KLEINE ORGANISATIE HAD
LOOP DER JAREN
GROTE INVLOED
GEESTELIJK
LEVEN
,,Jong Nederland voor Christus" in het zilver
DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1962
Exhibitionisme
Als nimmer te voren lijkt onze tijd exhibitionistisch
ingesteld. Te korte rokken, te kleine bikini's getui
gen er ven. Meer dat is nog maar het minst be
langrijke aspect.
Exhibitionisme is niet alleen maar lichamelijk. Een
veel ergerlijker vorm is eigenlijk het geestelijk ex
hibitionisme van onze tijd. De nozems demonstreren
hun leegheid, en hun gebrek aan smaak in onge
wassen haarslierten en vieze baarden. De kunste
naars hun leegheid in would be-kunst. Kranten kle
den openbare figuren geestelijk uit en publiceren
hun diepste gedachten, vrouwenbladen meestal in
,van: ••Kijk eens hoe goed ik ben," en bou-
hiJVs m d* ZÜ1 Van 'Kijk eenS h°e Slecht
Lichamelijk exhibitionisme is laten zien wat gewoon
lijk verborgen s en geestelijk exhibitionisme uiten
wat men gewoonljk met zegt Onze romans staan
vol met urinoir -vertuien en bcd-geschiedenissen En
would be-moderne dominees gebruiken woorden op
de kansel die men vroeger met in een keuken zou
gebruiken Zowel die romanschrijver als die domi
nee schijnt gedreven te worden door de gedachte:
..Zie eens wat ik durf'"
Wat is de achtergrond van dit alles' Komt het mis
schien voort uit een gebrek aan idealen, aan levens
vulling? De mode van onze dagen lijkt veel op die
van het begir van de jaren dertig toen er geen werk
was voor duizenden en men nauwelijks wist wat
men met zijn veelvuldige vrije tijd moest doen. Nu
is er geen werkloosheid, maar wel vrije tud die
lang niet iedereen weet te gebruiken
Het opmcrkel.jke is dat er vrij kort na de oorlog,
toen er eindelijk weer een nieuwe mode gecreeerd
kon worden, de ..New Look" kwam. die gekenmerkt
werd door langt rokken
Toen de dames zich opeens weer konden kleden en
e.ndelijk nieuwe dingen aanschaffen, toen zij vodden
van voor de oorlog, of de gecopieerde kledingstuk
ken konden vervangen vond deze zedige mode opeens
ingang Waarom toen wel' Misschien omdat we zo
druk bezig waren met de wederopbouw van de we
reld?
Maar nu we eindelijk volgebouwd raken; nu we kun
nen gaan denken aan ontspanning, nu we meer en
meer vrije tijd krijgen; nu nieis onze gedachten
meer bezig houdt; nu openbaren we wat beter ver
borgen had kunnen blijven, omdat we niets te zeg
gen en te tonen hebben wat waarde heeft
Laten we niet te veel kritiek hebben op de wereld
om ons heen. Kijk in het diepste binnenste van uw
eigen hart. dat is evenmin mooi. De mens kan twee
dingen doen: Of bij gebrek aan beter zijn leegheid
aan iedereen openbaren, of God vragen om een
nieuw leven. Hebt u al eens geteld hoe vaak het
woord ..vervulling" of ..vervuld worden" in de bij
bel voorkomt' God wil juist die innerlijke leegte
vullen. Dan hebben wij iets te tonen en wordt ons
leven niet langer gekenmerkt door exhibitionisme,
laten zien wat beter verborgen kan blijven.
(Van onze kerkredactie)
Deze dagen staat een beweging in het zilver, die haar kracht eer
der vond in grote zegen dan een grote organisatie. „Jong Nederland
voor Christus", in de laatste jaren zelfs uitgegroeid tot „Jong
Europa voor Christus" viert zijn 25-jarig bestaan met een grote
landelijke bijeenkomst in Deu Haag. Een oude traditie zal worden
hersteld want altijd heeft deze beweging in het verleden ook haar
kracht gevonden in weekends, zomerkampen, (zij begon haar werk
met een grote samenkomst). Hoewel „Jong Nederland voor Chris
tus" geen leden telt. zullen ongetwijfeld de velen, die in het verleden
een zegen hebben ontvangen door dit werk naar Den Haag komen
volgende week zaterdag 15 september, om elkaar te ontmoeten,
maar ook om weer eens bepaald te worden bij de opdracht die God
geeft aan Zijn gelovigen.
Het begon allemaal bij de we- over ouderen hun hoofd schudden,
reldjamboree in 1937. Jonge pad- Kits. onder de indruk van de
vinders uit de gehele wereld nieuwe mogelijkheden, begon te
kwamen in Vogelenzang bijeen, bidden: ..Als dit van U is. Heer.
Een aantal christenen besloot die laat mijn genezing dan zo voor
kans niet voorbij te laten gaan. spoedig zijn. dat ik in plaats van
Er werd een ..X-comité" ge- na acht maanden na acht weken
vormd. dat geestelijk werk zou weer aan het werk kan",
doen. Er mocht een bijbelkiosk Precies acht weken later stond
geplaatst worden op het markt- hij met de evangelist Johannes
die de de Heer op het podium van Tivo-
jonge li in Utrecht voor een grote
die verschillende talen ferentie. De Heer voelde
de huizen
speciale J
komst. Toen Kits het hem vroeg.
hij zelfs eerst: ..Dat gebeurt
Zeist werd
beheersten zouden proberen
tacten te leggen. Merkwaardig
dat vele jongeren, die toen m Hi..
werkten daar de toekomst van hier niet". Maar toch mocht de- Ken het einde
hun leven in bepaald zagen. Daar ze een extra bijeenkomst inlassen, seling werd het plein afgezet
jeugdsamen- gehouden. De jongens logeerden vonden
',et zogenaamde weduwenhuis naar e
het Zusterplein. Het liep
DR. OSWALD SMITH ZfcGT:
Iedere christen moet zendeling zijn
Leo Pasman, later de evan- speciaal
gelist van Youth for Christ, daar opkomst was onverw
was Jo Doyen, later secretaresse zelfs overweldigend ei
van het werk „Verdieping en Ac- van de bijeenkomst bijzonder
I C*nrae RmrLt tiv«"ing". Daar was ook een la- goed. Johannes de Heer stond na
tere hervormde predikant, die in afloop van de bijeenkomst met
?r- de naoorlogse jaren bekend zou tranen in de ogen. toen tientallen
worden als ..communistenvriend" jonge mensen naar voren kwa-
namelijk ds. W. S. Hugo van Da- mei. om in een persoonlijk ge
len. die nu in Oostburg staat, sprek met de leiders van de b.j-
Enthousiast gaven cleze en ande- eenkomst een bewust, persoonlijk
re jonge mensen zich aan het geloof te zoeken,
werk. Zij deelden tractaten uit,
verkochten lectuur, knoopten ge- ••Jong Nederland voor Christus'
theologie gaat studeren. Dan
de oorlog. Plot- de plaatselijke kring
leider.
Na de oorlog raakte het werk
organisatorisch enige tijd op de
dat iedere keer. als er end. Daar is Aart van der Sande,
ts een goede leider ge- de. jonge P.T.T.-ambtenaar in Den
deze na en ge tijd Haag, die wat wilde doen voor de
bijbelschool gaat of straatslenterende jeugd
■PHHI patatkraam
zonder bijeenkomst voor deze jongeren
belegde. De patatkraam is al
lang een cafetaria geworden,
de bijeenkomsten gaan door.
de geest jes Wist de jongens te waarschu- achtergrond. De kleinere kerken iedere zondagavond.
opeengedrongen en wisten niet gonnen een eigen v
genueg. Het verhaal wordt
te lang. J.N.V.C. is altijd maar
klein plantje geweest.
anders te doen dan te bidden, werk. Youth for Christ kondigde de wind heeft het pluizige zaad
sprekken
het e<
Heer
wereldsending. Nooit tevoren
waren zoveel landen open voor
het evangelie. Kansen als nu
stroomd
windstreken.
Kort na de tweede wereldoorlog büceerd
Smith ook in Neder- 8BT
land, in samenkomsten van
Youth for Christ. Daaraan be
waart hij de beste herinneringen.
•uilen nooit meer terugkomen. fP™* ?„r'
en daarom moet de christen
heid zich tot het uiterste in
spannen om de opdracht van
Christus te vervullen. Dat is
alleen mogelijk als iedere chris
ten zendeling is". Dit is de
overtuiging van dr. Oswald «rot« zendingsdrang
Smith, die met de,e bodschap -Jg? gemeente antwoordt Dr
getuigden dat was als beweging geboren. Toch
ue-ve lust was van hun ,a* de kracht met in dergelijke
Heiland. samenkomsten. Die werd vooral
in de begintijd gevonden in de
ml i zomerkampen, die veel meer dan
UDDOUW alleen vakantiekampen echte bij-
belsWeiranr-en waren. Daar
was nog Iemand wiens le- werd een hele brief van Paulus
-beïnvloed werd door deze vers voor vers bestudeerd. Daar
tijdschriften, trakta- jamboree. Jan Kits, nu directeur bogen de jongeren zich over te-
•c o .«r, bovendien van h^t conferentieoord „Brand- keningen en een model
Nieuwe groei
sche woord" en „Bewogenheid
Daarnaast heeft hij gedurende
tientallen jaren artikelen gepu-
Buiten gingen de soldaten
deur tot deur. Overal werd uit
voerig huiszoeking gedaan. Bin
nen baden de jongens: ..Heer,
eens hebt U de ogen van de
knecht van Elisa geopend om Uw
macht te zien. Sluit nu de ogen
van de soldaten De Duitsers na
derden de deur van het weduwen-
hu.s. Ze stonden op het punt
te bellen toen de b
commandant brulde:
deur maar, daar
maar oude wijven. Opschieten, de derjands spreken^
volgende deur.jMH
E. Het werk van de zegen genomen
van de zomerkampen van „Jong de wereld verstrooid.
Nederland voor Christus" ging
echter door.
Het werk kreeg
e stimulans door George Brocks.
de~r bevelvoerende Deze jonge Canadees kwam
Laat die Nederland, leerde in
'zitten alleen drie maanden tijds
Het geheim
Op de vraag wat het geheim
ten samengesteld. iiiu
een aantal bekend geworden punt'
geestelijke liederen gedicht, die ren
onder meer in de samenkoms- er t
®iULS"ï?mi l""* moest
bruikt. Dq bekende Amerikaanse ujii mvb
evangelist heeft veel aan de Ca- getuigen te worden. Er
nadese zendingsman te danken. n0g. geen Youth for Christ, noch
met al deze jonge- tabernakel, daar bestudeerden ze
aan net werk en besefte, dat een geloofsheld uit de bijbel. In
eigenlijk ook iets voor hen die kampen werd vooral de na- _„D,
•orden, iets druk gelegd op dc persoonlijke elan
nog betere verantwoordelijkheid
Activiteit
-loeiend Ne-
taal nu zonder enig accent,
werd hoofd voor Europa
Evenals J. en E. kon dit werk
juist in deze dagen een „fullti
mer" aanstellen, zodat het beter
georganiseerd kan worden cn er
nleu- meer leiding komt. Dat zal zater
dag 15 september blijken in de
•elijks Wllhelmlnakcrk in Den Haag,
waar de jubileumbijeenkomst
wordt gehouden. De zusjes Faa-
sen zullen er zingen en de evan-
Amerikaanse zending, die zende- gelistcn Jan Kits, George Brocks
•eral i
het
Van de kampen kwamen de
jongeren thuis met een nieuw
elan om hun Heer praktisch te ding
dienen. Al gauw werden
talloze keren de wereld
rondgereisd, en die in ver
scheidene landen een nieuw jaV dë"zendingdé"bëiangri'jkstë
Smith: ,,Van het begin af
hebben we, nu meer dan dertig
lang. de gemeente geleerd
Toen hij nog geheel onbekend
was, liet Dr. Smith hem al pre
ken in de Peoples Church, en
hij leerde hem hoe te spreken
met.behulp vap een tojk.
E., noch I. J. E. Het t
jeugdevangelisatie was in die da
gen eigenlijk nog niet uitgevonden.
In de oorlog
men jonge
bijbelstudie,
voor gebed. Dan werd
zonder gebeden
Wereldsituatie
had dezer dagen een gesprek zendingsdiensten.
een evangelisatlesamenkomst zak-
te broeder Kits, zoals hij nu ge- Kampen mOchtén gehouden a Y
dr. noemd wordt in elkaar en bleef den, mits er geen les gegeven dikant.
met hem en mei zijn zoon.
uit-
Dr. Smith is de stichter van
de Peoples Church in Toronto, Ca
nada. Er is geen land waar men
niet heeft gehoord van deze kerk.
die zo bekend is omdat deze ene
gemeente meer dan 350 zendelin
gen heeft uitgestuurd naar 40 ver
schillende zendmgsvelden.
kerk heeft ruim 4200 leden. 125 Bewone
ouderlingen, en 3 predikanten. roegen.
Men zou kunnen zeggen dat
het een interkerkelijke kerk is.
Dr. Paul Smith, zoon van dc
stichter, en één van de predi
kanten, verklaart: „Toen de pre
diking in verschillende
hier meer en meer ging ver
zwakken. en langzaam vrijzinnig
tendelingen verslag lieten
brengen. Wij gaven in alles de
tending de eerste plaats".
„Zo groeide langzaam maar ze
ker het aantal zendelingen, die
we via verschillende genoot
schappen uitzonden, tot 350, en iici
daarvoor wordt jaarlijks 500.000 snej
Natuurlijk vraagt --- ----- ----■
Smith vaak naar zijn mening bewusteloos achter de katheder werd uit het „Jodenboek (Oude
de wereldsituatie. Hij zegt: J~ K~
- -Liiujjvuimen, waai ieder zich kon cibimujh <-«.6&-.ii,
ging was met leden, uiten. Daar baden hervormde jon- landen jaarlijks
dahmiHan «faw gehs vöof dfe gereformeerde pre- TI~' "Tai
liggen. De drukte van de jambo- Testament!
ree en van een te jachtig leven Maar wel werd vergunning ge-
eisten hun tol. Kits was aan rust geven, om als het nodig was tek-
'weV*óverof'onrust toe- Op z'in minst 8 maanden, zei sten uit het Oude Testament te
r de domin
Maar tevens nam hij de lei-
Jong Nederland voor
Christus" van de heer Kits over.
wiens schoonzoon hij inmiddels
geworden was. Met hem kreeg den,
het werk een internationaal ac-
zondagmorgen cent en groeide uit tot „Jong Eu-
in het bij- ropa voor Christus". Dat wil niet
de plaatse- zeggen, dat overal in Europa
vrije kringen worden gevormd. Het wil
igenlijk zeggen, dat uit al die
jaarlijks jonge mensen
.Het Brandpunr' komen
Jacob Klein Hancvcld zullen
er spreken. De samenkomsten
worden gehouden om drie uur en
half acht terwijl er om half zes
koffietafel gehouê'zn zal wor-
gereformeerde j<?ngen
..Het wordt steeds donkerder,
We zien dat Rusland geen
log wil, maar wel overal o
en ellende brengt. Dat zullen
blijven doen. zolang ze kunnen
de baptisten- jeugdkamp.
.-niet
internationaal
werd. in de United Church, die w'.
gevormd wordt door de Presby- Sene
Ferian Church, en de Methodist
Church, heeft mijn vader deze
-•n met gewone be-
j hebben dus geen
kerk van miljonairs, zoals wel
eens gedacht wordt
Aan de evangelisatie
eigen omgeving besteden
minder aandacht, in de eerste
"kerken P'aats omdat er genoeg andere
kerken zijn die dat doen, er
omdat één van mijn motto'
m moet iemand het i
tweemaal horen, voordat worden",
iedereen het éénmaal gehoord ^an j,ej ejnd
wij weten dat het
Rijk "van Christus komt. Wij kelt
moeten de laatste kansen aan
grijpen, wij moeten de oogst bin-
dringt nog zendingsdiakonessenhuis te Ame-
Hij voelde zich uitgescha-
i besefte in het geheel niet,
dat dit een begin was om op-
ingeschakeld te worden. In
gemeente. Het ging
om een eigen organisatie,
om inspiratie van het bestaande opdracht terugkwamen
werk. De leiders verlangen naar
een goede verstandhouding met de
die donkere plaatselijke kerken.
Opmerkelijk
nieuwe
hun Ne
derlandse dorpen en steden, ke
ren zij van een dergelijk kamp
terug 'in hun eigen 'bergdorp of
het aantal jonge wereldstad. In 1954 kwamen vijf
Opdracht en Dienst
Opdracht cn Dienst, een bun
del schetsen uitgegeven bij de
gelegenheid van het 40-jarig be
staan van de Bond van Geref.
manncnverenigingen ln Neder-
dat door dit werk gesti- meisjes uit de Elzas. Ze
nenhalen, nu de velden wit zijn dat oord trof hij vrienden met
- zelf te laten uitzenden, of door Steeds .duidelijker werd de inner-
veel anderen uit te zenden. De Naam lijke opdracht om een dergelijk
van Christus moet tot in de uit- werk
hoeken van de wereld gebracht maal
ook worden, want er is geen andere le^e"
onder de hemel gegeven Hj
werk op te zetten, dat zich hele-
richten op het stimu-
de gewone gelovigen
uit de kerkbanken en in het bij-
jonge
waardoor wij moeten behouden zonder de jongeren
heeft'
ingelische kerk gc- Dr. Smith is niet alleen een
blijde boodschap graaggehoorde spreker, maar
duidelijk tc laten horen." ook een veelgelezen schrijver.
Dr. Oswald Smith preekt zelf Hij heeft 25 boeken
nog regelmatig in dc Peoples
Church, nu hij bijni
oud is. en daarnaast reist hij den
oog altijd naar zendingsconfe- gege-
staan, waarvan er ver-
ald zijn in 37 talen. Twee wer-
het Nederlands uit
staat dr.
draait even peinzend
reldbol die op zijn werktafel
staat, en zegt vastbesloten: „Dit
alles is de reden waarom wij
hard doorwerken om. straks 400
zendelingen te hebben. Dat Is
het doel dat we ons hier in To- dij
Chris-
getuigen. Pas veel later
zou de kerk ontdekken, dat hier
r K al in het zicht kwam, wat prof.
°P* dr. H. Kraemer later zou noe-
,het vergeten ambt".
Stoutmoedig
namelijk „Het profeti- ronto voorlopig gesteld hebben", geloof is, doet s
muleerd werd,
dingsveld te gaan. Over Rie De
decker schreven we enige maan
den geleden. Zij werd verpleeg- door kwamen
ster in de Moelia-vallei in het tot geloof, die
Centrale Bergland van Nieuw-
Guinea. De zendingsarts A.
Scheurkogel werkte jarenlang op
het zendingsveld van de Vrije
Evangelische Gemeenten. Nans
Groeneveld trok naar de Libanon.
De baptistenpredikant G. van 't
Wout werkte enige jaren met gro- Bijna
te zegen in Kongo. Allen hebben vergeten, die
zij hun eerste
venstaak gekregen
samenkomsten van
land voor Christus'
Anderen trokken uit onder ker
kelijke zendingen, weer anderer
onder geloofszendingen. Vooral Graham-samenkomsten
zendeling Legene van de Surina- andere bijeenkomsteri,
mezending heeft bij velen de
dingsvisie gewekt.
Dit is allerminst een jubileum
boek in de traditionele zin van het
woord. In deze volgepropte pocket
wordt niet teruggekeken maar
vooruit. De bundel bevat 32 in-
gesprekken op de
mannenvereniging. Het boekje is
volgens gereformeerde inzichten
is^XnidS. AI samenfesteld'20dat
enthousiast,
eigen streek een grote evangelisa-
tiecampagne organiseerden. Daar- i-jHinpp,-
Hnnr kwamen fin jonge mensen 6
grote delegatie
uit die groep
zijn als zendelingen uitgetrokken
naar gebieden achter de horizon.
Zo heeft dit werk een stempel
gedrukt op vele jonge mensen.
Petrus Huygens
de oorlog secre
taris geworden is van het Duitse
de loop
met alleen bijbelse stof
UU1U.VU ook onderwerpen uit de
stempei kerkgeschiedenis en de christe
lijke politiek zullen hespreken. De
bundel werd onder meer samenge
steld door dr P. J. Richel, ds.
R van Maziik. drs. G. R. Vis
ser, ds. Th. Delleman (huwelijk),
ds. P. Visser, ds. H. A. Wiersin-
ga, ds. B. Richters (beiden zen-
ding), drs. T. M. Gilhuis, G. A.
dat de nazorg regelde tijdens de Kieft, A. Borst Pzn.. C.
kampen of C.J.V.-werk, en die grote bekend-
Jong Neder- heid heeft gekregen door zijn boe
ken over Israël. Daar is de se
cretaresse van het Navigatorwerk,
vele
tus leerde dienen, zoals zij
Het grootste probleem op het langs vertelde, tijdens .een w«
G. Karssen die in J.N.V.C. Chris- journalist Henk de Jong nog i
Alles bleef bij het oude - - Geen acht geven op
dreigementen - Vragen bij Frans-Duitse toenadering
LS we na hef einde van de
A vakantie de kranten van de
maand augustus nog eens door
bladeren, komen we tot de ont
dekking. dat er verrassend wei
nig gebeurd is, ofschoon er
toch van dag tot dag veel
nieuws te vermelden viel. Dit
geldt In bijiondere mate voor
de situatie ln Berlijn, waar
over wel het een en ander te
vermelden viel, waar de Rus
sen hun speciale Berlljnse
commando hebben opgeheven
en waar de Amerikanen de
Sowjeta hebben gedwongen,
van een andere doorlaatpost
dan checkpoint Charlie gebruik
te maken en waar het dreigen
met het sluiten van een Rus-
slsch-Oostduita vredesverdrag
(begonnen ln 1958) wordt ge
prolongeerd. Alles bleef echter
btj het oude. Fn hieruit blijkt
weer eens opnieuw, dat het
goed Is. io weinig mogelijk
aandacht te besteden aan Rus
sische en andere dreigementen,
maar te «orgen. dat de tegen
stander terdege weet. waar hij
aan toe la en dat naar nieuwe
wegen wordt geiocht om de
dreigementen van Russische
iljde haar kracht te ontnemen.
Ver Naties
Er u al gezinspeeld op de
mogelijkheid, dat de Duitse
kwestie aan de Verenigde Na
ties zal worden voorgelegd.
Men schrijft dit voornemen toe
aan de Sowjetunie, die zich wel
licht door de gang van zaken
met betrekking tot het Neder
lands-Indonesische conflict om
westelijk Nicuw-Guinea zal la
ten leiden. Ook met een derge
lijk optreden behoren de weste
lijke mogendheden rekening te
houden. Daarbij is het duide
lijk. dat het noodzakelijk is.
een demonstratie van Weste
lijke eensgezindheid te geven
tegenover de hoge eisen, die
het Kremlin ongetwijfeld gaat
stellen Het ware dan ook te
wensen, dat generaal De Gaulle
zich niet blijft verzetten tegen
overleg op ministerieel niveau
met Amerikanen en Britten
over een gezamenlijke politiek
ten aanzien van de Berlijnse
crisis. Totdusver heeft het er
sterk op geleken, dat De Gaulle
de Westduitse Bondsrepubliek
stijft in haar verzet tegen
Anacrikaans-Britse pogingen,
het Duitse probleem op een an
dere wijze te benaderen.
Regeling
We hebben er in deze ru
briek al eerder op geweien, dat
de Westelijke mogendheden er
belang bij hebben, dat er een
oplossing voor het Berlljnse
vraagstuk wordt gevonden. In
de huidige altuatle betekent
dit. dat naar een regeling moet
worden gestreefd, die de vrij
heid van de meer dan twee
miljoen Westberlljners waar
borgt, die een ongehinderd per
sonen- en goederenverkeer tus
sen West-Beriljn en West-Duits-
land garandeert, die verdere
Russische of Oostdultse inter
ventie onmogelijk maakt en
tenslotte In geen enkel opzicht
iets zal mogen inhouden, dat
latere pogingen om tot hereni
ging van Duitsland te geraken,
in de weg zou kunnen staan.
Dit zou er toe kunnen leiden,
dat er wijziging wordt gebracht
in de status van West-Berlljn.
dat nu onder de uitsluitende
verantwoordelijkheid valt van
de Verenigde SUten. Engeland
en Frankrijk. En juist op dit
punt valt sterke Westduitse te
genstand te verwachten.
De Cautie
Adenauer weet zich gerugge-
steund door De Gaulle. Dat is
in de afgelopen dagen weer
eens gedemonstreerd ter gele
genheid van het staatsiebezoek.
dat de Franse president aan dc
Bondsrepubliek brengt. Nu is
het bepaald niet zo. dat De
Gaulle het Duitse verzet tegen
de Amerikaans-Britse plannen
steunt, omdat hij het volledig
eens zou zijn met de politieke
denkbeelden van Adenauer.
Want dat is beslist niet waar
De Gaulle heeft er bijvoorbeeld
nooit een geheim van gemaakt
dat hij voor erkenning van de
Oder-Neisse-grens «met Polen)
is. Ook gaat de Franse pre
sident uit van de gedachte, dat
de hereniging van Duitsland
een onmogelijkheid is gewor
den. maar dat deze wetenschap
hem niet hoeft te beletten, of
ficieel de hereniging van Duits
land te bepleiten. De Gaulle
steunt Adenauer dan ook on
danks een verschillend politiek
inzicht. Hij staat achter de
Westduitse kanselier, omdat hij
op zijn beurt weer op diens
medewerking is aangewezen bij
het verwezenlijken van zijn
Europese plannen.
Redenen
Dit Is ook een van de rede
nen. waarom De Gaulle wei
gert, zijn minister van buiten
landse zaken te laten deelne
men aan besprekingen, die over
de toekomst van Duitsland en
in bijzonderheid die van Ber
lijn handelen. En dat geldt niet
alleen voor een conferentie,
waarbij ook dé Sowjetunie Is
betrokken: de weigering heeft
ook betrekking 'op een door
dc Verenigde Staten en Enge
land voorgesteld overleg met
Frankrijk, zonder dat dc Rus
sen er aan te pas komen. De
Gaulle stelt zich op deze wijze
niet alleen in staat, zijn „onaf
hankelijkheid" van de Verenig
de Staten en Engeland tc de
monstreren hij vermijdt
ook, dat hij een duidelijke
keus moet doen. die hem wel
licht moeilijkheden met de
Westduitsers zou bezorgen.
Handhaving van de status quo
zonder dat naar een regeling
met de Sowjetunie wordt ge
streefd, past volkomen in
de plannen van de Franse pre
sident. op die manier kan hij
concessie te doen, Adenauer
De Gaulle tracht de harten
van de Duitsers te veroveren.
heel sterk aan Frankrijk bin-
Es lebs Bonn
Pe Duitse politici dienen zich
echter te realiseren, dat het
Duitsland, waarmee De Gaulle
zo graag (en ook oprecht) wil
samenwerken, de Bondsrepu
bliek is met Bonn als hoofd
stad en niet een herenigd land
met Berlijn als regeringscen
trum. Dat viel ook nog op.
toen de Franse president in de
afgelopen week od het markt
plein van Bonn in het Duits een
toespraak hield tot „het Duitse
volk Hij sprak met grote na
druk over „het grote Duitse
volk", maar even later eindig
de hij met de kreet ..Es lebe
Bonn. es lebe Deutschland. es
lebe die deutsch-französische
Freundschaft". Leve Bonn. Het
is typerend voor De Gaulle.
Bonn. het provinciestadje, dat
de naam hoofdstad nog nooit
heeft verdiend en dat niets
heeft van de glorie, die het
„grote Duitse volk" zou moe
ten kenmerken. Dit moet ook
de Duitse politici opgevallen
zijn. die met name in de af
gelopen weken met enige be
zorgdheid het optreden van
bondskanselier Adenauer heb
ben gadegeslagen.
Motieven
Het is ook niet voor het eerst
dat we wijzen op de motieven
achter de stappen. die De
Gaulle en Adenauer gedaan
'lebben en nog willen doen. De
dagen van Adenauer als bonds
kanselier zijn geteld en ook De
Gaullc moet maar afwachten,
"hoe lang hij nog persoonlijk de
Franse staatszaken zal leiden.
In Bonn heeft Adenauer niet
meer de alleenheerschappij.
Het verzet tegen bepaalde fa
cetten van zijn Europese poli
tiek neemt hand over hand
toe, getuige de verklaringen,
die mannen als Schroeder ide
Westduitse minister van buiten
landse zaken) hebben afgelegd
na ecii bijzonder ongelukkig tv-
in terview van Adenauer over
Engelands toelating tot de
EEG. Loffelijk is het streven
De Gaulle en Adenauer, „voor
goed" een eind te maken aan
de erfvijandschap tussen hun
beider landen. Minder prijzens
waardig is het, wanneer een
dergelijke verzoening er toe
leidt, dat de leiders van de be
trokken landen er hun nationa
le belangen mee gaan dienen
met voorbijzien van het grote
algemene belang.
„Verbond"
En nu gaan er geruchten, dat
De Gaulle met Adenauer heeft
beraadslaagd over het sluiten
van een verbond tussen Duits
land en Frankrijk, dat even
tueel in de plaats zou moeten
treden van de door de Franse
president gewenste politieke
unie (waar Nederland en Bel
gië zich sterk tegen verzetten,
zolang niet vaststaat, dat En
geland tot de EEG zal kunnen
toetreden). Van Franse zijde is
in de afgelopen maanden voort
durend getracht de Nederland
se minister van buitenlandse
zaken. mr. Luns. te isoleren,
door te doen voorkomen, dat
zijn Belgische collega Spaak
voor De Gaullc zou zijn ge
zwicht. Maar dat was wishful
thinking, want Spaak heeft zijn
standpunt helemaal niet gewij
zigd: hij is eerder een groter
tegenstander van de Franse
plannen geworden, sinds Frank
rijk de besprekingen over En
gelands toetreding tot de EEG
op onverantwoordelijke wijze
heeft laten mislukken
Engeland
Het wordt steeds duidelijker,
dat Engeland roet in het eten
van Dc Gaulle heeft gegooid,
omdat het (wel wat erg laat)
heeft moeten inzien, dat het op
een zelfmoordpoging zou neer
komen, ais de Britten zich niet
bij het „nieuwe Europa" zou-
De Russen moesten een an
dere post gebruiken dan
Checkpoint Charlie
den aansluiten. Zo doen nu
weer geruchten de ronde, dat
De Gaulle wel zou willen in
stemmen met Engelands toe
lating tot dc EEG. maar dat
hij weigert, met dc Britten in
een politieke unie plaats te ne
men. Wellicht houden de be
sprekingen over een Frans-
Duits verbond hier ook wel
verband mee. Maar als dat
waar is, kan De Gaulle wel op
de steun van Adenauer reke
nen, maar niet op die van de
meerderheid van de CDU-frac-
tic. die de kanselier al eens
eerder duidelijk te verstaan
heeft gegeven, dat zij niets van
zijn nieuwste Europese uitstap
jes moet hebben. Het jongste
artikel van minister Schroeder
is er om op zijn minst tc twij
felen aan de bereidheid van het
Duitse parlement. aan een
Frans-Duits onderonsje mede
werking te verlenen.