Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | 5 november 1962 | pagina 2

Uw probleem is het onze

Eerst samen wat doen, dan
pas met elkaar praten

Een kanttekening

Dr. Kr. Strijd in bewogen pleidooi

CHRYSAL

A.R.P. heeft eeht reden
om trots te zijn

Het leven van de blinde
in de maatschappij

2

MAANDAG 5 NOVEMBER 1962

ER WORDT VEEL GESPAARD

TAANK zij wereldspaardag stond het sparen vorige week in de lichtbundel van
de publiciteit. Het was ook dit jaar weer een nuttige manifestatie, omdat
sparen nu eenmaal voor de gemeenschap noodzaak is, wil men in de toekomst
een hogere levensstandaard kunnen krijgen.

Als wij het over sparen hebben, denken wij direct aan spaarbanken, aan de
plaatselijke spaarbanken, aan de rijkspostspaarbank en aan boerenleenbanken.
Er zullen dan ook maar weinig mensen zijn, die geen spaarbankboekje heb
ben.

Bij elkaar zullen er thans een kleine 12 miljoen boekjes lijn uitgereikt en
zo op het oog zou dus ieder van ons zo'n boekje moeten bezitten. Zo is
het echter niet, omdat er mensen zijn met meer dan één boekje. Maar
die 12 miljoen tekent de situatie toch wel.

Het is dan ook buiten kijf, dat de spaarbanken voor onze economie heel
belangrijk zijn. Zij trekken spaargelden aan en stellen die weer ter be
schikking van de overheid en bedrijfsleven voor het nitbreiden van ons
produktie-apparaat.

Als wij de tegoeden van alle spaarders bij spaarbanken optellen, zullen
wij thans zeker op 12.000 miljoen komen. Een machtig bedrag, waarmee
wij alle staatsuitgaven voor 1963 zouden kunnen betalen.

De spaarbanken zijn echter niet de enige instellingen waar spaargelden naar
toevloeien. En als wij het over wereldspaardag hebben, moeten wij ook door
het hoofd laten gaan, dat er op verschillende manieren gespaard kan worden.
Natuurlijk, ln vele gezinnen is de meest voor de hand liggende manier van
sparen het sparen bij een spaarbank. Maar sedert enkele jaren kloppen ook de
handelsbanken aan de spaardeur. Hoewel zij dit jaar minder zuigkracht op
de spaarders hebben weten uit te oefenen dan vorig jaar, zal het totaal
aan spaartegoeden bij de handelsbanken toch zeker in de buurt van de
1.400 miljoen liggen.

Toegegeven, de meeste spaarders hebben de weg naar de handelsbanken nog
niet gevonden. Ten dele is dit een kwestie van drempelvrees, maar in be
langrijke mate is het ook het gevolg van het feit, dat er in doorsnee nog
niet zo heel veel gespaard kan worden.

Bij de plaatselijke spaarbanken toch bedroeg het gemiddelde spaartegoed
op 30 juli jl. niet meer dan 900. En dit was dan nog een stuk hoger dan
bij de rijkspostspaarbank, waar het gemiddelde tegoed niet ver van de 600
af zal zijn. Als wij deze bedragen zien, moeten wij er rekening mee houden,
dat tallozen minder dan 100 op hun hoekje hebben staan.

Een heel andere, maar zeker niet minder belangrijke vorm van sparen
is de levensverzekering. Ook hiervan moeten wij zeggen, dat zij gemeengoed
is. Van oudsher was dat de volksverzekering al, maar de kapitaalverzekering
en de renteverzekering zijn dat nu niet minder.

Ruwweg genomen zijn er 25 miljoen polissen uitgegeven, waarvan ongeveer
75% voor de volksverzekering. De totale verzekeringsportefeuille in ons land
zal thans een waarde van ongeveer 45.000 miljoen hebben, hetgeen neer
komt op een gemiddelde verzekering per hoofd der bevolking van 3.750,
Sparen via de spaarbank en sparen via een levensverzekeringsmaatschappij
zijn wel de bekendste vormen van verzekering. Maar wij kunnen nog vor»r
andere doeleinden geld opzij leggen. Wij sparen door pensioenpremie te
betalen, wij kunnen geld zonder meer thuis in een potje stoppen, wij kunnen
het uitlenen aan familie, vrienden, kennissen of vreemden, wij kunnen er
obligaties of aandelen voor kopen, wij kunnen een huis kopen of laten
bouwen. Kortom, er zijn vele mogelijkheden om dat deel van het inkomen
dat niet voor consumptie wordt gebruikt en welk deel wij dan besparing
noemen een bestemming te geven.

Er zijn nog meer spaarders in ons land, maar dat zijn dan geen particulieren.
Zo spaart elk bedrijf, als de winst niet geheel aan aandeelhouders en tantième
trekkers wordt uitgekeerd. Maar ook de overheid spaart, als haar inkomsten
groter zijn dan haar uitgaven.

Het gaat om enorme bedragen. Voor 1961 is berekend, dat er in ons land in
totaal 8.800 miljoen is gespaard, terwijl voor dit jaar de besparingen op
9.360 miljoen zijn geschat. Dat is bijna 22% van ons nationale inkomen.
Van die 8.800 miljoen vloeide er 1.200 miljoen naar de spaarbanken en,
1.700 miljoen naar de levensverzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen.
De overheid spaarde 2.700 miljoen, terwijl de bedrijven en gezinnen tezamen
(naast het geld dat naar de spaarbanken, pensioenfondsen en levensverze
keringsmaatschappijen stroomde) 3.000 miljoen opzij konden leggen. Voor
het restant, 200 miljoen, zorgden dan de sociale verzekeringsfondsen.
Spaarbanken zijn onmisbare, sociale instellingen in ons leven. Zij hebben dus
recht op volle waardering voor hetgeen zij voor onze economie doen. Dat
mag op wereldspaardag wel gezegd worden. Maar wij mogen daarbij de
andere spaarders en spaarmogelijkheden niet over het hoofd zien. Dat ge
biedt de eerlijkheid.

Conferentie over
rechtzinnig en
vrijzinnig

Op „De Horst" in Driebergen
is de eerste in een serie van drie
opmerkelijke weekend conferen
ties gehouden onder de verzamel
titel „Dialoog en perspectief".
Dit eerste weekend was geheel
gewijd aan de verhouding van de
rechtzinnigheid tot de vrijzinnig
heid. Dat er perspectief is voor
een gesprek, ondanks diepgaande
verschillen, bleek duidelijk, maar
dan vooral door de achtergrond
van onze tijd waartegen dit ge
sprek moet worden gevoerd. Dr.
Kr. Strijd, die zeer bewogen de
aanwezigen de nood van de tijd
na aan de schenen legde, kwam
tot de vraag: „Kunnen wij ons

ander gezichtspunt dan nu ls

gedaan. Het mag maar niet een louter
formeel gesprek zijn vanuit eigen po-

nog wel de luxe permitteren om j ESSES.™

zoveel aandacht aan elkaar te i links en rechts zullen samen aan het

schenken?" Hij zag slechts heil
in een gesprek tussen beide rich
tingen, als men eerst begon met
gezamenlijk een verantwoorde
lijkheid te aanvaarden, om dan
vanuit het werk dat samen wordt
met elkaar te praten.

Advertentie

SNIJBLOEMEN VOEDSEL

GEEN WATER MEER TE VERVERSEN
10 ct. p. pakje voor 1 1. water
ZET BLOEMEN NOOIT

IN KAAL WATER

Op politieke verworvenheden

Van een onzer verslaggevers de sprekers achtten het thans nog on
verkoopbaar, in Nederland met een
dergelijke samenwerking tussen pro
testanten en rooms-katholieken te be
ginnen. „Eerst moeten christelijk-his-
torischen en antirevolutionairen bij
eenkomen", meende de heer Jonker.

„Het behoort mede tot het succes
van de A.R. Partij, dat de nationale
problemen in het algemeen zijn
overwonnen en dat de christelijke
politiek zich meer dan vroeger met
de internationale vraagstukken
kan bezig houden. Hierop mogen
wij antirevolutionairen wel trots
zijn."

Deze woorden zijn jfkomstig van
de heer Sj. Jonker, voorlichtings-
junctionaris bij het bureau van de
E.E.G. in Brussel. Hij sprak ze op
de conferentie, die de buitenlandse J ten
commissie van de Arjos, de

Aantal buitenlandse
studenten neemt af

Door een verdergaande teruggang vai
het aantal Indonesiche studenten, is he
totaal aantal bij de Foreign Student Ser
vice ingeschreven buitenlandse studen-
n 1961 gedaald tot 2465. Een jaar
nog bijna 3000.

jongerenorganisatie, vrijdag en za-'Sinds de oprichting i
tïrdoj in De Witte Hei tn Huis ter Fornlp^Studei

i de 1

l 10-

..re - ident Service

Hei4e'heel, „ehouien. De eieren-

tie had de jongste ontwikkelingen In het jaarverslag van de F.S.S. wordt
ran de Europese Economische Ge- waakzaamheid t.a.v. de daling

aantal buitenlandse studenten aanbevo
len. Er dient volgens de samenstellers
van het jaarverslag voor te worden
zorgd. dat vooral de ontwikkelingslani
doordrongen worden van het feit. dat
Nederland op onderwijsgebied zeer veel
tc bieden heeft aan studenten uit deze
landen.

meenschap tot onderwerp.

De heer Jonker haakte in op de woor
den. die dr. J. A. H. J. S. Bruins Slot
in de Tweede Kamer heeft gesproken
en die erop neer komen, dat de christe
lijke partij zich meer dan vroeger moet
richten op de internationale politiek. De
heer Jonker wees er in dit verband op.
dat heden ten dage veel beslissingen,
die ons ten nauwste raken, buiten onze
grenzen worden genomen.

Nu de E.E.G. zo'n groot succes is ge
bleken. komen in alle delen van de we
reld reacties los. aldus de heer Jonker,
toen hij nader inging op het onderwerp
van zijn causerie. De communisten, die
de E.E.G. aanvankelijk bestreden als
„uitbuitster van de arbeiders" kunnen
dat niet meer doen, omdat duidelijk is
gebleken, dat de arbeiders, met name
de Italiaanse, er dank zij de E.E.G. op
vooruit zijn gegaan. Thans steunen ze de
aansluiting van Engeland bij de E E G.,
omdat ze verwachten, dat een grotere
gemeenschap minder eensgezind zal zijn
dan het huidige verbond van de zes.

De reactie van de Amerikanen is sym
pathiek geweest, omdat zij in het streven

naar de verenigde staten van Europa NED HERV. KERK

v,r».nl»rh.p m" 5»" Btrwp-n te' Brielle (toei

streven In het verleden. Kenned, .treeft Duvrtof Zoimen,aire: te Etten-Ulft
thans naar een wederzijds Atlantisch (toez w H Schuurmans Stekhoven, te
partnerachap. gericht op de yijm-iklng Wol Enschede (wijkgem. 5): G

van hel handelsverkeer tussen Amerika Niiverdal- te Den Dolder:
en de E.E.G. De onderhandelingen h.e,- }U?.Tüi^.ToSinert.
•ver beginnen in 1964. Bedankt voor Eemnes-buiten: B. G. A

De christelijk-historische mr. C. A. v wiel, te Elburg.

Bos. de andere spreker op de conferen- GEREF. KERKEN

tie, belichtte vooral de totstandkoming] Beroepen tc Nieuw-Vennep: H. B.
van de Europese gemeenschappen. Daar-Weyland, te De Lier; te Appingedam:
bij kwam met name tot uitdrukking, dat]p "de jong, te Bakkeveen.
de voorstanders van de Europese een-Benoemd tot leraar godsdienstonder-
heid er bewonderenswaardig in zijn ge-1 wijs aan de chr. u.l.o. school te Zwolle:
slaagd. het ijzer te smeden toen het|j stienstra. te Langeslag.
heet was. m a w. concrete gestalte te GEREF. GEMEENTEN

Reven aan hun idealen, toen zich daar| Bedankt voor Leiden: A. Hofman, te
et meest geschikte ogenblik voor aan- Zeist; voor Middelharnis: W. C. J. Bos-
diende. schaart, te Slikkerveer.

Uiteraard kwam ook de christende- GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
mocratische samenwerking in het Aangenomen naar Helpman (2e pred.
Europees Parlement ter sprake. Bei-lpl.): W. G. de Vries, te Leiden.

recht in een kerk waar de gemiddelde
leeftijd van de kerkganger ongeveer
53 is. En als je dan zelf 23 bent, hoe
reageer je dan?

„Is het verantwoord ran het vraag
stuk vrijzinnigheid-rechtzinnigheid in het
licht van de steeds leger wordende ker
ken, nog zo veel aandacht te besteden?"
Dr. Krijn Strijd was wel van mening dat
gesproken moet worden,

De conferentiezaal van „De Horst"
bood maar nauwelijks voldoende ruimte
alle stoelen en ook de beide vol
gende weekends zijn vrijwel geheel vol-
tekend. Het tweede weekend in deze
gaat over de vraag van de ver
houding hervormd-gereformeerd en wel
op 24 en 25 november. Het derde week
end zal in het teken van de verhouding
Rome tot de Reformatie staan. Die
weekendconferentie wordt gehouden op
en 16 december.

Was de eerste inleiding een zeer knap
overzicht van de huidige situatie, dat
inzicht gaf in de verschillen en overeen
komsten (uitgesproken door de Haagse
predikant dr. W. Nijenhuis); en was de
„aatste inleiding een even grondig over
zicht van de vrijzinnige reactie op de
reformatie, de sp eker van zaterdag
avond, dr. Kr. Strijd maakte waarschijn
lijk toch wel de diepste indruk met zijn
tekening van onze tijd. Hij sprak over
..De uitdaging van de moderne weten
schap." Oorspronkelijk zou dit onder
werp worden ingeleid door prof. dr.
De Froe, maar deze \mmj|
hinderd.

5 plotseling

werk moeten. Dan, als een gezamenlij
ke verantwoordelijkheid ls genomen kan
het gesprek beginnen
keiljk inhoud krijgen

De hoofdgedachte van dr. Stri
eigenlijk wel dat we de proport
het oog verloren hebben en dat
belangrijker problemen zi.' v<
kerk, dan alleen de verhouding vrijzin
nig-rechtzinnig. Hij zei dit niet om de
problematiek van die verhouding te ver
kleinen, maar wel om de ..anwezigen
op het hart te binden hun energie op
de juiste wijze te gebruiken. „Als we
niet oppassen komt er een tijd waarin
gezegd zal moeten worden dat voor het
gesprek over de verhouding rechtzinnlg-
vrljzinnig geen tijd meer Is, omdat er
geen kerk meer is", zei hij.

Sprekend over de uitdaging van de
wetenschap bracht hij naar voren de
uitdaging die er komt van de kant van
de psychologie, de sociologie, de wijs
begeerte en de natuurwetenschap. Zij
gaan alle vier uit van een bepaalde
mensbeschouwing en telkens weer klonk
de vraag: ..Welke mensbeschouwing?"
Het pastoraat heeft zich verplaatst van
de pastoor naar de psychiater, maar
wat ziet de psychiater als het
lijk doel van de mens? De sc
gaat uit van de gedachte dat de mens
aanspreekbaar is. maar als zij gaat
spreken over de maatschappij zoals de
ze moet zijn en door de schrijver Erich
Fromm genoemd wordt „Sane Society"
(gezonde maatschappij), wat heeft deze
man daarbij dan voor ogen? Hij heeft
geschreven dat wetenschappelijk vast
te stellen zijn de objectieve behoeften
mens". Maar wat zijn in zijn
ogen dan die objectieve behoeften?
In de wijsbegeerte gaat het om de mens
en zijn vrijheid, maar wat staat deze
filosofen daarbij voor ogen? „Ik vraag
mij hoe langer hoe meer met vrees af,"
dr. Strijd, „komen mensen die boe
van Jaspers, Jean-Paul Sartre en
Simone de Beauvoir lezen nog wel in
de kerk, in een vrijzinnige of een recht-

Ik heb er moeite mee mensen die
geen enkele godsdienstige achtergrond
hebben, in Amsterdam naar een kerk
te verwijzen, vooral als het jongeren
betreft. Als ik ze zo maar naar de
kerk stuur, komen zij misschien te-

met veel moeite in werkelijkheid
voor niets werken; We moeten ons niet
op zijweggetjes laten lokken. Het gaat
om het heil van de naaste. Pas als
we samen een verantwoordelijkheid aan
vaarden, komt naar de mening van dr.
Strijd de echte Waarheidsvraag aan de
orde. Dan komen de wezenlijke dingen
niet meer onder de tafel terecht, maar
dan ontdekken we ook dat deze proble
matiek vrijzinnig-rechtzinnig de gehele
tafel niet meer bedekt.

Dr. W. Nijenhuis

De eerste spreker van deze conferentie
was de Haagse predikant dr. W. Nijen
huis, die een overzicht gaf van de hui
dige situatie. Hij dook diep in de kerk
historie en kwam tot de ontdekking dat
veel veranderd is en onze tijd ver af
staat, van zowel ds. Van Gorcum (die
in 1872 in een preek uitriep: „Laat het
met de oude overleveringen uit zijn")
en Abraham Kuyper. We hebben ontdekt
dat de kerk een ruimte is die grenzen
heeft. Hoe die getrokken moeten
den en hoe die gehandhaafd moeten
den is het gespreksthema. In dit ge
sprek vragen een aantal zeer actuele
problemen op het ogenblik de aandacht.

Jaar is in de eerste plaats de bijbel
se openbaring, maar het is de vraag
of op dit punt de demarcatielijn valt
tussen vrijzinnigen en rechtzinnigen. Er
zijn twee principes van openbaring, na
melijk die zegt dat God in Christus zich
zelf objectief heeft geopenbaard dat ook
door rechts-vrijzinnigen wordt onder
schreven, en die zegt dat openbaring eer
proces is van geestelijke bewustwording,
waar het dus vooral om het subjectieve
gaat; dat is het uitgangspunt,
links-vrijzinnigen.

Het tweede probleem is dat
Christusbelijdenis en de verzoening. De
ene kant ziet in Jezus Christus de reële
openbaring die verkondigt wat in een
natuurlijk mensenhart niet opkomt; de
andere groep ziet Jezus als de exempla
rische mens. het grote voorbeeld. Op
het punt van de verzoening gaat het
wezenlijk om de vraag of deze plaats-
bekledend is of alleen maar een vc
beeld van liefde, dus exemplarisch.

De derde vraag betreft de verhou
ding tussen het christelijk geloof
wereldreligies. Over deze punten zal het
De* sociologie gesprek gevoerd moeten worden. Maar,

volgens dr. Nijenhuis, dit gesprek kan
alleen dan zinvol gevoerd worden als
we eerst met elkaar binnen de ruimte
van de kerk gaan en elkaar hebben er
kend. Pas als men in een plaatselijke
gemeente elkaar gevonden heeft, kan het
gesprek beginnen.

Sprekend tot de aanwezige vrijzinni
gen besloot dr. Nijenhuis met de op
merking dat als dit gesprek zinvol wil
zijn hij het eens is met prof. dr. J.
de Graaf die gesteld heeft dat de vrij
zinnigheid oecumenischer, belijdender en
moderner moet worden. Vooral het eerste
en derde punt vormde later in het ge
sprek een punt van vrij uitvoerige dis-

Dr. A. de Wilde

De derde inleiding stond in het te
ken van onze verhouding tot de Refor
matie. De bekende vrijzinnige predikant
dr. A. de Wilde van Zaandijk sprak
over de vraag: „Zijn wij allen kinderen
van de Reformatie?" Zijn opzet was een
kleine reserve wakker te roepen ten aan
zien van de Reformatie. Naar zijn me
ning richtte deze zich vooral tegen het
sacramental isme, (waarbij de kerk het
neil uitreikt in de sacramenten) en het
papalisme (met het oppergezag van de
paus van Rome) van de kerk van de
middeleeuwen. Het is eer beweging die
naar de bronnen terug gaat. maar die
volgens dr. De Wilde toch veel uit de
traditie van de eeuwen heeft meege-

In de eerste plaats heeft de Reforma
tie niet de sacramenten maar de bij
ier één gesteld en dat terecht,

volgens dr. De Wilde, te ver

gegaan door het Woord te vereenzelvi
gen met de Heilige Schrift en die on
feilbaarheid toe te kennen. In haar pre
destinatieleer keerde de Reformatie zich
terecht tegen de goede werken, maar
is doorgeslagen. Ook nam zij de mens-
leer van de kerk der middeleeuwen over
met de nadruk op de erfzonde en de
onmacht van de mens en kwam zo tot
pessimistische mensbeschouwing.

1 de

Reformatie, waarin hij overigens veel
kon waarderen. Zijn conclusie was dat
de Reformatie terecht evangelische cor
recties heeft aangebracht, maar de
kerk mag naar zijn mening niet blijven
staan bij de Reformatie. Het ls niet nood
zakelijk te blijven spreken in termen
van de oude dogma's die de midden-
orthodoxie ook nog blijft verdedigen.

De inleidingen hebben de tongen los
gemaakt. Zij riepen instemming maar
ook verzet op. Dat wil niet zeggen dat
nieuwe wegen werden gevonden, maar
wel dat broederlijk gesproken werd
over de verschillen. Onmiskenbaar
drukte de inleiding van dr. Kr. Strijd
een zwaar stempel op de gesprekken,
zodat zij werkelijk gevoerd werden te
gen de achtergrond van de ontstellen
de geestelijke nood van onze tijd,
waarbij sterk naar voren kwam de
vraag: „Wat kunnen wij practisch
doen?"

Achttien komen
met nieuw hoekje

(Van onze kerkredactie)

„De Achttien" komen met een nieuw
boekje, dat moet dienen als leidraad
voor de gesprekken tussen hervorm
den en gereformeerden. Dit liet dr. Kr.
Strijd, een van de Achttien, zich za
terdag ontvallen tijdens de conferen
tie op „De Horst" over de verhou
ding van vrijzinnigheid en rechtzin
nigheid. De Achttien zijn de negen her-

beide grootste Nederlandse protestant
se kerken op gang -willen brengen.

Tevens zal dit boekje de toespraken be
vatten die prof. mr W. F. de Gaay
Fortman en prof. dr. H. Berkhof op
het congres van de Achttien in hel
voorjaar in Utrecht hebben gehouden.

Het boekje bevat vervolgens een arti
kel over samenwerking in verant
woordelijkheid. Daarin komt naar wij
vernemen de grondgedachte van hel
pleidooi van dr. Strijd: „Eerst samen
wat doen en dan vanuit een gezamen
lijke verantwoordelijkheid met el
kaar praten" sterk naar vori

Vervolgens bevat het boekje
belstudies over de kenmerken
kerk. Deze studies richten zich in het
bijzonder op het bijbelboek Handelin
gen. Er zijn in Nederland reeds een
paar honderd hervormd - gereformeer
de gespreksgroepen en dit boekje zal
een handleiding bieden voor de ge
sprekken van deze winter. Het wordt

evenals het eerste boekje

Achttien uitgegeven door uitgever
Ten Have in de Carillonreeks. Het ver
schijnt waarschijnlijk nog deze maand.

Vijf strofen gesproken op
het zilveren jubileum van
Dr. E. Diemer.

Vrijdag 2 november 1962.

Dit kan alleen de diepste feestvreugd wekken,
Dit maakt ons hart in blijdschap sterk,

Het telkens vreugdevolle her-ontdekken:

Wij zijn betrokken bij Gods bouwend werk.

Dit is een heilig en bezielend weten,

Dat elke dag ons hart vervullen moet.

Hoe kostbaar is de dag ons toegemeten,

Hoe zinvol wat men in Zijn opdracht doet.

Zo krijgen deze vijfentwintig jaren

Een diep're glans, die wonder houdbaar is.

Al. vlecht de tijd u zilver door de haren

Hij toch vernieuwt uw kracht en geeft u erfenis.

Wij die in hoop de jaren tellen
En onze zwakheid wegen elke dag;

Hij die u riep, Hij zal u blijvend vergezellen.
Uw werk, Zijn werk, wordt glorie op de j

Zo reik ik u de hand in feestelijk meebeleven.
Die roemt, die roeme in Zijn zegening.
Ons wordt in deze dag de wetenschap hergeven:
Zijn werk gaat voort, tot Zijn verheerlijking!

HERM. STEGGERDA.

Congres Ver. Ned. Blindenwezen

(Van een onzer medewerkers)

In ons land leven ongeveer 6.000
blinden, die na een scholing of
revalidatie trachten een nuttig lid
van onze samenleving te zijn.

Het is een verheugend teken, dat
vele zienden als „werkers voor de
blinden" deels beroepshalve, deels
als vrijetijdsbesteding of gedreven
door liefde tot de naaste, hun
arbeidskrachten en inzichten in
dienst stellen van de blinden.

275 van deze „werkers voor de
blinden", waarvan 35 uit België,
waren op 29 oktober jl. tezamen
gekomen voor een driedaagse
studieconferentie in het Troelstra-
oord te Beekbergen, om onder aus
piciën van de Ver. het Nederlands
Blindenwezen verschillende pro
blemen te bespreken betreffende
het leven van de blinde in de maat
schappij.

De algemene conferentieleider, de
heer W. C. A. Riem 'Vis heette in het
bijzonder hartelijk welkom de vertegen
woordigers van de ministeries van So
ciale Zaken en Volksgezondheid en van
Maatschappelijk Werk, benevens de bui
tenlandse gasten.

Dr. A. v. Mok, chef van het bureau
„beroepenstudie" van het „ministerie
van Soc. Zaken hield een boeiende en
leerzame inleiding over „de sociologi
sche benadering van de beroepen voor
de blinden".

Uitvoerig ging hij in op de moge
lijkheden van de 3 groeperingen van
blinden: 1. deniken; 2. denken en doen;
3. doen. Voor de eerste en laatste groep
is wel een goed arbeidsterrein te vinden,
maar vooral voor de op latere leeftijd
blind geworden personen is de midden
groep moeilijk in het arbeidsproces in
te schakelen. Hij deed enige suggesties
voor deze middengroep en zag goede
mogelijkheden in de communicatiebe-
roepen zoals: informatie, maatschappe
lijk werker, tolk. Mits een blinde daar
toe begaafd is en een goede opleiding
heeft gehad, kan hij heel goed een be
roep uitoefenen, dat op het horen is in
gesteld, zoals muziekkritikus of recen
sieschrijver van radioprogramma's. Bij
het kiezen van een beroep moet de
blinde met beide benen op de grond
staan en hij moet bedenken, dat men
beter een goede masseur kan zijn, dan
een slechte jurist.

Kansen

Over het algemeen zijn de kansen
voor blinden in het buitenland gunsti
ger. In Finland zijn talrijke blinde mas
seurs en in Duitsland zijn momenteel
ruim 40 blinde rechters. Dit laatste vindt
zijn oorzaak in de denazificatie van het
gerechtelijke apparaat aldaar.

de verschillende dis
cussiegroepen was zeer levendig, daar
in elke groep vogels van diverse plui
mage waren samengebracht, zoals on
derwijzers en andere krachten van de
instituten van Bussum, Grave, Haren en
Zeist, maatschappelijke wenkers, ambte
naren van het gewestelijk arbeidsbu
reau en afgevaardigden van blindenor-
ganisaties.

Een tweede hoogtepunt van deze con
ferentie was de inleiding van Mej. G. v.
Beveren, stafdocente aan de sociale aca
demie te Amsterdam, die op intelligen
te wijze en met veel begrip en toe
wijding sprak over „de blinde in het
maatschappelijk werk".

Na een historisch overzicht van het
maatschappelijk werk, gegrond op de
Armenwet van 1854 en 1912, wees zij
op de veelzijdigheid van deze sociale
arbeid en was van mening, dat met lief
de voor het werk en met deskundigheid
de blinde zeker een plaats als maat
schappelijk werker zal vinden. Met na
druk onderstreepte zij de behoefte aan
vrijwillige maatschappelijke werkers.

De heer F. J. 'A. v. Schendel, direc
teur van het Revalidatiecentrum „De
Schansenberg" te Loenen, wandelde in
een theoretisch betoog over „de blinde
als huwelijkspartner" om de problemen
heen. Op een vraag uit een der dis
cussiegroepen of de sexuele voorlich
ting op de instituten ook imperatief is
voorgeschreven, kon de inleider geen
antwoord geven en de afgevaardigden
van de blindeninstituten bewaarden een.
opvallend stilzwijgen.

Aan de hand van een ingerichte ten
toonstelling van technische hulpmidde
len voor blinden vertelde dr. R. v. Wa-
geningen enige bijzonderheden, doch hij
bleek totaal onbekend te zijn met de
methode om blinden het gewone hand
schrift te leren schrijven. Op de insti
tuten wordt in enkele incidentele geval
len een blinde het schrijven van zijn
handtekening geleerd. Ook hierin is Ne
derland ten achter bij het buitenland.
Bij het Montessori-onderwijs in ons land
wordt aan de ziende kinderen het schrij
ven ook geleerd via de tastzin en het
zou op de instituten aan blinde kin
deren geleerd kunnen worden op deze
wijze hun handtekening te schrijven.

Prof. Dr. W. E. Vliegenthart te
Utrecht wees in een warm betoog
over de meervoudig gehandicapte blin
de op het gebrek aan verpleegruimte in

Mevr. Chaillet uit 's-Gravenhage ver
telde over de blinde dames die met veel
doorzettingskracht cursussen volgen be
treffende koken en naaien. In de prak
tijk is gebleken dat zij na ernstige
scholing zelfstandig het huishouden kun-

Zoals gewoonlijk was er des morgens
een ochtendwijding voor de protestantse
en een aparte dienst voor de rooms-ka-
tholieke conferentiebezoekers. Doch op
de laatste morgen leidde pater Broesee
de ochtendwijding van protestanten
waaraan spontaan door de rooms-katho
lieken mede werd deelgenomen. Dit sa
menzijn viel op „Hervormingsdag".

and geleden op het

van de universiteit van Oxford, in de
Amerikaanse staat Mississippi, rond de
toelating van de negerstudent James
Meredith hebben voorgedaan, van de
universiteit verwijderd. Van de zijde
van de universiteit is meegedeeld, dat
de studenten door een rechtscollege
van de universiteit onder meer schuldig
waren bevonden aan het bezit van ge
vaarlijke wapens, het bezit en gebruik
van explosieve stoffen en aan dronken
schap en vechten.

Brroepingswerk

Dr. De Wilde daagt
dr. H. M. Kuitert uit

Op het congres op de Horst over de
verhouding vrijzinnig-rechtzinnig
heeft dr. A. de Wilde de vrijzinnige
predikant zijn onlangs gepromoveer
de gereformeerde collega dr. H. M.
Kuitert uitgedaagd bij de synode van
de Gereformeerde Kerken een grava
men in te dienen tegen artikel een
van de Nederlandse Geloofsbelijdenis.
Dr. De Wilde had grote waardering voor
het proefschrift van dr. Kuitert, die er
cum laude op promoveerde bij prof.
dr. G. C. Berkouwer, over de mens-
vormigheid Gods; Daarin heeft deze
kritiek geleverd op de Grieks-filosofi
sche invloeden op het zogenaamde
Godsbeeld. Deze invloeden hebben er
toe geleid dat wij onszelf een inzicht
over God hebben gevormd dat lang
niet altijd in overeenstemming is met
het beeld dat de bijbel ons tekent.
Volgens dr. De Wilde komt dit in het
bijzonder uit in artikel een van de Ne
derlandse Geloofsbelijdenis, waar ge
zegd wordt: ..Wij geloven allen met
het hart en belijden met de mond. dat
er is een enig en eenvoudig geestelijk
Wezen, hetwelk wij God noemen:
eeuwig, onbegrijpelijk, onzienlijk, on
veranderlijk. oneindig, almachtig, vol
komen wijs. rechtvaardig, goed en een
zeer overvloedige fontein aller goe-

Vooral de uitspraak „onveranderlijk"
zag dr. De Wilde in strijd met de bij
belse gegeven; terwijl de uitdrukking
„fontein aller goeden" regelrecht uit
de Griekse filosofie tot ons is gekomen.
Als het dr. Kuitert ernst is met zijn
proefschrift zal hij tegen deze uit
spraak een gravamen moeten indienen,
aldus dr. De Wilde, die dit in het jong
ste nummer van het vrijzinnige blad
„Kerk en Wereld" ook heeft geschre-

Rectificatie: In on

de behandeling van
blad van 24 oktober
pen. Hier werd voor zandgrond
kruiwagen Thomas-slakkenmeel
vierkante meter voorgeschreven. Dit is

iord inzake Vraag: Nergens kunnen wij het
zon in ons boekje „Sikko de woonwagenjongen"
fout geslo- krijgen. Weet U misschien welke mo
gelijkheden er zijn?

Antwoord: Informeer eens bij lees
bibliotheken en openbare en christe-
bij

Antwoord: De bekende Nederlandse
schrijver mr. Jacob van Lennep werd
24 maart 1802 te Amsterdam geboren
en stierf 25 augustus 1863 te Ooster
beek. Zijn vader was de bekende filo
loog David van Lennep. In 1824 pro
moveerde hij te Leiden in de rechten
hij werd in 1826 rijksadvocaat, te-
curatoren

5 secretaris i

Jeugd, Badhuis-
s in kade 27, Scheveningen.

;den Vraag: Welke kevertjes zijn dit? De Atheneum te Amsterdam. Van 1853 tot
heeft mén nog even de tijd om met donkere ving ik in januari en de lich- 1856 was hij voor de conservatieve par-
deze rectificatie rekening te houden. Wij te een dezer dagen. Weet u ook het tij lid van de Tweede Kamer. Van
bestrijdingsmiddel?

Brieven, die niet voorzien zijn
pan naam en adres, kunnen niet
I beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet I
onderling met elkaar verband
houden, moeten in afzonderlijke
brieven worden gesteld-

zijn historische i
Antwoord: Het zijn een soort lieve- kend: De Pleegzoon, de
voorhanden is, is 50 gram a.s.f. per heersbeestjes, coccininella septem pu- kema en de lotgevallen i
vierkante meter ook goed.

Vraag: Een man is

bed. Beiden trekken A.O.W. en Deze beestjes zijn onschadelijk

ieder ontvangt evenveel als een onge- de

huwde vrouw of man. Wanneer de r
komt te overlijden, erft dan dc
hem?

het huisraad. De larven genoot

de serie Onze Voorouders

grote populariteit.

zijn echte bladluisverdelgers. Vandaar Vraag: Als ik de kap van de kin- onderscheid?

wegens hun diensttijd worden beloond?
o.m. De- Als een eenvoudig iemand 50 dienst-
s van De- jaren heeft, krijgt hij een bronzen me-
Ferdinand daille, een ander, die iets hogere rang
heeft, een zilveren, een derde een gou
den, enz. Het gaat er toch niet om
wie je bent, maar of je trouw je
dienst hebt vervuld. Waarom dan dat

veel bij planten ziet en ook derwagen enige tijd naar beneden heb
,n fy. - - -

moet laten leven. Waar veel lieveheers-

Antwoord: De langstlevende echtge- beestjes voorkomen, kunt

noot i zowel de man als de vrouw) dus,

zijn, dat er ook bladluizen op de

de vooroverledene, tenzij deze planten huizen. Zij zijn dus zeer nut-

testament anders bepaalt

Vraag: Hoeveel malen zijn Noord-en
Zuid-Amerika groter dan Nederland?
Hoeveel inwoners hebben beide delen

tig. Dr. Fop I. Brouwer vertelt, dat
er duizenden soorten zijn. Het is op
zienbarend hoeveel ongedierte door de-

plekken. Haal ik
boenwas over, dan zijn
Dat laatste is natuurlijk erg lastig,
vooral als we op reis gaan en de kap
moeten laten zakken. Je hebt na-

wordt opgeruimd. Zij zijn tuurlij-k niet altijd

Amerika en hoe groot is het per- daarom bijzonder geschikt als natuur- Is
centage gekleurden?

Antwoord: Nederland is 33 328 vier
kante kilometers groot. Noord-Ame-
aagH^Ï Midden Amerika

2.732 422. Zuid-Amerika 17.999.000. Ca- ken

lijke bestriiders van ziekten en plagen.

Vraag: Hoe luidt de basisformule van
de Wereldraad van Kerken?

'»ord: „De Wereldraad

andere mogelijkheid?

Antwoord: Wij raden
eens schoon te maken met een lapje
met wat terpetijn. Wanneer de kap
droog is, moet u deze nogmaals

bevolking

kerken gen met

Antwoord: De enderscheidingen stam-
vroegere tijden, toen de stands
groot waren. De
d en de opvattin
gen zijn sterk aan het veranderen, ter
wijl aan de andere kant tradities een
taai leven hebben. Dit merkt men ook
bij de titulatuur. De een wordt aan
geschreven als weledele heer. de an
dere als weledelgeborene of weledelge
strenge en zo gaat het voort in grote
verscheidenheid. Zelfs in Rusland kan
men hiertegen niet op en men reikt
onderscheidingen uit, die voor partijle-

die de Heer Jezus Christus naar de tisch wasmiddel

synte- den hoger

niet-leden.

35.000 eskimo".

Indianen. De bevolking der Verenigde pelijke roeping trachten
Staten is 150.200.000. waarvan

128.884.000 „blank". Er zijn 14,4 mil
joen negers, 402.000 Indianen, 87.000
Chinezen, 131.000 Japanners.

Amerika telt ongeveer 50 mllj

vervullen oorzaak van de plekken ligt namelijk

het feit, dat

Vergeet echter niet. dat i
schillende onderscheidingen ontvangt,
maar veelal in dezelfde orde. Het is
overigens wel interessant na e gaan

de regen hoe dit alles zich later ontwikkelen zal.

heeft gewandeld, de kap nat heeft

Vraag: Kan de blauwe iris in de ten zakken. In de daardoor gevormde derscheid reeds sterk naar voren, toen
Midden tuin overblijven en kunnen viooltjes plooien is het gaan broeien, waardoor de bemanning van het eerste Indië-

len,

het meerendeel bestaat staan?

winters in de tuinbedden blijven

negers. Antwoord: Laat het blad afsterven inkt uit linnengoed verwijderen?

i dek de Iris met wat turfmolm. Dek

len ook gekleurd bloed hebben, loopt de viooltjes tegen vorst met wat turf-

nihil tot 15 pet. uiteen. Zuid- molm tussen de planten en leg bij spiritus en alcohol. De resten kan

Amerika heeft 109 miljoen inwoners, straffe wind
Ook hier is het evenals in Midden

Amerika onbegonnen werk om na te
gaan hoeveel er „blank" zijn en hoe
veel „gekleurd".

verwijderen
een bleekmiddel.

Vraag: Waarom wordt i

vliegtuig onderling verschillende onder-
merk- scheidingen ontving.

Vraag: Kunt u het spinnende geluid
van een kat verklaren?

Antwoord: Een Lat spint over het al
gemeen als hij het naar de zin heeft,
nodig met Het is een uiting van welbehagen. De
geleerden zijn het er nog niet over
zoveel on- eens hoe dit geluid wordt voortgebracht.

Vraag: Kunt u de levensbeschrijving derscheid gemaakt bij onderscheidin- Er zijn wel veel verklaringen

geven van Jacob vaxi Lennep?

gen tussen verschillende mensen, die is nog geen definitief antwoord.