Hereniging een zaak van
geloof en van geduld
Uw probleem is onze
IScw Delhi spreekt een
eigen theologie
Voorstel tot
„logeren bij
elkaar"
Een woord voor vandaag
Kerkelijke leiders tegen
P.v.d.A.-lidmaatscliap
Kerk verscheept in 600
gevonden op zeebodem
Ned. Bijbelinstituut blijkt
groeiende school te zijn
Oproep tot hervormden
en gereformeerden
CHRYSAL
1
I.C.C.C.-vergadering concludeert
(Van onze kerkredactie
Jkö-
Hierop volgde in snel tempo de beant
woording van de vragen door de forum
leden. „Is het op grond van Gods woord
te verwachten dat in deze tijd de een
heid van alle ware wedergeborenen in
Christus in een menselijke organisatie
Het congres van de „Achttien"
heeft de opkomst bij de jaarver
gadering van de organisatie ten
behoeve van de I.C.C.C. niet na
delig beïnvloed. Integendeel wa-
i v-nrisius in een mensenjxe organisaue
ren er meer mensen dan m het worden geopenbaard?" werd ds. Meester
verleden en vooral meer jonge ,o.a. gevraagd. Deze antwoordde hierop
mensen. Er eijn nu 72 kerkeraden IjJJ
bij aangesloten, dat is zes meer zullen altijd onderscheiden zijn in de
dan vnritr iaar pn Pr riin 111 nar. menselijke organisatie, nochtans samen-
aan vorig jaar en er zijn ui paT- |gevoegd geest geloof LC.c.c.
ticulieren aangesloten dat IS 21 zoekt aUeen de eenheid op grondslag van
meer dan voorheen. De verga- ^T|^^*^vap Go^- *o.werd
dering stond minder in het teken Iformule
van het komend I.C.C.C.-congres uitgebreid
- i er toch me
Deze uitbreiding
sommigen e
de derde assemblee van New
Delhi. Dat kwam vooral omdat
ds. J. C. Maris, die ook New
Delhi heeft bezocht, het onder
werp inleidde: „New Delhi
een uitdaging?"
dacht aan de Schrift wordt besteed. In
werkelijkheid is dit niet zo, antwoordde
ds. Mietes.
Prof. Zuidema verklaarde naar aanlei
ding van de vraag waarom zo vele gere-
formeerde predikanten voorstanders van
de Wereldraad waren, dat dit kwam om
dat men (ogenschijnlijk) vrijblijvend lid
kan worden. De Wereldraad stelt geen
van de kerken die lid zijn van dit orgaan
De vergadering werd geopend door ds. verantwoordelijk voor de gedragslijn van
M. Vreugdenhil die uitsprak dat deze een dezer kerken en van de Wereldraad,
zaterdag met zijn vele congressen in Er heeft echter een ontwikkeling plaats
Utrecht een uiUng is van het eenheids- 'gehad. Er worden nu conferenties belegd
verlangen bij vele christenen. De LC.C.C. die bepaalde boodschappen uitsluiten,
zoekt daarbij echter een eenheid in waar- (Hij doelde kennelijk op de „18"). Deze
heid, wat niet inhoudt dat men het in beweging gaat voort. Zij gaat haar eigen
alles eens moet zijn, maar wel dat het gang. er komt een eigen getuigenis. New
nodig ia dat er eensgezindheid i« betref-1 Delhi spreekt een eigen theologie, een
u-j. j. c-.u k. ejgen wereldbeschouwing. Hierdoor wordt
fende de hoofdwaarheden van de Schrift.
Uitvoerig ging ds. J. C. Maris in op de
vergadering van New Delhi. Hij meende
dat de discussie langzaam wegsterft, maar
sprak uit als noodzakelijk dat ook de
mensen van de LC.C.C. de oecumenische
ontwikkeling met belangstelling volgen.
_Als het een werk van God is. zoals in
kringen van de Wereldraad wordt ge
zegd moeten we meedoen, zo niet dan
moeten we waarschuwen voor de conse
quenties."
VRAAG
Op deze vraag probeerde h(j een ant
woord te vinden: „Is het werk van de
Wereldraad een werk van God?" Ds Ma
ria ontzegde de Wereldraad het recht om
te spreken namens 400 miljoen christe
nen. H(J wees op de zeer vrijzinnige Ame
rikaanse Method Istenkerk die lid Is.
maar alle hoofdwaarheden van de Schrift
b(j monde van de voorzitter van de sy
node, bisschop Oxnam heeft ontkend. Hij
wees er op dat vele staatskerken lid zijn
die vaak 90 procent of meer van de be
volking zeggen te vertegenwoordigen,
terwfjl 'n sommige gevallen slechts 2 k 3
procent meeleven.
Ernstige kritiek had ds. Maris op de
theologische gedachte, die volgens hem
in New Delhi naar voren is gekomen en
in de rapporten wordt geproefd dat er
allerlei geestelijk licht is bij de heidense
godsdiensten. Dat komt uit in uitdruk
kingen als: „Het onafgebroken werk van
de Heilige Geest onder de mensen." „In
feite", was de conclusie van ds. Maris,
„heeft het congres het werk van Christus
In de heidense godsdiensten aanvaard."
Ook oefende deze spreker kritiek uit
op het feit dat tUdens de besprekingen
- - -* 1 de
kre
gen. Het persoonlijke is het gemeen-
en. Er is met de in-
geheel afgerekend.
i verzoening een vol-
r de gehele wereld, dat
gnngl
zelfd(
gen.
schappelijke geworden. Er is met de in
dividuele bekering ytÊÊÉÊKÊJÊ^ÊÊÊÊM
Het gevolg is dat de verzoening een vol
dongen feit is voor de gehele we
er niet langer gesproken wordt
gel
Barth.
verlossing door net persoonlijk bloed van
Jezus Christus. In dit opzicht sluiten de
rapporten geheel aan bij de theologie
Ook het eenheidsideaal zag ds. Maris
niet als het bijbelse. Telkens weer wordt
in de Wereldraad de eenheid van de
kerk gekoppeld aan de eenheid van de
wereld, maar de bijbel identificeert dit
eenheidsideaal nergens met een wereld
eenheidsideaal. Het gevolg is dat men
soms meer nadruk schijnt te leggen op
de noodzaak van de eenheid tussen Oost
«n West dan die van de kerk en dat men
telkens weer de eenheid van de wereld
gebruikt als achtergrond voor de eenheid
van de kerk. Daarom wordt ook slechts
gesproken van Christus als Heer van de
wereld. Maar Hij voorspelt niet die ene
wereld. Hij zegt Juist dat allen in de we
reld zich tegen de kerk zullen keren
maar over die eschatologische dingen
heeft New Delhi niets te zeggen.
FORUM
Een forum bestaande uit ds. J. Mees
ter. ds. P. J. Mietes. ds. J. C. Marls en
prof. dr. 8. Ui Zuidema onder voorzitter
schap van ds. Joh. Heule behandelde ln
de middagvergadering Ingekomen v
gen. In zijn inleiding wees ds. Heule
op dat dit geen gewoon forum was. Ieder
forum lid kreeg verschillende vragen te
beantwoorden waar geen discussie
mogelijk was.
Hoewel het niet gebruikelijk Is beant
woordde ook da Heule enige vragen. o.a.
„Waarom wordt er op deze vergadering
van de I.C.C.C. gesproken over het boek
je „New Delhieen uitdaging"? Ten
eerste omdat er ln dit boekje om ge
vraagd wordt en ten tweede omdat wt)
verantwoordelijkheid voor en met elkaar
voelen. WU spreken over de Wereldraad
van Kerken omdat w(J de Wereldraad
niet willen laten zitten zoals deze het
gedaan heeft. Ds. Heule legde
i bepaalde macht gevormd. doet
n mee en u bent er verantwoordelijk
ior, aldus prof. Zuidema.
Ds. Maris kreeg nog de vraag te
beantwoorden waarom er dit jaar geen
vertegenwoordigers van de Wereld
raad zijn uitgenodigd. De predikant
zei hierop dat dit vorig jaar alleen
maar had plaatsgevonden omdat de
referent dit gewenst had. Het is niet
zo dat de ICCC en de Wereldraad
broederorganisaties zijn die elkaar bij
iedere gelegenheid uitnodigen.
Ontvoeringsplan
voor Eichmann?
Het blad van de Oostenrijkse socia
listen Arbeitenzeitung schreef zaterdag
Adolf Eichmann met
de gewezen Belgische SS-geoeraal Ro
bert Jan Verhelen plannen ha-d bespro-
kem om E.chmann uit zijn gevangenis
i Israël te ontvoeren.
Verhelen werd in april gearresteerd.
Sinds het einde van de tweede wereld
oorlog verbleef hij ln Oostenrijk. In
nelgië was hij bij verstek ter dood ver-
>raeeld.
Het blad meldde dat Horst Eichmann,
de op twee na oudste zoon van Eich
mann, vorig jaar twee maal naar Oos
tenrijk was gekomen. Bij een van die
bezoeken, in juni, had hij Verhelen ge
sproken. Over de plannen ter bevrijding
van zijn vader had hil het volgens he*
blad ook gehad met de man die Mus
solini destijds ontvoerde, de SS-officier
Skorzeny die in Madrid woont
Doordat een aantal eisen van het
Italiaanse spoorwegpersoneel is ingewil
ligd, gaat vandaag de staking niet door.
Ook de café- en restauranteigenaars
blijven aan het werk, daar de aange
kondigde hogere belasting voor het ge
bruik van zonneschermen niet zal wor
den ingevoerd.
Op congres van „De Achttien 4500 man
Ik ben de goede Herder, zegt Jezus. Het is een beeld, dat one
aanspreekt. De goede Herder. Een herder is in onze samen
leving een merkwaardige man. Dag-in dag-uit trekt hij mét
zijn schapen over de heide en hij is zo met zijn kudde ver
trouwd, dat hij alle schapen kent, dat hij ze allemaal uit el
kaar weet te houden en het direct merkt als er een aan de
kudde ontbreekt. Hij waakt over ze, hij beschermt ze en hij
zorgt voor hun veiligheid.
Jezus is de goede Herder, en Zijn volgelingen zijn dus Zijn
schapen. Heerlijke gedachte. Te weten, dat er in deze wereld,
waar de schapen worden belaagd en dagelijks in gevaar ver
keren, een Herder ts, Die Zijn beschermende handen ouer
hen uitstrekt en hen behoedt. Het is een gedachte die moed
geeft om verder te gaan, al zwermen de wolven bij tientallen-
over de heide. Ik ben de goede Herder. ,,En Ik ken de mijnen
en de mijnen kennen Mij, gelijk Mij de Vader kent en Ik de
Vader ken, en Ik zet Mijn leven in voor de schapen" (Johannes
10 15).
„Here, wq zqn naar Utrecht
gereisd in de verwachting een
congres bq te wonen. Maar het
is een féést geworden." Zo begon
ds. J. H. Baas het slotgebed op
het hervormd-gereformeerd con
gres „Van kerken tot kerk",
zaterdag te Utrecht gehouden in
de Beatrix-Irene-hal, en bijge
woond door ongeveer 4500 per
sonen onder wie ook H.K.H. prin
ses Irene.
Op het podium zaten de achttien
predikanten uit de hervormde en ge
reformeerde kerk, wier oproep dit
congres tot gevolg jtad- Achter hen
prijkte het embleem, dat ook op de
pocket „Van kerken tot kerk" gete
kend staat..
Inderdaad had het samenzijn iets fees
telijks (niet: iets triomfantelijks). Het
was. zoals ds. J.H. Sillevis Smitt aan
het eind zei, het congres „van een lach
In zijn openingswoord verklaarde ds.
F. J. Pop. voorzitter van „De Achttien",
bemoedigd te zijn dat het verlangen
naar éénwording in de harten van dui
zenden leeft.
„Wii voelen ons gedrongen uit te spre-
»n, dat wij overtuigd zijn van de nood
zaak dat de uitleiding van de hervorm
de kerk en van de gereformeerde kerken
een feit zal worden. Een uitleiding van
deze kerken in haar gehéél en niet in
delen".
Zeker kan het niet de bedoeling zijn
twee kerken moeizaam in elkaar te
schuiven om daarna het oude leven
voort te zetten. Het gaat
ook graag andere kerken betrokken zou
den zien, spreekt vanzelf", zei ds. Pop.
De eerste spreker, prof. mr. W. F. de
Gaay Fortman, hoogleraar aan de Vrije
Universiteit, begon met op te merken
dat over dit samenzijn de schaduw van
afscheiding en doleantie valt. Deze be
wegingen hebben diepe sporen getrokken,
„zoals we de laatste weken konden be-
Men moet niet bagatelliseren wat ln
1834 en 1886 gebeurd ls. De ernst waar
mede zij van belde kanten ge
paard gingen, honden een les ln voor
ons handelen in de toekomst, vond de
hoogleraar.
Maar men mag bij de geschiedenis
niet blijven staan. Die geschiedenis
heeft alleen belang ln zoverre zij eniger
mate helpt ln het vinden van een weg
voor de toekomst.
Op de vraag of kerkelijke eenheid no
dig is op grond van het evangelie ant
woordde prof. De Gaay Fortman vol
mondig ja. Jezus spreekt over de éne
kudde en de éne Herder. Deze eenheid
in Christus is het heil der wereld en één
blik op de toestand, waarin de wereld
vandaag verkeert, is voldoende om te
weten hoe nodig de wereld behoefte
heeft aan de eenheid der kerk. Uitstel
alle kerken."
(Van een onzer verslaggevers)
P.v.d.A.-circulaire in Gorkum afgewezen
(Van een correspondent)
„Als christenen kunnen wij ons
nooit en te nimmer binden aan een
partijprogram, waarin het absolute
koningschap van Christus voor het
gehele leven niet met duidelijke
woorden wordt erkend", schrijven
de kerkelijke leiders van Gorfn-
chem in een circulaire die vandaag
huis aan huis wordt bezorgd. Het
is een antwoord op een circulaire
van de zijde van de Partij van de
Arbeid die veel stof heeft doen op
waaien. De onderlinge verhoudin
gen in deze stad zijn op het ogen
blik zeer moeilijk. De P.v.d.A.
heeft veel kritiek op de burge
meester die gezegd heeft dat als
de socialisten de meerderheid in
de raad krijgen deze „raad een
de nadruk op dat het oecumenisch vraag-
•tok meer bestudeerd moest worden. Een I onbestuurbaar apparaat WOrdt.
En ivordt
opgebouwd
schip dat in de zesde oude Griekse kerken en
eeuw verging voer kaap tempels op Sicilië in
Passero buiten de hauen de oude tijd een kolc~:-
van S,raauf. Grtstcnlaml -
Vrijwel de gehele la- onderdelen zijn aange- onaanvmardb*ar. Wij vragen u dit te be
ding kon nu geborgen voerd. Van de geborgen j denken voordat ge nw stem uitbrengt."
- onderdelen zal nu in Si-1
alsnog veertien
later een kerk
Het stuk is ondertekend door de her
vormde predikant ds. C. van den Bosch,
de gereformeerde predikanten ds. H. Th.
van Munster en ds. W. G. Scheeres en de
voorzitters van de kerkeraden van de
christelijke gereformeerde kerk en de
gereformeerde gemeente.
In het stuk wordt onder meer gezegd:
„Indien wij als christenen lid zijn van de
P.v.dA. kunnen wtf het wel voor het ge
zag van Christus opnemen, maar wij
kunnen zijn alleen-heerschappij niet tot
gelding doen komen, daar wij gebonden
zijn aan een programma, waarin deze
niet wordt erkend. In onze gespannen
wereld kunnen wij elk ogenblik voor een
kritieke situatie komen te staan, waarin
beginsel- en levensbeschouwing beslis
send zijn. Dit geldt echter ook voor het
normale gemeenschapsleven. Wij kunnen
natuurlijk samenwerken met niet-chris-
tenen, b.v. op kantoor of fabriek. Maar
lodra er ideologische en principiële za
ken aan de orde zijn, kan een christen
zich niet verenigen met de niet-christe-
nen en geldt een onvoorwaardelijk „neen"
tegenover elk standpunt dat niet in de
bijbel gefundeerd is. De Partij van de
Arbeid of welke niet-christelijke groepe
ring ook is echter geen kantoor of fa
briek. Alle politieke partijen in ons
volksleven zijn immers levensbeschou
welijk gefundeerd. Daarom moet iedere
kiezer zijn levensbeschouwelijk antwoord
geven op de vraag: „Wie verkies ik in
de Kamer, de staten of de gemeente
raad?" In zaken wat men noemt „practi-
sche politieke kwesties" zal men vaak
met andersdenkenden kunnen overeen
stemmen. Maar zodra het gaat om d<
grondvesten, waarop het leven èn van d<
enkeling èn van de samenleving rust zal
er een onoverbrugbare kloof zijn tussen
de gelovigen en de niet-gelovigen.
Het stuk vervolgt: „Wie lid Is van w
ke niet-christelijke partij ook. steunt en
bevordert wat het nlet-chrlsteljjk begin
sel voortbrengt. Dexe verantwoordelijk
heid op zich te nemen Ls ten^B' "*j
van die eenheid maakt het evangelie
krachteloos.
Wie ijveren voor de eenheid van her
vormden en gereformeerden, horen dik
wijls het verwijt dat zij de waarheid
aan de eenheid opofferen. Alsof ook zij
niet voor de waarheid willen buigen.
Wij moeten van die vervloekte schei
ding tussen waarheid en eenheid af. riep
if. De Gaay. Want wij verlangen
»r de eenheid omdat de gescheiden
heid twijfel oproept aan de waarheid.
De diverse kerken wekken door hun ge
scheiden voortbestaan de indruk alsof
zij ieder een eigen waarheid hebben.
Onder verwijzing naar wat H. Bavinck
daarover reeds in 1888 gezegd had, at
tendeerde prof. De Gaay er op dat geen
enkele belijdenis, hoe zuiver ook, in
staat is de waarheid te garanderen. De
grenzen der kerk zijn ruimer dan alleen
de geformuleerde belijdenis. Buigen
voor de waarheid betekent tegelijker
tijd zoeken van de eenheid.
Zowel afscheiding als doleantie hebben
de Hervormde kerk niet definitief de rug
toegekeerd. In beide gevallen had men
a) bezwaar tegen de synodale organi
satie en b) tegen toelating van een
Ohristusverlooohenende prediking.
Dat eerste bezwaar Is opgeheven. Bij
het tweede bezwaar moet men het van
de gereformeerden kunnen hebben, dat
zij de vraag blijven stellen hoe het mo
gelijk is dat het ambtelijk gezag Chris
tus wordt geloochend. Hoe staat het met
de leertucht?
Nu kan men over de tucht verschil
lend denken. Sommigen verstaan er on
der: ontslag met onmiddellijke ingang.
Maar veel meer wint de gedachte veld
dat tucht een zaak is van pastoraal ge
sprek. Daarmee hebben ook de Gerefor
meerde predikanten het druk bij ge
meenteleden, die vroeger gewoonweg af
gesneden zouden zijn.
En oefent de hervormde synode eigen-
t door haar getuigeniss
herderlijke brieven
Devaderen
Het verwijt dat dikwijls gehoord
wordt, is dat bij een streven als van
,.D« Achttien" de vaderen worden ve:
loochend. Ja, zozeer schermen somm
6en steeds met „de vaderen" dat het
jkt op een verfijnde vorm van voorou
derverering.
Het eerste is echter niet dat de vade
ren worden verloochend, maar dat de
Heilige Geest wordt bedroefd. Want niet
de vaderen maar de Heer bepaalt wat
wij moeten doen.
Prof. De Gaay, die over het streven
van „De Achttien" verklaarde te jui
chen, was van mening dat dit moet door
gaan, waarbij het begin dan in de ge
meenten dient te liggen.
Dat de richtlijnen van de generale sy
node der Gereformeerde kerken geen
avondmaalsviering toestaan, verbaasde
hem. Bij de dienst des Woords komt al
tijd het menselijke om de hoek kijken,
maar het avondmaal verootmoedigt en
verenigt. Dèar had het begin moeten
zijn.
Ban gebroken
Prof. dr. H. Berkhof, hoogleraar aan
de Rijksuniversiteit te Leiden, de ande
re spreker op het congres, constateer
de dat „De Achttien" een ban gebro
ken hebben. Ineens zijn overal in het
land hervormden en gereformeerden
hardop over hereniging gaan denken.
Daarin schuilt een gToot stuk zelfover
winning, vooral voor gereformeerden,
die de schijn op zich laden de vade-
te verloochenen.
ur ook de hervormden, al zijn ze
niet zozeer de mensen van het vaste
beginsel als wel van het brede gebaar,
moeten bereid zijn tot het offer, want
zij beseffen dat de gereformeerden niet
terug te keren ln het oude huis
dat zij eens vertieten, maar ln een nieu
we gemeenschap.
Wij zijn nooit uit eikaars gedachten
geweest", verzekerde prof. Berkhof en
hij trachtte aan te tonen dat zelfs uit
de felle kritiek op elkaar bleek hoezeer
zich nog met de ander verbonden
wist. Er is ook een voortdurende wis
selwerking en een van-elkaar-leren ge
weest. „Blijkbaar kunnen wij niet zon
der de ander volmaakt worden".
Daar was tijd voor nodig. We moes
ten eerst ver genoeg van 1886 afstaan
en een oorlog doormaken. Maar nu
staan we voor dezelfde zaak. We zoeken
elkaar op alle fronten. We zijn op el
kaar ga-m lijken.
Intussen mogen de gereformeerden
de christelijke gereformeerden
vrijgemaakten niet vergeten,
hervormden mogen de lutheranen en de
remonstranten niet uit het oog verlie
zen. ,,De gestalte die wij samen zoe
ken, moet niet die zijn welke wij heb
ben of voor de toekomst wensen, maar
Beide kerken nemen de roeping der
zichtbare kerk hoog op. Anders waren
De Cock en Kuyper niet uit de Her
vormde kerk gegaan en anders zou
dit congres er niet zijn. Want wie zich
troost met de onzichtbare kerk, komt
niet verder.
De eigenlijke beweging van kerken
tot kerk moet geboren worden uit de
ontmoeting met de Heilige Geest. Wie
deze weg ongeduldig zou afhollen is
misschien ongehoorzaam. Wie deze weg
weigert te betreden is in elk gival on
gehoorzaam.
Nuchterheid blijft geboden. Het kan
nog een lange weg worden naar de her
eniging, want de zwaarste struikelblok
ken liggen er nog. Voor de hervorm
den: „Assen". Voor de gereformeerden:
de leertucht. En met idealisme alleen
komt men er niet.
De fase van het samenspreken acht
te prof. Berkhof voorbij. De fase var
het samenleven moet nu volgen. „We
doen wel eens samen, als het maar
op zondag is en wanneer bet liever niet
de heilsgeschiedenis maar de vader
landse geschiedenis betreft..."
Prof. Berkhof dacht aan een tussen-
>rm die ruimte laat voor groei naai
eenheid. Hij achtte de tijd gunstig vooi
verwezenlijking van het volgende voor
stel:
Laat elke kerkeraad twaalf
benoemen, die voor de tijd
jaar naar de andere kerk verhuizen:
twee leden van de mannenverenlglng
of hulsbezoekers, twee van
wenverenlglng, twee meisjes en twee
jongens uit het jeugdwerk. Zij nemen
in de andere kerk deel aan alle werk
zaamheden die ze ln eigen kerk ver
richtten. De ambtsdragers dus o.a. in
die andere kerkeraad met adviseren
de stem. En natuurlijk ook deelnemen
aan eikaars kerkdiensten. En wan
neer het met de kerkeraden nlel
lukt, dan maar gedeeltelijk.
Verspieders?
Als dit gebeurde eerlijkheidshalve:
niet alleen in plaatsen waar men gelijk
denkt maar ook op de Veluwe en in de
kop van Noordholland zouden beide
kerken na een jaar over duizenden
méér deskundigen beschikken dan de
zogenaamde synodale deskundigen. Deze
duizenden zouden na afloop var
proeftermijn in een congres bijeen
ten komen om de balans op te maken.
Iemand sprak al van de twaalf ver
spieders, en zeker achtte prof. Berkhof
het mogelijk dat sommige verspieders
terugkeren met de boodschap: „Wij
hebben daar reuzen gezien!" Waarop
men in bepaalde gemeenten zal beslui'
Beroepingswerk
Zuid-Holland te Krimpen
IJssel (nevenpastoraat)J. Kruit te Lex-
Benoemd tot Diaconessenhuispredikant
te Leiden: J. de Wit aldaar, die 1 sep
tember volledig dit werk zal gaan doen.
dit plan wonderen zou kunnen doen.
Naarmate de begeerte naar samenleven
toeneemt, zullen angst en wantrouwen
wijken. Maar wat er ook door n
aan gedaan kan worden, primair 2
een gebedsbeweging moeten zijn.
Jonge achttien
In korte "speeches hebben ook enige
gemeenteleden uiteengezet hoezeer toe
nadering en eenheid gewenst is. Mej. H.
Kohlbrugge, ds. H. van den Brink, dr.
E. Diemer en de heer J. de Wilde spre
ken elk vanuit him eigen sector, te we
ten respectievelijk het werelddiaconaat,
de zending, de publiciteit en de bijbel
verspreiding.
Ook jongeren kwamen aan bod. Mej.
Oudenbroek als hulppredikster: de heer
Zijlstra uit het gereformeerde jeugd
werk; Youth for Christ en Jeugd en
Evangelie: de heer De Voogd, jeugd-
ouderling en oud-bestuurder van het
C.J.V.; de heer Meijer namens „De jon
ge Achttien", een jongerencontact (De
Carpentierlaan 4, Haarlem) dat op sug
gesties van anderen wacht en dat graag
onder de jeugd het streven van „De
Achttien" propageert.
Met een woord tot het hart sloot ds,
J. H. Sillevis Smitt het congres, waarbij
hij verzekerde dat „De Achttien" door
gaan, daar zij geloven dat hun activi
teit „door niemand gezocht, hel
kwam zó maar" uit de Geest is.
Ds. Sillevis Smitt deed voorlezing var.
een oproep tot leden van beide kerken
Er werd op het congres veel gezon-
gen. De Amsterdamse Brassband onder
Prof. Berkhof wilde echter niet van directie van Meindert Boekei zorgde
verspieders spreken maar van „ver- voor muziek en begeleiding. De uitne-
waarloosde familieleden die komen lo- mend voorbereide organisatie
geren". congres leverde een bel
Hij geloofde dat de uitwerking van'ge tot het welslagen
>elangrijke bijdra-
Op het congres in Utrecht is de
volgende oproep voorgelezen:
„Nu wij, hervormde en gerefor
meerde gemeenteleden, op heden,
26 mei 1962, bijeen zijn in het
congres „Van Kerken tot Kerk",
voelen wij ons gedrongen uiting
te geven aan onze grote blijd
schap over deze ontmoeting.
Vurig hopen wij, dat ons samen
zijn de beweging tot herstel van
de eenheid van de hervormde cn
de gereformeerde kerken krach
tig zal bevorderen.
Ge
dat C
zelf verzoenende was, door hun hun
overtredingen niet toe te rekenen
(2 Cor. 5: 19). Hierin liggen de moge
lijkheid en de noodzaak van de verzoe
ning en eenwording van onze beide ker
ken besloten. Hoe zullen wij van dit
verzoenend handelen Gods vrijmoedig
en geloofwaardig kunnen getuigen, als
onze kerken in hun onderlinge verhou
ding daaraan geen zichtbare gestalte
weten te geven?
Zoals onze vaderen zich niet konden
onttrekken aan de gescheidenheid, zo
menen wij, dat na een scheiding van
zoveel jaren de situatie in de kerk en
in de wereld dusdanig is gewijzigd, dat
wij ons niet langer mogen onttrekken
aan deze verzoening en éénwording.
Wij roepen de leden van onze kerken
op om. zonder te vergeten wat we in
eigen kerk hebben ontvangen, de ander
niet langer te zien in het licht van het
verleden, maar van het Rijk Gods, dat
Wij roepen u op tot gebed om gehoor
zaamheid aan het evangelie van Jezus
Christus en tot uw persoonlijke inzet ter
overwinning van al wat in uw woon
plaats de door Christus gewilde eenheid
weerstaat.
Wij roepen de kerkeraden
kerken op. plaatselijk tot ontmoeting
nwerking
ifzonderlijk
kunt doen
Wij roepen u op tot het gezamenlijk
aanvaarden van onze opdracht in de
wereld en tot het gemeenschappelijk
houden van kerkeraadsvergaderingen,
gemeenteavonden en waar mogelijk
kerkdiensten, waarin ook het Heilig
Avondmaal kan worden gevierd.
Wij roepen de synodes van onze ker
ken op, het bestaande overleg van haar
organen krachtig voort te zetten en uit
te breiden. Wij vragen u dringend, de
plaatselijke gemeenten ruimte te laten
of te bieden om de eenheid in Jezus
Christus vorm te geven.
Wij roepen u, leden, kerkeraden en
synodes van onze kerken op tot veroot
moediging vanwege het kwaad der ker
kelijke gescheidenheid, dat in ons land
zo groot is en tot gebed om elkander te
vinden in de ene Naam, die ons ver
enigt.
Moge ons en alle gelovigen, mede
door aller inspanning en gebed, de een
heid geschonken worden, waarom Chris
tus gebeden heeft, opdat de wereld gelo-
ve. dat God Hem gezonden heeft."
(Van onxe kerkredactie)
Terwijl zaterdag de meeste
christenen naar Utrecht kwamen,
vulden anderen de kleine her-
vormde kapel van Doorn om daar
samen een bijbelschooldag te vie-
ren van het Nederlands Bijbel
Instituut. Deze school leidt evan
gelisten en zendelingen op. Dit
jaar studeerde slechts een stu
dent af, maar het aantal leer
lingen groeit sterk. Bij afwezig,
heid van de voorzitter, prof. dr.
H. Bergema die in Amerika is,
opende de burgemeester van
Huanmelo Jonkheer F. W. P. M.
van Panhuys de bijeenkomst.
De Molukse predikant ds. D. S. Pesulima
bracht zijn dank over namens zijn synode
voor de hulp die de school de Molukse
Evangelische Kerk reeds heeft geboden.
Deze synode heeft de school erkend als
een eigen opleidingsinstituut, omdat de«
kerk een ernstig tekort heeft aan eigen
werkkrachten.
Tijdens de vergadering werd teveiu
meegedeeld dat deze predikant niet het
enige nieuwe bestuurslid is. Er zijn nieu-
meerde predikant ds. H. Schut
sum, de christelijk-gereformeerde predi
kant ds. J. H. Carlier van Kampen en de
Rotterdamse journalist Jan J. van Ca-
pelleveen.
Goede contacten zijn ln het afgelopen
jaar gelegd met de Hervormde Raad voor
de catechese, die de opleiding erkend
heeft voor catecheet in de Hervormde
Kerk, zodat studenten van het N.B.I. ge
rechtigd zijn het catechetenexamen af
te leggen, met de studentenzendingscom-
missie van de Ned. Zendingsraad en met
de Landbouwhogeschool waar regelmatig
landbouwcursussen worden gegeven vooi
zendelingen die naar tropische onderont
wikkelde gebieden gaan.
Studie
Tijdens deze bijeenkomst werd het di
ploma uitgereikt aan Wijnand Makkini
uit Aalsmeer. De school heeft op het ogen
blik 16 studenten, een aantal dat in sep
tember zeker sterk zal worden uitgebreid
In zijn toespraak: „Na het diploma
studeren", wees de heer Van Capelleveen
er op dat met het examen de studie eigen
lijk pas begint. De bijbelschool is de hal
van 's levens universiteit. Hoe komt het, io
vroeg hij, dat sommige predikanten slech
ter preken als zij veertig zijn dan toen zij
dertig waren en gaf als antwoord dat
velen roofbouw plegen op zichzelf
daarom zichzelf en de gemeente te kort
doen.
Na de studietijd worden we ook ge
vormd door mensen en door boeken. Vu
Capelleveen herinnerde er aan hoe de
eenvoudige Pietje Baltus ln Beesd hel
leven van Abraham Kuyper ten goede
heeft beïnvloed, maar waarschuwde dl
aanwezigen tevens voor „geestelijke
marskramers" die de gelovigen en ook
de geestelijke leiders op zijpaden wille»
brengen, waardoor zö geestelijk vastloptt
Dantas overleden
De Portugese dichter, toneelschrijver
en politicus dr. Julio Dantas is vrijdnf
in Lissabon op 86-jarige leeftijd aan een
hartaanval overleden. Dantas is beroemd
geworden door zijn toneelstukken, waar
onder „A ceia dos Cardeais" (De maal
tijd van de kardinaal). Hij is minister
van buitenlandse zaken en minister van
onderwijs geweest en was ere-voorzitte
van de Academie van Wetenschappen.
Pianist Egon Petri in
V.S. overleden
Egon Petri, de befaamde pianist en ie
raar, is zondagmorgen op 81-jarige leef
tijd in Berkeley (Californië) aan een her
senbloeding overleden.
Hij werd geboren in Hannover. Duits
land, als zoon van een bekend Neder
lands violist Voor 1940, toen hij naar dt
Verenigde Staten kwam, had hij zich een
Europese reputatie verworven als pianist
Advertentie
SNIJBLOEMEN VOEDSEL
GEEN WATER MEER TE VERVERSEN
10 ct. p. pakje voor 1 L water
ZET BLOEMEN NOOIT
IN KAAL WATEt
Een kerk die eens (n
onderdelen uit het oude Worden. Markies Peirm-
Grickentand verscheept co^a Qargallo, de presi- ctlië
werd en veertien eeu- jent van het Siciliuanse eeuu
wen op de bodem van Instituut voor Onderzoek gebouwd worden,
de zee heeft gelegen zal onder Water, zei dat de
opgebouwd worden in lading bestond uit de
Sicilië. De belangrijke rnormeren zuilen, kapite-
archeologische vondst de kansel, het altaar
werd gedaan door v~*
schip ^Seadiver"
speciaal bestemd i» voor kerk.
het onderzoek van de
zeebodem en dat door de Het marmer is afkom
Amerikaanse marine- stig ran de oude mar
ingenieur Edwin Link mergroeven op de Pelo- Arheense oorlogsschepen
ter beschikking is ge- ponnesus en is betoerkt tot zinken gebracht door
steld ran Sieiltaanse ge- op een uHjze die het „een kettingen die over de
leerden. onschatbare artistieke en havenmond waren ge-
De Seodtver" heeft de archeologische waarde" spannen. Veel historici
marmeren onderdelen geeft. De markies ver- hebben het verlies ran
ran deze oude ..prefab" klaarde dat de rondt: J- v— v
kerk gevonden in h«t «en rechtvaardiging
De JSeadivergaat nu
naar de baai van Sira-
ruse waar zij op de bo-
tafrijke versieringen dem van de haven zal
byzantijnse zoeken naar overblijfse
len ran de grote Atheen-
se rloot. In 413 voor
Christus werden
lag van Siracuse 119
ruim
een Grieks ran de theorie dat de genoemd.
Werk van Ria Exel in
Parijse Prentenkabinet
Het prentenkabinet van de Nationale
Bibliotheek in Parijs heeft de complete
serie Grafiek aangekocht welke de Ne
derlandse kunstenares Ria Exel heeft
vervaardigd naar aanleiding van Rim-
bauds ..Bateau Ivre". Vele van onze le
zers hebben met het werk van Ria Exel
kennisgemaakt via ons blad, waarin tal
van religieuze voorstellingen van hi
hand werden gereproduceerd.
De Italiaanse minister voor pos
rijen. Lorenzo Spallino (65 jaar. Chi
ten-democraat) is gisteren bij een ver
keersongeluk omgekomen.
In Djakarta zijn gisteren twee i
sen om het leven gekomen en duizenden
dakloos geworden nadat brand had ge
woed in een aantal bamboewoningen.
is overleden
Vraag: Een m;
laat een vrouw r
Uit dit huwelijk warer
ren geboren. De oudste zoon en zijn
vrouw leven nog. Zij hebben een doch
ter. die gehuwd is en uit dit huwelijk
is een klein kind geboren.
De tweede zoon stierf reeds vroeger
en riln vrouw is hertrouwd. Uit dit kan
geen kinderen gebo-
boghyacintjes. Welke
soorten kan ik laten staan en verwil-
twee kinde- deren en welke moeten er uit? Welke lang om daarin overblijvende planten
oon en ziin van deze laatste zijn geschikt om te te zetten. Moeten daarin gaten geboord
bewaren en hoe kan dit het beste?
huwelijk
Wie zijn de erfgenamen
Antwoord: De moeder e
zoon zijn de enige erfgenamen.
Vraag: Ons gasfornuis vertoont
roestaanslag aan de onde
kunnen wij deze wegnemen en voor-
Antwoord: Sneeuwklokjes,
anemonen en bc PB
laten staan voor verwildering.
worden voor afvoer van overtollig t
genwater? En waar? In de bodem of
PIlaag op zij? Mogen de bakken ook
boshyacintjes geschilderd worden?
Antwoord: Het beste is de gaten in
Brieven, die niet voorzien zijn
van naam en adres, kunnen niet
beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet
onderling met elkaar verband
houden, moeten in afzonderlijke
brieven worden gesteld.
(zie hiervoor de catalogus
de oudste verancier) Van de tulpen moeten de J
meeste worden gerooid, doch enkele voorkomen
kunnen heel goed blijven staan zoals holle kant naai
"''"S": bijvoortceld de „er mooie lefèbre en
onderkant. de zogenaamde botanische soorten.
Bollen, die moeten worden opgerooid,
laat u na de bloei in de grond staan
tot het loof geel is geworden en af-
- B - -•* op, bor-
V .PB bewaart
droge koele en vorstvrii
Antwoord: U kan het fornuis afne
men met wat terpentine. De roest gestorven. D;
wordt hierdoor opgelost tenzij het ijzer stelt ze schoon, droogt
reeds te ver zou zijn aangetast. Bij de ze op een droge koele
drogist kan u nog andere roestwerende plaats. De planten die
middelen kopen. Ook kan u de roest dering laat staan, kan u tegen de win-
afschuren met amarilpoeder. ter het beste wat -*
Vraag: In mijn tuin heb ik sneeuw turfmolm dje u tege
klokjes, crocussen, tulpen, narcissen, tuin moet strooien.
Op die gaten legt u om dichtgroe:
door de wortels van de planten te lende krom getrokken w
■stscherven met de hiervan de oorzaak zijn en hoe is d'j
meden. te voorkomen? Deze platen staan redi'
Over de gehele breedte van de bak overeind in een kast en in de kamet
gt u een flinke laag potscherven om waarin de kast zich bevindt, staat een
?rzuren van de grond tegen te gaart kleine kachel.
In plaats van potscherven kan u ook
m laag sintels nemen. Antwoord: De oorzaak van het krom-
Wij raden u af de bakken te schilde- trekken van langspeelplaten is warmte
:n omdat u daarmee de ludhtcircu- Voor kromgetrokken grammofoonplaten
latie door de wand heen afsluit. Zijn is ons geen remedie bekend. U kan he'-
verwil- de bakken wat vuil geworden, dan kan euvel voorkomen door de platen buiten
i warmte te houden. Rechtopstaan of
Dlat liggen heeft hiermee niets te ma
ken. Opstapelen is echter niet verstal-
afwassen
Vraag: Ik bezit twaalf langspeelpla- dig.
