JOU
-DE DOKTER aan 'f woord
In 2000 negen procent
rooms-katliolieken
Een woord voor vandaag
Meer Nederlandse hulp
ontwikkelingslanden
Mr. Luns heeft
nieuw
plan
Kerk en staat in Polen
Nieuwe wet niet in
algemeen belang
moeten
Eerste telefoongesprek
via „straal torens"
verzoenen
■MMüTïTBM M
E
Chefarine 4
Pagina 2
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1962
ANDERZIJDS
CHRISTELIJKE DIENST
In het .Diaconaal Correspon
dentieblad" van de Gereformeer
de Kerken knoopt dr. J. ran Klin
ken aan bij enkele uitspraken
van de conferentie van Europese
kerken die om de twee jaar te
Nyborg wordt gehouden. Over
enkele weken zal weer een der
gelijke conferentie worden ge
houden. Twee jaar geleden werd
uitgesproken dat de christelijke
dienst steeds pioniersarbeid moet
zijn. En dr. Van Klinken vindt
ook de stelling opmerkelijk dat
men bij christelijke dienst niet
uitsluitend in grote getallen mag
denken, doch vooral de zorg voor
de concrete men.* ter harte moet
nemen. Hij vervolgt dan:
PIONIEREN is een moeilijke
zaak. De traditie is immers
een machtig verschijnsel, dat veel
wijzigingen in het patroon der
hulpverlening afremt of met veel
conflictstof vergezelt. Het losla
ten van oude stellingen lijkt moei
lijker dan het innemen van nieu
we posities. De traditioneel opge
bouwde vormen van dienst worden
wel eens te gemakkelijk vereenzel
vigd met Gods wil en bedoeling.
Het is merkwaardig, dat in ze
kere zin eenzelfde ontwikkeling de
kerken in Oost en West drijft naar
de verandering. Ik bedoel hier de
ontwikkeling naar de ..welfare
state", d.i. de staat die steeds gro
tere terreinen van het menselijk
leven op haar weg geplaatst ziet.
zelf ziekenhuizen, scholen e.d. gaat
exploiteren. Zo nam de regering
van Ceylon alle christelijke scho
len over. Tachtig procent van het
totale kerkelijke programma was
op deze scholen gericht. Drie jaar
geleden nam de regering van Bir
ma één van de bekendste christe
lijke colleges (Judson College)
over.
In het begin waren veel christe
nen wanhopig. Nu zijn er al die
ook een positieve zijde ontdekken.
Christenen worden niet langer in
beslag genomen door het leiden
van de universiteit. Ze hebben nu
tijd om leiding en pastorale zorg
aan de studenten te geven. Sommi
gen menen zelfs, dat de positie van
de christenen in feite nu sterker is
dan vroeger toen ze met allerlei
beheerswerk waren belast.
Een vergelijking met ons land
mag niet uitblijven. Hier zijn het
meer de indirecte invloeden van
de welfare state. Dank zij een gun
stige economische ontwikkeling werd
een stelsel van meer sociale ze
kerheid mogelijk. Bovendien werd
de gerechtigheidsfunctie van de
Overheid meer en meer onder
streept. Hierdoor werd het voor
lerken mogelijk, dat de Synode
an Leeuwarden zeven jaar gele
den andere richtlijnen gaf over de
relaties tussen Diaconie en Over
heid.
HEEL veel werk waar nog wei
nig evangelisch perspectief in
zat kon hierdoor verdwijnen. En
de ervaringen sindsdien zijn vaak
analoog aan die in Birma. Veel
diakenen werden bevrijd van aller
lei armenzorgbemoeienissen en
kregen wat meer tijd voor de to
tale mens.
Het is in Azië niet alleen de op
komst van de ..welfare states" die
de christelijke kerken stuwt in de
richting van nieuwe vormen van
dienstbetoon en van het loslaten
van oude instituten als ziekenhui
zen. scholen e.d.
Er zijn meer factoren in het ge
ding. Ik noem in de eerste plaats
het diepe verlangen, ook van de
christenen, om onafhankelijk te
worden van het westen. Praktisch
alle instituten vragen zóveel geld
en mankracht, dat het voor de
vaak arme. christelijke minder
heidsgroepen onmogelijk is die zelf
op te brengen. Personeel en finan
cieel blijft mer. dan ook vaak af
hankelijk van de Westerse ker
ken. Door velen wordt dit be
schouwd als een continuering van
vroegere koloniale verhoudingen.
Bovendien willen de Aziatische ker
ken zelf de primaire verantwoor
delijkheid dragen voor de beslis
sing welke vormen van dienstbe
toon men zal kiezen. Door deze
eigen verantwoordelijkheid behoeft
men zich niet langer te verschui
len achter de beslissingen die vaak
het geld van de ondersteunende
Westerse kerken vergezellen lAlan
Brash).
Een uiting van het diepe verlan-
het éénrichtingsverkeer in de inter
nationale hulpverlening der ker
ken. Scherp geformuleerd zegt
men. dat zo'n éénrichtingsverkeer
de verhoudingen tussen gevende en
ontvangende kerken corrupteert.
Zo wees dr. Vcrghese. een sympa
thieke Indische theoloog die iedere
morgen de bijbelstudies leidde, er
op. dat de gevers het gevaar lo
pen. dat zij zich overdreven be
langrijk gevoelen. Bij de ontvan
gers bevordert het een parasitaire
en daarom demoraliserende hou
ding ten opzichte van de rijkere
kerken. Het kan ook gemakkelijk
gevoelens van wrevel en haat kwe
ken tegenover hen waarvan men
zich zo afhankelijk gevoelt. Het
is ook gemakkelijker gelden te
werven voor een project in Azië
of Afrika dan de gemeenteleden
te interesseren voor de problemen
van hun eigen samenleving. De
hulp kan dan gauw een onderdeel
van ons programma worden, en
niet een middel om de noden van
anderen te lenigen.
kerkelijke hulp tussen de Aziati
sche landen gaat plaatsvinden. Zo
hielpen de arme christénen van
West-Pakistan de Birmezen bij de
overstromingsramp in Birma in
1961. Zo is er sprake van een uit
wisseling van personeel. zij het
uiteraard nog op bescheiden schaal.
Gehoopt kan worden, dat deze ont
wikkeling zich ook doorzet naar de
Westerse landen, zodat wij ook
kunnen profiteren van de vaak an
dere inzichten van de christenen
uit de jonge kerken.
Ieder ervaren diaken kent in zijn
diaconale praktijk deze gevoelens
van afhankelijkheid eveneens, ook
al is dat bij één persoon anders
dan bij kerken en volken.
Merkwaardig is. dat deze gevoe
lens in het diaconale gesprek aan
zienlijk verminderen als er wer
kelijk sprake is van een mense
lijke ontmoeting. De diaken en de
andere, die zijn hulp nodig heeft,
worden dan beiden verrijkt. In de
ontmoeting valt het éénrichtings-
de-
verkeer weg. vooral als i
beiden afhankelijk weet
zelfde Heer der Kerk.
Groei wereldbevolking veel sneller
(Vu
kerkredactle)
In Rome is een werk versche
nen dat de rooms-katholieken
plaatst voor een aantal harde
feiten. Uitgerekend wordt dat het
rooms-katholicisme dat in 1700
nog rond de 28,9 procent van de
wereldbevolking omvatte in het
jaar 2000 waarschijnlijk niet meer
dan 9 procent van de wereldbe
volking zal omvatten. Nog meer
dan om deze cijfers heeft het
boek echter de aandacht getrok
ken om de persoon van de
schrijver, de geschorste en later
weer in zijn ambt herstelde
priester Eduard Prettner Cip-
pico, de hoofdpersoon van een
deviezenschandaal in 1948.
De correspondent van de Volks
krant" in Rome wijdt een uitvoerig ar
tikel aan dit boek. dat in Rome vol
gens hem al bijzonder in de belangstel
ling staat, ook al heeft de ..Osservatore
Romano" er nog geen aandacht aan ge
schonken en is het kennelijk bij het zoge
naamde heilige officie nog in studie.
Volgens deze correspondent gaat het
boek er van uit dat er in 1700 ongeveer
640 miljoen mensen leefden. Toen telde
de Rooms Katholieke Kerk in totaal
185 miljoen leden. Twee eeuwen later
was het aantal al gedaald van 28.9 pro
cent tot 18.5 procent, omdat de wereld
bevolking gestegen was tot anderhalf
miljard, een groei die door de kerk
kon worden bijgebeend. Op het ogenblik
telt de wereld 510 miljoen rooms-katho-
lieken op een totale bevolking van 3140
miljoen. Cippico heeft uitgerekend dat
dat 16,2 procent is.
In het boek worden ook getallen ge
noemd voor de toekomst. Volgens sta
tistieken zal de wereldbevolking tegen
het jaar 2000 ongeveer 6 miljard 600
miljoen zielen bedragen. Blijft de
Rooms Katholieke Kerk volgens de hui-
d.ge percentage groeien dan zal zij te-
NEEM ALS OLIEHAARD
't Hoogste rendement bij
'n relatief laag verbruik
CURIE
Het opmerkelijke is dat Cippico nogal
kritisch over de Romeinse curie
schrijft, aldus de correspondent van de
Volkskrant. Hij erkent de constitutione
le grenzen, waarbinnen zij zich te be
wegen hebben, maar komt met het
voorstel dat een centraal autonoom li
chaam in het leven geroepen moet wor
den dat de vrijwel geïsoleerd werkende
instellingen moet coördineren. Boven-
n bepleit hij een nauwer contact met
Sowjetwereld. Dit standpunt werd
door de leiding van de kerk tot nu toe
zo goed als altijd afgewezen. Elke
priester of gelovige die contact zocht
werd meestal direct voor een crypto-
communist uitgemaakt.
Toch heeft het boek van deze eens
geschorste priester de Imprematuur ge
kregen van de bisschop van Triëst.
Daaruit werd reeds geconcludeerd dat
het Vaticaan kennelijk bezig is aan zijn
volkomen rehabilitatie. Cippico werd
geschorst toen hij werd betrokken in
een deviezenschandaal. Hij werd in een
van de cellen van het Vaticaan opge
sloten. toen het schandaal openbaar
werd, maar slaagde er in te ontsnap
pen.
REHABILITATIE
Hij werd echter toch veroordeeld
eerst tot twaalf jaar en later na appel I
tot negen jaar gevangenisstraf. In 1956
kwam zijn.zaak in hoger beroep nog
eens voor en toen zag de procureur-ge
neraal van strafvervolging af, .omdat
de zaak verjaard was."
De advocaten van Cippico kregen
toen niet de kans om zijn onschuld te
bewijzen. Cippico werd de hand boven
het hoofd gehouden door een hoge pre
laat van de kerkelijke administratie die
beweerde dat hij onschuldig was. Onder
bepaald voorbehoud verkreeg hij zijn
ambt weer in 1959. De priesterdracht
bleef hem echter verboden. De grote
vraag in Rome is of dit boek bevorde-
lijk zal zijn voor zijn volkomen rehabi
litatie.
Beroepingsiverk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Veenendaal (vac. J. Ver
maas): C. A. Korevaar te Rotterdam.
Aangenomen ber. Prov. kerkvergade
ring Groningen; als schipperspredikant:
J. Matzer van Bloois te Groningen.
Bedankt voor Oosterzee en Echten (Fr)
(toez), A. J. Plug te Blankenham.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Emmeloord (N.O.P.)
H. D. Bakker te Hillegersberg-Terbreg-
i gen; naar Nieuwkoop-Woerdense Ver
laat: M. Hiensch, kand. te Haarlem, die
bedankte voor: Broek onder Akker-
woude. Den Burg (Texel), Edam. Een
(Dr.), Nieuwerkerk a/d IJssel, Oostwold
(Old.), Sibculo, Suawoude, Ternaard,
Vianen en Witmarsum.
Prins te Groningen.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Tweetal te Dordrecht: P. Blok te
Dirksland. G. A. Zijderveld te Capelle
a/d IJssel.
r Leiden: P. Blok te Dirks-
Dr. J. Lyklema: benoemd tot hoogle
raar in de fysische en colloidchemie
aan de Landbouwhogeschool te Wage-
ningen, met ingang van l september.
„Geen loon bij uw Vader," deze woorden komen telkens weer
terug in de Bergrede. Christus zegt dit van men sen die gelo
ven, bidden, vasten en vroom zijn om door de mensen gepre
zen te worden. Christus wijst hier te enen male de gedachte
af die wij ons soms afvragen: „Wat zullen de mensen er van
zeggen?"
Die gedachte kan ons behoeden voor verkeerde dingen. Soms
weerhoudt de volksconsciëntie, het geweten van de gemeen
schap, ons van dingen die ook in het Woord van God worden
afgekeurd. Vaak echter is dit geweten een tiran. Wee de mens,
zegt Christus, die bepaalde dingen doet om door dit geweten
geprezen te worden. Hij heeft zijn loon reeds, en er is geen
loon meer bij de Vader.
We moeten bidden in het openbaar en zoeken naar de mooi
ste woorden. Wat zullen de mensen er van zeggen, denken
we, zullen ze het goed- of afkeuren? En God zegt: U hebt uw
loon. Geen loon van de Vader. We geven een briefje van
honderd gulden voor het orgelfonds en worden uitvoerig
bedankt, met onze naam en toenaam komen we in het plaat
selijk kerkblad. Geen loon bij de Vader. We vasten en men
sen zeggen dat we toch zo'n echte christen zijn, zo'n heilig
mens. Geen loon bij de Vader.
Christus zegt dat de mensen er niets mee te maken hebben
hoe vroom we wel zijn. Bidden, vasten, bijbellezen, kerk
gang mogen nimmer een show worden.
DRINK
gezond en fcfZOtU lekker
Kardinaal Wyszynski bepleit:
Nazi-misdadiger in
Israël gearresteerd
(Van een onzer medewerkers)
De reeds jaren in Israël wonende
Hirsch Berenblatt is door de Israëlische
de deportaties in Polen. De thans
Aviv wonende 46-jarige musicus, was in
zijn geboorteplaats in Polen in januari
1942 aangesteld als hoofd van de door
de Joden zeer gehate en verachte Jood
se politie. Oorspronkelijk had zij de op
dracht orde te bewaren in de getto's,
doch later werd zij ingeschakeld b.j de
deportatie van Joden. Aan Berenblatt
wordt door de Israëlische politie ten las-
e gelegd als hoofd van de Joodse poli
tie een Joods weeshuis te hebben leeg-
Jehaald, opdat de kinderen konden wor-
en gedeporteerd. Daarnaast zou hij on
geveer 7500 Joden hebben laten depor
teren. De wandaden van Berenblatt.
waarop in Israël de doodstraf staat, zijn
aan het licht gekomen doordat hij her
kend werd door leden van een familie
d.e hij destijds tegen losprij* vrijgesteld
heeft van deportatie.
(Van een onze medewerkers)
In Jeruzalem is bekendgemaakt,
dat een Amerikaanse archeologische
expeditie een ruimte heeft blootgelegd
waarvan wordt aangenomen dat deze
eens de bidplaats is geweest van aarts
vader Abraham. Tevens werd een soort
weg opgegraven die van de toenmalige
stad Sichem naar deze bidplaats leid
de. De archeologische expeditie doet
nasporingen naar de bijbelse stad Si
chem. waarvan in Richteren hoofdstuk
wordt gesproken.
Reactie Het Ziekenfonds":
Zoals het ontwerp Ziekenfonds
wet er nu ligt wekt het sterk de
indruk dat de minister van so
ciale zaken en volksgezondheid,
dr. G. M. J. .Veldkamp, heeft na
gelaten te kiezen, omdat hij be
paalde groepsbelangen niet wilde
doen wijken voor het algemeen
belang.
DRIE STEMMEN
Dit vermeldt het september-nummer
van -Het Ziekenfonds", het orgaan van
de centrale bond van onderling beheerde
ziekenfondsen in een artikel ..Er klopt
iets niet", dat een eerste indruk wil ge
ven over het ontwerp.
..Men zou haast kunnen denken dat bij
de samenstelling van dit wetsontwerp
drie personen een even zware stem heb
ben gehad: een sociale verzekeringsdes-
kundige. die streeft naar een sterk ge
centraliseerde regeling, zoals men die bij
de sociale verzekerinswetgeving kent;
Capaciteit thans
medewerker van de bond van r.k.
ziekenfondsen, die wil voldoen aan het
verlangen van deze bond om tot uitbrei
ding van werkgebied te komen en een
oud staatssecretaris van de middenstand,
die fel is gekant tegen niet winst-beogen
de instellingen, welke zich op het terrein
van zelfstandigen en van hen die een vrij
beroep uitoefenen bewegen.
Ook van een minister, op wie alle drie
omschrijvingen van toepassing zijn, had
men mogen verwachten dat hij een keus
had gemaakt en ofwel zijn ontwerp in
het teken had geplaatst van een werke
lijk vrijere ontplooiing voor de zieken
fondsen ofwel van een sterkere centrali
satie".
KWALITEIT
De minister en zijn ambtenaren komt
het compliment toe. dat zij het ontwerp
wel zeer grondig hebben voorbereid, al
dus dit artikel, maar wat de kwaliteit
betreft kunnen wij helaas geen juichkre
ten aanheffen.
In de Memorie van Toelichting wijdt
de minister aanvankelijk veel vriendelijke
woorden aan de autonomie van de zieken
fondsen. maar als het om de consequen
ties van de autonomie en de zelfstan
digheid gaat dan schijnt de minister heel
anders te denken over de vrije ont
plooiing van de fondsen. Indien een zie-
kenfondsbestuur zou willen besluiten to'
oprichting van eigen instellingen als apo
theken en tandheelkundige centra, of
tot het meewerken aan de exploitatie
van optiekzaken, dan treft het zieken-
fondsbestuur een minister aan die niet
schroomt op de stoel van dat bestuur
gaan zitten.
Kardinaal Wyszynski, de r.k.
primaat van Polei} heeft op het
communistische bewind een be
roep gedaan een redelijke houding
aan te nemen tegenover God en
de kerk, ter bevordering van de
sociale vooruitgang. Deze uitleg
wordt in brede kringen gegeven
aan de boodschap van de kardi
naal op een weekend bijeenkomst
van honderdduizenden jongeren
en pelgrims te Czestochowa, de
geestelijke hoofdstad van Polen.
Deskundigen in kerkelijke zaken heb
ben verklaard dat de woorden van de
kardinaal even verzoenend waren als
1957, het hoogtepunt v-an de ..wapen
stilstand" tussen kerk en staat. Even
als toen gaf de kardinaal toe dat het
communisme Polen iets te bieden kan
hebben.
„Het is helaas zo" verklaarde hij,
dat ondanks „programma's met een
nobel begin" en „zeer goede bedoelin
gen" de vooruitgang wordt bedorven
door de godsdienstoorlog die is begon-
ie het wantrouwen doet
waken".
De kardinaal scheen hiermee te wil
len zeggen dat de regering de steun
van het volk niet zal winnen voor haar
plannen zolang zij openlijk vijandig te-
960 gesprekken
De commissarissen der Konin
gin in Noordbrabant en Limburg,
dr. C. Kortmann en dr. J. Houben,
hebben gistermiddag vanuit hun
werkkamers in 's-Hertogenbosch
(Advert entte)
en Maastricht het eerste telefoon-'
OPVALLEND
gesprek in Nederland gevoerd Opvallend^ d,. U hft «k
dat voor een deel via een straal- verp het recht verliest voor de vrljwil-
verbinding tot stand werd ge- hge verzekenng depremie te vragen di
hpt fnnrU nndie vindt. De vruwillize vei
bracht.
Vanuit de districtscentrales van
Eindhoven en Maastricht werd de
verbinding doorgeleid naar hoge to
rens in de omgeving van Mierlo en
Roermond, vanwaar zij via de straal
verbinding werden doorgegeven.
het fonds nodig vindt. De vrijwillige
zekering is uitgerekend de verzekerings-
vorm. waarbij de fondsen nog een aan
zienlijke mate van zelfbeschikking ken
nen.
Het is de bedoeling van de minister dat
een zo doelmatig mogelijk werkende zie
kenfondsverzekering ontstaat, maar een
ike opzet is niet te verenigen met
doelstelling die de minister
dergelijki
de andei
middernacht schuifelde een stoet
langs het 600 jaar oude schilderij van de
„Zwarte Madonna". Het schilderij zou
in de 17e eeuw het land op wonder
baarlijke wijze hebben behoed voor
een Zweedse bezetting. Ieder ja-ar in
iugustus beloven pelgrims, hier Pojen
lan de maagd Maria te zullen wijden.
,,Wij maken veranderingen door in
onze maatschappij. Sommige zijn re
delijk..., het leven gaat door en wij
kunnen niet in een bepaald stadium
van de sociale vooruitgang blijven
stilstaan maar veranderingen
moeten veranderingen ten goede zijn
n overeenstemming met God",
aldus de kardinaal.
Prof. dr. E. D. Hirsch Ballin: be
noemd tot buitengewoon hoogleraar
de Universiteit van Amsterdam in
nationale en internationale auteurs
uitgeversrecht en het nationale en
ternationale recht van de industriële
eigendom. Sinds 1958 was prof. Hirsch
Ballin bijzonder hoogleraar aan deze
universiteit in het eerstgenoemde vak;
in beide vakken is hij tevens lector aar
de Rijksuniversiteit te Leiden.
(Van onze parlemcntsredactie)
De regering wil de hulp aan de
minder-ontwikkelde landen de ko
mende jaren aanmerkelijk uitbrei
den. Dit deelt minister Luns de
Tweede Kamer mee in een nota
over de hulp aan de minder-ont
wikkelde landen, die hij gisteren
heeft ingediend.
Eén van de belangrijkste motieven,
die de regering aanvoert tot vergroting
van haar bijdrage is het nog steeds toe
nemende verschil in welvaart tussen de
geïndustrialiseerde en de minder-ont
wikkelde landen. Het is daarom van
wezenlijk belang, dat de inspanning van
de geïndustrialiseerde landen ten bate
van de achtergebleven gebieden in de
toekomst grotere resultaten oplevert dan
in het verleden.
DE VN
De uitbreiding van het programma
heeft betrekking op een groot aantal
soorten en methoden van hulpverlening.
Bovenaan staaj de verhoging van de
bijdrage aan de verschillende activiteiten
le Verenigde Naties. De bijdrage
het uitgebreide programma van
technische hulp wordt voor 1963 en
1964 met 20 pet. verhoogd en gebracht
1.5 miljoen. De bijdrage aan het
speciale fonds voor pre-investerings-
projecten wordt met 50 pet. verhoogd
gebracht op 13,9 miljoen.
Het Unicef-kinderfonds krijgt
miljoen (was 300.000) en aan het
wereldvoedselprogramma van de F.A.O.
wordt de komende drie jaar ƒ5 miljoen
bijgedragen.
In het kader van de Organisatie vooi
economische samenwerking en ontwikke
ling (O E.S.O.) zal de hulp aan behoeftige
O.E.S.O.-partners worden uitgebreid. Het
is voorts de bedoeling, de fondsen, w
uit wordt geput voor de opleiding
internationale deskundigen, op te vo
tot ƒ2.5 miljoen voor 1962 en 3 en ƒ3,5
miljoen voor 1963 en 1964.
gemoedigd. De garantie zal gelden voor
leningen via de Herstelbank of de We
reldbank. Ook wil de regering verzeke
ring van particuliere financieringscre-
dieten voor langere termijn (maximaal
en jaar) mogelijk maken.
Tenslotte zal de regering ƒ3.6 miljoen
beschikbaar stellen voor het financieren
van een instituut voor sociale ontwikke
lingsplannen. op te richten in een minder
ontwikkeld land.
t nieuwe hulpverleningsbelcid opent
ere mogelijkheden voor deelneming
door het particuliere bedrijfsleven. De
regering streeft dan ook naar een zo
effectief mogelijke samenwerking tussen
overheid en particuliere sector. De voor
lopige plannen in werkgevers- en werk
nemerskringen om een instituut voor
technische hulpverlening op te richten,
hebben zeer de belangstelling van de
overheid. De regering zal gaarne advies
en hulp geven bij de verwezenlijking van
deze en andere particuliere plannen, al
dus minister Luns.
WEIGERINGHOEKE-NDIJK
DISCRIMINEREND
.vf.F. Duintjer: benoemd tot buitenge
woon hoogleraar in _de afdeling dei
bouwkunde aan (j
school te Delft.
PROJECTEN
De regering zal verder jaarlijks 2,5
miljoen uittrekken voor de financiering
van een bepaald project in een land, dat
daaraan behoefte heeft. Het ligt voorts
in de bedoeling, voorlopig voor drie jaar
gemiddeld 50 miljoen per jaar over-
heidsgaranties te geven voor deelneming
aan een consortium, dat bepaalde ont-
wikkelingsprojecten ter hand wil nemen.
de Technische Hoge- Op deze wijze wordt het beschikbaar
I stellen van particuliere kapitaal aan- den,
broer evangelist-handoplegger is. kwam
per vliegtuig uit Brits-Guyana en was
van plan op doorreis naar Nederland en
kele weken in Suriname door te bren
gen. Hem werd de toegang echter <?nt-
zegd en hij moest met hetzelfde vlieg
tuig naar Brits-Guyana terugkeren.
Het bestuur van de vereniging „Stro
men van kracht" waarin de aanhan
gers van de Hoekendijks gebundeld zijn,
heeft nu in een telegram aan de Ko
ningin geprotesteerd tegen wat wordt
genoemd het „discriminerend optreden"
van de procureur-generaal mr. H. Pos.
Het bestuur acht dit optreden niet in
overeenstemming met het „soepele op
treden van de Nederlandse autoriteiten
jegens de in Nederland grote gastvrij
heid genietende Surinamers" en roept
de medewerking in van de Koningin,
indien mogelijk, om te komen tot een
voorwaardelijke toelating van de heer
Bernhard Hoekendijk.
Nogmaals: kerk
contra IT A
Vertegenwoordigers van de Britse
geestelijkheid hebben bij de overheid
geprotesteerd tegen een plan van de
commerciële Engelse televisiemaat
schappij ITA, dat voorziet in zondags
uitzendingen voor de jeugd, die om
10.15 uur zouden beginnen.
Het kerkelijk protest is gebaseerd op
het feit. dat deze uitzendingen samen
vallen met de uren voor kerkbezoek en
dus de jeugd uit de kerk kunnen hou-
genover de kerk staat. „Als het ge
wenst zou zijn, zouden we zelfs datgene
kunnen doen wat moeilijk en pijnlijk is,
maar niet waar haat tegenover God be
staat".
De kardinaal herinnerde het regimt
Gomoelka eraan dat Polen voor 90 pet.
rooms katholiek is en dat de reger,ng
de steun van het volk en de kerk nodig
heeft.
Een grote menigte was tijdens het
weekeinde naar Czestochowa gekomen,
te voet of in overvolle vervoermidde
len. 24 uur lang van middernacht tot
heerlijke bessenjenever
N.V. DISTILLEERDER IJ v/„ SIMON RYNBENDE ZONEN SCHIEDAM
„Vragen ep medisch gebied zenden aan de redactie van ons
blad met linksboven ep de envelopt „Medische rubriek".
Antwoord ep vragen van algemeen belang wordt wekelijks
la deze rabrlek gegeven, vragen waarvan de beantwoording
niet langs deze weg gewenst Is, geschiedt per brief."
4-voudige bestrijding
van pijn en griep!
Vier middelen In één lebiet doen wondei
Het is met deze nieuwe verbinding op wil verwezenlijken: de vrijheid
d;t moment mogelijk om 960 gesprekkengcb:ed. een vrijheid die onder
tegelijk te voeren Dit aantal kan binnen- leiden tot de ondoelmatigheid
kort op 1800 worden gebracht. naast elkaar werken;
De kwaliteit van de gesprekken doet
niet onder voor die welke per kabel wor-J
den overgebracht.
narmmoeien m een leoiex own itiJMi
xonder de meeg ven tlreek lm mekenl [n het westen van het land en daarna
D. vier geneesmiddelen van 0»|
farine „4" worden in de hele wereld trekken Deze ontwikkeling zal ongeveer
I tien jaar duren.
op grote schaal gebruikt. In één
De P.T.T. «let er een machtig wapen
tablet verenigd werken ZIJ bijzonder ta to strijd tegen het tekort aan tele-
«nel, krachtig en weldadig, vaak
xelfi wanneer andera middelen ÏS3jkï5ïïiJ?ï«
falen. te breiden of te moderniseren tracht
men evenwel btJ te blijven.
De commissarissen der Koningin heb
ben hun gesprek eerst via dé normale
gevoerd
m i.ujsjj.'j»! jeiJjiui'.iisMjiL'y
fondsen en
-aardoor onder meer het verschijnsel
.an veel boden in één straat weer zal
opbloeien, aldus dit hoofdartikel in „Het
Ziekenfonds".
Conferentie te Baarn
in zendingscentrum
De reeks zendingsconferenties. die
ook weer gedurende het komende win
terseizoen zullen worden gehouden, wordt
?;eopend met een algemene zendingscon-
erentie te Baarn van zaterdag 29 sep
tember tot maandag 1 oktober a.s.
Deze conferentie, die open staat voor
allen die belangstelling hebben voor het
zendingswerk, wordt gehouden in het
zendingscentrum en staat onder leiding
van de heer W. Vermolen.
De bijbelbespreking zal worden
Vraag: Is het aan te raden zich tegen griep
te laten Immuniseren? Wanneer ls het gewens
te tijdstip?
Aangezien griep of influenza per epidemie wis-
'lt in ernst van het ziektebeeld, is niet zonder
eer te zeggen of vaccinatie steeds aan te ra-
werk - den is. Over het algemeen is griep echter een
weinig ernstige ziekte, waarvoor men zich niet
behoeft te beschermen. Uitzondering op deze ge-
dachtengang vormen die mensen die lijdende zijn
aan chronische hart- of longaandoeningen, sui
kerzieken. en de zwangeren. Deze mensen heb
ben een grotere kans een complicatie bij de griep
te krijgenzoals bijvoorbeeld een longontsteking.
Vaccinatie geeft inderdaad een vermindering van
wel 70 pet. van de ziektegevallen, zodat het be
grijpelijk is dat vele grote bedrijven hun perso
neel laten inenten, wanneer er een griepepide
mie „op komst" is. De Wereldgezondheidsorga
nisatie houdt zich bezig met het opsporen van
griepepidemieën, en onderzoekt welke typen
(want er zijn er vele tientallen!) influenza er
bij de epidemie zijn betrokken. Dit is nameljk
zeer belangrijk, omdat het vaccin, waarmee men
ingespoten dient te worden, moet ,j?assen" op
het type influenza. Aangezien er steeds enkele
zender voortzezet Zij spraken HS noTijiemcTiue, aai j
verkeersproblematiek van hun beide ge--zullen lezingen worden gehouden door ino,.nofPTI
noemden het nieuwe medium .is .1 A C Rullmann over ..Ons zen- zatVP'n «»lom.
typen in omloop zijn, worden er tegenwoordig
het in te spuiten uaccin enige typen gecombi
neerd. Over het algemeen is iemand die inge
spoten is voor minstens cèn jaar beschermd,
1 deze beids zuideli}-
door dokter G
1 Soemba-kerk".
v. Gelukkig is het sterftecijfer van de influenza de
'èrk"van de I l&atste jaren dalende, mogelijk omdat de kwaad-
I aardigheid van het influenzavirus geringer wordt,
mogelijk ook doordat de moderne behandelings
mogelijkheden hierbij een rol spelen. Hierdoor
wordt mede de vraag naar een jaarlijks terug
kerende immunicatie van de bevolking minder
Vraag: Wat kan er de oorzaak van zijn, dat
ik bij lang staan zo moe word, terwijl ik dat
bij lopen niet word?
Bij staan heeft de voet meer neiging iets door
te zakken dan bij lopen, hetgeen vermoeidheid
in de hand werkt. Bovendien is de bloeddoor-
stroming van het been in beweging iets groter
dan in rust. Er wordt dus meer zuurstof voor
de spieren aangevoerd, die enerzijds wel ver
bruikt wordt door de in beweging zijnde spieren,
doch anderzijds ook de vermoeidheid verminde-
Vraag: Wat ls er tc doen om haaruitval te-
Wanneer haar gaat uitvallen is daaraan niet
veel te doen. Men moet er echter naar streven
de nieuwe haren bij de groei te helpen. Voorzich
tigheid is er geboden bij de behandeling en kam
men van het haar. Men moet het hoofd niet va
ker wassen dan éénmaal per week met huishoud
zeep en lauw water. Tweemaal per week moet
men het hoofd zacht inmasseren met een haar
water. dat aan de huisarts gevraagd kan wor
den. In sommige gevallen is hoogtezon gunstig,
terwijl ook vitamine B vaak een gunstig effect
kan hebben. Voordien dient men zich echter af
te vragen, waardoor de haaruitval is ontstaan.
Is ouderdom de oorzaak, dan zal er niet veel
ann te doen zijn. Ook na acute ziekten, operatie
of bevalling treedt nog wel eens haaruitval op.
In deze gevallen is het bovendien gewenst, dat
men versterkingsmiddelen tot zich neemt, veel
in de buitenlucht komt, en een gezonde levens
wijze erop na houdt. Tenslotte kunnen ook hor
monale invloeden haaruitval veroorzaken. Het is
duidelijk dat de huisarts in die gevallen zal moe
ten beoordelen of het toedienen van hormonen ge
wenst is.
Vraag: Wal
tegen ischias te doen?
Ischias is een prikkelingstoestand van de ner-
vus ischiadicus. een belangrijke zenuw, die van
uit het lendenwervelgebied, via de achterkant
van dij en onderbeen naar de z.g. Achillespees
loopt. De oorzaak ligt vaak in een kou vatten,
verstopping der darmen of sterke lichamelijke
inspanning. Ook ziet men geregeld ischias op
treden tijdens de zwangerschap en vooral tijdens
de bevalling. De hevige pijnen treden in aan
vallen op en kunnen zich langs de gehele zenuw
verplaatsen. Iedere beweging doet weer heftig
pijn, en men tracht dan ook alle bewegingen zo
veel mogelijk te beperken, waardoor een tijde
lijke verstijving van de dij en een verkromming
van de wervelkolom kan optreden. Bij druk op de
zenuw verergert de pijn. Een liggende patiënt is
niet in staat zijn been ongebogen even ver op
te richten als zijn gezonde been. Door zenuwrek
king kan men de klachten in sommige gevallen
doen verdwijnen. Het is zaak de zenuw overigens
niet te veel te irriteren met massage, warmte-
bestraling of vermoeiende inspanningen. Wollen
ondergoed en sokken, goede stoelgang en even
tueel vitamine B zijn belangrijk.