Weg naar éénwording is
(nog) niet gevonden
m< miMm
Daar boven in de lucht
Gir. Geref. bedenkingen
tegen de I.C.C.C.
Roeping tot
eenheid wel
erkend
l Al 100 meisjes meldden
zieli aan voor „dienst"
Een woord voor vandaag
Duizenden trokken naar
Kampen voor schooldag;
Sint Pieter eerder dicht
uit veiligheidsoverweging
b
bb
Gelovigen in Sowjetunie
wacht een zware strijd
„Atheïsme is
te tolerant'
DONDERDAG 27 SEPTEMBER
Discussie ter synode
Aansluiting bij
de Geref.
oecum. synode
(Van een onzer verslaggevers)
rjpER SYNODE van de Chr. Geref
J. van Genderen ging zij niet in op
liet door ds. Maris tussen dc bedrijven
door gedane verzoek om zich als C'hr.
Ger. Kerken aan te sluiten bij de In
ternationale Associatie van Presbyte
riaans-Hervormde Kerken, een zojuist
in het leven geroepen onderafdeling
van de l.C.C.C., waarvan ds. Maris
óók het secretariaat bekleedt. „Daar
over moeten we eerst nog maar eens
nadenken", zei prof. Van Genderen.
c;kr. oec. synode
Chr. geref. synode over Geref. Kerken (vrijg.)
Kerken zijn nogal bedenkingen j Met 14 stemmen tegen besloot
geuit tegen de Internationale Raad u~*
van Christelijke Kerken (l.C.C.C.),
j cleel tc nemen aan het werk
Geref oecumenische synode. Ds. Ni
wenhuyze zag in die aansluiting m
waarbij deze kerken zijn aangeslo- ^ela,ni J*n uhct 1'dmaatschap van
u -j de I.C.C.C.. althans voor de Chr. Ger.
ten. Inzonderheid op het congres, Kerken zelf.
deze zomer te Amsterdam door deEr kwam protest
I.C.C.C. gehouden, werd kritiek Jmet aan haar basis, want zij laat de! vrijgemaakt) Dit naar aanleidine
geoefend. Verschillende svnode-1 kerken vrij zich aan te sluiten bij dc 1 Dö^maakt)Uit naai aanleiding
leden, bijv. ris P. op den Velde te'Wcrcldraad van Kcrkcn- ■-$?. dat.k»" van een raPP0^ van deputat
ut--. niet, evenmin als men tegelijk
Mijdrecht en ds. A. Hllbers te kan zijn van de A R. Partij
Leeuwarden, kwamen er openlijk p ^.d.A."
r J R nnr
"VTAGENOEG een hele dag heeft
de generale synode van de
Christelijke Gerefonneerde Ker-
prof. Van der1 ^en beraden over de verhou-
synode houdt zichding tot de Gereformeerde Kerken
an vrij-
Kerkcn
Rapporteur ds. K. J. Velema
tepfrr^erLnd voor eenheid van de gerefor- <v
meerde belijders, die samenspre-
kingen hebben gehouden met depu- ..nog"
VOOr geneerden, dat de LC.C.C. de zeker niet onverschillig sta.
t tegen-|laten van vrijgemaakte kerken, worden'
zulke felle en negatieve resoluties j Cr leden-kerken ontraden",
aanvaardde. Want in Nederland
vereenzelvigt men de Chr. Ger glref. kerken
Kerken nogal gemakkelijk met de,
IC.C.C. „De resoluties van de
I.C.C.C. richten zich vaker tegen de constateren, dat deze stroef vedo
men sen dan tegen beginselen", zei ^n"teSj"
ds. Hilbers en hij achtte dat onjuist.formule.
dat lidmaatschap. Zij heeft 'het; Hierover lag weer een rapport van krijgen,
gekomen is tussen uitingen
gemaakte deputaten en die
scheidene Gereformeerde
(vrijg.).
Van oordeel:
1 dat dc Gereformeerde Kerken
(vrijg.) zich in alles willen stellen opj
de grondslag van Gods heilig Woord en I
de gereformeerde belijdenis als daarop
gegrond en dat het daarom roeping is
te staan naar eenheid:
2 dat er verschillen gebleken zijn met
name ten aanzien van de toeëigening j
met betrekking tot de ken- j
het gereformeerd belijden
omtrent de kerk.
Besluit
Stadskanaal zag| op grond van de schriftuurlijke
wijderen. De verschillen zijn i des heils
lal men bij een spoedige een- tering -
een herhaling van 1892"
gesprek begonnen
deze besprekingen zijn
tot afsluiting gekomen.
Oudcr'.ir, g A de Geus te Harlinger Aan deputaten is "opdracht gegeven
die evenals dc reeds genoemde spre- dc samensprekingen voort te zetten,
kers ijn waardering voor het werk Zij moeten voorts trachten samenspre-
van dc I C.C.C. niet achterwege wil-j kingen te openen met de Geref. Ge-
de laten, vroeg zich toch af in hoever- meenten, dlc het gevraagde contact af-
re de Chr. Ger. Kerken verantwoorde- wezen,
bjkheid dragen voor uitlatingen van dr.
de verdeeldheid der
Mclntire
kerken, welke hij
dan een eenheidskerk.
nut achtte
meer kw aad
B. van Smeden te Amstcrdam-
verklaarde: ,.Ik voel me niet al-
li id lekker in gezelschap van de I.C.C.C.
Dit doet onze kerken meer kwaad dan
goed". Evenals ds. J. H. Velema
Apeldoorn vond hij de wijze, waa
'soluties tot stand kwamen, niet
diakenen
Afgaande op wat deputaten rap-!
porteerden. constateerde de com
missie met blijdschap dat er een
grote mate van overeenstemming
tussen de chr. ger.- en de vrijg.
ger. deputaten bestaat ten opzich
te van de in de samensprekingen
besproken punten. Wel blijft het
zeer te wensen, dat er met betrek
king tot bepaalde onderdelen méér
overeenstemming gevonden wordt,
b.v. inzake de werking van de Hei
lige Geest, en de hantering van het
gereformeerd belijden omtrent de
kerk.
de belijdenis
i in c
De synode heeft zich ook beraden t-nrpkinopn
over de plaats der diakenen in de meer-s»'rek.in«en
dcre vergaderingen.
Daaruit resulteerde het besluit. ..dat
elke classis volgens eigen regeling zorge,
antw
irrl.
M. W. Nieuwenhuyze te Amster-
aam-W typeerde het congres als
oppervlakkige bedoening, waar het Ge
reformeerde clement te zeer
werd.
Daarentegen nam prof. J J. v
Schuit het on voor de IC.C.C..
van hij de viee-voorzitter is. ,.Het gaat
bij dc l.C.C.C. niet om onze kerken,
maar om de Christus Gods
Schriften. Door dc
door Christus' bloed
stelt de l.C.C.C. zich diametraal tegen-
over de Wereldraad van Kerken. An-1
-g'-l schriftuurlijke waar
heid tegenover een gerelativeerde Chris
tus".
hetze?
Toen opgemerkt werd dat alles anti
thctbch cn negatief was, stemde prof.
Van der Schuit hiermee in zoverre In
dat er ook een negatieve positlvitelt be-
naderingen aanwezig zijn: dat elke
classis één diaken naar de particuliere
te synode en elke particuliere synode één
op diaken naar de generale synode zal al-
er- 1 vaardigen". De diakenen zullen op de
i bredere kerkelijke vergaderingen een
em hebben in alle zaken, behalve in
e van opzicht en tucht.
Met het oog op deze besluiten moet
gemist de kerkorde veranderd worden, maar
daarmee wordt gewacht totdat gebleken
an der is hoe dit besluit In de praktijk werkt.
gen door een enquête onder de kerkera
den. was de commissie van oordeel dat
dc tijd nog niet gekomen is om met de
ereniEE...
bemoei
lijkt doordat er een vrij sterke discre^
pantie openbaar is gekomen tussen d<
uitingen van deputaten en die van som
mige vrijgemaakte kerkeraden.
Tijdens de discussie bleek dat veel
synodeleden op grond van die plaatse
lijke ervaringen minder hoopvol waren
dan deputaten en commissie.
Drs. G. J. Graafland: benoemd aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht tot we
tenschappelijk ambtenaar 1 bij de fa
culteit der godgeleerdheid. Thans le-
godsdienst chr. lyceum te Zeist.
Anders
..Ecn groot deel van ons kerkvolk
denkt beslist anders dan de vrijge
maakte)!, verklaarde ds. M. C. Tanls
te Barcndreeht. Uit dc voorgestelde
oordeelvelling ,,dat de tijd nog niet ge
komen is om met dc vrijgemaakte ker
ken te verenigen" wilde hij het woordje
I
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Vaals-Gulpen (toez.) W.
van Waasbergen kand. te Utrecht; te
Hei- en Boeicop (toez.): A. Breure te
Oudshoorn.
Aangenomen: het beroep van de Ge
nerale synode tot predikant voor buiten
gewone werkzaamheden (studiewerk ten
behoeve van de Wereldbond van bijbel
genootschappen): G. H. Wolfsenberger
te Den Hoorn (Texel).
GEREF. KERKEN
Examens: Aan de V.U. slaagden voor
het kandidaatsexamen theologie de he
ren: J. Baayens te Goes, G. J. Brink
man. J, Dethmers en J. D. Ubels. allen
te Amsterdam.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Mussel: A. Hilbers te
Leeuwarden.
Ds. .1. C. Maris, secretaris binnenland
van dc l.C.C.C.. meende dat de kritiek i
op de l.C.C.C. voor een groot deel ge-1
volg Is van eenzijdige voorlichting in de
kranten en van een hetze in de ker
kelijke pers. ,,De l.C.C.C. is nu eenmaal
een sccte die overal wordt tegengespro-
Voorzitter diakonale conferentie:
be- «J
„Er hebben zich tot nu toe ruim
als
wat men in Nederland als zodanii
merkt. Daar moet men wel re
mee houden.
Ook verloopt de procedure in een con
gres als tc Amsterdam anders dan b.v.
in een Nederlandse synode. Maar wie
zich op internationaal niveau beweegt,
moet ook genoegen nemen met buiten
landse vergadermethoden.
als reactie
het kader van het komende diako-
entngnale jaar diensten te gaan verlenen
in ziekenhuizen, sanatoria en an
dere instellingen", aldus heeft de
heer J. de Vries, voorzitter van de
centrale diakonale conferentie gis
teren in Arnhem meegedeeld. De
meisjes die zich aan deze zg.
rlionctnlioVit v-nnr mcicipc" willpn u..„.
De
nd.ng ..Chroesjtsjef-kerken",
door Mclntire gebezigd voor de Rus
sisch Orthodoxe Kerk waarover
men in de synode viel moest men
volgens ds. Maris zien in het verband
waarin zij was gebruikt. En wel als
reactie op enthousiaste verhalen over
volle kerken in de Sowjetunie. gepubli-
icrd door Wereldraadbezoekers.
den en vermoeide huisvrouwen, zei de
heer De Vries dat dc belangstelling
hiervoor het afgelopen jaar zeer groot
is geweest. In totaal brachten 144 rust-
behoevende huisvrouwen en 249 bejaar
den dit jaar hun vakantie door in de
(gemoderniseerde) Blije Wereld", ter
wijl de eerste week van september in
samenwerking met de Hervormde dia-
konie acht minder validen bij wijze van
proef in Wezep een vakantie kon wor
den aangeboden.
De heer De Vries deelde voorts mee
dat deputanten naast de reeds geruime
tijd bestaande sectie wereldhulpactie
vereenstemming
alscheiding depu-
ivördt alles vanu'it'de kérk te organise-1 (aten voor eenheid van de gereformeer-
ren. zoals school en politiek. En dat de belijdenis op te dragen in overleg
men in sommige vrijgemaakte kerken mc(. deputaJen van de ger. kerken,
leden van het avondmaal weert, die «vrijg.) wegen te zoeken die tot wegne-
stemmen, achtte hij al weinig sti- nung van de geconstateerde verschillen
muierend voor een vereniging. ..Ik zou kunnen leiden.
'Irhi?"" kU"ne" thUlSV°e*i Met eenperlghcid ven
Ds'. A. Hilbers te Leeuwerden zag d"c besluiten genomen,
bij Overeenstemming in de belijdenis j
de Chr. Ger. Kerken meer verwant aan
de nadere reformatie en de vrijg. ger.
kerken aan de doorgaande reformatie.
Daarin zag hij de oorzaak ook van
plaatselijke verwijdering. Desondanks
zou hij de dag zegenen „waarop de
vrijgemaakte leeuw met het christelij-
ke-gereformeerde lam zal kunnen ver-
Verschillen
Ouderling G. den Hertog te Mijdrecht
vond dat men niet eenzijdig naar be
zwaren van de vrijgemaakte kerken
moet zien. „Bij een discussie zoals over
de bijbelvertaling hebben wij weer kun
nen constateren hoeveel verschillen er
leven binnen onze eigen kerken. Al
wordt dat niet openlijk uitgesproken, zij
werken toch remmend op ons kerkelijk
leven. Laten we éérst streven naar een
heid in eigen kerken."
Ds. M. W. Nieuwenhuijze te Amster
dam-W. vroeg zich af of het werkelijk
nodig is dat men op alle punten
de belijdenis gelijk denkt eer mei
hereniging komt. Moet een onderdeel
van de belijdenis oorzaak van blijvend
gescheiden kerkelijk leven zijn"*
Hierbij sloot dc rapporteur ds. K. J.
Velema tc Ifoogevccn zich aan. Want
het feit ligt er dat men het in schrift
en belijdenis op veie punten eens is.
Dat moet hoofdzaak blijven. Klimaats
verschillen mogen geen oorzaak van
scheiding zijn.
Prof. dr. J. van Genderen sprak als
voorzitter van deputaten. Hij releveerde
hoe men als wederzijdse deputaten van
lieverlede dichter bij elkaar was geko
men. ..Ware bij sommige besprekingen
van deputaten de hele synode tegen
woordig geweest, dan had zij kunnen
zien hoe sterk het verlangen naar
eenheid zich daar openbaarde"
Nadat prof. J. J. van der Schuit als
preadviseur verklaard had. dat men
in feite niet één is in (de uitleg van
de) belijdenis, sprak prof. W. Kremer
als deputaat nog een kort woord, waar
in hij begrip vroeg voor sommige uit
latingen in de vrijgemaakte kerken.
Men moet niet vergeten, dat de vrij
gemaakte kerken in zekere zin een
reactiekerk zijn. Ze kwamen voort uit
reactie tegen de hiërarchie en lijden nu
wel eens aan de fouten van haar deug
den.
Praeses ds. J. H. Velema. die ook de
putaat was. stelde vast „dat wij in de
vrijgemaakte broeders in een tijd waar
de belijdenis van binnenuit wordt uitjj
..Andere mensen" spelen in ons leven altijd zo'n belangrijke
rol. Wie die „andere mensen" zijn laten we meestal maar in
het vage maar een vergelijking tussen hen en ons lijkt
altijd in ons nadeel te moeten uitvallen. Naar ons gevoel is
„de ander" altijd beter af dan wijzelf!
Zelfs in zijn angstige zieleklacht over liet door God verlaten
zijn, ontkomt David niet aan die vergelijking. „Op u hebben
onze vaderen vertrouwd", zo zegt hij,.,Mj hebben vertrouwd
en Gij deed hen ontkomen; tot U hebben zij geroepen en zij
werden gered; op U hebben zij vertrouwd en zij zijn niet be
schaamd." En als hij dan met zichzelf een vergelijking gaat
maken, dan komt er: „Maar ik ben een worm en geen man<
een smaad voor de mensen en veracht door het volk. Allen
die mij zien bespotten mij
Zij wel en ïk niet daar komt het eigenlijk op neer!
Weet dit: in de verhouding tussen God en u is er geen plaats
voor jaloezie jegens „de ander". De Vader in de hemel heeft
Zijn Zoon gezonden opdat ieder, die in Hem gelooft, zal leven.
Niemand is uitgesloten van het contact met God. Wie, als
David, dat gevoel heeft, hij doe als David: roepen tot God,
des daags en des nachts.
Geref Kerken vrijgemaakt)
Van eenheid en
verscheidenheid
(Van een onzer verslaggevers)
het land hebben gisteren in
Kampen weer een jaarlijks hoogte
punt in het leven van hun kerken
meegemaakt: de dag van hun
school, nl. de theologische hoge
school der Geref. Kerken (vrijge
maakt). Vier kerkgebouwen en
drie zalen konden de vele deelne
mers en deelneemsters nauwelijks
bergen. In de grote Nieuwe kerk,
waar ds. D. van Dijk uit Groningen
de schooldag officieel opende, was
geen vierkante meter onbezet. Tot
op de kanseltrap zaten de belang
stellenden.
Het betoog van ds. Van Dijk was ge.
baseerd op „De berg Sion", die zuidooste-
„dienstplicht voor meisjes" willen konaat hebben ingesteld. Deputaten zijn
onderwerpen komen uit Utrecht V3n mening dat het diakonale leven i
(45), Rotterdam (20), Den veokud.ghe.d v„
het binnenlands dia- I gehold medestanders vinden, die
eigen land een grote veelzijdigheid
toont en in verband met veranderde
(20) en Amsterdam (20). Begin standigheden (spreker wees hierbij op
in Arnhem te beginnen.
Zoals bekend zijn de dienst aan de
de vorming van het meisje kcr nie' tot
Sinds 1917 heeft dc Orthodoxe Kerk de twee elementen, die in het diako.
sgtfsbfousïl hij ss'.!?*" worden. n„,;.r««fd. p.|^KTi iit
tot bezinning noopt, wat een aparte
tie voor het binnenlands diakonaat ze-
'erbodige luxe maakt.
istisch regime. Daarom is de uit
lating verantwoord.
Ziet men dc dingen in hun verband,
dan krijgen
Spreker besloot zijn toespraak met te
ijzen op het gevaar van onderwaarde-
heer De Vries sprak op de conferen-1 ring van de diakonale opdracht. Men
aldus ds. Maris
nog enkele voorbeelden.
opdracht
De synode gaf haar deputaten terza
ke opdracht om zich met de ingebrach
te bezwaren te wenden tot het uitvoe
rend comité. Op voorstel van prof. dr
hoop uit dat de oproep tot dit dienst- «elijks
gaf daarvan betoon bij vele meisjes steeds mee 1 n"*r<!
ee-«Mank zal vinden.
Hij vroeg zich echter af of dit bij
uitstek diakonale werk bij verdere
uitgroei niet zal behoren uit te gaan
van en te worden gestimuleerd door
een orgaan, waarin de diakonieën
van de participerende gezindten ziin
vertegenwoordigd.
Aantal zetels is
fout geplaatst
taak voor diakenen zijn. lm-
redeneert men dan, de mate
riële nood wordt door de overheid, de
immateriële door het maatschappelijk
werk bestreden. Deze gedachtengang
wijzen wij beslist af.
Noden
Er is veel gegeven ter leniging
dc nood in Pakistan en Hongkong. Mét
de toezeggingen komt men zelfs aan
een bedrag van ƒ975.000. Een gedeelte
van dit bedrag is eveneens bestemd
voor Indonesië. Aan verscheidene chris
telijke instellingen op middcn-Java is
geld beschikbaar gesteld voor het kopen
van rijst, dat op Java zeer schaars is.
Wat oetreft de actie voor Perzië deel
de dr. van Klinken mee dat van 505 ker
ken een totaalbedrag van 363.000 is
binnengekomen.
Dr. van Klinken noemde het een be
langrijke taak van de diakenen de ker-
den. bij vergissing in het bisschop
pelijke groen waren gestoken.
De pauselijke troon komt onder hetvcje
baldakijn van Bernini, vlak boven de heerst. Omdat deze land en "zelf hun nood
Bernini,
het altaar boven de graf
tombe van Petrus. Op verzoek van de
,en afgezien van het
verplaatsbare troon
vandaag tot aan de aanvang van en verder wordt het losse altaar van
het concilie op 11 oktober gesloten Ik'"""", R.mpoll,. dat bil het eer,te rjc
Vaticaanse concilie dienst deed. ver- dei
Zijn, aldus IS ofticieel m de „Osser- vangen door ecn altaar naast de pause
niet graag in de publiciteit brengen
achtte dr. Van Klinken (die onlangs een
reis maakte naar Pakistan en Hongkong)
het noodzakelijk dat hieraan op wijk-
avonden aandacht wordt geschonken om
tc laten zien welke toestan-
ele gebieden nog heersen.
Op dc conferentie werd voorts gespro-
atore Roman meegedeeld. Dit ,:)ke troon. Op dit altaar zal geduren- ken door ds. R. c. Harder, directeur
dc het gehele concilie het evangelieboek dc Nijenburgh in Baarn. ds. P. Heinen
Besluiten
Diverse voorstellen en nader overleg
leidden tot de besluitvorming, waaraan
ij ontlenen:
De generale synode, constaterende:
1 dat bij de gehouden samensprekin
gen tussen wederzijdse deputaten een
belangrijke mate van overeenstemming
is gebleken ten aanzien van Schrift cn
belijdenis, al kwam ernstig verschil
openbaar in de wijze waarop oepaalde
schriftuurlijke waarheden iD de belijde-
is uitgesproken, worden verstaan:
2 dat dc verhouding tussen beide ker
en zeer bemoeilijkt wordt doordat e:
;n vrij groot onderscheid openbaar
Advertentie
Pindakaas Wordt speciaal aan:
bevolen voor kinderen, zwak
ken, herstellenden en mensen,
.die zwaar werk moeten ver-
richten. Koop echter de beste
n.l. PINDAKAAS van
NEDERLANDS MEEST GEBRUIKTE WASMIDDEL
De Sowjetunie dat wil zeggen
de communistische partij in de
Sowjetunie wil de strijd tegen
de godsdienst nieuw leven inbla
zen. Het grote doel van de actie
moet zijn: een groot deel van de
ongeveer 50 miljoen gelovigen be
keren tot het atheïsme.
De schrijver betoogt, dat alles ge
daan moet worden om eerlijke Sow-
jet-burgers te onttrekken aan de in
vloed van de godsdienst. ,fle strijd
tegen de godsdienst moet gevoerd
worden door de mensen te overtui
gen en hen ideologisch te beïnvloe
den". En de Prawda komt dan tot
de verrassende conclusie, dat dit
laatste het bewijs is, „dat
Sowjetunie werkelijke
heid bestaat".
De Prawda, het officiële orgaan
de Russische communistische partij,
klaagde gisteren, dat zeer dikwijls de
„atheïstische opvoeding" zonder sy
steem en ondoeltreffend opgezet wordt
en niet de grote massa van de gelovi
gen bereikt.
De Russische orthodoxe kerk zegt
ongeveer 50 miljoen leden te tellen.
Juist deze massa van gelovigen wil de
commentator van de Prawda bereiken
in een poging hen.van de kerk af te
halen.
En dan moet men niet letten zoals
ta'ten zijn belangrijk, aldus de Praw
da.
„Een te formele houding tegenover
de atheïstische propaganda vindt men
bijvoorbeeld in Litauen", aldus de
Prawda. „Verzoend met de godsdienst
zien sommige communisten en leden
van de jonge communistische liga on-
.vu-v- hun familiele-
verschillig toe
Jeruzalem ligt en ook voorheet1
qua aanblik niet zo fascinerend was al-
bij v. de bergketenen van Bazan. Maar di 1
belangrijkheid ervan lag in het feit, da")
God er woonde met Zijn heiligheid, toer
daar de tempel werd gebouwd. Het kalk
steen van deze berg was niet zo vast al
het bazalt van andere bergen, maar dait
was Gods vastigheid. s
gods tempel
Allengs kreeg heel Jeruzalem de naai p
ran Slon en later ging die naam over o|
die Israëlieten, die Gods Woord trouic
bleven, en op de gemeente van de nieni
we bedeling. „WU zUn Gods tempe
Gods tempel woont in ons", zo riep d
Van D(jk de schare toe en die vastigheir8
die de berg Sion ontleende aan God
tegenwoordigheid, bezit ook dc kerl
Maar dan is het nodig dat het volk trouto
blijft aan het fundament, aan de b<k
Hjdenis en aan de waarheid der Schriftei
Ook de stenen en onderdelen van hi_
gebouw moeten vastgehecht blUven. L
God heeft ons gegeven het kerkelijp
instituut en de ambtsdragers en daaroi
mag men niet menen, dat individudK
gelovigen niet naar een kerk behoeve
te gaan. „Wie niet ziet. dat de gelovigt
in één kerk thuishoren, die hebben ni'
het recht op Sions naam. Dan ontstaaA
er groepjes van christenen."
bezorgd
Ds. Van Dijk zei zich ernstig bezoré'
te maken over het feit, dat vele mensS
zich niet meer zo ernstig bekommerr
om de belijdenis. „Als dat zo is. loopt
kerk gevaar". Daarom zag hij de schcUi
ook als instituut van grote beteker
voor de kerk. Vandaar de schooldag, dsi
zoals prof. J. Kamphuis het in zijn reto
zei, „een dag is. waarop de school h
gehele verdere jaar teert". Hij wees D
zijn betoog, dat grotendeels een verba
deling inhield over het leven van Marn
van St. Aldegonde, op het gevaar, dat c
vrijgemaakte kerk zich teveel bezighou
met de strijdvragen, waardoor het ni
denkbeeldig is dat zij zich teveel o
sluit." Dan zouden wij een zout zijn, dn
smakeloos geworden is", aldus pn
Kamphuis. |T
prof. jager
te
„Eenheid in noodzakelijke dingen, vrli
held in niet-noodzakeltjke dingen en lii
de in alle dingen". Deze spreuk haal
prof. dr. H. J. Jager aan in het be/6
van zijn referaat „Eenheid, vrijhe
liefde". Deze eenheid en vrijheid in k/o
keiijke zin kan volgens de hooglera
„Er zijn verschillende kerken, die z(a
gen dezelfde belijdenis te hebben en to
niet naar de gemeenschap zoeken. H
woorden van het hogepriesterlijk geb 1
hebben zij vals aangewend. Eenhh
moet er zijn, want in de gehele Schite
wordt geen enkel goed woord geze?a
over de verdeeldheid", aldus prof. Ja#c
noodzakelijk
De verscheidenheid in de kerk bestre,
hij niet Integendeel, hij achtte die nor
zakelijk om niet al te zeer éénvorn
te zijn. In Paulus' dagen waren er o
joden-christenen en heiden-christen.'
barbaren en Grieken, geleerden en se
ven. Dat staat een eenheid echter i#
in de weg. „Als wij met elkaar dicht tr
de Heer leven, leren wij ook verdrai
zaamheid en eenheid, die anders is <j
de wereldse vrijheid, want die wordt I
stand gebracht door dictators". ir
Prof. Jager waarschuwde ook niet0
wettisch te z(jn. Wat mag en niet ml
moet niet van hogerhand worden v»c
gesteld. Want wij zijn niet afhankel
van hetgeen enkele deskundigen ons vj
tellen, maar wat Christus ons te xegu
h..r»
werk aan kerkelijke riten deelnemen.
Zij staan er onverschillig tegenover,
dat godsdienstige opvattingen in kin
deren ingeplant worden, dat mensen
de kerk en leden van allerlei sek-
de aarzelende massa in hun netten
gewetensvri]- vangen, vooral als zich mensen in
1 moeilijkheden bevinden."
tuut Buitenpraktijk. Hij is dierenaC
en verbonden als adjunct-drecteur P
het abattoir te Dordrecht.
geschiedt wegens de werkzaamhe
den in het kerkgebouw ter voorbe
reiding van het concilie.. De slui
ting zou oorspronkelijk waarschijn
lijk pas op het einde van deze
maand zijn ingegaan maar mede
naar aanleiding van de ontdekking
van pogingen tot brandstichting in
de basiliek in het afgelopen week
einde is deze om veiligheidsrede
nen vervroegd
blijven liggen,
van de concilievaders
van zes geplaatst or
verlaten ervan gemakke-
dit Utrecht en ds. H. C. Endedijk
■-1 Arnhem.
De kerk heeft ingevolge de opdracht
Christus zich het lot
lijker te maken Bij het vorige concilie 'eden
waren het groepen van 21 zetels. ¥er#
Daar verwarming van de basiliek taak zich van alle m de gemeente open-
niet mogelijk is heeft de paus besloten barende noden op de hoogte te stellen.
Aan de inrichting van
ritiezaal" in het interieur
Sint-Pietersbasiliek xoordt
dat de eerste zittingsperiode
concilie niet langer dan tot b(
eember zal duren. Ten gerieve
deelnemers aan het concilie
voorts een overdekte toegang gemaakt
van de stopplaats der auto's buiten
(naar de kerkingang.
Enkele nieuw aangebrachte installa-
„con-|ties. zoals die van
ii de|en de verlichting
blijvende
steeds gewerkt. In de afgelopen
Naar aanleiding van de jongste po-1
j j.f ,rK n„ gingen tot brandstichting in de Sint;
d .qin heeft ri t werk e ugsz ns gi - p,eter ,s cen dertieUi brandblussers
agn-erd doordor een gedeelte van rondom he( --- -■
de reeds opgetrokken tribunes weer Verder z|jn
afgebroken moest worden daar
aantal kardinaalszetels, die van
dc bekleding voorzien moesten wor-1 dienst.
oorden gezocht.
iddenschip
•ven brandkranen aan
eilg. Kr Is steeds ecn ploeg van zes- j rieeidc
Vaticaanse brandweerlieden In i lectes
'TWEEDE herinnering.
We zijn nog maar heel pas in Groningen o)
ook daar blijkt dat de wereld het hogerop gaat
zoeken. De eerste vliegmachines verschijnen: tnu
achtige, zeer ranke en zeer fragiele toestelle
tjes, die hun rondjes boven de stad draaien en
die boeren, burgers en buitenlui met diepe ver
stomming slaan. Wij kinderen vinden het prach
tig en we hebben maar één wens: naar het vlieg
veld te gaan en Jan Olieslagers te mogen zien
opstijgen en dalen. Wat ons betreft mag hij ook
gerust omlaagstorten want zó wreed zijn de
lieve, onschuldige kindertjes wel! en we zin
gen geanimeerd dè hymne van die dagen: „Als
Sypie Koning doodvalt, dan krijgen we misschien
de helleft van zijn centen en zijne vlieg-
machien....''
Mijn ouders zijn het overigens niet eens met deze
bloeddorstige zienswijze. Ze hebben cn ik vind
dat bijzonder vreemd van hen een opmerkelijke
afkeer van alle straatliederen die ik kersvers van
de schoolbanken overgenomen thuis probeer te im-
daarentegen een voorliefde koes-
„n,„ j i icren voor ae versjes, die wèl in het leerplan voor
onder de rijken moeten komen Althans, mijn moeder verkiest die verre
i boven dat wat je je op straat eigen maakt; mijn
het vader is in dit opzicht wat minder selectief, want
rer-;die verzoekt me in negen van de tien gevallen èn
crelddiakonaat. Hij met het officiële èn met het officieuze gezang op te
tc dat sinds februari met col- houden. Ik heb al eerder verteld dat hij bóven alles
giften ongeveer 950.000 gulden stilte om zich heen wenst, en dat heb ik naderhand
s gebracht voor leniging van 'leren begrijpen en billijken! Maar mijn moeder
hetDaarvoor dient men dus alle gezinnen
dé. I te kennen, wat bereikt kan worden óf
dc door persoonlijk bezoek óf in nauwe sa-
word l I menwerking met predikant en ouderlin-
I cen door uitwisseling van gegevens. In-
dien men zo het eigen kerkelijk gebied
leert kennen, dan zal men ontdekken
w'*» »i
m h,. mi*d,„schip
Dr. J. van Klinken, directeur
geplaatst, algemeen dlakonaai bureau, sprak
vindt het goede lied héérlijk en het slechte lied af
schuwelijk. Achteraf leer je beseffen dat die goede
liederen trouwens ook nog wel eens aanvechtbaar
waren. Oók vrij bloeddorstig, maar dan in meer
vaderlandse zin en daar dweepte je voor 1914 mee,
toen niemand nog recht wist wat oorlogen eigenlijk
betekenden.
Terug naar Jan Olieslagers en Sypie Koning. In
dit zeer bijzondere geval vaardigt mijn vader een
oekase uit, wat hij zeer zelden pleegt te doen: ik
mag niet over doodvallen zingen, en ik mag zelfs
niet gaan kijken naar de pogingen van de eerste
onverschrokken Helden der Lucht om dat te doen.
Want vliegen dat is spelen met je leven. Vlie
gen komt op de index van verboden kermisamuse-
menten te staan. Vliegen is kort en goed zónde.
Zo redeneerde dus een theologisch hoogleraar an
no 1911 de wereld is sindsdien wel een klein tik
keltje veranderd! Misschien is een hoogst enkele
lezer het nog vandaag met hem eens, maar lang
zaam aan heb ik de mening zien veld winnen dat
de moderne mens feitelijk zijn leven overal in de
waagschaal stelt. Heel langzaam aan: nog een jaar
of twintig later kon het me in mijn Friese gemeente
overkomen dat een reclamevlieger hoog in de lucht
„ATA" schreef, en dat de gerenommeerde dorps
vroomheid dat onmiddellijk tot „SATAN" verbas
terde en als zodanig verwierp. Maar mijn vader was
toen al zo ver gekomen dat hij vliegen beslist géén
zonde meer vond. En toen een gemeentelid hem eens
in dezen om raad vroeg, zei hij ad rem: ,.U
moet maar nooit naar bed gaan; de meeste mensen
sterven ten slotte in bed!"
Wat doet een kind. als hem verboden wordt er
gens naar te gaan kijken? Het kan toch onmogelijk
de volgende morgen op school komen en als
jongetje uit de hele klas niet mee kunnen pra®
over alle manoeuvres die zo'n toestelletje gems'
heeft! En dus klautert hij de vele hoge trappen f'
het ouderlijk huis op naar de zolderverdieping.Ul
daar bespiedt hij de nieuwe tijd door een k)o
dakvenstertje. Telkens en telkens weer ziet hij (jl
eendekkertje éven aan de einder, ziet hij het e<
éven z'n cirkels beschrijven, ziet het dan weer V\,
dwijnen achter dc spaarzamenlijk toegemeten hi
zon. Het kind voelt zijn hart bonzen. Als ie nu m"
niet doodvalt denkt het kind want het is °-
of het dan mee zijn schuld is. Doch hij valt
dood. Ofschoon ook de vader gekeken heeft, één i
dieping lager vanuit zijn studeerkamer. >a
Aan nieuwigheden moet je wennen. Je moet>:
ook niet al te snel wantrouwend en al te principj"
tegenover gaan staan. Het doet er uiteindelijk
toe of mensen lopen, of vliegen, of autorijden. Ze
ven maar doodgewoon mensen. In dat opzicht is
lijflied der Russische kosmonauten belangwekkib
We kunnen hen niet van veel theologische bezint:
verdenken, maar ze zingen wel dat ze altijd w,n
terug zullen verlangen naar de aarde. Nu. dat u.
stateert de Bijbel ook, al bedoelt deze er wat anc
mee!
