ïlicuwo £ditórijc (üiwrnnl
Polaris zou de Skybolt
nu gaan vervangen
Commentaar
Student ziet ze rijden op water
Britse macht versmolt onder Bahama-son
Kerstnummer
Bakkers houden zich
niet aan afspraken
Broodprijs
te hoog
Kersttoespraak
van Koningin
Engeland bezorgd over
Soekarno's houding
D*
VRIJDAG 21 DECEMBER 1962
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter
Familieberichten 1 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrüke korting).
POSTREKENING: 58936.
CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD
„Stsatvasttcli if gheHeom
019a bert ia Ufbeaspott"
Drieënveertigste jaargang no. 12664
Geef een VOGELKOOI als
Kerstgeschenk
v.a. ƒ8,50
VLIELAND
NIEUWE RIJN 50
Vieuws in
één oogopslag
Als er verder niets
tussen komt, zullen Ken
nedy en Macmillan aan
het eind van hun overleg
op de Bahama-eilanden
mededelen, dat Engeland
de beschikking krijgt over
Amerikaanse Polaris-ra-
ketten, ter vervanging
van de veelbesproken
Skybolt-proj ectielen.
Acht weken na het
begin van het justitiële op
treden tegen het week
blad Der Spiegel heeft
gisteren de fungerende
Westduitse opperste aan
klager, Westram, verzocht
om de instelling van een
gerechtelijk vooronder
zoek tegen de uitgever
van genoemd blad, Rudolf
Augstein. de redacteur
Conrad Ahlers en de over
ste van de Westduitse
strijdkrachten, Alfred Mar
tin.
De Assemblee van de
Verenigde Naties is voor
dit jaar weer geëindigd.
In de loop van het vol
gend jaar zal zij nogmaals
in bijzondere zitting wor
den bijeengeroepen. Dan
komt de Assemblee pas
weer in september in ver
gadering bijeen.
De Engelse regering
heeft met bezorgdheid
kennis genomen van de
Indonesische sympathie
betuigingen met de op
stand in Broenei. Enge
land heeft Indonesië om
bepaalde garanties ge
vraagd, maar heeft hier
op tot nu toe geen ant
woord ontvangen. De In
donesische regering noemt
het optreden van de Brit
se militairen tegen de
„vrijheidsstrijders" in
Noord-Borneo een „ern
stig gevaar voor Indone-
Ook op de laatste ver
gadering van dit jaar van
de zes landen van de EEG
en Engeland zijn gisteren
in Brussel voor wat be
treft de twee punten die
Engeland voor een toe
treden tot de EEG nog in
de weg staan (landbouw en
gemenebest) geen con
crete successen geboekt.
Krachtig verzet van
Afrikaanse en Aziatische
V-N.-leden heeft gisteren
gemaakt dat geen uitvoe
ring kan worden gegeven
aan een Amerikaans voor
stel om vertegenwoordi
gers van de V-N. naar do
Portugese Afrikaanse be
zittingen Angola en Mo
zambique te zenden om
zich door eigen waarne
ming van de toestand in
deze gebieden op de hoog
te te stellen.
De Nederlandse bios
coopbond heeft goede
hoop dat binnenkort in alle
Nederlandse gemeenten
de vermakelijkheidsbelas
ting voor het bioscoopbe
drijf zal worden afge
schaft. Aldus wordt mee
gedeeld in het jaarver
slag over 1962.
Steeds meer
abonnees gaan er toe over het
abonnementsgeld per kwartaal te
betalen.
5 u weet bedraagt dit f 8.25.
Indien ook u daartoe overgaat, wilt
a het bedrag dan vóór 1 januari
«verschrijven op onze postrekening
nr. 58936 of voldoen aan ons loket?
Voor de abonnees, die gewend zijn
Per jaar te betalen is het bedrag
f33.—.
Us u voor een ander betaalt, wilt
dan vooral het bezorgadres van
ie krant vermelden?
Uiteraard geldt dit bericht niet
voor de abonnees die «ons een
machtiging tot automatische af
schrijving hebben verstrekt.
Morgen bij de krant:
Ook dit jaar is het ons een genoegen,
onze lezers en lezeressen een welverzorgd
Kerstnummer te doen toekomen. Z(j zul
len deze bijlage morgen ontvangen. Maat
regelen zijn getroffen opdat het Kerst
nummer ook de postabonnees zaterdag
zal bereiken.
Voor onze krant betreft het hier een
traditie, op de voortzetting waarvan wij
prijs stellen. In de krant zelf, zoals zij
dagelijks onder onze lezerskring wordt
verspreid, verdringt het ene nieuwsbe
richt het andere. Tijd voor bezinning
wordt nauwelijks gelaten. Hierin weer
spiegelt de krant het beeld van een ge
jaagde tijd.
Dan klemt de plicht te meer om niet
temin die boodschap te laten doorklinken
die ook onze gehaaste tijd verduurt. In
de reeks van dagelijkse kranten betekenl
zo het Kerstnummer een moment van
rust, als waartoe ook het jachtige kran
tevak gelukkig nog de mogelijkheid biedt.
Vandaar dat ook nu de voorbereiding
en samenstelling geheel lag bij dezelfden
die ook de „gewone" krant plegen te ver.
zorgen. Evenals in andere jaren zijn di
rectie en hoofdredactie erkentelijk voor
de daarbij betoonde toewijding. Het is een
erkentelijkheid die hiervan zijn wij
zeker door de lezerskring zal worden
Het Kerstnummer moge goede uren
verschaffen, vooral omdat het ook dit
maal wil vertellen van Hem die, om haar
te redden, is neergedaald in een wereld
die geen uitweg heeft in zichzelf.
DIRECTIE en HOOFDREDACTIE
Tot Officier in de orde van Oranje
Nassau is mr. H. J. F. ten Cate, voorzitter
van de concertvereniging te Hengelo be
noemd.
Mr. H. C. Schoch, consul-generaal der
Nederlanden te Hongkong, zal binnenkort
tot ambassadeur te San José (Costa Rica)
worden benoemd.
ALS er verder niets tussen komt, zullen Kennedy en Macmillan aan het
eind van hun overleg (tegen de avond) mededelen, dat Engeland de
beschikking krijgt over Amerikaanse Polaris-raketten, ter vervanging van
de Skybolt-projectielen. Macmillan heeft gisteravond een verslag van de
besprekingen op de Bahama-eilanden naar zijn kabinet gezonden. Dit zou
vandaag een beslissing nemen over het door beide staatslieden bereikte
beginsel-akkoord en deze in de loop van de dag mededelen aan Macmillan.
Als het kabinet instemt met de overeenkomst, zal een communiqué wor
den uitgegeven, waaraan al sedert gisterochtend wordt gewerkt. Het docu
ment zal het moeilijkste zijn sedert de tweede wereldoorlog, omdat men
zich bewust is van de onmiddellijke en toekomstige effecten op de gehele
Europese defensie.
In Londen wordt het resultaat van
Bahama reeds beschouwd als een be
gin van de neergang van Engeland
als onafhankelijke kernmogendheid.
De besprekingen zouden bewijzen,
dat Kennedy zijn zin gekregen heeft
dat Engeland langzaam maar
zeker gewonnen is voor het Ameri
kaanse idee; in Europa een uit vele
landen bestaande kernstrijdmacht te
vormen
Engeland zal zo meent men zijn
eigen wapen nog enkele jaren kunnen
houden, maar alleen totdat zijn strijd
krachten, bewapend met Polaris-raket
ten samengesmolten kunnen worden mei
grotere verenigde NAVO-strijd-
macht.
Vernomen wordt, dat een van de' bre
dere aspecten van de overeenkomst wordt
gevormd door een punt. hoe een kern
zwaard der westelijke mogendheden on
der de NAVO-overkapping kan worden
gebracht. Dit zou overigens in een perio-
de moeten geschieden, die volgens welin
gelichte zegslieden wel tien jaar zou kun-
bestrijken. Dat zou er op neerkomen,
dat Engeland in elk geval tot in het be-
ran de jaren zeventig de beschik
king over een eigen kernzwaard zou kun-
hebben.
Onderzeeboten
De polarisraket is in hoofdzaak be
doeld om door onderzeeboten te worden
afgevuurd. Het is een op vaste brandstof
werkende raket, met een bereik van
Toch piijsstop te verwachten
Naar wij van de zijde van het de
partement van economische zaken
vernemen heeft een deze week ge
houden onderzoek uitgewezen, dat
in een groot aantal gemeenten van
ons land (in acht provincies), de bak
kers zich niet houden aan de prijs
afspraken met minister De Pous.
In zeker een derde van het aantal
gemeenten, waar een onderzoek door
de economische controledienst plaats
had, bleken de bakkers op 10 decem
ber j.l. de broodprijzen ten onrechte
met een cent te hebben verhoogd.
Zoals bekend, kwam minister De
Pous Jfegin december met de Neder
landse Bakkerij Stichting overeen,
dat de broodprijs per 10 december op
nieuw met een cent omhoog zou mo
gen gaan. op uitdrukkelijke voor
waarde, dat de bakkers, die kortge
leden de prijs reeds eigenmachtig ho
ger vaststelden, zich van deze nieuwe
broodprijsverhoging zouden onthou
den. Op dezelfde voorwaarde zou dan
op maandag 7 januari de broodprijs
nog toeer met een cent mogen wor
den verhoogd.
Ondanks deze zeer tegemoetkomen
de houding van de minister heeft een
groot aantal bakkers zich de afgelo
pen weken niet aan deze afspraak ge
houden. De gegevens van de econo
mische controledienst wijzen thans
uit. dat de bakkers het vertrouwen
van de minister ernstig hebben ge
schonden.
Afkeuring
De heer S. W. Huizinga, voorzitter
van dc Bond van Christelijke Bakkers
patroons. verklaarde ons vanmorgen ook
voor deze zaak geen goed woord over
te hebben. De bond staat achter de af
spraak met de minister en keurde de
handelwijze van de bakkers, die in
overtreding zijn ten sterkste af. Wan
neer de minister thans met een prys-
stop komt kunnen de bonden hiertegen
geen bezwaar meer maken, aldus de
voorzitter.
De heer Huizinga hoopte, dat de mi
nister bereid zal zijn eerst nog met de
bakkers overleg te plegen alvorens een
prijsmaatregel te treffen. De bakkers
bonden stellen op het ogenblik zelf alles
in het werk om hun leden te bewegen
zich te houden aan de prijsafspraken.
Door het gehele land worden vergade
ringen belegd waar een toelichting
wordt gegeven op de bereikte overeen
stemming met minister De Pous.
De tijd is echter nog te kort geweest
om overal in het land de bakkers bij
een te roepen. Naar de mening van de
heer Huizinga wordt echter over het
algemeen in de grote steden goed te
hand gehouden aan de afspraak. Over
de kleinere gemeenten op het platte
land had hij nog geen oordeel
Plaatselijk
De mogelijkheid bestaat thans, dat de
minister met een prijsstop voor brood
nog wacht tot 7 januari om na te gaan
of de bakkers zich bij de tweede prijs
verhoging wei zullen houden aan de
regels van het spel. Anderzijtfc is ech
ter ook een onmiddellijke ingreep mo
gelijk, waarbij de minister dan volle
dig in zijn recht zou staan.
Van de zijde van economische za
ken vernamen wij nog dat een even
tuele prijsstop waarschijnlijk voor
het gehele land zal gelden. Het af
kondigen van een plaatselijke maat
regel is weliswaar mogelijk, maar
in dit geval zou dit een te grote reeks
van ingrepen noodzakelijk maken.
geveer 2400 km. Zij kan van elk punt
zee af worden gevuurd, zonder dat de
vjjand tevoren kan vaststellen, dat ei
dergelijke lancering op handen is.
Volgens insiders kan de polaris echter
ook van land bases af worden gelanceerd
of door kruisers e.d. worden afgevuurd
De ver. Staten zijn bezig met de bouw
van een uit 42 onderzeëers bestaande
onderwatervloot van duikboten. Elke
derzeeboot kan zestien Polaris-raketten
meevoeren en afvuren.
Blij verrast
Een woordvoerder van de Britse
rine was verrast, daar de marine n
de voorste linie komt te staan va
kernbewapening van Engeland. Men
legt er de nadruk op dat Engeland
geen onderzeeërs heeft, die in staal
zijn, de Polarisraket af te vuren en dat
dergelijke onderzeeërs tot dusver niet
zijn overwogen ook.
Kennedi/ en MacMillan hebben ook
besloten, hun persoonlijke prestige in
te zetten in een poging, een regeling
te verkrijgen voor het geschil tussen
India en Pakistan.
H. M. de Koningin zal zich op Eerst#
Kerstdag om 13 uur via beide zenders
in een kersttoespraak tot bet Neder
landse volk richten.
In aanwezigheid van de koninklijke fa
milie heeft gisteren in paleis 't Loo to
Apeldoorn de jaarlijkse Kerstviering
voor het personeel plaats gevonden. Als
gevolg van het overlijden van koningin
Wilhelmina droeg de viering dit jaar
een besloten karakter.
Johan Bodegraven
in ziekenhuis
Johan Bodegraven van de NCRV heeft
zich onder medische behandeling moeten
stellen. H(j is onlangs teruggekeerd uit
New York. na een bezoek aan Suriname,
o. a. ter bijwoning van de openingsplech
tigheid van het 4 x ZN-ziekenhuis in
Paramaribo.
Bijzondere inspanningen en de acute
overgang van tropische hitte naar stren
ge vorst in Amerika bleken hem te zeer
te hebben aangegrepen. De huisarts
achtte opname in een ziekenhuis vogr
controle en behandeling gewenst. Hem
is enige tijd rust voorgeschreven.
Op het strand van Texel, bij
Dc Cocksdorp, zijn twee sloepen
aangespoeld van de Westduits0
vrachtvaarder Nautilus, die zon
dagochtend in een zware storm
is vergaan en ivaarbij 23 opva
renden om het leven zijn geko-
tnen. De sloepen bleken in zeer
slechte staat te verkeren. De
strandvonder vraagt zich af, ot
men er zich wel mee had kun
nen redden. Op de foto een sloep
met de naam Nautilus, welke tn
de branding werd vernield.
De skivereniging van de Harz in Duitsland heeft de eerste ski-schans
van matten in gebruik genomen, waarmee men geheel onafhankelijk
al is geworden om de skisport te beoefenen. De schans
ligt bij het plaatsje Wieda in de Harz.
Djakarta en de opstand in Broenei
Engelse regering heeft met be
zorgdheid kennis genomen van
de Indonesische sympathiebetuigin
gen met de opstand in Broenei. En
geland heeft Indonesië yerzocht om
„bepaalde verzekeringen", maar tot
nu toe is hierop geen antwoord ont
vangen.
Integendeel, de Indonesische rege
ring heeft een verklaring uitgegeven
aarin wordt gezegd, dat de „wrede
daden van de Britse militairen en
Maleise politie" bij hun poging om de
„vrijheidsstrijders" in Noord-Borneo
te verslaan, een „ernstig gevaar
Indonesië inhouden".
„De bedreiging dwingt Indonesië waak.
zaaim te blijven om het hoofd te bieden
aan elke gebeurtenis." De Indonesische
regering is echter vol vertrouwen, dat
de „nieuwe opkomende krachten"
eindoverwinning zullen behalen. Zoals
bekend heeft, ook Soekamo het Indone
sische volk opgewekt de opstand
Broenei te steunen.
De kwestie van deze Indonesische
sympathiebetuiging kwam ter sprake
het Engelse Lagerhuis. De onderminister
de koloniën. Nigel Fisher, zei,
Indonesië een onjuiste kijk schijnt
hebben op de aard en de doelstelling
van de opstand. Het is namelijk geen
anti-koloniale opstand.
Fisher zei dat de Engelse regering de
kwestie van de „radiorede die Soekarno
heeft gehouden, nog niet met de Indo
nesische regering heeft besproken."
Fisher gaf verder een overzicht van
de toestand in Broenei. Het georgani
seerde verzet is beëindigd, de orde is
voor het grootste deel hersteld en er
zijn voldoende troepen om tegen het
overblijvende verzet op te treden. Alle
belangrijke centra zijn gezuiverd.
Naar schatting vijftig tot zestig opstan
delingen werden gedood en 600 tot 700
gevangen genomen. Aan Engelse zijde
bedroegen de verliezen: zeven doden en
28 gewonden.
Sjeik Azaliani. de leider van de op
stand, overweegt een medewerker van
hem, Faddllah, te benoemen tot ambas
sadeur in Djakarta. Fadillah werft op
het ogenblik vrijwilligers in Indonesië.
de orde van Oran-
je-Nassau is, bij bevordering, prof. mr.
R. D. Kollewijn, benoemd. Prof. Kolle-
wijn oud-hoogleraar aan de rijksuniver
siteit te Leiden en lid van de staatscom
missie voor internationaal privaatrecht.
TN ZIJN BESPREKINGEN met de Ame
rikaanse president heeft de Engelse
minister-president zijn gedachten met be
trekking tot de vermaarde Skybolt niet
kunnen redden. Hij heeft het er niet door
kunnen slepen, cn toegegeven moet wor
den, dat kans op succes er ook niet in zat.
Toch heeft Kennedy Macmillan niet ge
heel willen teleurstelleh. Engeland krijgt
nu de beschikking over een ander atoom
wapen, zij het in Engelse ogen van min
der waarde, en wel de Polaris.
Kennedy heeft kennelijk begrepen, dat op
het gebied van de atoombewapening En
geland moeilijk zonder iets kon blijven.
Deze bewapening heeft tweeërlei karakter,
zij is natuurlijk in de eerste plaats be
wapening in de ware zin des woords.
Daarnaast echter is zij een aanwijzing, dat
men nog meetelt als zelfstandige macht,
zij is dus zoveel als „statussymbool".
Dit laatste vatte men overigens niet op
als alleen maar iets uiterlijks. In de wen
selijkheid van een eigen bevolking ligt
uitgedrukt, dat men toch niet uitsluitend
wil varen op het kompas van de Ameri
kaanse garanties.
Hoewel hij wellicht in strikte zin een eigen
Engelse atoombewapening overbodig oor
deelt, ja als een precedent voor andere
staten niet onbedenkelijk, heeft Kennedy
dan niettemin deze concessie aan Mac
millan gedaan. Het is een wijs besluit
waarom hij Engelse dankbaarheid ver
dient
In Engeland zal overigens de teleurstel
ling om het gemis van de Skybolt voor
lopig blijven bestaan cn men zal het als
pijnlijk ervaren, dat wat men dan nog aan
atoombewapening behoudt het gevolg is
van Amerikaanse inschikkelijkheid.
Maar dit laatste is al niet anders en het
onderstreept temeer, hoe alleen een mach
tig en rijk land als de Verenigde Staten
resultaten van wezenlijke aard kan be
reiken.
Nog in ander opzicht intussen heeft Mac
millan bij zijn conferentie moeten bele
ven. dat zijn eigen trotse land meer en
meer in de schaduw van Amerika ligt. De
Amerikaanse president .heeft het namelijk
niet in het onzekere gelaten, dat hij zich,
na lange beoefening van geduld, intenser
gaat bemoeien met de Kongolese kwestie
cn alles wat daaraan vastzit. Maar dat
kan een bedreiging betekenen van de daar
liggende, uiterst gevoelige Engelse en
Franse belangen.
Aanvankelijk is gesproken van een ruil:
Engeland atoommacht, Amerika een be
vredigende oplossing in Afrika, net moet
nog blijken wat er van waar is. Maar dat
belangrijke zaken aan de orde zijn, staat
vast.
(Tüta)
zouden graag je witte
ns zien, Tommy."
^TERWIJL
Nnord-l
Nederland bevindt zich in I
gangsgebied van de twee weertypes,
hetgeen onder meer bleek uit de 1
peratuuirverdeling in ons land in
noordoosten, temperatuur om het v
punt in het zuidwesten, midden en
den van het land temperaturen van 6 tot
S graden boven nul. Nadat de schei
dingslijn van de twee luchtsoorten 1
vankelijk snelle vorderingen in ooste
lijke richtingen maakte, kwam daar u 1 j
vanmorgen een aanzienlijke vertraging Rapporten hedenmorgen zei
Tendens langzaam dalend
HET WEER ES EUROPA
De Bilt verwacht tot morgenavond: station
/.waar bewolkt met enkele opklaringen.
hier en daar mist en aanvankelijk nog
plaatselijk een bui. Zwakke tot matige Helder
wind. Iets lagere temperaturen met in vHwrfngï
het noordoosten van het land overwegend Eoldc
lichte vorst. (Opgemaakt 11.15 uur). Do Bilt
ZON EN MAAN Elndhove
Zaterdag 22 december: zon op 8.46. jfefainkib
onder 16.30 uur; maan op 2.31, onder Stockh.
T7EN BOUWKUNDIG stu- gedachten om de tram in de middel een combinatie vervoertechnisch. Bovendien, nog steeds nagelaten positief
dent uit Delft, de heer M. hoofdstad te vervangen door van tram en boot, trabo ge- aldus de heer Bierman, ver- te reageren op het verzoek
Bierman, heeft B. en W. van een ander openbaar vervoer- noemd. Dit voertuig zal zich werft Amsterdam zich hier- de technische uitvoerbaar-
Amsterdam een wonderlijk middel en daarmee tevens moeten voortbewegen over mee een primeur. De trabo heid van zijn plan met het
plan aan de hand gedaan. Als een scheiding tussen het rails die op ongeveer een kan een begrip worden voor oordeel daarover van erken-
dit rapport serieus wordt ge- openbaar vervoer en het ove- halve meter onder de water- de hoofdstad,
nomen dan zullen de Amster- rige stadsverkeer te verwe- spiegel worden aangebracht.
dammers in de toekomst nog zenlijken. Voor het scheepvaartverkeer De wethouder van gemeen,
vreemde dingen gaan bele- En In Amsterdam heeft zou dit geen hinder opleve- tebedrijven heeft al gezegd
ven: ze verplaatsen zich dan men grachten te over, dacht ren- dat het voorstel alle aan
rijdend over het water. de student, dus zie ik in de Het plan biedt vele voor- dacht van B. en W- zal krij
De experts van de gemeen
tediensten achten het plan
hoe mooi ook bedacht
Het plan gaat uit van de toekomst een nieuw vervoer- delen, financieel zowel als gen, doch de ontwerper heeft praktisch niet uitvoerbaar.
MUnchen
ZUrich
Gcnève
Wenen
Innsbruck
Belgrado