Een kanttekening
Synodaal geschrift roept
groot aantal vragen op
Tweede Kamer aanvaardt
(verbeterde) interim wet
Een 1voord voor vandaag
Voor ambtenaren beter
invaliditeitspensioen
Bea vindt rapport Kerk
maar wanordelijk
Tussen schoolpoort en huisdeur
WOENSDAG 5 DECEMBER 1962
SPAARREGELINGEN IN OPMARS
ÜP 1 JANUARI van dit jaar kreeg de actie voor meer bezitsvorming een
steuntje in de rug. Sedertdien kunnen werkgevers aan werknemers
spaarpremies en winstuitkeringen geven, die tot een bedrag van 390
per jaar vrij zijn van fiscale en sociale lasten. Dat betekent dus, dat die
premies en uitkeringen voor 100% ten goede van de werknemer komen.
Vadertje staat krijgt er niets meer van
Een premiespaarregeling moet wel aan bepaalde eisen voldoen. Er mag b.v.
door de werkgever een premie van 50% op het door de werknemer bij het
bedrijf gespaarde bedrag gegeven worden, als dit spaarbedrag minstens vier
jaar blijft staan. Voortijdige opvraging is alleen mogelijk, als het geld ge
bruikt wordt voor aankoop van een huis, van effecten, voor uitgaven in
verband met het huwelijk, voor betaling van een levensverzekeringspremie
en voor verbetering van een eigen woning. Ook de winstuitkering, gestort
op een spaarregeling, Is tot een bedrag van 390 vrij van lasten, maar ook
hier zijn er bepaalde voorwaarden.
Er Is voor deze bedrljfsspaarregellngen zeker belangstelling. Per slot van
rekening legt de baas er bij een premiespaarregeling een behoorlijk bedrag
bij (er zijn ook premies van 100% en 200% mogelijk) terwijl hij bij een
winstdelingsspaarregeling het gehele bedrag geeft. Tot nu toe wisten wij
echter alleen, dat er op 1 april 1982 625 bedrijven met een premiespaar
regeling en 158 bedrijven met een winstdelingsspaarregeling waren.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft echter onlangs nauw
keurige cijfers verstrekt, die ons vertellen welk percentage van de werk
nemers in ons land aan een spaarregeling deelneemt. Om hier een indruk
"van te geven, laten wij een vereenvoudigd staatje volgen.
PREMIESPAARREGELINGEN OP 30 APRIL 1982
grote bedr. kleine bedr.
Industrie:
arbeiders 13,8% 2.9%
employees 124% 3,2%
handel:
arbeider? 2,8% 0,2%
winkelpers4,8% 0.3%
overigen 1,9% 0,4%
banken en verz.m.:
arbeiders 1,4%
employees 2,9% 1,4%
vervoer:
arbeiders 1,1%
employees 1,8%
Leeft de premlespaarregellng -dus vooral bij de grote Industriële bedrijven
(100 en meer man), de winstdelingsspaarregeling Is bij de groep banken en
verzekeringsmaatschappijen doorgedrongen, want hier nam 4,8% van de
arbeiders
Reactie op „Vraagstuk kernwapenen'
(Van onze militaire medewerker)
Onder de titel „Het vraagstuk
van de kernwapenen" heeft de
hervormde synode een beschou
wing over „oorlog en vrede" ter
overweging aangeboden. De titel
zou kunnen doen vermoeden dat
de synode verschillende wegen
voorlegt om een oplossing te vin
den voor dit moeilijke vraagstuk.
Maar daarmede is het radicale
„neen" van dit stuk volkomen in
strijd. Als we dit geschrift dan
ook naast de bijbel leggen, gelo
ven we wel te kunnen stellen dat
de bijbel veel meer ruimte laat
voor ..verantwoorde risico's" en
dus ook voor een voorzichtig en
beperkt „ja".
In de brief van Paulus aan de Romei
nen (hoofdstuk 13) lezen we dat de over
heid het zwaard niet tevergeefs draagt
en het haar taak is degenen die kwaad
doen te straffen. Maar in dat hoofdstuk
wordt tevens met nadruk gesteld dat de
overheid het volk ten goede moet zijn
en het moet beschermen als herder en
hoeder. Bij een totale, zogenaamde all-
out atoomoorlog met zijn zinloosheid
draagt de overheid het zwaard in
zen tervergeefs.
We hebben de indruk dat de synode
te weinig is uitgegaan van de mogelijk
heid van een beperkte atoomoorlog tus
sen die beide grenzen van zinvol en zin
loos zwaarddrager. Waar die grenzen
niet minder dan 13,8% van de employee» aan deze regeling deel. I precies liggen"ïs in de" praktijk heel
moeilijk aan te geven. In mei 1940
Invaliditeitsrentetrekkers
voor de andere helft door het bedrijfsle
ven te laten betalen. Volgens het huidige
voorstel wil de regering voor 75 mil
joen bijdragen, zodat het bedrijfsleven
voor de overige 185 miljoen zal moe
ten zorgen. „Ik wêet niet waar Ik de
middelen vandaan moet halen om tege
moet te komen aan wat In het amende
ment wordt gevraagd", zo verklaarde
de minister. Inhakend op de opmerking
van de heer Suurhoff aat de minister
van financiën dan maar eens over de
streep moet komen, zei dr. Veldkamp
dat hijzelf de verantwoordelijkheid voor
en ook de staatsrechtelijke consequen
ties van de gekozen financiering draagt
„De staatsrechtelijke consequenties ko
men overigens helemaal niet aan bod",
zo voegde hij er nog aan toe, toen hem
om hem nadere verklaring van zijn op
merking werd gevraagd.
De V.V.D.-er Corver steunde het amen-
dement-Suurhoff. De woordvoerders van
K.V.P., AR. en C.H. deden dat niet. al
kon met name de heer Van Eibergen
l Januari 1964 kunnen Ingaan. Voor de 'ar.) zich slechts „node" bij de af wij-
zing van de minister neerleggen. Het
amendement-Suurhoff werd tenslotte
met 63 stemmen tegen (K.V.P., A.R., C.H.,
S.G.P. en de liberaal Van Leeuwen)
51 vóór (P.v.d.A., V.V.D-, P.S.P.
C.P.N.) verworpen.
(Van onze parlementsredactie)
De Tweede Kamer heeft gister
middag met algemene stemmen
de interimregeling voor invalidi-
teKsrentetrekkers aanvaard. Dit
gebeurde nadat minister Veld
kamp definitief had toegezegd
met een wetswijziging te zullen
komen, waardoor ook de Invali
den met een invaliditeitsgraad
van tussen de 55 en 66 2/3 pet.
onder de werking van de interim
regeling worden gebracht. Deze
groep ontvangt dan een uitkering
van 2454 per jaar.
Door aanvaarding van amendementen
van de vaste Kamercommissie voor so
ciale zaken werd voorts vastgelegd, dat
de invaliditeltsrentetrekker, wiens inva
liditeit na het ingaan van de regeling
zou dalen beneden de 00Va Pct - toch
een uitkering behoudt zolang hij voor
55 pet. of meer invalide blijft. Normaal
zou hij ln zo'n geval na de periodieke
keuring niets meer ontvangen en tot 1
januari 1904 moeten wachten alvorens
weer voor een uitkering ln aanmerking
te komen. Dank zij het amendement
krijgt hij nu bij wijze van overeangs-
voorzienlng het bedrag van 24d4.
Eveneens door een amendement van
de Kamercommissie kwam vast te
staan, dat de niet krachtens de Invalidi
teitswet verzekerde Invaliden, die gedu
rende de maximale termijn een uitke
ring op grond van de Ziektewet hebben
ontvangen en die aan het einde van deze
termijn nog tenminste voor 66-/3 pet-
invalide zijn, van de interimregeling zul
len profiteren. Het gaat hier dus om de
zg. ..uitgetrokkeiien' van de Zlektcwe..
Tot verdere belangrijke toezeggingen
bleek minister Veldkamp niet bereid.
Zo wilde hij niets weten van het socia
listische amendement-Suurhoff dat be
oogde de kosten van de regeling
miljoen) voor de helft door het rijk
D*
Kleine teruggang in
aantal kinderen l.o.
Volgens een bij het Centraal Bureau
voor de Statistiek verschenen statistiek
van het gewoon, en voortgezet gewoon
lager onderwijs 1961 /'82 bedroeg het aan
tal leerlingen bij het g.l.o. ongeveer
1.898 000 1900/611 410.000), en bij het
v.g.l.o. 42.000 (45.000).
Van de leerlingen bij het g-1-0- zat
procent (was: 07) 111 klassen met 35 en
meer leerlingen. Het overeenkomstige
percentage voor het openbaar, en het
prot. christelijk en het rooms-katholiek
onderwijs Is resp. 51, 56 en 64. Op het
platteland en in de verzorgende centra
betrof dit 56 procent, ln de industrie
steden daarentegen 03 procent van de
leerlingen.
Ruim de helft van de leerlingen
v.g.l.o.-scholen zat in klassen met
34 leerlingen, bij de afdelingen daaren
tegen in klassen met 15 tot 24 leerlingen.
Het gemiddeld aantal leerlingen per
onderwijzer bedroeg bij het g.l.o. 34. bij
de v.g.l.o.-scholen 55 en ^iJ de^v.g.ha-
llcl v.g.l.o.' 1.725 (17735).
Het aantal scholen voor g.l.o. bedroeg
7 723 (7.700). het aantal scholen voor
v.g.l.o. 360 (339) Bovendien waren r
nog 100 (145) afdelingen voor v.g.l.c
verbonden aan scholen voor g.l.o.
„Opdracht en Dienst"
in tweede druk
De bondipocket „Opdracht en Dienst'
van de gereformeerde mannenbond die
in een eerste oplage verscheen van 3025
exemplaren was reeds medio oktober
geheel uitverkocht. Gebleken is dat de
belangstelling voor deze officiële uitga-
pituleerde onze regering reeds toen 3000
militairen en 3000 (men dacht 30.000
burgers) ln Rotterdam waren omgeko
men en Utrecht met een bombardement
bedreigd werd. De militaire situatie was
moeilijk. Voor ons gevoel hadden toen
echter delen van leger en luchtmacht en
zeker de Joden de gelegenheid moeten
hebben om naar Engeland te gaan, al
erkennen we dat achteraf zo'n les uit de
gesehledeni9 gemakkelijk is te trekken.
Ëen feit blijft dat later nog ruim 150 000
Nederlanders in de oorlog zouden om
komen. waaronder 100.000 Joden. Hoeve-
len van hen hadden door een ander be
sluit misschien het leven er af kunnen
brengen?
nuttig, dat het pleidooi, dat steeds
het Oude Testament terugkeert
voor vrijwilligheid en ook de gehele
nieuw-testamentische) ontwikkeling
ons er toe moet dwingen het vrijwil-
ligerselement in het leger een groter
accent te geven, mede om gewetens
bezwaarden en ongeschlkten te ont
zien en de huidige technische ontwik
keling reëel te benaderen.
In het Westen zien we verschillende
pogingen om de gruwel van een kern
oorlog te beperken. En dat is de enige
weg die het Westen overblijft als een
(econtroleerde ontwapening niet moge-
ijk is. Zo heeft de Amerikaanse minis
ter van defensie voorgesteld geen steden
te bombarderen, maar alleen militaire
doeleinden bij een mogelijke beperkte
oorlog. Ook in de besprekingen van de
Westeuropese Unie wordt steeds op gro
te voorzichtigheid aangedrongen. En dat
moet ook wel, omdat het dichtbevolkte
West-Europa kwetsbaarder is dan enig
ander continent. De Westeuropese lan
den zouden zich het pleidooi van de sy
node voor een sterkere conventionele be
wapening meer moeten aantrekken, zon
der echter tot het besluit te komen de
tactische atoomwapenen geheel af te
schaffen (Dat laatste wil de synode eig
lijk.) De ervaring van mei 1940 leert ons
dat we, waar het enorme verliezen be
treft de realiteit van het gevaar niet uit
het oog mogen verliezen. Juist daarom
moeten we ook denken aan de soldaat.
Hgm moet een goede kans |e|i
worden om zich te kunnen -
Vrede
In het synodale getuigenis valt
digen.
de bijbel ook zo rijk naar voren komt.
We vragen ons af of men het daar niet
bij had moeten laten, omdat de over
heid een eigen taak heeft. Maar ook
om de wijze waarop het evangi"
de oorlog spreekt. Dr. J. Ki
schreef daarvan ln zijn boekje: „Wat
zegt de bijbel over oorlog, volk.
held, gezin, Israel en toekomst?"
tijdens de laatste wereldoorlog werd ge
publiceerd: „De uitbanning van de oor
log is geen programpunt in de evangelie
prediking. De oorlog wordt meer „ge
nomen" dan „gezien" als een stuk van
het mensenlot. En wat Johannes de Do
per (nu) tot de soldaten zegt, is dit: dat
het ook in die fataliteit mogelijk en ge
boden is het Koninkrijk te verwachten,
en dal deze verwachting zekere conse-
Vergeleken met de verliezen ln eenlquenties meebrengt voor de mens die
(beperkte) atoomoorlog vallen de boven- ip die fataliteit verkeren moet. Hij kan
genoemde cijfers bi het niet. Hoe ver zich niet zonder reserve overgeven aan
het doodslagersbedrljf, en zijn gedrag
draagt de tekenen van deze „theolo-j
glsche" reserve. Niet de oorlog, maar
de soldaat wordt daardoor gehumani
seerd."
Dit woord van een zo gezaghebbend
man uit de Hervormde Kerk is heel wat
anders cfan de synode zegt, en C. S,
Lewis zegt in zijn boekje: „De sleutel
tot het geheim" onomwonden dat het
getuigen van de kerk door deskundige
„leken" (of liever leden) moet gebeu
ren en dat theologen niet overal over
kunnen oordelen. Terecht wijst Koop-
mans er daarom ook op het woord van
Jezus uit Mattheus 24:6 over oorlogen
en geruchten van oorlogen en het riiet
verontrust worden, dat wij ons als chris
tenen door ai deze dingen niet moeten
penen zijn dat volkenrechtelijk niet. Öok
dat komt ln het geschrift niet naar vo
ren. De ernst van deze wapenen houdt
in dat het Westen zich conventioneel zo
sterk moet maken dat het niet behoeft
te beginnen met kernwapenen. Tegelij
kertijd houdt dat echter in dat men nie*
onwerkelijk mag spreken over kernwa
penen als politieke wapenen, die toch
niet zullen worden gebruikt. We achten
het bedenkelijk dat vele Internationale
toonaangevende publicisten dit juist wel
doen, zoals bijvoorbeeld de militaire
medewerker van de Frankfurter Zellung
dr. Welnsteln, die een vriend ls van
Strauss, de afgetreden minister van de
fensie van de Bondsrepubliek.
Daarmede vergeleken doet op dit
punt de besc/ioutoing van de synode
weer weldadig aan, en tevens het feit
dat de beste, en eigen lijk enige op los
sing van bekering door overheid, volk
en enkeling de volle nadruk krijgt.
Een geestelijke opwekking ls inder
daad hét beste antwoord omdat Gods
beloften aan de volkeren zo rijk en
voorbehoudloos rechtlijnig zijn ten
aanzien van vrede, recht, vrijheid en
welvaart.
Schisma bij Koreaanse
Methodisten Kerk
Schrijvend in een vliegtuig op weg van
Korea naar de Verenigde Staten deelt
dr. Carl Mclntire, de president van de
Internationale Raad van Christelijke
Kerken (I.C.C.C.). zijn lezers van het
blad „Christian Beacon" mee dat
ook een scheuring plaat6 gevonden
in de Methodisten gemeenten van Korea.
In zijn brief schrijft hij dat hij werd
ontvangen door een methodist die nu dc
voorzitter is van een groep van vijftig
gemeenten die zich reeds hebben afge
scheiden van de Methodisten Kerk.
Evenals bij de presbyterlanen c..
baptisten gaat het om een groep chris
tenen die zich er tegen verzetten dat hun
kerken lid zijn van de Wereldraad van
Kerken. Sinds 1959 hebben zich zes ker
ken, sommige ontstaan door een schis-
bij de I.C.C.C. aangesloten.
„En het licht schijnt in de duisternis" (Johannes 1 5). Niet
zo maar toevallig. Men leze er Genesis eens op rui. In het
eerste hoofdstuk staat het met een enkele zin: „En God
zeide: Ët zij licht! en er was licht".
Licht door het Woord van God. Zonder dat Woord een
beklemmende duisternis.
En het licht, door het Woord van God gekomen, is nooit
meer verdwenen. De in de aanhef aangehaalde zin vervolgt:
,,.,.en dë duisternis heeft het niet gegrepen". Dat woord
gegrepen betekent hier opgeslokt, geabsorbeerd. Het licht is
er nog en het blijft er door het Woord van God.
Licht en God niet te scheiden. Wie uit de duisternis van
zijn leven naar het licht wil gaan zal tot God moeten komen.
Een andere weg is er niet. Licht zonder meer w enkel zelf
bedrog. Wie dit niet erkent, wie in eigenwaan denkt het
licht te vinden zonder God, komt bedrogen uit. Hij blijft in
de duisternis verkeren.
Licht niet voor de wijzen in de eerste plaats, maar voor
de eenvóudigen van geest. Niet voor hen, die alles verstan-
delijk willen beredeneren, maar voor de mens, die zijn on
macht ziende het hoofd buigt en de handen vouwt en sta
melend bidt: O God, haalt Gij mij uit de duisternis, waarin
ik mij voorbeweeg. Kom met Uw licht in mijn duistere
hart.
mag
een zeker evenwicht moet
bestaan tussen de rechtskrenking en de
vergelding en daarbij spelen ook het mo
reel van het volk en de militaire situ
atie een belangrijke rol.
Ontwikkeling
Wij krijgen de indruk dat er een ont
wikkeling in de wereld is naar Open
baringen 13:4, waar de gehele aarde
zegt: „Wie kan oorlog voeren tegen het
beest?" Maar zolang we nog niet zo ver
zijn in de geschiedenis, moeten we met
bijbelse voorzichtigheid, nuchterheid en
moed volhouden. Cuba en India zijn il
lustraties van de laatste maanden. Daar
kom' «*WJ. fï'jSLÏSL Hier" komt ook
heel moeilijke vraag naar voren als men
het geschrift van de synode objectief
leest. Het is dan ook goed nog
hebben de Here te verzoeken door slap
heid en verwarring. We kunnen het niet
helpen dat we het gevoel hebben dat
het geschrift v
toe kan leiden.
1 de synode daar licht
Koopmans te luisteren als hij over
;er zware uit het Oude Testament
schriift: „Ik zie geen andere conclusie
dan dat God dit aardse leven niet houdt
voor het hoogste goed."
(Van on*e soc.-econ. redactie)
,E Centrale Commissie voor
Georganiseerd Overleg in
Ambtenarenzaken is het gister
middag eens geworden over een
verhoging van de invaliditeits
pensioenen voor het overheids
personeel.
Invalide ambtenaren zullen nu
voor tenminste eenzelfde uitke
ring in aanmerking komen als
degene, die vallen onder de inte
rimregeling invaliditeitsrente
trekkers, welke regeling juist
gistermiddag door de Tweede
Kamer werd goedgekeurd.
Voor de invaliditeitspensioenen
den nu ook bij de ambtenaren twee
groepen onderscheiden, nl. een groep met
een invaliditeit van meer dan 2/3, 1
minder dan 80 procent, en een groep
een invaliditeitsgraad van 80 tot 100 pro
cent Voor het overheidspersoneel werd
tot nog toe slechts gewerkt met een in
validiteitsgraad van 2/3.
De groep ambtenaren met een lnvalldi-
it van 2/3 tot 80 procent zal in de toe
komst ln aanmerking komen voor een
pensioen van 05 procent van het genoten
salaris. Voor de groep met een invalidi
teit van 80 tot 100 procent bedraagt het
pensioen 80 procent. Het minimum-pen
sioen voor de groep met tenminste eer
invaliditeit van 2/3 was tot nog toe 52,5
procent.
NOOIT LAGER
bonden van overheidspersoneel het er
oorts over eens geworden, dat het In
validiteitspensioen voor de ambtenaar
ïaar verhouding nooit lager zal mogen
:ljn dan de uitkeringen op grond van de
interimregeling van minister Veldkamp.
De mogelijkheid is zelfs opengelaten, dat
de invaliditeitspensioenen van de ambte-
iren in sommige gevallen hoger zjjn.
Voorts ls nog bepaald, dat de ambte-
...iren, die meer dan 2/3 maar minder
dan 80 procent invalide zijn, op 65-jarige
leeftijd een pensioen krijgen van 40 pro
cent, waarboven dan nog de AOW-uit-
kering komt met inachtneming van de
gebruikelijke korting. Voor de groep met
een invaliditeit van 80 tot 100 procent zal
na 65 jaar een pensioen gelden van 45
procent, ook weer met toevoeging
AO W-uitkering, zij het in beperkte
zin.
Listig
In de huidige koude oorlog moet de
overheid op het punt van kernwapenen
wel Hstlg zijn als de slangen en oprecht
als de duiven. Zij kan maar niet alles
zeggen, omdat de tegenpartij meeluis
tert. Maar juist daaruit blijkt hoe moei
lijk en gevaarlijk het is als dc kerk zich
al te zeer met de overheidstaak be
moeit.
In Spreuken 24:10 lezen we: „Be
toont gij u slap ten dage der benauwd
heid, dan komt uw kracht in het nauw."
Dit moet moet zowel overheid als volk
voor ogen staan en de synode mag
daaraan niet voorbijgaan. Het streven
naar een machtsevenwicht is een harde
realistische opgave. Als dan ook de sy
node dc tactische kernwapenen afv/ljet,
wordt in het geschrift verzwegen dat het
Oosten die ook heeft. Ook de dreigemen
ten van de tegenpartij: „Wij zullen jul
lie begraven" hadden moeten wo~J~~~
emd en niet alleen maar de fo
het Westen.
Weldadig
Directeur „Klokkenberg"
J. Dekker overleden
In de ouderdom vsn 02 jaar is te Nij
megen overleden de heer J. Dekker, di
recteur van de christelijke kweekschool
„De Klokkenberg". De :-.eer Dekker,
die in Utrecht Zijn opleiding ontving,
was eerst leraar en later directeur van
de christelijke melsjeskwe«kschool te
n in de Betuwe. Hij was voorzitter
de „Vereniging van leraren a»n
protestants christelijke kweekscholen."
Zijn verdiensten vonden erkenning in
zijn benoeming tot officier in de orde
van Oranje Nassau De teraardebestel
ling van zijn stoflelijk overschot zal don-
om twee uur op de be-
De extra kosten voor het rijk va
nieuwe regellug bedragen circa
miljoen gulden. De Centrale Commissie
zal in een volgende vergadering verder
spreken over het welvaartvaste karakter
van de ambtenarenpensloenen. De be
spreking over dit onderwerp heeft men
gisteren namelijk niet kunnen afsluiten.
Hoor en wederhoor
over regeling van
eindexamens
De minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen, mr. J. M. L. Th. Cals en
de staatssecretaris van onderwijs, kun
sten en wetenschappen, prof. dr. H. H
Janssen hebben gisteren ten departe-
mente een onderhoud gehad met ze:
vertegenwoordigers van de klassieke
secties der faculteiten der letteren
de Nederlandse universiteiten ter
spreking van de bezwaren, die bij
schillende hoogleraren in de klassieke
talen bestaan tegen de bij K.B. van 17
mei vastgestelde tijdelijke noodregeling
in de eindexamens gymnasia.
De bewindslieden hebben daarbij een
uiteenzetting gegeven omtrent de achter
gronden die geleid hebben tot deze
noodregeling en aangegeven waar gjtf
niet de veranderingen kunnen
brengen zoals voorgesteld in de brief
der hoogleraren-classici van 10 nov.
De bij deze bespreking aanwezige clas-
sici hebben van hun kant de bezwaren
uitvoerig toegelicht. In de daarop ge
volgde gedachtenwisseling zijn enkele
nieuwe suggesties naar voren gekomen
waarover de bewindslieden zich op korte
termijn zullen beraden.
In hun schrijven van 10 november
stelde ruim 60 geoemmitteerde '90 pet)
dat zij niet langer aan de eindexamens
der gymnasia en lycea zouden mee
werken Indien het nieuwe examenregle
ment niet voor de oude talen wordt ge
wijzigd.
r de kernwapenen als defensieve v
Israël bidt
om regen
In alle synagogen van Israel
wordt op het ogenblik twee maal
?er dag gebeden om regen. De
oeren van dit land maken zich
ernstige zorgen. Het biy/t daar
ongewoon warm en droog zn de
winterregens laten nog altijd op
zich wachten. De weersverwach
ting voor dat land blijftaan
houdend droog en warm. Het ge
vaar van ëen volledige misluk
king van de oogst is niet dénk-
beeldig.
Prof. dr. Woerdeman
met emeritaat
Wegens het bereiken van de 70-jarige
leeftijd legt prof. dr. M. W. Woerde
man zijn ambt als hoogleraar in de
anatomie en embryologie aan de Uni
versiteit van Amsterdam neer.
Het terrein van zijn wetenschappelijke
onderzoeken omvatte behalve de em
bryonale ontwikkeling, de celleer, de
weefselleer en de microscopische ana
tomie, in welke wetenschappen hij enige
jaren als hoogleraar werkzaam was. Het
grootste deel van zijn ambtsperiode wijd
de prof. Woerdeman aan de ontleedkun
de, waarin hij zeer veel onderwijs heeft
gegeven. In 1922 werd hij aan de Uni
versiteit van Amsterdam benoemd tot
privaatdocent en in 1925 aanvaardde hij
:ijn ambt als buitengewoon hoogleraar
n de histologie. In 1926 volgde zijn be
noeming tot hoogleraar in Groningen
met de leeropdracht anatomie en em
bryologie. In 1931 werd prof. Woerde
man benoemd tot hoogleraar aan de
Universiteit van Amsterdam. Van deze
universiteit is hij van 1953 tot 1959 rec
tor magnificus geweést.
Tot de vele voorzitterschappe..
bekleedde behoren die van de Konink
lijke Akademie van Wetenschappen, de
Nederlandse Anatomen Vereniging en
het Institut International d'Embryologle.
De volgende onderscheidingen werden
hem verleend: commandeur in de Orde
van Oranje Nassau, ridder in de Orde
van de Nederlandse Leeuw, officier de
la Legion d'Honneur. ridder in de Orde
van Sint Sava. doctor honoris causa
aan de Universitiet van Oxford (doctor
of science), doctor honoris causa aan de
Universiteit van Zuid-Afrika (doctor
philosofiae).
Komt er een „klein concilie"?
Nog altijd houdt het rooms-
katholiek concilie in Home zich
bezig met hét rapport over de
kerk. Maar tegelijkertijd is de
aandacht gericht op een vernieu
wing van de werkwijze. In deze
eerste zitting zijn slechts 6 van
de 74 rapporten in behandeling
gekomen en geen er van, mis
schien op het rapport over litur
gie na, is klaar gekomen. Op deze
wijze kan dit concilie wel tien
jaar duren. Opnieuw heeft kar
dinaal Suenens daaróm voorge
steld een andere werkwijze te kie
zen. Hij wenst een zogenaamd
„klein concilie" dat de zaken in
de tussentijd kan behartigen en
toe kan zien op de herschrijving
van de rapporten die naar ver
schillende commissies Zijn terug
gezonden.
De paus heeft reeds bepaald dat de
tien gewone commissies aan het werk
zullen blijven. Het kleine concilie zal dan
moeten bestaan uit de leden van de bui
tengewone commissie, het presidium en
uit de secretaris en de ondersecretaris-
:n.
Suenens wil bovendien dat van de vele
rapporten een groot geheel zal worden
gemaakt, waarin de vernieuwing van de
kerk en haar missionaire taak in de we
reld van heden tot volledige uitdrukking
zal komen. De kerk, zo is zijn mening,
moet een dialoog met de wereld aangaan
en duidelijk stelling nemen ten aanzien
van de grote vraagstukken zoals de_
schendbaarheid
de voortplanting
sie.
De kerk
Ondertussen gingen de besprekingen
rer het rapport Kerk door. Gisteren
heeft kardinaal Bea het woord gevoerd.
HU vond dit rapport wanordelijk en ln
feite alleen maar een antwoord op de
afzonderlüke vragen. Kardinaal Frings
legde er de nadruk op dat het rapport
alles veel te veel van de uiterlijke kant
van het Corpus Christ! Mystlcum be
ziet. Heel veel bisschoppen vonden het
rapport veel te juridisch. ZU klaagden er
zelfs over dat spirituele teksten alleen
maar juridisch zÖ" geciteerd, en dat het
rapport veel te veel aandacht geschon
ken heeft aan de theologen van de vori
ge eeuw.
Daar kwamen natuurlijk de Italiaans®
bisschoppen weer tegen op die stelden
dat de juridische formuleringen noodzake
lijk waren omdat „liefde zonder gerech
tigheid" niet bestaat, Tot nu toe hebben
6 kardinalen ën 15 bisschoppen het woord
gevoerd over deze materie.
Voorstel
ten. Hij il de "man die zoveel moeite
had met het Latijn dat hij de paus heeft
voorgesteld om Uit zijn eigen zak een in
stallatie voor simultaan vertalingen te be
kostigen. Pas als de paus op dat voorstel
zou ingaan, zou hij weer teruggaan.
Het voorstel schijnt in een bijzonder
goede sfeer gedaan te zijn, want da
paus. had ook een voorstel voor hem. j
Op een persconferentie in Boston ver- j
telde hij dat de paus hem had aange- j
raaen om een beetje dubbelkoolzure
soda te gebruiken voor hij naar bed
ging: „Dat doe ik ook, en het helpt uit
stekend", had paus Johannes gezegd.
De kardinaal had geantwoord: „Het is
maar goed dat u niet onfeilbaar bent
hij het voorschrijven van geneesmid
delen. Dat is nu net het slechtste wat
men tegen maagzweren kan innemen."
Geref. Kerken vrijgemaakt
Eigen herdenking
van catechismus
Zóver wij kunnen nagaan hebben de
Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt)
nog niet gereageerd op de uitnodiging
van de moderamina van de Hervormde
Kerk en de Gereformeerde Kerken om
samen met hen en de Christelijke Ge
reformeerde Kerken het 400-jarig be
staan van de Heidelbergse catechismus
tc herdenken. Wel is in' hun kring be
sloten om in ieder geval een eigen her- i
denkingssamenkomst te beleggen en wel
Ds. J. Kruger
overleden
I11 de ouderdom van ruim 81 jaar ii
Bussum overleden ds. J. Kruger,
ritus predikant van de Gereformeerde
Kerken. Ds. Kruger werd 27 april 1881
te Den Haag geboren. Hij studeerde aan
de Vrije Universiteit, eerst rechten, daar
na theologie. In 1909.werd hij kandidaat
en 9 januari 1910 aanvaardde hij zijn
ambt te Sllvolde-Gendringen.
De overledene diende de kerken
Maai-3sen, Delden. Elburg en Castri-
cum, waar hij 9 januari 1950 met
ritaat ging. Daarna vestigde hij zich
te Bussum.
Ds. Kruger heeft van 1911 tot 1947
deel uitgemaakt van de Zendings Studie-
raad en had van 1914 tot 1936 zitting in
een college van generale zendingsdepu-
taten. Hij was gehuwd met een dochter
van wijlen minister Th. Heemskerk.
Zijn stoffelijk overschot is dinsdag op
de algemene begraafplaats te Bussum
in alle stilte begraven.
Er is een landelijk comité gevormd,
waarin elf predikanten uit deze kerken
hebben zitting genomen, een uit iedere
provincie. Voor Zuid-Holland ls het ds.
J. de Vries van 's-Gravenhage; voor
Zeeland ds. J. R. Wiskerke; voor Noord-
Brabant ds. J. Vreugdenhil te 's-Herto-
genbosch. Voorts is er een comité van
uitvoering gevormd waarin zitting heb
ben ds. J. J. Arnold, ds. K. Deddens,
ds. J. A. Vink en de heer J. Zwart, j
allen te Amersfoort.
Als sprekers zullen optreden prof. dr.
L. Doekes. die het dogmatlsch-confessio-
neel aspect zal belichten en drs. D. Ded
dens, die het historlsch-pastoraal aspect i
zal bespreken.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Haaften (tóe»): H. A. van
Bemmel te Leerbroek.
GEREFORMEERDE KERKEN
Tweetal te Smilde: E. Baerends te An-j
jum eri H. Hekman te Zwartsluis.
Aangenomen naar Goënga c.a.: H.
Hoekzema, kand. te Kampen.
te Den Haag en L Rijksen te Rotterdam-
West.
Beroepen te Wolfaartsdijk: P. Blok te
Difksland.
JCEN LAUWE nazomerdag, 's mid-
dags half vier.
De geschiedenisles is zo juist
afgelopen, de lerares heeft aan de
I belangstelling goed kunnen mer
ken dat ze niet voor dovemanso
ren heeft gepraat, iets wat haar
trouwens maar uiterst zelden over
komt, want ze is een vlotte ver-
I teister en ze houdt van haar vak.
Deze keer heeft ze een gedeelte
uit de tweede wereldoorlog behan
deld. Het was een vrij moeilijk on-
derwerp dat met de nodige tact be
naderd moest worden, gezien de pó-
litieke kanten van het geval waarbij
1 leerkracht zich uiteraard moet
hoeden voor partijdigheid.
Toch heeft ze sommige dingen niet
I mogen doodzwijgen. De activiteiten
van de collaborateurs niet, het moe
dige ondergrondse verzet niet en
jvenmln de twijfelachtige „bescher-
ning" van een hypocriete bezetter.
De klas heeft aan haar lippen ge-
I hangen. Zelf hebben ze niets van a!
onvoorstelbare meegemaakt.
I maar ze beseffen nu pas goed hoe
hun vaders en moeders eraan toe
I moeten zijn geweest met de dreiging
I van arrestatie, wegvoering en ver
schrikkelijke dood voortdurend voor
ogen.
Ze zijn onder de indruk, de gezich
ten staan ernstig, pas na vier uur
komen ze los, praten er nog druk
Rob, het zoontje van een al twee
maal gefailleerde boekhandelaar, een
wat schuwe jongen, houdt zich op
een afstand. Hij is niet bijzonder ge
tapt, omdat hij bijv. wel graag mee-
moept als er een ander tracteert,
maar zelden of nooit zelf iets aan-
WHij
loon, haar hoofd werd totaal kaal ge
schoren.
Wat een verhaal. De zoon zit er
peinzend bij, je ziet hem denken: Zo,
zo, dai weet Ik alweer. Het kan te
pas komen.De leraren van de
school hebben altijd gezegd dat klas
hen, Arle wordt er on
der het eten nog eens druk over ge
redeneerd. Ze zijn daar ongegeneerd
loslippig. Vader en moeder kunnen
nog heel wat meer vertellen dan de
iuffrouw! Erge dingen Uit hun naas
te omgeving toen Arle en «IJn Jonge
re broertjes er nog niet eens waren.
Maar waarom doet zo'n moeder dat
•at hebben die verhalen ln vre-
desm
der? Die en die en die. Van collabo
ratie gesproken. De vrouw van de
boekhandelaar. Ze waren nog niet
2C zich zo gunstig onderscheidt wat
wanordelijkheden op straat betreft.
In de andere klassen zijn er voortdu
rend relletjes. Sinds gisteren echter
hebben ze hun mening moeten her
zien, want een onbekookt roddelend
ouderpaar heeft ervoor gezorgd dat
de reputatie van 2C met een klap
aan scherven ging.
Het klinkt ongelooflijk maar een ge
vulde koek was de aanleidende oor
zaak. Hoe bestaat zo iets....
Zo. klaplopertje. zei die Arie
toen de zoon van de boekhandelaar
gretig ln het door een ander geof
freerde verjaringsgebak hapte,
smaakt het je alweer lekker.... En
zelf maar nooit met iets komen, he.
Of heb jij misschien geen verjaar
dag? Ben je wel ooit geboren?
Als mijn vader en moeder het me
nu toch niet geven, was het tam
me verweer, ik krijg maar een
beroerd beetje zakgeld.
De omstanders roken spectaculair
vertier. Kss, kss!
Het werd een heibeltje, inderdaad.
De latente animositeit ging zich
baanbreken Maar de aangevallene
werd buiten verwachting driest, zijn
strijdvaardigheid viel warempel mee.
En het zou allemaal nog zo erg niet
zijn geweest als het bij een simpele
bekvechterij gebleven was. maar hoe
spuit zo'n thuis opgestookte knaap
zijn gistende afkeer? In het vuur van
de strijd schreeuwde hij heel het ver
haal van de jaren geleden foute moe
der eruit. Dat was me daar even een
onthulling! Het klaplopertje wist zelf
niet wat hij hoorde. Wie zou het hem
ooit hebben verteld.
Hij werd des duivels. En hij vocht.
Voor de moeder die hij tot nu toe als
een moeder als alle andere had ge
kend.
Hij was geen aardige jongen, maar
dit strekte hem tot eer. En het zou
niet overdreven zijn als de lerares
maar eens met de historisch zo goed
onderlegde moeder van die Arie ging
beeld.
HAY A SELVA.