsman, Die hen nooit
verlaat. Daarom zijn zij niet vreesachtig. „Werpt al uw be
kommernis op Hem, want Hij zorgt voor u" (1 Petrus 5:7),
staat in hun banier geschreven.
Beter kunnen we het toch niet hebben. We hoeven al onze
zorg niet alleen te dragen, we hoeven niet alleen met ons
pak van moeite en verdriet door 1963 te gaan. Al onze be
kommernis kunnen we op Hem werpen, en dat niet alleen
Hij zal nog voor ons zorgen ook.
Nu komt het slechts op één ding aan, nl. dat we dit ook waar
maken dat we inderdaad met alle bekommernis tot God
gaan. Hij nodigt ons uit dit te doen. Hij verlicht ons pad. Hij
zorgt voor ons. En zo zal onze reis door het nog onbekende
jaar hoe het einde ook zal zijn, een gooede reis worden.
(Van onze onderwjjsredactie)
Vandaag vergadert het Ka
tholieke Onderwijzers Verbond
(K.O.V.) en in zijn openingsrede
heeft de voorzitter, de heer Joh.
H. M. Derksen zijn wensen en
verlangens geopenbaard. Deze
liggen hoofdzakelijk op het ge
bied van de salariëring. In de
allereerste plaats had hij kritiek
op de lange salarisschaal, die 27
jaar omvat. Bovendien pleitte hij
voor een salarisvaststelling naar
ancieniteit van leeftijd. Hij zag
daarin een aanzienlijke adminis
tratieve besparing.
Natuurlijk kwam ook de mammoetwet
ter sprake. De heer Derksen feliciteerde
de r.k. minister van o., k. en w., Cals,
die waarschijnlijk in het komende kabi
net niet zal terugkeren, met het feit dat
deze wet met grote meerderheid door de
Tweede Kamer is aanvaard. Hij sprak
de verwachting uit dat ook de Eergte
Kamer zijn fiat zal geven. Toch vervolg
de hij: ,Ons én thousiasme over deze wet
is niet uitbundig, ook het K.O.V.-bestuur
ziet op velerlei gebied bezwaren
moeilijkheden Veel zal afhangen
de uitwerking van de algemene maat
regelen van bestuur, van het overgangs
recht ook, dat nog ln een speciale wet
moet worden geregeld."
In 1957 aanvaardden de onderwijzers
een salarisschaal die over 26 jaar liep.
Volgens de heer Derksen deden zij dit
toen met tegenzin. Het was een v
elementen van een toen gesloten
promis.
Toen leefde de algemene verwachting
dat alle salarisschalen bij de overheid
aanzienlijk zonden worden ingekort. Er
is echter, klaagde deze voorzitter van
de K.O.V., niets terecht gekomen van het
voorgenomen onderzoek ,naar de taak
- j van de onderwijzer, naar zijn functie in
uiij hopen, nog komende bekromnfl h h„, d„ ,rbeia,v,rhoudlnjen. Zo-
van zijn levenswerk!
wel het K.O.V. als de Nederlandse Onder
wijzersvereniging hebben voorbereidende
studies hierover laten ondernemen en
zelf bekostigd, maar de overheid heeft
deze zaak laten rusten.
In dit verband pleitte de heer Derksen
.oor een nieuwe ancieniteitssalarisschaal
gebaseerd op leeftijd, in plaats van een
schaal die nu is gebaseerd op tientallen
elementen die voor ieder individueel op
nieuw moet worden vastgesteld.
In eigen kring maakt het K.O.V. op
het ogenblik een studie van de taak van
het hoofd van de school en de onder
linge verhouding van de marges. Binnen
niet al te lange tijd is een rapport over
deze materie te verwachten.
Vakcentrale
In het slot van zijn rede schonk de
heer Derksen aandacht aan besprekingen
die in rooms-katholieke kring gevoerd
worden over de wenselijkheid van één
Nederlandse rooms katholieke vakcen
trale, waaraan ook het K.A.B. die
bezig is zich te reorganiseren en een
aantal buiten het K.A.B. staande vak
centrales deelnemen. „Onze vertegen
woordigers", zei de heer Derksen nog,
„mogen en kunnen zich niet op eniger
lei wijze binden, maar het zou onjujst
zijn niet mede te werken bij het pogen,
om tot een goede oplossing van de vele
vraagstukken te komen. Of die bespre
kingen tenslotte over de gehele linie
succes zullen hebben, is niet te zeggen.
In ieder geval was deze voorzitter van
mening dat ook de rooms-katholieke
C. RIJNSDORP
Mclntire verzet
zich tegen
Russisch bezoek
(Van onze kerkredactie)
In de Verenigde Staten is de Inter
nationale Raad van Christelijke Ker
ken I.C.C.C.. een felle aanval begon
nen op het voorgenomen bezoek van
een kerkelijke delegatie uit Rusland.
De Russen zijn van plan op 27 febru
ari in de V.S. te arriveren en zullen
door de Amerikaanse oecumenische
raad worden rondgeleid. In deze
groep zullen de Russisch-Orthodoxe
Kerk. de Armeense Kerk en de bap
tistenunie vertegenwoordigd zijn, en
tevens de Lutherse kerken uit Est
land en Letland.
Dr. Carl Mclntire heeft een beroep ge
daan op de Amerikaanse regering om
een visum te weigeren, omdat hij meent
dat deze kerkelijke leiders het commu
nisme vertegenwoordigen Het ziet er
niet naar uit, dat de regering hierop in
zal gaan. Ook in 1956 werd een vertegen
woordiging van de Russische kerken in
de V S. toegelaten.
Daarom is Mclntire van plan overal
waar. de Russen zullen komen openbare
tegensamenkomsten te beleggen. De eer
ste zal gehouden worden op 28 februari
in de stad Denver, omdat op die dag de
Russen een bijeenkomst van het mode-
ramen van de Amerikaanse oecumenische
raad zullen bijwonen. De Amerikaanse
afdeling van de I.C.C.C. heeft inmiddels
een beroep gedaan op andere anti-com
munistische patriottische groeperingen
om steun aan deze actie.
Lippische kerk gaat
catechisatie nieuw
regelen
Als eerste Westduitse kerk heeft de
Lippische Landeskirche besloten
wijziging aan te brengen in de gang
zaken by het catechisatieonderricht
het doen van belijdenis. Op de synode
van 28 december werd besloten om de
catechisatie met ingang van de herfst
van dit jaar te beginnen onmiddellijk na
ie zomervakantie van het zesde school
jaar. Belijdenis zal dan gedaan worden
tegen het einde van januari of begin
februari - van het achtste schooljaar.
Deze synode heeft drie jaar. lang een
studie gemaakt, van nieuwe mogelijk
heden en nu eindelijk een definitieve
beslissing genomen. Naast het leerplan
zal ook een persoonlijk zielszorg-
gesprek ingevoerd worden om de kin
deren voor te bereiden op het Heilig
Avondmaal. De vraag of van de kinde
ren een bijzondere gelofte gevraagd mag
worden bij het doen van belijdenis wordt
aan de predikanten zelf overgelaten.
Daarom zijn voor het doen van belijde
nis in deze kerk twee nieuwe formulie
ren ontworpen, een met een gelofte en
een zonder.
Bcrop pin gswerk
NED. HERV. KERK
Bedankt: voor Zwartebroek-Terschuur:
B. M. Meyndert te Waarder.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Groningen-Zuid (vierde
pred. pl.): H. J. van Duinen te Zwijn-
drecht.
Bedankt voor Middelburg (vac. .J
Ytsma): S. van Bekkum te Monster.
De Gaulle streeft
naar evenwicht
In een toespraak ter gelegenheid van
de jaarwisseling heeft de Franse presi
dent, generaal De Gaulle, gezegd, dat zün
land streeft naar een westeuropese nnie,
die een evenwicht vormt met de V.S.
Engeland is welkom als het zonder voor
behoud aan deze unie kan en wil deel
nemen, aldus De Gaulle, wiens toespraak
werd uitgezonden door de Franse
televisie.
Door het scheppen van evenwicht met
de Ver. Staten zou de Westeuropese unie
de westerse alliantie kunnen versterken,
zo zei het Franse staatshoofd.
De Gaulle repte niet van het Ameri
kaanse Polarisaanbod. Hij zei, dat Frank-
rijks eigen kernbewapening niet alleen
zijn eigen veiligheid, doch ook die van
de vrije wereld versterkt.
Over het doel van de Westeuropese
lie zei de Franse president dat deze
volgens hem een economische, politieke,
militaire en culturele unie van Europese
naties moe tworden.
Tito wil harmonie
met neutralen
President Tito van Zuid-Slavië heeft
gezegd dat de buitenlandse politiek van
zijn land „in overeenstemming moet zijn
met het beginsel van een vreedzaam en
actief naast elkaar bestaan, en met het
principe van een vreedzame samenwer
king met alle landen, ongeacht verschil-
n van sociale systemen".
In zijn nieuwjaarsboodschap heeft Tito
eveneens gezegd:
„In het streven naar de vrede is het
nog noodzakelijker om onze actviteiten
■te harmoniëren met die van de niet-
gebonden landen en om onze algehele
samenwerking met deze landen nog hech
ter te maken".
In commentaar op de betrekkingen
met de Sowjetunie en andere communis
tische landen heeft Tito gepleit voor
verdere verbeteringen „en vermijding
van alles wat de goede betrekkingen
met deze landen zou kunnen belem-
£E WAS een saai kind, zeiden de
anderen, ze liet haar mond
hoeken omlaag hangen, ze had
ogen die op een of andere manier
maar binnen keken en nog nooit
hadden ze haar echt hartelijk zien
lachen.
Zulke kinderen zijn er. Niet ieder
een kan een lachebekje zijn. Hadden
ze een hekel aan haar? Och, hekel
is zo'n groot woord, een hekel heb
je aan de verklikster, aan een die
mooi weer speelt bij de juffrouw of
de meester, nee dat was er bij Ma-
rietje niet bij. Ze was alleen maar
saai. doodsaai en zo iets draagt nu
eenmaal niet bij tot populariteit in
een kiassegemeenschap.
Er was er nooit eens een die vroeg
Doe je straks mee aan de wed
strijd? Óf wil je iets bedenken
voor het schoolfeest?
Marietje was dus min of meer
lucht. En gek. ze scheen er niet eens
zo erg veel weet van te hebben.
Een van de bijzonder levendigen,
een meiske dat er gangmaaksteral-
lures op nahield, had al eens gezegd
Ik zou dat kind wel eens door el
kaar willen schudden en ze had na
tuurlijk lulde bijval geoogst. Maar
daar bleef het bij, want ze hadden
bepaald geen vat op haar. In het
negatieve was ze zelfs best te har
den: ze zei nooit nee, als haar iets
te leen werd gevraagd, ze keek niet
nijdig wanneer ze tijdens het spelen
min of meer in de verdrukking kwam
en ze zou nooit, maar ook nooit, een
valse streek uithalen.
Eii hoe zit dat nu eigenlijk met
zo'n schepseltje
Op de duur raakt het kleine maat
schappijtje dat zo'n klas per slot toch
is, er doodeenvoudig aan gewend,
maar je zou je toch kunnen voorstel
len dat een volwassene, de school
meester of de juffrouw, er wel eens
Is er wat akeligs Marietje? Je veste.
kijkt zo bedrukt.
Er viel een korte stilte, maar wat
denkt u? De vlieger ging niet op.
Het enige wat eraf kon, was een
glimlachje dat iets van dankbaarheid
scheen in te houden, dankbaarheid
om de belangstelling die dus toch
even een gevoelige snaar had geraakt.
Nee, juffrouw, er is niets.... Waar
een keer zijn gedachten over laat
gaan. Achtergronden bijvoorbeeld
kunnen soms. al is het maar een tik
keltje. opheldèring verschaffen. Dit
geldt te meer voor het geval Ma
rietje. waar de betrokken leerkracht
iets ontdekte dat aan de klas van
zelfsprekend althans voorlopig
ontging.
Er openbaarde zich van lieverlee
een zekere droefgeestigheid in de der
tienjarige. Het leek of er sporen van
tranen te zien waren in de jonge
ogen en zo waagde de juffrouw dan
op een dag maar eens een vraag,
een heel voorzichtige, want kiesheid
vond ze wel een eerste vereiste.
schijnlijk heeft de goedwillende vol
wassene even op haar onderlip gebe
ten. Het zou niet eens gek zijn ge
weest als ze het woord „stiekemerd"
had ingeslikt. Het is
pleizierig om door zo'n wurm te wor
den afgescheept
De schooldagen gingen met dat al
in dezelfde sleur voorbij, er gebeur
den in de klas geen wereldschokken
de dingen, zeker niet van Mariet-
jes kant. Ze bleef zichzelf volkomen
gelijk: rustig, neutraal, wat witjes
om de neus en altijd in een soort van
afweerhouding, Het was of ze een ci- maa
tadel om zich heen had gebouwd, of len.
ze voortbestond in een onneembare
De onderwijzeres bleef plichtsge
trouw observeren, maar geruime tijd
zonder enig resultaat. Het leek een
hopeloos geval totdat ze op een maan
dagmorgen plots een duidelijke ver
andering constateerde. Het kind zag
er minder gespannen uit, liet zich
zelfs in het vrije kwartier meer gaan
dan ze ooit gedaan had. De volgende
maandag bood eenzelfde verrassing.
Eigenaardig Het verschijnsel her
haalde en herhaalde zich. Het zijn
de weekeinden, dacht de onder
wijzeres. Zo was het.
Het bleek dat Marietje voortaan
van zaterdag tot maandag naar opa
en oma mocht. De reden was niet
bepaald hartverheffend. Er was thuis
voortdurend deining, de ouders leef
den in een staat van permanente on
min. Slaande ruzies werden over Ma-
rietjes hoofd uitgevochten. Ze torste
haar verdriet en dat wat ze als haar
schande aanvoelde, met heldenmoed,
maar oma had beslist dat er inge
grepen moes^ worden voor het te
laat was en derhalve met een zacht
lijntje gedaan weten te krijgen, dat
de stakkerd tenminste een paar da
gen per week onder de hoogspanning
uit mocht.
De heerlijke rust in het huls van de
grootouders werkte als medicijn.
Op school heeft niemand
in geweten. Behalve de juffrouw,
die zwijgt natuurlijk in alle ta-
HAYA SELVA
