Jlieuure gCriJtsdje Gfouraitl
Toelating Meredith
eist 2 slachtoffers
flntr
Commentaar
Generaal Walker gearresteerd
Kans dat Schirra ruimte
in gaat vijftig procent
Nederlanders welkom
in Indonesië
Gijzeis vraagt advies
over koelkastenacties
DINSDAG 2 OKTOBER 1962
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 1819 u.
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
Drieënveertigste jaargang no. 12596
CHRISTEL1JK-NAT10NAAL DAGBLAD
„Staotvttstttft fc difblwtn
mf n bert ia U§|easp«tT
FEEST
van het
Concert gebou workest
Zie pagina 7
E STAAT MISSISSIPPI
\óna Norfietd ALABAMA
1.Hottiesbupg
UHJISIANA
TNE 29-jarige Amerikaanse neger James H. Meredith is gisteren na een
U dag vol terreur ingeschreven bij de universiteit van Oxford in de
staat Mississippi voor thet volgen van colleges in de politieke wetenschap
pen. Meredith is de eerste neger die wordt toegelaten in de 114 jaar var
het bestaan van deze universiteit. De relletjes in en om het centrum van
de stad hebben tot nu toe twee mensenlevens geëist. De slachtoffers wer
den getroffen door kogels uit de geweren van de federale troepen die naar
de universiteit waren gedirigeerd.
In tussen is de „aanvoerder" van de
actie tegen de toelating van Meredith,
ex-generaal Edwin Walker, op last van
minister Robert Kennedy gearresteerd.
Indien 100.000 dollar voor zijn borg
tocht zou worden geschonken, zou hij
in vrijheid worden gesteld. Tot van
middag was dit echter nog niet ge
beurd. Mississippi is de armste staat
der Ver. Staten en een der drie staten
die nog volledige rassenscheiding op
alle onderwijsinstellingen toepassen.
De twee andere staten zijn Alabama en
Zuid-Cavolina.
-m u i H'
Zowel op^het terrein van de
teit van Oxford als op het plein i
gerechtsgebouw in het centrum
stad is het gisteren vrijwel de gehele dag
tot ongeregeldheden gekomen. Er vielen
schoten toen een joelende menigte de
legerwagens, waarmee militairen van h<
108ste pantserregiment van de Nationa'
Garde met de bajonet op het geweer nac
de universiteit gingen, met stenen bc
kogelde. De militairen kregen hierbij
steun van de federale militaire politie
en konden de menigte die buiten zichzelf
raakte toen zij onder de federale militai
ren negers ontdekte, van het plein
drijven. Zij maakten daarbij onder 1
gebruik van traangashandgranaten,
militairen hebben zelfs over de hoofden
van de oproerkraaiers heengeschoten om
vechtpartijen de kop in te rukken
Op het vliegveld van Oxford zijn gis
teren verscheidene eenheden van de 82ste
en 101ste luchtlandingsdivisies aangeko-
Opgewonden studenten gooien
flessen en stenen naar militairen
op het plein voor het gerechts
gebouw in Oxford.
Vieuws in
één oogopslag
President Soekarno is
nog steeds van plan, eer
lang een bezoek aan Ne
derland te brengen. Eerst
moet het klimaat voor her'
stel van de normale be
trekkingen verbeteren, en
Djakarta verwacht hier
voor veel van fle Neder
landers. Zij zijn overigens
in Indonesië even welkom
als andere buitenlanders,
zo verklaarde minister
Soebanidrio.
In het Amerikaanse
stadje Oxford is de toe
stand nog steeds gespan
nen, nadat James Mere
dith eh gisteren als eerste
neger is ingeschreven als
student aan de staatsuni
versiteit van Mississippi
Honderd vijftig studenten
en andere oproerkraaiers
zijn gearresteerd, onder
wie ex-generaal Walker,
die zich aan het hoofd had
gesteld van erfn legertje
dat verzet wilde bieden
tegen de onder federale
leiding staande troepen.
Met een galaconcert is
gisteren de viering van het
75-jarig bestaan van het
Concertgebouw te Amster
dam gebonnen, zulks in
aanwezigheid van H.M. de
Koningin en tal van hoog
waardigheidsbekleders.
De Tweede Kamer is
vanmiddag begonnen met
de algemene politieke be
schouwingen, waarmee
het nieuwe parlementaire
jaar praktisch is begonnen.
De communistisch-Chi-
nese premier Tsjou En-lai
heeft openlijk toegegeven
dat behalve natuurrampen
ook fouten de oorzaken
zijn van de economische
crisis waarin zijn land
verkeert.
Twee krachtige stormen
zijn wellicht een beletsel
om de Amerikaanse auglro-
naut Walter M. Cchirra
zijn o morgen uitgestippel
de ruimtevlucht te laten
maken. Volgens het Ame
rikaanse bureau voor de
ruimtevaart schatte dit de
kans op doorgaan op vijf
tig procent.
Begin november zal de
miljoenste nieuwe woning
van na de tweede wereld
oorlog kunnen worden be
trokken en wel in Zwolle.
De Koningin zal de inge
bruikstelling bijwonen.
men. Het aantal parachutisten wordt op
de sterkte van een regiment geschat. Zij
moesten zich gereed maken om naar de
universiteit te trekken. Tot vanmorgen
hadden zij zich nog niet in de strijd ge
worpen.
Toen Meredith zich gisteren voor in
schrijving bij de administrateur van de
universiteit meldde, werd hij van alle
kanten uitgejouwd. De nieuwe student
verliet glimlachend het gebouw. Blan
ke collega's schreeuwden hem toe: „Je
handen zijn met bloed bevlekt, hoe
voel je je nu?". Tegelijkertijd voerden
federale agenten charges uit en ver
richtten enkele arrestaties.
Nadat Meredith was ingeschreven ging
hij naar zijn lokaal voor zijn eerste col
lege. Studenten liepen achter hem aan en
schreeuwden: „Ga weg nikker". Meredith
liet de autoriteiten weten dat hij niet
aan studentenactiviteiten zal deelnemen
en alleen colleges zal volgen. Hij kreeg
een twee-kamerwoning in een der uni
versiteitsgebouwen toegewezen nadat hij
had meegedeeld dat zijn vrouw elders
zou blijven wonen.
BESCHERMING
Volgens sommige beriohtel» zou meer
dan de helft van de studenten van de
universitei/t als reactie op de gebeurte
nissen rond Meredith gisteravond het
studentenhuis hebben verlaten. Enkele
studenten hebben gezegd, dat vele ouders
waren gekomen om hun zoons en doch
ters naar huis mee te nemen.
Een woordvoerder van het Amerikaan
se ministerie van justitie deelde gister
avond nog mee, dat de federale agenten
Meredith op het terrein van de univer
siteit zullen blijven vergezellen zolang
het nodig is. „Wy zullen hem niet alleen
laten zolang er nog enig gevaar
hem bestaat," aldus de woordvoerder.
Hu zei dat de mensen die waren gear
resteerd tot twintig jaar gevangenisstraf
en een boete van twintigduizend dollar
kunnen worden veroordeeld op beschul
diging van het aanvallen van een fede
rale agent of van opstand en opruiing.
Gouverneur Barnebt heeft zich gister
avond opnieuw via de radio tot de be
volking van Mississippi gewend. Hij
maande tot kalmte. „Hoewel federale
troepen onze staat zyn binnengetrokken
moeten orde en rust gehandhaafd bly-
ven," zo zei hij. Hij deed een beroep op
èegenen die uit andere staten rond Mis
sissippi waren gekomen met het oog op
ac- verwikkelingen rond Meredith,
huis terug te keren.
De gouverneur verklaarde verder
mening te zijn dat de verantwoordelyk-
heden voor de relletjes in Oxford bij de
president van de Verenigde Staten be
rusten. Kennedy heeft de federale troe
pen bevel gegeven Mississippi binnen te
rukken, waardoor gewelddaden niet uit
konden blijven. Barnett drong er bij
Kennedy op aan de troepen onmiddellyk
het plein voor de universiteit te
doen verwijderen. „Wanneer dit is ge
beurd," aldus de gouverneur, „zal er
eer vrede heersen in Mississippi."
Ten slotte herhaalde Barnett zyn uit
spraak dat de staat het bestuur van de
universiteit van Oxford weer in handen
behoort te krijgen. „De gewapende macht
integreert de universiteit beslist niet,"
Toen de student James Meredith gisteren als eerste neger werd inge
schreven aan de universiteit van Oxford, braken er in de stad nieuwe
onlusten uit. Vergezeld van maarschalk James Mcshane en omgeven
door politiemannen in burger begeeft James Meredith zich naar de
universiteit.
i hy.
Voor vervolg zie pagina 9
De voormalige generaal-majoor
Walker, die indertijd de troepen
aanvoerde in Little Rock, wordt
door militairen met de bajonet op
het geweer weggeleid, nadat hij
heeft geweigerd het gerechtsge
bouw in Oxford te verlaten.
Nederlander in
België gegrepen
De Belgische staatspolitie heeft de Ne
derlander Paulus de J., uit Eibergen.
die ontsnapt was uit de Rekkense in
richtingen, gearresteerd.
De J die reeds eerder uit België ge
zet was. was gevlucht op een gestolen
motorfiets die hy in Antwerpen ver
kocht.
Nieuwe Canadese
ambassadeur
De 58-jarige Frederic Buil, die de
afgelopen vijf jaar Canadees ambassa
deur in Japan is geweest, is nu tot am
bassadeur in Nederland benoemd. Dit is
maandag in Ottawa bekendgemaakt.
Bull is de opvolger van C. P. Hebert,
die 29 juli in Den Haag overleed.
Gisteren is in Voorschoten de 58-ja-
rige scheepstimmerman J. Feenstra uit
Leiden bij het oversteken van de Voor-
schoterweg door een bus van de NZHVM
overreden en op slag gedood.
Het verkeer had enige tyd vertraging.
De 34-jarige mevrouw A. de Goede-
Knobbe uit Belt-Schutsloot is zaterdag
middag aldaar door een personenauto
aangereden en zeer ernstig gewond.
Ze moest naar een ziekenhuis worden
gebracht, waar ze inmiddels is overleden
De directeur van de gemeentelyke
geneeskundige en gezondheidsdienst te
Arnhem. S. Boonzaayer is benoemd tot
officier in de orde van Oranje Nassau.
Twee stormen bij
spunten
TLTet grote vliegdekschip Kearsarge
met zijn zes torpedobootjagers
is gisteren in noordwestelijke rich
ting vanaf Hawaï vertrokken om,
als alles goed gaat, de astronaut
Walter M. Schirra na zijn ruimte-
vlucht uit zee op te pikken. Of
astronaut woensdag inderdaad de
ruimte in zal gaan, is beslist niet
zeker. Twee krachtige stormen ma
ken die kans klein. Het Amerikaan
se bureau voor de ruimtevaart
maakte een schatting van vijftig
procent.
De tropische storm Daisy, welke zich
—precies richt op het gebied in de At
lantische Oceaan waar Schirra zal moe
ien landen, indien zijn vlucht na drie
omwentelingen gestaakt zou moeten
worden, bezorgt de rekenaars de grootste
hoofdbrekens.
Verder vormt een ongunstiige factor
het koudefront, dat zich op het ogenblik
beweegt van Mexico naar Florida en dat
morgen bewolking zou kunnen veroor
zaken. De lancering Is nog steeds vast
gesteld voor morgen tussen een en drie
Als de lancering door de storm Daisy
wordt uitgesteld, dan is er nog een twee
de storm die moeilijkheden kan veroor
zaken. Dat is de tyfoon Dinah op de Stil
le Oceaan die zich langzaam in de rich-
van de V.S. beweegt. Deze storm le-
alleen gevaar op voor de lancering
als Schirra later dan morgen de ruimte
zal gaan.
Bovendien veroorzaakt deze storm
waarschynlijk slecht weer by de lan-
dingspunten voor de vierde, vyfde en
zesde omloop, ten oosten en noordoosten
van het eiland Midway. Bijna ideaal
weer is absoluut noodzakelijk in de lan
dingsgebieden voordat een lancerings
poging zal worden gedaan. Ondertussen
blijft Schirra op Cape Canaveral waar hij
wel intens zal meeleven met alle nieuws
over de twee stormen.
De schepen en vliegtuigen die hem
moeten opsporen als hy in zee is ge
land, zijn reeds onderweg. De beman
ningen zijn wekenlang geoefend om in
de kortst mogelijke tyd zijn capsule op
afhangen van het
President Sukarno komt op bezoek
als klimaat verbeterd is
SOEKARNO wil op een gepast ogenblik een bezoek aan Nederland bren
gen om dit land dank te zeggen voor zijn aandeel in de overdracht
van het bestuur over west Nieuw-Guinea. Dit heeft de Indonesische minis
ter van buitenlandse zaken, Soebandrio, die tevens minister voor Nieuw-
Guinea is, aan Ass. Press verklaard
Eerst echter moet het klimaat vooi
herstel van normale betrekkingen ge
schapen worden. Soekarno is voornemen:
zich te houden aan zyn belofte om eer
bezoek aan Nederland te brengen, maai
oas in de komende weken of maander
zullen wb weten wanneer, aldus Soe
bandrio.
De Nederlanders zullen in Indonesië
even welkom zijn als ieder ander. Al
le tegemoetkomingen die wij andere
buitenlanders in het handelsverkeer
bieden, zullen ook aan de Nederlan
ders geboden worden. De Nederlan
ders hebben een groot voordeel omdat
zij beseffen dat het Indonesische volk
en de Indonesiërs hen kennen, ging hij
voort.
Hy was er niet zeker van of de Neder
landers goede betrekkingen met Indo
nesië wensen te handhaven. Dit zal moe-
ten blyken uit de gang van zaken -r
Nieuw-Guinea in de overgangstyd. Indo
nesië wil onmiddellijk na de overdracht
op 1 mei een grootsscheeps ontwikke
lingsplan beginnen waarvoor alle mede
werking van de buitenwereld nodig :s,
aldus Soebandrio, die niet wilde zeggen
hoe Indonesië zich de schadevergoeding
voor de in 1957 in beslag genomen Neder
landse eigendommen voorstelt.
Soebandrio vertelde nog op een in
formele bijeenkomst met een delegatie
van het Papoease volkscongres dat zijn
land geen aanspraak maakt op Portugees
Timor en Noord-Borneo. Soebandrio
zocht allo Papoea's te helpen by de hand
having van orde en rust in Nieuw-
Guinea.
T ratten
Ds. Roemainoem sprak van de „zeer
ernstige ziekte die de Nederlanders had
den achtergelaten", namelijk de Papoea-
vlag, die volgens hem tot moeilijkheden
kan leiden en een snelle geneeswijze
ist. De aanwezigen barstten in tranen
uit, toen dr Leimena sprak over „het
einde van het Nederlandse kolonialisme".
Hij noemde dit de „wil van God voor de
eenheid van het gehele Indonesische
volkdat ruim 17 jaar gescheiden was
geweest"
Soekarno begroette gisteren de Roe
meense president Gheorghui Dej, die
een staatsbezoek van twaalf dagen
brengt Soekarno zeide, dat het i
Indonesië een dag van vreugde
omdat Indonesië nu „geheel bevrijd
was ven het kolonialisme na het stry-
ken van de Nederlandse vlag"
Nieuw-Guinea.
Guinea, de Indiase brigade-generaal
I. J. Rikhye, wordt morgenochtend
kwart over negen uit Karatsji op
Schiphol verwact om in Den Haag met
enkele ministers en staatssecretarissen
alsmede het comité verenigde chéfs
van staven besprekingen te voeren
De uittocht uit Nieuw-Guinea is
thans in volle gang. Vanochend kwam
een DC-8 op Schiphol met 50 militairen
voorts hoogwaardigheidsbekleders
de resident van Merauke, mr. F. R. J.
Eibrink Jansen aan In zeven weken
worden voor militair vervoer 44 ex
tra vluchten met DC-8's en DC-7's var
de K.L.M. uitgevoérd. Met de UJn-
diensten worden 5700 manschappen
vervoerd.
Morgen geen courant
In verband met de 3 okto
berviering te Leiden zal de
courant morgen niet verschij
nen. De kantoren aan de°
Steenstraat zijn de gehele dag
gesloten. De redactie is alleen
's ochtends telefonisch bereik
baar.
is te zien gegeven ten overstaan van heel
de wereld komt aan twee mannen respect
toe. Het zijn een blanke en een zwarte.
De blanke Is de Amerikaanse president,
de zwarte de negerstudent.
Om met de laatste te beginnen, hij heeft
ook in voor hem moeilijke en smartelijke
omstandigheden eerbied afgedwongen door
zijn rustige en waardige houding. Waarop»
hij aanspraak maakte was het recht van
iedere Amerikaanse burger. In feite heeft
hij spitsroeden moeten lopen voor allen
die van donkere huidskleur zijn. Toen hij
eenmaal binnen het gebouw van de uni
versiteit was, bleek het eerste college te
zullen handelen overAmerikaanse
koloniale geschiedenis. Zeker toevallig,
maar niettemin tekenend. Hij zelf heeft
echter toch mogen ervaren, dat, alle ver
zet daartegen ten spijt, de gelijkstelling
zich voltrekt. Zelf is het hem vergund
geweest, daaraan een bijdrage te leveren
die wel eens heel belangrijk kan blijken.
Maar het gaat moeilijk en moeizaam.
Ook de president der Verenigde Staten
komt respect toe. Er rustte op hem bij de
bekleding van zijn hoge post weer een
zware verantwoordelijkheid. Hij is in de
ze maanden een wel veel geplaagde. Niet
ieder van zijn besluitvormingen is een
juiste, wij weten het. Maar wat moeten
ook voor hem zelf de besluiten vaak diep
ingrijpend zijn.
We kunnen ons de bewogenheid indenken,
Waarmede hij getracht heeft de weerspan
nige gouverneur op diens heilloze weg te
doen keren. Doch toen betoon van macht
onvermijdelijk was gebleken, volgde dit
snel, krachtig en doeltreffend. Het ging
ook om hoge goederen en beginselen.
Er zijn in Mississippi thans velen, die zich
behoren te schamen. Onder hen staat de
gouverneur voorop. Hij heeft in andere
opzichten graag vooropgestaan, we hopen
dat hij de moed kan opbrengen om het
eveneens te doen in de erkenning, dat hij
verkeerd heeft gehandeld.
Gespannen zijn onze verwachtingen in
tussen niet, de man is hard. Het heet, dat
hij ouderling is in zijn kerk, wat zijn er
in de loop der tijden vanuit het christen
dom toch een dwaasheden begaan. Ook
de christenen behoren wel zeer van zich
zelf af te zien; niet zelden vormen zij voor
anderen een verhindering om tot hun
Heer te komen.
Schaamte past ook voor de studenten. We
zien in de studerende jeugd gaarne de
intellectuelen van morgen. Laat het ons
in dit opzicht niet al te bang behoeven te
worden. Mississippi kome alsnog tot be
zinning, het aanzien van Amerika heeft
door het gebeurde al meer dan genoeg
geleden.
(KITA)
„U moet precies de weg volgen, die we
hier voor u uitgetekend hebben en als
u dan bij de laatste straat bent, gaat u
gewoon rechtsai".
HDerwijl bij IJsland een depressie aan-
-*■ wezig is, handhaaft zich boven Rus
land een omvangrijk hogedrukgebied.
Tussen de twee luchtdruksystemen in
voeren zuidelijke winden warme lucht
naar onze omgeving. Deze lucht is ge
leidelijk onstabieler geworden, zodat er
in ons land enkele regen- of onweers
buien voorkwamen. De luchtdrukveran
deringen in onze omgeving zijn op het
ogenblik niet groot. Het ziet er daarom
naar uit, dat de temperatuur ook morgen
boven normaal zal zijn, waarbij de kans
op enkele regen, of onweersbuien blijft
bestaan.
De Bilt verwacht tot woensdagavond
Veranderlijke bewolking met plaatse- der 18.15, maan op: 11.16, onder 1
lyk enkele buien. Zwakke tot matige oktober: eerste kwartier,
wind uit zuldelüke richtingen. Dezelfde Donderdag 4 oktober: zon op 6.44, c
of iets lagere temperaturen (Opgemaakt der 18.13. maan op 12.20, onder 21.10.
te 11.15 uur.)
Tendens langzaam stijgend
Zon c
te sporen. Alles zal r
TVE staatssecretaris van economi-
sche zaken, drs. Gijzeis, heeft
naar aanleiding van de reclame-ac
ties van enkele grootwinkelbedrij
ven in de levensmiddelensector,
waarbij zij het publiek in de gele
genheid stellen branchevreemde
duurzame gebruiksartikelen (onder
meer koelkasten) te kopen, ver
klaard, dat hij niet zonder meer tot
het oordeel kan komen dat de gren
zen van de toelaatbare concurrentie-
methoden worden overschreden.
Hy heeft het hoofdbedrijfschap detail
handel verzocht aandacht te wijden aan
de recente ontwikkeling van de verkoop-
akties en hem hierover van advies te
dienen. De staatssecretaris is er hierby
van uit gegaan, dat de bestaande wet
geving niet in een bestrijding van deze
verkoopakties voorziet.
De staatssecretaris heeft dit medege
deeld in antwoord op schriftelijke vra
gen van het Tweede Kamerlid Van den
Heuvel (Kath. v.).
Voor zover de staatssecretaris bekend
is. wordt bij de akties inderdaad een
prijszetting gevolgd, waarby wordt af
geweken van de tot nu toe gebruikelijke
marches tussen in- en verkoopprijzen
van de gespecialiseerde handel in deze
artikelen. Dit leidt nog niet tot de con
clusie dat van een ongewenste verstoring
van de marktverhoudingen moet worden
gesproken. Een veelheid van omstandig
heden nxoet by> de beoordeling in acht
worden genomen.
De akties vertonen geiykenis met ver
koopakties die eerder zijn ondernomen
door fabrikanten van merkartikelen en
detaillisten, aldus de staatssecretaris.
Hij acht het niet uitgesloten dat door
de akties een verschuiving in de overi
gens zeer dynamische sektor van de le
vensmiddelenhandel zelf optreedt. Der
gelijke wyzigingen behoeven volgens
hem nog geen ongewenste verstoring te
betekenen.
Het hoofdbedryfschap detailhandel
stelt reeds een hernieuwd onderzoek in
naar de omvang van het cadeaustelsel
en naar de vraag hoe beperking van dit
stelsel eventueel kan plaatsvinden. Het
hoofdbedryfschap zal nu dus ook aan
dacht wyden aan deze nieuwe verkoop
akties.
Temper.
Station
...«Wh
II
feb
!l
V penburg
VUss
Eelde^
Elndh
Zd.-Lunb
Helsinki
Stockh.
Oslo
Kopenta
berd eer
Lissabon
