lüeuuie feihsctfelüouranl Garanties blijven het struikelblok Junta wil partijen tot overeenkomst dwingen Commentaar Eigendomsgeschil rondom Telstar Beroemd portret van Rembrandt gestolen Beroofd op autosnelweg MAANDAG 30 JL LI 1962 KANTOREN: Steenstraat 3?. TELEFOON: alle afdelingen 31441. KLACHTENDIENST: bezorging 18—1» u ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter POSTREKENING: 58936. ABONNEMENTEN: f 8.25 per kwartaal: ƒ2.80 per maand: 0.65 per week CBRISTELIJK'IS'ATIONAAL DAGBLAD .Stadt»a«Ocl| is a^rblevea myn hert io trffcenspoeT Drieënveertigste jaargang no. 12541 Nederlanders worden groter Terwijl oorlogsdreiging toeneemt: ui fieuws één oogopslag een Nederlandse concessie met betrekking tot ver snelling van de bestuurs- overdracht zouden vorde ringen zijn gemaakt Het grote struikelblok zou dan nog steeds worden ge vormd door de garanties, die Nederland blijft eisen voor het zelfbeschikkings recht van de Papoeabevol king. Minister Soebandrio, die op bevel van Soe- karno naar Djakarta moest terugkeren, heeft zaterdag zijn vertrek toch nog „en kele dagen" uitgesteld. Zulks met het oog op „nieuwe ontwikkelingen". In Algerije doen zich inderdaad nieuwe (en hoopgevende) ontwikke lingen voor. Daar hebben troepen van Willaya 4 de stad Algiers bezet, blijk- baar in overleg met de strijdkrachten in de hoofd- stad, die trouw zijn geble- ven aan de regering van premier Ben Khedda. AJ- I hoewel de rebellerende vice-premier Ben Bella de i actie van de militaire lei- ders van zone 4 heeft goedgekeurd is het de vraag, of hij instemt met de politieke plannen die deze willen uitvoeren en waarvan de vorming van een militaire junta (die tot na de verkiezingen moet aanblijven) het belang rijkste punt is. Spoorloos zijn de die ven, die uit de afgelegen kapitale villa Koekkoeks duin van jhr. mr. J. H. Loudon te Aerdenhout (in de nacht van vrijdag op zaterdag) vier kostbare schilderijen hebben gesto- len. Een van de gestolen doeken (een jeugdportret van Rembrandt) heeft een waarde van ca. 400.000 gulden. De familie Loudon verblijft in het buiten land. Een (schrale) troost is, dat de dieven andere kostbare schilderijen heb- j ben laten hangen. (Van onze parlementsredactie) TERWIJL Indonesië manschappen en materieel concentreert voor een eventuele oorlog om westelijk Nieuw-Guinea als de onderhandelingen met Nederland mislukken, werd ook heden het overleg in de buurt van Washington voortgezet. Gisteren werd de hele dag vergaderd in het bijzijn van de Amerikaan Bunker. In de Amerikaanse hoofdstad werd verklaard, dat het gesprek goed verloopt en dat het gunstige vooruitzichten biedt. Volgens niet bevestigde berichten zou Nederland zich bereid hebben verklaard, in te stemmen met een door Indonesië gewenste versnelling van de bestuursoverdracht. De moeilijkheden, waarvoor de on derhandelaars zich geplaatst zien, hebben evenwel in nog sterkere mate betrekking op de onverkort gehand haafde Nederlandse eis, dat toerei kende garanties worden verkregen voor het zelfbeschikkingsrecht der Papoea's. Zolang dit laatste niet het geval is, kan er van een akkoord geen sprake zijn. Uit het feit, dat men in Washington de vooruitzichten gunstig vindt, zou men echter kunnen aflei den, dat er reden is om aan te nemen, dat Nederland in het kader van de Verenigde Naties voldoende garanties zal krijgen om over zijn bezwaren heen te stappen. Amerikaanse en andere diplomaten verhelen echter hun bezorgdheid niet over het feit, dat het oorlogsgevaar een realiteit is, waardoor een situatie kan ontstaan, die iederöten uit de hand zal dreigen te lopen. Te Djakarta ver schijnende kranten, die melding maken van geveohten bij Tanah Merah ten noor den van Merauke, berichten dat binnen kort een grootscheepse aanval op Hol- landia kan worden verwacht, zo melden Reuter en AFP. Intussen heeft een woord voerder van 'het Nederlandse ministerie van defensie berichten, als zouden bij Tanah Merah verscheidene Nederlandse militairen zijn gedood, ten stelligste te gengesproken. Het heeft er zaterdag even op geleken, dat de besprekingen zouden worden af gebroken. Het dieptepunt werd bereikt, toen de Indonesische premier Djoeanda bekendmaakte, dat president Soekarno zowel z(jn minister van buitenlandse za ken Soebandrio als de heer Malik naar Djakarta had teruggeroepen. In verband hiermee heeft de Ameri kaanse bemiddelaar Ellsworth Bunker diezelfde dag nog afzonderlijke gesprek ken gevoerd met minister Soebandrio er dr. Van Roüen. Besloten werd zondag het overleg voort te zetten. Zondagmor gen kwam toen de verrassende medede ling. dat Soebandrio van een onmiddel lijk vertrek naar Djakarta had afgezien en nog enkele dagen in de V.S. hoopte tc blijven, zulks met het oog op „nieuwe ontwikkelingen in de kwestie Nieuw- Guinea", zoals de Indonesische vlce-pre- mier I.eimena bet gisteravond uitdrukte. Bemiddelaar Bunker heeft de he ren Van Roijen en Malik gisteren de hele dag in vergadering gehouden Het gsprek begon 's morgens om half elf en was gisteravond laat nog aan de gang. Soebandrio nam er niet aan deel. maar heeft voortdurend in nauw contact gestaan met zijn ambassa deur. (Voor vervolg zie pag. 7) IN Algerije hebben zich in het afge lopen weekeinde enkele interes sante ontwikkelingen voorgedaan. Enkele duizenden FLN-troepen van Willaya 4 zijn gisterochtend Algiers binnengerukt om de macht over te nemen. Er zou een junta van gueril- la-officieren zijn gevormd, die de Algerijnse leiders wil dwingen, tot elkaar te komen. De bevelhebber van Willaya 4 (die de autonome zone van Algiers nu heeft ingelijfd) is kolonel Si Hassan, een 27-jarige vroegere medische student. Hij en zijn officieren zullen niet langer de chaos dulden, die door het politieke geharrewar ls veroorzaakt. Een di rectoraat. bestaande uit de comman danten van de zes Willaya's zou het land moeten besturen, totdat alge mene verkiezingen zijn gehouden. Ben Bella heeft de inlijving van Al giers bij Willaya 4 goedgekeurd. Maar het is niet duidelijk, of hij de andere plannen van Hassan steunt. Ook is het zeer onzeker, of de leiders van de Tegenslag voor Ben Bella machtsgreep in Algiers handelen ten gunste van het streven van Ben Bella naar de macht. Het tegendeel lijkt eerder het geval te zijn en het is dan ook de vraag, of hij zich met zijn strijdkrachten, die bestaan uit drieduizend vroegere guerilla's en enkele duizenden uit het Franse leger gedeserteerde Mohamme daanse militairen, zich lang zal kunnen handhaven. Die mogelijk is niet uitgesloten, vooral, omdat het optreden van Hassam wellicht de steun zal hebben van premier Ben Khedida en ddens medestanders. Boven dien is het niiet uitgesloten dait het stre ven van Hassan onder de moeilijke om standigheden van het ogenblik tot de verbeelding van de militaire comman danten in andere militaire districten De inwonere vain Algiers merkten weinig van de coup. De stad lag te baden in de zomerhitte en vele Europeanen gingen zoals gewoonlijk naar het strand. 17-jarige Heribert Nolte uit liitsland won de eerste prijs in tn wedstrijd: hij mocht drie inuten lang marken scheppen pi een norme stapel een-mark- vkken. Helaas werd Heribert pk: hij kreeg blindedarmont- fking. Gelukkig voor hem ochf zijn vader zijn plaats in- men, hetgeen goed uitkwam, ngezien vader Nolte zijn leven ng als stoker op een locomo- heeft gewerkt en weel hoe net een schep om moet Het resultaat was een van 75-712 marken voor Heribert. Inbraak in Aerdenhoutse villa Uit de afgelegen kapitale villa Koekoeksduin van jhr. mr. J. H. Loudon te Aerdenhout zijn in de nacht van vrijdag op zaterdag vier bijzonder kostbare schilderijen ge stolen. Een van de gestolen doeken, een jeugdportret van Rembrandt, heeft een waarde van ongeveer vier honderdduizend gulden. Verder heb ben de dieven, gebruik makend van de afwezigheid van de bewoners de familie Loudon verblijft in het buitenland een Venetiaans stads gezicht van Gouardi, een Frans land schap van Hubert Roberts en een mannekop van een onbekende mees ter meegenomen. Andere kostbare schilderijen zijn blijkbaar aan hun aandacht ontsnapt. Toen zaterdagmorgen om half negen de butler van de familie Loudon, de heer N. J. M. Hoekstra van zijn woning op het terrein van het landgoed naar Koekoeksduin ging. constateerde hij dat er aan de achterzijde van de villa en kele ruiten waren verbrijzeld. Een snel ingesteld onderzoek bracht aan het licht dat er vier schilderijen waren ver dwenen. Niemand van de huisgenoten, een zoon en een neef van de heer Lou don en het dienstpersoneel, hebben iets van de komst van de dieven bemerkt. Ook de honden in de kennel hebben niet aangeslagen. Direct na de ontdekking van de dief stal is er een uitgebreid onderzoek in gesteld door de politie in Bloemendaal.. in samenwerking met Interpol. Hoewel men geen spoor van de dieven heeft kunnen achterhalen, rees er na de eer ste inspectie twijfel of men wel met kenners van kunstwerken te doen heeft, daar andere kostbare schilderijen, wa onder een Van Gogh, een De Hogh een Ruysdael die overigens voor grijpen hingen zijn blijven hangen. Wel is er een grondige speurtocht op touw gezet naar geld en kostbare vooi pen. die echter niet in de villa aanwe- Het zelfportret van Rembrandt dat met lijst en" al is meegenomen, meet veertig bij vijftig centimeter en is vierhonderdduizend gulden tegen diefstal verzekerd. De drie andere schilderijen zijn kleiner van formaat. De verzekerde waarde van het gezicht op Venetië i kanaal met kerk) is vijftigduizend gulden. De maatschappij t>Ü wie dc schilde' rijen zijn verzekerd looft een beloning van f 25.000 uit voor inlichtingen die kunnen leiden tot het opsporen va gestolen werken. In het zomerpaleis, waar politici en mili taire leiders confereerden, heerste op- wimdfurugl. Door verschillende groepen worden onderhandeliinigen gevoerd over de vorming van Julia diie het bestuur zal uitoefenenEr is geen vijandigheid tus- •n de troepen van Willaya 4 en die de autonome zone van Algiers. De laatsiten gaan voort met het bewaken de officiële gebouwen. Mohammedanen trokken zingend door de stralen. Een gnoep droeg twee militairen op de schou ders mee. Er werd geroepen: ,.ya hya diounouds" (lang leven de strijders). ssam verklaarde gisteren, dat de militairen in Ailgiens door hun lijdzaam heid een verwarde situatie heeft gescha- Lamge tijd heeft het er op geleken, dat Willaya 4 op de hand van Ben Bella maar de groep Ben Bella beweerde, dal deze zone neutraal was. Initussen zouden officieren, die trouw zijn aan Ben Khedda zich van belangrijke plaat sen in de leiding van de zone hebben verzekerd. De step van Hassan is dan ook van groot belang, omdat zij de invloed de zes Algerijnse Willaya's (niet slechts militaire, maar tegerlijkertijd politieke districten) in de algemene po litieke constellatie is versterkt. Ben Khedda heeft intussen laten weten, dal hij instemt met de vorming van Ben Bella's politieke bureau, als hij instemt de vorming van Ben Bellas politieke bureau, als het revolutionaire parlement er zijn goedkeuring aan hecht. Het echter onwaarschijnlijk, dart dit parle ment zulke zal dóen, omdat een twee- "e meerderheid vereist is. Ben Bel la's rechterhand, Kbider, is nu „de op gegaan" om alle leden van bedoeld parlement persoonlijk te bezoeken en te halen, voor Ben Bella te ste Op het ogenblik bevindt Khdder in Parijs, waar verschillende lei ders uit de verzetsperiode afwachten, hoe dc zaken in Algerije zich zullen gaan ontwikkelen. Intussen is ook de stad Phrlipville in handen van de Ben Bellisten gekomen. Echtpaar wellicht bedwelmd Het jonge Amsterdamse echtpaar Wijers, dat vrijdag opgewekt aan zijn vakantie was begonnen, is in het week einde in een droefgeestige stemming in de hoofdstad teruggekeerd. Od de auto snelweg bij Oberhausen werd nagenoeg de hele bagage gestolen toen het echt- Daar naast de motor in de slaapzakken lag te slapen. De rovers lieten alleen enkele kledingstukken achter. De po litie acht het niet uitgesloten dat het echtpaar is bedwelmd. De 20-jarige Engelse kikvors- man Simon Paterson (op de voorgrondkruipt op het strand van Dover, nadat hij zaterdag Het Kanaal onder water was vergestoken. Hij sloeg hiermee het record, dat de Amerikaan Fred Baldasare twee weken ge leden vestigde. Paterson deed over de tocht 13 uur en 50 minu ten, terwijl Baldasare er toen 18 uur en een minuut over had ge daan. De Amerikaan was de eerste die een dergelijke „onder- watertocht" in Het Kanaal had Oostduits echtpaar in roeibootje ontsnapt Een jong Oostduits echtpaar met een driejarig kind is gisteren op de kust bij Gedsar (Denemarken) geland na in een klein bootje over de Oostzee te zijn ge roeid een afstand van 48 km. De politie wilde niets over de ont snapten zeggen. Zij zijn blijkbaar gis teravond onder dekking van de dutster- nis gevlucht Na te zijn vertioord zijn zij aan boord van een veer naar Grossen-Brode in West-Duitsland gezet De politie wilde niet mededelen, hoe zij erin geslaagd zijn, weg te komen. Eenjarig kind door melkauto overreden Het jongste kind van de familie Ver- berne uit Llerop, de ruim een jaar oude Gerard is zaterdagmiddag in zijn woon plaats door een melkwagen overreden en gedood. Het jongetje was spelender wijs onder de stilstaande bestelauto ge-, kroDen zonder dat de chauffeur het hadl bemerkt. Hij reed dan ook weg, maar! keek enkele tientallen meters verder om od het geroep van een wielrijder, die het kind had gevonden. Het jongetje moet op slag dood geweest zun. TAUIDELIJK is wel, dat Nederland te Washington een zware diplomatieke strijd te strijden heeft. Amerikaanse di plomaten betuigen zich telkens weer op timistisch, maar is dat optimisme nog op iets anders gebaseerd dan op de wens als de vader van de gedachte? Wat is overi gens de Amerikaanse wens? Bekend is, dat het streven van de Amerikaanse pre sident erop gericht is, wrijvingspunten uit de wereld te ruimen. Er moet in onze gespannen wereld naar zijn mening zo weinig mogelijk conflictstof zijn. Maar, zo mag men vragen, is dat opruimen als zodanig een verdienste? Komt ook de wijze-waarop niet een beetje aan de orde? Om nog even bij Amerika te blijven, stel lig is het niet ontgaan, hoe Soekarno eens tegen Rusland, dan weer tegen Amerika leunt. Er is Amerika iets aan gelegen, dat Indonesië niet in het communistische kamp verzeilt. Indonesië mag niet wor den vervreemd en afgestoten. In deze re denering dreigt Nieuw-Guinea het offer te worden. Op Indonesië zowel als op Nederland wordt van Amerikaanse kant druk ge oefend. De druk op Nederland is stellig de zwaarste, die op Indonesië houdt ken nelijk vooral in, dat het niet tot oorlog overgaat. Maar ook ter wille van de vrede is het dan weer Nederland, dat de con cessies heeft te doen. Onder zulke omstandigheden nog iets voor Nieuw-Guinea te bereiken, is bij zonder moeilijk. Aan alles wordt geknab beld. thans met name aan de termijnen als in het plan-Bunker gesteld. Nu waren de termijnen geen zelfstandige grootheden. Zij hadden een functie in de garanties voor de Nieuwguinese bevol king. Dus ligt het voor de hand dat, naar mate de termijnen worden ingekort, de andere garanties voor de bevolking wor den versterkt. Maar zal dit lukken? Het heeft de schijn, dat Nederland een eenzame strijd strijdt voor die beginselen waarvan anders in het volkenrecht en in het kader van de Verenigde Naties hoog wordt opgegeven. Nederland staat met zijn verantwoordelijkheid in een positie van overmacht. Het streven moet er thans stellig meer dan ooit op gericht worden, dc volkerengemeenschap in die verant woordelijkheid te betrekken, ja als het kan die verantwoordelijkheid naar de volkcrengemcneschap te verleggen. Ne derland zelf heeft gedaan wat het kon. Is het dan een vergeefse strijd die bet voert? Neen. Al dadelijk niet om het ge weten. Maar ook omdat nu, meer dan anders het geval zou zijn geweest, de aandacht der volken is gericht geworden op het volk van Nieuw-Guinea, dat even zeer een volk onder de volken is. Zelfs indien het straks bij Indonesië zou wor den ingelijfd, moet het feit van die aan dacht gevolgen hebben, welke ook. Crita) icwarije. Ga uaar die grote zuurballen haiiU)Ueer van een langgerekt hogedrukgebied, dat zich idtstrekte van de Azoren via de Noordzee naar Noorwegen. De gor del van hoge luchtdruk vertoont in onze omgeving tekenen van verzwak- Vanochtend drong er al een oud oceaanfront tot. ons land door, terwijl het er naar uitziet dat een volgend front ons land eveneens zal voorbij trekken. Dit zal met enige regen ge paard gaan. Het front behoort bij een deprciie. dis in ccn ,-.<•! Itmpo dc *""r n Het centrum enl*e re*en- Overwegend matige zuid- Tendens dalend De Bilt verwacht tot dinsdagavond: Half tot zwaar bewolkt met tijdelijk westelijke wind. Minder koude nacht, Schotland Daardoor'waalt de m®«en ovcr hpt armeen Iets lagere vind in Nederland morgen uit het «niddagtemperaturen dan vandaag. uidwesten. Na een minder koude (Opgemaakt te 11.15 uur). morgen 31 juli: zon op 04.59, onder 20.33; maan od 04.46, onder 20.26. Morgen: nieuwe Strandverwachting Een kleine depressie trekt van West- 5tafJol Schotland naar de Noordzee en brengt morgen een enkele bui met een vrij krachtige zuidwestenwind. Wisselende bewolking met temperaturen in do buurt van 18 graden, zeewater bijna 17 Eeldc graden. Vooruitzichten: wisselvallig met zuid- Elnah westelijke luchtstroom waarin later opklaringen voorkomen. "^JAANDEX voordat dc com municatic-satelliet Tel- John O. Pastore is voorstan- globaal communicatiesysteem heeft geïnvesteerd. Demensen schappij, een particuliere on- star in zijn baan was gc- der van een wetsvoorstel Senator Estes Kefauver die het betalen zijn uileinde- dernemi'ng die winst maakt, bracht is in de Amerikaanse waar dc regering achterstaat (democraat) daarentegen is lijk dc belastingbetalers en maar daarbij gebruik maakt Senaat een controverse ont- om deze satellieten in eigen- er voorstander van, dat pro- gebruikers van dc telefoon" van de research die op dit ge staan over dc vraag wie de dom te geven aan en te doen jecten als „Telstar" exclusief aldus Kefauver. bied door dc regering is ver- eigenaar van toekomstige sa- beheren door een particulie- eigendom van de overheid Dc strijd gaat om een wets- richt. tellieten van deze soort zou rc maatschappij die, onder worden „al beweert A.T.T. voorstel dat al door het Huis Het Huis van Afgevaardig- lerheidscontrolc. verant- (American Telephone en Tc- van Afgevaardigden is aan- den, heeft dit voorstel begin oordelijk zou zijn voor het legraph Company) dat het 45 genomen. Het voorziet in een mei met 354 tegen 9 stemmen ~n miljoen dollar In het project nieuwe communicatie maat- aangenomen. moeten zijn: dc staat of een particuliere onderneming. Dc democratische Senator Amerikaanse deel 3d -Llml Helsinki Stockh Cl re: Klce $ÊL a-ki

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 1