Roerloos wachtten duizenden
op aankomst van de stoet
Roerloos keek Koningin
de witte wagen na
Bij het afscheid van het Loo
Défilé voor CD
Lichte sluier lag over het Lange Voorhout
Half uur lang beierden van alle
Haagse kerken de klokken
Nationaal programma
van TV op zaterdag
A'damse vrouw
spoorloos
5
WOENSDAG 5 DECEMBER 1962
(Van een onzer redacteuren)
HET LOO, dinsdagavond Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Wilhel-
mina is precies half zes vanavond uitgedragen uit de haar zo dierbare
beslotenheid van paleis Het Loo met al zijn herinneringen. Het aan drie
zijden door de hoge, witte gevel van het paleis omsloten basse-cour scheen
zoals het onder de heldere vrieshemel met zacht maanlicht te glanzen
lag nog voor het laatst aan de eenvoudige witte auto met de blank eiken
kist de intimiteit van haar met klimop begroeide muren van het wit ge
rijpte gazon en het gele lantaarnlicht boven het bordes te willen meegeven.
De lieflijke melodie van het „Mein Waldeck" gespeeld door het bronzen
koper van het fanfarekorps der Limburgse Jagera riep het verleden op
iat in deze omgeving zo gaaf bewaard is gebleven.
Het is nauwelijks te verwachten dat
zich in het plechtige ceremonieel dat
de bijsetting van het stoffelijk over
schot van prinses Wilhelmlna sal be
geleiden, een moment van zo grote
eenvoud, maar van zo diepe betekenis
zal voordoen als dat. waarop de auto
onder het hoornsignaal van de .,Last
Post" wegreed door de met fakkellicht
beschenen Paleislaan, door de Prinses
altijd de Loo laan genoemd. Minuten
lang nagestaard door de kleine groep
op het bordes: de Koningin tussen de
prinsessen Beatrix en Margriet, Irene
en Marijke. Pas toen de auto, bege
leid door prins Bernhard de gehele
rechte laan tot nabij de gedenknaald
was afgered-n. keerde dP Koningin
zich om, maar niet dan nadat lij enige
Gisteravond even over half
negen werd de kist met het stof
felijk overschot van prinses
Wilhelmina het paleis aan het
Lange Voorhout in Den Haag
binnengedragen. Op de vo>
grond, ijiet de rug naar de i
mera, prins Bernhard.
Hét Corps Diplomatique in Den Haag
zal vrijdagmiddag om zes uur gelegen
heid hebben langs de baar van prinses
Wilhelmina te defileren. In de begrafe
nisstoet zullen alleen de Deken ven het
Corps en barones Van der Straten-Wail-
let meerijden.
Diplomaten geaccrediteerd bU het Ne
derlandse Hof, doch hun residentie heb
bend In het buitenland (velen zijn te
vens in Groot-Britannië, Frankrijk of
België geaccrediteerd) worden niet ge
acht voor de plechtigheden over te ko
men, daar prinses Wilhelmina geen re
gerend vorstin is.
Marva'» wijzen plaatsen
Bij dé negenduizend militairen, die
langs de route van Den Haag naar Delft
zullen staan zaterdagmorgen, is geen de
tachement van de Marva opgenomen.
M&rva's zullen tot taak krijgen de plaat-
sen in de Niéuwe Kerk aan de genodig
den aan te wijzen.
Sluiting van bioscopen
Het hoofdbestuur van dé Nederlandse
bioscoopbond heeft de leden geadvi
seerd óp zaterdag 8 december gèen bio
scoopvoorstellingen té géVen. Dit ad
vies is gegeven naar aanleiding van het
verzoek van de minister van binnen
landse zaken aan de commissarissen van
de Koningin om té bevorderen dat op de
dag van de begrafenis van prinses Wil
helmina alle toneelvoorstellingen en an
dere Openbare vermakelijkheden achter
wege zullen blijven.
Vorstelijke gasten in
Huis ten Bosch
Koning Frederik van Denemarken zal
de bijzetting van prinses Wilhelmina op
zaterdag 8 december evenèèns bljwo-
Ren. De vórst vertrekt vrijdag per trein
*n keert zondag naar zijn land terug.
Dit heeft het Deense hof gisteren be
kendgemaakt.
Huis ten Bosch in Den Haag zal die
nen tot verblijf van de buitenlandse
vorstelijke personen, die aanwezig zul-
len zijn bij de begrafenis.
Prof. Oud over zijn
herinneringen aan
prinses Wilhelmina
Vrijdagavond zal prof. mr. P. J. Oud
voor de radio spreken over zijn Pér.
soofiliike herinneringen aan prinses
Wilhelmina.
Dit zal plaats vinden in de door de
regering ten behoeve van de politieke
partijen gevorderde zendtijd op vrij
dag 7 december over de zender Hil-
ULE avondmist lag als een lichte sluier tussen de
takken van de lindebomen langs het Haagse Lange
Voorhout. Roerloos wachtten gisteravond duizenden
op de aankomst van dc stoet, waarmee het stoffelijk
hulsel van prinses Wilhelmina bij het Paleis aan het
Voorhout zou aankomen. Van half acht tot acht uur
beierden alle Haagse klokken, maar door de dichte
mist en gladde wégen vertraagd, reed de stoet toen nog
bijna stapvoets tussen Gouda en Woerden. Van ver
kwam het stadgedruis van verkeer op de Lange Vij
verberg. Men wachtte zwijgend. Hier en daar klonk
wat voetgC8chuifêl uit de dichte rijen. De sfeer was
triest. De kilte van de winteravond deed dc menigte
huiveren.
Dé lichten in de vertrekken van het paleiB waren ontstoken. Evenals
de twee goud met groene lantarens ter weerszijde van dé eiken voordeur.
De gevel van grijze steen en het goudkleurig hekwerk werd geprononceerd
door het licht van enkele schijnwerpers. Stram in de houding stond aan
weerszijde van het twee treden hoge bordes een erewacht van marechaus
sees. Aanvankelijk twee man later acht man. Onbeweeglijk stonden zij
met ontblote sabel, dé zwarte berenmutsen mét oranje kokarde op het
hoofd, slechts witte wolkjes uitademend.
Ruim drie kwartier later dan ver
wacht, het was Inmiddels v()f over half
negen, draaide de korte stoet het Voor
hout op. Dè hoofden werden ontbloot.
Duizenden brachten een laatste groet
aan hun oude Koningin die als lands
vrouwe zo nauw met dc residentie wa6
verbonden.
Bij het viaduct
Op de grens van Den Haag en Voor
burg. in afwachting van de droeve stoet,
stónden om kwart over zeven hónderden
te wachten, die toen niet vermoedden,
dat de rouwstoet maar nauwelijks hal
verwege was. Geruchten deden de rónde,
dat de stoet te kampen had met opont
houd door een kettingbotsing.
Half acht. Nog steeds waren het alleen
tankwagens en vrachtauto's, waarvan
de koplampen opdoemden in de mist.
Tégen achten bracht een auto met mi
litairen het eerste juiste bericht: de
rouwstoet werd enorm belemmerd door
dichte mistbanken. Met nauwelijks vier
meter zicht konden de wagens zich
slechts met moeite met een snelheid Van
vijf kilometer per uur door de dikke
mist-vachten voortbewegen. Van de ket
tingbotsing had de stoet geen hinder
gehad. Op dc zuidelijke rijbaan van de
rijksweg, 15 km van Den llaag. ter hoog
te van Zóelermeer waren weliswaar vijf
tien wagens op elkaar gereden, maar de
stoet had op de noordelijke baan gereden
en hierdoor geen oponthoud ondervon
den.
Hét Werd allengs later. De
I (402 m) van 19.30-19.40 uur. maBsa, vöör en achter het viaduct bij dé
±9.30—±13.45 uur. Rechtstreekse reportages uit Den Haag en Delft van de uit
vaartplechtigheden.
's Middags zal er geen televisie-uitzending «Un. ook geen kinderprogramma.
Het avondprogramma Is als volgt samengesteld:
19.30—20.30 uur. Samenvattend verslag van de begrafenis.
20.30—21.45 uur. Speciaal concert van Nederlandse muziek door het Residentie
orkest o.l.v. Willem van Otterloo. Het programma luidt:
1. Concerto grosso op. 3 no. 1 van Pleter Hellendaal (1721—1199).
2. Dc Elektra Suite van Alphonse Dlcpenbrock (1862—1021).
3. Kymphonle no. 2 (Ptccola Slnfoiiia) van Leon Orthcl (1905).
4. Wilhelmus van Nassouwe, in opdracht van de NTS speciaal voor deze ge
legenheid bewerkt door Oscar van Hemel (1892). De originele tekst wordt
gesproken door Paul Steenbergen, Ellen Vogel en Johan Sehmitz.
De regie van deze rechtstreekse uitzending uit het Gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen te Den Haag berust bi) Hans Wortelboer.
21.45—21.50 uur. Pauze.
21.5032.05 uur. Journaal en weeroveriicht.
22.05—22.15 uur. Slotwoord door prof. W. Kremer (rector van de Theol. Hoge
school der Chr. Geref. Kerken te Apeldoorn).
De bijzetting van het stoffelijk overschot «al ook vla de radio in haar geheel
worden uitgezonden.
De plechtigheid is te beluisteren over belde zenders In een nationaal programma.
Ds uitzending duurt van ongeveer half tien tot omztreekz kwart voor twee.
Laan Van NiéUW Oost-Indië, nam nog
altijd toé én hoewel de belangstellenden
Stonden té trappelen van de kou. keerde
nieménd naar huiB terug. Over een af
stand vali meer dan tweehonderd meter
had zich een dikke haag mensen ge
vormd, die In de mist vervaagde.
Na nog ruim een half uur wachten
kwam eindelijk de voorman van het tno-
tór-escorte aanrijden. Hij had de stoet
veilig door de mist-deken gevoerd door
via de mobilofoon aanwijzingen te geven
omtrent de dichtheid van de mist én de
gladheid Van de weg. Om tien voor half
négéft kwam tèn slotte de rest v&n de
escorte, gevolgd door open wagens van
de rijkspolitie.
Stil en eerbiedig aanschouwden de
talloze belangstellenden de witte lijk-
wagen, waarin, naast de chauffeur,
de opperstalmeester It. kol. W. F. K.
Biscnoff van Heemskerck was ge
zeten.
Prins Bernhard keek in de zwarte
volgauto stil voor zich uit.
Burgemeester mr. H. A. M. T. Kolf
schoten en de hoofdcommissaris van
politie J. H. A. K. Gualtherle van
Wêêzèl sloten zich hier per auto bij
de stoet aan.
Motorrijders van de ere-escorte
sloten de Stoet. Wijtén prinses Wilhel
mina was voor het laatst Den Haag
binnengekomen
Verkeer stokte
In de binnenstad had men vrijwillig
de St. Nicolaas feestverlichting gedoofd.
Dè winkels waren wel open. maar het
was opvallend veel stiller dan op andere
koopavonden voor pakjesavond.
Het Was niét alleen stil door het ont
breken van drommen kopers, maar ook
doordat de stemming gedrukt bleef.
Om kwart over acht stokte het ver
keer. Trams régen zich aaneen en dé
H.T.M.-bussen versperden de rijbanen.
De stoet naderde de binnenstad. Motor-
rijders van de rijkspolitie en Haagse
politie-auto's reden jachtig af en aan.
De tv-plöégen op de perstribune contro
leerden camera's en opname-apparatuur.
Op het laatste moment was toestem
ming verleend twee vaste schijnwerpers
en een draagbare schijnwerper te ge
bruiken. Totaal vijf kilowatt schijnwer-
perlieht maakte het mogelijk dat niet
alleen de tv*kljkers ln staat werden ge
steld de plechtigheid te volgen, maar
ook de tienduizenden wachtenden zou
den zonder dit extra-licht weinig of
niets van het gebeuren hebben kunnen
zien.
Toch flitslicht
Met klem was verzocht tijdens de
plechtigheid bij het fotograferen geen ge-
bruik te maken van flitslicht. Alle foto
journalisten hebben aan het dringend
verzoek van Koningin Juliana gevolg ge.
geven. Helaas vormden enkele fotografen
een uitzondering. Waarschijnlijk uit angst,
dat hun vakkennis tekort zou schieten,
of door gebrek aan goede apparatuur
flitsten zij toch.
In huize Voorhout, de statige
patriciërswoning naast het paleis
waar bejaarde Russische vluchtelingen
een thuis vinden, zette een gebogen da
metje een staande schemerlamp VOOr
het rdam met de goede bedoeling bij
te lichten. Achter andere ramen ston
den oudé mannen met martiale snorren
en grijze baarden. Op de stoep voor
de deur spraken in het zwart geklede
oudé dames Russisch. Zij, die zoveel
afscheid namen, begrepen de «Kif# en
dé eerbied van het moment.
Toen klonk geronk van zware motóren.
Tweemaal vier marechaussees brachtén
een onberispelijk saluut.
Geluidloos
De witte lijkauto hield stil. De deuren
van het paleis werden geluidloos geopend
en acht boswachters met de hartsvanger
opzij traden naar bulten. Langzaam tilden
zij dè blank-eikenhouten kist op de schou
ders. In stille tred schreden zij naar het
bordes. Zé stapten de twee treden op en
de hal in. Prins Bernhard stond stram
saluerend ter zijde. De uniformpet onder
de afm nemend trad de Prins achter de
kist naar binnen, z'n adjudant volgde en
daarna gingen de deuren dicht.
Na enige tijd kwamen leden van het
personeel van de twee koninklijke pa
leizen, van de Ruige Hoek. van Raaphorst
en van andere koninklijke domeinen naar
voren. Zij werdén binnengelaten. Met hun
echtgenotes konden zU afscheid nemen
van hun vorstin
Deputaties
Nóg maar enkele tientallen toeschou
wers stonden langs de hekken, toen om
tién over negén te voet deputaties van de
hoogste bestuurscolleges bij het paléis
aankwamen. Vier kransen met witte bloe
men én éen vijfde krans met rode bloe
men en paarse heide werden meegedra
gen.
De minister en andere hoogwaardigheids
bekleders waren gekleed in jacquet, met
daarover een donkere winterjas. Met ont
bloot hóófd gingen «ij naar binnen om
dè kransen te leggen bij de kist, die op
nieuw was gedekt met de nationale vlag
en de geopende Statenbijbel.
Namens de regering legden minister
president prof. Dè Quay, de vice minister
president drs. Korthals, de minister van
justitie mr. Beerman, de minister van fi
nanciën prof. Zijlstra en staatssecretaris
drs. Schmelzer een krans.
Namens de Staten-Generaal geschiedde
dit door de kamervoorzitters mr. Jonk
man en mr. Kortenhorst. Zij waren verge
zeld van de griffiers jhr. Röell en mr.
Schepel.
De Vice-president van de Raad van
State, prof. Beel en de secretaris van deze
raad mr. Hagen legden
ditzelfde door de president mr.
griffier mr. Reyers en de procureur-ge
neraal mr. Langemeyer.
Dè deputatie van de commissarissen
der Koningin werd gevormd door mr.
Kortman, Noordbrabant, dr. Hóuben
Limburg, mr. Linthorst Homan, Friesland
ert mr. Klaasesz, Zuld-Hollana. Zij leg
den een krans met de rode bloemen.
Elk heeft een plekje opaarde,
hem dierbaar bovenal.
Een landstreek of een gaarde,
een dorpje of een dal.
zegt de dichter
Voor prinses Wilhelmina was dit plekje
Het Loo. Het afscheid voorgied van Het
Loo droeg dan ook ln dit uur van uit
geleide het karakter van behoedzame
huiselijke zorg. Het waren de familie en
het personeel die voor dit laatste vaar
wel aantraden.
Om tien minuten voor vijf hadden zich
ongeveer 180 leden van het personeel
van het palels, deputaties van de hout
vesterijen en van do gepensioneerden en
inzonderheid degenen die steeds nauw
met de Prinzes In aanraking zijn geweest,
«taande verzameld in de hofkapel voor
een korte huizdienst. De organist de heer
J. W. Buitink, secretaris van de Inten
dance speelde: „Jezus mijn Heiland,
groot lz Uwe liefde", een lied uit de bun
del van Joh. de Heer. dat de Prinses
graag mocht horen, toen de Koninklijke
Familie binnentrad.
Allen bleven staan. De hofpredikant.
ds. J. F. Berkel. opende volgens de kor
te liturgie de dienst met het lezen van
Psalm 23: „De Heer is mijn Herder, mij
zal nlots ontbreken".
Ds. Berkel bad het Onze Vader en
daarna zongen allen „Jezus leeft. Hij is
Velen waren diep geroerd. De Ko
ningin stond naast de baar. Bosarbei-
ders met de pet in de hand, de jacht
opzieners en boswachters in grijs en
groen uniform: zU zongen samen met
de Koninklijke Familie het Opstan
dingslied.
De witte auto met de kist rijdt weg
van Het Loo. tussen een haag van
fakkeldragers
Ht isf*v
IÉ jj
IK* l
Schepelingen Sentinil
gingen van boord
De 32 schepelingen van het bij de
ND.S.M. te Amsterdam liggende Liberi
aanse schip Sentinel, die aanvankelijk
weigerden van boord te gaan voor ze
extra gage hadden gehad na verkoop
van hét schip hebben vanochtend
vroeg vrijwillig hun schip verlaten. Zij
zijn nu, In afwachting van hun vertrek,
ondergebracht in hotel Slotania. waar
zij hebben afgemonsterd. Het is de be
doeling dat zij vandaag nog. per KLM
van Schiphol naar Caracas zullen vlie
gen én vandaar naar Port of Spain.
Daggeld verlaagd
Het tarief van daggeld dat 28 novem-
bervan 1 Me tot 1VÏ was verlaagd la 5
december opnieuw verlaagd tot 1%.
Omstreeks halftien gisteravond
trokken deputaties van enkele
hoge colleges met kransen naar
het paleis aan het Lange Voorhout
Voor een laatste groet van regering
en volksvertegenwoordiging. Op
de foto de ministers De Quay,
Korthals, Beerman en Zijlstra en
staatssecretaris Schmelzer.
Meeleven Senaat
Koningin Juliana zal maandag 10 dc-
comber de voorzitter van de Eerste Ka
mer. mr J. A. Jonkman, en de fractie
voorzitters uit de Senaat ontvangen voor
V ervoersnoodwet
aangenomen
(Van onze parlementsredactie)
De Eerste Kamer aanvaardde giste
ren het ontwerp-vorvoerenoodwet. Deze
wet bepaalt, hoe in tijd van rampen en
oorlog in de bijzondere vervoersbehoef
ten zal kunnen worden voorzien. Ook
ging de Senaat akkoord mot de begro
ting ven het Huis der Koningin voor
1963 en met de begroting nationale
schuld 1983. Voorts werd het ontwerp
Wet op de Middelen aanvaard. Volgen
de week dinsdag maakt de Kamer de
algemene politieke beschouwingen af.
Wellicht vrouwelijke
rij-examinatoren
Voor de functie van examinator vooi
het rij-examen hebben zich wel vrou
welijke gegadigden aangemeld, doch tot
dusver zijn ze niet aangesteld. Aldus de
minister van verkeer cn waterstaat dra.
H. A. Korthals, ln antwoord op schrif
telijke vragen van het Tweede-Kamer
lid mej. Ten Broecke Hoekstra (wd)
Hot bestuur van de stlohtlng Centraal
Bureau voor de afgifte van RIJ vaardig-
heidsbewijzen heeft er echter geen be
zwaar tegen ln de toekomst vrouwelijke
sollicitanten volgens dezelfde normen
van geschiktheid te beoordelen ale dc
mannelijke.
Nalatenschap van
pastoor verdween
bij de notaris
Notaris O. J. van C. te Terneuzen dia
vorige week door de rijksrecherche in
opdracht van de officier van Justitie te
Middelburg is gearresteerd, heeft, naar
thans blijkt, gelden verduisterd uit da
nalatenschap van wijlen pastoor Van
Cam pen uit Terneuzen. Pastoor Van
Campen overleed op zondag 27 novem
ber 1960. Voor de uitvoering van de
laatste wilsbeschikking werd als exe
cuteur-testamentair aangewezen een ka
pelaan uit Noord-brabant We afdoening
van deze zaken werd ln handen gegeven
van de thana gearresteerde notaris Van
C. Uit het teetament bleek dat do pas-
tooor een bedrag van ca ƒ30.000 had
vermaakt aan do rooms-katholieke kerk
te Terneuzen. Naar verluidt moest dit
bedrag worden bestemd voor het afdoen
van lopende rekeningen waarna het res
tant moest worden aangewend ten be
hoeve van de thans in aanbouw zijnd*
Triniteit-hulpkerk aan het eind van de
Axelsestraat in Terneuzen.
Na verloop van tijd bleek de execu
teur-testamentair niet geheel gerust over
de afdoening van deze zaken. Bij hem
rees twijfel of deze afdoening wel ge
heel reëel geschiedde. Toen dit niet het
geval bleek te zijn, werd do rijksrecher
che ingeschakeld die na onderzoek op-
dracht kroeg tot arrestatie van de no
taris over te gaan. Notaris Van C. wordt
er van verdacht vrijwel alle hem toe
vertrouwde gelden uit bedoelde nalaten
schap ten eigen bate to hebben aange
wen. Hij verblijft sinds vorige week in
hot hula van bewaring to Middelburg.
De Amsterdamse politie speurt inten
sief naar de 25-jarigo. in Nederlands-
Indië geboren prostitute Jaantje V, dio
maandagavond omstreeks negen uur voor
het laatst is gezien aan de Haagse Weg,
de uitvalsweg naar de reeidentie. Het
enige, dat men van haar heeft kunnen
vinden, is een rood plastic taaje. dat do
bemanning van een vijf-maal-acht poli
tieauto gisteravond opviste uit De West-
landgracht De politie acht misdrijf niet
uitgesloten.
Jaantje V. heeft haar 28-jarige echt
genoot. die haar souteneert, al een paar
maal bij do politie aangegeven, zodat
volgens de politie een wraakneming van
de onderwereld tot de mogelijkheden
behoort. Vorige week w erd haar echt
genoot opnieuw in zyn woning wegens
souteneurschap aangehouden. Hij was
vrU van zijn laatste veroordeling. De va
der van de vrouw heeft gisteren een
verzoek tot opsporing van zijn dochter
gedaan.
De rijkspolitie te water is vanochtend
om negen uur met dreggen in de West-
landgracht begonnen. In de afgelopen
nacht zyn enkele vrouwen, die Jaantje
V. van de Haagse Weg kennen, verhoord.
Zy bevestigden hsar maandagavond om
streeks negen uur voor het laatst te heb.
ben gezien. Zy had het rode tasje by
zich. Niemand heeft haar zien vertrek
ken. Zoals gewoonlijk, had Jaantje maan
dag haar drie kinderen by kennissen
I ondergebracht
