Meutuc gei itóttje GTsurant Djakarta staat nu voor beslissing HOLS i Half augustus sluiting akkoord? Den Haag wacht op „het" verslag Repatriëring begonnen Djakarta dropt voedsel voor parachutisten Boudiaf weer met Bella te vrij om praten Langgezochte „oude dametjesgevonden hainolweer vandaag'- WOENSDAG 1 AUGUSTUS 1962 KANTOREN: Steenstraat 37. TELEFOON: alle afdelingen 31441. KLACHTENDIENST: bezorging 13—19 U. ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter. Familieberichten t 0.18 per millimeter (Bi) contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58936. ABONNEMENTEN; f825 por kwartaal; ƒ2,80 per maand; ƒ0.65 per week Drieënveertigste jaargang no. 12543 CHR1STEL1JKJ/ATI01SAAL DAGBLAD .StonUastfrli is abrblrseo mya bert io tefbeospteT MUMMIES met ritst laten Zie pagina 7 Nu Soebandrio naar Djakarta is vertrokken om Soekarno verslag uit te brengen van het in de buurt van Washington bereikte voorlopige akkoord over Nieuw-Guinea (dat volgens ambassadeur Van Roijen „alle essentiële punten" omvat) ligt de be slissing over een volledig slagen van de Nederlands- Indonesische onderhandelingen in de Indonesische hoofdstad. Zolang Soekarno zijn fiat niet aan het ontwerp-akkoord heeft gegeven, sluit men ook in Washington de mogelijkheid niet uit, dat een onver wachte verandering in de houding van de Indonesi sche president de toestand wellicht andermaal com pliceert. Blijft deze verandering uit, dan bestaat er (ook al weer volgens dr. Van Roijen) een goede kans, dat half augustus een definitieve en nader uitge werkte overeenkomst zal worden getekend. Daarna zullen de Verenigde Naties zo spoedig mogelijk be ginnen het bestuur over te nemen. Dr. Van Roijen, de Nederlandse ambassadeur in Washington, die de onderhandelingen met de Indonesische delegatie heeft geleid, zou vanavond naar Nederland vertrek ken om in Den Haag rapport uit te brengen. Hij ver klaarde gisteren dat op alle essentiële punten over eenstemming is bereikt en dat nog slechts een aan tal details moet worden geregeld. Soenbandrio, de Indonesische mi- oyeifc® op basis van hot nlan- bunker zal leiden tot: 1. hervaibtang nister van buitenlandse zaken, die de laatste fase van de besprekingen heeft meegemaakt, is reeds naar Djakarta teruggekeerd om Soekarno verslag uit te brengen. Voor zijn ver trek bracht hij een bezoek aan Oe Thant, de secretaris-generaal van de VN. Hij weigerde mededelingen te doen over het bereikte akkooord en over de kans op goedkeuring ervan door Soekarno. Over tien dagen kan hij terug zijn. Ambassadeur Van Roijen verklaarde tegenover journalisten (na een gesprek met Dean Rusk, de Amerik. minister 'van buitenlandse zaken), altijd van mening te zijn geweest, „dat eens de be trekkingen tussen Indonesië en Neder land weer hartelijk zullen zijn". Hij denkt ongeveer vijf dagen in Den Haag te zullen blijven. Mr. Sehürmann. hoofd van de Nederlandse VN delegatie, zal hem in die t(jd vervangen bij besprekin gen met de Indonesische délegatie. Het zou de bedoeling zijn, dat het de- Nederlands-Indonesische betrekkóm- gen, 2 het vaststellen van de datum voor een volksstemming, waarbij de 700.000 inwoners van westelijk Nieuw- Guinea zouden kunnen kiezen uit: a. een verbonden blijven met Nederland, b. een samengaan met Indonesië, en c. heit vormen van een onafhankelijke staat. Het ontwero-akkoond zou voorzien ln een volkstemming tien jaar na over dracht van het bestuur aan Indonesië. Men neemt aan, dat Indonesië eerst ge durende bepaalde tijd kennis wil laten maken met het Indonesische bestuur om een ..tegenwicht" te vormen tegen de banden, die gedurende het Nederlandse bestuur zijn ontstaan. De eerste mei zou inderdaad gesteld zijn als voorlopige datum voor de over dracht aan Indonesië door de Verenigde Naties die eerst het bestuur van Neder land zullen overnemen. The Ass. Press meldit dat ook ai voorzieningen zijn ge troffen voor de Indonesische parachu tisten. die de afgelopen maanden boven verschillende delen van Nieuw-Guinea zijn afgeworpen. (Voor vervolg zie pagina 7) De staatssecretaris M. R. H. Cal- meyer heeft gisteren in Den Bosch de 17e internationale mi litaire kampioenschappen geo pend. Het vlaghijsen voor de ze ventien deelnemende landen. Nieuws in één oogopslag De beslissing over een volledig slagen van de Nederlands Indonesische onderhandelingen ligt nu in handen van de rege ringen in Den Haag en Djakarta. Zolang in het bijzonder Soekarno niet zijn fiat aan het voor lopige akkoord (op alle essentiële punten) heeft gegeven, sluit men ook in Washington de mogelijk heid niet uit, dat een on verwachte verandering in de houding van de In donesische president wel licht andermaal com pliceert. Gebeurt dit laat ste niet en heeft ook Den Haag geen overwegende bezwaren, dan kan spoe dig een regeling in het kader van de Ver. Naties worden verwacht. In Den Haag wacht men met spanning, op het verslag, dat de Neder landse ambassadeur in Washington, morgen aan de regering zal uitbren gen over het resultaat van de besprekingen met de Indonesische delegatie. Dr. Van Roijen, die van avond naar Nederland vertrekt, had gisteren nog een onderhoud met Dean Rusk, de Amerikaanse minister van buitenland se zaken. Hij verwacht ongeveer vijf dagen in Nederland te zullen blij ven. En hij sluit de mo gelijk niet uit, dat half augustus reeds een defi nitieve overeenkomst tus sen Nederland en Indone sië wordt getekend. Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp inge diend tot instelling van een openbaar lichaam Rijnmond, waarin 24 ge meenten in het gebied van de nieuwe Waterweg zullen samenwerken voor een gezamenlijke aanpak van de uitbreiding der havens in dat gebied. Het is de bedoeling van Rijn mond een sociale en eco nomische eenheid te ma ken. De betrokken ge meenten hebben tezamen bijna een miljoen inwo- (Van onze parlementsredactie) In grote spanning wacht „Den Haag" op het mondelinge verslag, dat dr. Van Roijen na zijn aankomst in ons land aan de regering zal uitbrengen over het voorlopig akkoord dat nu tussen Nederland en Indonesië schijnt te zijn bereikt. De ambassadeur zal morgen zijn eerste besprekingen met de regering voeren en vrijdag mogelijk aan het kabinetsberaad deelnemen. Het ligt voor de hand, dat de regering na dit beraad al of niet in het open baar de mening zal willen peilen van de Staten-Gencraal, zonder wier in stemming het kabinet aan een ontwerp-overeenkomst moeilijk haar goed keuring kan hechten. De laatste dag van de Interna tionale Hollandweek in Loos- drecht. De vrijheidsklasse in de In regeringskringen reageerde aanvankelijk zeer voorzichtig op de uit Amerikaanse bron afkomstige pers. berichten over de bereikte overeen stemming. De regeringswoordvoerder verklaarde gisteravond nog, dat de gering geen enkele- officiële medede ling had ontvangen en dat de berich ten dus niet bevestigd konden worden. Elke twijfel aan de juistheid van die berichten verdween echter na het bekend worden van met name de ver klaringen van VN_chef Oe Thant. dr. Van Roijen en minister Soebandrio. Oe Thant liet vannacht een woord voerder meedelen, dat Nederland er donesië een vorrlopige overeenkomst hebben bereikt over de methode, waar op het gezag over westelijk Nieuw-Gui nea van Nederland aan Indonesië zal worden overgedragen. Ook Soebandrio sprak van een „voorlopig akkoord" er dr. Van Roijen verklaarde zelfs „zeei hoopvol" te zijn gestemd over de moge lijkheid dat half augustus over Nieuw Guinea een definitieve overeenstem ming zal zijn verkregen. Hoezeer deze verklaringen in Haagse politieke kringen ook indruk hebben gemaakt, men waarschuwt daar toch met nadruk voor de misvatting, dat nu alles praktisch „in kannen en kruiken" zijn. Zo wijst men erop, dat de bereikte overeenkomst niet alleen nog door pre sident Soekarno en de Nederlandse re gering (in overleg met het parlement) moet worden goedgekeurd, maar boven dien niet méér is dan een basis voor de eigenlijke, formele onderhandelin gen, die nog zullen moeten beginnen. Ook in Washington schijnt men zich, ondanks voldoening over hét verloop van zaken, te realiseren dat er nog wel wat voetangels en klemmen zijn. Agence France Prcsse gewaagde tenminste var „gereserveerdheid" in bevoegde Ame rikaanse kringen. „Deze", aldus het pers bureau, „kan voor een deel worden Vanmorgen is de eerste Superconstel- lation van de KLM met vrouwen en kin deren naar Nederland vertrokken. Onder veel belangstelling van de plaatselijke bevolking verlieten 32 vrouwen en 64 kinderen met deze eerste machine van de „luchtbrug" Nieuw-Guinea. Allen waren afkomstig uit Merauke en andere plaatsen in zuidelijk Nieuw-Guinea. zo als Koembe. Kepi. Agats, Mindiptanah en Tenah Merah. In deze streek zijn thans nagenoeg in het geheel geen Ne derlandse vrouwen meer. Slechts enkele onderwijzeressen en verpleegsters zijn achtergebleven. klaard uit het feit dat de eigenlijke onderhandelingen tussen Den Haag en Djakarta nog moeten beginnen, "terwijl men voorts de mogelijkheid niet uitsluit van een plotselinge verandering van houding door de regering in Djakarta waardoor de toestand wellicht ander, maal gecompliceerd zou worden". volg zie pagina 7 Het gouvernementsvoorlichtingsbureau heeft vanochtend meegedeeld dat dins dag in de nabijheid van Merauke, Fak- Fak, Kaimana en Sorong Indonesische vliegtuigen het gebied van Nederlands Nieuw-Guinea hebben geschonden. De verkenningen hebben tot nu toe uitge wezen dat deze vliegtuigen voedsel heb ben uitgeworpen Hiermede is officieel een gerucht te gengesproken als zouden nabij Merauke opnieuw parachutisten zijn neergelaten waarbij zelfs werd gesproken van 200 man. Dit gerucht is vermoedelijk ont staan omdat passagiers van een Kroon- duif-Dakota op weg naar Merauke overal witte parachutes konden zien hangen. Van Roijen licht vrijdag regering in over akkoord Naar verwacht wordt, zal ambassadeur Van Roijen, die morgenochtend in Ne derland aankomt, tijdens de ministerraad van a.s. vrijdag verslag uitbrengen- over het verloop der onderhandelingen over Nieuw-Guinea, die by Washington zijn gevoerd met vertegenwoordigers van de Indonesische regering onder leiding van de heer E. Bunker. Ook wordt verwacht, dat de repering dan tevens zal overwe gen, opnieuw de kamercommisies in te lichten over de laatste ontwikkelingen. De Algerijnse vice-premier Boudiaf, die eergisteren is gearresteerd, is gis termiddag weer in vrijheid gesteld. Noch over zijn aanhouding, noch over zijn invrijheidstelling zijn bij zonderheden bekendgemaakt. Wel heeft zijn afwezigheid de bespre kingen tussen Ben Khedda en de verschillende politieke groeperingen geremd, daar Boudiaf aan de onder handelingen zou deelnemen. Voor het gesprek begon heeft Khider een verklaring afgelegd, waarin hij de aanduiding van Boudiaf een z plaatselijke aangelegenheid noemde. Belkacem Krim verklaarde dat de be sprekingen pas in volle ernst kunnen beginnen als Boudiaf er aan deelneemt. Khider verwachtte dat Boudiaf uiterlijk vandaég in Algiers zou aankomen. Zoals bekend zijn de besprekingen bedoeld om een compromis te bereiken het door Ben Bella voorgestelde politiek bureau. Er zal worden gespro ken) over het vormen van een tijdelijk militair comité door de commandanten de zee Wilaja's, dat het land moeten besturen tot de algemene verkie- V 1 Z NIEUW!: 7VE twee „oude dametjes met het vergif" zijn gevonden. Althans, de politie is tevreden, maar d treffende dames zelf niet. Zij had den wel degelijk de herhaalde ov roepen in kranten en voor de dio gelezen en gehoord, maar Mevr. G. Koers-van der Molen, die in een Amsterdamse apotheek door een vergissing zinksulfaat had gekregen. de tegen elkaar: „Dat kunnen wij niet zijn". In de opsporingsberich ten werd namelijk gesproken van oude dametjes van 65 a 70 en 60 a 65 jaar. Mevrouw G. Koers-Van de Molen uit Amsterdam is büna 63 en haar zuster, mevrouw Dammers-Van der Molen uit Oude Pekela is 59 jaar. Mevrouw Dammers zit gezond en in haar woning ln Oude Pekela. maar haar zuster ligt ln liet Binnengast huis ln Amsterdam. Ze maakt het goed, hoewel ze gistermiddag een peltje zinksulfaat heeft Ingenomen de heilige overtuiging, dat dit het laxeermiddel uit de Blnnenbantam- merstraat was. Gevaar voor haar leven bestaat er evenwel niet meer. Wat is er nu precies gebeurd? Gister middag nam mevrouw Koers een le peltje met het „laxeermiddel" in. Dat dacht ze tenminste, maar ze ging zich opeens zo naar voelen (ze moset zelfs braken) dat ze haar buurvrouw waar schuwde. Deze riep meteen de dokter, die van de vergissing in de apotheek nog niets wist omdat hij met vakan tie in het buitenland was geweest. Hij zag een doosje met Engels zout lig gen en ging daarmee naar de op het etiket vermeld staande apotheek. On derzoek van de inhoud was bijna niet meer nodig. Alles klopte, de datum, de dames en het handschrift van de juffrouw die de vergissing had ge maakt. Zij kon weer verlicht adero- De dokter liet mevrouw Koers toen maar meteen naar het ziekenhuis brengen Professor Borst constateerde daar dat «lleen de maag van mevrouw Koers •en beetje van streek was. Uit het verhaal bleek dat ook mevrouw Dam mers die bij haar logeerde. Engels zingen. Het comité zou moeten worden geleid door de kolonel Hadj. Zyn be noeming zou namelijk de Berbers in Kabylië tot rust brengen. Intussen hebben de leiders van de twee groepen gisteren afzonderlijk be sprekingen gevoerd met Ben Bella. Ben Bella bevond zich gisteren nog in zyn hoofdkwartier ln Oran. Volgens Khider komt hy morgen naar Algiers om het gesprek deel te nemen. BOVEN OOST-BERLUN Russen dreigden helikopter neer te schieten Een Amerikaanse woordvoerder heeft vandaag bekendgemaakt, dat de Russen gedreigd hebben boven Oost-Berlijn een Amerikaanse helikopter neer te schieten. Hij zei echter ook, dat geen enkele po ging ondernomen was om het dreigement ten uitvoer te brengen. Het geschil ontstond over een vlucht, die een helikopter van het Amerikaanse leger maandag maakte. Volgens woordvoerder maakte het toestel normale vlucht boven de Berlijnse trolezone. die de gehele stad Berlijn oost en west omvat Het vluchtplan was voorgelegd aan et luchtveiligheids-centrum Berlijn waarin alle vier de bezettenden mogend heden de Sowjet-Unie, de Verenigd# Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk vertegenwoordigd zijn. De Sowjet-officier protesteerde, wat bij andere recente vluchten eveneens het geval geweest was. Ditmaal, aldus de Amerikaanse woordvoerder, ging de of ficier zover, dat hij zei, dat de Verenigde Staten de consequenties zouden moeten aanvaarden en dat hij ervoor zou zorgen dat de helikopter neergeschoten zou worden. De vlucht ging echter door en gebeurde niets. Generaal-majoor Albert Watson, de Amerikaanse commandant in Berlijn, heeft ter zake van het dreigement een protest ingediend bij generaal-majoor Andrei L. Solovyev, de Sowjet-comman dant i de stad TAE OVEREENSTEMMING die tussen Nederland en Indonesië is bereikt is een voorlopige het wachten is vooral op Soekarno maar niettemin een we zenlijke. De waarnemend .secretaris-gene raal van de Verenigde Naties heeft zich ai gehaast, haar totstandkoming af te kondigen, daarmee een bijzondere druk leggend op beide partijen. Bij de overeenstemming zelf wordt het ons vreemd te moede. Wij willen wel be kennen, altijd te hebben verlangd naar vriendschap met het Indonesische volk. Daarvoor was er teveel wat ons bond. F,n iedere nieuwe verwijdering ging ons aan het hart. Het ziet er naar uit dat die vriendschap thans hersteld gaat worden. Op zichzelf moet dit ons verheugen. Maar de prijs is wel hoog. De prijs vormt de betrekkingen met een ander volk. waar aan wij allengs meer en meer waren ge hecht geraakt en ten aanzien waarvan wij bijzondere verplichtingen op ons hadden genomen. Mag de herstelde vriendschap met Indonesië bij het Indonesische volk begrip inhouden voor wat dit betekent Nederland heeft niet in vrijheid onder handeld. Het is in zijn onderhandelingen een eenzame geweest. De houding ook van Amerika is waarom het te ontkennen een teleurstellende geworden. Het heeft zich zwakker betoond dan gehoopt mocht worden. Het heeft aan de dreigingen van Soekarno onvoldoende een halt toegeroe pen. En in feite is het Nederland, dat onder een juk is doorgegaan. De Amerikaanse regering heeft zich te- zeer op het standpunt gesteld, dat het conflict hoe ook de wereld uit moest. Zij is bevreesd geweest om, hoe ook. bij het conflict betrokken te worden. Daarmee heeft zij in wezen aan Soekarno vrij spel gegeven. Hetgeen haar overigens niet ver hindert om, nu een overeenstemming is bereikt, te spreken van een succes voor de regering-Kennedy. die inderdaad wel een succes kan gebruiken. Maar het Ne derlandse volk heeft van Amerika geen hoge dunk gekregen en de Nederlandse sympathie voor Amerika heeft onder het gebeurde geleden. Maar ook ons treft schuld. Het Neder landse volk heeft in deze moeilijke maan den niet genoegzaam eensgezind achter zijn regering gestaan. Er was onder ons verdeeldheid. Er was, onder meer, de socialistische oppositie. Er was het ge schrijf in een deel van de liberale per*. Dit moest in het buitenland de indruk wekken, dat het ons met Nieuw-Guinea minder ernst was. Dat onder al deze ongunstige omstandig heden een voortdrijvende en op zijn beurt voortgedreven Soekarno, een zich weinig sterk betonend Amerika, een on voldoend eensgezind Nederlands volk toch nog een resultaat Is bereikt dat be trekkelijk gunstig genoemd mag worden, is des te opmerkelijker. Belangrijk is al dadelijk -we hebben het dezer dagen reeds geschreven dat de aandacht dcr wereld Is gevestigd op de eigen bevolking van Nieuw-Guinea. Het is een bevolking die alle eeuwen door geleefd heeft in de vergetelheid. Nu weet heel de wereld, dat dat volk er is. en dit is een factor die niet meer ongedaan kan worden gemaakt. Belangrijk is al evenzeer, dat de Ver enigde Naties betrokken zijn bij de toe komstige regeling. De Indonesische rege ring heeft ten allen tijde het standpunt ingenomen, dat Nieuw-Guinea een kwes tie was tussen de Nederlandse regering en haar. Nieuw-Guinea kwam aan Indo nesië toe en hier lag geen punt voor de V.N. De Nederlandse regering heeft dit terecht anders gezien. De V.N. zijn wel degelijk bij de kwestie betrokken geraakt en thans reeds betaamt dank voor de aandacht die de waarnemend secretaris-generaal van de V.N. eraan geeft. Er valt nog veel te zeggen. Of eigenlijk ook niet. Want de bereikte overeenstem ming moge naar haar opzet een wezen lijke zijn, zij is niettemin ccn voorlopige. Zij is er bovendien een waarvan tal van bijzonderheden nog niet zijn bekendge maakt. Zij is er ccn die nog op tal van punten moet worden uitgewerkt. Maar wat er dan wel bekend is geworden gaf ons het bovenstaande als een eerste reactie in de pen. Mevr. G. Dammers-van der Molen uit Oude Pekela. die evenals haar zuster per abuis zinksulfaat had gebruikt *out had ingenomen op 25 juli. Ze was erg naar geworden, viel prompt 'n slaap, maar voelde zich de volgen de dag weer kiplekker. Welgemoed was ze 29 juli naar Oude Pekela te ruggereisd. De politie staat nu voor het raadsel, dat de belde vrouwen niet zijn gaan nadenken na de vele waarschuwingen (zelfs Interpol Is ingeschakeld). Dat te het gehoord hebben staat In leder geval vast. Eén ding zal hoofdinspec teur Hulskamp, die sinds vorige week maandag elke dag in touw Is geweest, wel nooit meer doen: een opsporings bericht uitgeven en de vrouwen daarin vermeld als oude dametjes aandui den Tendens langzaam stijgend door een rustig karakater terwijl de temperaturen tot iets hogere waar den kunnen oplopen dan vandaag. Strandverwachting Droog met flinke perioden vun zonne schijn. Nog een zwakke zeewind, waar door roiddagtemperaturen die nog niet boven de twintig graden komen, zee water bijna 17 graden Vooruitzichten lagedrukgebieden ver tonen meer aktiviteit waardoor het weer een wat zonniger karakter heeft gekre gen. met een langzame tempera tuurs- stijging. De Bilt verwacht tot morgenavond! Droog weer met zonnige periode en iets warmer. Overwegend zwakke wind. (Opgemaakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN 2 augustus: Zon op 5 02, onder 20 30- maan op 6.55, onder 21.32 8 augustus nieuwe maai» T\B westelijke stroming tussen het Azorenhogedrukgebied en een la gedrukgebied boven Midden-N oorwe gen wordt geleidelijk zwakker. De aangevoerde lucht is in hogere lucht lagen zeer warm waardoor de stapel wolken die overdag door de zonne straling ontstaan het buienstadium niet bereiken. Het weer behoudt hier-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 1