Italië verlaat de Volkenbond
VOOR U GELEZEI
Notre boutique
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 8 DECEMBER 1962
DE WERELD
25 MAR
GELEDEN
door
G. PUCHINGER
Gesteld voor de keus tussen goud en ij*er, koos Macchiavelli het laatste en
wij aijn het met hem eens. Tegenover het buitengewoon dwaze dilemma: boter
of kanonnen, hebben wij ook reeds onze keuze gedaan: het kanon."
MUSSOLINI in de „Popoio d'Italia".
(begin December 1937)
..Ons temperament van strijden is niet in overeenstemming met Genève."
MUSSOLINI in een rede op het balkon van
het Palazzo Venetia, 11 December 1937.
WE hebban hat bij het haan
gaan van Prinses Wilhel-
mina zo treffend ervaren: lang
zaam, dag voor dag, nemen
we afscheid van de wereld van
vijfentwintig jaar geleden. Als
we heel jong zijn, lijkt alles
wat een kwart eeuw achter ons
ligt grijze historie, als we ouder
worden lijkt het gisteren, als
we zeer oud worden is wat
vijfentwintig jaar geleden plaats
vond een deel van ons zelf
geworden.
De wondere
ver-vreemding
Daar is het feit dat ieder dade
lijks gebeuren dat wij meemaken
of ook zelf scheppen ons langzaam
aan vreemd wordt; wij vér-vreem
den van ons eigen heden. Maar óók
is waar dat wij bij het klimmen
der jaren steeds minder van het
verleden kunnen loskomen, waar
aan wij eens hebben deelgehad.
Zeker er zijn mensen die eigen
werkelijkheid gemakkelijker in het
verleden of in de toekomst bele
ven, dan in het concrete heden,
die 't zij met de
argwaan jegens
zonder dat de-
op die gebeur
tenis uit het jaar 1937 éven be-
ontdekken we plots hoe-
veranderd is in West-
IEen luchtopname van het Volken-
bonds-complex ie Genève, dat in
lecember 1937 door de Italianen
bewogen, die elkaar in feite
uitsloten: solidariteit met Versail-
om te pogen de Noordgrenzen
Italië tegen Duitsland te be
igen, én wrok over de stief
moederlijke bedeling op koloniaal
toekomst 't zij met het verleden veel
ongaarne rekening houden. Europa.
Maar er zijn gebeurtenissen, zo Het oude Europa, waarop de
als het sterven van Prinses Wil- wereld-politiek geconcentreerd
helmina, waarbij plots vrijwel was, bestaat niet meer. Van Ita-
allen die niet oppervlakkig leven, liS hopen we thans dat het com-
getroffen worden door het feit dat munisme er geen overmacht zal
er eigenlijk weinig behoeft te ge- krijgen, voor het overige speelt
beuren, of het verleden komt in het geen rol meer van wezenlijke veji:Ken
ons omhoog, de snaar der histo- mondiale betekenis. moederlïi
rie wordt in ons aangeraakt, en Vandaag kan West-Europa al- ''bie/ iulië achtt: zi-ch als off
doet ons weer even de tragiek, "XTonTelredin^erd^- ctfle kolomlle mogendheid bij
zi ürsï&iEïïSo'TSrs. v"saiucs
Wie wil weten hoeeeer de mens politieke kansspel van met-Euro- teJ"r Iuliê met
zich zelf een raadsel is hoe be- Pes* mogendheden. «et ging met itane ais met ai
trekkelijk van belang zijn dage- Vijfentwintig jaar geleden ech- le ontevredenen, zo lang ze al-
lijks streven en beleven is doet ter bepaalden de Westeuropese leen staan mokken ze, maar ze
goed het verleden te bezien' staten nog de wereldpolitiek, en tornen zelden tot handelingen.
Maar juist odk daarom- wie het nadat in Versailles de éne groep Krijgt de verongelijkte echter
actuele heden wil verstaan in zijn staten (Frankrijk-Engeland) de bondgenoten, bestaat de kans dat
beperkt zijn voorbijgaand karak- andere groep (Duitsland-Oosten- de ontevredenen zich aaneensluiten
ter, doét er goed aan het voor- rijk) overwonnen had, betekende dan eerst verkrijgen ze de hand
bljgogane heden" te overwegen, dit dat de overwinnende staten die in staat is een vuist te maken,
en steeds weer in. zijn werkelijk- de wereldpolitiek leiding gaven. en_ dan m is de toepassing
heidsbeleving op te nemen. Maar die overwichtspositie
Want in iedere eeuw der mens- slechts van korte duur zijn!
heid weerklinkt de boodschap van De met het Verdrag van Ver-
de Middeleeuwse doodskop, die sailles geschapen toestand werd
alle andere kwaliteiten die hij
ker bezit, ten val zou komen!
Als voorbeeld moge ik weerge
ven een gebeurtenis die Ciano
meemaakte, kort voor Italië de
Volkenbond verliet, op 29 oktober noef
1937: ,,'s Morgens vond de aan
bieding plaats van de medailles
aan de weduwen van hen die in
Spanje gevallen waren. De plech
tigheid was een succes. Maar
toen ik deze mannen en vrou
wen in die lange rouwrij gade
sloeg en in hun ogen zag, die
rood waren van schreien, onder
zocht ik mijn geweten en vroeg
mijzelf af of hun bloed voor een
goede zaak gevloeid had. JA, het
antwoord is JA. Te Malaga, te
Guadalajara, te Santander waren
wij strijdende om onze bescha
ving en revolutie te verdedigen.
En er zijn offers nodig om een
krachtige en sterke nationale
geest te smeden. De gewonden
waren vol goede moed. Eén van
hen, die beide handen en een
oog had verloren, zei: „Al wat ik
wens is een nieuwe hand, om op-
Spanje te gaan!"
Wij roepen dus uit, dat het ge
en wij verwijderen ons
enige spijt uit deze wan-
vuistrecht slechts een kwestie
de Volkenbond
door de veroordeling
eu «ou Volkenbond eer toe- dan afgeno-
'dV keuze men omdat de Volkenbond Italië
ue leute ui „„f u„. „J„, »i„
De gezamenlijke ontevredenheid
van Duitsland en Italië over het
met groot realisme ^iëze ""wónde- ingrijpend gewijzigd, toen de over- Verdrag van Versailles, hun anti-
re ver-vreemding" de mens pre- wonnen landen, en voornamelijk democratisch én anti-communls-
dikte: Duitsland, zich ontworstelden aan tisch regime, de verovering van
Ik was als gij, de druk en overmacht der over- Abesinië door Italië, welke door
Gij zult als ik eens wezen winnaars. Er ontstond aanvanke- Duitsland stilzwijgend was toege-
Daarom beveelt de Bijbel de lijk een zeker evenwicht dat een laten, móest beide landen met el-
mens ook met klem aan zijn da- dilemma schiep: het zou leiden tot kaar in contact brengen, en ver
gen te tellen, één voor één, ook een van beide zijden geaccep- oorzaakte dat ze beide
in een tijd als deze die alleen in teerde co-existentie óf, indien dit flict kwamen
staat schijnt te zijn bij massa's evenwicht slechts de overgang te Genève. w.
te tellen. voorbereidde naar een situatie van Versailles elkaar geregeld
In dit kader krijgt de geschiede- waarbij de andere Europese partij ontmoetten,
nisstudie een b.jna pastoraal ka- het overwicht bezat, tot een nieu- Want al had Italië né de ge-
rakter. De geschiedenisstudie toch, we oorlog. slaagde verovering van Abessi-
de dagelijkse bezinning op het in zulk een tussentoestand kan Seen reden meer om ont-
verleden, 't zij dat verleden zich de morele sympathie van iedere vreden te zijn. de spanningen wa-
boeiend of onbetekenend voordoet, staat, uitkomend in de keuze I g
sympath.ek of antipathiek lijkt, 0f tegen één der partijen
bouwt aan ons mens-zijn Daar- groot belang
om is de geschiedenisstudie ook tussen oorlog c..
Kj'ÏÏSi! Duitsland socht s.nds 1933 zijn
wetenschappen zoveel leken opge- "ine "ootdSe^daaJa'an EjJ» al "ns do nelElne om
treden, die aanvankelijk de ae- u voordelen daaraan de Geneefse werkzaamheden van
schiedenisstudie niet kozen, maar ufïi'. jaren te kleineren,
tijdens hun levensweg door de ge- f0o, t"? maar dan ver£eet men to°h dat
schiedenis „gegrepen" werden, w n f j V *aZ1" de Volkenbond én voor die jaren
omdat de geschiedenis hun levens- P, de Volkenbond verlaten, én voor de latere geschiedenis
kijk verdiepte, omdat zij het pas- ?"dacl?t ef"let °ver ooit weer te zeer Juiste principiële uitspraken
toraal element van de historische lïl organisatie die de heeft gedaan die geheel conform
studie ondervonden! Wellicht ook slechts konden zien als een het Volkenrecht waren, ook al Is
daarom zijn er weinig weten- schepping van de overwinnaars j,et waar dat de diverse naties
schappen waarvan de belangstel- van Geneve. die lid waren té oneensgezind wa
lende leek met zoveel vrucht Sinds 1935 was ook Italië in ren om een politiek te voeren die
kennis neemt, als de geschiedenis- conflict gekomen met de Volken- .Mussolini en Hitler een definitief
studie. bond, doordat Italië op zijn beurt ha't toeriep. Maar zouden wij
Wat de Bijbel allereerst aan de koloniale veroveringen deed ten thans van de Volkenbond méér
ijverige lezer ontvouwt is de ge- koste van Abessinië, één der le- mogen eisen dan ónze generatie
schiedenis én een juist inzicht in den van de Volkenbond, presteert in de Verenigde Naties?
de geschiedenis. God is in de Bli- Maar daarmee was Italië rijkelijk
bel de God DER GESCHIEDENIS, laat. Mocht het bezit van koloniën Dit alles bracht er Italië inmid-
vanaf het begin der gescniede- toen nog een oirbare zaak geacht dels toe zijn grieven tegen Genève
de voleinding der ti;- worden, de tijd van verovering en de Versailles-staten op het ta-
was lang voorbij, en Italië cK-—
te een duidelijke afkeuring van
het Volkenbondsapparaat.
Dit gaf grote spanningen tussen
Italië en de overige Volkenbonds-
Het zal op 11 december 1962 staten. Reeds waren de banden die Ita-
vijfen twin tig jaar geleden zijn dat Italië toch werd na de Vrede lië met de Volkenbond verbonden
Italië de Volkenbond verliet tn van Versailles door twee motieven l°s geworden, en nog slechts een
zwakke draad verbond Italië met
het Volkenbondslichaam maar de
n n n u officiële band met Genève wees
althans nog op de mogelijkheid
dat Italië bij een eventuele oorlog
de zijde van Engeland en Frank-
rijk zou kiezen.
Maar al meer wenste Mussoli
ni, die de laatste jaren een poli
tiek van bluf en gezwollen rede-
„BO, voeringen had gevoerd, een eigen
/egen Politiek te voeren, los
M. C. Slok - Forum Boekerij, iij„"ryk sèïlustrTerFmet"^.'™: ?eno1?; Érankr.jk, 'Engeland
Den Haag Vertaling H. C. M. ge tekeningen van Malvin Neset AIPe a.
Dulmeijer en G. A. Daaimeijer en Valeric Herbst. Het is overi- //JLf'!,1n
gens de vraag of deze boekjes de ~ngV3u Frankrijk zijn zelf-
jeugd erg zullen boeien. De bete- stand igheid te bewijzen, de bond-
kenis van onafhankelijkheidsdag 6en0°l van Nazi-Duitsland werd,
zal haar het lezen ervan wellicht rP.?ar waar Engeland en Frank-
niet erg duidelijk zijn. rLLi: .5^w,eJ?.er^in?..
Het klinkt als
sprookje, maar het kwam van de
lippen van een jongeman van
twintig jaren, verminkt door vij
andelijk staal, maar gelukkig om
dat de Duce een moment voor
hem stopte om met hem te pra
ten De Duitsers die hierbij wa
ren hebben er wat van geleerd."
Is er een duidelijker voorbeeld
van een staatsman die de stém
van zijn geweten hoorde, maar
deze stem met drogredenen tot
zwijgen bracht? Zo vormt heel
zijn lezenswaardig dagboek een
aaneenschakeling van voorbeelden
hoe het een politicus vergaat
die uiteidelijk zijn eigen minis
teriële verantwoordelijkheid rde-
ijd verheffen, en die
lijk
zullen komen van de kant dei
hoeksteen uit de Nederlandse buigen."
kudden der grote democratieën, la
ten ons volkomen onverschillig.
Niets kan gedaan worden tegen
een volk. dat als het Italiaanse
in staat is tot ieder offer. Wij
hebben wapenen in de lucht, te
land en ter zee; .talrijk en ge
staald door twee zegevierende
oorlogen. Maar wij hebben voor
al de heroïsche geest onzer re
volutie, die geen mensenmacht
ter wereld ooit zal kunnen doen
Afscheid van Genève
Dat blijkt ook uit de wijze
waarop Ciano in zijn dagboek het
afscheid van Genève beschrijft:
uit alles is duidelijk dat Mus-
SOlini de énige was die daar-
over besliste. Ciano volgde slechts
vol bewondering de „kra
Mussolini.
krachtige"
Opnieuw treft het commentaar
van Ciano op deze rede in zijn
dagboek: Ciano had een fellere
speech verwacht, en prees de ge
matigdheid waarmee ae Duce zich
had uitgedrukt, en sloot deze op
merking karakteristiek af met ae
woorden: „Als altijd, heeft de
Duce het bij het rechte eind".
Laconieke reactie
De toespraak
Mussolini
..interessant gesprek" met uitbundige ovaties ontvangen. Ook
zijn schoonvader, waarbij de tocn de redenaar reeds van het
schoonzoon uit de mond van de balcon verdwenen was, bleef het
dictator in zijn dagboek opteken- volk doorjuichen tot Mussolini ten
de: „Wanneer Spanje ls geëin- tweeden male het balcon betrad,
digd, ga ik iets anders verzin- O"1 vijf voor half tien begon een
nen. Het karakter van het Ita- défilé van vrijwillige strijders in
[manse volk moet worden ge- Afrika en Spanje,
hard door vechten". Op 17 no- Maar buiten Italië maakten het
vember wordt wéér zo'n dapper besluit en de redevoering van
woord van Mussolini in het dag- Mussolini weinig indruk. Het is
boek vastgelegd, wanneer Cerru- te begrijpen; sedert mei 1936 had
beeft opgemerkt dat Frankrijk Italië reeds geen deel
nis tot
den de wereld begeleidt
weg door de historie!
Italië
Europa
Bluf en zwakheid
vijand numero 1 van Italië
geworden: „Een grote eer! Ik
wens te worden gevreesd en ge
haat. méér dan te worden geto
lereerd en gesteund!"
Op zaterdag 12 december 1937
maakte Mussolini zijn beslissing
i"zake Genève bekend in de stijl
die hem lief was: een grote
volksmenigte was bijeengeroepen
voor het Palazzo Venezïa. Aan
de toespraak van de Duce op het
balcon ging een zitting van de
Fascistische Raad vooraf, die vol
gens Clano's dagboek twee minu
ten duurde! Twee minuten waar-
ill beunt werd over een politiek
die ontelbare jonge mannen van
Italië de dood inzond: „Grote
Raad. Duurde twee minuten. De
Duce zei dat de argumenten
gen; men
1 dr. Sil-
Verloren Voetstappen
viu Craciunas is niet Ru «ciuu-
sel, doch verslag en belevenissen
van een Europeaan in Roemenië,
die dit alles meemaakte. Na het
lezen van dit boek blijft er wel
Schuldgevoel achter. Ons gemakke
lijke leven in het vrije Westen
doet ons zo licht het lot vergeten
van zovele medemensen die zich
dapper trachten te verweren tegen
een schrikbewind, dat geen plaati
overlaat aan idealen.
i gelov
Adieu Nick, door Lidi Luursc-
Italië eisten, zou Óitler aan Italië
met de jaren de volledige sla
vernij opleggen. Zijn einde zou
«n. nil..,.. H P T.nnoM. Z'I" ecn vlucht in eigen land.
ma. Uitgave H. P. Leopolds Zeiden ls in de politiek duide-
L ItgeversmaatschappIJ N.V.. lijk gedemonstreerd welk een ge-
Den Haag. vaarliike drijfveer de rancune is,
als bij Mussolini in de dertiger
Een door een mislukt huwelijk Jaren. die uit gegriefdheid jegens
^'rtn'ioTó" °P drift geraakte man hervindt Frankrijk en Engeland zijn land
er ugn- zjjn evenwicht dankzij een jong 'n de armen dreef van de on-
meisje, dat hem door haar be- waardigste bondgenoot die het
gripvolle houding en ontwapenen- roemrijke Italië ooit heeft gehad
de levensblijheid van zijn cynis- Bluf bij Mussolini, slapheid bij
me geneest. Het in de vorm van Ciano, zijn schoonzoon en minis-
een autobiografie geschreven ver- ter van buitenlandse zaken, heb-
haal is ongemeen boeiend, munt ben dit alles veroorzaakt. Wij
uit door sfeertekening en draagt vinden veel hiervan terug in de
door de vermelding van treffende gelukkig bewaard gebleven en ge-
oubliceerde dagboeken van Ciano
Zijn dagboeken doen hem ons ken-
vóór het verlaten van Genève al
gemeen bekend zijn. Er kon geen
gelukkiger moment worden geko
zen dan het tegenwoordige... Hii
opende het debat. Starace stelde
voor aanvaarding per acclama
tie. Ik stond het eerst op, tocn
Fannacci, Grandi. en Buffarini.
Daarna de rest...."
Daarna was vanaf het bekende
kleine balcon van het Palazzo
Venezia het reeds sinds jaren
bekende beeld te zien: het reus
achtige plein versierd met vlag
gen eri (ditmaal ondanks de
mende regen) tienduizenden
chende fascisten. Juichend....
waarvoor? Men wist het niet.
want welk besluit daarbinnen ge
nomen zou worden was aan de
menigte onbekend. Men wist
slechts dat de Duce straks een
toespraak zou houden, en
zijn beslissingen van gewicht
den zijn. Ook elders in andere
steden en dorpen was dc volks
menigte bijeen op de grote piel
de Volkenbondszittin-
,'erwachtte buiten Ita
lië niet andera dan dat de Duce
nu eindelijk ook de officiële
band met Genève zou doorsnijden.
Londen reageerde laconiek. Pa
rijs vond Mussolini's gebaar meer
theatraal dan zakelijk, en Genève
zelf vroeg zich terecht af waarom
Mussolino zo fel tegen Genève op
trad. wanneer Mussolini Genève
inderdaad dood achtte!
Slechts Duitsland preea het be
sluit. en verklaarde zich geheel
solidair met Mussolini. Duitsland
legde daarover zelfs een officiële
verklaring af. die door Mussolini
tegenover de D.N.B.-correspondent
„een voortreffelijke verklaring,
helder en duidelijk" werd ge
noemd.
Het is opmerkelijk hóé snel dit
besluit van Mussolini weer uit de
belangstelling van dc Europese
pers verdween: een ruim verslag
over de rede van Mussolini, een
kort. zakelijk commentaar, en
daarna zweeg men over de fatale
handeling van Mussolini.
Maar desondanks was een nieu
we situatie ingetreden, die de
'edeskansen van Europa ongun-
poogden
stig beïnvloedde.
te
BBL. zich geheel
Duitsland zou uitleveren,
maar door zijn ongeremde wrok
jegens de democratische landen
zou Mussolini zich èl meer laten
bepalen. Nog twee jaar zou de
■ereld wikken en wegen wat Mus
dat solini uiteindelijk i
val
ge-
Grote dag in Noorwegen, door
Zinken Ilopp, en Grote dag in
Ghana, door Gcraldine Kaye.
Uitgave De Bezige Bij, A'dam. bijzonderheden de kenmerken
authenticiteit. Gezien de in
1940, tegen alle politiek moreel
in, in oorlog bracht met het
zwaar bedreigde Engeland en het
voor 9 in doodsnood verkerende Frank-
gte tot rijk.
Op deze weg. die naar de fa
tale beslissing in 1940 leidde werd
december 1937 met het uittre-
definl-
Om vijf minuten
s avonds werd de n
stilte gemaand, en betrad Musso
lini het balcon. en sprak:
„Het besluit van historische be- 1I1CI
tekeniSj_ dat zo juist door de den uit de Volkenbond
Dit zijn twee werkjes uit de bepaald opzicht ruime opvattin- nen als een beschaafd gevoels-
jeugdserie „Grote dagen". Zij gen van de hoofdpersonen moet mens, niet slecht, eerder sympa-
dragen als ondertitel respectieve- het lezen van het boek evenwel thiek. maar ondiep, krachteloos
lijk „De zeventiende mei" en worden voorbehouden aan gees- In moreel door slaafse onderwor-
„Kwasi gaat naar Accra". De ver- telijk volwassenen. penheid aan Mussolini, tót het
Grote Fascistische Raad is ge- tieve stap gezet, dank zij dc
nomen, en dat door u met en- bezonnenheid en geestelijke on-
thousiaste instemming is ontvan- rijpheid van één man, over wiens
?en; unm(etvlauuger worden uit- besluit zijn naaste medewerkers
gesteld. Wij hebben de wereld slechts twee minuten behoefden
te discussiëren!
viwwerwiviwMTVTTYvewrrTTWw
t 1
i Proefballon vcruchljnt j
f elke veertien degen In j
f hel tomdaqnblmd.
t roer Iedere geaccep- s
teerde Intending In er 3
een pOidriMrl.
ut uur fm.r.p.l folo*M, J
tekeningen, gedichten. J
vergeten. (Verontwaar
digde kreten uit de menigte).
Maar sommigen hebben ge
dacht, dat op een goed ogenblik
de Volkenbond zijn fout zou her-
werkelijk gestalte kreeg in zijn stellen. Hij heeft het niet ge-
politiek. Dit maakt Ciano tot een daan en heeft het niet willen
verachtelijk voorbeeld van een doen. De goede voornemens van
zeer menselijk en toch verachte- sommige regeringen vergaan, zo-
lijk diplomaat, die de vaste wil dra hun gedelegeerden in contact
miste grondig met zich zelf te ra- komen met het noodlottig milieu
de te gaan en te beseffen welke van het Geneefse Sanhedrin, dat
verantwoordelijkheden hij droeg, bestuurd wordt door verborgen
Steeds weer valt op hoe rake- krachten, die vijandig zijn aan
lings Ciano in zijn dagboeken ons Italië, aan onze revolutie,
langs de problemen gaat, zónder Kon onder deze omstandigheden
de enig juiste conclusies te trek- onze aanwezigheid op de drempel
ken. Het lijkt soms of hij het van Genève nog geduld worden?
twintigste-eeuwse voorbeeld is van Onze stijl en ons temperament
de mens. die, naar de bekende van soldaten leed er onder,
uitdrukking der Klassieken, door Het uur naderde, waarop er ge-
de goden met blindheid wordt kozen moest worden: Er in of er
geslagen, opdat hij zó. ondanks
Ér in? (De menigte schreeuwt:
Neen!)
Er uit? (De menigte schreeuwt
kelende tempel, waarin
voor de vrede werkt, maar waar
men de oorlog voorbereidt. Het is
eenvoudig belachelijk te geloven
en te doen geloven, dat er pres
sies uitgeoefend zijn om onze
houding te bepalen. Er is geen
pressie geweest. Er kon geen
pressie zijn. Onze kameraden in
Berlijn en in Tokio hebben dat
is de waarheid een volstrekte
discretie in acht genomen.
De uittreding van Italië uit de
Volkenbond is een gebeurtenis
van grote historische betekenis,
die de aandacht der wereld zal
trekken en welker consequenties
nog niet overzien kunnen worden.
Daarom zullen wij onze funda
mentele politieke richtlijnen, die
uitgaan naar samenwerk ng en
vrede, niet opgeven. Wij hebben
daarvoor dezer dagen een schit
terend bewijs gegeven door de
vrede in de wateren van de Adria-
tische Zee vast te leggen. De drei
gende stemmen, die zich v
tot tiid verhef— j;-
schijnlijk nog
ideeën of trat fe nog J
meer hebt naar de re-
daktic Kalmte voor 7
oat" van deze krant. j
Na een troosteloze en voor hem daardoor juist troostvolle avondwandeling door het
oude, onbewoonde gelceltc van de stad, besteeg hy een tram. HU wandelde graag in dat
stadsgedeelte. Eigenlijk kon hU de mensen niet verdragen; hU had een kluiaenaarsalel.
Daarom hield hU misschien van de clochards. Dat wu niet zonder meer een romantisch
gevoel van hem. De clochard was de moderne kluizenaar. BU gebrek aan bomen leefde
hU temidden van de mensen.
De stad, uvar hij nu al geruime tijd troonde,
uw.i zo immens groot, dat h(j er nu al maan
denlang in Handelde, tonder, dat dit hem ver
veelde. Hij dacht tijdens die tochten wat na.
Zijn gedachten fladderden meer op eigen
kleine en vermoedelijk rose vleugeltjes, dan
dat hij er invloed op uitoefende. Hij tverd ge
dacht. Bij water, al of niet zilverig van de
maan. kwam hy soms tot vreemde conclusies,
die hy, eenmaal op syn kamer, niet meer be
greep. Toch bewaarde hij se als kostbare
kleinodiën, alsof hij intuïtief voelde, dat die
gedachten slechts in
hun eigen omgeving
naar u-aarde geschal
konden worden. Hij
sou een groot, om
muurd bos willen be
zitten, waarin hij al
leen sich ophield en
hutten bouu-de, om
hem tegen de koude
of de warmte te be
schermen. De andere
schei
keek hij naar buiten. Een tram uit tegenover
gestelde richting ku<am juist aanrijden. Toen
sij elkaar genaderd waren, zag hij, dat ook in
de nndere tram slechts één persoon sal: een
jonge rroUM'. En in die paar luttele seconden,
die minuten schenen, keken sy elkaar aan.
Daarna naren er nog slechts de rode achter
lichten. Maar hij had het plots beseft: zij hod,
hij had het in haar blik gelezen, hetzelfde ge
titeld als hij. Er moest wel een onuitsprekelijk
droef verlengen in hun ogen hebben gelegen.
Z(j hadden beiden begrepen, dal sij elkaar
den tien en dat het
leven verder leeg zou
zijn. Met ongeduld
wachtte hij op de vol
gende halte. Hij
sprong eruit, holde
naar de dichtstbijzijn
de telefooncel en bel
de een taxi. Het er
gerde Item buitenge-
t-oon, dat die er vijf
■olie
heel niet te zoeken.
dat zij meenden, ge
vonden te hebben?
Hij wilde in India,
op de top van een be
boste berg, 's avonds
uitkijken over het
meer aan de voet
ervan en alles begrijpen! De vogels, het tutter,
de hemel begrijpen. Hij uilde een sterfelijk
god zijn.
In deze buurt van de stad ontmoette hij
soms mensen, die daar, evenals hy, doelloos
rondliepen. Zij keken meestal naar de grond
en begonnen taak terstond gesprekken met
hem. Zij begrepen elkaar daar. Het zat hem in
de huizen en de oude, heboomde kerkhoven
ertussen. Zodra zij echter buiten het u<ater,
dal het kwartier van de rest van de sUid af
scheidde, geraakten, bemerkten sy eikaars bol-
hoedt n en paraplu's. Zij zagen elkaar dan ont
steld aan, mompelden: „Oh, pardon, ik sal
V niet langer ophouden", en gingen kopjes
thee drinken, namen de krant of gingen sla
pen, Zij pas/en zich telkens weer aan bij de
huizen. Ik vertel dit alles, omdat hel misschien
van belang is, om de gemoedsgesteldheid van
onze wandelaar te begrijpen, toen hij, zoals
gezegd, in ecn tram stapte.
ONTMOETING
De tram reed louter voor sijn genoegen; hij
uas alleen. De conducteur had sich terugge
trokken en praatte met de bestuurder, zijn
enige privilege in deze wereld, Wasig gestemd
deed. De chauffeur
had zelden ecn
vreemdere passag'er
meegemaakt. Eerst
lieI hij met rasende
snelheid een tram in
halen, om hem er
vervolgens achteraan
te laten rijden tot de
eerste de beste halte.
Daarna ging hij de tram binnen, terwijl
de taxi bleef volgen. Zoals hij ion verre reeds
gezien had, wat hel meisje al ergens uitgestapt.
Hij uendde sich tot de conducteur om in
lichtingen, Deze bleek echter niet le weten,
waar sy er uit was gegaan. Dat hoi sijn taak
ook niet, naar h\j zeide. l erp/etierd ging hij
de taxi keer in om sich naar huis te laten
ryden. En dddr kwam syn ontdekking, had de
ommekeer plaats. Het was zijn lol, geliefden
te verlieten. Zelfs als hij haar nog ooit zou
terugsien, mos het voor hem alles te laat. Was
de droom niet schoner dan de werkelijkheid,
de leugen dan de waarheid? Nu uos sij ecn
droom voor hem, tij sout slechts realiteit kun
nen worden. Wellicht kwam het, dat hij, door
dat hij in gedachten verzonken was, niet sag,
hóe het meisje hem ten fireedert male in een
tram langsreed. Zij zag hem evenmin. Ver
moedelijk had tij iets laten liggen of was thuis
iets gaan halen.
Als er bij hem al even een gevoel t an smart
was, bracht hij dat in ieder getal niet lot uit
drukking. H(j had het trouwens ook niet ge
kund; hij was vergeten, hoe te huilen.
TJIT REINSMA.
poooooooooooooo
I ER UIT GELICHT
I L. de R. (Rotter-
dam). Je bedoeling
- daar is het ook bij
I gebleven. In ant-
woord op je vraag
(voorbeeld): kurk
I rijmt niet op jurk.
C. den B. (Lisse).
IWe kunnen ons jc
enthousiasme voor
lit onderwerp voor-
I stellen. Maar aan
de uitwerking
mankeerde zo 't
een en ander. De
I foto's wann niet
scherp genoeg voor
een krant, jc „poe-
g zië" rammelde zo-
I gezegd.
I J. M. C. (Rotter- I
dam'. Ga er eens
Iuit. Met een boek.
Bijvoorbeeld.
R. v. d. L. (Lei-
I den). Meen jo dat I
nu werkelijk?
I M. v. V. (Den
I Haag). Raakt jouw I
ballpoint nooit
leeg?
I A. K. (Dordrecht). I
Je bent blasé, I
I goed. Maar daar
I hoef je on6 niet I
meer van te over- I
(tuigen. I
B. v. K. (Brielle). I
Eigenlijk wel leuk. I
I Als het een beetje
korter was ge- I
weest, had le een I
kans gemaakt.
hebben echter de schandelijke po
ging van Genève, het volk van
Italië economisch te verstikken,
niet vergeten
Heel dc tragiek van een groot
>lk met een roemrijk verleden
in soma In „twee minuten" ver
wij zullen die symboliseerd zijn! 1
1
Het ls lang geleden dat we in „Ruimte" aan
dacht schonken aan de mode. We zullen, met
de komende feestdagen in het verschiet dit
verzuim even goedmaken met een paar leuke
ideeën getekend door Joice A. Koopmans en
Magda Stemerdink.
Voor de gezellige avondjes dan, hier drie Ja
ponnetjes, hoogst modieus door de geaccen
tueerde prkicesselljn. Met grote strik, ter ver
hoging van de feestelijkheid, terwijl als extra
tip nog vermeld mag worden dat het lijfje bij
voorbeeld zeer goed geborduurd kan worden.
Succes verzekerd, volgens Joice.
Magda laat door haar tekening de mogelijk
heid tot het combineren van verschillende
kleuren zien. ZIJ oppert zelf de idee van een
bruine kraag, een beige Jasje en de rand on
deraan antraciet. Ongetwijfeld een bijzonder
effect.