ïlicuiue CeiJisrlie ÖTourant
lompromis bereikt
over Nw.-Guinea?
Commentaar
Berlijn op bezoek in Groningen
Colombia geteisterd
door aardbeving
wows in
één oogopslag
Papoea wil
voorlopig
VN-bestuur
Aardbeving bij
NieuwGuinea
Volgens berichten van persbureau
Gebied zou op 1 mei
worden overgedragen
Vandaag gesprek met
Khider in Algiers
Boudiaf werd
gearresteerd
AG 31 JULI 1962
- KANTOREN: Steenstraat 3?.
TOLEFOON: aüe afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 1819 u.
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter
(BU contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ8.25 per kwartaal;
ƒ2,80 per maand; ƒ0,65 per week
Drieënveertigste jaargang no. 12542
CHRISTELIJKKATIONAAL DAGBLAD
„StantvasUd) h aiteblrvra
mjn hert in teotjcnspoct"
EEN DER BESTEN!
„aanval" op een van de
ammers van Sir Oswald
osley, toen er een gevecht ont.
—)nd tijdens een demonstratie,
irs in Manchester van zijn er.
►mistische rechtse Britse he
r
werden 47 personen gear-
erd. Voor de derde maai
korte tijd arrestaties
ht, toen de neo-fascistischr
lletjes ontaardden in vecht-
rrtijen met de omstanders
Dodenpaniek en grote schade
iWERF
heeps
In de buurt van Wash
ington zouden de Neder
landse én Indonesische on-
S derhandelaars thans over
eenstemming hebben be
reikt over een versnelde
i overdracht van het bestuur
®V6r westelijk Nieuw-Gui-
nea aan Indonesië een
w, ko- compromis, dat al enkele
dagen geleden werd aange
kondigd. De Indonesische
kaïr.ta. Hij reist via New
York, waar hij eerst nog
uitvoerig zal confereren
Thant, secretaris
generaal van de Ver. Na
ties.
bij de Algerije doen de aan-
hangers van Ben Bella, als-
igde of de crisis thans voorhij is.
rebellerende vice-premier
in Algiers installeren. Zij
weigeren thans in te gaan
op het voorbehoud van pre
mier Ben Khedda, nl. dat
de instelling van bedoeld
bureau eerst, door het revo
lutionaire parlement moet
worden goedgekeurd. Het
i is nu de vraag wat de troe
pen van het vierde district
zullen doen, die Algiers
sinds enkele dagen stevig in
handen hebben.
De Zuidamerikaan se
staat Columbia is getroffen
door een aardbeving, die
vooral de stad Pereira heeft
getroffen. Er is al melding
gemaakt van tenminste
veertig doden en honder
den gewonden. De autori
teiten hebben er echter
aan toegevoegd, te vrezen,
dat het aantal slachtoffers
veel grotgr zal blijken te
I zijn, als de verbroken ver
bindingen met Pereira zijn
hersteld.
Het landelijk stukgoed-
tarief van de Nederlandse
Spoorwegen zal met ingang
van 1 september worden
verhoogd met niet minder
dan ca. veertig procent. De
vrachtprijzen voor snelgoed
en expressegoed gaan met
eenzelfde percentage om
hoog, maar zij zullen ten
minste anderhalf, resp.
driemaal de overeenkom
stige prijs voor gewoon
vrachtgoed bedragen.
Russische consulaire
ambtenaren, geassisteerd
door militairen, hebben gis
teren de bureaus van de
wijk-, districts- en stads
raden in de oostzone van
Duitsland leeggehaald om
inzage te kurtnen krijgen
van de bezwaarschriften en
petities, die de Oostduitsers
hebben ingediend. De Rus
sen willen blijkbaar een be
ter beeld krijgen van de
(gedeprimeerde) stemming
in de oostzone om het ge
vaar van een nieuwe op
stand te kunnen bezweren.
De Zuidafrikaanse rege
ring heeft een serie maat
regelen genomen om onge
wenste personen het zwij
gen te kunnen opleggen.
Een van hen is de Nobel
prijswinnaar Albert Loe-
thoeli, een Bantoe, die werd
onderscheiden voor het vele
werk. dat hij in het belang
van de niet-blanken in Z.
Afrika heeft verricht.
Sterke aardschokken hebben gis
teren geheel Colombia doen trillen.
Volgens de laatste cijfers zouden
hierbij in totaal 40 personen zijn)
omgekomen, terwijl het aantal
wonden ongeveer 100 is. De schade
aan woningen en gebouwen is
groot. Men vreest echter, dat het
werkelijke aanbal slachtoffers gro
ter zal zijn, omdat over Pereira, de
stad die het zwaarst zou zijn getrof
fen nog niet veel bekend is. Zo weet
men nog niets met zekerheid over
het lot van de 200 arbeidsters van
een confectiefabriek die daar is in
gestort.
In Manizales viel een torenspits
van een kerk, vier mensen kwamen
hierbij om het leven, onder wie de
bekende Colombiaanse dichter Gon
zalez. De stad is verstoken van wa
ter, stroom en telefoon. Ook in an
dere delen van het land vielen
slachtoffers. Verbindingen met vele
steden waren verbroken.
Volgens de autoriteiten waren de schok
ken de zwaarste geweest sinds decem
ber 1961. toen het zelfde gebied geteis
terd werd door een aardbeving, die 21
levens eiste. De schokken werden in
drie uur tijd drie maal waargenomen.
Deskundigen van de Colombia Univer-
Motie in N.-Guinea Rand
Het Nederlandse bestuur in West-
Papoea dient per 1 januari 1963 vervan
gen te worden door een V.N.-bestuur.
Na enige jaren V.N.-bestuur dienst
volksstemming te worden gehouden
als gesteld is In artikel vier van
plan-Bunker. Dit is het voornaamste deel
van de motie die vicc-voorzitter Kai-
siepo bij de Nieuw-Guinea-raad heeft
ingediend cn die vandaag door de raad
werd besproken.
De indieners stellen dat indien de he
ren Oe Thant en Bunker zich niet
het bovengenoemde houden, er
hoop op een vreedzame situatie bestaat
Het is mogelijk, aldus de motie, dat d<
V.N. zich niet ten volle bewust zijn vai
de gebeurtenissen in Kongo zodat zü
nog meer verantwoording op zich wen
sen te laden door eventuele gebeurtenis
sen in West-Papoea. De motie is mede-
ondertekend door de heren Jouwe. Ar-
lan en Gosewisch.
In de toelichting zei de heer KaisieDO
vanochtend: „Oe Thant heeft geen recht
ons uit te leveren aan anderen."
Ds. Kamma wilde de stemming over
de motie uitstellen en eerst uitvoeriger
door het gouvernement worden inge
licht betreffende de politieke ontwikke
lingen in Washington. Dit voorstel
ds. Kamma werd met 12 stemmen
en 11 tegen aangenomen. De stemming
od donderdag vast
gesteld.
De regeringsgemachtigde, de heer H.
Veldkamp, zei nog dat het gouverne
ment geen behoefte heeft aan de motie
zoals zij thans ligt. Hij zag deze als een
overigens begrijpelijke reactie op de po
litieke ontwikkelingen van de laatste
dagen. Het getuigt volgens de heer Veld
kamp echter niet van wijs beleid nu t«
wijzen op de toestand in Kongo. Hij
zegde inmiddels toe het verzoek
meer inlichtingen aan de raadsleden
de politieke situatie spoedig onder de
aandacht van de Nederlandse regering te
zullen brengen.
sity meidden gisteravond, dat „een grote
aardbeving" was geregistreerd in Cen-
traal-Amerika, waarschijnlijk in Costa-
Rica. Prof. Jack Oliver zeide, dat de
schok van een kracht was, zoals die
ongeveer eens in de tien jaar
voorkwam.
Volgens het Geofysisch observato-
um van Port Moresby, in Australich
Nieuw-Guinea, heeft zich dinsdagoch
tend vroeg een zware aardbeving voor
gedaan in het gebied van de Bismarck-
Volgens onofficiële berichten zijn
langs de oostkust van Nieuw-Guinea
aardschokken waargenomen.
President Nasser van Egypte
heeft het afgelopen weekeinde
zijn nieuwe wapen in de agitatie
politiek in een parade voorbij la.
ten trekken. Hij zei. dat deze
raketten, die in serieproduktie
zijn genomen. Israël nu zeker
binnen het bereik van Egypte
brengen.
De ..Veroveraar" heeft een be.
reik van 400 mijl en is 40 voet
lang. De overwinnaaris even
lang en heeft een bereik van
250 mijl. Deze stukken waren 't
middelpunt van de militaire Da-
rade in Cairo, op de tiende ver-
jaardag van Egypte's onafhaniee-
lijkheidsdag.
De opgewonden Egyptenaren
waren op de hoogste punten op
klommen om een goed overzicht
te hebben op de parade
HET compromis inzake een versnelde overdracht van het bestuur over
westelijk Nieuw-Guinea aan Indonesië, dat al enkele dagen geleden
werd aangekondigd, is volgens The Associated Press thans in kannen en
kruiken. Het tussen de Nederlandse en Indonesische onderhandelaars be
reikte compromis zou de grondslag kunnen vormen voor een formeel ver
drag tussen Nederland en Indonesië, dat in de loop van augustus op het
VN-hoofdkwartier te New York voorbereid zou kunnen worden. Het plan
Bunker beoogt besttursoverdracht binnen twee jaar. Indonesië streefde de
laatste tijd echter openlijk naar overdracht op 1 januari a.s., welke datum
voor Nederland onaanvaardbaar zou zijn geweest. Nog steeds volgens
The Ass. Press krijgt Indonesië volgens het compromisplan in mei 1963
„tenminste symbolisch" het bestuur in handen.
Voor de definitieve overdracht zou
een langere periode noodzakelijk
zijn. Volgens het plan-Bunker zullen
de burgerlijke rechten van de 700.000
Papoea's volledig worden gegaran
deerd. Zij zullen het recht van zelf
beschikking krijgen. Bovendien zul
len de normale diplomatieke betrek
kingen tussen Nederland en Indone
sië worden hervat Over deze beide
punten wordt echter in de berichten
uit Washington niets gezegd.
Soebandrio. de Indonesische minister
van buitenlandse zaken, die vanavond
naar Djakarta zal terugkeren om ver
slag te gaan uitbrengen aan president
Soekarno, zal eerst nog in New York
een bezoek brengen aan Oe Thant, de
secretaris-generaal van de Verenigde
Naties. Met een vliegtuig van de Pan
American Airways reist hij via Londen
cn Bangkok naar Djakarta. Soebandrio
moet nog het fiat hebben van president
Soekarno en diens adviesraad (die In
de plaats van het parlement Is geko
men). aldus The Ass. Press, welk Ame
rikaans persbureau voorts meldt. dat
ambassadeur Van RoUcn de goedkeu
ring van regering en parlement ln Ne
derland moet krijgen. Diplomatieke
zegslieden te Washington zijn optimis
tisch gestemd ten aanzien van de kan
sen. dat beide regeringen en parlemen
ten hun goedkeuring aan de plannen
zullen hechten.
Reuter, dat nog geen melding heeft
gemaakt van het bereikte compromis,
meldt weL dat volgens diplomatieke
waarnemers een eventuele tegemoetko
ming door Nederland aan het Indone
sisch standpunt inzake de datum van de
bestuursoverdracht, niet afdoet aan de
principes van het plan-Bunker, n.l. het
vermijden van een rechtstreekse over
dracht aan Indonesië en in verband
daarmee het beschermen van de be
langen van de Papoeabevolking.
Het te Djakarta verschijnende blad
Indonesia Herald (dat de opvattingen
van Soekarno weergeeft) schreef giste
ren nog. dat het plan-Bunker „nog steeds
in hoge mate leeft". Het moet echter
versneld worden „wegens factoren, die
nog niet bestonden op het ogenblik, dat
de formule van Bunker naar voren werd
gebracht". Tot deze factoien behoort
volgens het blad de aanwezigheid van
Indonesische troepen in het omstreden
gebied
In Djakarta deelde premier Djoeanda
gisteren mede, dat ..er nog veel hoop is
voor een vreedzame regeling van het
geschil over westelijk Nieuw-Guinea".
Hij sprak tot verslaggevers na het bij
wonen van een bijeenkomst, waarop de
plaatsvervangend minister van defensie,
lt. generaal Hidaj?t. verslag had uitge
bracht aan Soekarno over de bespre
kingen in de buurt van Washington. Het
besluit of al dan niet formele onderhan
delingen met Nederland worden ge
opend, zal pas na de terugkeer van Soe
bandrio (op 2 augustus) worden geno-
SOC.BANDRIO
....naar Djakarta...^
ta een zekere mate van besluiteloosheid
bestaat wat betreft de volgende stap. die
Indonesië inzake de kwestie Nieuw-Gui
nea moet doen. De links georiënteerde
en uiterst-nationalistische groepen zou
den sterke druk uitoefenen tot het af
breken van het overleg. Volgens weste
lijke diplomatieke kringen heeft dit
streven de steun van de Sowjet-Unie.
Van de zijde van het ministerie van
buitenlandse zaken ln Den Haag ver
nemen wij, dat er nog geen beslissing
is genomen, of en wanneer minister
Luns met vakantie zal gaan. Volgens
eerdere berichten afkomstig van hel
ministerie zou de minister van gis
teren af tot de tweede helft van augus
tus afwezig z(jn geweest. Blijkbaar Is
er als gevolg van de ontwikkelingen in
de buurt van Washington verandering
in de plannen van mr. Luns gekomen.
naar het schijnt door Ben Bella-ge-
zinde troepen. Over zijn verblijfplaats
is niets bekend. Hij zou ook deelnemen
aan de conferentie in Algiers tussen
Khider en Belkacem Krim.
yANDAAG wordt het bezoek beëindigd,
dat de beide Prinsessen hebben ge
bracht aan de West. Dank zij de midde
len tot onderhoud van communicatie
waarover de mens van vandaag beschikt
hebben wij haar kunnen volgen op de
interessante doch stellig ook vermoeien
de tocht. Wij hebben kennis kunnen ne
men van de hartelijke ontvangst en van
de hartveroverende onbevangenheid. Deze
nieuwe ontmoeting tussen Nederland en
de West mag ons dankbaar stemmen. We
derom zijn de banden versterkt.
Opnieuw ook kunnen wij niet onderdruk
ken gevoelens van spijt, dat ontmoetin
gen in deze sfeer niet mogelijk zijn ge
weest met de Obst. Onze betrekkingen
met de Oost hebben altijd geleden onder
de enorme afstand. Het aantal Nederlan
ders dat in de loop van de tijd naar de
Oost is getrokken is altijd betrekkelijk
gering geweest, en zo ook het aantal In
donesiërs dat naar ons kwam.
Ook in de verhouding tot Nieuw-Guinea
heeft de afstand steeds schadelijk ge
werkt. Zeker, men kan thans in luttele
uren van Amsterdam naar Biak reizen,
maar het blijft een bij uitstek dure on
derneming en de reis is bovendien kwets
baar. De situatie van dit ogenblik ware
wellicht anders geweest, indien de grote
afstand niet dermate hinderlijk op de ver
houdingen had ingewerkt. Van een ont
moeting tussen de volken is voor Neder
land zowel wat betreft Indonesië als wat
betreft Nieuw-Guinea weinig gekomen.
Eveneens is een bezoek van leden van ons
vorstenhuis bij de nadering van nieuwe
staatkundige ontwikkelingen achterwege
gebleven.
Te verheugder mogen wij zijn over de
toenemende intensiteit met de West. De
leden van ons koninklijk huis schuwen
het reizen en de daaraan verbonden ver
moeidheden niet. Prins Bernhard betoont
zich telkens weer een ambassadeur van
uitzonderlijke hoedanigheden, die aller
wegen reeds talloze vrienden voor ons
land heeft gewonnen. De Prinsessen vol
gen op innemende wijze dit spoor. Konin
gin Juliana zelf weet elke ontmoeting
voor hoog en laag te maken tot een on
vergetelijke gebeurtenis.
De reis die de beide Prinsessen door de
West hebben gemaakt loopt dan vandaag
ten einde. Hechtere banden van vriend
schap en genegenheid binnen het konink
rijk zijn er het resultaat van.
Het mag ons te dankbaarder stemmen in
dagen die minder door de versteviging
van banden schenen te zijn gekenmerkt
dan wel door een pijnlijk cn smartelijk
slaken ervan.
„De crisis is thans voorbij". Met de
ze optimistische woorden kwam Mo
hammed Khider gisteren uit Parijs in
Oran aan, waar vice-premier Ben Bel
la aanwezig was om zijn rechterhand
te begroeten. Later verklaarde Khider
dat het door Ben Bella ingestelde po
litiek bureau zich donderdag of vrij
dag in Algiers zal installeren. Voor-
en tegenstanders van Ben Bella zou
den vandaag in de Algerijnse hoofd
stad confereren.
Zoals bekend wensen Ben Khedda en
zün medestanders, dat het politiek bu
reau door het voorlopig parlement wordt
goedgekeurd. Khider heeft evenwel voc
zijn vertrek uit Parijs gezegd, dat h«
nu niet meer mogelijk is de raad. die 72
leden telt bijeen te roepen. Volgens hem
is er echter een tweederde meerderheid
in dit tijdelijk parlement voor di
stelling van het politiek bureau.
Intussen hebben troepen die zondag
Algiers zijn binnengerukt de veiligheids
maatregelen in de stad verscherpt. Mi
litairen van het vroegere plaatseliike
militaire bestuur moesten in hun kazer
nes blijven en er is bekendgemaakt, dat
alle Algerijnen en Europeanen die na
de onafhankelijkheid gevangen zün ge
zet in vrijheid zullen worden gesteld.
In kringen die in nauwe relatie staan
met Ben Bella verluidde gisteravond,
dat de leiders van alle districten, uitge
zonderd die van Wilaja drie Ben Bella
en de gedachte van het politiek bureau
steunen. Zij noemden de instelling van
een autonoom district Algiers, dat zon
dag door militairen van het vierde dis
trict werd bezet een „kunstmatige
schepping" van Ben Khedda. Door de
bezetting is er een neutraal gebied tus
sen beide kampen ontstaan.
Ben Khedda, die alle nationalistische
leiders heeft verzocht naar Algiers te
komen heeft verklaard, dat de parle
mentsverkiezingen op 12 augustus waar
schijnlijk niet kunnen worden gehouden,
doch da*, deze toch ook niet voor onbe
paalde tyd kunnen worden uitgesteld, om
dat „dringend noodzakelijk is dat het
volk zijn stem laat horen".
De premier gaf een somber beeld
van de situatie, de werkloosheid neemt
toe en de voorraden zijn zo goed als
op, terwijl de gezondheid van de be
volking zorgen baart.
Gisteravond laat werd officieel be
kendgemaakt dat Boudiaf, vice pre
mier in de regering van Ben Khedda
en een van de felste tegenstanders van
Ben Bella, gevangen was genomen,
RIJNSBURG
LEIDEN
zaterdag in augustus
Vertrek 13.30 uur vanuit Rijnsburg.Bezichtigïng der corso
wagens de vrijdagavond en zaterdagmorgen tot 12 uur v. m.
voorafgaande aan het corso,in de hallen van de Veilings
vereniging „Flora" te Rijnsburg.
rpussen een lagedruksysteem bij de
-* Noorse kust en het Azorenhogedruk.
gebied staat een zuidwestelijke tot iveste
lijkc stroming van vrij koele maritieme
lucht. De aangevoerde lucht is stabiel
maar frontale storingen veroorzaken
daarin tijdelijk bewolking cn soms wat
regen. Er komt hierdoor niet veel ver
andering in de weerstoestand. Perioden
met bewolking zullen dus worden afge
wisseld door perioden met opklaringen.
Veel regen wordt het komende etmaal
niet verwacht. Verder zal de wind matig
tot vrij krachtig zijn uit richtingen tus
sen Zuid en West. Het temperatuurver
looo blijft nagenoeg onveranderd
De Bilt verwacht tot woensdagavond:
Veel bewolking maar plaatselijk ook
enkele opklaringen. Overwegend droog
weer. Matige wind tussen zuidwest en
west cn weinig verandering in tempe-
ZON EN MAAN
1 aug.: zon op 05.00. onder 20.31: maan
op 05.50. onder 21.06. 8 aug.: nieuwe
69 J^7 I
Tendens dalend
ge veer 18 a 19 ©naden, zeewarter 17 gra
den.
Voonuiitoichtem: overwegend dnooig
weer met opklaringen en een iets hoger*
middegtempenaituur dtaoi 1
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen seven uur
W.er.-
At
geiteldb
fez
Si
U\sï
Str andverwachting
Stonimgsfrv>n<t passeert met enige regen
nog vandaag gevolgd deer opklaringen.
Morgen overwegend droog weer met
zonnige perioden en een zwakke tot ma
tige zuidwesten wind. In de middag oo-
Helsink)
Stockh
Os.o
Kopenh
TAE „Berlijnweck", die van 6
tot cn met 13 oktober in
de stad Groningen zal wor
den gehouden, belooft een
manifestatie van nationale
betekenis te worden. Dit heeft
de burgemeester van Gro
ningen, de heer J. Tuin, tij
dens een persbespreking ver
klaard. De burgemeester ver
telde, dat na de „Nederland
se week" in Berlijn, het plan
rijpte om een Berlijnse mani
festatie in Nederland te hou
den. De keus is daarbij geval
len op Groningen.
Berlijn zal zich in diverse
facetten manifesteren. Zo zal
er een tentoonstelling worden
gehouden van werken van de
jonge Berlijnse schilders in
het Groninger museum, een
fototentoonstelling in het
nieuwe stadhuis, hoogleraren
uit Berlijn zullen in univer
sitair verband inleidingen
houden en de burgemeester
van Berlijn, dr. Willy Brandt,
zal hoogst waarschijnlijk
naar Groningen komen en in
het universiteitsgebouw een
rede houden. Het Radlo-Sym-
fonie Orkest van Berlijn zal
in Groningen enkele concer
ten geven onder leiding van
dc dirigent van het noorde
lijke filharmonisch orkest, de
heer Roelof Krol. In Gruno's
veste zal Berlijnse muziek
klinken. De binnenstad zal
feestelijk worden aangepast
aan deze manifestatie. Da
rooms-katholieke cn protes
tantse kerken zullen speciale
kerkdiensten en samenkom
sten houden. Een speciaal
poststempel zal attenderen op
dit Berlijns gebeuren in Gro-
Grenoble
Nice
Berlijn
n-regen
h. bew.
n.regcn
regen
wlndnll
wlndatti
wlndsti!
21 15 0 1
21 14 03