Open of gesloten ogen
Athenagoras: Rome moet
proselitisme opgeven
noem een mm
bij 21jn naam
Een woord voor vandaag
MOEDER WORDEN...
ZWITSAL
Gerechtshof van Kansas
erkent autonomie niet
Einde r.k.-sclioolstaking
in Australië
Ge rel. Bond wil jubileum
met Toradjakerk vieren
ANDERZIJDS
GROEPSVORMING
In kringen van gereformeer
den wordt tegenwoordig angstig
gezegd: We gaan weer dezelfde
kant uit als in de jaren dertig, er
is weer een groepsvorming onder
ons. In ,JIet Ouderlingenblad" gaat
prof. dr. J. T. Bal
Hij schrijft onder r
lijk een dergelijke suggestie
kan zijn. bv. met betrekking tot
een oorlogsdreiging. Niemand wil
het, heet het dan en toch is het ge
beurd. Ik zal de betrekkelijke waar
heid, die daarin schuil kan gaan,
niet ontkennen. Er lijkt soms iets
daemonisch in de ontwikkeling van
de dingen te zitten, waardoor hele
volkeren tegen elkaar opgejaagd
worden en tenslotte in een toe
stand gemanoeuvreerd worden,
waaruit geen terug meer mogelijk
heeft zeker in de laatste maanden
iets van deze beklemming onder
gaan. Maar niet alleen met het
oog op ons staan en handelen in
de wereld moet deze suggestie van
onvermijdelijkheid met kracht be
streden worden, in nog veel ster
kere mate geldt dit in de kerk van
Jezus Christus. Daar doen we iede
re keer, dat we'bijeen komen, be
lijdenis van ons gemeenschappelijk
geloof van de overwinning van de
oaemonen door de Here Christus.
We belijden daar onze nieuw ver
worven vrijheid als kinderen Gods,
die niet gevangen zijn in de donke
re macht van het noodlot, maar
het
kerk wezenlijk niet thuishoort, ook
niet als we geneigd zouden zijn uit
onze verantwoordelijkheid weg te
vluchten in een stemming van: het
loopt toch altijd weer op hetzelfde
uit. Wie waarlijk in de Here Jezus
gelooft, még zulke gedachten niet
meer koesteren en, wat belangrij
ker is, hij hóéft ze niet meer te
hebben, want daarmee zou hij het
regiment van de Heer over zijn
kerk op een verschrikkelijke wijze
in twijfel trekken.
waarom dergelijke suggesties
van onvermijdelijk uit elkaar groei
en bij de wortel afgesneden moe
ten worden. Ze verlammen nl. de
mogelijkheid om tot een vrucht
baar en waarlijk zinvol gesprek
over de weg van de kerk in deze
wereld en in onze tijd te komen.
Wie er van te voren van over
tuigd is, dat de ander tóch de an
dere kant uitgaat en dat hij „nu
eenmaal'' anders denkt en anders
is en dat het daarom wel almaar
meer onmogelijk zal zijn om elkaar
vast te houden, is van te voren al
klaar met alles, wat van de ande
re kant gezegd wordt. Maar hij
kan dan ook niet meer het waar
devolle van de positie van de an
der in zijn eigen visie opnemen
om zo tot een beter en rijker in
zicht te komen. We hebben daar.
dacht ik, allemaal mee te maken.
Wekelijks lees ik heel wat stem
men uit de kerkelijke pers. En ik
ervaar dan aan den lijve, hoe spoe
dig je ook zelf de mensen en hun
geluid gaat indelen. ,.0, heeft die
het geschreven, nu dan weet ik
wel wat er komt" wordt dan de re
actie en daarmee is de zaak afge
daan. Zo ontstaan er allemaal hoek
jes. waar iemand voor zich uit
staat te praten, maar wat hij zegt.
wordt door de ander niet meer
echt gehoord. Daarmee heb ik me
zelf de mogelijkheid ontnomen om
mijn eigen standpunt te herzien,
aan te vullen of te verrijken. Hei
melijk heb ik ook de ander niet
meer de kans gegeven om zijn
eigen overtuiging aan mij duidelijk
OM EEN voorbeeld te geven:
het Centraal Weekblad he<
j niet verder op
ui. Maar in dit verband stelt hij:
Met volstrekte handhaving van de
eigen gereformeerde belijdenis is
het mogelijk toe te treden tot de
Wereldraad van Kerken en bij een
dergelijke toetreding zal geen enke
le instantie van de Wereldraad het
eigen karakter van onze kerken
aantasten. Dat daarmee het funda
ment van onze kerken wordt aan
getast, is een bewering, die op
sommigen of misschien velen in
druk maakt, maar die niet op af
doende wijze met gronden aan de
Schrift ontleend kan worden beves
tigd." En even verder: „Onder
graven wordt het fundament van
onze kerken, wanneer iemand Je
zus Christus niet belijdt als zijn
Heer en Heiland; wanneer hij niet
als een verloren zondaar in zich
zelf zijn zaligheid zoekt alleen bij
de Here Jezus, die voor ons vol
komen heeft genoeg gedaan; wan
neer hij met zijn medeleden of me-
denmbtsdragers in twist en vijand
schap leeft en het niet verstaat de
ander in ootmoedigheid U'tnemen-
der te achten dan zichzelf. Maar
ik weiger in diezelfde reeks een
plaats te geven aan een uitspraak,
die zegt dat het fundament wordt
ondergraven, wanneer iemand toe
nadering bepleit tot de hervormde
kerk of streeft naar toetreding van
onze kerken tot de Wereldraad van
Kerken. Deze zaken liggen op een
ander niveau en dragen een veel
sterker relatief karakter".
woord overgenomen door prof.
Veenhof en eraan toegevoegd: „Het
is voor ieder onbevangen toeschou
wer duidelijk: de Gereformeerde
Kerken zijn onweerstaanbaar op
weg naar de samensmelting met
de Herv. Kerk. En dit is ook dui
delijk: de visie op belijdenis en
kerk, zoals die bij de middenortho-
doxie leeft zal daarbij volledig de
gang van zaken bepalen". Via een
paar woorden als „onbevangen toe
schouwer" (wie is dat?) en „mid-
denorthodoxie" gaat men op deze
manier voorbij aan de zakelijke
die
Er is helemaal geen vraag
het is immers voor ieder wel dui
delijk welke kant het uitgaat. Maar
in een dergelijke constatering is te
gelijk een afscheid ingesloten. Ec
respecteer de ander in zijn motie
ven. maar de innerlijke verbonden
heid. nl. de allesbeheersende over
tuiging dat wij staan voor dezelf
de zaak en met dezélfde vragen
en vanuit een gemeenschappelijke
trouw aan het Evangelie, is mis
schien nog ./el op de achtergrond
aanwezig, maar kan niet meer
recht doorwerken.
Ik wil geen theologische verdedi
ging geven v^n het „houden voor,
totdat het tegendeel blijkt", maar
ik geloof wel, dat we heel eenvou
dig daaraan momenteel grote be
hoefte hebben. Ook dan. als er op
een bepaald punt kerkelijke lijnen
getrokken gaan worden en beslissin-
Sen genomen moeten worden. Want
at zal moeilijk anders gaan. De
kerk is nog iets anders dan een ge
legenheid tot vrijblijvende opinie
vorming. Maar achter de beslissin
gen. die wel eens tegenvallen, be-
hoort de zedelijke en meer nog de
'ging te staan, dat we
elkaar beho-
geloofsovertuiging te s
door dik en dun bij
Eenheid Rome-Constantinopel
De oecumenische patriarch, het
geestelijk hoofd van alle Oosters-
Orthodoxe Kerken, Athenagoras,
heeft in een interview duidelijk
uitgesproken waar de verschillen
liggen tussen de Rooms Katholie
ke Kerk en de Oosters Orthodoxe
Kerken. Dit interview werd in
Griekenland gepubliceerd toen be
kend werd dat ook de Grieks-Or
thodoxe Kerk werd uitgenodigd
waarnemers naar het rooms katho
liek concilie in het Vaticaan te
zenden. Zolang de Rooms Katho
lieke Kerk vasthoudt aan haar zo-
theologen van de verschillende kerke-
kelijke groeperingen, door contacten
tussen kerkelijke leiders, door con
gressen en door studie.
Vele verschillen tussen de christelijke
leerstellingen zijn alleen een kwestie
van woordkeus tenminste zo denken
vele mensen er over. Soms betekenen
dezelfde woorden voor hen en voor ons
iets totaal verschillends. De rooms-ka-
tholieken zeggen bijvoorbeeld van
orthodoxen dat wij de woorden
het dogma van de onfeilbaarheid
de paus volkomen verkeerd uitleggen
Vorm van eenheid
Onder meer zei hij nog: „Met de pro
testanten zijn we reeds tot een vorrr
van eenheid gekomen binnen de Wereld-
-lil raad van Kerken en een van de resul-
genaamde geumeerde kerk, een taten van dat gesprek la dat er een eln-
scheuring van de Oosterse Kerken de gekomen ls aan het proselitisme van
j- 1 die kant. Booms-katholieken zijn geen
die de paus als primaat erkennen, lid van di€ raad omdat zij het bestaan
kan er geen sprake zijn van van andere kerken niet erkennen,
eenheid. Toch, door afgevaardigden uit tfl
digen naar het Vaticaans concilie, dat
Het interview werd afgedrukt in het, m oktober in Rome bijeen zal komen
Atheense blad Ethnos Gedeelten wer-, tonen zij dat zij het bestaan van de pro-
het Engels vertaald en door het testantse kerken althans erkennen. waar-
Griekse persbureau gepubliceerd. Athe
nagoras ging ook in op de verhouding
tot de protestanten naar aanleiding van
de derde assemblee van de Wereldraad
van Kerken: .Op het ogenblik," zo
wordt hij geciteerd, „stellen de protes
tanten en wij pogingen in het werk om
tot dogmatische eenheid te komen. Met
de Rooms Katholieke Kerk zijn wij nog
niet zo ver."
Hij zei onder meer: „Met de rooms-
katholieken en protestanten hebben we
het probleem van de dogmatische een
heid. Een onmiddellijke oplossing is niet
mogelijk en zal nog veel tijd vergen.
In de eerste plaats moeten we af zien
te komen van het slechte verleden
het verkeerd begrip, de héat, het pro
selitisme en propaganda
Samenwerking
Athenagoras vervolgde: „Ondertus
sen moeten we streven naar een
andere vorm van eenheid tussen de
kerken die zich meer richt op nauwe
samenwerking, een soort gemeen
schappelijk front. Dit komt tot stand
door regelmatige ontmoetingen tussen
(Advertentie)
sommige heel ver af staan
Inzichten.
Ondertussen moeten de contacten tus
sen de drie kerken (Athenagoras be
doelt de Rooms Katholieke Kerk. de Or
thodoxe en de Protestantse Kerken)
voortgang vinden, opdat samen de ge>
meenschappelijke problemen onder ogen
kunnen worden gezien."
Een christendom zonder „Christus 1*
Beroepingswerh
NED. HERV. KERK.
Beroepen te Bodegraven, vac. C. v. d
Bosch: W. Balke te Langerak (toez.
te St. Philipsland: B. A. Donkersgoed te
Den Hulst, Ov.
Aangenomen naar Wageningen (toez.):
G. Pettinga te Lisse.
GEREFORMEERDE KERKEN.
Beroepen te Arnemuiden: P. Huisman
te Ooltgensplaat.
Bedankt voor "Hiolen: J. Kooien te
Keeuwijk.
Stage: benoemd voor zijn stage te Leeu
warden bij ds. H. van Rhijn: F. B. Fen-
sma. kand. te Marrum Fr.
BOND VRIJE EV. GEMEENTEN.
Beroepen, te Bergum: P. C. Tönjes
kand. te Doorn.
Brits rabijn vraagt
gebed in synagogen
De opperrabbijn van het Britse Geme
nebest, Israel Brodie, heeft alle Britse
synagogen verzocht, zaterdag aanstaan
de het traditionele gebed voor de
slachtoffers van de nazi-vervolging uit
te spreken, nu „het kwaad (van de ras
senhaat) zijn afschuwelijke kop weer
heeft opgestoken". De opperrabbijn sprak
in dit verband o.m. over een onlangs
gehouden bijeenkomst van de fascisten
van sir Oswald Mosley op de Londense
Trafalgar Square, die op relletjes uit-
Een afvaardiging bestaande uit negen
vooraanstaande Britse joden heeft don
derdag op de Britse minister van bin
nenlandse zaken. Henry Brooke, een
beroep gedaan, maatregelen te treffen
tegen bijeenkomsten waarop rassenhaat
wordt aangekweekt
Vraagstuk
Ecumenical Review
gewijd aan
Rome-Reformatie
Athenagoras gaf als zijn mening te
kennen: Het eerste dat aan de orde
moet komen is dat sommigen de his
toriciteit in twijfel trekken van de
stichter van het christelijk geloof,
melijk het feit dat 1962 jaar geleden
Christus geboren werd als de mens
wording van de Godheid.
het vlees gekomen" heeft geen bestaans
recht. Dit ls een gemeenschappelijk
bleem en een gemeenschappelijke
antwoordelijkheid voor de drie kerken.
Tijdens de assemblee in New Delhi
werd een gemeenschappelijk front ge
vonden tussen de orthodoxie en het
protestantisme. We zijn op het ogenblik
bezig om de conclusies verder uit te
werken. Daarom stellen wij dus op het
ogenblik met de protestanten samen po
gingen in het werk om tot dogmatische
eenheid te komen. Met de rooms-katho-
Paulus heeft zelf later het waarom begrepen en men vindt dat
ook in Handelingen terug toch blijft het een opmerkens
waard gebeuren: „En zij gingen zo staat er door het
Phrygisch-Galatische land maar werden door de Heilige Geest
verhinderd het woord in Asia te spreken; en bij Mystë geko
men poogden zij naar Bithynië te reizen, maar de Geest van
Jezus liet het hun niet toe." Enkele regels later vindt men
dan beschreven hoe Paulus en Silas opdracht krijgen naar
Macedonië over te steken: prediking van het Evangelie in
Europa.
Een rechtstreekse ingreep dus van de Heilige Geest in men
selijke plannen. Die plannen strookten niet met Gods planning
en dus worden ze opzij geschoven.
Bent u daar jaloers op? Wie zou niet willen dat God Zich
zo rechtstreeks met hem bezig hield? Vergeet dan niet dat
Paulus' plannen betrekking hadden op zijn ijveren in dienst
van God die plannen strookten niet met Gods plannen. Wie
helemaal geen plannen maakt al ijverend voor Gods dienst
die zal ook nooit Gods planning in de war sturen. Geloof het:
God werkt in u maar ge wordt het pas gewaar al werkend
voor God
(Advertentie)
Dit Is de titel van het nieuwe boek van
Dr.W. de Kok. Alles over zwangerschap,
geboorte, babyverzorging en kleuter-,
opvoeding. Dit waardevolle boek (184
pag. In fraaie omslag) krijgt U ten ge
schenke bij aanschaffing van een
BABYSET DE LUXE
lieken zijn nog niet zo ver.
In die richting treven we er naar
te komen tot een eenheid van gesprek
samenwerking. Maar dit kan pas
ver komen als eerst aan bepaalde
voorwaarden ls voldaan. Er moet een
einde komen aan het proselitisme, de
Geünieerde Kerk moet worden opgehe
ven, en de theorie van de „terugkeer
van de afgescheiden broeders" (naar
Rome) moet Rome laten varen."
Baptisten gemeente brak met unie
kerkredactie)
bisschoppen. Dat blijkt wel heel
duidelijk uit het jongste nummer van
..The Ecumenical Review", het officiële
kwartaalblad van de Wereldraad var
Kerken. Vrijwel alle artikelen gaan k
op de verhoudingen tussen rooms-katho
licisme en protestantisme. In het bij
zonder wordt dan geschreven over
het concilie zou kunnen doen voor
erkenning van de godsdienstvrijheid,
over het gebed voor de eenheid, en over
het gemengde huwelijk. De artikelen
staan samengevat onder het hoofdthe-
Tie
MENSEN IN HET NIEUWS
(Van onze kerkredactie)
Kan een plaatselijke gemeente
zich zo maar zonder meer van het
kerkverband los maken? Die
raag wordt telkens weer gesteld
onder andere omstandigheden en
andere landen, maar ook tel
kens weer anders beantwoord.
Meestal wordt rekening gehouden
met de vraag of de plaatselijke
gemeente een locale uiting is van
de nationale kerk of dat de plaat
selijke gemeente autonoom naar
eigen kerkorde is en zich vrijwil
lig geschaard heeft op congrega-
tionalistische wijze in een unie van
gemeenten. In het eerste geval
worden de eigendommen meestal
toegewezen aan het landelijk kerk
verband, in het tweede geval aan
de meerderheid van de plaatse
lijke gemeente, of er wordt een
regeling voor verdeling getroffen.
Maar het hoogste gerechtshof van de
staat Kansas in Amerika is plotseling
afgeweken van deze regel. Maanden ge
leden besloot de First Baptist Church
de stad Wichita zich los te maken
de unie waartoe zij behoorde, de
American Baptist Convention. Het be
sluit werd genomen met 739 tegen 294
stemmen.
De meerderheid van deze gemeente
had er bezwaar tegen dat de American
Baptist Convention lid is van de natio
nale Raad van Kerken, de Amerikaan
se Oecumenische Raad.
De minderheid zag zich niet graag
plotseling een bezit van 10 miljoen gul
den ontnomen en maakte er een rechts
zaak van. Rechter Howard C. Kline
hield zich aan de traditionele uitspraak
en sprak als zijn oordeel uit dat de
meerderheid van de plaatselijke ge
meente het volste recht had om zich uit
het nationale kerkelijke verband terug
te trekken.
leggen bij de beslissing en een eigen
nieuwe kerk gaan bouwen. Zij kan
ook het besluit om het kerkverband
te verlaten intrekken. Maar het is
ook mogelijk dat deze groep in hoger
beroep gaat bij het federale hoogste
hof. De „Christian Century" hoopt dat
het laatste zal gebeuren. Dit blad dat
nogal vrijzinnig georiënteerd is en
een spreekbuis is voor de oecumeni
sche beweging in Amerika schrijft dat
het wel graag zou zien dat de bezit-
tingen zouden toegewezen worden aan
de American Baptist Convention,
maar het vreest dat de huidige uit
spraak in de toekomst onoverzienbare
oblemen zal oproepen. Het wil maar
ver de autonomie van de plaatselij
ke gemeente gehandhaafd zien.
Splitsing aan Leuvense
universiteit
een vergadering van de Belgische
bisschoppen te Mechelen, waarop een
plan werd uitgewerkt voor reorganisatie
de katholieke universiteit te Leu-
zijn er in de Belgische pers be
richten verschenen over de mogelijk
heid van een gedeeltelijke splitsing
de universiteit.
Naar verluidt hebben de bisschoppen
hun goedkeuring gehecht aan een de
centralisatie, die het eenheidskarakter
van Leuven als de enige Belgische ka
tholieke universiteit niet zou moger
aantasten. Men zou echter gaan onder
zoeken welke faculteiten voor splitsing
en welke centra voor spreiding
merking komen.
Het plan zou zijn uitgewerkt door
twee Vlaamse en twee Waalse bisschop
pen, wier namen geheimgehouden wor-
De rooms-katholieken van de I M.« «S
Australische stad Goulbourn in slerk afwijzend en negatief accent.
New South Wales hebben besloten De langzaam «roejfnde ^verbejering
toch maar een voortijdig einde te
maken aan de schoolstaking die
eigenlijk zes weken had moeten
duren. Na twee weken is men tot
de ontdekking gekomen dat de
bezwaren tegen deze staking gro
ter zijn dan de winst die zal wor
den geboekt. Het doel van de sta
king was de bevolking van Aus
tralië opmerkzaam te maken op
het feit dat de rooms-katholieken
hun eigen scholen zonder enige
subsidie in stand moeten houden.
Het gevolg is dat nu blijkt dat
nlet-rooms-katholieken dat hele
maal niet erg vinden en het zelfs
gezond achten.
Tijdens een samenkomst die werd
bijgewoond door meer dan 900 ouders
en leerkrachten werd met een overwel
digende meerderheid besloten een cin
de te maken aan deze wonderlijke sta
king. De deuren van acht scholen gaan
In beroep
De minderheid ging evenwel ln hoger
I'hoenicische stad
Sarson gevonden
die slch vrij heeft gemaakt
D ji.rin"c.nwïrkzaün'il "UH du» niet de beschikking
als assistent-professor aan de universi- 0ver het kerkgebouw met de nevenge-
telt te Fredericton en verbonden is
feweest aan het Summer Research
nstitute te Kingston is benoemd tot
gewoon hoogleraar aan de Rijksuniver
siteit te Utrecht in de faculteit der wts-
»n natuurkunde om onderwijs te geven
i de numerieke wiskunde ln het bij-
Bij Caesarea zijn dezer dagen, bij de
pas begonnen seizoensopgravingen,
vondsten gedaan die teruggaan tot de
Hellenistische periode. De oudheidkundi-
Sen van de Hebreeuwse Universiteit,
ie aan de opgravingen deelnemen, me
nen dat men te maken heeft met over
blijfselen van ..Migdal Straton" ofwel
i ..Sarson". een Phoeniciscbe stad uit de
beroep en het opmerkelijke Ik i»t het hu. voor Chri.lus
hoogste gerechtshof van de staat Kan- Zij baseren deze mening op de vondst
saa tot een precies tegenovergestelde van een Grieks zegel uit Rhodos op een
uitspraak is gekomen. De meerderheid
dat v
aarden kruik van een type dat in die
tijd werd uitgevoerd.
Dit is het vierde uitgravingsseizoen op
deze plek. Eind deze maand hoopt men
de omtrekken te hebben blootgelegd
einde
Voor het eerst in de Amerikaanse ge
schiedenis heeft een rechter nu het lan
delijke kerkelijk verband zwaarder la
ten wegen dan de autonomie van een
ilaatselijke gemeentep*-
zonder het electronlsch rekenen. feand dat sléchts bestaat uit
te.NUmcan ii<v" plaatselijk, gemeenten.
De Firsf Baptist Church kan
Verder is op de plek
uit de derde eeuw voor
sarea een partij van 3.700 bronzen mun
ten gevonden, waarschijnlijk de op
brengst van een collecte.
Aan de zeekust naar het noorden heeft
rnrf. dr. H. R- -
vanaf de datum van zijn beëdiging als
mm-*
wijsraad.
verschillend type bevatte,
HIHBQP m^^Ê— HLgeldstukken en stenen
drie dingen doen. Zij kan zich neer-1 afschieten met katapulten.
i de 700 kinderen die i
gevonden kunnen
eigen school terecht. Bovendien is de
extra wintervakantie van de 1300 ande
re kinderen, voor wie op de openbare
scholen geen plaats meer was. dus
weer ten einde. In tegenstelling tot
Europa is het in Australië winter en is
het schoolseizoen in volle gang.
De rooms-katholieke ouders en leer
krachten zijn een beetje geschrokken
van de publiciteit die zij door hun --
tie hebben gekregen. Het ging hen
m te laten zien hoeveel kinderen
•el op hun scholen gaan en dat de
staat enorme kapitalen uitspaart ten
koste van de ouders van deze kinde-
kwam in gevaar, omdat protestanten als
de meeste andere angelsaksische lan-
n. zeer afwijzend staan tegenover
staatssubsidie voor particuliere en in
het bijzonder kerkelijke scholen.
Geen steun
Verschillende andere rooms-katho
lieke bisdommen volgden de situatie
Gouldbourn met belangstelling,
maar volgden het voorbeeld niet. Van
niet-rooms-katholieke zijde werden
echter in de pers bittere aanvallen
gedaan op deze r.k. actie. Wel heb
ben een aantal protestantse kerken
het vraagstuk van staatssubsidie voor
kerkelijk onderwijs op de agenda van
hun jaarlijkse synodes of algemene
vergaderingen geplaatst.
Vlak voor de rooms-katholieke
ders het besluit namen om de scholen
te heropenen richtte de baptisten predi
kant van Goulbourn. ds. Graham Wat-
kins, een oproep tot de gemeenteraad
om de noodtoestand af te kondigen ge
zien het feit dat 1300 kinderen geen on
derwijs konden volgen. Hij raadde de
regering aan de gesloten scholen in be
slag te nemen. Hij zei: „als er staats
subsidie wordt verstrekt aan scholen
die dogma's verkondigen die door de
protestanten als ketters worden afgewe-
Eeuwfeest voor de deur
(Van een onzer verslaggevers)
In de kringen van de Gerefor
meerde Zendingsbond in de
Hervormde kerk hoopt men dat
de besprekingen inzake Nieuw-
Guinea spoedig tot een be
vredigend einde zullen komen.
Dit verklaarde gisteren ds. J. de
Lange, directeur van de GZB, op
de jaarlijkse toogdag van de
zendingsbond, gehouden in het
Rijssenburgeebos te Driebergen.
een zendingsconferentie te Barne
in Duitsland ontmoette ds. De Lange
een predikant van de Toradja-Kerk op
Celebes. Het zal volgend jaar een halve
eeuw geleden «Un dat de eerste zen
deling van de GZB. ds. A. A- v. d. Loos-
drecht, met zUn missionaire werkzaam
heden onder de Toradja's begon. Gaarne
zou men in 1963 als Toradja-Kerk samen
met de GZB dit feit willen vieren en
verlangt er naar dat door de ver
betering van de verhoudingen tussen
Indonesië en Nederland deze gemeen
schappelijke viering gelukken zal.
Het zendingswerk van de GZB op
Celebes is als gevolg van de politieke
omstandigheden afgelopen. Men heeft'
leef
ans gew
i in Ker
vond. Op de zendingsdag te Driebergen
kreeg men rechtstreekse informaties
fer de stand van het werk in Kenya,
is. De Lange liet namelijk een bandje
(draaien waarop de stemmen gehoord
werden van de zendingspredikanten
Tigchelaar. Lm, de zendingsarts mej.
dr. Van Riessen en de verpleegster zr
Stuurman. Ook bracht een Afrikaanse
predikant een groet over die vertaald
werd door ds. Tigchelaar.
Intussen heeft men het zendingswerk
in Indonesië niet vergeten. Meegedeeld
Werd dat de1 vroegere zendingspredikant,
ds. D. J. van Dijk, bezig is aan een ver
klaring van de Heidelbergse Catechismus
in hfct Indonesisch.
heilige oorlog in, met het doel om de
vrede te brengen.
Wie de vrede wil brengen moet deze
eerst voor zichzelf bezitten. Wie de vrede
Gods bezit streeft ernaar dat zij ook aan
anderen ten deel zal vallen, vandaar de
zending. Wij mogen de vrede niet voor
onszelf bewaren, maar moeten haar mee
delen aan anderen. Vrede maakt uit
louter genieters van ons getuigen. "Dan
komen we wel midden in de strijd
terecht maar in de strijd tegen de duivel-
machten staat God aan onze zijde.
De vrede van God geeft vastheid in de
strijd. Met geschoeide voeten gaat de
Kerk de overwinning tegemoet.
Blijvend
Hierbij aanhakende vestigde ds. L.
Kievit uit Putten de aandacht op de
blijvende opdracht voor de zending.
Doorgaan is uiterst moeilijk werk en
elke verkondiger van het evangelie be
leeft ogenblikken waarin hij moedeloos
wordt. Dan bliift toch het parool: door
gaan. Dit werd tot Paulus gezegd toen
hij er tegen op zag om in de grote stad
Corinthe (800.000) inwoners het Evan
gelie te verkondigen. De Heer bemoe
digde hem toen met de woorden: „Ik
heb veel volk in deze stad". Op dezelfde
wijze is Elia bemoedigd en andere ver
kondigers van de Blijde Boodschap. Men
denkt wel eens dat alle heidenen klaar
staan met de woorden: Kom over en
helD ons- Maar de werkelijkheid is
radicaal anders. Wie echter gelooft dat
er een God is die doorgaat met Zijn
werk kan er als mens ook mee doorgaan.
Op de zendingsdag werd voorts nog
het woord gevoerd door ds. C. Vos uit
Bennekom. door ds. S. Meyers te
Ameide, terwijl het slotwoord werd ge
sproken door de oud-zendingspredikant 8 ok
ds. P. Zijlstra te Vlaardingen. Lg,
Ramsey vraagt aan
Mikojan vrijheid „fü
voor Russische Kerk T
Feestelijk
Zoals gewoonlijk bracht de zendings
dag vele duizenden geestverwanten op
de been die hier een feestelijk samen
zijn beleefden, vooral omdat in tegen
stelling met de laatste jaren de regen
uitbleef en men onder de aangenaamste
omstandigheden bij elkaar was. De
voorzitter van de GZB, ds. A. Meyers,
attendeerde de bezoekers er op dat de
zending een geestelijke strijd voert. Een
strijd die veel feller woedt dan al wat
er op aarde wordt gevochten.
Het karakter van deze geestelijke
strijd mag men niet uit het oog ver
liezen. Wie dit wel doet loopt gevaar
om te worden overgeleverd aan de
machthebbers van deze wereld. Naar
aanleiding daarvan sprak ds. Meyers
over de woorden van de apostel Paulus
inzake de wapenrusting des geloofs,
waarbij hij inzonderheid de woorden
..met geschoeide voeten" tot uitgangs
punt van zijn toespraak maakte Met
geschoeide voeten gaat Gods Kerk de
zullen duizenden
ze staat weigeren om belasting te beta
len. omdat dit in strijd zou zijn met
hun geweten.
Deze predikant beschuldigde de
Rooms Katholieke Kerk ervan een sec-
tarisch wespennest opgerakeld te heb
ben en hij waarschuwde hen niet ver
baasd te 7.1 jn als zc zelf gebeten zou
den worden. Kennelijk heeft de drei
ging dat de scholen in beslag genomen
zouden worden de ouders er toe ge
bracht om de deuren maar gauw weer
open te gooien.
Voor studenten geen
reductie treinreizen
In antwoord op een schriftelijke vraag
welke het lid van de Tweede Kamer, de
heer Roolvink (K.V.P.) indertijd gesteld
heeft, zegt de minister van verkeer en
waterstaat, de heer Korthals, dat het
de regering in het kader van de hui
dige subsidiepolitiek niet wenselijk voor
komt, aan studenten een reductie op de
spoorwegtarieven te geven. De heet
Roolvink had gevraagd of de bewinds
man bereid was. bij het overleg ovei
verhoging van de spoortarieven zulks ir
overweging te nemen.
Stoo
Turk
aartsbisschop van Canterbury,
dr. Arthur Ramsey, heeft vandaag Jr"
en gesprek met Ruslands eerste
plaatsvervangende premier Anastas <euR(
Mikojan aangedrongen op het verle-
van grotere vrijheid aan de
Russisch-Orthodoxe Kerk.
Op een persconferentie verklaarde
de aartsbisschop dat hij Mikojan had
gezegd dat het voor de geest der
godsdienst en voor de geest der we
tenschap noodzakelijk was tot onder
ling begrip te komen.
Hij had er bij Mikojan voorts op aan
gedrongen dat de Anglicaanse en de
Orthodoxe Kerk zou worden toegestaan
vrijelijk gegevens, delegaties en theo
logische studenten uit te wisselen. Ge
vraagd naar Mikojans antwoord op zijn
verzoek merkte de aartsbisschop droog
jes op: „Daar zal ik niet veel over
zeggen de mening van de heer Mi-
kojpn mag als bekend verondersteld
worden". Dit antwoord ontlokte de Rus-
sisch-orthodoxe -geestelijken die de pers
conferentie bijwoonden een daverend
Voorts zei dr. Ramsey dat er geen
onderhandelingen tussen de Anglicaan
se en Orthodoxe Kerk hadden plaatsge
vonden tijdens de vier dagen dat hij
gesprekken met de Russisch-orthodoxe
leiders had gevoerd. Het waren veel
eer informele besprekingen om even
tueel onderhandelingen voor te berei-
BOEKENHOEK
Ontvangen „Uw koninkrijk kome," re
de uit 1889 van Henry George, vertaald
door S. D. Frelier. Uitgave van de ver
eniging „Recht en vrijheid", maand
blad „Ons Erfdeel".
SOMS GELOOF ik dat het verschil tussen de
opvoeding anno 1909 en anno 1962 het ge
makkelijkst onder woorden is te brengen door
te wijzen op de manier waarop wij ouderen
destijds en onze nazaten thans de ogen leerden
gebruiken. Weet u toij kregen destijds net
als de paarden oogkleppen voor. Het refrein dat
we hoorden was: ..Niet naar kijken!"
Daar had je de ongetwijfeld aanvechtbare fi
guur van de man. die een of ander soort speel
goed verkocht. Hij scheen de alcohol nog al te
beminnen: hij was in het bezit van een zeer
schorre stem; hij zong gedurig: „Kom mensen,
hou je centen klaar, een cent. een cent de duike
laar!": hij was steeds omgeven door 'n kijklustig
publiek. Wat wil je dan als kind. als je zo'n op
loopje ontwaart? Je wilt natuurlijk door de men
sen heendringen en zien wat er aan de hand is.
Maar op het moment dat je die verlangens voelt,
wordt je meteen stevig vastgegrepen om zo te
zeggen extra „gepolst" en je begeleider zegt
streng: „Niet naar kijken!" Het spijt me wel,
maar ik weet nog niet wat de baas aan de man
trachtte te brengen.
Daar had je een andere keer een stroom van
mensen bij de singelgracht. De
er, compleet met helm en sabel,
druk in de weer. Er waren ook
bootje, dat heen en weer voer. Ze hadden stokken
en haken bij zich en ze peurden en speurden in
het donkere water. Uit alle hoeken en gaten kwa
men er mensen aangehold, want de mens heeft
een apart zintuig dat hem verwittigt dat er iets
ernstigs aan de hand is: er is minstens iemand
'vermoord of verdronken! Maar kreeg ik de kans
precies zich afspeel
de? Geen sprake van! „Niet naar kijken!"
was het wachtwoord.
Nog een herinnering. We winkelen in die goeie
oude Passage, die verzameling kostelijke winkels
samengebracht onder één beschermend glazen dak.
Zo'n Passage ik benijd nog steeds Den Haag,
die de zijne niet aan het oorlogsgeweld behoefde
te offeren was een verrukkelijk romantisch ge
bouw: bij regen droog, bij duisternis stralend ver
licht. bij koude betrekkelijk behagelijk. Hoog in
de nok hingen de machtige gaslichtballonnen.
Maar dergelijke gevaarten moeten op hun tijd
schoongemaakt worden en daar zijn dan weer
aparte arbeiders voor, die ze doodvoorzichtig om
laag takelen, reinigen en vervolgens opnieuw om
hooghijsen. Dan plotseling een ongeluk. Zc trek
ken de lamp juist naar bv-ven als de staaldraad
waaraan hij bevestigd is breekt en het gevaarte
naar beneden smakt. Precies op het hoofd van de
man. die er onderstaat en die niet zo vlug weg
kan komen. Meteen schieten z'n kameraden toe.
Ze grijDen hem. ondersteunen hem. en beginnen
verwoed de glasscherven uit zijn haardos te pluk
ken. Hoe het afliep? Ik weet het niet! Een ruk
aan mijn pols: „Niet naar kijken!"
Ten .slotte. Voor de ramen van obscure winkel
tjes hangen platen met macabere voorstellingen.
Het gele gevaar in aantocht! Massaterechtstellin
gen ergens in een of andere kolonie. Bomaansla
gen op een koninklijke familie. Platen met zoveel
bloed als een complete olifantenkudde nog niet
eens produceren kan. Maar ik zal nog jaren moe
ten wachten eer ik ze verrukkelijk griezelend be
wonderen kan want het parool luidt nogmaals:
„Niet naar kijken!".
Kom daar nu eens om!
Tijdens de oorlog is er al een generatie opge
groeid. die lijken op straat zag liggen en die
bloed zag vloeien. Tegenwoordig krijgen we de
narigheden via de televisie uit de eerste hand
thuisbezorgd. En foto's van vermoorde minister-
f(residenten worden beloond met de hoofdprijs bij
nternationale tentoonstellingen. Het moderne kind
ziet alles en nog wat. Het ziet vreugde en leed,
het kijkt uit z'n ogen.
Het moet trouwens goed uit z'n ogen kijken, an
ders zal het nooit volwassen worden. Oogkleppen
in het verkeer zijn levensgevaarlijk. Een brom-:
fietser met dergelijke instrumenten je moet er
niet aan denken: het filmpje voor veilig verkeer!
is ook wat dit betreft uitmuntend geslaagd en
knap opgenomen.
Misschien zal deze of gene verontrust vragen of
al die visuele indrukken op de duur niet noodlot
tig worden. Ik weet het niet. Misschien komt nu
juist op de lange afstand wel het verlangen boven
naar inkeer, naar concentratie, naar lezen eri
studie. We moeten althans niet vergeten dat on-
ze niet-kijkenöe generatie de televisie en de resl, °P
heeft uitgedacht! 11-jari
