Curagao krijgt christelijke wereldomroep
GOEDE RAAD VOOR MOEDERS,
GEESTELIJK
Het werk der eeuwen
DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD
ZONDAGSBLAD
ll'JIJf' I
ZATERDAG 1 DECEMBER 1962
In het wit
Het wordt een witte begrafenis en overal in het land
is men reeds koortsachtig bezig met de voorbereidin
gen voor volgende week zaterdag als hare koninklijke
hoogheid prinses Wilhelmina ten grave gedragen zal
worden. Wij kunnen alleen maar onze instemming ge
ven op dit besluit.
Sterkste kortegolfstation van westelijke wereld p ^,e~schrok~
in aanbouw voor evangelieverkondiging
eigen-
(Van onze kerkredactie)
Bulldozers kruipen kreunend over een van de weinige stukken
vlakke grond van rotsachtig Curasao. Hun botte neuzen duwen ber
gen donkere aarde voor zich uit in een verwoede poging in de kortst
mogelijke tjjd 60 hectare land gelegen aan de blauwe Caribische
Zee bouwrijp te maken. Ongeduldig wachten rotsboren om zestig
metersdiepe gaten te drillen in de harde bodem. Daarin zullen bin
nenkort de voeten van torenshoge ranke antennes verankerd worden,
zij roo as armozijn zij zullen worden gen begin is gemaakt met de bouw van een van de sterkste kortegolf-
wnl schreef Jesaja reeds. En in Openba-
als raad aan de gemeente van Lao- - i...
MU t, kw» «oud, d.t 1,e m Iovecl mogeluk talen.
Wit is de kleur van de gerechtigheid. Niet vai
gerechtigheid, maar van de gerechtigheid w
wij door God bekleed moeten worden. „Al \vï
zonden als scharlaken! zij zullen wit worden als
al
als witte wol,
ringen lezen
dicea: „Ik raad
in het vuur gelouterd is. opdat gij rijk moogt
den. en witte klederen, opdat gij die aandoet en de
schande uwer naaktheid niet zichtbaar worde."
Wit was ongetwijfeld de kleur, de geestelijke kleur
van prinses Wilhelmina. Vele malen heeft zij getuigd
van haar geloof, dat niet berustte op eigen kracht
en eigengerechtigheid, maar op de gave van God, het
kleed van God.
En juist daarom zit er voor ons volk een uitdaging
in die kleur, een oproep. Het is niet voldoende als
naaisters bezig zijn witte japonnen te ontwerpen, als
kleermakers bezig zijn witte wollen pakken te maken,
als paarden gehuld worden in witte gewaden, als trom
mels. en lampen langs de straten waar de stoet pas
seert wit worden omfloerst.
Een symbool is prachtig, maar alleen als het een
kleed van de werkelijkheid is. Een volk in het wit,
gaande achter de baar van een vrouw, die wist wat
het betekent om de vergeving van Christus te ont
vangen en ervaren, heeft de plicht iets van het ge
loof van binnenuit waar te maken. Zij is de laatste
dagen herhaaldelijk genoemd een „moeder des vader-
lands". Als moeder is zij een voorbeeld geweest, maar
nu zij „voor" gaat naar haar laatste rustplaats ge
huld in wit, zullen wij meer dan alleen een „beeld"
moeten zijn van gerechtigheid, als wij willen volgen.
In haar begrafenis herinnert zij nog eens opnieuw
haar volk aan de kern van het evangelie, aan ver
geving, aan gerechtigheid. Wee ons als Christus ons
straks op een lijn zal moeten zetten met de fari
zeeërs en schriftgeleerden en zal moeten uitroepen:
„Wee u, gij huichelaars, want gij gelijkt op gewitte
graven, die van buiten wel schoon schijnen, maar
j doodsbeenderen en allerlei
zenders te wereld, geheel gewijd aan de verkondiging van het evange-
Dc Hongaarse programma's over Radio Monte Carlo van
Trans World Radio worden verzorgd door een jonge Hongaar,
die tijdens de revolutie uit zijn land ontsnapte en er in slaagde
naar Amerika te ontkomen. Deze zoon van een baptistenpre
dikant werd in de gelegenheid gesteld aan het Moody Bible
Institute in Chicago een theologische opleiding te volgen. On
middellijk na zijn studie werd hij ingeschakeld bij het werk
van deze christelijke wereldomroep in Monte Carlo.
Als hij zijn vader schreef, stuurde hij zijn brieven eerst naar
de Verenigde Staten, vanwaar zij doorgezonden werden naar
Hongarije. Dit was nodig om te voorkomen dat de Hongaarse
communisten er achter zouden komen dat de zoon van deze
baptistenpredikant verbonden was aan het Hongaarse werk
van het radiostation, omdat er altijd het gevaar was dat zij
daarom maatregelen tegen deze predikant zouden nemen.
Maar op de een of andere manier kwam de vader er toch
achter dat zijn zoon in Monaco was. Prompt volgde er een
hevig geschrokken brief aan de jonge man, waarin een be
angstigd vaderhart zijn zorg uitsprak over het geestelijk wel
zijn van zijn zoon in die stad van werelds vermaak en spelen.
Hij begreep niet dat zijn zoon daar werk had willen zoeken.
Toen een van de werkers van Trans World Radio Hongarije
bezocht, heeft hij een speciaal bezoek bij de baptistenpredi
kant afgelegd, om te vertellen dat hij zich geen zorgen behoef
de te maken om het geestelijk welzijn van zijn zoon en te-
zeggen hoe laat hij zijn zoon enkele malen per week
Door de welwillende medewer
king van de regering van de Ne
derlandse Antillen heeft Trans
World Radio vergunning gekre- vens ie zeggen noe laai nij zijn zoon enaeie maien per ween
radiostation te I over de radio kon beluisteren.
de uitzending
bouwen
gebruik te maken van golflengten
die de Antillen zijn toegewezen
Dag
nacht zal "op zijn veer vier jaar geleden de rechten ze organisatie er in een veel ster-
vroegst eind volgend jaar dit van vrijstaat en werd ingelijfd bij kere zender in Monte Carlo te
nieuwe radiostation in de ether Marokko. Prompt werden de vrije verkrijgen. Daarmede konden
zijn om het Verre Oosten. Euro- radiostations genationaliseerd ■;t J
half miljoen watt te vertellen
de kracht van Christus.
Dan zal Trans World Radio een
christelijke omroep van formaat
zijn. Deze week hebben wij met
twee van de voornaamste leiders
van deze organisatie enkele uren
zitten praten over hun werk. De
nog altijd actieve emeritus-zende
ling en vader van de president
van deze radio-organisatie, mr.
Ralph Freed en de directeur voor
de Verenigde Staten, dr. B. L.
Armstrong, waren naar Neder
land gekomen om contacten te
leggen met enkele predikanten en
evangelisten in verband met nieu
we Nederlandse programma's, die
in maart van het volgend jaar
zullen worden uitgezonden.
Trans World Radio beschikt na
melijk reeds enkele jaren over
een zender in Monte Carlo, die
het evangelie in 21 talen uitzendt.
Reeds een jaar lang worden ook
Nederlandse programma's uitge
zonden, maar de ontvangst was
in ons land niet altijd even goed.
In verband met een verandering
in de zonnevlekkencvclus. moes
ten de antennes anders ingesteld
worden en het ziet er naar uit dat
de ontvangst in Nederland stuk
ken beter zal worden.
Klein begin
Trans World Radio begon heel
simpel. De president, dr. Paul
Freed, een zendeling en zoon van
een zendeling In Noord-Afrlka,
slaagde er na de oorlog In een
kleine kortegolfzender te huren in
(Van onze kerkredactie) spreken. Het is dus allerminst een als telkens gewezen wordt op de de vrije stad Tangiers. Onmld-
Het was meer eerlijk dan bc- systematische studie en zeker geen mogelijkheid van een nieuw be- dellljk bleek hoe veel invloed de-
leefd toen een moeder van op- „receptenboek" voor kwade dagen, gin. ze directe evangelisatieprogram-
waarin veel van dit soort boeken Het boek bevat geen speciale ma's in het Engels, Frans,
ontaarden. De pedagoog is dan hoofdstukken hoe we „het" de kin- Sjiaans
bezig geweest met het af- deren moeten vertellen, gaat
1 Trans World Radio, moest z
talen uitgezonden, ter-
Bill Mial kondigt
Nieuw boek van Prol. Dr. J. Waterink
die vaders ook wel eens ier harte mogen nemen
groeiende kinderen eens aan prof.
dr. J. Waterink vroeg: „Kunt u
nu maar altijd blijven schrijven
over opvoeding? Komt daar nu
nooit eens een eind aan? Mij dunkt, weet hoe een normaal kind
u raakt ook wel eens uitgepraat." ziet. Neen; het gaat over nc llcw lolk ua,v t
Een beetje fijntjes vroeg deze le moeders, met normale kinde- tussen vader
wijkend kind, dat hij niet
emeritus-hoogleraar haar: Hebt u
Arabisch hadden, niet
slechts onder de protestanten in
min In -op specifieke'puberteits- deze landen, maar vooral onder
l' problemen. Het hamert vooral op hen die geen enkele binding met
het feit dat er contact moet zijn
moeder
i ouders en kinderen en boven-
wat niet wil zeggen dan daar- sen ouue
de Indruk, dat ik uitgepraat raak?" uit geen abnormale problemen dien dat we op moeten passen het
Het antwoord op die vraag is te kunnen voortspruiten. klnd te willen maken naar ons
Daarom is dit een boek gewor- beeld en onze gelijkenis: „dit kind
in vader met d|e aanleg en met die nei-
- geneigd ging," moet gebracht worden tot
er bij te schrijven: zo éen keer per de bestemming die God voor dit
jaar gemiddeld. Maar dat lezen kind bepaald heeft."
i protestantse kerk hadden.
Tangiers verloor echter onge-
vlnden in het nieuwste boek
deze pedagoog: Moeder en haar den dat iedere moeder
opgroeiende kinderen." Helemaal moet lezen,
nieuw is het niet, omdat het een
bewerking is van een selectie ar
tikelen die in de loop der jaren moet liefst gebeuren als de kin-
Een andere uitgever bracht de-
dat de ba- zer dagen nog een nieuw boek van
moeilijkheden altijd op een Waterink op de markt. Onder de
jongere leeftijd is gelegd. Schrij- titel „Grondslagen der didactiek"
vend over het geven van vrijheid werd t figfiar1'
ze|- zegt hij: „Want men ka J
ionge mensen heel
geven, onder één
referaten gepubli-
de- .ceerd, die in de loop der jaren ge
vrij- houden zijn binnen de kring van het
.Gereformeerd Schoolverband"
We zouden geneigd zijn
gen dat dit boek een pendant
geworden van een veel oudere uit- heic.
gave: „Aan moeders hand tot Je- de dat zy tot hun twaalfde jaar Het laatste referaat bevat boven-
v,-. behoorlijk zijn opgevoed." dien een bijdrage van dr. G. Wie-
Juist daarom schrijft Waterink lenga.^Het boek bevat artikelen
eerst over de verhouding J
Daarin ging het om het he
le kleine kind. In dit „vervolg"
gaat het om het opgroeiende
kind. Daarom heeft het misschien der erl moeder. daarna"
J~ J levenshouding van de moeder
- dat
pas dan
het gereformeerd beginsel
de richtlijnen voor de didac-
een uitvoerig artikel over het
het grotere kind. woord „didactiek", de werkelijk-
het leiden tot werkelijke
volwassenheid, werkelijk zelfstan- zelï"laWn
digheid en verantwoordelijkheid
voor het aangezicht van Christus.
lichamelij-
Aansprekend
Het is een echt „Waterinkiaans"
boek geworden, geschreven
de volle praktijk u"
het da-
gelijks moeder-levèn. Doorspekt de moeder, die moeder
met voorbeelden, goede en kwa- haar hart." TT-*-~-
de. vol goede wenken,
de "laatste pa- rig artikel over lagere schoolvak-
gina "zuchtend: Nu weet ik pas ken als godsdienst-onderwijs,
wat een slechte moeder ik ben." onderwijs, rekenen
En daar ligt dan ook de waarde ke opvoeding,
van dit boek. Maar dan moet men
niet zeggen: „Dan begin ik er Moeder en haar opgroeiende
maar niet aan," want de schrij- kinderen, door prof. dr. J. Wate
ver antwoordt zelf op deze reactie: rink. Uitgave N.V. Gebr. Zomer
.Zoiets is juist een kenmerk
Kcunings Uitgeversmij te Wa
rnet geningen.
o goed om Grondslagen der didactiek, door
dot te le- eigen fouten te zien. dan weet prof. dr. J. Waterink met een bij-
men tenminste welke struikelblok- drage van dr. G. Wielenga. Utt-
ken het levenspad biedt, vooral gave J.H. Kok N.V. te Kampen.
Vit 80 landen tan de wereld kuam reeds post binnen. Per jaar
ontvangt het Spaanse programma tienduizend brieven, de meeste met
de vraag om een bijbel. Reeds uit 2500 steden van Spanje werd
geschreven. Slechts in enkele van die steden is een protestantse
gemeente. Ook van achter het ijzeren gordijn, lot uit hel diepe hart
van Rusland komen dagelijks de brieven binnen.
half jaar ingespan- wijl nog dit jaar een begin ge-
i bidden slaagde de- maakt zal worden met program
ma's in het Per
zisch.^ Turks en
l Maar de groot
ste stap in de nog
jonge geschiedenis
van deze christe*
gelische wereld
omroep is wel het
besluit om op het
eiland Curagao een
„superzender" te
bouwen. Eigenlijk
is het slechts
„toeval", dat dit
eiland werd uit
verkoren. Trans
World Radio was
reeds jaren bezig
andere internatio
nale christelijke
radio-organiatie
om te proberen
in Nederland ver
gunning te krijgen
om een dergelijke
christelijke we
reldomroep met
techniscsh bedrijf
te vestigen om
Europa een chris
telijke zender te
geven, die in alle
talen van dit con
tinent zou kunnen
uitzenden. Steeds
stuitte dr. Freed
echter op bezwa
ren. Maar hij
bleef volhouden.
Een jaar geleden
bracht hij weer
een bezoek aan de
verschillende mi
nisteries en kreeg toen de tip dat
di'. I. Debrot, de Antilliaanse
minister van cultuur en onderwijs
in Nederland was. Binnen enkele
uren was een afspraak geregeld.
Na een gesprek van twee uur
kreeg dr. Freed de belofte dat
deze minister zou zien wat hij
kon doen.
Een paar dagen later kwam er
een telegram van dr. Debrot,
waarin Freed gevraagd werd
naar Curagao te komen. Deze
Amerikaan kende de snelheid
waarmee ambtenaren werken en
vertrok naar het eiland met de
bedoeling twee dagen later weer
thuis te zijn en dan een wachtpe-
rlode van maanden te beginnen.
Lachend vertelde zijn vader ons
hoe anders de zaken gelopen wa
ren. Deze Amerikanen waren
zelfs duizelig geworden van de
snelheid waarmee alles geregeld
werd. Een regeringswagen stond
klaar om hen van het vliegveld In
Willemstad naar de ambtswoning
van de eerste minister E. Jonck-
teer te brengen.
Deze was al geheel van de plan
nen op de hoogte en zag mogelijk
heden voor de Nederlandse Antil
len. Andere afspraken waren
reeds geregeld. Dr. Freed en dr
Armstrong werden van de er.e
conferentie naar de andere gere
den en in de kortst mogelijke tijd
groeide een plan. Alleen moest er
antennes van Radio Mont
Carlo stijgen hoog op in d
heldere lucht, om evangelische
s programma's in de richting
Nederland uit te zenden. Volgend j
iar zullen dergelijke antenrn
ook op Curasao verrijzen.
Geschikte grond
In de regeringsauto reden ze
ver het rotsachtige eilana En
"ing zakte de beide Ameri-
de moed in de scnoenei-
Vlak land was er kennelijk niet
en de heuvels waren niet geschikt
Wat moedeloos werd de terug
tocht ondernomen, toen ineen? dr
Paul Freed uitriep: „Kijk daar
wat is dat!" Aan de voet van de
heuvels, gelegen aan de zee stre.c-
te zich een terrein uit van onge
veer zestig hectare, nog geen acht
kilometer ten noorden van het
vliegveld en tien kilometer van
Willemstad. Alles zat mee. Het
stuk grond was eigendom van he'
gouvernement van het eiland en
kwam onmiddellijk ter beschik
king en zal bouwrijp worden af
geleverd. In juni werd het officiële
contract met de regering van de
Nederlandse-Antillen getekend, in
diezelfde maand kwam nog de of
ficiële vergunning van het eiland
Curagao af voor de bouwplannen
en in augustus werd reeds een
contract getekend met
is begonnen en 1 de ele'ctriciteits-
maatschappij van Curagao is
reeds begonnen met de aanleg
van de kabel die een miljoen volt
moet kunnen 'everen.
Er zullen twee zenders ge
bouwd worden, een voor de mid
dengolf en een voor de kortegolf.
Beide zenders zullen de program
ma's in de toekomst met een half
miljoen watt uitstralen. Maar het
bouwprogramma gaat ln etappes.
Voor de middengolf wordt nu een
zender gebouwd van 5000 watt.
De tweede stap is dat daaraan
een versterker zal worden toege
voegd die de kracht tot een half
miljoen op zal voeren. Hetzelfde
gebeurt met de kortegolfzender,
alleen heeft daarvan de eerste
stap een sterkte van een kwart
miljoen watt.
De middengolfzender zal het Ca-
ribisch gebied kunnen bereiken.
Dus alle eilanden van de Neder
landse Antillen en Suriname maar
ook Cuba, Haïti, Porto Rico, en
als de tweede stap klaar is ook
grote delen van Noord- en Zuid-
Amerika en geheel Centraal-Ame-
rika. De kortegolfzender zal met
richtantennes alle delen van de
wereld bestrijken.
Het nieuwe plan houdt niet in
dat Trans World Radio uit Monte
Carlo zal vertrekken. Daar wordt
gebruik gemaakt van de sterke
zender die indertijd in opdracht
van Hitier daar is gebouwd in een
fort dat bomvrij is. Het ligt in de
bedoeling dat. de beide zenders
Monte Carlo en Curagao zullen
samenwerken en vele program
ma's zullen koppelen, zodat als de
ontvangst op de 41 meterband van
Monte Carlo niet goed is, de luis
teraars kan worden aangeraden
om de meterband van Curagao te
Met de regering van de Neder
landse Antillen is overeengeko
men dat per dag een aantal uren
gereserveerd blijven voor opvoed
kundige, culturele en godsdiensti
ge programma's. Het station zal
beslist geen reclame uitzenden.
De zendtijd zal, zoals dit nu reeds
gebeurt, verkocht worden voor
godsdienstige programma's. Op
het ogenblik is het reeds mogelijk
om per 1 maart 1963 per avond
een kwartier zendtijd te kopen
voor een Nederlandse evangelisa
tieuitzending. De kosten bedragen
54 dollar of ongeveer tweehonderd
gulden per kwartier.
Het werk der eeuwen, door
P. A. de Rover. Uitgave J. H.
Kok N.V., Kampen.
„Het werk der eeuwen" is een*
lees-leerboekje, waarin naast de
kerkgeschiedenis vooral veel zen-
dingsverhalen zijn opgenomen.
De reizen van Paulus, de bele
venissen van martelaren voor de
leer van Jezus, de komst 'van
Willibrord in de lage landen,
Luthers strijd, de verkondiging
van het Evangelie onder de men
sen in het voormalige Indië en m
Afrika en tenslotte de tochten
van Billy Graham, worden in
eenvoudige bewoordingen ver
teld.
Dit boekje kan zeker diensten
bewijzen bij het godsdienstonder
wijs op de scholen, hetgeen ook
in de bedoeling van de schrijver
heeft gelegen. De opzet van het
geheel eerst een kort verhaal,
dan een beknopte samenvatting
van de belangrijkste punten en
tenslotte enkele vragen die de
kinderen uit de hoogste klassen
van de lagere school of de eer
ste klassen van scholen voor
voortgezet onderwijs aan de hand
van het verhaal kunnen beant
woorden xs aantrekkelijker
dan gewoonlijk bij leerboekjes
het geval is.
De benoeming van Oe Thant en de internationale
situatie - Het stopzetten van kernproeven
De overeenstemming tussen de
Verenigde Staten en de Sowjet-
unle over bet aanblijven van Oe
Thant tot eind 1966 Is niet geheel
onverwacht gekomen. Al vele
maanden geleden werd van de
gedachte uitgegaan, dat de Sow-
jetunie deze Birmese diplomaat
wel voor een bepaald aantal ja
ren als secretaris-generaal van
de Verenigde Naties zou willen
aanvaarden. En de wijze, waar
op hij een bijdrage heeft geleverd
om een uitweg te zoeken uit de
Cubaanse crisis, liet er eigenlijk
al geen twijfel meer over be
staan. dat Oe Thant's optredr
als secretaris-generaal op de
een of andere wijze zou worden
Ïeprolongeerd. Dat hij nog vier
iar mag aanblijven en niet
slechts een jaar (zoals aanvan
kelijk werd verondersteld) was
tenslotte nog de enige verrassing.
Demonstratie
Onmiddellijk rijst bij het ver
nemen van dit nieuws de vraag,
of deze Russische bereidheid min
of meer werd afgedwongen door
de omstandigheden, zoals die
sinds het Cubaanse drama in de
wereld bestaan, öf dat de Rus
sen het geven van hun fiat aan
de benoeming van Oe Thant
(die tot dusver slechts plaatsver
vangend secretaris-generaal was
en de ambtstermijn van wijlen
Dag Hammarskjoeld uitdiende)
willen gebruiken als een demon
stratie der goede bedoelingen,
die zij zeggen er op na te hou
den. Er is dan reden om aan te
nemen, da.t dit laatste het geval
is. De Russische stap zou dan
niet alleen verband houden met
de Cubaanse kwestie en het Chi
nees-Indische conflict, maar ook
en wellicht in nog meerdere ma
te met de ontwapeningsconferen
tie. die in de afgelopen week in
Genève werd hervat.
Vrijwillig
De mogelijkheid is niet uitge
sloten. dat op deze conferentie
overeenstemming wordt bereikt
over het stopzetten van proeven
met kernwapens. Wellicht zullen
de Russen opnieuw voorstellen,
vrijwillig af te zien van het ne
men van proeven met kernwa
pens. zulks voor onbepaalde tijd.
Dat hebben zij in het najaar van
1958 ook gedaan, nadat presi
dent Eisenhower al suggesties in
die richting had gemaakt. Drie
jaren achtereen ging alles goed,
maar in september van het vori
ge jaar bleken de Sowjets van
deze pauze gebruik te hebben ge
maakt om nieuwe wapens
„proefklaar" te maken.
Zij hervatten hun experimen
ten met een indrukwekkende se
rie proefexplosies en op het ogen
blik dat we deze regels schrijven,
zijn zij nog niet klaar met hun
laatste serie (die op 20 november
al beëindigd had moeten zijn...)
Wellicht dat Chroesjtsjef ook ln
dit opzicht een spectaculaire
stap voorbereidt.
Goed geluk
Erg blij zullen de westelijke
mogendheden met een hernieuwd
vrijwillig afzien van het nemen
van proeven met kernwapens
voor onbepaalde tijd bepaald
niet zijn. Zij werden al een keer
schandelijk bedrogen en hebben
er geen behoefte aan. de Russen
hiertoe nogmaals de gelegenheid
te geven. Zo'n vrijblijvend ver
bod van kernproeven is een
kolfje naar de hand van de Sow
jets. Zij beschikken over een
scala van mogelijkheden om na
te gaan, of de westelijke mogend
heden zich aan gemaakte afspra
ken op dit terrein houden of niet.
Maar deze landen moeten op
hun beurt maar op goed geluk
aannemen, dat zij niet bij de
neus genomen worden. Boven
dien kunnen de Russen rustig
hun gang gaan met het voorbe
reiden van nieuwe series proef
explosies, omdat zij evenals
vorig jaar zelf kunnen bepa
len. wanneer die „onbepaalde
tijd" afloopt.
Kernprobleem
Het kernprobleem van het
kernvraagstuk en van het gehe
le complex van de ontwapening
Is dus dat van de controle op de
naleving van te sluiten akkoor
den. Het Is het enige grote ob
stakel dat een overeenkomst, die
een eind aan de proeven zou kun
nen maken, in de weg staat.
Drie jaar lang hebben de Sow
jets onderhandeld en het princi
pe van internationale inspectie
aanvaard. Zij zijn zelfs met een
ontwerp-verdrag ter tafel geko
men, dat op dit beginsel was ge
baseerd. Nu verwerpen zij hei
en noemen zij elke vorm van in
ternationale inspectie op gebied
van het Sowjetblok spionage. Zij
beroepen zich er voorts op. dat
de techniek voor het opsporen
van explosies zozeer is verbeterd,
dat het thans mogelijk is, ze bui
ten het gebied waarin ze plaats
hebben, te ontdekken en te iden
tificeren. Dit staat echter geens
zins vast wat ondergrondse ex
plosies betreft.
Onvoldoende
Daar komt nog bij, dat het
registreren van explosies op-
zichzelf al niet voldoende is. Er
is ook nog de hoogst belangrijke
kwestie van identificatie en veri
ficatie. Men moet kunnen vast
stellen, of seismische gebeurte
nissen het gevolg zijn van een
kernexplosie of van een natuur
ramp. Van inspecties ter plaatse
willen de Russen echter niet
meer horen, ook niet van „waar
nemingsposten" op hun gebied.
Even heeft het er tijdens de
Cubaanse crisis op geleken, dat
er verandering zou komen in dit
weigerachtige standpunt van de
Sowjetunie. Maar die hoop ver
vloog spoedig in rook, toen bleek
dat het aanvaarden van VN-ln-
spectie op de ontruiming van de
Russische raketbases op Cuba
slechts een leeg gebaar was om
Kennedy te weerhouden van een
drastisch optreden tegen Cuba
zelf.
Bovengronds
Niettemin is het niet onmoge
lijk. dat de westelijke mogend
heden de Sowjetunie nog verder
tegemoet zullen treden, dan
thans al het geval is. Een van de
redenen daartoe kan zijn, dat het
nut van proeven met kernwapens
hoe langer hoe geringer begint
te worden, omdat alle mogelijk
heden, die deze wapens bieden
nu wel beproefd zijn. Dit geldt
volgens sommige deskundigen in
ieder geval voor de Verenigdp
Staten. En aangezien voor de
vervolmaking van de bestaande
wapens (met name de taktische)
volstaan kan worden met onder
grondse proefnemingen, die geen
radio-actieve afval veroorzaken,
zullen de Amerikanen wellicht
aansturen op een akkoord betref
fende het staken van zgn. boven
grondse proeven, hetwelk in elk
geval tot resultaat zou hebben,
dat de lucht die wij inademen,
niet langer door radio-actief af
val wordt verontreinigd.
Kennedy braebt dezer dagen een
bezoek aan een basis voor ge
leide projectielen. Amerika blijft
paraat.
Veiligheid
Het ligt voor de hand, dat de
Sowjets weinig zullen voelen
voor een dergelijk voorstel, om
dat zij alleen maar belang heb
ben bij een regeling, 'die de wes
telijke landen de mogelijkheid
ontneemt, nieuwe proeven te ne
men, zonder de Sowjetunie zelf
voor de toekomst volledig te bin-
Dat neemt niet weg, dat zulk
een gedeeltelijk akkoord om ge
noemde redenen zonder meer
toegejuicht zou moeten worden.
Maar er staat tegenover, dat
zelfs een volledig akkoord over
het verbieden van kern wapens
met de een of andere vorm van
inspectie, identificatie en veri
ficatie de (wat we gemakshalve
noemen) militaire veiligheid van
de westelijke wereld nog niet ten
goede zou komen. Al zouden er
geen proeven met kernwapens
meer worden gehouden, de wa
pens zelf zouden blijven bestaan
en de produktie er van zou er
bepaald niet door worden ver
minderd.
Vernietiging
Vandaar dat we zoveel nadruk
hebben gelegd op de weigering
van de Sowjetunie, controle toe
te staan op de naleving van in
ternationale akkoorden, die met
het ontwapeningsprobleem te
maken hebben. Als de Russen
al niet bereid zijn, een vrij on
schuldig inspectiesysteem op
eigen gebied te dulden om eens
en voor altijd een eind te maken
aan de verontreiniging van de at
mosfeer, hoe kunnen zij dan ooit
zo ver gebracht worden, dat zij
hun kernwapens onder interna
tionale controle gaan vernieti
gen.
Deze vernietiging zou een eer
ste stap zijn naar een volledige
ontwapening, die de internatio
nale samenleving van de vrees
voor totale vernietiging zou kun
nen bevrijden. De ervaringen na
de Russische terugtocht uit Cu
ba voorspellen ln dit opzicht wei
nig goeds. Desondanks wachten
wc met spanning op tastbare re
sultaten bij de ontwapeningsbe
sprekingen, die thans in Genève
aan de gang zijn.
