Meutuc gei itóttje GTsurant
Djakarta staat nu
voor beslissing
HOLS
i
Half augustus sluiting akkoord?
Den Haag wacht op
„het" verslag
Repatriëring
begonnen
Djakarta dropt
voedsel voor
parachutisten
Boudiaf weer
met Bella te
vrij om
praten
Langgezochte „oude
dametjesgevonden
hainolweer
vandaag'-
WOENSDAG 1 AUGUSTUS 1962
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 13—19 U.
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten t 0.18 per millimeter
(Bi) contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
ABONNEMENTEN; f825 por kwartaal;
ƒ2,80 per maand; ƒ0.65 per week
Drieënveertigste jaargang no. 12543
CHR1STEL1JKJ/ATI01SAAL DAGBLAD
.StonUastfrli is abrblrseo
mya bert io tefbeospteT
MUMMIES
met ritst laten
Zie pagina 7
Nu Soebandrio naar Djakarta is vertrokken om
Soekarno verslag uit te brengen van het in de buurt
van Washington bereikte voorlopige akkoord over
Nieuw-Guinea (dat volgens ambassadeur Van
Roijen „alle essentiële punten" omvat) ligt de be
slissing over een volledig slagen van de Nederlands-
Indonesische onderhandelingen in de Indonesische
hoofdstad. Zolang Soekarno zijn fiat niet aan het
ontwerp-akkoord heeft gegeven, sluit men ook in
Washington de mogelijkheid niet uit, dat een onver
wachte verandering in de houding van de Indonesi
sche president de toestand wellicht andermaal com
pliceert. Blijft deze verandering uit, dan bestaat er
(ook al weer volgens dr. Van Roijen) een goede kans,
dat half augustus een definitieve en nader uitge
werkte overeenkomst zal worden getekend. Daarna
zullen de Verenigde Naties zo spoedig mogelijk be
ginnen het bestuur over te nemen. Dr. Van Roijen,
de Nederlandse ambassadeur in Washington, die de
onderhandelingen met de Indonesische delegatie
heeft geleid, zou vanavond naar Nederland vertrek
ken om in Den Haag rapport uit te brengen. Hij ver
klaarde gisteren dat op alle essentiële punten over
eenstemming is bereikt en dat nog slechts een aan
tal details moet worden geregeld.
Soenbandrio, de Indonesische mi- oyeifc® op basis van hot nlan-
bunker zal leiden tot: 1. hervaibtang
nister van buitenlandse zaken, die de
laatste fase van de besprekingen
heeft meegemaakt, is reeds naar
Djakarta teruggekeerd om Soekarno
verslag uit te brengen. Voor zijn ver
trek bracht hij een bezoek aan Oe
Thant, de secretaris-generaal van de
VN. Hij weigerde mededelingen te
doen over het bereikte akkooord en
over de kans op goedkeuring ervan
door Soekarno. Over tien dagen kan
hij terug zijn.
Ambassadeur Van Roijen verklaarde
tegenover journalisten (na een gesprek
met Dean Rusk, de Amerik. minister
'van buitenlandse zaken), altijd van
mening te zijn geweest, „dat eens de be
trekkingen tussen Indonesië en Neder
land weer hartelijk zullen zijn". Hij
denkt ongeveer vijf dagen in Den Haag
te zullen blijven. Mr. Sehürmann. hoofd
van de Nederlandse VN delegatie, zal
hem in die t(jd vervangen bij besprekin
gen met de Indonesische délegatie.
Het zou de bedoeling zijn, dat het de-
Nederlands-Indonesische betrekkóm-
gen, 2 het vaststellen van de datum
voor een volksstemming, waarbij de
700.000 inwoners van westelijk Nieuw-
Guinea zouden kunnen kiezen uit: a.
een verbonden blijven met Nederland,
b. een samengaan met Indonesië, en c.
heit vormen van een onafhankelijke staat.
Het ontwero-akkoond zou voorzien ln
een volkstemming tien jaar na over
dracht van het bestuur aan Indonesië.
Men neemt aan, dat Indonesië eerst ge
durende bepaalde tijd kennis wil laten
maken met het Indonesische bestuur om
een ..tegenwicht" te vormen tegen de
banden, die gedurende het Nederlandse
bestuur zijn ontstaan.
De eerste mei zou inderdaad gesteld
zijn als voorlopige datum voor de over
dracht aan Indonesië door de Verenigde
Naties die eerst het bestuur van Neder
land zullen overnemen. The Ass. Press
meldit dat ook ai voorzieningen zijn ge
troffen voor de Indonesische parachu
tisten. die de afgelopen maanden boven
verschillende delen van Nieuw-Guinea
zijn afgeworpen.
(Voor vervolg zie pagina 7)
De staatssecretaris M. R. H. Cal-
meyer heeft gisteren in Den
Bosch de 17e internationale mi
litaire kampioenschappen geo
pend. Het vlaghijsen voor de ze
ventien deelnemende landen.
Nieuws in
één oogopslag
De beslissing over een
volledig slagen van de
Nederlands Indonesische
onderhandelingen ligt nu
in handen van de rege
ringen in Den Haag en
Djakarta. Zolang in het
bijzonder Soekarno niet
zijn fiat aan het voor
lopige akkoord (op alle
essentiële punten) heeft
gegeven, sluit men ook in
Washington de mogelijk
heid niet uit, dat een on
verwachte verandering
in de houding van de In
donesische president wel
licht andermaal com
pliceert. Gebeurt dit laat
ste niet en heeft ook Den
Haag geen overwegende
bezwaren, dan kan spoe
dig een regeling in het
kader van de Ver. Naties
worden verwacht.
In Den Haag wacht
men met spanning, op het
verslag, dat de Neder
landse ambassadeur in
Washington, morgen aan
de regering zal uitbren
gen over het resultaat
van de besprekingen met
de Indonesische delegatie.
Dr. Van Roijen, die van
avond naar Nederland
vertrekt, had gisteren nog
een onderhoud met Dean
Rusk, de Amerikaanse
minister van buitenland
se zaken. Hij verwacht
ongeveer vijf dagen in
Nederland te zullen blij
ven. En hij sluit de mo
gelijk niet uit, dat half
augustus reeds een defi
nitieve overeenkomst tus
sen Nederland en Indone
sië wordt getekend.
Bij de Tweede Kamer
is een wetsontwerp inge
diend tot instelling van
een openbaar lichaam
Rijnmond, waarin 24 ge
meenten in het gebied
van de nieuwe Waterweg
zullen samenwerken voor
een gezamenlijke aanpak
van de uitbreiding der
havens in dat gebied. Het
is de bedoeling van Rijn
mond een sociale en eco
nomische eenheid te ma
ken. De betrokken ge
meenten hebben tezamen
bijna een miljoen inwo-
(Van onze parlementsredactie)
In grote spanning wacht „Den Haag" op het mondelinge verslag, dat dr.
Van Roijen na zijn aankomst in ons land aan de regering zal uitbrengen
over het voorlopig akkoord dat nu tussen Nederland en Indonesië schijnt
te zijn bereikt. De ambassadeur zal morgen zijn eerste besprekingen met
de regering voeren en vrijdag mogelijk aan het kabinetsberaad deelnemen.
Het ligt voor de hand, dat de regering na dit beraad al of niet in het open
baar de mening zal willen peilen van de Staten-Gencraal, zonder wier in
stemming het kabinet aan een ontwerp-overeenkomst moeilijk haar goed
keuring kan hechten.
De laatste dag van de Interna
tionale Hollandweek in Loos-
drecht. De vrijheidsklasse in de
In regeringskringen reageerde
aanvankelijk zeer voorzichtig op de
uit Amerikaanse bron afkomstige pers.
berichten over de bereikte overeen
stemming. De regeringswoordvoerder
verklaarde gisteravond nog, dat de
gering geen enkele- officiële medede
ling had ontvangen en dat de berich
ten dus niet bevestigd konden worden.
Elke twijfel aan de juistheid van die
berichten verdween echter na het
bekend worden van met name de ver
klaringen van VN_chef Oe Thant. dr.
Van Roijen en minister Soebandrio.
Oe Thant liet vannacht een woord
voerder meedelen, dat Nederland er
donesië een vorrlopige overeenkomst
hebben bereikt over de methode, waar
op het gezag over westelijk Nieuw-Gui
nea van Nederland aan Indonesië zal
worden overgedragen. Ook Soebandrio
sprak van een „voorlopig akkoord" er
dr. Van Roijen verklaarde zelfs „zeei
hoopvol" te zijn gestemd over de moge
lijkheid dat half augustus over Nieuw
Guinea een definitieve overeenstem
ming zal zijn verkregen.
Hoezeer deze verklaringen in Haagse
politieke kringen ook indruk hebben
gemaakt, men waarschuwt daar toch met
nadruk voor de misvatting, dat nu alles
praktisch „in kannen en kruiken"
zijn. Zo wijst men erop, dat de bereikte
overeenkomst niet alleen nog door pre
sident Soekarno en de Nederlandse re
gering (in overleg met het parlement)
moet worden goedgekeurd, maar boven
dien niet méér is dan een basis voor
de eigenlijke, formele onderhandelin
gen, die nog zullen moeten beginnen.
Ook in Washington schijnt men zich,
ondanks voldoening over hét verloop
van zaken, te realiseren dat er nog wel
wat voetangels en klemmen zijn. Agence
France Prcsse gewaagde tenminste var
„gereserveerdheid" in bevoegde Ame
rikaanse kringen. „Deze", aldus het pers
bureau, „kan voor een deel worden
Vanmorgen is de eerste Superconstel-
lation van de KLM met vrouwen en kin
deren naar Nederland vertrokken. Onder
veel belangstelling van de plaatselijke
bevolking verlieten 32 vrouwen en 64
kinderen met deze eerste machine van
de „luchtbrug" Nieuw-Guinea. Allen
waren afkomstig uit Merauke en andere
plaatsen in zuidelijk Nieuw-Guinea. zo
als Koembe. Kepi. Agats, Mindiptanah
en Tenah Merah. In deze streek zijn
thans nagenoeg in het geheel geen Ne
derlandse vrouwen meer. Slechts enkele
onderwijzeressen en verpleegsters zijn
achtergebleven.
klaard uit het feit dat de eigenlijke
onderhandelingen tussen Den Haag en
Djakarta nog moeten beginnen, "terwijl
men voorts de mogelijkheid niet uitsluit
van een plotselinge verandering van
houding door de regering in Djakarta
waardoor de toestand wellicht ander,
maal gecompliceerd zou worden".
volg zie pagina 7
Het gouvernementsvoorlichtingsbureau
heeft vanochtend meegedeeld dat dins
dag in de nabijheid van Merauke, Fak-
Fak, Kaimana en Sorong Indonesische
vliegtuigen het gebied van Nederlands
Nieuw-Guinea hebben geschonden. De
verkenningen hebben tot nu toe uitge
wezen dat deze vliegtuigen voedsel heb
ben uitgeworpen
Hiermede is officieel een gerucht te
gengesproken als zouden nabij Merauke
opnieuw parachutisten zijn neergelaten
waarbij zelfs werd gesproken van 200
man. Dit gerucht is vermoedelijk ont
staan omdat passagiers van een Kroon-
duif-Dakota op weg naar Merauke overal
witte parachutes konden zien hangen.
Van Roijen licht
vrijdag regering
in over akkoord
Naar verwacht wordt, zal ambassadeur
Van Roijen, die morgenochtend in Ne
derland aankomt, tijdens de ministerraad
van a.s. vrijdag verslag uitbrengen- over
het verloop der onderhandelingen over
Nieuw-Guinea, die by Washington zijn
gevoerd met vertegenwoordigers van de
Indonesische regering onder leiding van
de heer E. Bunker. Ook wordt verwacht,
dat de repering dan tevens zal overwe
gen, opnieuw de kamercommisies in te
lichten over de laatste ontwikkelingen.
De Algerijnse vice-premier Boudiaf,
die eergisteren is gearresteerd, is gis
termiddag weer in vrijheid gesteld.
Noch over zijn aanhouding, noch
over zijn invrijheidstelling zijn bij
zonderheden bekendgemaakt. Wel
heeft zijn afwezigheid de bespre
kingen tussen Ben Khedda en de
verschillende politieke groeperingen
geremd, daar Boudiaf aan de onder
handelingen zou deelnemen.
Voor het gesprek begon heeft Khider
een verklaring afgelegd, waarin hij de
aanduiding van Boudiaf een z
plaatselijke aangelegenheid noemde.
Belkacem Krim verklaarde dat de be
sprekingen pas in volle ernst kunnen
beginnen als Boudiaf er aan deelneemt.
Khider verwachtte dat Boudiaf uiterlijk
vandaég in Algiers zou aankomen.
Zoals bekend zijn de besprekingen
bedoeld om een compromis te bereiken
het door Ben Bella voorgestelde
politiek bureau. Er zal worden gespro
ken) over het vormen van een tijdelijk
militair comité door de commandanten
de zee Wilaja's, dat het land
moeten besturen tot de algemene verkie-
V 1
Z NIEUW!:
7VE twee „oude dametjes met het
vergif" zijn gevonden. Althans,
de politie is tevreden, maar d
treffende dames zelf niet. Zij had
den wel degelijk de herhaalde ov
roepen in kranten en voor de
dio gelezen en gehoord, maar
Mevr. G. Koers-van der Molen,
die in een Amsterdamse apotheek
door een vergissing zinksulfaat
had gekregen.
de tegen elkaar: „Dat kunnen wij
niet zijn". In de opsporingsberich
ten werd namelijk gesproken van
oude dametjes van 65 a 70 en 60
a 65 jaar. Mevrouw G. Koers-Van
de Molen uit Amsterdam is büna
63 en haar zuster, mevrouw
Dammers-Van der Molen uit Oude
Pekela is 59 jaar.
Mevrouw Dammers zit gezond en
in haar woning ln Oude Pekela. maar
haar zuster ligt ln liet Binnengast
huis ln Amsterdam. Ze maakt het
goed, hoewel ze gistermiddag een
peltje zinksulfaat heeft Ingenomen
de heilige overtuiging, dat dit het
laxeermiddel uit de Blnnenbantam-
merstraat was. Gevaar voor haar
leven bestaat er evenwel niet meer.
Wat is er nu precies gebeurd? Gister
middag nam mevrouw Koers een le
peltje met het „laxeermiddel" in. Dat
dacht ze tenminste, maar ze ging zich
opeens zo naar voelen (ze moset zelfs
braken) dat ze haar buurvrouw waar
schuwde. Deze riep meteen de dokter,
die van de vergissing in de apotheek
nog niets wist omdat hij met vakan
tie in het buitenland was geweest.
Hij zag een doosje met Engels zout lig
gen en ging daarmee naar de op het
etiket vermeld staande apotheek. On
derzoek van de inhoud was bijna niet
meer nodig. Alles klopte, de datum,
de dames en het handschrift van de
juffrouw die de vergissing had ge
maakt. Zij kon weer verlicht adero-
De dokter liet mevrouw Koers toen maar
meteen naar het ziekenhuis brengen
Professor Borst constateerde daar dat
«lleen de maag van mevrouw Koers
•en beetje van streek was. Uit het
verhaal bleek dat ook mevrouw Dam
mers die bij haar logeerde. Engels
zingen. Het comité zou moeten worden
geleid door de kolonel Hadj. Zyn be
noeming zou namelijk de Berbers in
Kabylië tot rust brengen.
Intussen hebben de leiders van de
twee groepen gisteren afzonderlijk be
sprekingen gevoerd met Ben Bella. Ben
Bella bevond zich gisteren nog in zyn
hoofdkwartier ln Oran. Volgens Khider
komt hy morgen naar Algiers om
het gesprek deel te nemen.
BOVEN OOST-BERLUN
Russen dreigden
helikopter neer
te schieten
Een Amerikaanse woordvoerder heeft
vandaag bekendgemaakt, dat de Russen
gedreigd hebben boven Oost-Berlijn een
Amerikaanse helikopter neer te schieten.
Hij zei echter ook, dat geen enkele po
ging ondernomen was om het dreigement
ten uitvoer te brengen.
Het geschil ontstond over een vlucht,
die een helikopter van het Amerikaanse
leger maandag maakte. Volgens
woordvoerder maakte het toestel
normale vlucht boven de Berlijnse
trolezone. die de gehele stad Berlijn
oost en west omvat
Het vluchtplan was voorgelegd aan
et luchtveiligheids-centrum Berlijn
waarin alle vier de bezettenden mogend
heden de Sowjet-Unie, de Verenigd#
Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk
vertegenwoordigd zijn.
De Sowjet-officier protesteerde, wat
bij andere recente vluchten eveneens
het geval geweest was. Ditmaal, aldus de
Amerikaanse woordvoerder, ging de of
ficier zover, dat hij zei, dat de Verenigde
Staten de consequenties zouden moeten
aanvaarden en dat hij ervoor zou zorgen
dat de helikopter neergeschoten zou
worden. De vlucht ging echter door en
gebeurde niets.
Generaal-majoor Albert Watson, de
Amerikaanse commandant in Berlijn,
heeft ter zake van het dreigement een
protest ingediend bij generaal-majoor
Andrei L. Solovyev, de Sowjet-comman
dant i
de stad
TAE OVEREENSTEMMING die tussen
Nederland en Indonesië is bereikt is
een voorlopige het wachten is vooral
op Soekarno maar niettemin een we
zenlijke. De waarnemend .secretaris-gene
raal van de Verenigde Naties heeft zich
ai gehaast, haar totstandkoming af te
kondigen, daarmee een bijzondere druk
leggend op beide partijen.
Bij de overeenstemming zelf wordt het
ons vreemd te moede. Wij willen wel be
kennen, altijd te hebben verlangd naar
vriendschap met het Indonesische volk.
Daarvoor was er teveel wat ons bond. F,n
iedere nieuwe verwijdering ging ons aan
het hart. Het ziet er naar uit dat die
vriendschap thans hersteld gaat worden.
Op zichzelf moet dit ons verheugen. Maar
de prijs is wel hoog. De prijs vormt de
betrekkingen met een ander volk. waar
aan wij allengs meer en meer waren ge
hecht geraakt en ten aanzien waarvan wij
bijzondere verplichtingen op ons hadden
genomen. Mag de herstelde vriendschap
met Indonesië bij het Indonesische volk
begrip inhouden voor wat dit betekent
Nederland heeft niet in vrijheid onder
handeld. Het is in zijn onderhandelingen
een eenzame geweest. De houding ook van
Amerika is waarom het te ontkennen
een teleurstellende geworden. Het heeft
zich zwakker betoond dan gehoopt mocht
worden. Het heeft aan de dreigingen van
Soekarno onvoldoende een halt toegeroe
pen. En in feite is het Nederland, dat
onder een juk is doorgegaan.
De Amerikaanse regering heeft zich te-
zeer op het standpunt gesteld, dat het
conflict hoe ook de wereld uit moest. Zij
is bevreesd geweest om, hoe ook. bij het
conflict betrokken te worden. Daarmee
heeft zij in wezen aan Soekarno vrij spel
gegeven. Hetgeen haar overigens niet ver
hindert om, nu een overeenstemming is
bereikt, te spreken van een succes voor
de regering-Kennedy. die inderdaad wel
een succes kan gebruiken. Maar het Ne
derlandse volk heeft van Amerika geen
hoge dunk gekregen en de Nederlandse
sympathie voor Amerika heeft onder het
gebeurde geleden.
Maar ook ons treft schuld. Het Neder
landse volk heeft in deze moeilijke maan
den niet genoegzaam eensgezind achter
zijn regering gestaan. Er was onder ons
verdeeldheid. Er was, onder meer, de
socialistische oppositie. Er was het ge
schrijf in een deel van de liberale per*.
Dit moest in het buitenland de indruk
wekken, dat het ons met Nieuw-Guinea
minder ernst was.
Dat onder al deze ongunstige omstandig
heden een voortdrijvende en op zijn
beurt voortgedreven Soekarno, een zich
weinig sterk betonend Amerika, een on
voldoend eensgezind Nederlands volk
toch nog een resultaat Is bereikt dat be
trekkelijk gunstig genoemd mag worden,
is des te opmerkelijker.
Belangrijk is al dadelijk -we hebben
het dezer dagen reeds geschreven dat
de aandacht dcr wereld Is gevestigd op
de eigen bevolking van Nieuw-Guinea.
Het is een bevolking die alle eeuwen door
geleefd heeft in de vergetelheid. Nu weet
heel de wereld, dat dat volk er is. en dit
is een factor die niet meer ongedaan kan
worden gemaakt.
Belangrijk is al evenzeer, dat de Ver
enigde Naties betrokken zijn bij de toe
komstige regeling. De Indonesische rege
ring heeft ten allen tijde het standpunt
ingenomen, dat Nieuw-Guinea een kwes
tie was tussen de Nederlandse regering
en haar. Nieuw-Guinea kwam aan Indo
nesië toe en hier lag geen punt voor
de V.N.
De Nederlandse regering heeft dit terecht
anders gezien. De V.N. zijn wel degelijk
bij de kwestie betrokken geraakt en thans
reeds betaamt dank voor de aandacht die
de waarnemend secretaris-generaal van
de V.N. eraan geeft.
Er valt nog veel te zeggen. Of eigenlijk
ook niet. Want de bereikte overeenstem
ming moge naar haar opzet een wezen
lijke zijn, zij is niettemin ccn voorlopige.
Zij is er bovendien een waarvan tal van
bijzonderheden nog niet zijn bekendge
maakt. Zij is er ccn die nog op tal van
punten moet worden uitgewerkt.
Maar wat er dan wel bekend is geworden
gaf ons het bovenstaande als een eerste
reactie in de pen.
Mevr. G. Dammers-van der Molen
uit Oude Pekela. die evenals haar
zuster per abuis zinksulfaat had
gebruikt
*out had ingenomen op 25 juli. Ze
was erg naar geworden, viel prompt
'n slaap, maar voelde zich de volgen
de dag weer kiplekker. Welgemoed
was ze 29 juli naar Oude Pekela te
ruggereisd.
De politie staat nu voor het raadsel,
dat de belde vrouwen niet zijn gaan
nadenken na de vele waarschuwingen
(zelfs Interpol Is ingeschakeld). Dat
te het gehoord hebben staat In leder
geval vast. Eén ding zal hoofdinspec
teur Hulskamp, die sinds vorige week
maandag elke dag in touw Is geweest,
wel nooit meer doen: een opsporings
bericht uitgeven en de vrouwen daarin
vermeld als oude dametjes aandui
den
Tendens langzaam stijgend
door een rustig karakater terwijl de
temperaturen tot iets hogere waar
den kunnen oplopen dan vandaag.
Strandverwachting
Droog met flinke perioden vun zonne
schijn. Nog een zwakke zeewind, waar
door roiddagtemperaturen die nog niet
boven de twintig graden komen, zee
water bijna 17 graden
Vooruitzichten lagedrukgebieden ver
tonen meer aktiviteit waardoor het weer
een wat zonniger karakter heeft gekre
gen. met een langzame tempera tuurs-
stijging.
De Bilt verwacht tot morgenavond!
Droog weer met zonnige periode en iets
warmer. Overwegend zwakke wind.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
2 augustus: Zon op 5 02, onder 20 30-
maan op 6.55, onder 21.32
8 augustus nieuwe maai»
T\B westelijke stroming tussen het
Azorenhogedrukgebied en een la
gedrukgebied boven Midden-N oorwe
gen wordt geleidelijk zwakker. De
aangevoerde lucht is in hogere lucht
lagen zeer warm waardoor de stapel
wolken die overdag door de zonne
straling ontstaan het buienstadium
niet bereiken. Het weer behoudt hier-