DIT JAAR VLUCHTIG BEKEKEN
Kwestie-Nieuw-Guinea
op spits gedreven
Mijnramp in de Saar:
298 slachtoffers
TREINRAMP RU HARMELEN;
93 DODEN, 70 GEWONDEN
E.E.G.-mijlpaal: één
landbouwbeleid
ALGERIJE: wel bestand,
maar nog geen vrede
actje tegen het boIwerk Bab eJ
Wel langdurig gesprek,
maar geen topgesprek
John Glenn: drie maal
rond de aarde
OUDE J AARSBIJLAGE 1962
1962: een jaar, dat als een zucht aan ons voorbijging. En toch waren deze 365 dagen
weer boordevol gebeurtenissen, die de pagina's van onze krant hebben gevuld, die
u hebben beziggehouden, die u hebben aangegrepen en waarvan er sommige wellicht
ook langs u zijn heengegaan. Op deze Oudejaarsdag geven wij daarom in een viertal pa
gina's nog eens een overzicht van hetgeen zich op onze aarde heeft afgespeeld. Deze
eerste pagina geeft u een staalkaart van het eerste kwartaal.
EERSTE
KWARTAAL
Enkele ponten, die zich ln de
eerste drie maanden van 1962
rond de kwestle-Nieuw-Guinem
afspeelden:
Een nieuwe aanslag op het le
ven van Soekarno. Ditmaal in
Makassar. „Nederlandse af en
ten" krefen de achold.
De student Frits Kirihlo, die
Nederland had verlaten en nu
met president Soekarno een
rondreis maakte. Op Celebes
*ei de Papoeastudent, dat Ne-
I derland zich „slechts drie we
ken zou kunnen handhaven"
I tegen het militaire geweld. Kirl-
hio was het voorbeeld voor an
dere Papoea's om ook de om
mezwaai te maken.
V.N.-secretaris-generaal Oe
Thant (toen nog waarnemend)
deed vele beroepen op Indone
sië een vreedzame regeling te
zoeken.
Minister Luns ging 2 maart naar
Amerika om daar met president
w minister Rusk te
(door president Soekarno
De kwestie-Nieuw-Guinea werd
door Indonesië in de eerste drie
maanden van het jaar 1962 steeds
meer op de spits gedreven. Presi
dent Soekarno provoceerde niet al
leen met woorden, maar ook met
daden. Voor het forum van de we
reld eiste hij onmiddellijke over
dracht van Nieuw-Guinea en hij
zette die els kracht b(j door het
doen uitvoeren van vele infiltraties
en rechtstreekse aanvallen op het
Nederlandse gebied. Reeds op 2
Januari kwam premier De Quay
met een regeringsverklaring in de
Het plan-Luns was ingetrokken,
Kennedy
lUk was als
beide partijen
redelijk waren.
En terwijl de politieke en diplo
matieke molens nu in snel tem
po maalden, gingen ook de
Indonesische Infiltraties voort.
Op de foto hieronder zien we,
(hoe enkele Nederlandse militai
ren de bewaking over een
groep gevangen genomen Indo-
I nesiërs op zich hebben geno-
Wel zei prof. De Quay, dat Ne
derland streefde naar onderhande
lingen met Indonesië in breder
verband, zonder daarbij het be
ginsel van de zelfbeschikking als
prealabele voorwaarde te stellen.
Minister Luns was zeer duidelijk,
toen hij stelde: De Indonesische
chantage bemoeilijkt het tot stand
komen van redelijke onderhande
lingen.
Op 15 januari kwam het tot een
treffen in de wateren van Nieuw-
Guinea (de Etna-baai) tussen bin
nendringende Indonesische motor
torpedoboten en de Nederlandse
fregatten Evertsen en Kortenaer.
Eén mtb. werd tot zinken gebracht.
De Evertsen pikte 52 overlevenden
op.
Het zou bij dergelijke militaire
schermutselingen niet blijven. Ne
derland trachtte zijn troepenmacht
in Nieuw-Guinea te versterken.
Chartervluchten met militairen-in
burger werden uitgevoerd. Eerst
liet Amerika de Nederlandse rege
ring weten, dat die vluchten niet
via het gebied der V.S. mochten
worden uitgevoerd en daarna vroeg
Japan geen militairen-in-burger
meer via Tckio te doen gaan. Dat
was in februari.
Soekarno's uitlatingen in talrijke
redevoeringen wezen er steeds
meer op, dat Indonesië met niets
minder dan de snelle overdracht
genoegen zou nemen. Op 24 febru
ari kondigde hij in Indonesië de
algehele mobilisatie af.
En terwijl op 20 maart in de
buurt van Washington geheime
voorbesprekingen begonnen tussen
beide landen (dr. Van Roijcn was
Nederlands vertegenwoordiger),
gingen de infiltraties voort. Op 25
maart viel een Indonesisch vlieg
tuig een Nederlands marinevaar
tuig aan. Al na twee dagen van
geheim vooroverleg was Indonesië
ermee opgehouden cn nog voor
het einde van het hier besproken
eerste kwartaal, liet Soekarno we
ten niets meer in die voorbespre-
Nög hoopte men in Nederland
op een eervolle regeling, maar
meer en meer werd'duidelijk, dat
de overdracht toch sou moeten
volgen. Dat begrepen ook de land
genoten in Nieuw-Guinea. die per
schip en vliegtuig naar het moe
derland repatrieerden (zie foto
linksboven)
Prof. Piccard
overleden
Prof. Auguste
Piccard, de 78-
jarige Zwitserse
stratosfeer- en
diepzee-onder
zoeker, overleed
op 24 maart te
Lausanne. Op
beide gebieden
was de overlede
ne een geniaal
pionier. Ook zijn
tweelingbroer
heeft zich op de
ze terreinen der
wetenschap be
wogen
Kr oil: te veel
gepraat
Dr. Hans Kroll, de Westduitse
ambassadeur in Moskou, praatte
zijn mond voorbij. Hij zou zich
hebben uitgesproken voor een re
geling van de Duitse kwestie met
de Sowjetunie „tot elke prijs".
Het was de tweede keer. dat Kroll
zich te buiten ging en ditmaal
liet Adenauer hem van zijn post
terugkeren. Dat was op 9 maart.
Fibag als voorspel
Het Duitse weekblad „Der Spie
gel" ontketende in maart de be
ruchte Fibag-affaire. Het blad van
Rudolf Augstein beschuldigde mi
nister van defensie Strauss er
van. dat hij de Fibag. een parti
culiere maatschappij, die wonin-
fen voor de Amerikanen in Duits
and bouwde, had bevoordeeld.
Strauss diende een aanklacht in
en kwam later tot een vergelijk
met Augstein. Dit waren dus de
eerste schermutselingen van de
Spiegel-affaire, die later in het
jaar een ernstige kabinetscrisis
en de val van Strauss zou bewerk
stelligen.
Paniek in
warenhuis
Bij een brand in een warenhuis
ln de Beierse stad München ont
stond zo'n paniek, dat twintig men-
zen daarbij do dood vonden. Dat
gebeurde op 18 februari.
Verdwaalde MIG
Een Bulgaarse MIG-straaljager
dwaalde half januari wel heel ver
van de eigen basis af. De piloot
moest een noodlanding maken op
27 km ten zuiden van de Italiaanse
stad Bari. vlak bij een belangrijke
Navo-basis. Was net wonder, dat
onmiddellijk aan spionage werd
gedacht?
Bommen op paleis
In Zuid-Vietnam bleef de com
munistische Viet Congh actief.
De strijd der guerrilla's kreeg
weinig ruchtbaarheid, maar toen
twee Zuidvietnamese bommenwer
pers een aanval op het paleis van
president Ngo Dinh Diem te Sai
gon uitvoerden werd dit anders.
De schade was groot, maar de
president bleef ongedeerd.
Verkiezing
voor
Staten
De Amerikanen en
de Russen gingen in
1962 voort in hun
wedloop om de ver
overing van de ruim
te. De 40-jarige Ame
rikaanse astronaut
John Herschel I Glenn
opende de rij met
zijn ruimteschip
„Vriendschap 7". Hij
werd op 20 februari
op Cape Canaveral
door de gigantische
krachten van de ra
ketten in een baan
om de aarde ge
stuwd. De Mercury-
capsule maakte drie
banen om de globe
en landde toen, na 4
uur en 56 minuten
in de Atlantische
Oceaan, 225 myl ten
noordwesten van
Puerto Rico. De Ame
rikanen hadden het
oog der publiciteit op
Glenn's vlucht ge
richt en via de tele
visie konden miljoe
nen kijkers getuigen zijn van
deze ruimtetocht. President
Kennedy huldigde de plotse
ling wereldberoemde John
Glenn en noemde zijn tocht
een buitengewone prestatie.
In de grauwe morgen van de achtste januari
om 9.19 uur gebeurde btj Harmeien de verschrik
kelijkste ramp ln de geschiedenis der Nederland
se Spoorwegen. Een trein, die van Rotterdam op
weg was naar Amsterdam werd ln de flank aan
gereden en doorboord door een sneltrein, die via
Utrecht, nlt Leeuwarden naar de Maasstad zou
rijden. In de gruwelijke ravage vonden 93 mensen
de dood en ongeveer 70 moesten met verwondin
gen ln ziekenhuizen worden opgenomen. H. AI. de
Koningin, die met haar gezin in het Oostenrijkse
Lech het zilveren huwelijksfeest vierde, onder
brak haar verblijf en bezocht de volgende dag
de chapelie ardente in de Utrechtse Buurkerk en
de gewonden in de ziekenhuizen.
Rel in Portugal
Tegen de dictatuur van het re-
giem-Salazar rommelde het niet al
leen in de Portugese koloniën, want
ook in het moederland zelf broeide
het. Reeds op Nieuwjaarsdag kwam
het in de stad Beja tot een opstand.
Er werd een aanval op de kazerne
gedaan, maar de aanhangers van
Salazar wisten de zaak toch weer
meester te worden.
Gizenga gevangen
Op 20 januari werd vice-premier
Gizenga van de centrale Congole
se regering afgezet. Hij werd van
Stanleystad naar Leopoldstad ge
bracht en kwam daar onder be
waking te staan van de V.N. Hij
werd er van beschuldigd openba
re fondsen voor zichzelf te heb
ben gebruikt.
Watersnood teisterde Duitse
Noordzeekust
dramp, d
denken aan die in Nederland in
1953, richtte in grote gebieden langs
de Duitse Noordzeekust in de nacht
van 16 op 17 februari grote ver
woestingen aan. Ook het Neder
landse Waddeneiland Schiermon
nikoog werd door
de stormvloed ge
troffen. Rondom en
in Hamburg was de
nood het hoogst. Er
waren 316 slachtof
fers, tienduizenden
daklozen, een scha
de van naar schat
ting 375 miljoen
Mark, en het gebied
raakte volkomen
geïsoleerd. De
luchtfoto hiernaast
werd genomen aan
Binnen het kader van de Europese Economische Gemeenschap de rand van Ham-
werd op 14 januari een mijlpaal bereikt. Na niet minder dan 45
vergaderingen in Brussel kwam de ministerraad van de E.E.G. tot huisjes
overeenstemming over een begin van een gemeenschappelijk land- ®vc£spc
bouwbeleid. Hieruit bleek, dat met het streven naar integratie door
de partners ernst werd gemaakt Dr. Adenauer zei zelfs, dat „het
akkoord één van de belangrijkste gebeurtenissen in de geschiedenis
van Europa in de laatste eeuwen was". De tweede etappe van de
gemeenschappelijke markt was ingegaan. In de loop van de komen
de maanden zouden tal van landen in Europa aandringen om mee
te mogen doen. Het belangrijkste daarvan was Engeland, maar het
lid worden van de E.E.G. van dit land, verliep uitermate stroef, en
kwam* intussen nog niet tot stand.
Cuba taboe Minder kans voor
sen door het intus
sen iets gevallen
water waadden en
de prent hieronder
laat de evacuatie
Meer en meer begon het Cuba
van Fidel Castro zich het onge
noegen van de grote nabuur, de
V. S., op de hals te halen. Hoewel
niemand op dat ogenblik zal heb
ben vermoed, dat later in het jaar
door dit eiland in de Caribische
Zee de wereld bijna opnieuw in
brand zou geraken, wees de maat
regel van president Kennedy van
3 februari toch wel op een steeds
groeiende verbetenheid van Ame
rikaanse zijde. De HÉMMH
bood op die dag al
de V. 5. met Cuba.
splinterpartijen
Mr. K. H. J. Beernink, het Chr -
Historische Tweede Kamerlid, dien
de op 22 februari een motie in om
„splinterpartijen" te weren. De be
doeling daarvan was bij de ver
kiezingen, lijsten, die minder dan
één maal de kiesdeler behaalden,
buiten aanmerking te laten. De
Kamer accepteerde de motie-Beer-
nink met 102 tegen 29 stemmen.
Piloot Powers
werd geruild'
Francis Gary Po- I
wers, de Amerikaan- I
se piloot, die in 1960
met een U-2-vlieg-
tuig boven de Sowjet
unie was neergescho-
ten en wegens spio- i
nage door de Russen j
tot tien jaar gevan
genisstraf werd ver
oordeeld, werd „ge-
ruild" tegen de jy
Sowj et-spion Rudolf
Abel. die in de V.S.
tot 30 jaar cel was
gevonnist, wegens spionage-activi-
teiten. Een commissie van
zoek verklaarde, na Powe:
lating in februari en na een gron
dig onderzoek, dat de piloot geen
verwijten konden worden gemaakt,
Berlijn bleef
brandpunt
Berlijn bleef ook in dit jaar een
voortdurend brandpunt. De door
de Oostduitsers opgerichte
bleef en werd versterkt. Er kwa
men incidenten over en weer. En
In half maart gingen Sowjetvliegtui-
gen zover, dat zij poogden het ver
keer in de luchtcorridors naar
West-Berlijn te hinderen.
Goloeb retour
Alexej Goloeb,
de Russische bio
chemicus, die in
oktober 1961 zijn
echtgenote naar de
Sowjetunie zag te-
rugaan, ondanks
het feit, dat hijzelf
asyl in Nederland
vroeg en waarbij
op Schiphol een rel
ontstond, ging op
27 maart uit eigen
beweging naar
Rusland terug. Hij
vond. dat hij bij
zijn werk in Delft
toch niet die vrij
heid genoot, welke
hij had verwacht
Stormen over
Nederland
In de eerste maanden van 'het
jaar woedden ook over ons vader
land de winterstormen weer. Glib
berend op gladde wegen was de
Nederlander het nieuwe jaar inge
gaan en op 11 januari blies een
storm o.m. een ooortoren van de
NAM tussen IJsselmonde en Rid
derkerk omver. Op 12 februari ont
stond overal grote schade bij een
vliegende storm en toen waren in
ons land drie doden te betreuren.
Twee honderd acht en negentig
mijnwerkers verloren het leven bü
een mijnramp in de kolenmijn
Luisenthal ln het Saarlandse stadje
Völkllngen op 7 februari. Diep in
het ingewand der aarde (600 meter
onder de oppervlakte) raakten de
mensen in de instortende gangen
bedolven. Dc redders (zie foto
boven) die na uren zoeken uit de
rampmijn naar het daglicht kwa
men, konden niets anders tot de
familieleden, die In drommen bul
ten de poorten wachtten, zeggen,
dan dat het laatste sprankje hoop
was vervlogen. Er was geen redden
Ook het probleem-Algerije zou in 1962 tot een
oplossing worden gebracht door het verlenen van de
onafhankelijkheid aan dit Noordafrikaanse gebied
door Frankrijk. Begin februari was het zover nog
niet. TOen verklaarde president De Gaulle in een
radio- en tv-rede, dat hij positieve hoop had op een
spoedige regeling van de Algerijnse kwestie.
Maar drie dagen later betoogden duizenden Parij-
zenaars tegen de terreur van de OAS, die zowel
Algerije als Frankrijk teisterde Bij de botsingen
met de politie vielen acht doden en honderden ge
wonden. Frankrijk leefde op de rand van een bur
geroorlog.
En terwijl de terreurdaden van de OAS doorgin
gen, bereikte de Franse regering een akkoord over
het beëindigen van de oorlog in Algerije, met de
voorlopige Algerijnse regering. Op 7 maart begonnen
de slotonderhandelingen. De OAS probeerde verbe
ten met nieuwe bomaanslagen en overvallen een
door haar niet gewenst bestand af te wenden. De
wapenstilstand begon op 19 maart om 12 uur. De
OAS werd steeds driester. Op 23 maart kwam het
1 het geheime leger was.
Vrees voor pokken
In januari heerste de vrees, dat
een pokken-epidemie zich over
Europa zou gaan verspreiden. In
Engeland eisten de pokken (ver
moedelijk uit Pakistan overge
bracht) zes doden en ook in Duits
land werd de ziekte waargenomen.
Achterberg overleden
In Oud-Leusden overleed op 17
januari (56 jaar oud) de Neder
landse dichter Gerrit Achterberg.
Twee nieuwe
oude vrienden
Frankrijk en West-Duitsland
zochten steeds meer toenadering.
Reeds op 15 februari hadden presi
dent De Gaulle en Bondskanselier
Adenauer een ontmoeting in het
Duitse Baden-Baden en daarbij zou
het niet blijven, want de Franse
president zou later in het jaar nog
eens naar Duitsland gaan, om de
nieuwe vriendschap tussen beide
landen nog meer te bezegelen.
Franse leger
in Algiers, dat in handen
en enkele dagen daarna drongen
de Fransen het centrum van Oran
(eveneens een OAS-veste) binnen.
Het bestand was er, maar rust
en vrede waren nog verre: daar
van leggen de twee foto's biernaast
wel getuigenis af.
Natuurramp in
Peru
Op 11 januari werden negen dor
pen aan de voet van de Huascaran-
berg in Peru door een aardver
schuiving van de aardbodem ver
zwolgen. Hierbij werden ongeveer
3800 mensen gedood.
OVER ONTWAPENING:
De drie staatslieden hier
boven, de heren Chroesj-
tsjef, Maomillan en Ken
nedy kwamen half februari
tegenover elkaar te staan,
toen de Russische leider
op een ontwapeningscon
ferentie aandrong, maar
zowel Kennedy als Mac-
millan lieten weten, dat zij
daar alleen maar wat voor
voelden, als er een kans
was op een positief resul
taat. Begin maart liet de
Russische premier weten,
dat hij akkoord ging niet
het Brits-Amerikaanse
voorstel om in Genève
eerst de ontwapeningscon
ferentie op ministerieel
niveau te beginnen en dan
mogelijk een topgesprek
te houden.
Frankrijk wilde helemaal
niets van een gesprek we
ten. President De Gaulle
besloot niet mee te doen.
Zo bepon zonder de Fran
sen op 14 maart in Genève
de conferentie van achttien
landen. De Russen kwamen
al op de tweede dag met
voorstellen voor ontwape
ning en dat deden ae Ame
rikanen ook.
zijn land de kembomproe-
ven in de dampkring zou
hervatten, als Rusland aan
dergelijke experimenten
niet snel een einde zou
maken.
De ontwapeningsconfe
rentie werd een slepende
zaak, die weer zonder enig
resultaat bleef.
