Toxopeus ziet niets in
uitkering ineens
ijk MUITERIJ
Eindelijk V.N.-
hoofd voor
Nw.-Guinea
„Redelijke oplossing
overheidspensioenen'
Zwart is modekleur
voor de tassen
|U DE GROTE
If BOUNTY
Regering zoekt naar ander
systeem onderscheidingen
15
VRIJDAG 19 OKTOBER 1962
Ambtenarensalarissen
DE vaste Tweede-Kamercommissie voor binnenlandse zaken heeft gis
teren aandrang op minister Toxopeus uitgeoefend om te overwegen
of aan de lagere en middelbare ambtenaren een uitkering ineens kan wor
den verstrekt, zulks bij wijze van compensatie voor het ontbreken in de
overheidssector van winstdelingsuitkeringen zoals het vrije bedrijf die
kent. De minister bleek weinig voor deze gedachte te voelen. Hij vreesde
repercussies in het bedrijfsleven, dat nog niet voor de helft toe is aan
winstdelingsregelingen. Wel kon hij meedelen, dat over enige weken in
het georganiseerd overleg zal worden gesproken over de naberekening
de „trend", waarop de algemene salarisverhoging voor de ambtena
ren per 1 januari 1962 is gebaseerd.
Dan zal worden uitgerekend, hoeveel
het overheidspersoneel bij die verhoging
tekort is gekomen als gevolg van een te
lage trend-prognose. Het vastgestelde te
kort zal, zoals elk jaar het geval is, wor
den uitgekeerd. Het werkt ook door in
de verhoging voor 1963.
De algemene vraag in de commissie
was waarom de definitieve vaststelling
van de trend dit jaar zo laat plaatsvindt.
De minister antwoordde, dat een aantal
ca.o.'s, die vóór 1 juli jl. van kracht had
den moeten worden, pas in september zijn
gaan werken. Daardoor kon niet eerder
Dam-vraag 304
(Eerste publicatie)
De laatste zet van zwart, 3440,
lijkt in dit probleem zeer sterk. Niets
is minder waar, wit wint op geraf
fineerde wijze doordat meer dan één
weg geen bij-oplossing open
Wit is aan zet.
Schaak-vraag 304
Het eindspel van de Rus Gorgiew
had als opgave: wit speelt en wint.
De stand was, wit: Kfl, Tgl, Lh4;
zwart: Kh8, Ld8, Pe7. Het gaat zo:
1 Lh4f67, Kh8h7 2 Tgl—g7f,
Kh7h6 3 Tg7—f7!, Kh6—g6! 4 Tf7—
f8, Pe7c6 5 Lf6xd8. Kg6—g7! 6 Tf8—
e8, Kg7—f7 7 Te8—h8, Kf7—g7 8 Ld8
ffif. Kg7xf6 9 Th8h6j. Op 3
Pe7c6 volgt 4 Lf6xd8, Pc6xd8 5 Tf7
d7, eveneens met stukwinst.
Bridge
Het juiste bod in het u voorgelegde
biedprobleem, is: 1 harten.
Dit waagstukje werd in de praktijk
door de Oostspeler toegepast en leidde
tot een aardig succes.
Weliswaar lieten Noord-Zuid zich
niet afschrikken en boden door tot b
schoppen, maar voor West lag de uit
komst toen voor de hand.
Ziehier de volledige kaartverdeling.
A 9 5
C? 6 4
A V 9 2
H V B 7
B 10
C A 10 9 7 3
Ó853
+643
H V 8 6 3
9V B 8
O H 4
A 8 2
Vol vertrouwen startte West met
een kleine harten en Oost-West maak
ten met hartenaas-heer het maximale
aantal slagen!
Aan de andere tafels kwamen
Noord-Zuid eveneens in een hoog
schoppencontract terecht, maar daar
hadden de Oostspelers in alle talen
gezwegen.
Het resultaat? West kwam niet met
harten uit en Zuid maakte steeds 12
slagen!
JACK DIAMOND.
Dambord-puzxel
beeld verkregen worden van de
trend, die immers de gemiddelde loon
stijging in het vrije bedrijf is, gemeten
naar de c.a.o.'s. De socialist Blom liet
gistermiddag duidelijk merken, dat hij
de trend een onjuiste maatstaf vindt
voor het beleid ten aanzien van de amb
tenarensalarissen. De overheid, zo zei hij,
moet een eigen salarisbeleid voeren. De
minister hield hem echter voor, dat dit
een verstoring van de verhouding met
het bedrijfsleven tot gevolg zou hebben.
.Ben ander systeem dan dat van de trend
heeft niemand mij nog aan de hand kun-
sn doen", zo stelde hij vast
De kwestie van de „winst"-uitkering
..ïeens aan het overheidspersoneel moet
volgens de minister gezien worden in het
licht van wart vandaag aan de dag in het
vrije bedrijf mogelijk is. Zoals bekend
staat de regering thans een loonmatiging
voor. Met het oog daarop tracht ze ook
het aantal winstdelingsregelingen in het
bedrijfsleven te drukken. Daarom kan de
overheid voor haar eigen personeel niet
toestaan wat ze anderen probeert te ver
hinderen. Als ze nu de ambtenaren een
uitkering ineens zou gaan geven, zou het
bedrijfsleven daar onmiddellijk op reage-
door het aantal winstdelingsregelin
gen op te voeren, wat schadelijke econo
mische gevolgen zou kunnen hebben.
Motie
De socialist Blom, die geen goed woord
eer had voor het bezoldigingsbeleid van
de minister, kwam gistermiddag met een
ontwerp-motie, waarin hy de regering
verzocht op korte termijn althans vóór
Kerstmis de lagere en middelbare
ambtenaren een uitkering ineens te ge
ven. Uitgangspunt van deze uitspraak
was, dat genoemde ambtenaren een
larisachterstand hebben, die ten spoedig
ste ingelopen dient te worden. De motie
kwam niet in bespreking. Ze zal eerst
tijdens de plenaire Kamervergadering
over de begroting van binnenlandse za
ken ingediend en bespiroken kunnen wor
den.
De heer Blom sprak van tweeërlei
rechtsbedeling bij de ambtenarensalaris
sen. De hogere ambtenaren worden wél
met het bedrijfsleven vergeleken en dien
overeenkomstig betaald, de lagere er
middelbare niet. De heer Smallenbroek
(a.r.) gaf de socialist daarin volkomen ge
lijk, maar voor het overige vond hij de
kirtiek van de P.v.d.A.-woordvoerder op
het bezoldigingsbeleid „wel erg overtrok
ken". Onder de kabmetten-Drees hebben
we immers hetzelfde beleefd. De
ter dankte de anti-revolutionair voor
deze steun. Hij bestreed met nadruk de
stelling, dat de ambtenaren door dit ka
binet stiefmoederlijk zouden zijn bedeeld.
Er werd gisteren ook gesproken
de werkwijze van het georganiseerd
leg in ambtenarenzaken. De minister zal
hierover een nota aan de Kamer zenden.
Het stuk zal eerst nog in de centrale
commissie voor g.o. besproken worden.
Met klem wees de bewindsman het ver
wijt van de hand. dat hij het g.o. niet
belangrijk zou achten, „Anders zou ik
mij daar niet zoveel hebben laten zien",
zo merkte hij op.
Van verschillende kanten pleitte men
voorts voor afschaffing van werkclassifi-
catie en prestatiebeloning. De minister
onthield zich van concrete uitspraken
over dit onderwerp. Ook reageerde hij
nauwelijks op het verzoek om de ge
meenteclassificatie ,je reinste wille
keur". volgens de heer Smallenbroek
nu eindelijk eens op te ruimen Als af
bouw van dit systeem mogelijk is, zal
die volgens de bewindsman worden be
vorderd.
Politie
Nu de aanstellingsleeftijd voor de po
litie wordt verlaagd en de aanstelllngs-
eisen worden verhoogd, zal waarschijn-
neer kunnen worden gedaan aan de
mentale opleiding van het politieperso
neel, zei minister Toxopeus met name
tot de heren Kodde (s.g.) en Noordenbos
(pac. soc.). Beide heren hadden ongerust
heid over sommig optreden van de poli
tie geuit, zij het dat zij verschillende uit
gangspunten kozen.
De heer Kodde bleek ongerust over de
toeneming van het aantal strafbare fei
ten, terwijl dikwijls geen politie beschik
baar is om in te grijpen. De heer Noor
denbos beklemtoonde aan de andere
kant, dat de politie bij haar optreden
rekening moet houden met de rechten
de burger. Minister Toxopeus
de dit onderwerp een lastige zaak
dat de vreedzame burger ook iemand
kan zijn, die de politieman tot. het uiter-
e heeft getergd.
Vrij algemeen was men het
eens. dat de jongste salarismaatregelen
voor het politiepersoneel van gunstige
invloed zijn op de waardering van hef
politieberoep. De minister werd vooi
deze maatregelen geprezen.
Brandweer
Over de brandweersalarissen zei d<
minister, nog dit jaar een advies van d<
Centrale Commissie voor het Georgani-
seerd Overleg te verwachten. De heren
Beernink (c.h.) en Geertsema (lib.) deel
de de bewindsman mee. dat de meest ge
wenste sterkte van de reservepolitie nog
Een hachelijk moment brak aan, toen
ir. Geertsema vroeg, of het geoorloofd
is, dat sommige gemeenten
vepolitiemannen meer dan een gulden
per oefenavond betalen. Na enig over
wegen antwoordde mr. Toxopeus: „Eigen
lijk niet", waarop voorzitter Bomroer rea
geerde met: „Dit antwoord is duidelijk'
Meer geld dus voor de reservepolitie in
Wassenaar, waar mr. Geertsema burge
meester is?
Een politiek aspect kreeg deze com
missievergadering, toen de heer Frans-
(soc.) meedeelde, dat hij de Kamer
voltallige vergadering misschien
uitspraak zal vragen over de praktische
resultaten van het verfijningsbeleid
de gemeenten. Hij zei dit, toen ov<
gemeentefinanciën werd gesproken. De
minister reageerde met de toezegging,
spoedig mogelijk te zullen laten weten,
wat de verfijningen, die de Financiële
Verhoudingswet mogelijk maakt,
Aan te nemen is dat de vroegere Per
zische diplomaat dr. Djalal Abdoh zal
worden benoemd tot administrateur voor
do V.N. in Nieuw-Guinea.
De Nederlandse regering heeft zijn
benoeming door Oe Thant reeds goed
gekeurd. Goedkeuring van de zijde van
Indonesië wordt verwacht, zo deze goed
keuring al niet is gegeven.
De heer Abdoh is permanent verte
genwoordiger bij de V.N. van Perzië ge
weest. Hij geniet grote bekendheid ón
der V.N.-diplomaten en heeft reeds
aantal opdrachten voor de V.N. uitge
voerd, waaronder het toezicht op volks
stemmingen in Afrika.
Volgens welingelichte kringen zal de
officiële bekendmaking van de benoe
ming van de heer Abdoh binnen enke
le dagen volgen.
Prins Bemhard
bezoekt Spanje
Prins Bemhard is gisteren na eer
directe vlucht uit Amsterdam aangeko
men op de Spaans-Amerikaanse lucht
macht-marinebasis Rota in het zuiden
van Spanje.
De Prins zal verscheidene dagen door
brengen in Jerez als gast van Aurelio
Segovia, een rijke landeigenaar. Prins
Bernhard, die vergezeld wordt door
twee leden van zijn gevolg, werd bij
aankomst verwelkomd door de burge
meester van Jerez, Tomas Garcia Fi-
guereras en door zijn gastheer, met wi<
hij per auto naar Jerez reed.
De Prins zal tijdens zijn verblijf deel-
jachtpartij die te zijner
Minister Toxopeus in commissie:
(Van onze parlementsredactie)
Minister Toxopeus heeft de Centrale Commissie voor Georganiseerd
Overleg in Ambtenarenzaken gisteren schriftelijk op de hoogte gebracht
van het voorlopig regeringsstandpunt ten opzichte van de samenloop van
de overheidspensioenen met A.O.W. en A.W.W. en de aanpassing van deze
pensioenen aan het bezoldigingspeil (welvaartsvastheid). Dit standpunt is
verwerkt in voorstellen, waarover het g.o. advies zal moeten uitbrengen.
In de openbare vergadering van de Tweede-Kamercommissie voor bin
nenlandse zaken wilde de minister gisteravond niets meedelen over de in
houd van zijn brief aan de centrale
deling, dat voor beide problemen eer
De minister hoopte en verwachtte, dat
de adviesaanvrage na ontvangst waar
van de regering pas haar definitieve
standpunt zal bepalen om vervolgens
wetsvoorstellen bij de Kamer in te die
nen door het g.o. met voorrang zal
worden behandeld. Een regeling van sa
menloop en waardevastheid zal eerder
zijn beslag moeten krijgen dan de nieu
we Pensioenwet, waarvan het vooront
werp reeds in augustus aan het g.o. ter
beoordeling is voorgelegd. „Een (ge
combineerde) oplossing van beide pro
blemen (samenloop en welvaartsvast
heid) is nil nog mogelijk", aldus de mi
nister. HU stelde voorts een regeling
voor de pensioenen van invalide ambte
praktijk voor de gemeenten betekenen. ere wordt georganiseerd.
(Van onze moderedactrice)
Tas een handschoenen zijn uit
praktische overwegingen al noodza
kelijk voor iedere vrouw, maar bo
vendien bepalen ze in hoge mate het
totaal van de verschijning. Het is
dus logisch, dat er voor handschoe
nen en tassen evenzeer een mode-
bepaald wordt als voor de kleding.
Iin een kleine, maar bijzonder verzorgde
expositie heeft die stichting Lederwa
re nmode in het Cariltonihotell te Am
sterdam de jongste mode laten ziea
Opvallend is, dat nu Parijs het zwart
heeft gedecreteerd, ook de tassen voor
het overgrote deel zwart zijn. En dan
nog dikwijls van zwart lakleer of lsk-
plastic.
Als tegenigewicbt een knalrood, wat bij
een zwarte verechU'minig een vlammend
effect heeft. Wie per se niet aan zwart
wil, kan een keuze doen uit beige tin
ten van zandkleur tot mocca.
Vrijwel alle tassen hebben beugels, het
portefeuillemodel is na genoeg
dwenen. Populair moet de vleugeltas
worden, een gesloten binneiwak
aan weerszijden een open vak. De
buideltassen, gemaakt van soepel
nappa, hebben een bredere bodem,
waardoor de bergruimte nog groter
Vrijwel aJLle beugels zijn met leer be
kleed, dikwijls met hetzelfde als var
de tas. soms met het kostbare kroko
dil Metalen beugels zijn van fraai
smeedwerk en enkele houten beugels
worden gebruikt by sportieve model
len.
glad veulenbont (zwart)
Handschoenen
De handschoenen zijn langer van model
en b(j voorkeur afgezet met een randje
bont en dunr bont! We zagen zelfs
een paar met een nertsvelletje! Om
te huiveren bij de gedachte, dat
ze in tram of trein vergeet!
De elegante vrouw heeft overigens wel
meer op haar verlanglijstje staan dan
tas en handschoenen. Daar zijn bij
voorbeeld die beauty-cases, liefst 1
hetzelfde materiaal als de koffer
hoedendoos. Voor weekendistens
beauty-case. die als het ware de dub
bele bodem vormt van een weekend
tas. Alle flacons, potjes en doosjes
kunnen veilig mee en bovenin de tas
is genoeg ruimte voor lichte bai_
Voor grote reizen lichtgewicht kof
fers. die bestaan uit twee helften,
beide even groot. Aan de ene zijde
ruimte voor vier of vijf japonnen, die
FTHEKGOLVEN
N.R.U.-opdrachten
aan componisten
De N.R.U. heeft ter uitbreiding van
het hedendaagse Nederlandse orkest-
koorrepertoire het initiatief geno-
tot verstrekking van compositie
opdrachten voor orkestwerken aan Wil
Eisma, Hans Cox en Jan Wisse en voor
A Cappella koorwerken aan Rudof
Escher (Gemengd koor), Willem Vogel
cn L. van Rógtercn Altena (mannen
koor).
De eerste uitvoeringen van deze wer
ken zullen worden verzorgd door or
kesten en koren van de N.R.U.
Hij volstond met de mede-
„redelijke oplossing" is voorgesteld.
De heren Blom en Bakker (comm.)
waren er zeer ontstemd over, dat de mi
nister een gedachtenwisseling over de
kwesties van samenloop en waardevast
heid in de openbare commissie-vergade-
ring bij voorbaat had afgesneden door
's morgens zijn adviesaanvrag e bij het
g.o. in te dienen. Inderdaad weigerde
de minister elke informatie, daar de
zaak nu in het overleg is. De heren
Smallenbroek, Beernink en Weijters be
rustten hierin. Laatstgenoemde (zelf lid
van het g.o.) veronderstelde, dat de mi
nister in zlln voorstellen rekening heeft
gehouden met de verlangens van de
ambtenarencentrales. Anders zou hij niet
van een „redelijke oplossing" kunnen
spreken.
keurig gehangen kunnen wonden en
over een beugel teruggeslagen, aan
de andere zijde een etui voor lingerie
e.d. Voor de beren zijn er koffers spe
ciaal op de maat van kostuums.
Verder werd een schat van „snuiste
rijen" op het gebied van leer getoond.
Bijvoorbeeld een juwelenkistje met
zwart veulen bekleed, een picnicétui
met voQledri'g bestek, flaconnetjes voor
peper en zout. een eierlepeltje en
een ba'kmes. Een kleerhanger, waar
van het middengedeelte een schuiertje
is. De beide uiteinden kunnen toege-
telapt wonden en zijn dan de steel van
de borstel.
Een enigszins ovale schoenenzak, dlie een
paar schoenen kan bevatten en bedoeld
is om mee te nemen, wanneer men met
avondschoentjes of naaldhakjes mooi
wil zijn, doch er niet op wenst te wan
delen. In de vestiaire kan men dan
even van echoenen verwisselen en het
zaïkje met schoenen tegelijk met de
mantel afgeven. Voor heren een paar
manchetknopen met een inleg van kro-
kodüüeer of smalle rechte stropdasjes
van soepel leer.
Voor de teenagers schooltassen in 6tof-
nuiten, die het sjouwen met leerboe
ken tot een lust maken. Slechts tee-
nertassen, gemaakt van cocosweefsel
met leren klep en houten beugel Leken
ons minder geslaagd. Ze zagen
leuk genoeg uit, maar cocos is v
kleding en kousen bijzonder hard
stekelig en kan wel eens onaangename
verrassingen daardoor opleveren,
in het vooruitzicht, die geheel
analoog zal zijn aan de bestaande inter
im-regeling. Desbetreffende wetsvoorstel- Incident
len kunnen binnenkort tegemoet worden
gezien.
De Kamercommissie toonde zich gis
teren nogal kritisch over het pensioen-
beleld van de minister. De heren Weij
ters (kath. v.), Blom (soc.). Smallen-
broek (a.r.) en Beernink (c.h.) stelden 1°.
vast, dat de bewindsman met de oplos- i ™U^ririe hn.ef
sint van nijpende pensloenvraaeslukk.n Want redeneerde
onvoldoende haast heeft gemaakt, ter
wijl h(j toch tijd genoeg heeft gehad.
„U had knopen moeten doorhakken. Het
is een trieste zaak", aldus de heer Smal
lenbroek.
De kritiek richtte zich met name op
de geringe voortgang bij de totstandko
ming van de nieuwe Pensioenwet. Mi
nister Toxopeus beriep zich op de inge
wikkeldheid van de problematiek. De
vertraging was bovendien voor een groot
deel te wijten aan factoren buiten zijn
direkte bemoeiingssfeer die om een na
dere bezinning vroegen. In ieder geval
was er tijd nodig voor een grondige be
studering en voorbereiding. De heren
Smallenbroek (a.r.) en Blom (soc.) meen
den, dat als de definitieve Pensioenwet
nog lang op zich laat wachten, voor be
paalde punten (wachttijden, „generaal
pardon") een interim-regeling zou moe
ten worden getroffen. De minister voelde
daar niets voor. „De complete wet ligt
is. Met een spoedige totstand
koming is iedereen gediend. Door inter-
•maatregelen zou alleen maar nieuwe
vertraging ontstaan", zo zei hij.
Uitvoer hoger
dan invoer
De invoer bedroeg in september 1417
(vorige maand 1629, vorig jaar 1547)
miljoen, aldus het Centraal bureau voor
de statistiek, en de uitvoer 1479 (van.
1266, v. j. 1471) min. De uitvoer was 104
(v.m. 78) van de invoer. De invoer was
8% lager dan een jaar tevoren, de uit
voer hoge. Dit was de eerste maal
sinds oktober 1959 dat de handelsbalans
actief was, maar toen kwam dat door
vermeerdering van de uitvoer. Het
voersaldo sinds 1 januari was
(v. j. 2205) min.
Een buideltas in nappaleder met
beklede beugel en een lange hand
schoen met edelbont-
Het kwam in de avonduren nog tot
een incident tussen enerzijds de heer
Smallenbroek en anderzijds minister To
xopeus en diens partijgenoot Geertse-
(lib.). De a.r. woordvoerder meende
ongeveer wel te weten wat in de
het g.o. staat.
lij, 's ministers
geestverwanten prof. Oud, mevr. Stof-
fels-Van Haaften en de heer Geertsema
zelf hebben recentelijk hun duidelijke
voorkeur voor de welvaartsvastheid enz.
de overheidspensioenen uitgespro
ken („een liberale koerswijziging van
honderdtachtig graden"). Het standpunt
de minister zal daar wel mee over
eenkomen. Ja. de heer Smallenbroek
had zelfs sterk de indruk, dat er een
politiek samenspel op dit punt heeft
plaats gehad tussen de minister en de
drie genoemde V.V.D.-ers. „Die weg moe
ten we niet op. U moet het voortaan
handiger spelen. Waarom had u het ver
haal van de heer Oud niet in de memorie
toelichting op uw begroting kunnen
geven zo riep hij de bewindsman toe.
De heer Geertsema wond zich over de
uitlatingen van de a.r. spreker zichtbaar
hoorbaar op. Hij sprak van een felle,
onjuiste aantijging, die zonder enige
vorm van bewüs was geuit. Met grote
nadruk verzekerde by, dat hij niet van
de ministeriële plannen op de hoogte
geen Idee had van de inhoud van
de brief aan het g.o.
Minister Toxopeus bevestigde dit.
heb", zo verklaarde hij, „mijn standpunt
niet aan de betrokken partijgenoten i
gedeeld. Ik vind het bepaald onprettig,
ja, buitengewoon onaangenaam, dat de
heer Smallenbroek mij daarvan ver-
denkt en veronderstelt dat ik hem inbla
zingen heb gedaan. Over het hele pro
bleem van aanpassing en welvaartsvast
heid is trouwens al zoveel gezegd". De
heer Smallenbroek: „Het klopt imr
Als drie V.V.D.-ers hetzelfde verhaal
houden en het klopt met wat de m
ter zegt, dan is het toch niet zo d'
mij als ik zeg de indruk te hebben,
dat die drie Kamerleden goed zijn ge
ïnformeerd. Ik heb niet gezegd, dat ze
de inhoud van de brief aan het g.o. ken
nen. maar wel dat ze er van op de hoog
te zijn. Maar ik wil mijn conclusie nos
wel uitstellen tot de inhoud van die
brief bekend is".
Voorzitter Bommer maakte hierop eer
eind aan de woordenstrijd. Het hele in
cident was tekenend voor de levendig
heid van de commissie-vergadering, hoe.
gisteren ook wel een paar te
wijdlopige betogen werden gehouden.
Vooral de socialist Blom, die telkens
vergat dat hy niet voor een verkiezings
vergadering sprak, was daar sterk in
Toch wist de commissie op tijd klaar t«
komen. Het voorberaad over de begro-
binnenlandse zaken kon gister
avond worden afgsloten. zodat het wach-
nog op de plenaire Kamerverga
dering is.
Behalve de uit negen koppen bestaande be
manning bleken er zich aan boord van de „Bounty"
nog verscheidene mannen en vrouwen van Tahiti
te bevinden en ook Tarameiva en zijn twee
vrienden van Toeboeai waren mee uitgevaren. Een
van de vrouwen van Tahiti sprong bij het passeren
van het koraalrif over boord en zwom naar het
eiland terug. Een paar andere vrouwen kwamen
de volgende dag naar Christian toe. Zij waren van
het eiland Eimeo afkomstig, waar Christian hen op
hun verzoek aan land liet gaan. Zij brachten het
laatste bericht omtrent het lot van de „Bounty"
mee ,dat de wereld vele jaren aaneen te horen
kreeg.
Stewart en Heywood bleven in het huis van
Tippahoe wonen en leidden een aangenaam be
staan. Voorlopig maakten zij zich over de toekomst
niet bezorgd. Zij zouden maar op de komst van het
schip wachten, dat de Admiraliteit vroeg of laat
naar de vermiste „Bounty" zou laten zoeken, of
kapitein Bligh Engeland al of niet bereikte. Stewart
liet zich volgens Tahitiaanse zede met Peggy in de
echt verbinden. Heywood doodde de tijd met h"et
samenstellen van een woordenboek van de in
heemse taal, maakte met zijn inheemse vrienden
tochten door de bergen, baadde in 't heldere koele
water van de beek en deed op het strand aan de
inheemse spelen mee. Hij was verrukt van de vrij
heid en de schoonheid op het eiland.
Morrison koesterde andere geadchten. Hij be
greep heel goed, dat het jaren kon duren, voor
een schip het eiland aandeed en al die tijd wilde
h'ij niet doelloos rondlopen. Hij vatte het plan op
een zeewaardige boot te bouwen, waarmee hij
Batavia zou kunnen bereiken om vervolgens
scheep te gaan naar Engeland.
Dit plan vond bijval. Al spoedig waren de meeste
zeelui er geestdriftig voor en namen aan de bouw
deel. Gelukkig hadden zij een paar bekwame hand
werkslieden in hun gelederen. Norman en Mc
Wjgk OP DE
door
G(INTER SACKSE
Horizontaal woorden invullen die
verticaal dezelfde betekenis hebben:
1. plaats in Italië met marmergroe
ven, 2. witte populier, 3. lichte, geke
perde wollen stof, 4. zijtak Ebro, 5. al
vorens, 6. vreemde munt, 7. zijtak
^!'enretie8opkd"grens9 van Drenthe 'en llntosh de timmerlui, kuiper Hillbrandt en Cole-
OvariitsaL 'man, de geweermaker. Het duurde dan ook niet
lang of de kiel voor een boot van tien meter lengte
werd gelegd.
Morrissen was niet alleen degene, die het plan
had bedacht en de bouw leiding gaf, hij werd
tevens de commandant van de crew, die daar op
Tahiti regelmatig de dagtaak vervulde en in de
vrije tijd van de paradijsgenoegens genoot Vrij
heid was een mooi ding om ervan te profiteren
tijdens walverlof, maar het regelmatig leven vol
gens de wetten van de scheepsdisciplinë was hun
zozeer vertrouwd, dat zij er zich beter in thuis-
voelden. Zij verrichtten hun dagtaak als iets van
zelfsprekends, hesen elke zondag onder grote be
langstelling van de bevolking de vlag en hielden
hun godsdienstoefening.
De werkzaamheden vorderden goed en ieder had
zijn eigen bezigheden. Thomas Ellison was kok ge
worden en hij ontwikkelde een dergelijke be
kwaamheid in de edele kookkunst, dat men zijn
soepen evenzeer op prijs begon te stellen als zijn
grappen. De blinde zeeman Michael Bryne hielp
hem zo goed mogelijk en luisterde de maaltijden
met zijn muziek op, zoals hij dat vroeger by de
officieren aan tafel had gedaan. Soms liet hij
ook op feestavonden de snaren klinken en de
matrozen dansten op zijn muziek. Daarbij moesten
zij hun „dame" uit de eigen gelederen kiezen,
want de vrouwen en meisjes van Tahiti konden aan
de Europese muziek en manier van dansen maar
niet wennen. Maar zij waren gretige toeschouwers
en vermaakten zich kostelijk met het moeizaam
gehuppel. In het algemeen bestond er een harte
lijke vriendschap tussen de zeelui en de gastvrije
eilanders. Waidoeah, de broer van het voornaamste
stamhoofd en „koning" van Tahiti, Teinah, vertelde
Morrison een boeiend verhaal. De bedwelmende
awa, die hij in grote hoeveelheden dronk, had hem
loslippig gemaakt. Hij beweerde de man te zijn
geweest, op wiens bevel destijds bet ankertouw
van de „Bounty" was doorgesneden. Kapitein Bligh
had zijn taio Hay ward in de boeien laten slaan,
omdat tijdens diens wacht drie matrozen gedeser
teerd waren. Hij had gehoopt, zei Waidoeah, op
die manier zijn vriend aan de woede van de kapi
tein te kunnen onttrekken. En als Bligh het had
gewaagd, Hayward met de deserteurs te laten
afranselen, zou hij hem gedood hebben. Tijdens
de voltrekking van de straf had hij voortdurend
met een knuppel in de hand achter de kapitein
gestaan.
Maar overal tor wereld komen ongure elementen
voor. De matroos Thompson, met Ch'urchill de
enige op Tahiti, die daadwerkelijk aan de muiterij
schuldig was, was een grove en primitieve kerel.
In februari van het volgend jaar kreeg hij met een
aanzienlijke familie onenigheid over een meisje.
De broer van het meisje sloeg hem tegen de
grond en vluchtte. Thompson schoot daarna
eilander en zijn kind neer, die met de ruzie niets
te maken hadden. Uit angst voor de wraak van de
inheemsen verliet hij zijn woning op Kaap Venus
en zocht een schuilplaats bij zijn makker Ch'urchill.
Wapenmeester Charles Churchill was in een ge
bied ten zuiden van Matavai niet minder dan
stamhoofd geworden. Zijn taio, het rechtmatig
stamhoofd, was gestorven en Churchill had vol
gens Tahitiaanse zede zijn naam, bezittingen
ambt geërfd. Natuurlijk hielp hij daarna niet
meer bij de bouw van de boot.
(Wordt vervolgd)
r&aelcc/'
vanavond
praatje 19.10 Li
list 19.30 Radiokn
21.15 Koorzang:
19.5 OInstrumentaal
20.io In de muzeval <9e en
iding) 20 55 Licht ork (gr)
ik veiliger? 22.00 Muziek voor miljoenei
!ass gram 22.30 Nws 22.40 Wijd als d<
ereld. lezingen 23.00 InfiMgSB
mmationale I
•k Gaiideamus moderne koormuz
Lichte gram 23.55—24.00 Nws.
ersum II, 298 m. 19.00 V d kinderen
skoor.
.9.50 Dód
20.05 Ons geloof HHBIB
beslissingen, lezing (III) 20.20 Voordracht
20.45 Poëtische gast vrijhei"1
20 50 Wereld
laggesprek
beweging, lezing. VARA:
.00 Ned amus muz 21.35 Het sentiment
_.-hter het argument, klankbeeld 22 00
Lichte gram 22.15 Buitenl weekoverzicht
22.30 Nws. VPRO: 22.40 Verre-kijken, ge-
iprek (H). VARA: 23.00 Socialistisch nws
n Esperanto 23.10 Vergelijkenderwijs, mu-
:ikale discussie 23.55—24.00 Nwb.
GRAMMOFOONPLATENPROGRAMMA
DRAADOMROEP
Vrijdag 19 okti
liacomo Puccin
bedril'
>sca". opera in drie
3e bedrijf). Libretto
Giuseppe Giacosa en Luigi Illica. ge
baseerd op het drama van Victorien Sar-
berot
Mario del
"3e politie) Silvio Maionica (Cesare
Angelotti) Fernando Corene (De koster)
Piero dl Palma (Spoletta. agent van po
litie) Giovanni Morose (Sciarrone. gen
darme en cipier) Ernesto Palmerini (Een
herdersjongen). Koor cn Orkest Igg
vanavond
dokter, TV-film.
Programma voor morgen
Morgengebed cn overweging 8.00 Nws 8.15
Lichte gram 9.00 DJinn. gevar progr 12.30
Meded ten behoeve van land- en tuin
bouw 12.33 Lichte gram 13.00 Nws 13.15
Platennleuws 13.20 Musicerende dilettan
ten 13.45 Franse les 14.05 V d jeugd 15.00
Promenade-ork en soliste 16.00 Als de
dag van gisteren, kroniek van het leven
16.30 Licht ensemble met solisten 17.00
V d Jclgd 17.15 Goudcnplatcn cabinet 17.30
Boekbespr 17a40 Instrumentaal licht octet
18 00 Kunstkroniek 18.30 Corte Metten,
liebt progr 18.50 Praatje voor politieke
voetgangers.
Hilversum II, 298 m. VARA: 7.00 Nws
7.10 Ochtendgym 7.20 Socialistisch strijd
lied 7.23 Lichte ochtendklanken (gr) (om
7.35 Van de voorpagina, praatje) 8.00 Nws
postdulvenber cn socialistisch strijdlied
8.18 Muzikale ochtendpost (gr) 8.40 Dilet
tantenkoren uit Groot-Brittannië 9.00
Oochlcndgym v d vrouw 9 10 Klass gram
VPRO: 10.00 Samen thuis, praatje 10.05
Een brief uit Galllca. lezing. VARA: 10.20
13.15 VARA-Varla 13 20 Liet
13.45 V d Jeugd 14.20 Rac"
Eva Bonheur. hoe
TELEVISIE
no 1937 16 05 De Jack Bennv-shof 16.3<
De laa
V d kinderen (—17.30) 19.30 De
TV-film 17.00
-9.30 De avon-
Ivanhoe. TV-film. NTS: 20.00
weerovcrzlcht KRO: 20.20
in Scotland Yard.
TV-film 22.55—24.00 Eurovisie: Wereld-
kampioenschar
(Van onze parlementsredactie)
T^R is thans overleg gaande,om te
-®-J komen tot een ander systeem
voor het toekennen van koninklijke
onderscheidingen. Deze mededeling
deed minister Toxopeus gisteravond
in de openbare Tweede-Kamercom
missie voor binnenlandse zaken in
antwoord op een vraag van de heer
Scheps (soc.).
Deze hekelde het huidige systeem, dat
zi. uitgaat van een verouderde klasse
opvatting omdat het „onderscheid maakt
in de onderscheidingen". Waarom komt
b.v. een hoofcommies a priori niet in
aanmerking voor de onderscheiding die
men aan een referendaris pleegt te
g Mr- Toxopeus onderstreepte, dat het
bestaande stelsel zeer ingewikkeld is.
Men zoekt thans een uitweg. In het ka
binet heeft men er zo zijn gevoelens
over. Over dc moeillikheden wordt over
leg gepleegd tussen de kanselarij en de
betrokken departementen met het mi
nisterie van binnenlandse zaken als co
ordinator. Meer wilde de minister er
niet van zeggen, maar een tevreden heer
Scheps zei met grote belangstelling de
resultaten van de nieuwe ontwikkeling
te zullen afwachten.
De kwestie van de koninklijke onder
scheidingen kwam gisteren in de com
missie ter sprake by de behandeling van
de laatste paragraaf („Verspreide onder
werpen") van de begroting van binnen
landse zaken. Mr. Toxopeus zegde de
heer Kodde (s.g.) toe met zyn ambtge
noot van justitie contact te zullen op
nemen ever de vraag of bioscopen zich
aan zedenbedervende reclame schuldig
maken. De heer Beernink (c.h.) kreeg te
horen, dat geen wetteiyke maatregelen
worden overwogen ter bescherming van
de Nederlandse vlag tegen misbruik, (op
haringkarretjes e.d.) Strafvervolgingen
zullen terzake grote moeiiykheden baren.
De minister beloofde de heer Scheps,
dat hy de Kamercommissie t.z.t zal in
lichten over wat zich rond de schade
claims van de gemeente Nymegen heeft
afgespeeld Omdat deze zaak sub judice
is. zwegen minister en commissie erover.
Merkwaardig genoeg stelde ook geen der
leden vragen over het ontslag van de
directeur gemeentewerken van Deventer,
die door het gemeentebestuur met ruim
een ton is afgekocht. Dit punt stond wel
op de agenda.
Nadat ook de begrotingen voor 1963
van het Provinciefonds en het Staats
drukkerij- en Uitgeverybedrijf waren be
handeld. besliste de commissie op voor
stel van voorzitter Bommer dat de deze
week in voorberaad besproken begro
tingshoofdstukken voldoende zyn voor
bereid «oor de bespreking in de voltal
lige Kamervergadering. De heer Bommer
constateerde daarop, dat dc allereerste
proefneming met het systeem van open
bare commissievergaderingen naar alge
meen inzicht bevredigend is verlopen-
De behandeling kon binnen de daarvoor
vastgestelde termyn ten einde worden
gebracht zonder dat spreektijdrantsoe
nering behoefde te worden ingevoerd.
Ambtenaar klaagt
chef aan wegens
bedreiging
De heer F. Savi, ambtenaar by de ge
meente-plantsoenendienst in Nymegen,
heeft by de politie te Nijmegen een aan
klacht ingediend tegen zUn chef de heer
A. van E., die hem met zwaar lichame-
lyk letsel zou hebben bedreigd.
Volgens de heer Savi stonden hy en
enkele collega's maandagmiddag op het
trottoir bij de uitgang van de kwekerij
met elkaar te praten toen Van B in zyn
auto met grote snelheid rakelings langs
het groepje mannen reed. Dat hy daarby
met zyn auto op het trottoir zou zUn ge
komen. wordt tegengesproken.
De heer Savi heeft hedenmorgen te
genover de politie verklaard, zich ern
stig bedreigd te voelen door zyn chef,
die hem al eens eerder telefonisch zou
hebben medegedeeld dat hem „iets te
wachten" stond. Dit naar aanleiding van
een getuigenis dat de heer Savi bijna
drie jaar geleden tegenover de politie
aflegde, toen deze een onderzoek instel
de naar vermeende onregelmatigheden
by de plantsoenendienst te Nymegen. Dit
onderzoek heeft destyds niet geresulteerd
in een strafvervolging. De onderlinge
verhoudingen by de plantsoenendienst
zijn zeer gespannen gebleven.
