SHELL IMMi!'
Vandaag geeft Adenauer
de liberalen antwoord
Zes foto's van
Mars 1"
MULTIGRADE
is de eerste motorolie die geen as-afzetting veroorzaakt
in de verbrandingsruimten!
India wijst voorstel van
premier Chroesjtsjef af
J.n een daafce hij,
Sabotagedaden
in Venezuela
Vrees voor uitbreiding
van strijd in Jemen
Bolvormige tanks
MAANDAG 5 NOVEMBER 1961
Der Spiegel vergrootte oplage
(Van onze correspondent in Bonn)
In de loop van vandaag zal
bondskanselier Adenauer ant
woorden op het schrijven, dat de
Westduitse liberalen hem vrijdag
laat hebben doen toekomen. Daarin
eisen zij genoegdoening voor mi
nister van justitie dr. Stamm-
berger, die als verantwoordelijke
bewindsman tien dagen geleden
niet op de hoogte werd gesteld
van de politionele actie, die het
hoofdparket in Karlsruhe voor
nemens was tegen Der Spiegel te
ondernemen.
De vorm van de geëiste genoeg
doening is het ontslag van de staats
secretarissen Volkmar Hopf van de
fensie en dr. Walter Strauss geen
familie van de minister van defen
sie van justitie.
Als de vrije demokratische party, die
sinds een jaar coalitiegenote van de
CD.U.-C.S.U. is, deze genoegdoening
niet krijgt, zal zij behalve minister
Stammberger ook de overige vier libera
le ministers (Starke van financiën,
Scheel van ontwikkelingshulp, dr. Lentz
van staatsbedrijven en Mischnick var
vluchtelingenzaken) uit de regering te
rugroepen.
Intussen zijn leidende ehristendemo-
kraten en liberalen de afgelopen 48 u
opvallend terughoudend geweest. Er
een duidelijke neiging de gecompliceerde
situatie niet nog verder op de spits te
drijven, hoewel er in de C.D.U.-C.S.U.
vele politici zijn, die in het liberaal drei
gement een prachtige gelegenheid
om zich te ontdoen van wat zy toch al
een „onbetrouwbare partner" vinden. En
in de vrije demokratische partij zyn er
velen die vinden dat zy nu genoeg met
het C.D.U.-C.S.U.-bijltje hebben gehakt.
Alternatief
Daarbij duikt dan automatisch de
vraag van het alternatief op, dat t
wel niet aanwezig is, want noch
F.D.P.-socialistische- noch een C.D.U.-
sociaaldemokratische (een „rooms-rode")
coalitie worden op het ogenblik in Bonn
voor mogelijk en wenselijk gehouden. Er
wordt in de bondshoofdstad ook druk ge
mompeld over de mogelijkheid van eer
hérmeuwde splitsing in de vrije demo
kratische partij door diegenen die
C.D.U.-C.S.U.-Mvoogdy•, nu beu zijn
onder geen omstandigheden een herstel
van de breuk willen. De FD.P. is voor
splitsingen van deze aard nu eenmaal
bijzonder ontvankelijk.
In de „Spiegel affaire" zelf, die de di
recte aanleiding tot de Bonnse misère is
geworden, is het aantal arrestanten thans
tot zes gestegen, nadat vrijdagavond JJ.
ook nog de directeur der uitgeverij
Hans-Detlev Becker en een nog onbeken
de kolonel van de Westduitse strijd
krachten in arrest werden gesteld.
Nieuw geneesmiddel
in Engeland?
De Sunday Times" heeft gemeld,
dat in Engeland een nieuw antl-biotlsch
geneesmiddel is ontwikkeld dat doeltref
fender werkt dan penicilline. Het ge
neesmiddel is zorgvuldig geoctrooieerd,
waarmee een herhaling van de nalatig
heid na de ontdekking van penicilline
is voorkomen, aldus het blad. Ameri
kaanse maatschappijen zouden reeds
bedragen van in totaal ongeveer 200.000
gulden hebben betaald voor bijzonder
heden over het antibioticum. De voor
naamste voordelen zijn, aldus het blad,
dat patiënten die geen penicilline kun
nen velen, omdat zij daar gevoelig voor
zijn, daar bij het nieuwe geneesmiddel
geen last van hebben, dat het tegen
veel meer microben kan worden toege
past dan bij gewone penicilline het
geval is en dat het vrijwel geen nade
lige invloeden op de mens heeft.
Ben Bella tegen
Franse proeven
Premier Ben Bella van Algerije heeft
op een persconferentie in Algiers ver
klaard, dat hij Frankrijk heeft laten we
ten dat de Algerijnse regering onmoge
lijk akkoord kan gaan met kernproe
ven, door de Fransen op Algerijns
grondgebied te nemen. Wij zijn tegen
standers van deze proeven, onverschil
lig of ze in de V S. of in Rusland wor
den genomen, aldus Ben Bella. Het is
dus volkomen natuurlijk dat wij niet
willen dat er kernproeven in Algerije
worden genomen.
West-Berlijn zag
grootse
In West-Berlijn waren er zaterdag
geveer 20.000 mensen op de been om de
indrukwekkende militaire parade in de
Amerikaanse sector van de stad gade te
Ongeveer 1500 militairen een der
drie Amerikaanse gevechtseenheden
namen deel aan de parade die een on
derdeel vormde van het programma van
vlagvertoon aan de bewoners van ver
schillende wijken van West-Berlijn.
In de afgelopen maanden zijn gelijk
soortige parades gehouden in de wijken
Kreuzberg en Schoeneberg, beiden in de
Amerikaanse sector van de stad.
Nu werd de parade gehouden in de
Kaiser Wilhelm Strasse.
Minister van defensie Strauss heeft
gisteren In een gesprek met een verte
genwoordiger van de Augsburger All-
gemeine verklaard, dat minister Stamm
berger tevoren schriftelijk had medege
deeld, dat een gerechtelijk onderzoek
naar de gang van zaken bij Der Spiegel
zon worden ingesteld.
De minister verklaarde dit in ant
woord op een vraag, of hij het juist
achtte dat de minister van justitie niet
onverwijld van bet optreden tegen Der
Spiegel op de hoogt was gebracht.
Hij voegde hieraan toe: „De mu
ter is verplicht zonder meer handelend
op te treden, wanneer hij er op goede
grond van overtuigd is, dat de wet
werd overtreden.
In 1961 is een referendaris van mijn
ministerie in hechtenis genomen, zon
der dat men mij daarover had inge
licht. Ik ben hiervan op de hoogte ge
komen, omdat ik het in de krant had
gelezen", aldus Strauss.
„Der Spiegel" is deze week uitgekomen
met een nummer dat vrijwel geheel is
gewijd aan de affaire in een titelver
haal over Rudolf Augsteln. Vanwege de
grote belangstelling, die het publiek ver
moedelijk voor dit nummer zal tonen,
ls de oplage van 400.000 tot 700.000 v«
hoogd en het staat nu al vast, dat
geheel uitverkocht zal worden. Meer dan
90 pagina's heeft „Der Spiegel" gewijd
aan de onverkwikkelijke zaak, waarin
hy ls verwikkeld en die de Westduitse
gemoederen meer in beweging heeft ge
bracht dan enige andere binnenlandse
kwestie sinds het bestaan van de Bonds
republiek.
Minder slachtoffers
van de Alpen
Het aantal omgekomen bergbeklimmers
in de Alpen heeft het afgelopen seizoen
239 bedragen. Dit is het laagste aantal
sedert zes jaar. Eigenwijsheid en onerva
renheid worden opgegeven als oorzaak
van het grootste deel van de ongelukken.
In 1961 kwamen in de Alpen van Zwit
serland, Frankrijk, West-Duitsland, Oos
tenrijk en Italië 265 personen om. In
1960 was dit 246 en in het rampjaar
voor de bergsport 1957, toen er het hele
seizoen stormen voorkwamen, kwamen
385 personen om het leven, het hoogste
cijfer dat ooit in een jaar werd geno-
Powers test nu
U-2 toestellen
Francis Gary Powers vliegt weer ir.
U-2 toestellen. De voormalige U-2-piloot
die boven Rusland werd neergeschoten
en daar als spion werd veroordeeld, is
als invlieger in dienst getreden bij Lock
heed, die de U-2-toestellen bouwt.
De Amerikaanse centrale inlichtingen
dienst heeft bevestigd dat Powers sedert
6 oktober niet meer bij de dienst werkt.
Twee weken geleden is Powers voor
Lockheed gaan werken.
Zware regenval
in Barcelona
Het industriëel centrum van Barcelo
na, dat nog bezig is zich te herstellen
van de verwoestende overstromingen
van september, is zondag opnieuw door
een zware regenval geteisterd.
De materiële schade is aanzienlijk
Barcelona, Tarrasa en Sabadell.
Persoonlijke ongevallen hebben zich
echter niet voorgedaan. In Tarrasa zijn
500 personen, wier woningen onderge
lopen waren, naar veiliger oorden
gebracht.
Te Moncada en Las Arenas werden
enkele tijdelijke spoorbruggen door de
watermassa's meegesleurd.
Record-graanoogst in
Sowjet-republiek
De boeren in de Russische federatie,
de grootste republiek van de Sowjetunie,
hebben dit jaar een recordgraanoogst
binnengehaald. Hiervan werd 36 mil
joen ton aan de staat verkocht, hetgeen
bijna zeven miljoen ton meer was
vorig jaar. Dit heeft het orgaan
de Sowjetregering, Izwestja, bekendge
maakt. Volgens premier Dmitri Polians-
ki werd dit goede resultaat bereikt on
danks droogte in Siberië en overvloedi
ge regenval in het Europese deel van de
federatie.
parade
Sterrenkundigen van het laboratori-
n voor astrofysica op de Krim heb
ben volgens Tass zes foto's genomen van
het Russische ruimtevaartuig „Mars
1" dat op weg is naar de „Rode Pla-
Andrei Severney, de directeur van
het observatorium, zei, dat dit de eer
ste keer is dat er een interplanetair
ruimtevaartuig tijdens zijn vlucht is
gefotografeerd. Aan de hand van deze
foto's kan men de positie van „Mars
1" nauwkeurig bepalen en de koers van
het ruimtevaartuig zo nodig wijzigen.
Volgens de Russische geleerde Wla-
dimir Siforov, die expert is op het ge
bied van de elektronica, is de „Mars
uitgerust met apparaten die een
verbinding met de aarde over een af
stand van 100 miljoen kilometer waar
borgen. Deze apparaten kunnen van de
aarde af worden aan- en afgezet, ten
einde energie te sparen.
schone, jonge motor!
maximum vermogen!
blijvend laag benzine-verbruik!
SHELL LEIDT DE SMEERTECHNIEK
Wapens van V.S.
stromen binnen
India is voornemens om premier
Chroesjtsjef mee te delen, dat een
wapenstilstand in de niet-officieel
verklaarde oorlog met China alleen
mogelijk is, indien de Chinezen
zich eerst terugtrekken op hun
oorspronkelijke stellingen. De Chi
nese premier Tsjou-En-lai ver
klaarde daarentegen, dat „niemand
moet verwachten, dat China voor
militair geweld zal capituleren",
indien India zou proberen de door
de Chinese troepen bezette grens
gebieden opnieuw te veroveren.
De Indiase boodschap aan de Sow
jetunie is een antwoord op een brief
van Chroesjtsjef. waarin deze Nehroe
voorstelt onmiddellijk en onvoorwaar
delijk het vuren te staken. Daarna
zouden onderhandelingen gevoerd kun
nen worden, waarbij de Sowjetunie
goede diensten aan kan bieden. Zoals
békend steunt de Sowjetunie de Chine
se aanspraken. In India is men
het algemeen nogal teleurgesteld
de brief van de Russische premier.
De wapeuluchtbrug v?- de Amerika
an is inmiddels goed op gang geko
men. Zaterdag landden twee Ameri
kaanse transporttoestelien met lichte
infanterlewapens. De Amerikaanse wa
pens, die uit alle delen van de wereld
Vliegtuigen die op de
internationale luchtha
ven Idlewild van New
York willen landen, moe
ten sinds gisteren hoger
vliegen en steiler dalen
teneinde het lawaai van
de motoren te beperken.
Voor de terugbrenging
van een 2500 jaar oud
Grieks beeld, dat ver
leden week werd ont
vreemd nit het stadhuis
van een stadje op Sicilië,
is een beloning uitge
loofd van twee miljoen
lire. Het beeld, voorstel
lende een jongelingen
figuur, is 500 miljoen
lire waard.
Er is een Amerikaan
met een bruto-jaarinko-
men van meer dan een
miljoen dollar, die min
der dan honderd dollar
heeft geschonken aan
liefdadige instellingen.
Twee Amerikanen met
een dergelijk jaarinko
men deden afstand van
nog geen 200 dollar. Het
bleek echter dat 298 rij
ken, die bijna twee mil
joen dollar als inkomen
opgaven, meer dan ze
ventien procent van hun
inkomen wegschonken
aan liefdadige instellin
gen,
I De organisatoren van
de verkiezing van „Miss
World 1962" hebben zich
op politiek terrein tus
sen Oost en West ge
waagd met uitnodigingen
aan premier Chroesjtsjef
en premier Castro om
kandidaten te sturen
naar deze jaarlijkse
schoonheidswedstrijd.
Een paard dat een twee
wielige kar voorttrok is
in Napels op hol gesla
gen bij het zien van een
begrafenisstoet. Het dier
holde dwars door de
stoet en verwondde vijf
mensen. De koetsier zei
naderhand, dat het dier
door de stoet van streek
was geraakt, met voor
noemd gevolg.
I De Westduitsers werken
nu korter dan enig an
der Westeuropees land.
Als aantal werkuren
wordt voor de Westduit
sers opgegeven in 1961
2120 uur, dat is 40.8 uur
per week.
I Uit de eerste editie van
het officiële dagblad van
de Algerijnse republiek
heeft men kunnen op
maken, dat de Algerijn
se premier officieel
Ahmed Ben Bella heet
en niet Ben Bella zoals
tot nu toe altijd is ge
schreven.
I Dr. E. F. Jacobi, direc
teur van Artis in Am
sterdam, is zoals gemeld
teruggekeerd van een
studiereis door de V.S.
Hij vertelde, dat hij er
veel heeft geleerd, maar
z'n algemene indruk is
toch, dat Europa niet
achter is op dit gebied.
Hij beweerde zelfs, dat
de Amerikanen nog wel
het een en ander van ons
kunnen opsteken op het
terrein van de dieren
tuinen.
komen, o.a. uit Duitsland en Turkije,
stromen nu Iedere drie uur per vlieg
tuig binnen.
Arbeiders maken de vliegtuigen on
middellijk leeg, waarna de wapens
naar het front worden doorgestuurd en
de vliegtuigen terugvliegen voor een
nieuwe lading. Zwaardere wapens,
waaronder kanonnen, zullen ook per
"liegtuig worden aangevoerd. terwijl
et in de bedoeling ligt tanks over zee
an te voeren.
Aan de fronten is het vrij rustig ge
weest. De Chinezen schijnen zich te her
groeperen. In één geval waagden zij
een aanval, maar werden teruggeslagen,
de strijdende partijen volstaan met
vuren vanuit vaste stellingen. De In
diërs wachten op de massale aanvoer
van Amerikaanse wapens alvorens tot
de tegenaanval over te gaan. Op een
plaats heeft India de Chinese stellin
gen bestookt met artillerievuur en
zware mortieren. Bij Walong, aan de
noordoostelijke grens, hebben de India
se troepen een fclein succesje geboekt
door de Chinezen enige kilometers te
rug te slaan.
Premier Nehroe heeft bekendge
maakt, dat in India een nationale de
fensieraad wordt gevormd en dat mo-
felijk het derde vijfjarenplan zal wor-
en gewijzigd. Het enige waar het nu
op aan komt, is het verdrijven van de
invaller.
De Amerikaanse onderminister van
buitenlandse zaken voor zaken he
Verre Oosten betreffende, Averell Har
riman, heeft in een vraaggesprek ge
zegd te menen, dat zowel India als
China waarschijnlijk uitbreiding var
de grensgevechten tot een oorlog oj
grote schaal willen vermijden.
In de buurt van Puerto la Cruz, in het
oosten van Venezuela, zyn zaterdag vier
pijpleidingen van Amerikaanse oliemaat
schappijen in brand gestoken. Deze sabo
tagedaden worden toegeschreven aan ui
terst-linkse elementen. De brandweer
heeft de branden kunnen bedwingen,
maar de aangerichte schade zou aanzien
lek zyn.
Amerikaan moest snel
Rusland verlaten
De Russische regering heeft zondag Ri
chard C. Jacob, employé van de Ameri
kaanse ambassade, beschuldigd van spio
nage en hem gelast de Sowjetunie onmid
dellijk te verlaten. Tass heeft meegedeeld
dat het Russische ministerie van buiten
landse zaken een krachtig protest heeft
Ingediend by de Amerikaanse ambassade.
Het Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken heeft de Russische beschul
diging van spionage „een volledige mysti
ficatie" genoemd.
Firefly liet licht
goed knipperen
Anna, de verleden week gelanceerde
satelliet van het type „Firefly", heeft
zondagmorgen vroeg geheel volgens de
plannen zijn lichten laten knipperen,
aldus heeft het Amerikaanse departe
ment van defensie bekendgemaakt.
Twee van de vier knipperlichten van
de geodetische raket kregen bevel enke
le malen snel achtereen te knipperen
toen hij zich voor de oostkust van de
Verenigde Staten bevond.
De vijf verwachte knipperingen werden
met behulp van radiosignalen waarge
nomen, omdat het onmogelijk was ze
bij heldere dag te fotograferen.
Egyptische vliegtuigen bombarderen
De partijen in het Midden-Oosten
Egypte en Jemen aan de ene en
Saoedi-Arabië en Jordanië aan de
andere kant komen steeds scher
per tegenover elkaar te staan. Na
dat vrijdag, volgens een bekend-
1045. Vroeger waren alle vloeistof-
of gastanks die we ln het landschap
ontwaarden cyllndcrvormig. De aan
blik hiervan was weliswaar niet
mooi, maar we wisten ln ieder ge
val waar we ons aan t« honden had
den, de oylindervorm scheen zich
nu eenmaal voor opslag van vloei
stof of gas te lenen, en daarmee
was de zaak voor ons buiten
staanders volkomen afgedaan.
Maar voor de technici was de
kwestie toch nog niet teneinde. Na
tuurlijk kan een stevige cyllnder-
vormige tank met gas gevuld of
met vloeistof worden volgegoten.
Maar dat ls eigenlijk de vraag niet.
Nemen we met een
dergelijke grove
oplossing genoegen
dan zouden
tanks met even
veel recht de vorm
van een kubus of
een pyramlde kun
nen hebben. Ook
dlo voorwerpen
kunnen we met gas
of vloeistof vnllen wanneer de con
structie maar stevig ls.
Voor de technicus luidde dus de
vraag niet, of bepaalde vormen van
tanks kunnen voldoen, maar wat of
de meest Ideale vorm voor een tank
Is. Dat blijkt de bolvorm te zijn.
Dit kan gemakkelijk worden inge
zien met behulp van een dunne vlak
ke plaat, die slechts een zeer ge
ringe druk kan opnemen zonder te
vervormen. Zodra de druk iets gro
ter wordt, zal een buigend moment
optreden, waartegen de plaat niet
bestand ls, zodat hij gaat vervor
men. Grote vlerkante, of rechthoe
kige bakken kunnen dus alleen dan
voor grote inhonden worden gebruikt
wanneer de platen voldoende ver
stijfd worden.
Nemen we nn een plaat die ln
één richting gekromd is (zoals bij
de cylindervormlge tanks) dan kan
de druk die loodrecht op het vlak
staat worden opgevangen, waar-
TOCH IS
HET ZO!
door een trekspanning ln de plaat
ontstaat. De plaat wordt nu niet
doorgebogen, maar er wordt aan
getrokken. En n weet, dat het aan
zienlijk meer krachtsinspanning kost
een stuk blik nlt elkaar te trekken,
dan het te buigen. Door de tank
in één richting te krommen, kun
nen dus aanzienlijk grotere spannin
gen worden doorstaan
Maar nu gaan we nog een stapje
verder. Iedereen zal zich kunnen
voorstellen, dat wat voor het ene
geval geldt, ook voor het andere ge
val opgaat. Door de plaat ln twee
richtingen te krommen, zullen Im
mers alle krachten, die het buigen
van de plaat be
ogen, ln trekspan-
Qingen worden om
gezet De dubbel
gekromde plaat (die
dus in twee rich
tingen gekromd ls)
blijkt dan ook een
tweemaal zo grote
druk te kunnen
doorstaan als de
plaat die in één richting gekromd
ls. Hieruit volgt dat by gelyke plaat
dikte en gelyke middellyn, een bol
vormige tank tweemaal zoveel druk
kan opnemen als een cylindrlsche.
Voor de gashouder, waar de druk
ln ieder punt van de tank even
groot ls, is de bolvorm ideaal. Maar
bij een tank die voor opslag van
vloeistof dient, is de druk op ver
schillende hoogden ongelijk, zodat
ook de ideale vorn. een andere zal
zijn. Bij vloelstoftanks ontstaat
daardoor een afplatting en ls de to-
maatvorm ideaal, l et als bij een
voetbal, die met lucht gevuld rond
ls, maar die een sterke afplatting
krijgt, indien hij met water wordt
volgegoten.
Die bolvorm bren. t ons overigens
ln herinnering de drie klassieke pro
blemen uit de oudheid.
making van Saoedi-Arabië, vijf
Egyptische straaljagers, die waren
ingedeeld bij de Jemenitische revo
lutionaire strijdkrachten, vijf plaat
sen in Saoedi-Arabië hebben aan
gevallen en gebombardeerd, zijn er
over en weer beschuldigingen van
agressie geuit
Egypte ontkent een dergelijke aanval
waarvan niet bekend is hoeveel slacht
offers er zijn gevallen. Radio-Cairo
doet het voorkomen of deze vliegtuigen
dekking hebben _yerleend aan troepen
De regering van Jordanië beschouwt
de aanvallen van vrijdag tegen Saoedi-
Arable als directe agressie tegen Jor
danië zelf en „ziet zich verplicht om
deze aanvallen te weerstaan". Jorda
nië ziet hier duidelijk de hand van
Egypte ln.
D« republikeinse president Sa 11 al
van Jemen heeft gedreigd met een
„bestraffende krachtmeting" met Sa
oedi-Arabië. Van Arabische zijde wordt
gezworen, dat er wraak zal genomen
worden op Egypte en de revolutionai
ren in Jemen. De situatie aan de grens
met Jemen verslechtert inderdaad
zienderogen en de vrees rijst, dat een
interarabische oorlog ontstaat tus
sen koningsgezinden en republikeinen
Sallal verklaarde aan een menigte in
Sana'a, dat president Nasser met al
zijn macht en middelen aan do kant
der republikeinen staat Sallal heeft
eenheden van het leger, versterkt met
Egyptische troepen, aan de grens aa
mengetrokken. Verder beeft hij de ver
tegenwoordigers van de V.S., Engeland,
Italië en Ethiopië bij zich ontboden en
hun om opheldering gevraagd over de
vertraging bij het verlenen van erken
ning aan het nieuwe regime, ondanks
de overweldigende steun van de bevol
king die het geniet
De laatste berichten maken melding
in Saoedischarabische maatregelen
aan de grens met Jemen om „het
hoofd te bieden aan agressie van
Egypte en Jemen". Deze maatre
gelen zouden genomen zijn uit zelf
verdediging.
Gruwelijke overval
in Columbia
Jij een overval van een twaalftal ban
dieten op een autobus bij Ciudad Neiva,
de hoofdstad van de Zuidcolumbisanee
provincie Huila, zijn 28 personen gedood
zes gewond.
Drie passagiers worden vermist De
bandieten openden het vuur op de rei
zigers. onder wie vrouwen en kinderen
waarna zij een ware slachting aanricht-
