Nieuwe Leidse Courant
WINTER
WIJKT NIET
sstii
Sneeuw
dorpen
bracht vele
isolement
in
Tsjombe krijgt
nog 14 dagen
Commentaar
Nieuwe vrachten sneeuw?
ook
Wegen werden
vandaag weer onbegaanbaar
Doortastend
VN-optreden
is
- i
Pater an
Kilsdonk
blijft
hammSNDI
Woeitedag 2 januari 1963, 43ste jaargang
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvaitigh is ghebleven
mijn hert in teghenspoet"
58936 Abonnementsprijzen
u TN de loop van de dag zal het grootste gedeelte der
E i- wegen wel weer onbegaanbaar zijn. Dat deelde van-
morSen de K.N.A.C.-wegeninformatiedienst mede. En
helaas heeft men gelijk gekregen. Overal in het land
ontstonden nieuwe stagnaties doordat de sneeuw weer
Lyi opwaaide. De weerdeskundigen hadden één troost: door
het nader komen van een Portugese depressie zou de
vorst niet toenemen. Maar dat verhinderde toch niet,
dat de sneeuw terecht kwam op hard bevroren wegen,
wat deze nóg gevaarlijker en onbegaanbaarder maakte.
DE dag was goed begonnen. De Afsluitdijk was weer
berijdbaar en op de hoofdwegen deden zich van
morgen ook nauwelijks vertragingen voor, zij het dat
men wel wat langer onderweg was dan normaal, zowel
door de gladheid, opgewaaide sneeuw als de niet schoon
gemaakte inhaalstroken. Eén hoofdweg bleef voor het
verkeer gesloten: rijksweg 2, die loopt van Amsterdam
naar Utrecht, wat des te lastiger was door de onbe
gaanbaarheid van de binnenwegen. In Noordholland
dan voornamelijk in het noorden van deze provincie
waren de wegen vanmorgen al slecht begaanbaar
dat werd er in de loop van de dag bepaald niet beter
op. In Groningen had men het eveneens bijzonder
zwaar, maar in de rest van het land was er althans
vanmorgen nog wel doorkomen aan. Maar de situa
tie verergerde rond het middaguur dermate, dat op
stoppingen weer op bijna alle wegen voorkwamen.
De Verenigde Naties delen thans
in Katanga de lakens uit. Secretaris-,
generaal Oe Thant heeft Moise
Tsjombe, de premier van deze Kon
golese provincie, laten weten dat hij
kan terugkeren naar Elizabethstad,
als hij geen vijandige acties onder
neemt tegen de V.N. en hun perso
neel. Voort dient hij binnen een „dag
of veertien" het herenigingsplan van
juj..uisaug idbJ betekende
leden van de Haarlemse
zwemvereniging „Njord '59" ge
woon de traditie volgen. En die
traditie is: een duik in zee bij
Zandvoort. En dan op weg
dat \jsbad nog lachen ook-
Vieuws in
één oogopslag
Nog niet vaak heeft Ne
derland een jaarwisseling
meegemaakt zoals nu he:
igeval was. Door enorme
hoge sneeuwbarricaden,
veroorzaakt door opwaai
ing, is het verkeer in grote
delen van het land volko
men ontwricht geraakt,
terwijl een groot aantal
dorpen van de buitenwe
reld werd afgesneden
Voor vandaag werd een
wellicht tot stormachtig
toenemende oostenwind
voorspeld, zodat gerekend
moest worden op 'n voort
duren van de allerminst
prettige situatie.
In Katanga delen thans
de VN de lakens uit
Tsjombe heeft een dag of
veertien de tijd gekregen
om het herenigingplan van
Oe Thant te aanvaarden
Doet hij dit niet, dan zul
len de VN andere stappen
overwegen. Tsjombe mag
naar Elizabethstad terug
keren als hij zich onthoudt
van vijandige acties tegen
de VN en haar vertegen
woordigers.
Op een Oudejaarsrecep-
tie heeft premier Chroesj-
tsjof een heildronk uitge
bracht op het Russische
leger. Hij verklaarde
voorts, dat het westen in
een paar uur vernietigd
kon worden, indien hel
kapitalisme een oorlog zou
ontketenen. Dit was geen
nieuwjaarsdreigement,
maar 'n realistische waar
schuwing, aldus de Rus
sische premier.
De Britse regering la
van plan de Britse atoom
strijdmacht te versterken
als vervanging van hel
Skybolt-programma, dal
door de Ver. Staten is ge
schrapt Een oplossing
wordt gezocht voor hel
probleem van het opvullen
van de periode van vijf
jaar in de Britse atoom
defensie, ontstaan door het
vervallen van de Skybolt
De kou en sneeuw heb
ben in ieder geval dit
voordeel gehad, dat de
jaarwisseling in de grote
steden, waai- het andera
nog al eens rumoerig kan
toegaan, rustig is verlo
pen. Alleen werd in Den
Haag een jongetje ernstig
gewond, toen de zestig
rotjes, die hij in zijn zak
ken had, ontbrandden.
De 51-jarige veteraan
uit de tweede wereldoor
log en Korea generaal ma
joor James Hilliard Polk,
heeft vandaag het com
mando van de Amerikaan
se troepen in West-Berlijn
op zich genomen. Van
hem wordt gemeld, dat
hij diplomatieke talenten
heeft en een goed inzciht
in de internationale poli
tiek.
Ondanks het streven
van de regering van de
V.S. om de handel met de
communistische landen
aan te moedigen, begint
de beweging van de „Card
Party" om zaken, die
„communistische" goede,
ren verkopen te boycot
ten, succes te krijgen.
de V.N. te aanvaarden, de leiders van
de gendarmerie de eed van trouw
aan het centrale gezag in Leopold-
stad te doen afleggen, en vertegen
woordigers van de Union Minière on
middellijk naar Leopoldstad te laten
gaan om de overdracht van belasting
reserves aan de centrale regering te
regelen.
„De tijd voor langgerekte bespre
kingen. die in het verleden slechts in
het belang van Tsjombe waren, is
voorbij", aldus Oe Thant.
Hij deed een beroep op de centrale re
gering van premier Adoela (in Leopold-
stad) en op de provinciale regering van
Katanga, alle troepenverplaatsingen ach
terwege te laten, terwijl pogingen voor
een definitieve oplossing gaande is. En
geland verzocht hij, de export van Ka-
tangaanse mijnprodukten via Rhodesië
stop te zetten. Hij legde er de nadruk
op, dat de VN Kongo niet met geweld
willen herenigen, maar dat zij snel en
krachtig zullen reageren indien ze wor
den aangevallen door de Katangaanse
gendarmerie, welke als een vijandelijke
macht zal worden beschouwd, zolang zij
niet is ingedeeld bij de strijdkrachten
van geheel Kongo
Guerrilla
Wanhopig was de toestand op
de rijksweg 2 (Amsterdam-
Utrecht). Bulldozers deden wat
ze konden, maar het bleef nodig,
het verkeer over rijksweg 1 naar
Het Gooi om te leiden.
Deze week geen
elfstedentocht
Het is wijwei zeker dat de elfsteden
tocht deze week in ieder geval niet zal
kunnen doorgaan. Tijdens de vergade
ring van het elfstedencemité, gisteren in
Leeuwarden, kon nog geen definitieve
beslissing worden genomen. Het blijkt
namelijk dat de sneeuwval van maandag
een zeer nadelige invloed op de ijstoe
stand heeft gehad, terwijl bovendien het
Üs nog lang niet overal de vereiste dikte
bezit.
Op enkele gedeelten van de elfsteden-
route is het Üs daardoor nog onbetrouw
baar, vooral op de Luts in Gaasterland,
waar in de buurt van de zuivelfabriek
het smalle vaarwater zelfs nog niet eens
is toegevroren. Zelfs al zou de wind gaan
liggen dan zou er nog geen kans zijn in
enkele dagen de banen gereed te krijgen.
Ook de situatie rond start en finish in
Leeuwarden is nog zodanig dat het on
verantwoord zou zijn een groot aantal
deelnemers op het ijs toe te laten.
De mogelijkheid bestaat dat het ®lf-
stedencomité vanavond opnieuw bijeen
zal komen.
Het is echter zeer de vraag of dan reeds
een streefdatum zal kunnen worden be-
De r.k. bisschop van Haarlem,
mgr. dr. J. A. E. van Dodewaard, zal
pater J. van Kilsdonk Sj. niet uit
zijn functie van studentenmoderator
verwijderen.
Het secretariaat van het bisdom heeft
hiervoor het volgende communiqué ver-
De bisschop van Haarlem heeft nader
overleg gepleegd met kardinaal Ottaviani.
secretaris van het H Officie, betreffende
de moeilijkheden, welke gerezen waren
naar aanleiding van de redevoering van
pater J. van Kilsdonk S.J. voor de St
Adelbertvereniging te Rotterdam op zon_
dag 30 september 1962.
Het H. Officie handhaaft zjjn bezwaren
tegen de wijze, waarop pater Van Kils
donk in deze reden ten opzichte van de
Romeinse curie stelling nam. Gezien ech
ter de in Nederland door de (kerkelijke)
overheid reeds ondernomen stappen en
de reactie op deze redevoering, laat het
H. Officie ook eventuele verdere maat
regelen over aan de plaatselijke bisschop.
De bisschop van Haarlem zal pater Van
Kilsdonk niet uit zijn functie van stu
dentenmoderator verwijderen.
Als Tsjombe over veertien dagen nog
geen positieve maatregelen heeft geno-
men. zullen „andere stappen worden
overwogen", aldus Oe Thant. Ook de Ka
tangaanse luchtmacht krijgt nog enige
tijd om aan de opdracht van de Ver. Na
ties. de toestellen „in te leveren" te vol
doen. De vliegtuigen zullen slechts wor
den beschoten, als zij aanvallen doen of
over VN-bases vliegen. Ongeveer tegelij
kertijd werd in een nieuwjaarsboodschap
van Tsjombe (welke voorgelezen werd
door de minister van buitenlandse za-
kgn Kimba, die wel eens als de sterkste
man achter Tsjombe wordt beschouwd)
de bevolking van Katanga opgeroepen
tot een guerrilla tegen de „bezettings
troepen van de VN". Gezegd werd, dat
Tsjombe zelf het bevel over de gendar
merie op zich heeft genomen en de „ver-
zetsoperaties" zal leiden.
Voorwaarden
Intussen werd gemeld, dat Tsjombe
naar Elizabethstad wil terugkeren als hij
een vrijgeleide krijgt Hij zou ook be-
l raid zijn. .zijn financiële vertegenwoordi
ger Van Roey naar Leopoldstad te laten
gaan om te spreken over de verdeling
van de inkomsten. Tsjombe bevond zich
toen in -Kolwezi. Voorts zou Tsjombe
willen onderhandelen op grond van een
Brits bemiddelingsvoorstel, dat voorziet
in een wapenstilstand (waartegen de re
gering in Leopoldstad reeds heeft gepro
testeerd). Of de VN nog voorwaarden
accepteren, is niet bekend. Gardiner,
het hoofd van de Kongo-operaties van
de VN. heeft meermalen gezegd, de ver
klaringen van Tsjombe niet meer te ge
loven
Voor vervolg zie pagina 7
(Van onze speciale verslaggever)
EN BAR en grimmig Oud en Nieuw een jaarwisseling om nooit te
vergeten. Hoewel er sinds zondagavond geen sneeuwvall van bete
kenis te melden valt, zucht Nederland onder de tuchtiging van de vroeg
ingezette winter in de vorm van een harde en tegelijkertijd ijzige oosten
wind. De witte wade, die zo dromerig kan zijn, wordt in wilde vlagen uit
het vlakke land geranseld, en vormt barricade na barricade, die de ingreep
van de mens en de techniek behoeven. Hier zijn het wegen, die sneeuwvrij
moeten worden gemaakt. Daar zijn het spoorrails, die door lawines lijken
te zijn bedolven. Elders raken huizen, buurtschappen, dorpen
stadje als Muiden geïsoleerd.
i zelfs t
Legio zijn de mensen, die oude
jaarsavond, nieuwjaarsdag en ook
vannacht in de strijd tegen de na
tuurelementen zijn ingezet. Rijkswa
terstaat, de provinciale waterstaten
en de gemeentediensten werken met
topbezetting van wegpersoneel,
dat alles in het werk stelt om de ver
bindingen in stand te houden.
Hetzelfde kan van de spoorwegen
orden gezegd, van de Wegenwacht
en van de KNAC-Wegeninformatie-
dienst. Ook de buschauffeurs mogen
niet worden vergeten, zomede de
bakkers, de melkboeren en al die an
dere dienstverleners, die het tot het
bittere einde trachten vol te houden
In het algemeen zijn dc hoofdwegen
er 't best aan toe. hoewel er gisteravond
verschillende onberijdbaar werden. Op
de binnenwegen is de toestand bijzonde»
slecht, met uitzondering van Zuid-Lim
burg, dat de afgelopen dagen meer ijze)
dan sneeuw heeft gehad.
Als gevolg van de sneeuwophopmgen
op de binnenwegen raakten van Noord
Holland tot de Zeeuwse Eilanden en vai
Zuid-Holland tot Overijssel verschillende
kleinere plaatsen van de buitenwereld
afgesloten. Sommige konden slechts
vereende krachten uit him isolement
worden verlost; andere lijden er nog ol
In Zeeland is de toestand van de
gen vrij redelijk wat met wegneemt dal
vele dorpen zijn geïsoleerd. De provin
ciale wegen zijn zo veel mogelijk sneeuw
vrij gemaakt; zij zijn echter niet ovei
de volle breedte berijdbaar. In Zeeuws-
Vlaanderen zijn alle provinciale wegen
berijdbaar gemaakt met uitzondering van
het weggedeelte IJzendijke naar de rijks
grens met België.
In Zeeuws-Vlaanderen werden alleen
de hoofdlijnen van de busdiensten uit
gevoerd en de in de polders liggende
dorpen bleven dus geïsoleerd. Op Zuid
en Noord-Beveland zijn alle hoofdwegen
berijdbaar gemaakt. Busdiensten op dn
eiland waren echter niet mogelijk.
Op Thoien moesten omwegen worden
gemaakt en werd een deel van het bui
net uitgenomen. Op Schouwen-Dulveland
is de toestand nog evenmin goed te not'
en bijvoorbeeld Brouwershaven is
nog niet bereikbaar. Het traject Zierik-
zeeHaamstede is wel berijdbaar, doch
bij Moriaanshoofd was een grote sneeuw-
wal, die nog wordt opgeruimd.
Mensen van provinciale waterstaat
i rijkswaterstaat zijn vannacht door
gegaan met sneeuwruimen. De toe
stand is het moeilijkst op Walcheren
Tussen Middelburg en Veere bevindt
zich nog een sneeuwwal van ruim een
meter hoog en meer dan honderd me
ter lang. Bulldozers zijn voor het op-
In het Westland gaan de kas
sen vaak helemaal schuil achter
en onder de stuifsneeuw.
len van deze wal ingezet. De toe
gang tot Noord-Beveland was door
sneeuw versperd.
Op Walcheren kon alleen de busdienst
tussen Vlissingen en Middelburg worden
uitgevoerd. Alle andere dorpen waren
geïsoleerd. Er was ook nog een busdienst
tussen Middelburg en Goes en in Zuid-
Beveland ondervonden de busdiensten
eens grote hinder. In Zeeuws-Vlaan-
deren konden de busdiensten grotendeels
worden uitgevoerd. De dienst var.
Zeeuws-Vlaanderen naar Breda via Ant
werpen werd normaal uitgevoerd.
weer op ijs gevallen
De burgemeester van Haarlem, mr. O
P. F. M. Cramers, is nieuwjaarsdag bij
het schaatsenrijden gevallen waardoor
hij een hoofdwond opliep. Hij zal enige
weken het bed moeten houden.
Twaalf jaar geleden is burgemeester
Cremers ook tijdens het schaatsenrijden
gevallen. Een lichte hersenschudding
was toen het gevolg van zijn val.
De Friesch-Groningsche Hypotheek
bank geeft pet pandbrieven serie Z
van f 1000 a 99% pet uit.
(Advertentie)
ORGELS
PRIJZEN V.A. 34JO.-
importeur 2
Theo Klapper
en het contactsleuteltje
Zie pagina 7
TT/AT ZAL het nieuwe jaar ons brengen?
Niemand die het weet. Ook de krant
niet. Zij kan mededeling doen van het
geen Is geweest. Ze kan, voorzichtig tas
tend. vermoedens uiten over wat de eerst
komende tijd misschien gebeuren gaat
Maar afhankelijk blijft ze.
Dit laatste dan heeft de krant gemeen met
de mens. Want ook deze verkeert in het
onzekere omtrent de toekomst. Wellicht
is dit ook goed. Wij moeten het openlaten
en wij mogen het overlaten.
Wat de krant betreft, zij is voornemens
zich ook dit jaar dagelijks bij lezer en
lezeres te voegen om verslag te doen van
haar bevindingen. Zij neemt zich voor.
lezer en lezeres, van welke leeftijd ook,
elke dag die informaties te verstrekken,
zwart op wit, die hij en zij behoeven, hen
in te lichten omtrent de belangrijke we
reldgebeurtenissen, maar ook het kleinere
nieuws te brengen uit de eigen omgeving.
Zij zal, waar nodig, de inlichtingen ver
gezeld doen gaan van toelichting. Zij hoopt
het ten slot'e ook aan een meer gefun
deerde voorlichting niet te laten ontbre
ken.
Dit laatste mag n'et ontbreken. Lezer en
lezeres hebben recht op een mening, zijn
er zelfs verplicht toe. Het hangt samen
met de verantwoordelijkheid die ieder
mens in dit leven heeft en d'e te groter
is naarmate men op de hoogte is van het
geen er op de wereld geschiedt.
Van wat er geschiedt, is de mens deelge
noot. Het gaat niet buiten hem om. En
nu wil de krant hem helpen bij het zich
vormen van een mening, van een oordeel,
over wat er gebeurt. Het is wel duidelijk,
dat een chris^e'iike krant hier eigen mo
gelijkheden heeft.
De christen mag weten, dat wat er rondom
hem voorvalt zich maar niet voltrekt in
het platte vlak van het aardse bestaan.
Er is iets als een zin, waarnaar te tasten,
hoe voorz'chtig ook. tot het waarlijk mens
zijn behoort.
Wij vermoeden zo. dat we ook dit jaar van
veel ernstigs melding zullen moe'en maken.
Maar het is tegelijk een nieuw jaar. en
reeds als zodan:g een geschenk van God.
Als elk jaar is het er een met zijn moge
lijkheden en kansen, die ons worden ge
geven opdat ze ook zouden worden benut.
Samen met onze lezerskring gaan we ook
d't nieuwe iaar in en door. Samen met
de lezers. Met haar lezerskring vormt
iedere k^ant een wat eigenaardige eenheid.
Ook met onze krant is dat het geval. Er
is een wederzijdse betrokkenheid op el
kaar. Ook dat mag wel eens worden vast
gespeld, z«*ker bij het begin van een nieu
we jaarkring.
Met elkaar mogen we dankbaar ziin, dat
de mogelijkheid van een christelijk dag
blad, van een benadering dus in christe
lijke geest van het actuele gebeuren, ons
nog is gegeven. Aan beoefening van chris
telijke journalistiek moesten er ook in het
voorbijgegane jaar in -ons land weer ver
liezen worden geleden. Dit behoort ons op
het waardevo"e van wat we in d't opzicht
nog bezitten des te meer opmerkzaam te
maken.
Wij die aan de krant werken, elke dag
weer, zullen er ook dit jaar onrecht naar
streven een krant te maken die er wer
kelijk zijn mag naar nieuwsvoorziening
zowel als naar voorlichting. Daar hebben
lezer en lezeres recht op en daarvoor is
in het leven van vandaag de krant een te
belangrijke zaak.
Van onze kant mogen we dan wellicht een
beroep doen op onze lezer en lezeres om
ons te helpen. Zij kunnen zo veel doen.
veel meer dan zij zich veelal bewust zijn.
Is het teveel gevergd wanneer wij hen
vriendelijk verzoeken een steentie bij te
dragen opdat onze reeds zeer behoorlijke
lezerskring in het nieuwe jaar nieuwe uit
breiding ondergaat?
Ze zullen er trouwens zelf alle baat bij
hebben, omdat het een versterking bete
kent van dc positie die de christelijke
krant inneemt. We zouden willen zeggen:
het jaar is nog wel jong, maar wacht er
toch niet te lang mee.
En overigens wensen wij al onze lezers en
lezeressen, waar ook en onder welke om
standigheden, alle goeds.
plaatsen tijdelijk
krachtiije tot harde wind tussen
noord. Matige, tot strenge vorst, later iets
afnemend.
tendens: stijging
ponnen, was in hoofdzaak het gevolg
van een hogedrukzone die van Groen
land to* Zuidscandinavië reikte. Tege
lijkertijd hielden oceaanstorigcn da
luchtdruk in Frankrijk tamelijk laag.
De oostenwinden voerden op nieuw
jaarsdag geleidelijk koudere lucht uit
Duitsland aan, zodat in de afgelopen
nacht in een groot deel van het land
strenge vorst, voorkwam.
Het hogedrukgebied begon vanmor
gen boven Scandinavië enigszins in be
tekenis af te nemen, onder invloed van
storingen, die van Noordgroenland ko
men. Van meer betekenis voor het weer
is echter een depressie die van Portu
gal naar Zuid-Frankrijk trekt. Deze
doet. namelijk de wind bij ons nog toe
nemen, terwijl hij tevens meer noord
oostelijk wordt. Daardoor zal op den
duur lucht uit de omgeving van Dene
marken worden aangevoerd, waar iets
minder vorst voorkomt dan in Duits-
De vorst zal daarom niet verder toe-
nemen, vanwege het naderbijkomen van
de Portugese depressie nemen de kan
sen op sneeuw wel toe.
ZON EN MAAN
Zon op 8.48. onder 16.40; maan op 12.55,
onder 0.40.
Donderdag 3 januari: eerste kwartier.
