BON HERENIGINGSDRANG NOG LEVENDIG Castella Schoonheidszeep Koersval in New York wekt bezorgdheid Volks wagenstad" krijgt Italiaanse wijk Ollenhauer wil Adenauer thans laten verdwiinen Arheidsvrede in Spanje op weg naar herstel? 7*i een doftfce hy, Zakzonnewijzertjes Explosie oorzaak van vliegongeluk De F.B.I. stelt een onderzoek in naar ie ramp met een straalvliegtuig van de Continental Airlines, dat dinsdag bij Centerville neerstortte, wat 45 personen het leven kostte. Inmiddels wordt vernomen dat in Los Angeles wordt onderzocht of er verband bestaat tussen de diefstal van 350 sta ven dynamiet en het neerstorten van het vliegtuig. De dynamiet werd enkele dagen voor ie vliegtuigramp gestolen uit een op slagplaats in de San Fernando Valley bij Los Angeles. Er zijn steeds meer aanwijzingen, dat het vliegtuig verongelukt is door een bomexplosie. Op de levens van een aantal passagiers waren hoge verzeke ringen afgesloten. De raad voor de burgerluchtvaart heeft verklaard, dat het vliegtuig van binnen uit door een explosie van on bekende oorsprong uiteengereten is. vijf minuten nadat er nog radiocontact met de machine was geweest en nadat en kele onweersbuien gepasseerd waren. Duits opinie-onderzoek Optimisten en pessimisten (Van onze correspondent in Bonn) Voor 40 procent der onder vraagden in de Bondsrepubliek en voor 34 procent der Berlijners is de hereniging nog altijd het belangrijkste Duitse pro bleem" ONDERZOEK Dit heeft het D.I.V.O.-instituut voor meningsonderzoek in Frankfurt vast gesteld op grond van een enquête on der een representatieve doorsnede van de bevolking der Bondsrepubliek en in Westberlijn. De kansen op een oplossing van dit Tijdelijk ter kennismaking 4 stukken voor de prijs van 3 Nieuw 1929 in het verschiet? Wanneer zal het koerspeil op de New Yorkse aandelenmarkt zijn laagste punt bereikt hebben? Dit is een vraag, die miljoenen aan deelhouders en duizenden effecten makelaars dag en nacht bezig houdt. Het antwoord is van het grootste belang voor de economie in zijn geheel. Door de grote koersdaling is de totale reële waarde van alle op de New York se effectenbeurs genoteerde aandelen met 66 miljard dol-lar gedaald van 393 miljard dollar in november toen de koersen een ongekend hoog peil bereik ten tot 327 miljard dollar thans. Door herhaalde verkoopgolven daalden de koersen verleden week sterker dan in enige andere week in de afgelopen 30 jaar het geval is geweest. Alleen ver leden week verminderde de waarde van alle officieel genoteerde aandelen met 23,7 miljard dollar. De beleggers pro beerden grote pakketten aandelen af te itoten. In totaal veranderden 22.988.850 aandelen van eigenaar. Volgens de makelaars zijn de aandeel houders bang zij koesteren argwaan en tobben met een onbestemde vrees. Ligt een nieuw 1929 het jaar van de desastreuze koersval in het verschiet? De meeste financiële deskundigen ge lovigen van niet, maar sommigen menen dat de kans wel aanwezig is. „Er is absoluut geen vergelijking mo gelijk," zegt Martin Gilbert, partner in een grote effectenmakelarij. „Niemand ziet het einde van de economische haus- Wij beleven thans een tijdperk, dat wij voldoende hulpmiddelen bezitten om een herhaling van de gebeurtenissen in 1929 te voorkomen. is een psychologische koersdaling, gebaseerd op een politiek-zakelijk ge schil (veroorzaakt door het feit, dat de regering-Kennedy de staalindustrie ge dwongen heeft een prijsverhoging on gedaan te maken). Verder moet de koersdaling geweten worden aan een herberekening van de waarde, die aan de aandelen toegekend moet worden." Anderen zien in de onverwachte arg- aan van het publiek ten aanzien van de aandelenmarkt het gevaar van een aantasting van de economie in zijn ge heel. Tot dusverre is een groot gedeelte ver loren gegaan van de papieren winsten, die ontstonden toen de koersen omhoog schoten. Indien de markt echter flauw gestemd blijft kunnen verliezen ontstaan, die terughoudendheid ten aanzien van de aankoop van automobielen, huishoude lijke artikelen en dergelijke veroorzaken. Daarvan zou het zakenleven de nadelige gevolgen ondervinden, terwijl de werk gelegenheid zou afnemen. Voorzichtig wassen Dan niet borstelen op vuile plekken. Hoe kunt u zonder te beschadigen toch borstelen „Dat zit zo". verklapt het op blz. 56. U VERDIENT DIT HANDIGE BOEK ALS U IEMAND OP DEZE BON ZET. (ln envelop of op kaart geplakt verzenden 0 kunt noteren als nieuwe abonnee Y.N.-lening lang niet voltekend Minder dan eenderde van het aantal van 104 leden van de Verenigde Naties heeft tot dusver gereageerd op het ver secretaris-generaal Oe Thant Er hebben 31 landen voor bijna 65,5 liljoen dollar aan obligaties gekocht of- -el toezeggingen gedaan. Bovendien zullen de V.S. voor 100 miljoen obliga ties kopen. In totaal beloopt de lening die de V.N. wil aangaan 200 miljoen. Nederland heeft toegezegd i 2.020.000 dollar te zullen kopen. Geen der landen van het communistische blok heeft obligaties gekocht of zich tot koop verplicht. De lening heeft een looptijd van 25 jaar en een rentevoet van twee procent. Het geld is bedoeld ter financiering van de V.N.-operaties in Kongo en voor an dere acties voor het bewaren van de probleem, de kansen dus op een her eniging, werden echter zeer pessimis tisch beoordeeld. Maar 15 procent der ondervraagden achtten de kansen op herstel van Duitslands politieke- en volkenkundige eenheid zeer goed of ten- ;te nog goed. Daarentegen achtten irocent die kansen slecht of zeer w pre slecht. MENINGEN De optimisten: de Duitsers die uit de verloren gegane Oostgebieden zijn verdreven en een nostalgisch verlangen terugkeer cultiveren, hoewel het de vraag is. of zij werkelijk naar Gleiwitz (thans Pools) zouden terug gaan, als het ooit nog weer eens Duits Ki worden. De grootste pessimisten: de vluchtelin gen uit de communistische Oostzone. VERWARRING Hieruit blijkt weer de gebruikelijke be gripsverwarring onder de verdrevenen en de vluchtelingen uit Oostduitsland. Voor eerstgenoemden betekent hereni ging de her-aansluiting van de voorma lige Oostgebieden Pommeren, Silezië en Oostpruisen, het land dus achter de Oder-Neisselijn. Dit is de z.g. „tweede hereniging", die vrijwel uitgesloten is, ook indien de „eerste hereniging", de samenvoeging van West- met Oostduits land. ooit nog zou kunnen worden ver wezenlijkt. Dat is de hereniging, waar aan de Oostduitse vluchtelingen in de eerste plaats denken. Deze zijn overi gens ten aanzien van deze (eerste) her eniging nog pessimistischer dan de oer- Bondsrepublikeinen. METHODEN Over de methoden om de hereniging te bereiken, lopen de meningen maar weinig uiteen: 40 procent der onder vraagden was voor onderhandelingen met de communistische machthebbers Pankof (Oostberlijn); 25 procent wil- van dergelijke onderhandelingen niets weten; 60 procent waren voor het aan knopen van direkte betrekkingen tussen en Pankof. Zij verwachten daar- blijkbaar een uiteindelijk West duits overwicht, dat tot hereniging, tot nivellering van de politieke verschillen i kunnen leiden. Een hereniging door ■sterking van de N.A.V.O. vond toe stemming bij 35 procent der onder- raagden, afwijzing bij 26 procent. FENOMEEN Vijf jaren geleden is een representa tieve doorsnede der bevolking der Bonds republiek en van Westberlijn over het zelfde onderwerp ondervraagd. Ook toen meenden 40 procent door onderhande lingen met Pankof de hereniging (de eerste, wel te verstaan) te kunnen be reiken. Het idee ener hereniging door versterking van de N.A.V.O. heeft in de afgelopen vijf jaren aan supporters gewonnen, vooral omdat hoe langer hoe meer sociaaldemokraten het ondersteu nen (destijds 18, thans 34 procent). De voorstanders van de gedachte aan di rekte onderhandelingen tussen Bonn en Pankof daalden sinds 1957 onder de so ciaaldemokraten van 49 tot 43 procent, stegen echter bij de Christendemokra- ten van 34 op 41 procent. Socialisten en Christendemokraten denken hierover dus op het ogenblik ongeveer gelijk. Dit fenomeen is ook elders in de West- duitse politiek vast te stellen. (Van onze correspondent in Bonn) pengaas is bedoeld om de Italianen van de Wolfsburgse „kippetjesde De Volkswagenstad Wolfsburg krijgt de grootste gesloten Ita- vrouwen weg te houden. De fabriek - - - 1 *lf echter zegt, dat de omheining liaanse vestiging benoorden de Brennerpas. Voor de Italiaanse arbeiders van de Volkswagen fabrieken wier aantal op het ogenblik nog maar pas 1.300 be draagt, doch die einde augustus a.s. met zijn 4000-en zullen zijn, wordt een speciale wijk gebouwd. De fabriek importeert hiervoor pre fabricated 2-verdiepingsflats met 16 ka mers op elk der verdiepingen. In elke kamer zullen 3 Italiaanse arbeiders worden ondergebracht. Zij betalen daar voor 1 mark per dag. Elke verdieping heeft een waslokaal met warm en koud water, een „boiler" voor 800 liter warm water voor de grote was, een strijk- kamer en een keuken waar de Italianen hun nationale gerechten kunnen toebe reiden. In een speciale cantine in de wijk zullen zij artikelen als spaghetti, macaroni, Parmesaanse kaas, tomaten ketchup, olijfolie, uien en natuurlijk niet te vergeten teentjes knoflook goedkoop kunnen kopen. EIGEN ARTS De Italianen krijgen een eigen Ita liaanse arts. Wijkhoofd is eveneens een Italiaan, die wordt geholpen door een Duitser. Alle verdiepingen krijgen twee administrateurs, ook Italianen. Duitse chef van het projekt is Ludwig Voll- mann. Hil heeft ervaring: gedurende de 2e wereldoorlog was hij baas over de buitenlandse „Fremdarbeiter" (dwang arbeiders), die bij de V.W.-fabrieken werkten. Onder hen waren 7.000 Italia- De indruk, dat er een soort „Italia nen-kamp" ontstaat heeft men helaas niet kunnen vermijden. Om de „Sied- lung" komt een hek met kippengaas. Daarop enkele bordjes, waarop staat, dat de wijk alleen toegankelijk is voor Italianen. Enkele beweren, dat het kip- (Van onze correspondent in Bonn) „In de moeilijkste tijd harer geschiedenis heeft de bondsrepu bliek de zwakste en onzekerste regering", verklaarde zaterdag S.P.D.-voorzitter Eric-h Ollenhaur op een massameeting (circa 50.000 mensen) op de Offenbach- platz naast do Opera in Keulen. De massameeting vormde een onderdeel van het partijcongres der S.P.D., dat behoort bij de voorbereidingen tot de landdag verkiezingen in Noordrijnland- Westfalen op 8 juli. Kritiek van Franco op priesters Datum van Ingang BETALING PER WEEK/MAAND/KWARTAAL/GIRO (Doorhalen wat niet van toepassing is) Zelf was tk al abonnee. Voor het aanbrengen van bovenstaande nieuwe abonnee heb ik dus recht op Schrijf hier uw eigen naam en adres tiDat zil zo" 'n hoek boordevol met ongelooflijk handige wenken is niet in de winkel te koop. Het Spaanse staatshoofd, generaal Franco, heeft gisteren in Madrid, op een bijeenkomst van veteranen uit de burgeroorlog, beweerd, dat com munisten en liberalen tot staken heb ben aangezet. Volgens hem waren de stakers aangemoedigd van het buitenland uit en door lekenorgani saties van de R.K. kerk. Franco ont kende dat de goede verstandhouding tussen kerk en staat was verstoord, al laakte hij het optreden van „eni ge separatistische priesters" in Noord-Spanje. zijn echter enkele bisschoppen en vele lagere geestelijken. Gisteren hebben zij echter op de kan sels gezwegen over de staking, naai men aanneemt op aandrang van Enri que kardinaal Playray Deniel. de primaat van Spanje, met wie Franco zaterdag heeft geconfereerd. De verwachting was, dat het aantal stakers vandaag aanzienlijk zou terug lopen, daar vele werkgevers de lonen aanzienlijk hebben verhoogd en er bij de overheid op hebben aangedrongen de werknemers niet te verplichten nieu we contracten te tekenen. Volgens de huidige bepalingen zouden dc arbeiders door ondertekening hun dienstjaren Ollenhauer eiste het aftreden van 87-jarlge dr. Konrad Adenauer als geringsleider. „Daarvoor moet menselijk-fatsoenlijke, maar politiek onvermijdelijke oplossing worden ge vonden". aldus Ollenhauer. „Het gaat hier niet om een krachtproef (tussen en de christen-democraten) maar ineenstorting van het vertrouwen ons volk in de leiding, voor zover die in handen van de bondskanselier Aan het slot van de partijdag, die de liberale Vrije democratische partij de afgelopen week in Düsseldorf heeft gehouden (ook al met het oog op de Landdag-verkiezingen) had de F.D.P.- chef dr. Erich Mende als zijn overtui ging uitgesproken, dat dr. Adenauer nog „in de loop van deze zittingsperio de" (die tot september 1965 duurt) de staatsteugels uit handen zal geven. Hij waagde zich evenwel niet aan voor spellingen omtrent een mogelijke da tum. Bij de coalitie-onderhandelingen oktober en november van het vori ge jaar zou overeen zijn gekomen, dat dr. Adenauer medio 1963 zijn functie zal neerleggen. De rond 350 sociaal-democraten uit geheel West-Duitsland, die in Keulen zijn, zullen vandaag de Berlijnse bur gemeester Willy Brandt tot i zitter der partij kiezen. De Christen-democratische unie houdt zijn partijdag begin volgende week in Dortmund. Drie miljard mensen Volgens het statistisch jaarboek de Verenigde Naties voor het jaar 1961, woonden er midden 1960 rond 3 miljard mensen op de wereld, ofwel 19 percent meer dan in 1950. In 1960 telde de niet- communistische wereld volgens he jaarboek naar schatting 97 miljoen per sonenauto's. De V.S. nemen h percent voor hun rekening. Dit betekent dat er op drie Amerikanen een perso nenauto is. Europa en niet Azië is het dichtst bevolkte werelddeel. In Europa wonen op elke vierkante kilometer 86 mensen cn in Azië 12. De Britten bleken in 1960 de gretigste kran tenlezers te zijn ge- -eest. j d m handelaren weg te houden, die ïn de onwetendheid der Italianen ..soruik zouden willen maken. APART LOKET Het doorsnee loon van de Italiaanse arbeider, die enige tijd in het bedrijf „meeloopt" en iets heeft geleerd, ligt bij 600 mark per maand. Sinds begin april bevindt zich in het postkantoor in Wolfsburg een apart loket voor Italia nen. Het wordt het meest gebruikt voor geldzendingen naar huis. De fabriek had aangeboden een deel van het loon via banken naar Italië te transferen. Maar dat willen de Italiaanse arbeiders niet. Ze willen contant geld in handen krijgen en het zelf wegbrengen hoeveel liras ze sturen, een der Wolfsburgse kerken wordt des zondags een mis voor de Italianen gecelebreerd. Er komt later nog Italiaanse geestelijke, speciaal voc arbeiders. .amore" is in Wolfsburg tot dus- nog geen probleem geweest. Hoe dat wordt, wanneer het aantal Italia nen tot 4.000 is gestegen, kan niemand met zekerheid voorspellen. Soevanna Phoema dreigt - Pathet Lao valt aan De pro-communistische strijdkrach ten van de Pathet Lao hebben gis teren de rust aan het noordwestelij ke front in Laos verbroken door een post buiten de stad Houei Sai, waar in zich regeringstroepen bevonden, onder de voet te lopen. De regerings troepen worden op het ogenblik nog steeds teruggedrongen. Inmiddels heeft de neutralistische prins Soevanna Phoema, zonder privile ges te hebben geëist op grond van de communistische successen in Noordwest- Laos, aangekondigd naar Frankrijk zullen terugkeren als er niet voor juni een coalitieregering in Laos tot stand is gekomen. Soevanna Phoema zei spreking met de pro-communistische Soevanoevong. Beiden nodigden de rechtse premier Boen Oem uit, zo spoe dig mogelijk en zonder voorafgaande voorwaarden, besprekingen over een re gering te gaan beginnen. Soevanna Phoema zei dat hij zich „niet langer bij de neus wilde laten nemen door de taktiek van uitstel, die de onderhandelaars van de koninklijke regering toepassen". In westelijke kringen heeft het ultima tum van Soevanna Phoema enige onge rustheid gewekt. Men is ervan over tuigd dat hij de enige is die de lei- der kan zijn van een coalitie in Laos. sten zien hem ook als de neutraal Laos zou kunnen leiden. President Kennedy's voornaamste ad- ,seur voor het Verre Oosten. Averell Harriman. heeft te kennen gegeven dat de Amerikaanse troepen in Thailand zullen blijven totdat overeenstemming ls bereikt over eeD nationale regering Laos. ommentaar Spektakel De televisie van de Vara stond za terdagavond in het teken van het „groot spektakel", met anderhalf uur gewijd aan Tom Manders in zijn Do- rus-show. waarbij meteen het feit werd gevierd dat dit het 35ste pro gramma in dit genre was. Hierdoor werd het totale programma nogal rommelig, maar voor de liefhebbers van Saint Germain des Prés was het lekker hapje. Het programma be- vestigde nog eens onze mening, dat Manders een eindeloze fantasie heeft heel veel kan, maar niet altijd gelukkig is in zijn vondsten. De televisiekijkers zullen nu echter het volgende seizoen gelegenheid krijgen, hem ook in andere rollen dan die van Doms te zien. Spectaculair blijft ook altijd de quiz „Willens en wetens", al zou het al leen maar zijn om de frappante ken nis die door sommige deelnemers wordt tentoongespreid. Doordat het optreden van het Haags Studentencabaret van half acht naar kwart voor elf was verschoven, was tijdens de avond een zekere verwach ting gevoed omtrent de inhoud, die speciaal voor volwassenen moest zijn bestemd. Sloeg dit nu alleen op de gekheid over het zoveelste omstreden beeldhouwwerk of ook op enkele on nodige profanieën? Rinus Ferdinan- dusse. die vooral zo handig met woord jes weet te goochelen en in zijn con ferentie aanmerkelijk vooruitgaat, dient er bij zijn optreden voor de ca mera's toch aan te denken, dat hij in alle huiskamers komt en dat het dus niet aangaat, een belangrijk deel van zijn publiek in de hoogste gevoelens te kwetsen. Een opmerking als bij „de Mona Lisa" werd gemaakt is volstrekt afwijsbaar, ook al gaat het dan in het Engels. Er bestaan voor zijn vindingrijke geest grapjes ge noeg zonder profanie. En het zou hem alleen maar hoger stellen, wanneer hij hiermee, zoals bij een televisie optreden terecht mag worden ver wacht, rekening hield. Ook het paro- dietje op een der liedjes uit „My fair Lady" aan het slot van het program had beter achterwege kunnen blij- temeer, omdat het niet eens geestig was en elk coupletje op het zelfde neerkwam. Door het lanceren van profanleën neemt Ferdinandusse vele kijkers te gen zich in en dat is jammer, want het cabaretje met zoveel jeugdig élan mag er overigens best zijn. Communistische leiders in Portugal opgepakt De Portugese veiligheidspolitie heeft aan de vooravond van dreigende anti- Salazardemonstraties in Lissabon vijL mannen en een vrouw gearresteerd, die de leiders van de ondergrondse commu nistische partij zouden zijn. Volgens de politie was uit in beslag genomen docu menten en propagandamateriaal geb'e- ken dat de verboden communistische partij te maken had met de studenten stakingen in Portugal. Het was zaterdag en zondag zeer kalm in Lissabon aan de vooravond van de verjaardag van de revolutie van 1926, die tenslotte Salazar aan de macht bracht. Tom Manders komt zelf te voorschijn Tom Manders. die zichzelf jarenlang heeft verscholen achter de door hem g.c.cie.-de iiguur van de zwerver Do- rus, zal in het komende seizoen ook en kele keren uit zijn vermomming krui- zelf" te voorschijn komen. »n toneelfiguur het „eigen gezicht" zo g onou r.d .e houacn en n... cmin zijn „alias" overal bekend te zijn. t voorrecht was s.ech.s weggelegd >r enkele zeer grote clowns. .n he. vo gende sc.zoen zal Tom Man ders echter ofwel „in eigen persoon" o. wel als Do rus regelma.ig blijven op treden in televisieprodukties van de VARA oo zatrrdaravond. Dit werd door het hoofd van de tv-seetie van de VARA. Piet te Nuyl. aan het einde het programma Prés zowel muzikale comedies en operettes als Dorus-shows. Op 13 oktober speelt Manders als Dorus de hoofdrol in de co rn d.e „Ce drie Vr jgeze.len"Harry Boda en Johan Boskamp staan hem d-.n terzi.de. Oo 10 november is Tom Manders de vader van het Indiaanse meisje in de operette Rosemary van Frimml, op 8 december ziet men Do- rus .n een groot Saint Germain des Prés-programma evenals op 30 maart 1963; en verder soeelt Tom Manders op 2 februari de titelrol in „Professoer Witkiel", op 2 maart dj vaderrol la de operette „De dochter van de tamboer majoor" (de dochter is dan Marijke Franssen). op 27 april de hoofdrol van de keiner in de muzikale comedie „Het Cafétjc en tenslotte treedt Dorus w-er oo in de titelrol van de or^rette „De boemelbaron" van Walter Kollo, op 25 mei 1963. V erkiezin gsavond °P het scherm Advertentie HAARCREME EEN PROOUKT VAN L'ORÈAL DE PARIS I De Italiaanse acteur Gino Cervi, die in een aantal Don Camillo- films de rol van Peppo- ne, de communistische burgemeester van Bas- sa, speelde, heeft jich kandidaat gesteld voor de gemeenteraadsver kiezingen die op 10 juni in Rome worden gehou den. Hij komt uit voor de (rooms-katholieke) christen-democraten. I Voor het eerst sedert twintig jaar is in deze tijd van het jaar in de dalen van de Beierse Alpen sneeuw gevallen, wel twee centimeter dik. De jonge Russische dichter Jeftoesjenko heeft het opgenomen voor de nieuwe westerse dans, de twist. Hij schreef in Londen gezien te hebben dat jongelin gen met baarden en meisjes in nauwe broe ken zich in allerlei bochten wringen. „Dit was nu niet zo'n heel esthetisch gezicht. Maar ik zag daar ook een ne gerjongen en -meisje de twist dansen. Zij deden dat opvallend licht en sierlijk en toonden daar bij hun witte tanden in het duister". I Een 25-jarige Engelse luitenant, die met geen mogelijkheid ontslag kon krijgen uit het leger, heeft nu de oplossing ge vonden: hij heeft zich kandidaat gesteld voor de tussentijdse parle mentsverkiezing in West- Middlesborough. Hij zal echter verder niets aan de verkiezingen, die 6 juni plaatsvinden, doen en geen campagne voe ren. Het deposito-bedrag van 1500 gulden heeft hij er voor over. I De beroemde Ameri kaanse dirigent en com ponist Leonard Bernstein is zaterdag weggelopen uit een bekend restau rant in Baltimore, nadat men hem had meege deeld dat een neger die die tot het gezelschap van Bernstein behoorde, niet zou worden bediend. I De Australische so praan Joan Sutherland heeft twee dingen ge presteerd die zeldzaam zijn in de wereld van de opera: ze heeft haar gro te aria in Meyerbeers zelden opgevoerde opera De Hugenoten te paard gezongen en ie heeft de in een vete verwikkelde sopranen Maria Callas en Renata Tebaldi in hetzelfde theater samen gebracht. La Callas en Renata zaten ver uiteen en zij feliciteerden Joan niet gezamenlijk. De Zwitserse parle mentsleden krijgen geen verhoging van hun sala ris. De Zwitsers hebben het voorstel om de ver goeding van 54 gulden per zitting te brengen op 83 gulden met 380.908. stemmen tegen 177.024 stemmen verworpen. i rwiil NCRV cn VARA zich woens dagavond a.s. zullen beijveren om de it lacen v?n dc die dag gehouden gemeenteraadsverkiezingen en com- m.n'.aar daarop voor de microfoon te brengen, zal de NTS om 9 uur be ginnen met de gebruikelijke berichten a de camera's de ether in te zenden. De heer J. J. van Mechelen zal de uitzending weer presenteren. Tussen 11 en 12 uur zullen leiders van verschil lende politieke partijen hun visie op de uitslagen geven. •n deel van deze uitzending zal op ichtend van Hemelvaartsdag, tus- 9.30 en 11 uur, worden herhaald. Daarna zullen, tussen 12 en 12.45 uur, hoofdredacteuren van verschillende bla den onder leiding van de lieer W. L. Bnir*ma de verkiezing- uitaten be spreken. vanavond HUverium I 402 m. VARA: 18 00 Nieuws en commentaar, 18.20 Planoduo. 18.35 Olympiads Tour door Nederland. 18.40 Jazzmuziek. 19.00 Parlementair overzicht. 19.15 Regeringsuit zending: Herman Stok presenteert de Radlo- zllvcrvloot. 1930 Zangrecltal 20 00 Nieuws. 20.05 De wilde vaart, licht programma. 20 45 Lichte orkestmuziek. 31.15 Geen nieuws uit het moeras, klankbeeld. 21.40 Radio-Filhar monisch orkest en soliste: vioolconcert. 22.25 Actualiteiten. 22 30 Nieuws. 22 40 De Ram blers en zangsollsten. 23.05 Op de praatstoel. 23.25 Lichte grammofoonmuziek. 23 55-24.00 Nieuws. 19.16 Grar 19 50 Koor klankbeeld. 21.40 Licht ensemble. 22.00 Par lementair commentaar. 22 15 Metropole-or- kest. koor cn solisten: amusementsmuziek. 22 40 Avond- king. 23.06 arkestmuziek (gr 23 55-24.00 Nieuws. y&Mc'cf Toen allerlei oude culturen al vr(J nauwkeurige zonnewijzers bezaten, ging het in Rome (dat nog pas kort ln opkomst was) met de tijdsaan duiding nog vrU primitief toe. Moest bet moment worden aangekondigd, waarop het werk ln de senaat kon worden gestaakt en de leden aan het middagmaal konden gaan denken, dan trad een deftige bediende van de consul te voorschijn, wachtte het moment af waarop de zon een be paald punt voorbij bet spreekgestoel te had bereikt, en kondigde het lang verbelde tijdstip aan. Het kon natuur lijk ook gebeuren dat de lucht be wolkt was, en in dat geval moest ieder maar op zijn maag vertrouwen. Ongetwijfeld hebben afgezanten van hoger ontwikkelde natlea des tijds lelijk de draak gestoken met deze primitieve tijdaan- kondiging onder burgers die een ge duchte militaire macht vormden, maar die in tech nisch opzicht toch nog maar weinig te betekenen hadden. Hóe weing benul de Romeinen des tijds hadden van de betekenis van zonnewijzen, toonde een zekere Mar cus Valerius Messala, die in 263 v. Chr. een zonnewijzer uit een Sicill- aanse stad op een suil in Rome zette, opdat dit Instrument de tij dom roe per als maatstaf tou kunnen dienen. Vol gens Pllnius heeft dit uurwerk 99 Jaar lang in Rome dienst gedaan, hoewel het was Ingesteld op een tijd ln een streek die 4)4 graad zuidelij ker lag! Maar tenslotte vonden ln Rome toch ook de Griekse zonnewijzers Ingang, waarbij echter niet voor elk exem plaar nieuwe berekeningen werden gemaakt, want toen de produktie te groot werd stelden de geleerden handige formules op die al naar gelang de breedte van de plaats konden worden toegepast. Hieruit volgt dat men destijds ook ln staat was plaatsbepalingen te verrichten (en dat men dus wist dat de aarde rond was). Uit latere berekeningen Is gebleken, dat de fouten die de Ro meinen daarbij maakten In vele ge vallen uiterst gering waren. Toen eenmaal de eerste stappen op het moeilijke pad van de tjjdmeet- kunde waren gezet, ging bet In Rome in snel tempo voorwaarts. Niet alleen de vervoerbare zonnewijzers deden hun Intrede, maar zelfs de horloges! ZU werkten weliswaar niet met een veer. maar met een zonnestraal die door een kegelvormig gat moest val len. Die lichtstraal viel op een ver stelbaar wijzertje dat naar gelang de lopende maand Ieen verschillen de stand. Naarma te dit lichtpuntje ilch verder of dich ter bU dit wijzertje bevond, konden de uren worden af ge ilet Is duidelijk dat dergelijke hor loges, of zakzonnewijzertjes, die op de zonnestand konden worden afge lezen. uitsluitend bruikbaar waren op plaatsen met dezelfde breedte. Het horloge was dus alleen plaatselijk bruikbaar. Wel echter was het moge lijk de vóór- en achterkant van dit uurwerk voor twee verschillende plaatsen te bestemmen. Zo Is een hor loge uit die tijd bekend, waarop aan de ene kant de plaatselijke tijd voor Rome, aan de andere kant de tijd voor Ravenna kon worden afgelezen. Onze horloges sijn aanzienlijk nauw-keurlger. Weet u dat een niet geringe bijdrage daarvoor In onze tijd wordt geleverd door het feit dat de kleine horlogeveertjes anti-magne tisch zjjn? Daarover een volgende keer. VPRO: 7 50 Dagopening AVRO: 8.00 Nieuws. 8 15 Programma overzicht. Aanslui tend: Rechtdoor naar school en kantoor (gr 9 00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 De groenteman. 9 15 Kamerorkest (gr.) 9 36 Waterstanden. 9 40 Morgenwijding. 9 55 Boek bespreking. 10 00 Arbeidsvitaminen (gr.) 10.50 Voor de kl-uters 11.00 Radio Volks irov ersi- telt: De schilder J B Jongkind, door mevr. V. Bakker Hefting. 11.30 Voor de zieken. 12.00 Hammondorg::spel en zang. 12.20 Regerings uitzending: Voor de landbouw. 13 30 Mede delingen t.b.v, land- en tuinbouw. 12.33 Lich te muziek en zang 13 00 Nieuws. 13 15 Me dedelingen. actualiteiten en gTammofoonmu- ziek. 13 25 Beursberichten. 13.30 Lichte or kestmuziek 14 00 Oude kamermuziek. 14.40 Schoolradio. 15 00 Met naald en schaar. 1530 Viool en plano. 16 00 Lichte orkestmuziek «gr 16 30 Voor de Jeugd 17 30 Orgel en zang: lichte muziek. 17.55 New York caüii*. HUversu KRO: 7 15 Klassieke granM de Jeugd. 7.45 Morgengebed en overweging. 9 00 Nieuws 8.15 Pluk de dag (gr.) 8.50 Voor de vrouw. 9 40 Schoolradio. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Lichtbaken, lezing. 10.25 Orkestmuziek (gr.) 1100 Voor de vrouw. 11.30 Muziek houdt fit (gr 1130 Volaan vooruit, lezing. 12.00 Middagklok - Noodklok. 12.04 Walsmuziek (gr.) 12 30 Mededelingen - -lieuw 1330 Gevarieerde i zangsollsten. 18 45 Pla» ZolUn Kodély 1. H4ry J6nos Suite, ipel. Het sprookje begint. Weens speel- neder aag van Napo- .1 van het Keizerlijke Symphonie Orkest van Radio Berlijn Ferenc Frlcsay. 2. Dansen uit Galants. HMkMlidJo Ber'ijnhém leon. Tussenspel. Into o.l.v Symphonie Orki Ferenc Frlcsay. n tretten op. 3 AndL viool. Symphonie Orkest o l.v Ferenc Frlcsay 2. Concert Allegro non troppo An 7"'hor Varga. viool. Phil- an Berlijn o.l.v. rerenc 3. Allegretto Andante religie A"egro*vlva- .1' pl,no Symohonle oAest van Berlijn O.Lv. Ferenc Frlcsay. i Bartók l Twee por- Presto. Rudolf Schuk. Radio Berlijn viool qulllo Al.'egro i Orkest - NTS: 20 00 Journaal en weeroverzicht. NCRV: 20 20 Memo. 20 30 Vader weet het be ter. film 20 55 Pianospel en zang. 21.20 V for Victory, documentaire over de tweede wereld-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 5